rozum

Czech

Etymology

Inherited from Old Czech rozum, from Proto-Slavic *orzumъ.

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈrozum]

Noun

rozum m inan (relational adjective rozumný)

1. reason (the thinking faculty)

Declension

Declension of rozum (hard masculine inanimate)

	singular	plural
nominative	rozum	rozumy
genitive	rozumu	rozumů
dative	rozumu	rozumům
accusative	rozum	rozumy
vocative	rozume	rozumy
locative	rozumu	rozumech
instrumental	rozumem	rozumy

Derived terms

• nerozum m
• rozumbrada m
• rozumovat

Related terms

• rozumět

Further reading

• “rozum”, in Příruční slovník jazyka českého (in Czech), 1935–1957
• “rozum”, in Slovník spisovného jazyka českého (in Czech), 1960–1971, 1989
• “rozum”, in Internetová jazyková příručka (in Czech), 2008–2025

Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *orzumъ. By surface analysis, roz- +‎ um.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈrɔ.zum/

• (Lesser Poland):
  • (Goral):
    • (Żywiec) IPA^(key): /ˈrɔz.um/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔzum
• Syllabification: ro‧zum

Noun

rozum m inan

1. reason (faculty of capacity of the human mind)
2. (Żywiec) Synonym of mózg

Declension

Declension of rozum

	singular	plural
nominative	rozum	rozumy
genitive	rozumu	rozumów
dative	rozumowi	rozumom
accusative	rozum	rozumy
instrumental	rozumem	rozumami
locative	rozumie	rozumach
vocative	rozumie	rozumy

Derived terms

proverb

• jak Pan Bóg chce ukarać, to rozum odbiera

Related terms

adjective

• bezrozumny

adverb

• bezrozumnie

nouns

• bezrozum
• bezrozumność

verb

• rozumieć

Further reading

• rozum in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• rozum in Polish dictionaries at PWN
• Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “rozum”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN
• Izydor Kopernicki (1875) “rozum”, in Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności (I), volume 3, Kraków: Akademia Umiejętności, page 375

Slovak

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *orzumъ.

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈrɔzum]

Noun

rozum m inan (relational adjective rozumový, diminutive rozumček)

1. reason (the thinking faculty)

Declension

Declension of rozum (pattern dub)

	singular	plural
nominative	rozum	rozumy
genitive	rozumu	rozumov
dative	rozumu	rozumom
accusative	rozum	rozumy
locative	rozume	rozumoch
instrumental	rozumom	rozumami

Derived terms

• nerozum m
• rozumovo, rozumove
• rozumovať
• rozumný m
• rozumbrada m

Related terms

• rozumieť

Further reading

• “rozum”, in Slovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV [Dictionary portal of the Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Science] (in Slovak), https://slovnik.juls.savba.sk, 2003–2025