Itália
| Tavakuairetã Itália | ||||
|---|---|---|---|---|
| Itália | ||||
| ||||
|
Tetã Momorãhéi: Il Canto degli Italiani (Itáliañe'ẽme: «Umi Itália retãygua purahéi») | ||||
 | ||||
| Tavusu (ha táva tuichavéva) |
Rróma  | |||
| Ñe'ẽnguéra | Itáliañe'ẽ[1] | |||
| • Hablados | Ñe'ẽnguéra Itália pegua | |||
| Tetãygua réra | Itáliagua, Itáliagui | |||
| Tekuái reko | Tavakuairetã amandajerapépe ha mburuvicharapépe | |||
| • Tendota | Sergio Mattarella | |||
| • Tetã rekuái ruvicha | Mario Draghi | |||
| Tetã Amandaje | Parlamento de la República Italiana | |||
| Ñepyrũ • Ñemopeteĩ • Ñorairõ sarda • Su karai mondopyre • Itália Mburuvi • Italia fascista • Ñembojei 1943-pe • Ente antifascista • República fascista • Tavakuairetã |
1815 1848 1860 1861 1922 Tras armisticio 9 jasyporundy 23 jasyporundy 1946 | |||
| Yvy apekue | Ñemoĩha 72.º | |||
| • Opaite | 301340[1] km² | |||
| • Y (%) | 2,4 % | |||
| Tembe'y | 1932,2 km | |||
| Y rembe'y | 7600 km | |||
| Yvyty yvatevéva | Mont Blanc | |||
| Ava hetakue | Ñemoĩha 23.º | |||
| • Hetakue | 60507590 hab. (2017) | |||
| • Typy'ũ | 200,8 hab./km²* | |||
| PIB (PPA) | Ñemoĩha 8.º | |||
| • Opaite (2016) | 2,128 billones dólar[2] | |||
| • Per cápita | 33 770 USD[3] | |||
| PIB (nominal) | Ñemoĩha 8.º | |||
| • Opaite (2016) | 2,141 billones dólar[4] | |||
| • Per cápita | 34 960 USD[3] | |||
| IDH (2016) |
 0,887[5] (26.º) – Iporãite | |||
| Viru |
Euro[2] (€, EUR). | |||
| Ára | CET +1 | |||
| • Arahakúpe | CEST +2 | |||
| ISO Jehero | 380 / ITA / IT | |||
| Tetã renda tee Ñandutíme |
.it | |||
| Tetã pumbyry papapy |
+39 | |||
| Tetã puhoe papapy |
IAA-IZZ | |||
| COI Jehero | ITA | |||
| Opaite Tetã Yvýgui | ||||
| ||||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
Itália, héra tee hína Tavakuairetã Itália (Itáliañe'ẽme: Repubblica Italiana), ha'e peteĩ tetã hekosãsóva oĩva hína Európa Joajúpe. Itália ijyvy apekue ojejuhu Európa ipehẽngue ñembyguápe, hákatu oĩ avei heta ypa'ũ Itália pegua Áfrika ipehẽngue yvateguápe.
Ijerére ojejuhu yvate gotyo, upe yvytyrysýi Áype rupive, Hyãsia, Suísa, Áuteria ha Elovéña. Umi tetã michĩ hekosãsóva San Marino ha Táva Vatikáno ojejuhu Itália ijyvy apekue pýpe. Oĩ avei táva michĩ Itália pegua, Campione d'Italia, ojejuhu Suísa retã ijyvy apekue pýpe.
Itáliañe'ẽ ha'e voi ko tetã iñe'ẽ tee, hákatu oĩ heta yvy pehẽngue ambuéva iñe'ẽ tee mokõi, Hyãsiañe'ẽ ha'e hína Yvyty pa'ũ Aosta iñe'ẽ tee avei, Alemañañe'ẽ ha Ladíno ñe'ẽ upe Trentino-Alto Adigio retãvoréme, Eloveñañe'ẽ ha'e hína umi tetãvore Trieste ha Gorizia iñe'ẽ tee avei, katalã ñe'ẽ upe táva Alguer-pe ha Sendéña ñe'ẽ upe ypa'ũ Sendéñame.
Itália ijyvy apekuépe oiko ymaguare guive hetaite avano'õ ha ava aty, eturukokuéra, umi Gyrésia Ymaguare retãygua, venetokuéra ha umi Rróma Ymaguare retãygua; Itáliape oñepyrũ avei heta arandupy ha kuaaty oñemyasãiva oparupo. Itália retã itavusu, Rróma, ha'e akue, hetaite ára jave, Yvy pehẽngue kuarahyreikégua itáva tenondegua arandupykuaatýpe ha jokuaikuaápe. Hi'ári, ha'e voi táva marangatu upe katóliko jeroviápe, ipype ojejuhúgui tetã michĩ Vatikáno. Itália mba'eguasu hína tetã ambuévape guarã, upéicha ojehecha ko tetã ha'égui tetã oguerekovéva tembiejakue Yvypóra reko pegua ipype, 51 mba'e.[6]
- Tavakuéra ha tenda ambuéva Itáliape
-
-
-
-
Itália ijyvy apekue ñemohenda
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Tavakuairetã Itália iléi guasu omohenda ijyvy apeku ary 1948 guive mbohapy tekuái rupive ha omoañete Rróma ha'eha Tavakuairetã itavusu. Hembiasakue rehe oñemohenda 5 yvy pehẽngue rupive ha 20 tetãvore:
- Yvate kuarahyreike: Ligúria, Lombardía, Piamonte ha Valle de Aosta.
- Yvate kuarahyresẽ: Emilia-Romaña, Friuli-Venecia Julia, Trentino-Alto Adigio ha Véneto.
- Mbyte: Lacio, Marcas, Toscana ha Umbiría.
- Ñemby: Molise, Abruzos, Apulia, Basilicata, Calabria ha Campania
- Ypa'ũnguéra: Sendéña ha Sisília.
Mandu'apy
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- ↑ CIA. «Italia - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 31 de diciembre de 2016.
- ↑ «INB, PPA (a $ internacionales actuales) | Data». Ojehechákuri árape: 2 de noviembre de 2016.
- ↑ 3,0 3,1 acmilan.com (ed.): «La classifica del calcio» (en italiano). Ojehechákuri árape: 5 de junio de 2008.
- ↑ «Italy Home» (en en). Ojehechákuri árape: 8 de febrero de 2017.
- ↑ «2016 Human Development Report Summary». United Nations Development Programme. Ojehechákuri árape: 10 de abril de 2017.
- ↑ Liste du patrimoine mondial, Unesco, Consultado el 20 de octubre de 2009
Joaju
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Itália reheguaCommons.- Página oficial de Turismo
- Oficina de Estadísticas Nacionales
- Parques nacionales y Regionales de Italia
|
Alemáña | Andorra | Aservaijã | Ayméña | Áuteria | Aváña | Avekásia | Chekía | Chípere | Elovákia | Elovéña | Epáña | Etóña | Georgia | Gyrésia | Hĩlándia | Hungyria | Hyãsia | Irilánda | Itália | Ilándia | Kosovo | Kyoásia | Letóña | Liechytenteĩ | Lituáña | Luxemburgo | Yvate Masendóña | Malta | Mónako | Montenégyro | Moyndávia | Noruéga | Ndinamáka | Polóña | Poytuga | Rrumáña | Rrúsia | San Maríno | Sévia | Suésia | Suísa | Táva Vatikáno | Tavetã Joaju | Tetãnguéra Yvýi | Tuykía | Ukyáña | Véyhika | Vielorrúsia | Vónia ha Hesegovína | Vugária |