Paj Prensipal

Wikipedya

Yon pwojè ansiklopedi lib ki ekri ak kolaborasyon.

Vèsyon pou aparèy mobil

Kominote a

Translate into Haitian

Kout pwojektè

Zeklè se youn nan fenomèn elektrik ki pi enpresyonan ki egziste.

Elektrisite se ansanm fenomèn fizik ki asosye ak prezans ak mouvman matyè ki gen yon pwopriyete chaj elektrik. Elektrisite gen rapò ak mayetis, ki tou de fè pati fenomèn elektwomayetis, jan ekwasyon Maxwell dekri. Plizyè fenomèn komen ki gen rapò ak elektrisite, tankou Zeklè, elektrisite estatik, chofaj elektrik, elektrik dechaj, ak anpil lòt.

Prezans yon chaj elektrik, ki ka pozitif oswa negatif, pwodui yon chan elektrik. Mouvman chaj sa a reprezante yon kouran elektrik, ki pwodui yon chan mayetik. Lè yo mete yon chaj nan yon kote kote chan elektrik la pa zewo, yon fòs egzèse sou li. Gwosè fòs sa a bay Lwa koulon an. Si chaj la deplase, chan elektrik la fè travay sou chaj elektrik la. Se poutèt sa, nou ka pale de potansyèl elektrik nan yon sèten pwen nan espas, ki jeneralman mezire an vòlt.

Elektrisite nan kè anpil teknoloji modèn nan, ke yo te itilize pou pouvwa elektrik, kote yo itilize kouran elektrik pou pouvwa ekipman, ak pou elektwonik, ki fè fas ak sikui elektrik ki enplike konpozan elektrik aktif tankou tib elektwonik, tranzistò, dyòd, sikwi entegre, ansanm ak teknoloji entèkoneksyon ki asosye pasif.

Fenomèn elektrik yo te etidye depi nan antikite, byenke pwogrè nan konpreyansyon teyorik rete dousman jiska XVII^e syèk ak XVIII^e syèk yo. Teyori elektwomayetik te devlope nan 19^e syèk yo, epi nan fen syèk sa a, enjenyè elektrik te kòmanse sèvi ak elektrisite pou rezon endistriyèl ak rezidansyèl. Ekspansyon rapid nan teknoloji elektrik pandan epòk sa a transfòme endistri ak sosyete a, vin tounen yon fòs kondwi nan Dezyèm Revolisyon Endistriyèl la. Adaptabilite ekstraòdinè elektrisite pèmèt yo itilize li nan yon kantite aplikasyon prèske san limit, tankou transpò, chofaj, ekleraj, kominikasyon ak enfòmatik .

Li rès atik la

Bon kontni • Pwogram

Èske w konnen?

En plis en ka fè 10.
Zo ki pi long nan kò mou se femi an, li ka rive nan 76 cm!
An 1788, Ayiti te kontwole mwatye pwodiksyon kafe nan mond lan.
Si Kiichiro Toyoda (foto) te chwazi chanje òtograf non li pou l bay konpayi li a, se paske li pote l chans.
Brikè te envante anvan alimèt.
Ayiti fin peye Lafrans enterè 127 ane apre premye akò a.

Achiv • Pwopozisyon• Pwogram• Modifye

Istorik mwa desanm

1^e desanm (1640): Pòtigal rejwenn endepandans li nan men Espay gras ak Jan IV (wa Pòtigal) ki vin wa.
3 desanm (1967): nan Afrik di sid, chirijyen Christiaan Barnard fè premye transplantasyon kè moun.
8 desanm 1985: rasanble nan Bangladèch, sèt Eta kreye Asosyasyon pou Koperasyon Rejyonal Sid Azi.
10 desanm (1948): Nasyonzini adopte Deklarasyon Inivèsèl Dwa Moun.
23 desanm (1865): Lafrans, Itali, Swis epi Bèljik te jwenn Inyon monetè latin.
27 desanm (1945): Bank Entènasyonal pou Rekonstriksyon ak Devlopman ak Fon Monetè Entènasyonal te etabli apre akò Bretton Woods la.

Istorik detaye mwa desanm • Achiv • Modifye

Bèl imaj pou mwa desanm

Twou nan yon iceberg ki ranvèse, nan achipèl Nòvejyen Svalbard.
(définition réelle 3 744 × 4 511)

Achiv
Gade imaj yo

Imaj bon kalite sou Wikimedia Commons

Prezantasyon

Wikipedya se yon pwojè ansiklopedi kolektif anliy, inivèsèl, nan plizyè lang e ki fonksyone sou prensip wiki. Pwojè sa a gen pou objektif ofri kontni ki kapab itilize ankò, objektif ak verifye, ke tout moun ka modifye ak amelyore.

Wikipedya defini ak Prensip fondatè yo Kontni li yo anba Lisans creative commons by-sa >. Li kapab kopye epi itilize ankò anba menm lisans lan, si yo respekte kondisyon yo. Wikipedya bay tout kontni li yo gratis, san yo pa fè piblisite, epi san yo pa itilize eksplwatasyon done pèsonèl itilizatè li yo.

Editè atik Wikipedya yo se volontè. Yo kowòdone efò yo nan yon kominote kolaboratif, san lidè.

Jodi a, Wikipedya nan lang kreyòl ayisyen an konte :
70 605 atik	58 kontribitè anrejistre aktif

Kijan pou kontribye ?

Nenpòt moun ka pibliye kontni sou Entènèt imedyatman, depi yo respekte règ esansyèl Fondasyon Wikimedya ak kominote a; pa egzanp, verifyabilite kontni, kalifikasyon atik ak kenbe yon atitid akeyan.

Gen anpil paj èd ki disponib pou ou, tankou kreye yon atik, modifye yon atik oswa imaj. Pa ezite poze yon kesyon pou w ka ede w nan premye etap ou yo, sitou nan youn nan pwojè tematik yo oswa nan plizyè espas pou diskisyon.

paj diskisyon yo itilize pou santralize panse ak kòmantè pou amelyore atik yo.

Resous pou kòmanse

Pwojè tematik yo yo

	Atizay Sinema • Kilti • Literati •
	Syans egzak ak natirèl Biyoloji • Chimi • Matematik • Medsin • Fizik • Jewografi
	Syans imèn ak sosyal Ekonomi • Jewografi • Istwa •
	Sosyete Edikasyon • Konpayi • Relijyon ak kwayans
	Teknoloji
	Lavi chak jou ak lwazi

Wikipedya nan lòt lang yo

Wikipedya sa a ekri nan lang kreyòl ayisyen. Anpil lòt vèsyon Wikipedya disponib.

Wikipedya ki gen plis pase 1 000 000 atik :
Deutsch · English · Français · Español · Italiano · 日本語 · Nederland · Polski · Русский · Sinugboanong Binisaya · Svenska · Tiếng Việt · Winaray

Wikipedya ki gen plis pase 100 000 atik :
العربية · български · Català · 한국어 · 中文 · Dansk · Slovenčina · Esperanto · Suomi · עִבְרִית · Magyar · Bahasa Indonesia · Lietuviu · Norsk · România · Српски / Srpski · Česká · Türkçe · Українська · Volapük

Lis konplè Wikipedya nan lòt lang yo

Wikipedya se editè volontè ki ekri l epi Wikimedya Fondasyon òganize l, se yon òganizasyon san entèrè lajan ki òganize tou yon seri lòt pwojè volontè: Meta-Wiki :