Dood van Mahsa Amini
| Mahsa Amini | ||
|---|---|---|
| ||
| Algemene informatie | ||
| Geboren | 20 september 1999 Saqqez, Iran | |
| Overleden | 16 september 2022 Teheran, Iran | |
| Doodsoorzaak | Schedelbreuk | |
Op 16 september 2022 stierf in Teheran een 22-jarige Koerdisch Iraanse vrouw genaamd Mahsa Amini (Perzisch: مهسا امینی, /mæhˈsɒː æmiːˈniː/), ook bekend als Jina Amini of Zhina Amini,[1] onder verdachte omstandigheden, mogelijk als gevolg van politiegeweld.[2][3]
Amini werd gearresteerd door de zedenpolitie van het Wetshandhavingscommando van de Islamitische Republiek Iran die toezicht houdt op de openbare uitvoering van de hidjab-voorschriften, wegens niet-naleving van haar hidjab naar overheidsnormen. De politie zei dat ze plotseling hartfalen kreeg op een politiebureau, op de grond viel en stierf na twee dagen in coma.[4][5] Ooggetuigen en vrouwen die samen met Amini werden vastgehouden, zeiden dat ze zwaar was geslagen, wat naast haar gelekte medische scans[6] ertoe leidde dat anderen hersenbloeding en beroerte diagnosticeerden.[7]
De dood van Amini resulteerde in een reeks grootschalige protesten in het hele land en kreeg internationale aandacht, waaronder een verklaring van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties, waarin de nadruk werd gelegd op geweld tegen vrouwen onder de Islamitische Republiek Iran.[8][9][10][11] Verschillende leiders, internationale organisaties en beroemdheden gaven commentaar op het incident, veroordeelden de Iraanse zedenpolitie voor de behandeling van vrouwen en betuigden hun solidariteit met de demonstranten.[12]
Als reactie op de protesten sloeg de regering van Iran niet alleen de protesten neer, ze schoot ook demonstranten neer, zette traangas en waterkanonnen in,[13] blokkeerde de toegang tot veel apps, waaronder Instagram en WhatsApp, en beperkte internettoegang. Volgens internetmonitor NetBlocks zijn dit de strengste internetbeperkingen in Iran sinds 2019, toen het internet volledig werd uitgeschakeld.[14] Bij de protesten vielen meerdere doden,[13] en verschillende gevangenen, zoals rapper Toomaj Salehi, kregen de doodstraf opgelegd.
In 2023 werd postuum de Sacharovprijs aan Amini toegekend.[15]
Een veelgebruikte leus in de protesten is jin, jiyan, azadi of zan, zendegi, azadi; in het Nederlands betekent dat "vrouw, leven, vrijheid" of "vrouwen, leven , vrijheid".[16][17][18]
Media
[bewerken | brontekst bewerken]In 2024 bracht de Duitse symfonische-metalband Xandria de single Universal uit. Het nummer is deels een ode aan mensenrechtenactivisten, maar gaat ook deels over de dood van Mahsa Amini.
- ↑ (en) Zhina Amini goes into coma 2 hours after arrest (15 september 2022). Gearchiveerd op 15 september 2022. Geraadpleegd op 18 september 2022.
- ↑ (en) Iranian woman 'beaten' by police for 'improper hijab' dies after coma: State media. Al Arabiya (16 september 2022). Gearchiveerd op 16 september 2022. Geraadpleegd op 16 september 2022.
- ↑ (en) IranWire Exclusive: Morality Patrol Beats a Woman into a Coma. iranwire.com (15 september 2022). Gearchiveerd op 24 september 2022. Geraadpleegd op 18 september 2022.
- ↑ (en) Three killed in protests over Iranian woman Mahsa Amini's death in custody. CBC (20 september 2022). Gearchiveerd op 22 september 2022. Geraadpleegd op 22 september 2022.
- ↑ (en) Arrest by hijab police leaves woman comatose. al-monitor.com. Al-Monitor (15 september 2022). Gearchiveerd op 22 september 2022. Geraadpleegd op 22 september 2022.
- ↑ (en) Mahsa Amini's medical scans show skull fractures caused by 'severe trauma': Report. english.alarabiya.net. Al Arabiya (19 september 2022). Gearchiveerd op 22 september 2022. Geraadpleegd op 22 september 2022.
- ↑ (de) Brase, Jörg, "Irans Opposition hat vor allem eine Schwäche", ZDF, ZDF, 20 september 2022. Gearchiveerd op 22 september 2022. Geraadpleegd op 22 september 2022.
- ↑ (fa) نماد زن ایرانی در حکومت جهل و جنون آخوندی!. iran-tc.com. Gearchiveerd op 24 september 2022. Geraadpleegd op 22 september 2022.
- ↑ (en) Mahsa Amini is Another Victim of the Islamic Republic's War on Women. iranhumanrights.org (16 september 2022). Gearchiveerd op 18 september 2022. Geraadpleegd op 22 september 2022.
- ↑ (en) Falor, Sanskriti, Why death of 22-year-old Mahsa Amini sparked protests in Iran. indianexpress.com. Indian Express Limited (21 september 2022). Gearchiveerd op 22 september 2022. Geraadpleegd op 22 september 2022.
- ↑ (en) Mahsa Amini: Acting UN human rights chief urges impartial probe into death in Iran. OHCHR. Gearchiveerd op 23 september 2022. Geraadpleegd op 23 september 2022.
- ↑ (en) Condemnations Follow Death Of Young Woman in Iranian Police Custody. Iran International. Gearchiveerd op 18 september 2022. Geraadpleegd op 18 september 2022.
- ↑ a b (en) "At least 36 killed as Iran protests over Mahsa Amini's death rage: NGO", Al Arabiya News, 23 september 2022. Gearchiveerd op 7 oktober 2022.
- ↑ (en) Bonifacic, I., Iran restricts access to WhatsApp and Instagram in response to Mahsa Amini protests. engadget.com. Engadget (21 september 2022). Gearchiveerd op 23 september 2022. Geraadpleegd op 22 september 2022.
- ↑ Belangrijkste mensenrechtenprijs EU postuum naar Mahsa Amini, spil Iraanse protesten. NOS Nieuws (19 oktober 2023). Gearchiveerd op 5 maart 2024. Geraadpleegd op 20 september 2024.
- ↑ Flóri Hofman, Mahsa Amini en Iraanse vrouwenbeweging winnen prestigieuze Europese mensenrechtenprijs
. NRC (19 oktober 2023). Gearchiveerd op 27 oktober 2023. Geraadpleegd op 17 juli 2024.
- ↑ Kasper van Laarhoven, 10.000 rouwenden bij graf protestsymbool Mahsa Amini, confrontatie met politie . NRC (26 oktober 2022). Gearchiveerd op 26 oktober 2022. Geraadpleegd op 17 juli 2024.
- ↑ Bekende Iraanse actrice plaatst foto zonder hoofddoek op sociale media. NU.nl (10 november 2022). Gearchiveerd op 15 juli 2023. Geraadpleegd op 17 juli 2024.