het kind met het badwater weggooien

Een beeldhouwwerk Het kind met het badwater weggooien op de lantaarnconsole aan de Oudegracht 427 in de Utrechtse Binnenstad

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  het kind met het badwater weggooien    (hulp, bestand)
• IPA: / ətˈkɪntmɛtətˌbɑtwatərˌwɛɣojə(n) / (10 lettergrepen)

Woordafbreking

• het kind met het bad·wa·ter weg·gooi·en

Woordherkomst en -opbouw

• verbinding van  het, kind, met, badwater  en weggooien, na het wassen van een klein kind in een teil werd het kind afgedroogd en hoorde alleen het vuile sop te worden weggespoeld, "met het badwater" is dus een bijwoordelijke bepaling bij "weggooien", geen bijvoeglijke bepaling bij "het kind"; afgeleid van een ouder spreekwoord "men zal 't kind niet met 't bad uitschudden" dat al in 1632 bekend was, en dat vermoedelijk aan het Duits is ontleend, waar het al in 1541 is opgetekend door de humanist S. Franck

Werkwoord

het kind met het badwater weggooien

1. bestrijding van een mogelijk nadeel zo overdrijven, dat een belangrijker voordeel verloren gaat

   ▸ Na de psychotische ervaring was de glans van de spirituele beoefening verdwenen, staken angstgevoelens de kop op als ik op mijn matje ging zitten, en vroeg ik me af of ik het niet allemaal had overdreven. Toch wilde ik het kind niet met het badwater weggooien. Yoga had me immers zoveel moois gebracht.

   ▸ Het zou mooi zijn als het debat in de Kamer niet alleen alleen op de schaduwzijden is gericht, want dat kan ertoe leiden dat het kind met het badwater wordt weggegooid.

Vertalingen

    1.   

Duits: das Kind mit dem Bade ausschütten (de) Engels: throw the baby out with the bathwater (en)

Frans: jeter le bébé avec l’eau du bain (fr)

Gangbaarheid

• Het woord 'het kind met het badwater weggooien' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.