woord

Een waard, woerd of woord.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  woord    (hulp, bestand)
• IPA: / wort / (1 lettergreep); /ʋoːrt/
  • (Noord-Nederland): /ˈʋʊːrt/
  • (Vlaanderen, Brabant): /ˈβoːrt/, /ˈwoːrt/
  • (Limburg): /ˈβoːrd/, /ˈβoːr/, /ˈwoːrt/

Woordafbreking

• woord

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘taalkundig betekenisvolle klankencombinatie’ voor het eerst aangetroffen in 776

erfwoord afkomstig van: Middelnederlands: wort, wart Oudnederlands: wort Germaans: *wurdan Indo-Europees: *werdʰo-

Verwant in Germaans: West: Engels: word (Angelsaksisch: word), Duits: Wort, (Oudhoogduits: wort), Fries: wurd (Oudfries: word) Noord: Zweeds/Deens/Noors: ord, (Oudnoords: orð), IJslands/Faeröers: orð Oost: Gotisch: waurd

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	woord	woorden
verkleinwoord	woordje	woordjes

Zelfstandig naamwoord

de woord m

1. (biologie) mannetjeseend

   • De mannelijke wilde eend, de woord, kenmerkt zich door de glanzende groene kop en het grijze en bruine lijf. 

Schrijfwijzen

• woerd, waard

Hyperoniemen

• eend, vogel

Vertalingen

    1. mannetjeseend   

Bosnisch: patak (bs) m Deens: andrik (da) g Duits: Erpel (de) m Engels: drake (en) Fins: sorsa (fi) Frans: canard (fr) mâle m Italiaans: maschio (it) dell' anatra (it) m

Latijn: patak (la) m Litouws: gaigalas (lt) m Nedersaksisch: Wart (nds) m Noors: andrik (no) m Nynorsk: andrik (nn) m Pools: kaczor (pl) m Russisch: селезень (ru) m

[6] Woorden in een woordenboek.

Zelfstandig naamwoord

het woord o

1. (taalkunde) spraakklank of betekeniseenheid die bestaat uit minimaal één vrij morfeem en minimaal nul gebonden morfemen

   • In het woordenboek vindt men de betekenis van een woord. 

2. belofte

   • De koning kwam zijn belofte na en hield woord. 

3. (religie) (in het christendom:) het woord van God, Jezus Christus, of de inhoud van de bijbel

   • In den beginne was het Woord, en het Woord was bij God, en het Woord was God. (Johannes 1:1-18). 

4. (informatica) de natuurlijke eenheid van informatie voor een bepaalde computerarchitectuur
5. (dictie) de manier om iets uit te spreken
6. (taalkunde) in de orthografie een rij schrifttekens die door spaties of leestekens worden afgegrensd
7. (taalkunde), (metonymisch) taaluiting in het algemeen

   ▸ ‘Storm? Vannacht? Nee, maak je geen zorgen.’ Na deze geruststellende woorden trokken we ons ieder terug in onze eigen tent.

Synoniemen

• [1] begrip, formulering, rededeel, parool, term, uitdrukking
• [2] belofte, erewoord,gelofte, toezegging
• [3] logos

Antoniemen

• [1] beeld, zwijgen

Verwante begrippen

• [1] schrift, zin
• [2] belofte, eed, erewoord
• [3] bijbel, god
• [4] computerarchitectuur
• [5] dictie, uitspraak
• [6] orthografie

Hyponiemen

   

Bijbelwoord Schriftwoord afscheidswoord appelwoord b-woord basaltwoord basiswoord bastaardwoord beginwoord bijwoord buzzwoord codewoord containerwoord dankwoord de-woord deelwoord dialectwoord dicteewoord drieletterwoord e-woord erewoord erfwoord eurowoord evangeliewoord functiewoord godswoord grondwoord h-woord herkenningswoord het-woord hypewoord inhoudswoord initiaalwoord jawoord k-woord keerwoord kernwoord kinderwoord koepelwoord kofferwoord koppelwoord krachtwoord kruiswoord kunstwoord leenwoord lettergreepwoord letterwoord lidwoord machtswoord machtwoord magneetwoord mijdwoord modewoord naamwoord nawoord nonsenswoord omkeerwoord onzinwoord oorlogswoord openingswoord ordewoord passeerwoord paswoord predicaatswoord rangtelwoord richtwoord rijmwoord rotwoord scharnierwoord scheldwoord scheppingswoord schimpwoord schuttingwoord signaalwoord slagwoord slangwoord sleutelwoord slotwoord sluitwoord spatiewoord spelwoord spiegelwoord spookwoord spreekwoord staakwoord stadhuiswoord stamwoord steekwoord stopwoord structuurwoord taboewoord tekstwoord telwoord themawoord titelwoord toverwoord trefwoord tremawoord troetelwoord troostwoord tweeletterwoord valieswoord verbindingswoord verdwijnwoord vergrootwoord verkleinwoord verwijswoord verzamelwoord vleiwoord vloekwoord voegwoord voorwoord vraagwoord wachtwoord wederwoord weerwoord weetwoord welkomstwoord werkwoord wortelwoord zesletterwoord zoekwoord zoemwoord zwerfwoord

Afgeleide begrippen

   

antwoorden bewoorden tegenwoordig tweewoordzin verantwoordelijk vertegenwoordigen verwoorden woordaccent woordafbreking woordafleiding woordarm woordassociatie woordbeeld woordbestanddeel woordbetekenis woordblind woordbouw woordbreedte woordbreker woordbreuk woordcombinatie woorddeel woorddictee woorddienst woorddoofheid woordeinde woordelijk woordeloos woordenaantal woordenaar woordenbestand woordenboek woordenbrij woordengroep woordenkennis woordenkeus woordenkraam woordenkramer woordenkramerij woordenlijst woordenoorlog woordenpraal woordenrij woordenrijk woordenrijkdom woordenroffel woordenschat woordenschrift woordenspel woordenstrijd woordenstroom woordentest woordentolk woordentwist woordenvloed woordenwissel woordenwisseling woordenwolk woordenzoeker woordfamilie woordfrequentie woordgebruik woordgeheugen woordgeografie woordgeslacht woordgetrouw woordgrap woordgrens woordgroep woordherkomst woordhouder woordinvulling woordkarig woordkennis woordkeus woordkeuze woordkunst woordkunstenaar woordlengte woordlijst woordloos woordmachine woordmerk woordontleding woordorde woordpaar woordpakket woordpuzzel woordraadsel woordreeks woordschat woordscheiding woordschikking woordsoort woordspel woordspeling woordspin woordspinnenweb woordstam woordtarief woordteken woordtoon woordvariatie woordveld woordverbinding woordverklaring woordverkondiging woordverzinsel woordvoerder woordvoering woordvoerster woordvolgorde woordvoorraad woordvorm woordvorming woordweb woordwolk woordzin woordzoeker

Spreekwoorden

• Een goed verstaander heeft maar een half woord nodig.

• Een goed woord vindt altijd een goede plaats.

• Een man een man, een woord een woord.

• Geen woorden, maar daden.

• Wiens brood men eet, diens woord men spreekt.

Uitdrukkingen en gezegden

   

Altijd het laatste woord willen hebben Daar is geen woord Frans/Latijn/Chinees/Spaans bij. Dat is heel erg duidelijk, iedereen (zelfs iemand die minder slim is) kan dat begrijpen De daad bij het woord voegen De woorden uit iemands mond halen/plukken Iets al vóór iemand anders zeggen, zodat die andere het zelf niet meer hoeft te zeggen • Je haalt de woorden uit mijn mond.  Een goed woordje doen [voor iemand] Positief over iemand spreken tegenover iemand anders, iemand tegenover een ander verdedigen Een hartig woordje wisselen [met iemand] Iemand duidelijk zeggen waar het op staat, iemand streng toespreken Een woord terugnemen Iets wat men zelf eerder heeft gezegd, weer intrekken Een vies woord Er geen woord tussen krijgen Er geen woorden voor hebben Iets zo erg/choquerend vinden dat het niet meer in woorden is uit te drukken Er werden geen woorden gewisseld Ergens geen woorden aan vuil (willen) maken Het woord nemen Het woord tot iemand richten Het ene woord haalt het andere uit Als de ene persoon een grote mond opzet, krijgt die dat van de ander terug Het hoge woord moet/is eruit Het moeilijke onderwerp waar iemand mee zit moet worden uitgesproken/is uitgesproken Het hoogste woord voeren Iemand aan het woord laten / Iemand het woord geven Iemand anders de gelegenheid geven om te spreken Iemand op zijn [haar/diens] woord geloven Iemand te woord staan Naar iemand luisteren en diegene uitleg geven In woord en beeld In één woord Op de woorden passen Woorden hebben ruzie of enigheid hebben Woord houden Doen wat men beloofd heeft Woorden schieten tekort Iets is zo heftig/choquerend enz. dat de bijbehorende emotie niet goed in woorden valt uit te drukken (vgl. Er geen woorden voor hebben) Zijn woord/belofte gestand doen Doen wat men eerder beloofd heeft Zijn woord is geen evangelie Zijn woorden op een goudschaaltje wegen Iets pas zeggen als het uitgebreid overdacht is

Vertalingen

    1. spraakklank of betekeniseenheid die bestaat uit minimaal één vrij morfeem en minimaal nul gebonden morfemen   

Afrikaans: woord (af) Albanees: fjalë (sq) v, llaf (sq) m Angelsaksisch: word (ang) Arabisch: كلمة (ar) v (kálima) Aragonees: parabra (an), parola (an) Armeens: բառ (hy) (bar) Baskisch: hitz (eu), berba (eu) Boeginees: ᨕᨉ Bretons: ger (br) m Bulgaars: дума (bg) v (duma) Catalaans: paraula (ca) v, mot (ca) m Chinees: 词 (zh) (cí), 單詞 (zh) 单词 (zh) (dāncí) Deens: ord (da) o Duits: Wort (de) o Engels: word (en) Erzja: вал (val) Esperanto: vorto (eo) Estisch: sõna (et) Faeröers: orð (fo) Fins: sana (fi) Frans: mot (fr) m Fries: wurd (fy) o Galicisch: palabra (gl) Georgisch: სიტყვა (ka) Grieks: λέξη (el) v (léksi) , κουβέντα (el) v (kuvé[n]da) , λόγος (el) m (lóɣos) Guarani: ñe'ẽ (gn) Haïtiaans Creools: mò, pawòl Hebreeuws: מִלָּה (he) v (mîlá) Hongaars: szó (hu) Ido: vorto (io) Iers: focal (ga) IJslands: orð (is) Indonesisch: kata (id) Interlingua: parola (ia), vocabulo (ia) Inupiak: uqaluk (ik) Italiaans: parola (it) v, vocabolo (it) m, termine (it) m Japans: 言葉 (ja) ( ことば (ja), kotoba), 単語 (ja) ( たんご (ja), tango) Jiddisch: װאָרט (yi) o (vort) Koerdisch: peyv (ku) v, bêje (ku) v, kelîme (ku) v, gotin (ku) v, çeko (ku) v, şor (ku) v Koptisch: ⲥⲁϫⲓ Koreaans: 낱말 (ko) (natmal)

Kroatisch: riječ (hr) m Latijn: vocabulum (la) o, verbum (la) o Lets: vārds (lv) m Litouws: žodis (lt) m Luxemburgs: Wuert (lb) Macedonisch: збор (mk) Malayalam: വാക്ക് (ml) (vaakku) Maltees: kelma (mt) Mari: мут Nauruaans: dorer (na) Nedersorbisch: słowo (dsb) o Noors: ord (no) o Nynorsk: ord (nn) o Novial: vorde Nynorsk: ord (nn) o Occitaans: paraula (oc) Oekraïens: слово (uk) Papiaments: palabra Perzisch: کَلَمِه (fa) (kælæme), واژِه (fa) (vâže) Pools: słowo (pl) o Portugees: palavra (pt) v, vocábulo (pt) m Roemeens: cuvânt (ro) o Russisch: слово (ru) o (slóvo) Schots-Gaelisch: facal (gd) Siciliaans: parola (scn) v Sloveens: beseda (sl) Slowaaks: slovo (sk) o, slová (sk) mv, slov (sk) genitief mv Soemerisch: inim Somalisch: aray (so) Spaans: palabra (es) v Surinaams: wortu Tagalog: salita (tl) Telugu: పదము (te) (padamu) Thai: คำ (th) (khāṁ) Toevaans: сөс Tsjechisch: slovo (cs) o Turks: sözcük (tr), kelime (tr) Vietnamees: từ (vi) Welsh: gair (cy) Zoeloe: igama (zu) Zweeds: ord (sv) o

    2. belofte   

Albanees: sharje (sq) v Bretons: ger (br) m Deens: æresord (da) o Duits: Ehrenwort (de) o Fins: sana (fi) Frans: parole (fr) v Grieks: λόγος (el) m (lóɣos) Interlingua: parola (ia) Italiaans: parola (it) v Litouws: žodis (lt) m

Noors: æresord (no) o Nynorsk: æresord (nn) o Perzisch: قول (fa) (ghûl) Pools: słowo (pl) o Portugees: palavra (pt) Russisch: слово (ru) o (slóvo) Slowaaks: čestné slovo (sk) o Telugu: మాట (te) (māṭa) Tsjechisch: slib (cs) m Zweeds: ord (sv) o

    3. het woord van god of de inhoud van de bijbel   

Duits: Wort (de) o Engels: word (en) Fins: sana (fi) Frans: parole (fr) v Grieks: Λόγος (el) m (lóɣos) Interlingua: parola (ia), verbo (ia) Italiaans: parola (it) v, verbo (it) m Japans: 福音 (ja) ( ふくいん (ja), fukuin)

Noors: ord (no) o Nynorsk: ord (nn) o Perzisch: گفتار (fa) (goftâr) Pools: słowo boże (pl) Portugees: verbo (pt) Roemeens: cuvânt (ro) o Slowaaks: slovo božie (sk), božie slovo (sk) Telugu: వాణి (te) (vāṇi)

    4. de natuurlijke eenheid van informatie voor een bepaalde computerarchitectuur   

Fins: sana (fi) Frans: mot (fr) m Interlingua: parola (ia) Italiaans: word (it) m Japans: 言語 (ja) ( げんご (ja), gengo) Noors: ord (no) o

Nynorsk: ord (nn) o Perzisch: واژِه (fa) (vâže) Portugees: palavra (pt) v Russisch: слово (ru) o (slóvo) Slowaaks: slovo (sk) o Zweeds: ord (sv) o

Gangbaarheid

• Het woord woord staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "woord" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Achterhoeks

Zelfstandig naamwoord

woord

1. woord

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

Zelfstandig naamwoord

woord

1. woord (psychologisch-taalkundige eenheid)

Nedersaksisch

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	woord	woorden
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

woord

1. woord

Schrijfwijzen

• Woort

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Veluws

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	woord	woorden
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

woord

1. woord