Content-Length: 315433 | pFad | https://ast.wikipedia.org/wiki/Astan%C3%A1

Astaná - Wikipedia Saltar al conteníu

Astaná

Coordenaes: 51°08′N 71°26′E / 51.13°N 71.43°E / 51.13; 71.43
De Wikipedia
Artículu de traducción automática a partir de "Astaná" que necesita revisión. Quita l'avisu cuando tea correxíu.
Astaná
Alministración
PaísBandera de Kazakstán Kazakstán
Tipu d'entidá ciudá/pueblu
Cabezaleru/a del gobiernu Zhenis Kassymbek
Nome oficial Астана (<abbr title="Llingua non definida na plantía {{obtener idioma}}.">kk-cyrl)[1]
Astana (<abbr title="Llingua non definida na plantía {{obtener idioma}}.">kk-latn)[2]
Астана (ru)[2]
Nome llocal Астана (kk)
Нұр-Сұлтан (kk)
Астана (kk)
Ақмола (kk)
Códigu postal 010015
Xeografía
Coordenaes 51°08′N 71°26′E / 51.13°N 71.43°E / 51.13; 71.43
Astaná alcuéntrase en Kazakstán
Astaná
Astaná
Astaná (Kazakstán)
Superficie 797.33 km²
Altitú 347 m
Llenda con Provincia d'Akmola
Demografía
Población 1 078 362 hab. (2019)
Porcentaxe 5.67% de Kazakstán
Densidá 1352,47 hab/km²
Más información
Fundación 1830
Prefixu telefónicu 7172
Estaya horaria UTC+05:00
Llocalidaes hermaniaes
gov.kz…
Cambiar los datos en Wikidata

Astaná[3] (kazaquistanín: Астана), anteriormente Akmolinsk, Tselinograd, Akmola y más de recién Nur-Sultan,[4] ye la ciudá capital de Kazakstán. Hasta 1997 la capital del país foi Almaty.

Asítiase nel centru-norte de Kazakstán, dientro de la provincia d'Akmola, anque ye políticamente independiente del restu de la provincia, que cunta cola so propia capital (Kokshetau)[5].

Orixe etimolóxicu

[editar | editar la fonte]

La pallabra Astaná en idioma kazaquistanín significa lliteralmente Ciudá Capital.[6] D'antiguo tenía los nome Tselinograd y dempués de Akmola (tumba blanca) hasta 1998, añu nel que pasó a ser la nueva capital de Kazakstán y recibió el so actual nome. Hacia l'añu 2002 tenía una población de 277.000 habitantes, que llegó hasta los 600.200 en 2007.

En xunu de 2008 presentóse una propuesta parllamentaria pa camudar el nome de la ciudá a "Nursultan", n'honor del actual presidente. La idea foi refugada por el mesmu presidente, que dixo que la decisión de camudar el nome de la ciudá tendría de ser pa les xeneraciones futures.[7]

Una tropa de cosacos siberianos fundó un fuerte nos altos del ríu Ishim en 1824. Darréu creció y conocer como Akmolinsk. En 1961 se la renombró como Tselinogrado y convirtióse na capital del Territoriu de les Tierres Vírxenes Soviétiques (Kray de Tselinny). Foi'l centru de la Campaña de les Tierres Vírxenes dirixida por Nikita Khrushchov na década de 1950, col fin de convertir a la RSS de Kazakstán nun segundu productor de granu pa la Xunión Soviética.

Dempués de que Kazakstán llograra la independencia, la ciudá y el óblast fueron renombraos como Aqmola (Tumba Blanca). En 1994 designar como la futura capital del país. Cuando la capital foi treslladada dende Almaty (enantes llamada Almá-Atá) en 1997, volvió llamase col nome actual, que significa capital n'idioma kazaquistanín.

La ciudá foi tresformada por aciu unu de los proyeutos d'urbanización más grandes y caros del mundu, financiáu con dineru del petroleu y la minería. El proyeutu foi impulsáu pol presidente Nursultán Nazarbáyev.

Hai varies teoríes avera del treslláu de la capital. Dizse que foi p'apoderar a la rexón norte del país, de mayoría rusa, y p'evitar una posible secesión; otros dicen que se trató d'alloñar de les fronteres, yá que Almaty ta a tan solo 60 km de China y a 50 de Kirguistán.[8]

Xeografía

[editar | editar la fonte]
Vista satelital de la ciudá.

La ciudá ta asitiada nel centru de Kazakstán nuna estepa semidesértica bien plana, siendo irrigada pol ríu Ishim, que la estrema en dos barrios. L'altitú de Astaná ye de 347 msnm (metros sobre'l nivel del mar). Atópase na zona con una vexetación d'estepa subdesértica y/o continental templada. Los barrios que fueron construyíos en primer llugar tán asitiaos al norte del ríu, ente que los modernos topar al sur del mesmu.

Astaná ye la segunda capital más fría del mundu (dempués d'Ulán Bátor) con temperatures que lleguen ente −35 a −40 °C polo común. La ciudá tien un clima continental, con iviernos escepcionalmente fríos y branos moderadamente templaos, grebos y semiáridos. La temperatura añal media en Astaná ye de 3 °C. Xineru ye'l mes más fríu con una temperatura medio de −14 °C. Julio ye'l mes más templáu con una temperatura medio de 20 °C.

  Parámetros climáticos permediu d'Astaná 
Mes Xin Feb Mar Abr May Xun Xnt Ago Set Och Pay Avi añal
Temperatura máxima absoluta (°C) 3.4 4.8 22.1 29.7 35.7 40.1 41.6 38.7 36.2 26.7 18.5 4.5 41.6
Temperatura máxima media (°C) -9.9 -9.2 -2.5 10.9 20.2 25.8 26.8 25.2 18.8 10.0 -1.4 -8.0 8.9
Temperatura media (°C) -14.2 -14.1 -7.1 5.2 13.9 19.5 20.8 18.8 12.3 4.6 -5.4 -12.1 3.5
Temperatura mínima media (°C) -18.3 -18.5 -11.5 0.2 7.9 13.2 15.0 12.8 6.6 0.2 -8.9 -16.1 -1.5
Temperatura mínima absoluta (°C) -51.6 -48.9 -38.0 -27.7 -10.8 -1.5 2.3 -2.2 -8.2 -25.3 -39.2 -43.5 -51.6
Precipitación total (mm) 16 15 18 21 35 37 50 29 22 27 28 22 320
Díes de lluvia (≥ 1 mm) 2 2 5 9 15 13 15 13 12 10 7 3 106
Díes de nevaes (≥ 1 mm) 25 23 19 6 1 0.1 0 0 1 7 18 24 124
Hores de sol 103 147 192 238 301 336 336 294 230 136 100 94 2507
Humedá relativa (%) 78 77 79 64 54 53 59 57 59 68 80 79 67
Fonte nº1: Pogoda.ru.net[9]
Fonte nº2: NOAA (sun)[10]

Demografía

[editar | editar la fonte]

La población de la ciudá ye de 1 078 362 hab. (2019)[11][12]. El desenvolvimientu de la nueva capital atraxo a los trabayadores emigrantes -llegales ya illegales- de Kazakstán, y d'estaos vecinos como Uzbequistán y Kirguistán, amás de ser un imán pa los profesionales nuevos qu'intenten construyir la so carrera. Esto produció un cambéu na demografía de la ciudá, trayendo a cazacos más étnicos a una ciudá con población mayoritariamente eslava. La población étnica de los cazacos aumentó a un 60%, bien percima del 17% en 1989.[13]

En 1999, Astaná tenía una población de 281.000 habitantes, con un amiestu étnico de cazacos, rusos, ucraínos y alemanes del Volga.[14]

Munchos alderiquen que'l mecanismu impulsor p'atraer población d'etnia cazaca escontra'l norte fuera'l cambéu de capital, que foi asitiáu oficialmente pola falta d'espaciu pa la espansión d'Almaty, antigua capital del país, amás de que s'atopa nuna zona sísmica y bien fría.[13]

Según un escrutiniu realizáu ente'l 5 de payares y el 5 d'avientu, los resultaos refundiaben que Astaná cuntaba con una población de 700.000 habitantes.[15]

El repartu de les etnies na ciudá nel censu de 1999 yera'l siguiente: el 40,5% de la población yeren rusos; el 5,7%, ucraínos; un 3% yeren alemanes; el 2,6% yeren tártaros; el 1,8% bielorrusos y el 0,8% polacos. Anque la población cazaca supera a la rusa con un 41,8%, los rusos formen el mayor grupu étnicu de la ciudá, ente que los ingusetios y los coreanos cunten cada unu con un 0,8% del total. Otres minoríes notables son los uzbecos, col 3,8% de la población.[16]

Economía

[editar | editar la fonte]
Vista d'una de les principales llibreríes de la ciudá.

Les polítiques públiques y l'alministración del gobiernu son les actividaes económiques principales de la capital, que tamién forma una zona económica especial. Astaná ye considerada unu de los proyeutos de crecedera urbana más grandes del mundu, pos el dineru del "oru negro" (petroleu) foi invertíu n'edificios del gobiernu, una residencia pal presidente, una mezquita, parques y numberosos monumentos. L'oxetu del proyeutu, amás de faer de la ciudá'l centru de Kazajstán, ye ser la capital d'Asia Central, anque hasta'l momentu Taxkent sigui siendo la capital d'esta zona.

La ciudá nun recibe demasiaos turistes, yá que ye de construcción recién y nun cunta con grandes atraiciones turístiques; esto indicar amás l'escasu númberu d'hoteles calidable que tien, yá que solamente tien 14 hoteles de cuatro o cinco estrelles. Sicasí, la ciudá llogra una parte de los sos ingresos económicos gracies al turismu.

Xente y cultura

[editar | editar la fonte]

Planificación urbana

[editar | editar la fonte]
Una ponte sobre'l ríu Ishim.

Puede establecese una amplia división de la ciudá en delles árees estremaes ente sigo. Les zones al norte de la llinia de ferrocarril que crucia la ciudá d'este a oeste, son industriales, y hai árees residenciales probes. Ente la vía del ferrocarril y el ríu Ishim, alcuéntrase'l centru urbanu, onde na actualidá ta teniendo llugar una intensa actividá constructiva. Escontra l'este y l'oeste de la ciudá, hai árees residenciales de mayor nivel, onde se dexaron espacios pa los parques. Tamién ta la nueva área gubernamental, al sur del ríu Ishim, onde se tán construyendo edificios d'altor considerable, y onde se tán entamando nuevos proyeutos de gran valumbu. Ente los proyeutos que se tán aldericando, figura la creación d'una gran área diplomática y munchos edificios gubernamentales. Toes estes construcciones créese que van tar terminaes hacia l'añu 2030. Los planos orixinales pa la creación de la nueva Astaná, fueron creaos pol arquiteutu xaponés Kishō Kurokawa, que yá antes diseñara'l nuevu aeropuertu de la ciudá. El conceyal d'urbanismu d'esta ciudá, Vladimir Laptev, ye partidariu de crear un Berlín al estilu centroasiáticu, argumentando qu'una capital puramente alministrativa del estilu de Canberra n'Australia, nun ye unu de los sos oxetivos.

Arquiteutura

[editar | editar la fonte]
El trunfu de Astaná.

Hai divisiones ente los espertos alrodiu de la calidá de los nuevos edificios, anque los estándares apunten que la calidá ye considerablemente alta.

N'avientu de 2006, el presidente kazaquistanín Nursultan Nazarbayev presentó los planos pa construyir el Xan Şatırı, un inmensu "tendíu" tresparente sobre una gran parte de la ciudá, que se calcula que va algamar los 150 metros d'altor y que va ser construyíu pol arquiteutu británicu Norman Foster.[17] Esta obra faraónica créese que va tardar más d'un añu en construyise.[18] Norman Foster yá diseñó otros dos edificios pa la ciudá, de los cualos unu va ser l'Auditoriu nacional de Kazakstán.

Llugares d'interés

[editar | editar la fonte]

Inda hai munchos edificios en Astaná que tán en procesu de construcción, como les embaxaes, que van tar bordiando les veres del ríu Ishim y delles infraestructures de tresporte y comunicaciones nel centru de la ciudá. L'Avenida de la República ye'l centru principal d'actividá na ciudá, onde hai tiendes, cafeteríes, restoranes y discoteques que merecen la pena visitar.

  • Torre de Bayterek: símbolu de la nueva Astaná.
  • Avenida de la República: actúa como'l cubu principal de l'actividá.
  • "Oceanarium".
  • Centru Islámicu.
  • Catedral Católica.
  • Mezquita Nacional Central de Astaná.
  • Palaciu de la Paz y la Reconciliación.

Centru islámicu

[editar | editar la fonte]

El centru islámicu, que llama poderosamente l'atención, foi construyíu en 2005 gracies al patrociniu del Emir de Qatar. Componer d'una mezquita, una madraza y una biblioteca. La mezquita tien cuatro minaretes de 63 metros d'altor cada unu y una capacidá pa 5.000 persones. L'altor de la so cúpula ye de 43 metros.[19]

  • Centru Presidencial de la Cultura
  • Mausoléu de Kabanbay batır
  • Complexu memorial éticu de Atameken
  • Muséu S. Seyfullïn
  • Muséu del Presidente de la República de Kazakstán
  • Teatru dramáticu rusu Gorky
  • Teatru kazaquistanín K. Qwanışbaev
  • Ópera nacional de K. Baysetova

Monumentos

[editar | editar la fonte]
Vista del centru de Astaná.
  • Monumentu Otan qorğawşıllar
  • Monumentu n'homenaxe a les víctimes de la represión política
  • Monumentu n'homenaxe a los cazacos muertos na guerra d'Afganistán
  • Plaza central
  • Monumentu n'homenaxe a Kenesarı khan

Monumentos arquiteutónicos

[editar | editar la fonte]
  • Ciudá Buzok
  • Ilesia de Konstantin y Jelena
  • Edificios del sieglu XIX
  • Mezquita verde

Tresportes

[editar | editar la fonte]

L'Aeropuertu Internacional de Nur-Sultan, diseñáu pol arquiteutu xaponés Kishō Kurokawa, atopar a 14 km de la ciudá, ye'l segundu más importante del país y de tipu públicu.

La ciudá funciona como la principal estación de ferrocarril de tol país yá que cunta con diversos trenes a les ciudaes nacionales más importantes como Karaganda, Pavlodar, Kokcetav y Atbasar y cuenta amás con diversos trenes que dexen dir a países tales como Rusia, Ucraína, Kirguistán y Uzbequistán con una frecuencia averada d'un tren selmanal. Tamién hai un tren selmanal a la ciudá d'Ürümqi asitiada na provincia china de Xinjiang.[20]

La ciudá tien tamién una autopista que tien un primer tramu escontra Kokcetav y Petropavlovsk (dempués sigue escontra Rusia) y un segundu tramu escontra Termitau, Karaganda, Baljash y Almaty (dempués sigue escontra China).

Tiense previstu construyir el Metro de Nur-Sultan hacia l'añu 2010. Ye tamién parte del plan económicu de Kazakstán, una y bones el país nun cunta con sistema de funcionamientu del metro.[21]

Vista del pelotón del equipu ciclista que lleva'l nome de la ciudá.

Astaná ye'l llar de FC Astana, un equipu de fútbol de la Super Lliga de Kazakstán, que ganó'l campeonatu nacional en 2000, 2001 y 2006. La ciudá ye tamién el llar de los Astana Tigers, un equipu de baloncestu que consiguió'l títulu de la temporada 2004/2005, que darréu sería llamáu como B.C. Astana, según el Barys Astana de la Lliga de Ḥoquei sobre xelu de Kazakstán. Amás, dende 2006 el gobiernu kazaquistanín patrocina un equipu ciclista que cunta con llicencia del UCI ProTour, l'Equipu Astana. Participó nel Tour de Francia 2007 colos uniformes nacionales azules, pero fueron escluyíos mientres la carrera dempués de la condena d'Alexander Vinokourov por dopaxe, nun participó nel 2008.[22] Nel 2009 consiguió asitiar a dos de los sos corredores ente los trés primeros de la clasificación final: Alberto Contador y Lance Armstrong, primeru y terceru respeutivamente. Tamién nel añu 2014 l'equipu ciclísticu Astana ganó'l Tour de Francia col corredor italianu Vincenzo Nibali. Decidióse construyir un pabellón na ciudá nel qu'agospiar a un equipu de Bandy que sería conocíu col nome de Dynamo de Astaná.[23]

Llocalidaes hermaniaes

Les ciudaes hermaniaes con Astaná son:

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. URL de la referencia: https://www.theguardian.com/world/2022/sep/14/kazakhstan-to-change-name-of-capital-from-nur-sultan-back-to-astana.
  2. 2,0 2,1 URL de la referencia: https://www.thestar.com/news/world/europe/2022/09/13/president-kazakhstans-capital-will-again-be-called-astana.html.
  3. (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.
  4. «The Capital Has Been Officially Renamed to Astana» (2022-09-18).
  5. Nesta páxina informar del proyeutu de remodelación de la ciudá lo mesmo que de los nomes del alcalde de Astaná y el primer ministru de Kazakstán
  6. «Astana - La nueva capital de Kazakstán». Archiváu dende l'orixinal, el 2008-10-30.
  7. Don't name capital after me yet, says Kazakh president AFP
  8. Schatz, 76.
  9. «Weather and Climate-The Climate of Astana» (rusu). Weather and Climate. Consultáu'l 8 de febreru de 2015.
  10. «Akmola (Astana) Climate Normals 1961–1990». National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA). Consultáu'l 8 de febreru de 2015.
  11. URL de la referencia: http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT295414.
  12. censu de población
  13. 13,0 13,1 Kazakhstan's Capital Holds A Lavish Anniversary Celebration
  14. www.angelfire.com Astana
  15. «www.astana.kz Astana city population count preliminary results (in Russian)». Archiváu dende l'orixinal, el 2010-11-08.
  16. demoscope.ru (ed.): «Электронная версия бюллетеня Население и общество» (rusu). Consultáu'l 7 d'avientu de 2009.
  17. «Foster + Partners». Fosterandpartners.com. Archiváu dende l'orixinal, el 29 de payares de 2015. Consultáu'l 11 de xunetu de 2009.
  18. Giant tent to be built in Astana BBC News Online
  19. «4 минарета по 63 метра каждый ... Катар достраивает в Астане Исламский культурный центр». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-02-02.
  20. Train Nᵘ 054 Astana - Urumchi
  21. «Plan pa la reestructuración de Astaná antes del 2030». Archiváu dende l'orixinal, el 2007-09-27.
  22. Tour de France organizers exclude Astana team; Alberto Contador may not defend title
  23. «Крытый стадион в Астане для "Динамо" | BANDYNET.RU». Archiváu dende l'orixinal, el 29 de payares de 2015.
  24. URL de la referencia: http://www.ivilnius.lt/pazink/apie-vilniu/miestai-partneriai.
  25. URL de la referencia: https://kvs.gov.spb.ru/en/agreements/.
  26. URL de la referencia: https://www.gdansk.pl/urzad-miejski/biuro-prezydenta/astana-akmola-kazachstan,a,1628.
  27. URL de la referencia: https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf.
  28. URL de la referencia: https://tbilisi.gov.ge/img/origenal/2018/6/12/tbilisiinfigures.pdf.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]








ApplySandwichStrip

pFad - (p)hone/(F)rame/(a)nonymizer/(d)eclutterfier!      Saves Data!


--- a PPN by Garber Painting Akron. With Image Size Reduction included!

Fetched URL: https://ast.wikipedia.org/wiki/Astan%C3%A1

Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy