Ana səhifə

Hər kəsin redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olan

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

200.927 məqalə arasında axtar

Hal-hazırda Azərbaycanca Vikipediyada 200.927 məqalə mövcuddur.

• Məqalə yarat
• Mündəricat
• Kömək istə
• Cəsur ol!

Həftənin seçilmiş məqaləsi

Nəsrlə yazılmış Milad nəğməsi — Çarlz Dikkens tərəfindən yazılmış povest-nağıl. Əsər ilk dəfə 1843-cü ildə Con Liçin orijinal illüstrasiyaları ilə Londonun "Chapman & Hall" nəşriyyat evi tərəfindən çap edilmişdir. "Milad nəğməsi" əsərində yaşlı Ebenecer Skrucun başına gələn hadisələrdən bəhs olunur. Milad bayramı ərəfəsində Skrucun yanına əvvəlcə onun keçmiş iş yoldaşı Ceykob Marlinin ruhu, daha sonra isə Keçmiş, İndiki və Gələcək Milad bayramının ruhları gəlir. Daha əvvəl qəddar və deyingən olan Skruc, ruhların ziyarətindən sonra daha mehriban və zərif adama çevrilir. Dikkensin "Milad nəğməsi"ni yazdığı dövrdə britaniyalılar Milad himnləri kimi kimi köhnə ənənələrə yenidən baxır və Milad ağacı kimi yeni ənənələri mənimsəyirdilər. O, uşaqlığında yaşadığı bayram təcrübəsi, o cümlədən Vaşinqton İrvinq və Duqlas Cerrold kimi digər sənətkarların Milad nağıllarından ilhamlanmışdır. Povesti yazmazdan əvvəl Dikkens üç Milad hekayəsi yazmış, həmçinin Londonda nəzarətsiz uşaqlar üçün fəaliyyət göstərən məktəblərdən biri olan Fild-leyni ziyarətdən ilhamlanmışdır. Kasıblara qarşı münasibət, eqoist insanın səhvlərini düzəldərək daha hissiyyatlı fərdə çevrilməsi povestin əsas mövzusudur. Mövzunun tamamilə dünyəvi xarakter daşıması, yoxsa xristian alleqoriyası olması haqqında elm xadimləri arasında müzakirələr vardır. (Davamı...)

Həftənin yaxşı məqaləsi

Yeni iqtisadi coğrafiya — iqtisadi təhlilin növü. Bunun məqsədi qeyri-kamil bazarlarda artan gəlirlərin baş verdiyi modellər yaratmaqla iqtisadiyyatın məkan strukturunu izah etməkdir. YİC-in inkişafı iqtisadçılar arasında iqtisadi məkanın təşkili məsələlərinə marağın artmasının nəticəsi idi. İqtisadiyyat elmində yeni bir istiqamətin yaranması adətən Pol Kruqmanın "Artan qayıdışlar və iqtisadi coğrafiya" adlı əsərinin "Journal of Political Economy" jurnalında dərc olunması ilə əlaqələndirilir. Yeni iqtisadi coğrafiyanın yaranması iqtisadiyyat elmində inqilabın dördüncü dalğasını hesab edilir. Onun mahiyyəti resurslardan istifadədən gəlirləri artırmağa imkan verən rəqabət modellərini yaratmaqdır. Hesab edilir ki, dönüş nöqtəsi 1970-ci illərdə, sənaye bazarları nəzəriyyəsi çərçivəsində ilk belə modellərin yaradıldığı zaman baş tutmuşdur. Sonrakı tədqiqatlara Avinaş Diksit və Cozef Stiqlitsin 1977-ci ildə "The American Economic Review" jurnalında dərc olunmuş "İnhisarçı rəqabət və optimal məhsul müxtəlifliyi" əsəri böyük təsir göstərmişdir. (Davamı...)

Həftənin seçilmiş siyahısı

ABŞ-nin birinci xanımlarının siyahısı — ABŞ-nin birinci xanımı Ağ Evin sahibəsi hesab olunur. Vəzifəni ənənəvi olaraq ABŞ Prezidentinin həyat yoldaşı tutur, lakin müxtəlif vaxtlarda bu titulu subay olan, dul olan, və ya həyat yoldaşı olmayan, yaxud da həyat yoldaşı bu vəzifəni yerinə yetirə bilmədiyi hallarda prezidentin həyat yoldaşı olmayan qadınlar da daşımışdır. Bu vəzifə seçilmiş bir vəzifə deyil, heç bir rəsmiyyət daşımır və buna görə maaş verilmir. Bununla yanaşı, o, prezidentlə birlikdə, yaxud onu təmsil edərək bir çox rəsmi mərasimlərə qatıla və dövlət işləri ilə maraqlana bilər. Ənənəvi olaraq, birinci xanım vəzifədə olduğu vaxt ərzində kənar işlərdə işləmir, baxmayaraq ki, Eleonora Ruzvelt yazı yazaraq və mühazirə oxuyaraq pul qazanıb və bu pulun çoxunu xeyriyyə işlərinə sərf edib, həmçinin Cill Bayden də bu müddət ərzində pedaqoq kimi işinə davam edib. Birinci xanımın Ağ Evin sosial katibi, aparat rəhbəri, mətbuat katibi, baş çiçək dizayneri və baş aşpazı daxil olmaqla öz şəxsi heyəti var. Birinci xanımın ofisi Ağ Evin bütün ictimai işləri və təntənəli tədbirlərindən məsuldur və ABŞ Prezidentinin İcra Aparatının bir qoludur. (Davamı...)

Günün seçilmiş şəkli

Xəbərlər

Mixail Kavelaşvili 2014-cü ildə

• Mixail Kavelaşvili (şəkildə) Gürcüstanın altıncı prezidenti seçilib.
• Suriyalı müxaliflərin irimiqyaslı hücumu nəticəsində məğlubiyyətə uğradılan Suriya Silahlı Qüvvələrinin geri çəkilməsi ilə paytaxt Dəməşq şəhəri müxaliflər tərəfindən tutuldu və Suriya prezidenti Bəşər Əsəd hakimiyyətdən uzaqlaşdırıldı.
• Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi Fələstində davam edən müharibə ilə bağlı cinayətləri araşdırarkən İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu və keçmiş müdafiə naziri Yoav Qallantın həbsinə order verib.

Aktual hadisələr: Suriyada vətəndaş müharibəsi  • HƏMAS–İsrail müharibəsi  • İsrail–Hizbullah münaqişəsi  • Rusiya–Ukrayna müharibəsi  • Sudanda vətəndaş müharibəsi

Son ölümlər: Tofiq Ağababayev, Fəxrəddin Miralayev, İqor Kirillov, Tofiq Abbasov, İsrael Vaskes, Pol Maslanski

Bilirsinizmi?

Evin qarşısına park edilmiş təyyarə

• ABŞ-nin Kaliforniya ştatının Kameron Park bölgəsində, evlərin qarşısında avtomobil yox, təyyarə (şəkildə) park edilir.
• Fransanın Paris şəhərində yerləşən Eyfel qülləsi hər 7 ildən bir 60 ton boya ilə rənglənir.
• Kamala Harris ABŞ-nin ilk və yeganə qadın vitse-prezidenti olub.
• Axtarış sistemi "Google"a "What is the loneliest number?" yazdıqda nəticə kimi 1 ədədi çıxır.
• Türk və ərəb dastanlarında haqqında bəhs edilən Bəttal Qazi obrazı VIII əsr Əməvi sərkərdəsi Abdullah Bəttala əsaslanır.

Tarixdə bu gün

Təyyarə qəzasında sağ qalan Nando Parrado və Roberto Kanessa (oturulu)

• 1876 — İlk Osmanlı konstitusiyası qəbul edildi.
• 1913 — ABŞ-da bir neçə iri bankı birləşdirən Federal Ehtiyat Sistemi yaradıldı.
• 1920 — Fransa və Böyük Britaniya "Suriya və Fələstin sərhədlərini müəyyən edən Konvensiya"nı ratifikasiya etdilər.
• 1930 — Türkiyə və Yunanıstan arasında əhali mübadiləsi həyata keçirildi.
• 1947 — SSRİ Nazirlər Soveti "Ermənistan SSR-dən kolxozçuların və başqa azərbaycanlı əhalinin Azərbaycan SSR-in Kür-Araz ovalığına köçürülməsi ilə əlaqədar tədbirlər haqqında" qərar qəbul etdi.
• 1972 — Uruqvay hərbi-hava qüvvələrinin And dağlarında qəzaya uğrayan təyyarəsindən sağ qalan 16 nəfər (şəkildə) 73 gün sonra xilas edildilər.
• 1994 — Moldovanın tərkibində Qaqauziya muxtariyyəti yaradıldı.

Digər günlər: 22 dekabr – 23 dekabr – 24 dekabr

Hazırda 23 dekabr 2024 (UTC) – Səhifəni yenilə

Kömək səhifələri

• Vikipediyaçılar
• Beş əsas prinsip
• Qaralama dəftəri
• Şablonlar
• Yeni başlayanlar üçün təlimat
• Tez-tez soruşulan suallar

Vikipediya

Vikimedia Fondunun digər layihələri

• Vikilüğət Lüğət
• Vikisitat Sitatlar
• Vikikitab Azad dərsliklər və təlimat kitabları
• Vikimənbə Azad əsər kitabxanası
• Vikixəbər Azad xəbər mənbəyi
• Vikiversitet Tədris materialları
• Vikinövlər Bioloji növlərin sistematikası
• Mediaviki Viki proqram təminatının təkmilləşdirilməsi
• Vikidata Ortaq verilənlər bazası
• Vikianbar Ortaq media anbarı
• Vikisəyahət Azad səyahət təlimatçası
• Meta-Viki Vikimedia koordinasiya mərkəzi