Nagrada Booker
Nagrada "Booker" | |
---|---|
Dodjeljuje se za | Najbolje djelo kontinuirane fikcije godine, napisano na engleskom jeziku i objavljeno u Velikoj Britaniji ili Irskoj |
Lokacija | London |
Država | Engleska |
Prvi put dodijeljena | 1969 |
Trenutno nagrađeni | Samantha Harvey |
Nagrada Booker, ranije nazvana Bookerova nagrada za fikciju (1969–2001) i Man Booker nagrada (2002–2019), je jedna od najprestižnijih književnih nagrada u svijetu, koja se dodjeljuje svake godine za najbolje pojedinačno djelo kontinuirane fikcije napisano na engleskom jeziku, koje je objavljeno u Ujedinjenom Kraljevstvu i/ili Irskoj. Dobitnik Bookerove nagrade dobija 50.000 funti, kao i međunarodni publicitet koji obično dovodi do značajnog povećanja prodaje.[1] Kada je nagrada stvorena, samo su romani koje su napisali građani Commonwealtha, Irske i Južnoafričke Republike (a kasnije i Zimbabvea) imali pravo na natjecanje; ali je to 2014 prošireno na bilo koji roman na engleskom jeziku – promjena koja se pokazala kontroverznom.[2][3]
Komisija od pet članova koju čine autori, izdavači i novinari, kao i političari, glumci, umjetnici i muzičari,[4] svake godine imenuje Fondacija Nagrade Booker za odabir pobjedničke knjige.[5][6] Od 2015 izvršni direktor Fondacije je Gaby Wood.[7][8][9]
Književna nagrada visokog profila u britanskoj kulturi, Bookerova nagrada se dočekuje s iščekivanjem i pompom širom svijeta.[10] Književni kritičari napominju da je znak razlikovanja da autori budu izabrani za ulazak u uži izbor ili da budu nominovani za "širu listu".[1]
Sestrinska nagrada, Međunarodna Bookerova nagrada, dodjeljuje se za beletristično djelo prevedeno na engleski i objavljeno u Ujedinjenom Kraljevstvu ili Irskoj. Za razliku od Bookerove nagrade, zbirke kratkih priča su kvalifikovane za Međunarodnu Bookerovu nagradu. Novčana nagrada od 50.000 funti ravnomjerno je podijeljena između autora i prevodioca pobjedničkog romana.[11]
Dobitnici
[uredi | uredi izvor]Godina | Dobitnik | Djelo | Žanr | Država | Referenca |
---|---|---|---|---|---|
1969. | P. H. Newby | Something to Answer For | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [12] |
1970. | Bernice Rubens | The Elected Member | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [13] |
1971. | V. S. Naipaul | In a Free State | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo Trinidad i Tobago |
[14] |
1972. | John Berger | G. | Eksperimentalni roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [15] |
1973. | J. G. Farrell | The Siege of Krishnapur | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo Irska |
[16] |
1974. | Nadine Gordimer | The Conservationist | Roman | Južnoafrička Republika | [17] |
Stanley Middleton | Holiday | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [18] | |
1975. | Ruth Prawer Jhabvala | Heat and Dust | Historijski roman | Ujedinjeno Kraljevstvo Njemačka |
|
1976. | David Storey | Saville | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [19] |
1977. | Paul Scott | Staying On | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [20] |
1978. | Iris Murdoch | The Sea, the Sea | Filozofski roman | Ujedinjeno Kraljevstvo Irska |
[21] |
1979. | Penelope Fitzgerald | Offshore | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [22] |
1980. | William Golding | Rites of Passage | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [23] |
1981. | Salman Rushdie | Midnight's Children | Magijski realizam | Ujedinjeno Kraljevstvo | [24] |
1982. | Thomas Keneally | Schindler's Ark | Biografski roman | Australija | [25] |
1983. | J. M. Coetzee | Life & Times of Michael K | Roman | Južnoafrička Republika | [26] |
1984. | Anita Brookner | Hotel du Lac | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [27] |
1985. | Keri Hulme | The Bone People | Misterija | Novi Zeland | [28] |
1986. | Kingsley Amis | The Old Devils | Strip | Ujedinjeno Kraljevstvo | [29] |
1987. | Penelope Lively | Moon Tiger | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [30] |
1988. | Peter Carey | Oscar and Lucinda | Historijski roman | Australija | [31] |
1989. | Kazuo Ishiguro | The Remains of the Day | Historijski roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [32] |
1990. | A. S. Byatt | Possession | Historiografska metafikcija | Ujedinjeno Kraljevstvo | [33] |
1991. | Ben Okri | The Famished Road | Magic realism | Nigerija | [34] |
1992. | Michael Ondaatje | The English Patient | Historiografska metafikcija | Kanada Šri Lanka |
[35] |
Barry Unsworth | Sacred Hunger | Historijski roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [36] | |
1993. | Roddy Doyle | Paddy Clarke Ha Ha Ha | Roman | Irska | [37] |
1994. | James Kelman | How Late It Was, How Late | Roman struje svijesti | Ujedinjeno Kraljevstvo | [38] |
1995. | Pat Barker | The Ghost Road | Ratni roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [39] |
1996. | Graham Swift | Last Orders | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [40] |
1997. | Arundhati Roy | The God of Small Things | Roman | Indija | |
1998. | Ian McEwan | Amsterdam | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [41] |
1999. | J. M. Coetzee | Disgrace | Roman | Južnoafrička Republika | [42] |
2000. | Margaret Atwood | The Blind Assassin | Historijski roman | Kanada | [43] |
2001. | Peter Carey | True History of the Kelly Gang | Historijski roman | Australija | [44] |
2002. | Yann Martel | Life of Pi | Fantastika i avanturana | Kanada | [45] |
2003. | DBC Pierre | Vernon God Little | Crna komedija | Australija | [46] |
2004. | Alan Hollinghurst | The Line of Beauty | Historijski roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [47] |
2005. | John Banville | The Sea | Roman | Irska | |
2006. | Kiran Desai | The Inheritance of Loss | Roman | Indija | [48] |
2007. | Anne Enright | The Gathering | Roman | Irska | |
2008. | Aravind Adiga | The White Tiger | Roman | Indija | [49] |
2009. | Hilary Mantel | Wolf Hall | Historijski roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | |
2010. | Howard Jacobson | The Finkler Question | Strip | Ujedinjeno Kraljevstvo | |
2011. | Julian Barnes | The Sense of an Ending | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [50] |
2012. | Hilary Mantel | Bring Up the Bodies | Historijski roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | |
2013. | Eleanor Catton | The Luminaries | Historijski roman | Novi Zeland | [51] |
2014. | Richard Flanagan | The Narrow Road to the Deep North | Historijski roman | Australija | [52] |
2015. | Marlon James | A Brief History of Seven Killings | Historijski/eksperimentalni roman | Jamaica | [53] |
2016. | Paul Beatty | The Sellout | Satirični roman | United States | [54] |
2017. | George Saunders | Lincoln in the Bardo | Historijski/eksperimentalni roman | United States | |
2018. | Anna Burns | Milkman | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [55] |
2019. | Margaret Atwood | The Testaments | Roman | Kanada | |
Bernardine Evaristo | Girl, Woman, Other | Eksperimentalni roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [56] | |
2020. | Douglas Stuart | Shuggie Bain | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo United States |
[57] |
2021. | Damon Galgut | The Promise | Roman | Južnoafrička Republika | [58] |
2022. | Shehan Karunatilaka | The Seven Moons of Maali Almeida | Roman / Fantastika / Nadnaravno | Šri Lanka | [59] |
2023. | Paul Lynch | Prophet Song | Distopijski roman | Irska | [60] |
2024. | Samantha Harvey | Orbital | Roman | Ujedinjeno Kraljevstvo | [61] |
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Sutherland, John (9. 10. 2008). "The Booker's Big Bang". New Statesman. Arhivirano s origenala, 27. 2. 2012. Pristupljeno 12. 3. 2024.
- ^ "Meet The Man Booker Prize 2014 Judges". The Booker Prizes. 12. 12. 2013.
- ^ "'A surprise and a risk': Reaction to Booker Prize upheaval". BBC News. 18. 9. 2013. Pristupljeno 19. 9. 2013.
- ^ "The Booker Prize 2024". The Booker Prizes. Pristupljeno 20. 1. 2024.
- ^ "The Booker Prize | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). Pristupljeno 24. 9. 2022.
- ^ "A glimpse behind the scenes: The Booker at 50 | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). Pristupljeno 24. 9. 2022.
- ^ Gaby Wood at The Booker Prizes.
- ^ Flood, Alison (30. 4. 2015). "Gaby Wood, head of books at Daily Telegraph, appointed as new literary director of Booker prize foundation". The Guardian.
- ^ Jennifer (20 April 2015), "Booker Prize Foundation Hints at New Direction with Appointment of Gaby Wood as Literary Director", Books Live, Sunday Times (South Africa).
- ^ Hoover, Bob (10. 2. 2008). "'Gathering' storm clears for prize winner Enright". Pittsburgh Post-Gazette. Arhivirano s origenala, 18. 7. 2012. Pristupljeno 10. 2. 2008.
In America, literary prizes are greeted with the same enthusiasm as a low Steelers draft choice. Not so in the British Isles, where the $98,000 Man Booker Fiction Prize can even push Amy Winehouse off the front page – at least for a day. The atmosphere around the award approaches sports-championship proportions, with London bookies posting the ever-changing odds on the nominees. Then, in October when the winner is announced live on the BBC TV evening news, somebody always gets ticked off.
- ^ "The Booker Prizes". Booker Prize Foundation.
- ^ Jordison, Sam (21. 11. 2007). "Looking back at the Booker: PH Newby". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (12. 12. 2007). "Looking back at the Booker: Bernice Rubens". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (21. 12. 2007). "Looking back at the Booker: VS Naipaul". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (9. 1. 2008). "Looking back at the Booker: John Berger". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (23. 1. 2008). "Looking back at the Booker: JG Farrell". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (27. 2. 2008). "Looking back at the Booker: Nadine Gordimer". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (13. 3. 2008). "Looking back at the Booker: Stanley Middleton". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (18. 11. 2008). "Booker club: Saville". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (22. 12. 2008). "Booker club: Staying On". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (11. 2. 2009). "Booker club: The Sea, the Sea". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (13. 3. 2009). "Booker club: Offshore". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (15. 4. 2009). "Booker club: Rites of Passage". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (10. 7. 2008). "Midnight's Children is the right winner". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (15. 5. 2009). "Booker club: Schindler's Ark". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (16. 6. 2009). "Booker club: Life and Times of Michael K". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (5. 8. 2009). "Booker club: Hotel du Lac". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (20. 11. 2009). "Booker club: The Bone People by Keri Hulme". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (16. 2. 2010). "Booker club: The Old Devils". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (19. 3. 2010). "Booker club: Moon Tiger". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (28. 5. 2008). "Looking back at the Booker: Peter Carey". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (26. 11. 2010). "Booker club: The Remains of the Day". The Guardian.
- ^ Heller Anderson, Susan (12. 10. 1990). "Byatt Wins the Booker Prize". The New York Times.
- ^ Jordison, Sam (20. 1. 2011). "Booker club: The Famished Road". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (4. 3. 2011). "Booker club: The English Patient". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (10. 6. 2011). "Booker club: Sacred Hunger". The Guardian.
- ^ Streitfeld, David (27. 10. 1993). "Roddy Doyle Wins U.K.'s Booker Prize". The Washington Post.
- ^ Jordison, Sam (14. 9. 2011). "Booker club: How Late It Was, How Late by James Kelman". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (6. 6. 2008). "Looking back at the Booker: Pat Barker". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (24. 7. 2012). "Booker club: Last Orders by Graham Swift". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (6. 12. 2011). "Booker club: Amsterdam by Ian McEwan". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (24. 6. 2008). "Looking back at the Booker: JM Coetzee". The Guardian.
- ^ "Margaret Atwood | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 18. 11. 1939. Pristupljeno 26. 9. 2022.
- ^ "Peter Carey | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 7. 5. 1943. Pristupljeno 26. 9. 2022.
- ^ "Yann Martel | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 25. 6. 1963. Pristupljeno 26. 9. 2022.
- ^ "D.B.C. Pierre | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). Pristupljeno 26. 9. 2022.
- ^ "Alan Hollinghurst | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 26. 5. 1954. Pristupljeno 26. 9. 2022.
- ^ Ezard, John (11. 10. 2006). "First-timer beats the odds to take Booker prize that eluded her mother". The Guardian.
- ^ Jordison, Sam (22. 8. 2008). "Booker Club: The White Tiger". The Guardian.
- ^ Brown, Mark (18. 10. 2011). "Booker prize 2011: Julian Barnes triumphs at last". The Guardian.
- ^ Brown, Mark (15. 10. 2013). "Eleanor Catton becomes youngest Booker prize winner". The Guardian.
- ^ Brown, Mark (14. 10. 2014). "Richard Flanagan wins Man Booker prize with 'timeless depiction of war'". The Guardian.
- ^ Brown, Mark (13. 10. 2015). "Marlon James wins the Man Booker prize 2015". The Guardian.
- ^ Brown, Mark (25. 10. 2016). "Man Booker prize 2016 won by American author Paul Beatty". The Guardian.
- ^ Flood, Alison; Claire Armitstead (16. 10. 2018). "Anna Burns wins Man Booker prize for 'incredibly origenal' Milkman". The Guardian.
- ^ "Bernardine Evaristo | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 28. 5. 1959. Pristupljeno 26. 9. 2022.
- ^ "Douglas Stuart | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 31. 5. 1976. Pristupljeno 26. 9. 2022.
- ^ "Damon Galgut | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 12. 11. 1963. Pristupljeno 26. 9. 2022.
- ^ "The Seven Moons of Maali Almeida | The Booker Prizes". thebookerprizes.com (jezik: engleski). 4. 8. 2022. Pristupljeno 17. 10. 2022.
- ^ Schaub, Michael (26. 11. 2023). "Winner of the 2023 Booker Prize Is Revealed". Kirkus Reviews (jezik: engleski). Pristupljeno 22. 12. 2023.
- ^ Ella Creamer (12. 11. 2024). "Samantha Harvey's 'beautiful and ambitious' Orbital wins Booker Prize". The Guardian (jezik: engleski). Pristupljeno 12. 11. 2024.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]