Сири

Сири
Сири
	Ӏаьр. سوريا‎‎
Байракх	ХӀост
	Сирин Ӏаьрбийн Республикан Пачхьалкхан Шатлакхан Илли
Маьрша йаьлла терахьаш	1946 шеран 17 апрелехь (Францех)
Официалан мотт	Ӏаьрбийн
Коьрта гӀала	Димашкъ
Йаккхий гӀаланаш	Алеппо, Димашкъ, Хомс
Урхаллин тайпа	Парламентан республика с доминирующей партией;
	Латта
• Шадерг	185 180 км² (87-гӀа дуьненахь)
• % хина тӀехле	0,06
	Бахархой
• Мах хадор	▼22 457 336 стаг
	ДЧС
• Шадерг (2010- 2011)	107,400 млрд. долл. (67-гӀа)
• ХӀораннан а сина	4800 долл.
АДКИ (2013)	▲ 0,648 (йукъара; 116-гӀа меттиг)
Ахча	Сирийн фунт (SYP, 138)
Интернет-домен	.sy
Код ISO	SY
Код МОК	SYR
Телефонан код	+963
Сахьтан асаш	+2
Автомобилийн некъаш	аьтту агӀора
	Викиларми чохь медиафайлаш

ХӀокху терминан кхин а маьӀнаш ду, хьажа Сири (маьӀнаш).

Сири (Ӏаьр. سُورِيَا‎‎ йа سُورِيَةُ‎ Сурия, Сурият), официалан цӀе Сирин Iаьрбийн Республика^[9] (Ӏаьр. الْجُمْهُورِيَّةُ الْعَرَبِيَّةُ السُّورِيَّةُ‎‎; аль-ЖумхӀурийятул-Ӏарабийятус-Сурийят) — иза Йуккъерчу Малхбалехь йолу Ӏаьрбийн пачхьалкх а, унитаре республика а йу. Цуьнан дозанаш ду къилба-малхбузехь Ливанца а, Исраилца а, къилбехь Урданца а, малхбалехь Ӏиракъаца а, къилбаседехь Туркойчоьнца а. Малхбузехь Лаьттайуккъерчу хӀордана го баьккхина йу иза.

Йуккъерчу хlорданца аре йолуш бу Шема мохк. Шема махкахь 20 миллион сов адам дехаш ду, дукхах болу бахархой бусалба бу. 1963-шо хенахь дуьйна "БаӀас" боху тоба махкана куьйгалла деш йу. 1946-шарахь Шема мохк маьрша баьлла Паранцех.^[10]

Географи

Мехк доза кхочу: къилбседехь — Туркойчоьца, малхбалехьа — Ӏиракъаца, къилб-малхбалехьа — Йорданаца, къилбехьа а къилб-малхбузехьа — Либнанаца а Исраилца, малхбузехьа — Йуккъерчу Азера хӀорданаца а Кипр лаьтта-дакъаца хӀордан доза.

Истори

Мухьафазаташ

Кеп:Сирин мухьафазаташ

№	Нохчийн цӀе	Ӏаьрбийн цӀе	административан центр	Майда, км²	Бахархой, (2011) адам.	Луьсталла, адам./км²
1.	Димашкъ	دمشق	Димашкъ	118	1 754 000	14 864,41
2.	Димашкъ (мухафаза)	ریف دمشق	Димашкъ	18 018	2 836 000	157,40
3.	Дейр-эз-Зор	دير الزور	Дейр-эз-Зор	33 060	1 239 000	37,48
4.	Деръа	درعا	Деръа	3 730	1 027 000	275,34
5.	Идлиб	ادلب	Идлиб	6 097	1 501 000	246,19
6.	Латакия	اللاذقية	Латакия	2 297	1 008 000	438,83
7.	Ракка	الرقة	Ракка	19 618	944 000	48,12
8.	Тартус	طرطوس	Тартус	1 896	797 000	420,36
9.	Халеб (Алеппо)	حلب	Халеб (Алеппо)	18 498	4 868 000	263,16
10.	Хама	حماه	Хама	10 163	1 628 000	160,19
11.	Хасеке	الحسكة	Хасеке	23 334	1 512 000	64,80
12.	Хомс	حمص	Хомс	40 940	1 803 000	44,04
13.	Эль-Кунейтра	القنيطرة	Эль-Кунейтра	1 861	90 000	48,36
14.	Эс-Сувейда	السويداء	Эс-Сувейда	5 550	370 000	66,67
	Массо			185 180	21 377 000	115,44

Notes

↑ Правительство Сирии фактически не контролирует всю территорию страны; на некоторых территориях существуют альтернативные органы власти, см. Гражданская война в Сирии
↑ Из них около 1150 км² оккупированы Израилем в 1967 году по результатам Шестидневной войны, а затем аннексированы в 1980 году

Хьостанаш

↑ Дуьххьара маршо кхайкхина 1936 шеран сентябрехь, цул тӀаьхьа — 1944 шеран 1 январехь; къобалйина 1946 шеран 17 апрелехь.
↑ Сиро-месопотамская группа диалектов.
↑ Census.gov. Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013 (бил-боцу.). U.S. Department of Commerce (2013). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 9 май. Архивйина 2013 шеран 9 майхь
↑ ¹ ² Syria (бил-боцу.). International Monetary Fund. ТӀекхочу дата: 2012 шеран 22 апрель. Архивйина 2013 шеран 1 февралехь
↑ ЦРУ (2010) Архивйина 2011-06-04 — Wayback Machine
↑ Human Development Report 2013 (бил-боцу.). United Nations Development Programme (2013 шеран 14 март). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 14 март.
↑ На территории Сирии применяется переход на летнее время.
↑ http://chartsbin.com/view/edr
↑ «Русско-чеченский словарь» (авторы — А.Т. Карасаев, А.Г. Мациев)
↑ Report of the Commission Entrusted by the Council with the Study of the Frontier between Syria and Iraq (бил-боцу.). World Digital Library (1932). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 8 июль.

[3] Правительство Сирии фактически не контролирует всю территорию страны; на некоторых территориях существуют альтернативные органы власти, см. Гражданская война в Сирии

[4] Из них около 1150 км² оккупированы Израилем в 1967 году по результатам Шестидневной войны, а затем аннексированы в 1980 году

[1] Дуьххьара маршо кхайкхина 1936 шеран сентябрехь, цул тӀаьхьа — 1944 шеран 1 январехь; къобалйина 1946 шеран 17 апрелехь.

[2] Сиро-месопотамская группа диалектов.

[5] Census.gov. Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013 (бил-боцу.). U.S. Department of Commerce (2013). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 9 май. Архивйина 2013 шеран 9 майхь

[CIA-6] ¹ ² Syria (бил-боцу.). International Monetary Fund. ТӀекхочу дата: 2012 шеран 22 апрель. Архивйина 2013 шеран 1 февралехь

[autogenerated1-7] ЦРУ (2010) Архивйина 2011-06-04 — Wayback Machine

[HDI-8] Human Development Report 2013 (бил-боцу.). United Nations Development Programme (2013 шеран 14 март). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 14 март.

[9] На территории Сирии применяется переход на летнее время.

[_ef98809a34ad46d7-10] ttp://chartsbin.com/view/edr

[11] «Русско-чеченский словарь» (авторы — А.Т. Карасаев, А.Г. Мациев)

[WDL-12] Report of the Commission Entrusted by the Council with the Study of the Frontier between Syria and Iraq (бил-боцу.). World Digital Library (1932). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 8 июль.

[1]

[2]

[Прим. 1]

[Прим. 2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]