Έξαλα

Με τον όρο έξαλα (αγγλικά: free–board ή freaboard‎‎) χαρακτηρίζονται τα ορατά μέρη του πλοίου από την ίσαλο και πάνω, δηλαδή από την επιφάνεια της θάλασσας όταν αυτό πλέει ζυγοσταθμισμένο ή βρίσκεται σε ηρεμία. Αντίθετος όρος είναι τα ύφαλα ή βρεχάμενα. Στην αγγλική γλώσσα αυτός ο πολύς βασικός όρος αποδίδεται ιδιωματικά.

Με τον ίδιο όρο έξαλα, ή ύψος εξάλων, ως μέγεθος σε ένα έμφορτο πλοίο χαρακτηρίζεται η απόσταση μεταξύ της ισάλου και του κυρίου καταστρώματος, εξ ου και ονομάζεται «κατάστρωμα εξάλων» (freeboard deck). Η απόσταση αυτή ονομάζεται «ύψος εξάλων» και είναι ένα πολύ βασικό στοιχείο που αφορά την ασφάλεια των πλοίων.

Ειδικότερα, Ύψος εξάλων λέγεται η μετρούμενη, στη μέση πάντα εγκάρσια τομή ενός πλοίου, απόσταση της γραμμής φόρτωσης, δηλαδή της ισάλου θέρους από την νοητή τομή των δύο εξωτερικών επιφανειών του σκάφους, α) της πλευράς του και β) εκείνης του κυρίου καταστρώματος. Λόγω δε του σοβαρότατου χαρακτήρα του, η γραμμή αυτή της τομής των δύο επιπέδων σημειώνεται εξωτερικά, στις αμφότερες πλευρές του σκάφους, στο μέσο εγκάρσιο αυτού και ακριβώς πάνω από το δίσκο Πλίμσολ ή κοινώς «μπάλα». Η τεχνική προδιαγραφή αυτής της σήμανσης είναι μία μεταλλική βέργα πλάτους 3" (ιντσών) και μήκους ίσου της πραγματικής διαμέτρου της «μπάλας» δηλαδή 12" που φέρεται μόνιμα εξωτερικά, ακριβώς στο σημείο τομής των επιπέδων. Έτσι η οριζόντια αυτή βέργα αποτελεί το σημείο αναφοράς του ύψους των εξάλων. Το ελάχιστο ύψος εξάλων, (και στη πραγματικότητα το μέγιστο επιτρεπόμενο βύθισμα) κάθε πλοίου κατά εποχές και γεωγραφικές ζώνες καθορίζεται από ειδικό πιστοποιητικό (load line certificate) που εκδίδουν οι Νηογνώμονες ή άλλες κυβερνητικές αρχές, π.χ. η Ε.Ε.Π..

Όταν το κατάστρωμα του πλοίου καλύπτεται από ξύλινο δάπεδο (επένδυση) τότε η άνω κόψη της βέργας, δηλαδή της γραμμής αναφοράς του ύψους των εξάλων, αντιστοιχεί στη προέκταση της άνω επιφάνειας του ξύλινου δαπέδου.

Δείτε επίσης

• Τεχνολογία πλοίου