Berrogeialdi

Itsasontzi bat berrogeialdian dagoela portu batean jakinarazteko erabiltzen den bandera (Itsas seinaleen nazioarteko kodea).

Berrogeialdia edo koarentena ustez gaixotasun infekzioso arriskutsua duen pertsona edo animalia bati ezartzen zaion isolamendu epeari deritzo, ustezko gaixotasun hori populazio batean zabaldu ez dadin. Izenak adierazten duenez, lehen berrogei egunetako isolamenduan zetzan berrogeialdia, gaur egun epe hori askoz malguagoa bada ere.

Gaixoen isolamendua aipatzen da Bibliaren Pentateukoan, duela 3.400 urte. Legenarraren kutsapena ekiditeko erabiltzen zen batez ere. XIII. eta XIV. mendeetan berrogeialdiaren ezarpena ohiko bihurtu zen Europan, garai hartako izurrite latzei aurre egiteko.

Koarentena gaixotasun infekziosoen aurka erabilitako metodorik zaharrena da, gaixo eta pertsona osasuntsuen arteko harremana galarazten delako. Horren ondorioz kutsapenik ez dago eta gaitzaren hedapena mozten da.

Isolamenduaren iraupena gaixotasunaren inkubazio epearekin lotuta dago. Esaterako, koleraren aurka 5 egun, izurriaren aurka 6 egun, eta sukar horiaren aurka beste hainbeste. Nazioarteko arauak jarraituz bost gaixotasunen aurka behintzat ezarri behar da beti berrogeialdia: kolera, sukar horia, izurri bubonikoa, sukar tifoidea eta sukar itzulkorra. Hauetaz gain, hala ere, beste gaitz batzuk kontrolatzeko ere erabiltzen da: Ebola sukar hemorragikoa, meningitisa, COVID-19, etab. Gaitz horiek guztiak larriak izan daitezke eta kutsakorrak dira.

Bereiztekoak diren bi kontzeptu: berrogeialdi eta konfinamendu

Konfinamendua: alarma egoera ebazten duen Gobernuaren dekretuak ezartzen du herritar guztientzat. Konfinamenduak irauten duen bitartean baimendutako kasuetarako soilik etxetik atera ahal izango da, hala nola erosketak egiteko, medikuarengana joateko, farmaziara joateko, zaborra ateratzeko, kutxazain automatikora joateko, txakurra paseatzera ateratzeko, eta abar.

Berrogeialdia, aldiz, osasun langileek ezartzen diete pertsona jakin batzuei, gaixotasunen bat (adibidez, COVID-19a dutelako) edo gaixotasun hori dutenekin kontaktu estuan egon direlako. Berrogeialdian diren pertsonek ezingo dute etxetik irten gaixotasunak —edo gaixotasun susmoak— irauten duen bitartean.

Kanpo estekak

• Datuak: Q182899
• Multimedia: Quarantine / Q182899