Konposatu heterozikliko
Konposatu heteroziklikoak konposatu kimiko ziklikoak dira, eta zikloko atomoak bi elementu desberdinetakoak edo gehiagotakoak dira. Kimika organikoaren barruan, konposatu heteroziklikoak karbono atomoz eta beste elementu batez osatuta daude, gutxienez. Karbonorik ez duten atomo horiei heteroatomo deritze, eta nagusiki nitrogenoa, oxigenoa eta sufrea dira.
Konposatu heteroziklikoen artean aipa daitezke: azido nukleikoak, botika gehienak, biomasaren osagarriak (zelulosa eta antzeko materialak) eta koloratzailek natural eta sintetiko asko.
Sailkapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Konposatu kimiko heteroziklikoak konposatu ez-organikoak edo konposatu organikoak izan daitezkeen arren, gehienek gutxienez karbono bat dute. Baina horrek ez du galarazten borazina bezalako konposatu bat (karbono atomorik ez duena) "heterozikliko" gisa etiketatzea.
IUPACek Hantzsch-Widman-en nomenklatura gomendatzen du konposatu heteroziklikoak izendatzeko.
Konposatu heteroziklikoak modu erabilgarrian sailka daitezke beren egitura elektronikoaren arabera. Heteroziklo aseek deribatu aziklikoek bezala jokatzen dute. Beraz, piperidina eta tetrahidrofuranoa amina eta eter konbentzionalak dira hurrenez hurren, profil esteriko aldatuak dituztenak. Beraz, kimika heteroziklikoaren azterketa bereziki deribatu asegabeetan oinarritzen da, eta 5 eta 6 atomotako eraztunak dituztenetan, hala nola, piridina, tiofenoa, oxanoa, pirrola eta furanoa.
Beste heteroziklo mota handi bat bentzenozko eraztunekin fusionatutakoei dagokie. Adibidez, bentzotiofenoa, indola eta bentzofuranoa
Bentzenozko bi eraztunen fusioak hirugarren konposatu-familia handi bat sortzen du. Honelakoak ditugu akridina, dibentzotiofenoa, karbazola eta dibentzofuranoa. Eraztun asegabeak heteroatomoak pi sistema konjokatuan duen parte-hartzearen arabera sailka daitezke.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q193430
Multimedia: Heterocyclic compounds / Q193430