Holmio

Holmio
-     67 Ho                                                                                                                                                                                                                                           Ho Es Disprosio ← Holmio → Erbio Táboa periódica dos elementos
[[Ficheiro:{{{espectro}}}|300px|center]]
Liñas espectrais do Holmio
Información xeral
Nome, símbolo, número	Holmio, Ho, 67
Serie química	Lantánidos
Grupo, período, bloque	n/d, 6, f
Densidade	8800 kg/m3
Dureza
Aparencia	Branco prateado
N° CAS	7440-60-0
N° EINECS	231-169-0
Propiedades atómicas
Masa atómica	164,9303 u
Raio medio	247 pm
Raio atómico (calc)	pm
Raio covalente	158 pm
Raio de van der Waals	pm
Configuración electrónica	[Xe]6s24f11
Electróns por nivel de enerxía	2, 8, 18, 29, 8, 2
Estado(s) de oxidación	3
Óxido	básico
Estrutura cristalina	hexagonal
Propiedades físicas
Estado ordinario	Sólido
Punto de fusión	{{{P_fusión}}} K
Punto de ebulición	{{{P_ebulición}}} K
Punto de inflamabilidade	{{{P_inflamabilidade}}} K
Entalpía de vaporización	{{{E_vaporización}}} kJ/mol
Entalpía de fusión	{{{E_fusión}}} kJ/mol
Presión de vapor	{{{presión_vapor}}}
Temperatura crítica	{{{T_crítica}}} K
Presión crítica	{{{P_crítica}}} Pa
Volume molar	{{{volume_molar}}} m3/mol
Velocidade do son	{{{velocidade}}} m/s a 293.15 K (20 °C)
Varios
Electronegatividade (Pauling)	1,23
Calor específica	160 J/(K·kg)
Condutividade eléctrica	1,24·106 S/m
Condutividade térmica	16,2 W/(K·m)
1.ª Enerxía de ionización	581,0 kJ/mol
2.ª Enerxía de ionización	1140 kJ/mol
3.ª Enerxía de ionización	2204 kJ/mol
4.ª Enerxía de ionización	4100 kJ/mol
5.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización5}}} kJ/mol
6.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización6}}} kJ/mol
7.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización7}}} kJ/mol
8.ª enerxía de ionización	{{{E_ionización8}}} kJ/mol
9.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización9}}} kJ/mol
10.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización10}}} kJ/mol
Isótopos máis estables
iso AN Período MD Ed PD MeV 165Ho 100% estable con 98 neutróns
Unidades segundo o SI e en condicións normais de presión e temperatura, salvo indicación contraria.

O holmio é un elemento químico de símbolo Ho e número atómico 67. É un metal pertencente á serie dos lantánidos, que forman parte dos metais de transición. Foi descuberto en 1878 por Marc Delafontaine e Jacques-Louis Soret, e illado de forma independente por Per Teodor Cleve no mesmo ano. O seu nome deriva de Holmia, o nome latino de Estocolmo, a súa cidade natal.

Historia

O holmio foi identificado en 1878 polos químicos suízos Marc Delafontaine e Jacques-Louis Soret, quen observaron unhas liñas espectrais pouco comúns mediante espectroscopia. Nomeárono inicialmente como "elemento X". No mesmo ano, o químico sueco Per Teodor Cleve conseguiu illar o elemento ao analizar mostras de óxido de erbio, identificando dúas substancias: unha verde, que chamou holmio, e outra rosa, o tulio.

Propiedades

Propiedades físicas

O holmio é un metal brando, maleable e de cor prateada. Resiste relativamente ben á corrosión, aínda que oxídase lentamente ao contacto co aire. É un dos materiais máis magnéticos coñecidos.

Propiedades químicas

Reacciona lentamente coa auga, formando hidróxidos, pero reacciona máis rapidamente con ácidos, producindo compostos solubles. O óxido de holmio (*Ho₂O₃*) é un sólido amarelo claro.

Aplicacións

O holmio emprégase en diversas áreas grazas ás súas propiedades únicas:

• Imáns: Utilízase en imáns permanentes debido á súa alta susceptibilidade magnética.
• Reactores nucleares: Algúns compostos de holmio actúan como absorbentes de neutróns.
• Láseres: O holmio é fundamental en certos tipos de láser médico para cirurxías de alta precisión.
• Investigación científica: Utilízase en estudos sobre propiedades magnéticas avanzadas.

Abundancia e obtención

O holmio atópase na natureza en minerais como a monacita, xeralmente xunto a outros lantánidos. Extráese mediante procesos químicos complexos. A súa abundancia relativa na codia terrestre é maior ca a de metais como a prata.

Precaucións

O holmio considérase de baixa toxicidade, pero os seus compostos deben manipularse con coidado para evitar riscos, como a inhalación de po.

Véxase tamén

Outros artigos

• Lantánidos
• Táboa periódica dos elementos

Bibliografía

• "Táboa periódica dos elementos" (PDF). Consello da Cultura Galega, Xunta de Galicia, Real Academia Galega de Ciencias, Real Academia Galega e Ciencia Nosa. 2019. 
• Bermejo, M. R.; González, A.; Vázquez, M. (2006). O nome e o símbolo dos elementos químicos (PDF). Xunta, Secretaría Xeral de Política Lingüística e CRPIH. ISBN 978-84-453-4325-8. 
• Bermejo, M. R.; González, A.; Maneiro, M. (2018). Guía dos elementos químicos. Historia, propiedades e aplicacións. Xunta de Galicia e CRPIH. ISBN 978-84-453-5297-7. 
• Greenwood, N. N.; Earnshaw, A. Chemistry of the Elements. Butterworth-Heinemann, 1997.