Südsudan
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
Dr Südsudan es ön Regiun em südliche Deel van dr Sudan. Van öt Joohr 2005 a es sö ön autonome Regiun van dat Land. Ön Volksbevrohrung am 9. Januar 2011 soll vassläje, övv dr Südsudan ö eeje Land wäde söll. Am 9. Juli 2011 wood hä onaavhängisch.
Wo dr Südsudan z vänge es
[Ändere · der Quälltäx ändere]Dr Südsudan weed jroff dörch dr Bahr al-Arab van dr Sudan aavjetrännt. Dat es önö Nävvefloss van dr Wisse Nil.
D Landschaff van dr Südsudan
[Ändere · der Quälltäx ändere]Dr Norde van öt Land wiißd völl Strüsch un Bende op, dr Süde dojäje Tropische Räänwald, d. h. emmerjröne Bösch met völl Vöchtichkeet.
Wä em Südsudan läävd
[Ändere · der Quälltäx ändere]Em Joohr 2010 läävde em Südsudan onjeväär 5,6 Milliun Mänsche. D meetzde jehüüre öt Volk van d Dinka a, ävver öt wonne och Nuer un Schilluk do. Völl Lüüh könne net schriive. Besongisch onger d Vraue es dä Deel huch. 9 va 10 send net emstand, dr Naam z schriive.
Öm d 30 % van d Südsudanese liie Honger.
D meetzde Mänsche em Südsudan send Christe, watt sö van d Mänsche em Norde ongerscheed, wo meeßt Moslems lääve.
Als em Joohr 1947 dr Nord- un dr Südsudan zösammejelaad un zm Sudan woode, hod känne d Mänsche jevrood. Öt wood övver dörö Kopp entscheede. Va 1955 bes 1972 un spiir noch ens em Joohr 1983 joov öt deswäje Kresch tösche beede Landesdeele. Em Joohr 2005 wood Vreede jeschlooße. Dorophen wood dr Süde ön autonom Regiun vam Sudan. Am 9. Januar 2011 joov mö beede Deele d Möjelichkeet em Rahme van ön Waahl övver d Situatiun z entscheede.
Stroße jitt öt em Südsudan komm. Mä enn kann öt janze Joohr övver bevahre wäde. D Iisebahn, di tösche dr Norde un dr Süde vahre kütt, es kapott un kann net jebrudd wäde.
Jeld weed em Südsudan komm vordeent, su dat d Mänsche döck Honger hand. Seijd em Süde ävver Öl vonge woode es, jehd öt d Lüüh jätt besser. Dä Ölrichdom kann ävver ö Problem wäde, wänn dr Süde sisch van dr Norde aavtränne wäll, dänn dä wäll jo och ö Stöck van d Jeld-Koch ha.
