beheersen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  beheersen    (hulp, bestand)
• IPA: / bəˈhersə(n) / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• be·heer·sen

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van heersen met het voorvoegsel be-

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
beheersen	beheerste	beheerst
zwak -t	volledig

Werkwoord

beheersen

1. overgankelijk meester zijn over, het gezag uitoefenen over

   • Hij weet zijn gevoelens heel goed te beheersen. 

   ▸ Eén ding dat mijn stadse leven had beheerst was ik al helemaal kwijt: mijn gevoel voor tijd.

   ▸ De eindstrijd, de laatste stormloop. Hierin zou het lot van volkeren in een bikkelharde strijd worden beslist. Het ging erom wie de wereld zou beheersen.

2. wederkerend de baas zijn over zichzelf

   ▸ Ze wilde glimlachen om deze ontdekking, maar wist zichzelf te beheersen.

3. overgankelijk volledig verstaan

   • De student beheerst de leerstof. 

Afgeleide begrippen

• beheersbaar, beheerser, beheersing

Vertalingen

    1. meester zijn, het gezag uitoefenen   

Engels: to dominate (en), to control (en) Frans: dominer (fr), contrôler (fr)

Papiaments: dominá Spaans: dominar (es), controlar (es) Vietnamees: chế ngự (vi), làm chủ (vi), chỉ huy (vi)

    2. verstaan   

Engels: to master (en) Frans: maîtriser (fr) Spaans: dominar (es)

Vietnamees: am hiểu (vi), nắm vững (vi)

Gangbaarheid

• Het woord beheersen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "beheersen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.