John Varley

John Varley

Imię i nazwisko	John Herbert Varley
Data i miejsce urodzenia	9 sierpnia 1947 Austin, Teksas
Narodowość	amerykańska
Język	angielski
Dziedzina sztuki	literatura
Epoka	fantastyka naukowa
Ważne dzieła
The Golden Globe Gorąca linia z Wężownika NACIŚNIJ ENTER■
Strona internetowa

John Herbert Varley (ur. 9 sierpnia 1947 w Austin) – amerykański pisarz s-f, zdobywca nagród Hugo, Nebula, Locusa, Seiun, Prometheus, Jupitera, Prix Apollo, Endeavour i wielu innych.

Życiorys

Dorastał w Fort Worth w Teksasie, w 1957 przeniósł się do Port Arthur, gdzie ukończył Nederland High School. Uczęszczał na Uniwersytet Stanu Michigan, początkowo jako student fizyki, później anglistyki. Opuścił szkołę przed swoimi 20. urodzinami i wyjechał do San Francisco akurat w czas „lata miłości” 1967 roku. Tam pracował jako niewykwalifikowany robotnik, korzystając z pomocy misji św. Antoniego. Tam też doszedł do wniosku, że lepiej utrzymywać się z pisarstwa. Przypadkowo wziął udział w festiwalu w Woodstock w 1969, gdy samochód zepsuł mu się pół mili od miejsca koncertów. Mieszkał w Portlandzie, Nowym Jorku, Berkeley i Los Angeles.

Twórczość

Napisał kilka powieści i znaczną liczbę opowiadań. Spora część z nich opowiada historię przyszłości. The Eight Worlds gdzie na 100 lub 200 lat wstecz zanim tajemnicza i potężna rasa obcych prawie całkowicie zmiotła ludzkość z powierzchni Ziemi (uważali, że wieloryby i delfiny są nadrzędna ziemską formą życia a ludzie tylko plagą robactwa), ale ludzie zaludnili praktycznie każdy pozostały zakątek systemu słonecznego, często dzięki dzikim modyfikacjom biologicznym, często „podejrzanym” u obcych. Szczegółowe spekulacje Varleya na temat możliwych osiągnięć człowieka w naukach biologicznych były czymś odkrywczym w roku 1970, kiedy opublikowano jego zbiór opowiadań The Persistence of Vision. Opowiadanie tytułowe zdobyło Hugo i Nebulę. Opowiadania Options i Blue Champagne zostały sfilmowane jako odcinki serialu telewizyjnego Welcome to Paradox.

Varley spędził kilka lat w Hollywood, ale jedynym rezultatem był film Millennium.

Varley jest często porównywany do Roberta Heinleina przez podobny opisowy styl i tematy wolnej miłości i wolnych społeczeństw. Dwie jego opowieści, Steel Beach i The Golden Globe wykorzystują Heinleinowskie pomysły dotyczące społeczności. The Golden Globe opisuje społeczeństwo wyrosłe z kolonii więziennej na Plutonie i kolejne ewoluujące na jego księżycu Charonie (sytuacja podobna jak w powieści Luna to surowa pani Heinleina).

U Varleya warte odnotowania jest również znaczenie postaci kobiecych, dość nietypowe w science fiction, zwłaszcza wśród męskich autorów hard s-f. Widać to nie tylko w Eight Worlds, gdzie zmiany płci są czymś normalnym, ale i w innych powieściach. Motyw zmiany płci to przykład umieszczania tematów związanych z seksualnością w powieściach Varleya, bez dominowania ich przez tę seksualność.

Bibliografia

Eight Worlds

• Gorąca linia z Wężownika (The Ophiuchi Hotline 1977, wyd. pol. Prószyński i S-ka 1996)
• Steel Beach (1992)
• The Golden Globe (1998; Nagroda Prometeusza 1999)
• Irontown Blues (2018)

Gea

• Tytan (Titan 1979, wyd. pol. Rebis 1992)
• Czarodziejka (Wizard 1980, wyd. pol. Rebis 1993)
• Demon (Demon 1984, wyd. pol. Rebis 1993)

Red Thunder

• Red Thunder (2003; Nagroda Endeavour 2004)
• Red Lightning (2006)
• Rolling Thunder (2008)
• Dark Lightning (2014)

Inne powieści

• Złoty wiek (Millennium 1983, wyd. pol. Prószyński i S-ka 1997; rozbudowane opowiadanie „Uprowadzenie”, wyd. pol. w: Droga do science fiction 4; także jako: „Porwanie w powietrzu”, wyd. pol. w: Rakietowe szlaki 1)
• Mammoth (2005)
• Slow Apocalypse (2012)

Zbiory opowiadań

• The Persistence of Vision (1978)
• The Barbie Murders (1980) (wydane później jako Picnic on Nearside, 1984)
• Blue Champagne (1986)
• The John Varley Reader: Thirty Years of Short Fiction (2004)
• Good-Bye, Robinson Crusoe and Other Stories (2013)

Inne

• Millennium - scenariusz (1989) bazujący na opowiadaniu „Porwanie w powietrzu”, podobnie jak i powieść Złoty wiek

Nagrody

Nagroda Hugo:

• 1979 – opowiadanie Uporczywość widzenia (The Persistence of Vision, Nowa Fantastyka 5/1995)
• 1982 – miniatura Pchacz (The Pusher, Rakietowe szlaki)
• 1985 – opowiadanie NACIŚNIJ ENTER■ (Press Enter■, w Don Wollheim proponuje 1985, Wydawnictwo „Alfa” 1985)
• 12 nominacji

Nagroda Nebula:

• 1979 – opowiadanie Uporczywość widzenia
• 1985 – opowiadanie NACIŚNIJ ENTER■
• 6 nominacji

Nagroda Locusa:

• 1976 – Nagroda Specjalna - 4 nowele w Top 10 (Bagatelle, Gotta Sing, Gotta Dance, Overdrawn at the Memory Bank, The Phantom of Kansas)
• 1979 – opowiadanie Uporczywość widzenia
• 1979 – nowela The Barbie Murders
• 1979 – zbiór pojedynczego autora Uporczywość widzenia
• 1980 – powieść Titan
• 1981 – zbiór pojedynczego autora The Barbie Murders
• 1982 – opowiadanie Blue Champagne
• 1982 – miniatura Pchacz
• 1985 – opowiadanie NACIŚNIJ ENTER■
• 1987 – zbiór opowiadań Blue Champagne

Linki zewnętrzne

• oficjalna strona pisarza (ang.)