Kyokushin

Emblemat Kyokushinkai w zapisie kanji

Kanku symbol Kyokushin Karate

Kyokushin (jap. 極真) – pełnokontaktowa sztuka walki, rodzaj karate, stworzona przez Masutatsu Ōyamę. Nazwa jest połączeniem słów kyoku (biegun, ekstremum, najwyższa ranga) i shin (prawda, prawdziwość, rzeczywistość) i tłumaczona jest najczęściej jako ekstremum prawdy, dążenie do poznania prawdy, zaś nazwa Kyoku-shin-kai oznacza stowarzyszenie na rzecz poznania ostatecznej (najwyższej) prawdy.

Historia

Masutatsu Oyama

Założycielem stylu był urodzony 27 lipca 1923, Koreańczyk, Choi Yeong-eui, który po przybyciu do Japonii przybrał imię Masutatsu Ōyama.

Stworzona przez niego Międzynarodowa Organizacja Karate Kyokushin-kaikan (International Karate Organization Kyokushin-kaikan, w skrócie IKO) była do momentu jego śmierci w 1994 roku największą organizacją sztuk walki na świecie. Po śmierci Masutatsu Ōyamy ogłoszono, że na mocy testamentu sukcesorem zmarłego i nowym liderem światowego kyokushin jest Akiyoshi Shōkei Matsui.

Nie wszyscy uczniowie uznali sukcesora za godnego następcę Masutatsu Ōyamy, w związku z czym w latach 1994–2004 następowały kolejne rozłamy w IKO. Kolejni uczniowie Ōyamy obwoływali się jego sukcesorami i otwierali kolejne Międzynarodowe Organizacje Kyokushin-kaikan Karate uznając jednocześnie siebie za tych właściwych sukcesorów legendarnego twórcy stylu. W ten sposób powstawały kolejne IKO 2, 3, 4, 5 itd.

Nie bez znaczenia dla podziałów w środowisku kyokushin pozostał fakt, że sukcesor Masutatsu Ōyamy zarejestrował International Karate Organization Kyokushin-kaikan jako własne przedsiębiorstwo w Stanach Zjednoczonych. Uczynił to jednocześnie rejestrując nazwy: Kyokushin, Kyokushin-kaikan, Kancho Kyokushin oraz znaki stylu: kanji i kanku jako swoje własne znaki towarowe. Na mocy udzielonych praw do znaków towarowych Shokei Matsui pozbawił możliwości używania tychże znaków i nazw część reprezentantów innych IKO lub też zmusił ich do wybrania innych oznaczeń.

Istotnym dla przyszłości stylu okazał się spór sądowy, jaki toczył Akiyoshi Shokei Matsui z rodziną zmarłego Masutatsu Ōyamy (obecnie reprezentowaną przez jego córkę Kikuko Oyama). Ostatecznie system sądowniczy w Japonii uznał zasadność roszczenia rodziny Ōyama o przywrócenie im wszelkich praw do własności intelektualnej Masutatsu Ōyamy, w tym do stworzonego przez niego stylu karate. Sąd w Tokio uznał rzekomy testament mistrza Ōyamy za ewidentnie sfałszowany i przez to od początku nieważny. Ponieważ różne organizacje Kyokushin nadal posługiwały się skrótem „IKO”, po procesie przyjęto ich numerację: IKO1, IKO2, IKO3 itd. Rodzina twórcy stylu, chcąc podkreślić swoje prawa do dziedzictwa posługuje się dla odróżnienia nazwą IKO Sosai Group. Obecnie istnieje więc wiele mniejszych od pierwotnego IKO organizacji.

Kata

Kata w karate kyokushin, to inaczej układy formalne, są ściśle określoną sekwencją ruchów (tj. bloków, uderzeń, kopnięć) wykonywanych w różnych pozycjach. W kyokushin zostały one przyjęte i udoskonalone z innych szkół karate uprawianych przez Masutatsu Ōyamę, tj. karate Shotokan, Goju-ryu, oraz chińskiego Kempo.

Lista kata praktykowanych w karate kyokushin:

• kihon sono ichi/ni/san
• taikyoku sono ichi/ni/san (podstawowe) – ćwiczone również w wersji ura (odwrotnej)
• sokugi sono ichi/ni/san
• pinan sono ichi/ni/san/yon/go – ćwiczone również w wersji ura (odwrotnej)
• sanchin
• tsuki no kata
• gekisai sono ichi
• geksai sono ni
• geksai sono san
• saiha
• yantsu
• kanku /kanku dai
• seienchin
• garyu – jedyne autorskie, wymyślone przez Masutatsu Oyamę kata
• seipai
• tensho
• sushiho
• bassai dai – uprawiane jedynie w organizacji IKO1 – (tzw. Matsui Group)
• tekki sono ichi/ni/san – uprawiane jedynie w organizacji IKO1 – (tzw. Matsui Group)
• juji kata
• bo no kata ichi/ni/san – kata z długim kijem

Trening

Trening karate kyokushin opiera się głównie na pięciu elementach:

• kihon – techniki podstawowe. (patrz: Lista technik w Kyokushin). Kihon ma na celu nauczenie adepta sztuki karate prawidłowej techniki uderzeń, kopnięć oraz bloków. W trakcie kihon ćwiczący stoją w rzędach w kolejności posiadanych stopni. Techniki wykonuje się po podaniu komendy przez prowadzącego ćwiczenia.
• ido geiko – poruszanie się
• kata – formalne układy obrony i ataku. Kata są tradycyjnym sposobem przekazywania wiedzy o karate. W średniowiecznej Okinawie, skąd wywodzi się karate, wprowadzono przepis zabraniający chłopom posiadania wszelkiej broni – nawet noży i siekier, zabroniono także uprawiania sztuk walki. Aby obronić się, Okinawczycy wymyślali więc różne układy walki, czyli kata, które umożliwiały ćwiczenie w samotności (w obawie przed donosicielami). Kata wykonuje się podobnie jak kihon – w rzędach, według posiadanych stopni, po komendzie prowadzącego ćwiczenia.
• kumite – wolna walka. Kumite jest kwintesencją kyokushin karate. Masutatsu Ōyama twierdził, że karate bez walki jest tylko tańcem. W trosce o zdrowie ćwiczących w trakcie walk sportowych wyłączono możliwość ataku na kolana, kręgosłup czy głowę (na głowę można stosować większość technik nożnych).
• iken – trening technik wywodzących się z chińskiego stylu wushu yiquan. Uprawiany głównie w Japonii i Brazylii. Zasadniczym trzonem treningu Iken jest wykorzystanie treningu mentalnego, praca nad „jednością umysłu i ciała”, sprężystością ruchów i perfekcyjnym opanowaniem równowagi i zrównoważeniem szybkości i tempa w walce. Charakterystyczne dla Iken są tzw. eksplozywne uderzenia, techniki shi-li, trening pozycji statycznych.

Ostatecznym celem treningu karate jest rozwój duchowy ćwiczącego. Dokonuje się on poprzez wymagające ćwiczenia fizyczne – w trakcie treningu adept karate pokonuje swoją słabość, nieśmiałość i niezdecydowanie, dzięki temu może stać się lepszym człowiekiem. Każdy adept kyokushin karate powinien znać przysięgę (dojo kun) oraz etykietę dojo.

System pasów

Kolejność pasów
Biały
Pomarańczowy
Niebieski
Żółty
Zielony
Brązowy
Czarny

Stopnie uczniowskie (Kyū)

W IKO Sosai, w IKO Matsui Group i KWF

Stopnie senior (wiek powyżej 14 lat)

• zawodnik bez stopnia kyū – biały pas
• 10. kyū – pomarańczowy pas
• 9. kyū – pomarańczowy pas z niebieskim pagonem
• 8. kyū – niebieski pas
• 7. kyū – niebieski pas z żółtym pagonem
• 6. kyū – żółty pas
• 5. kyū – żółty pas z zielonym pagonem
• 4. kyū – zielony pas
• 3. kyū – zielony pas z brązowym pagonem
• 2. kyū – brązowy pas
• 1. kyū – brązowy pas z czarnym pagonem

Stopnie junior (wiek poniżej 14 lat – wprowadzone po 1994 r.)

• zawodnik bez stopnia kyū – biały pas
• 10.1 kyū – pomarańczowy pas z czerwonym pagonem
• 10.2 kyū – pomarańczowy pas z dwoma czerwonymi pagonami
• 10.3 kyū – pomarańczowy pas z trzema czerwonymi pagonami
• 9.1 kyū – pomarańczowy pas z niebieskim pagonem i czerwonym pagonem
• 9.2 kyū – pomarańczowy pas z niebieskim pagonem i dwoma czerwonymi pagonami
• 9.3 kyū – pomarańczowy pas z niebieskim i trzema czerwonymi pagonami
• 8.1 kyū – niebieski pas z czerwonym pagonem
• 8.2 kyū – niebieski pas z dwoma czerwonymi pagonami
• 8.3 kyū – niebieski pas z trzema czerwonymi pagonami
• 7.1 kyū – niebieski pas z żółtym i czerwonym pagonem
• 7.2 kyū – niebieski pas z żółtym i dwoma czerwonymi pagonami
• 7.3 kyū – niebieski pas z żółtym i trzema czerwonymi pagonami
• 6.1 kyū – żółty pas z czerwonym pagonem
• 6.2 kyū – żółty pas z dwoma czerwonymi pagonami
• 6.3 kyū – żółty pas z trzema czerwonymi pagonami
• 5.1 kyū – żółty pas z zielonym i czerwonym pagonem
• 5.2 kyū – żółty pas z zielonym i dwoma czerwonymi pagonami
• 5.3 kyū – żółty pas z zielonym i trzema czerwonymi pagonami

Przekład stopni junior na stopnie senior

• Stopień junior 10.3 kyū, = Stopień senior 10 kyū,
• Stopień junior 9.3 kyū = Stopień senior 9 kyū,
• Stopień junior 8.3 kyū = Stopień senior 8 kyū,
• Stopień junior 7.3 kyū = Stopień senior 7 kyū,
• Stopień junior 6.3 kyū = Stopień senior 6 kyū,
• Stopień junior 5.3 kyū = Stopień senior 5 kyū,

W IKO Midori Group / WKO Shinkyokushinkai, IKO Tezuka Group oraz Kyokushin-kan

Stopnie senior – jak w IKO Sosai, w IKO Matsui Group i KWF

Stopnie junior (nadawane do 16 roku życia włącznie)

• zawodnik bez stopnia kyū – biały pas
• 10.2 kyū – pomarańczowy pas z dwoma czerwonymi pagonami
• 10.1 kyū – pomarańczowy pas z czerwonym pagonem
• 10 kyū – pomarańczowy pas
• 9.2 kyū – pomarańczowy pas z niebieskim pagonem i dwoma czerwonymi pagonami
• 9.1 kyū – pomarańczowy pas z niebieskim pagonem i czerwonym pagonem
• 9 kyū – pomarańczowy pas z niebieskim pagonem
• 8.2 kyū – niebieski pas z dwoma czerwonymi pagonami
• 8.1 kyū – niebieski pas z czerwonym pagonem
• 8 kyū – niebieski pas
• 7.2 kyū – niebieski pas z żółtym pagonem i dwoma czerwonymi pagonami
• 7.1 kyū – niebieski pas z żółtym pagonem i czerwonym pagonem
• 7 kyū – niebieski pas z żółtym pagonem
• 6.2 kyū – żółty pas z dwoma czerwonymi pagonami
• 6.1 kyū – żółty pas z czerwonym pagonem
• 6 kyū – żółty pas
• 5.2 kyū – żółty pas z zielonym pagonem i dwoma czerwonymi pagonami
• 5.1 kyū – żółty pas z zielonym pagonem i czerwonym pagonem
• 5 kyū – żółty pas z zielonym pagonem
• 4.2 kyū – zielony pas z dwoma czerwonymi pagonami
• 4.1 kyū – zielony pas z czerwonym pagonem
• 4 kyū – zielony pas
• 3.2 kyū – zielony pas z brązowym pagonem i dwoma czerwonymi pagonami
• 3.1 kyū – zielony pas z brązowym pagonem i czerwonym pagonem
• 3 kyū – zielony pas z brązowym pagonem
• 2.2 kyū – brązowy pas z dwoma czerwonymi pagonami
• 2.1 kyū – brązowy pas z czerwonym pagonem
• 2 kyū – brązowy pas
• 1.2 kyū – brązowy pas z czarnym pagonem i dwoma czerwonymi pagonami
• 1.1 kyū – brązowy pas z czarnym pagonem i czerwonym pagonem
• 1 kyū – brązowy pas z czarnym pagonem

W Kyokushin Union

• biały pas – zawodnik bez stopnia kyū
• czerwony pas z dwoma czarnymi pagonami – 10 kyū
• czerwony pas z czterema czarnymi pagonami – 9 kyū
• niebieski pas – 8 kyū
• niebieski pas z czarnym pagonem – 7 kyū
• żółty pas – 6 kyū
• żółty pas z czarnym pagonem – 5 kyū
• zielony pas – 4 kyū
• zielony pas z czarnym pagonem – 3 kyū
• brązowy pas – 2 kyū
• brązowy pas z czarnym pagonem – 1 kyū

Stopnie mistrzowskie (dan) we wszystkich organizacjach karate kyokushin

• czarny pas ze złotym pagonem – 1 dan (shodan)
• czarny pas z dwoma złotymi pagonami – 2 dan (nidan)
• czarny pas z trzema złotymi pagonami – 3 dan (sandan)
• aż do czarnego pasa z 10 belkami, będącego najwyższym stopniem w karate kyokushin – 10 dan – jūdan – stopień ten nosił założyciel stylu Sosai Masutatsu Ōyama.

W Polsce posiadacz wyższego pasa nosi miano Senpai, posiadacz czarnego pasa nosi miano Sensei, a od 5 dana wzwyż Shihan, 10 dan – Sosai. Przewodniczący (prezydent) organizacji nosi tytuł Kancho.

Według nomenklatury japońskiej, Senpai to zawodnicy posiadający 1-2 dan, Sensei to ćwiczący 3-4 dan, zaś 5 dan i powyżej to Shihan. Nazewnictwo japońskie różni się zatem od stopni stosowanych w Polsce.

W niektórych federacjach kolorystyka pasów może różnić się od podanej wyżej.

Zobacz też stopnie w karate w innych stylach.

Przysięga Dojo

1. Będziemy ćwiczyć nasze serca i ciała dla osiągnięcia pewnego i niewzruszonego ducha.
2. Będziemy dążyć do prawdziwego opanowania sztuki karate, aby kiedyś nasze ciało i zmysły stały się doskonałe.
3. Z głębokim zapałem będziemy starać się kultywować ducha samowyrzeczenia.
4. Będziemy przestrzegać zasad grzeczności, poszanowania starszych oraz powstrzymywać się od gwałtowności.
5. Będziemy spoglądać w górę ku prawdziwej mądrości i sile, porzucając inne pragnienia.
6. Będziemy wierni naszym ideałom i nigdy nie zapomnimy o cnocie pokory.
7. Przez całe nasze życie, poprzez dyscyplinę karate, dążyć będziemy do poznania prawdziwego znaczenia drogi, którą obraliśmy.

Niektóre wersje językowe Przysięgi Dojo nieco różnią się od siebie, czasem w tłumaczeniu, czasem w formie. Przykładowo w polskim IKO1 dodaje się jeszcze jeden punkt, nieistniejący w wersji japońskiej: Nie będziemy stosować i rozpowszechniać sztuki karate poza dojo.

Oryginał z japońskiego:

1. Hitotsu, ware ware wa, shinshin o renmashi kakko fubatsu no shingi o kiwameru koto.
2. Hitotsu, ware ware wa, bu no shinzui o kiwame, ki ni hasshi, kan ni bin naru koto.
3. Hitotsu, ware ware wa, shitsujitsu goken o mot-te, jiko no seishin o kanyo suru koto.
4. Hitotsu, ware ware wa, reisetsu o omonji, chojo o keishi, sobo no furumai o tsutsushimu koto.
5. Hitotsu, ware ware wa, shinbutsu o totobi, kenjo no bitoku o wasurezaru koto.
6. Hitotsu, ware ware wa, chisei to tairyoku to o kojo sase, koto ni nozonde ayamatazaru koto.
7. Hitotsu, ware ware wa, shogai no shugyo o karate no michi ni tsuji, Kyokushin no michi o mat-to suru koto.

Karate Kyokushin w kulturze

Znane osoby ćwiczące karate kyokushin

• aktorzy – Dolph Lundgren, Sean Connery, Jean-Claude Van Damme, Michael Rooker, Hennie Bosman, Michael Jai White;
• politycy – były król Hiszpanii Jan Karol I Burbon,
• sportowcy – Mariusz Pudzianowski, Andy Hug, Semmy Schilt, Georges St-Pierre

Gry komputerowe

Jin Kazama z serii gier Namco – Tekken, używa sztuki Karate Kyokushin w grze Tekken 3, Tekken 4, Tekken 5, Tekken 5: Dark Resurrection i Tekken 6. Możemy go ujrzeć praktykującego Yantsu i Pinan Sono Yon kata w demonstracjach w serii Tekken. Kyokushin pojawia się również w innych postaciach serii Tekken z rodziny Kazama i Mishima. ICHIGEKI z serii playstation

Programy telewizyjne

W roku 2004 powstał oparty na historii życia Sosai Masutatsu Oyama film Fighter in the Wind.

Karate Kyokushin zostało zaprezentowane w amerykańskim programie Fight Quest jako przykład sztuki walki pochodzącej z Japonii.

Zobacz też

• Mistrzostwa świata w karate kyokushin

Linki zewnętrzne

• Strony o Kyokushin w katalogu Open Directory Project