Ocelot chilijski

Ocelot chilijski
	Leopardus guigna
	(Molina, 1782)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Rodzina	kotowate
Rodzaj	ocelot
Gatunek	ocelot chilijski
Synonimy
	Felis guigna Molina, 1782; Felis tigrillo Schinz, 1844; Felis guigna molinae Osgood, 1943; Oncifelis santacrucensis Artayeta, 1950;
	Felis guigna Molina, 1782; Felis tigrillo Schinz, 1844; Felis guigna molinae Osgood, 1943; Oncifelis santacrucensis Artayeta, 1950;
Podgatunki
	L. g. guigna (Molina, 1782); L. g. tigrillo (Schinz, 1844);
	L. g. guigna (Molina, 1782); L. g. tigrillo (Schinz, 1844);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Ocelot chilijski^[8], kot górski^[9], kodkod^[9], kot chilijski^[9] (Leopardus guigna) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Jest najmniejszym kotowatym półkuli zachodniej.

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1782 roku hiszpańsko-chilijski przyrodnik Juan Ignacio Molina nadając mu nazwę Felis guigna^[2]. Holotyp pochodził z Valdivia, w Chile^[10].

Czasami umieszczany w rodzaju Oncifelis. Dane molekularne i morfologiczne wykazują, że L. guigna i L. geoffroyi są taksonami siostrzanymi; analizy linii genetycznych mtDNA pokazują, że ich ostatni wspólny przodek występował około 2-3 mln lat temu^[11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki^[11].

Etymologia

Leopardus: gr. λεοπαρδος leopardos „lampart, pantera”^[12].
guigna: lokalna nazwa ocelota chilijskiego^[13].
tigrillo: hiszp. tigrillo „ocelot”, od tigre „tygrys”; przyrostek zdrabniający -illo^[13].

Zasięg występowania

Ocelot chilijski występuje w południowo-zachodniej Ameryce Południowej zamieszkując w zależności od podgatunku^[11]:

L. guigna guigna – południowe Chile i Argentyna.
L. guigna tigrillo – środkowe Chile.

Morfologia

Długość ciała 39–51 cm, ogona 19,5–25 cm; masa ciała dorosłych samców 1,7–3 kg, dorosłych samic 1,3–2,1 kg^[14]. Mają sierść szarobrązową lub rdzawobrązową pokrytą małymi ciemnymi plamkami.

Ekologia

Odżywiają się drobnymi gryzoniami, ptakami i gadami. Prowadzą nocny i okazjonalnie nadrzewny tryb życia.

Rozwój i życie kodkodów nie są do końca znane, jednak przypuszcza się, że w jednym miocie rodzi się od jednego do trzech młodych, a przeciętny osobnik żyje około 11 lat. Niewiele wiadomo o liczebności populacji tego gatunku, jednak przypuszcza się, że ze względu na karczowanie lasów może być gatunkiem zagrożonym. Jest chroniony zarówno w Chile jak i w Argentynie.

Przypisy

↑ Leopardus guigna, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b G.I. Molina: Saggio sulla storia naturale del Chili. Bologna: Nella Stamperia de S. Tommaso d’ Aquino, 1782, s. 295. (wł.).
↑ H.R. Schinz: Systematisches Verzeichniss aller bis jetzt bekannten Säugethiere oder Synopsis Mammalium nach dem Cuvier’schen System. Cz. 1. Solothurn: Verlag von Jent und Bakmann, 1845, s. 470. (niem.).
↑ W.H. Osgood. The mammals of Chile. „Publication. Field Museum of Natural History”. Zoological Series. 30, s. 85, 1943. (ang.).
↑ E.A. Artayeta. Nueva espécie zoológica de um felino recientemente classificado de La República Argentina. „Anales del Museo Nahuel Huapí”. 2, s. 109, 1950. (hiszp.).
↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus guigni. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 29 sierpnia 2009]
↑ C.C. Napolitano C.C. i inni, Leopardus guigna, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-04-04] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 136. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 157. ISBN 83-01-14344-4.
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Leopardus guigna. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-04].
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 400. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 369, 1904. (ang.).
↑ ^a ^b J. Nijhof: Carnivora (Vleesetende zoogdieren). paulvoorhaar.nl. [dostęp 2022-04-01]. (niderl.).
↑ M.E. Sunquist & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier {redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 147. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

Bibliografia

Bartsch, R. 2001: Leopardus guigna. (On-line), Animal Diversity Web. [dostęp 2007-12-08]. (ang.).
Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus guigni. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2005]

[itis-1] Leopardus guigna, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Molina-2] G.I. Molina: Saggio sulla storia naturale del Chili. Bologna: Nella Stamperia de S. Tommaso d’ Aquino, 1782, s. 295. (wł.).

[Schinz-3] H.R. Schinz: Systematisches Verzeichniss aller bis jetzt bekannten Säugethiere oder Synopsis Mammalium nach dem Cuvier’schen System. Cz. 1. Solothurn: Verlag von Jent und Bakmann, 1845, s. 470. (niem.).

[Osgood-4] W.H. Osgood. The mammals of Chile. „Publication. Field Museum of Natural History”. Zoological Series. 30, s. 85, 1943. (ang.).

[Artayeta-5] E.A. Artayeta. Nueva espécie zoológica de um felino recientemente classificado de La República Argentina. „Anales del Museo Nahuel Huapí”. 2, s. 109, 1950. (hiszp.).

[6] Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Leopardus guigni. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 29 sierpnia 2009]

[iucn-7] C.C. Napolitano C.C. i inni, Leopardus guigna, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2021-3 [dostęp 2022-04-04] (ang.).

[Cichocki&inni-8] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 136. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[pwn-9] Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 157. ISBN 83-01-14344-4.

[Wilson&Reeder-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Leopardus guigna. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-04].

[Burgin&inni-11] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 400. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Palmer-12] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 369, 1904. (ang.).

[Nijhof-13] J. Nijhof: Carnivora (Vleesetende zoogdieren). paulvoorhaar.nl. [dostęp 2022-04-01]. (niderl.).

[hmw1-14] M.E. Sunquist & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier {redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 147. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]