Sobota
Sobota (ⓘsobota, skrót sob.[1]) – dzień tygodnia między piątkiem a niedzielą.
Według normy ISO-8601 jest szóstym dniem tygodnia[2].
W tradycji biblijnej – chrześcijańskiej i żydowskiej, gdzie za pierwszy dzień tygodnia uznawana jest niedziela, sobota jest siódmym, ostatnim dniem tygodnia[3].
W religii żydowskiej sobota jest dniem świątecznym, zwanym szabatem. Biblijna opowieść o stworzeniu świata wyjaśnia jej genezę – ostatniego dnia tygodnia Bóg odpoczął po dziele stworzenia. W ortodoksyjnym judaizmie ściśle przestrzegany jest nakaz powstrzymania się od pracy.
Polska nazwa, podobnie jak w wielu innych językach europejskich wywodzi się od szabatu[4] – świątecznego dnia odpoczynku obchodzonego przez wyznawców judaizmu i niektórych Kościołów chrześcijańskich, który trwa od zachodu słońca w piątek do zachodu słońca w sobotę[5]; por. np. hiszp. sábado, wł. sabato, cz. sobota, ros. суббота (subbota), serb.-chorw. subota, również niem. Samstag.
W języku niemieckim funkcjonuje również nazwa Sonnabend, pochodząca z czasów przedchrześcijańskich i nawiązująca do germańskiej rachuby czasu, w której doba zaczynała się od wieczora: Sonnabend < Sonn + Abend ‛wieczór’, tj. wieczór tej samej doby, co Sonntag (niedziela).
W językach nordyckich oznacza ‛dzień kąpieli’: np. duń. lørdag. Na nazewnictwo niektórych innych języków germańskich i celtyckich wpłynęła łacińska nazwa dies Saturni ‛dzień Saturna’: np. ang. Saturday.
W kulturze zachodniej sobota jest dniem częściowo lub całkowicie wolnym od pracy. Wraz z niedzielą tworzy weekend.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski: Skracanie nazw dni tygodnia. Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2007-04-04. [dostęp 2013-08-28].
- ↑ Norma ISO-8601. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna, 2004-12-01. [dostęp 2013-03-09].
- ↑ Andrzej Przybylski: Ukradzione niedziele. niedziela.pl, 2009. [dostęp 2013-03-09].
- ↑ Według Mitologii Słowian podług Naruszewicza, Lelewela, Bogusławskiego, Brucknera i Gruszewskiego, wyd 3,. Kraków 2004 nazwa Sobota wywodzi się od słowiańskiej bogini ziół leczniczych Soboty.
- ↑ Radosław Kotarski: Polimaty #39 Skąd się wzięły dni tygodnia?. [dostęp 2022-12-28].