Wiechlina
 Wiechlina łąkowa | |||||
| Systematyka[1][2] | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Podkrólestwo | |||||
| Nadgromada | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Nadklasa | |||||
| Klasa | |||||
| Nadrząd | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj |
wiechlina | ||||
| Nazwa systematyczna | |||||
| Poa L. Sp. Pl. 67. 1753 | |||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
| |||||
Wiechlina, wyklina (Poa L.) – rodzaj roślin należących do rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Wyróżnia się w jego obrębie ponad 500 gatunków[5] – według Plants of the World Online do tego rodzaju należą 573 gatunki[4]. Rodzaj jest kosmopolityczny – rozprzestrzeniony w strefach okołobiegunowych i umiarkowanych obu półkul, a w strefie równikowej obecny w większości obszarów górskich[4][5]. W Ameryce Północnej rośnie 175 gatunków, w Europie 45[6] (z czego w Polsce 22[7]), w Australii 46, w Nowej Zelandii 34[6].
Liczne gatunki z tego rodzaju uprawiane są jako pastewne, chroniące przed erozją i trawnikowe, niektóre są też uciążliwymi chwastami upraw[8][6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Trawy wieloletnie, tylko ok. 15 gatunków to rośliny roczne[6].
- Liście
- W pąku złożone, z charakterystycznymi dwiema bruzdami biegnącymi wzdłuż środkowej wiązki przewodzącej. Często zakończone kapturkowato. Pochwy liściowe zrośnięte na różnej wysokości. U nasady blaszki ostróg brak[8], języczek liściowy zwykle błoniasty[5].
- Kwiaty
- Zwykle obupłciowe, czasem zmieszane z jednopłciowymi (zwykle żeńskimi). Kwiaty zebrane są po 2–8 w kłoski, a te w wiechowate kwiatostany złożone z 1–9 odgałęzieniami wiechy w węzłach[5]. Plewa dolna jest 1–3-nerwowa, 3 × krótsza od kłoska. Plewa górna ma 3–5 nerwów i jest 1,5 do 2 × krótsza od kłoska. Plewka dolna jest 3–5-nerwowa, naga lub owłosiona, bezostna. Plewka górna jest 2-nerwowa[8].
- Owoce
- Ziarniaki owalne lub wrzecionowate, na przekroju owalne lub trójkątne[5].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja systematyczna
Rodzaj z rodziny wiechlinowatych (Poaceae), rzędu wiechlinowców (Poales)[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny wiechlinowych (Pooideae), plemienia Poeae, podplemienia Poinae[9].
- Gatunki flory Polski[7]
Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej[7], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online (jeśli jest inna)[4]
- wiechlina alpejska Poa alpina L.
- wiechlina babiogórska Poa babiogorensis Bernátová & Májovský & Obuch
- wiechlina badeńska Poa badensis Haenke ex Willd. – gatunek o wątpliwym występowaniu w Polsce
- wiechlina błotna Poa palustris L.
- wiechlina cebulkowata Poa bulbosa L.
- wiechlina Chaixa, w. sudecka Poa chaixii Vill.
- wiechlina gajowa Poa nemoralis L.
- wiechlina granitowa Poa granitica Braun-Blanq.
- wiechlina łąkowa Poa pratensis L.
- wiechlina Molineriego Poa molinerii Balb.
- wiechlina niska Poa supina Schrad.
- wiechlina odległokłosa Poa remota Forselles
- wiechlina roczna Poa annua L.
- wiechlina równoplewa Poa subcaerulea Sm. ≡ Poa humilis Ehrh. ex Hoffm
- wiechlina sina Poa glauca Vahl
- wiechlina spłaszczona Poa compressa L.
- wiechlina styryjska Poa stiriaca Fritsch & Hayek
- wiechlina tatrzańska Poa × nobilis Skalińska
- wiechlina wąskolistna Poa angustifolia L.
- wiechlina wiotka Poa laxa Haenke
- wiechlina zwyczajna Poa trivialis L.
- Lista gatunków
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-03] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].
- ↑ a b c d Poa L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-25].
- ↑ a b c d e Guanghua Zhu, Liang Liu, Robert J. Soreng, Marina V. Olonova: Poa Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-12-25].
- ↑ a b c d David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 734, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 135-136, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ a b c Marian Falkowski (red.): Trawy polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982, s. 361-362. ISBN 83-09-00593-8.
- ↑ Poaceae (grass family). [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2011-01-03]. (ang.).