سلطنت نیپال

سلطنت نیپال नेपाल अधिराज्य Nepal Adhirajya
1768–2008
Flag (pre 1962) Coat of arms (1962–2008)
ترانہ: "Rastriya Gaan" (Nepalese: राष्ट्रिय गान्) (انگریزی: "May Glory Crown You, Courageous Sovereign")
Territory of the Kingdom of Nepal in 1808
Territory of the Kingdom of Nepal in 2008
حیثیت	Sovereign monarchy
دار الحکومت	کاٹھمنڈو
عام زباناں	نیپالی زبان
مذہب	ہندو مت
حکومت	مطلق العنان بادشاہت (1768–1990, 2002–2006) آئینی بادشاہت (1990–2002, 2006–2008)
Mahārājādhirāja
• 1768–1775	پرتھوی ناراین شاہ (first)
• 2001–2008 (after 2008 as a titular reign)	Gyanendra Bir Bikram Shah Dev (last)
Prime Minister
• 1799–1804	Damodar Pande (first)
• 2006–2008	گریجا پرساد کوئرالہ (last)
مقننہ	Curia regis (1768–1990, 2002–2006) Parliament (1990–2002, 2006–2007) Interim legislature (2007–2008)
تاریخ
• Unification under پرتھوی ناراین شاہ	25 ستمبر 1768
• Thapa dynasty (under شاہ شاہی خاندان)	1806–1837 and 1843–1845
• Rana dynasty (under شاہ شاہی خاندان)	1846–1953
• آئینی بادشاہت	1990–2007
• نیپال	28 مئی 2008
کرنسی	Nepalese mohar (1768–1932) Nepalese rupee (1932–2008)
آیزو 3166 رمز	[[آیزو 3166-2:|]]
ماقبل مابعد Malla Dynasty Baise rajya Chaubisi rajya Gorkha Kingdom Nepal
موجودہ حصہ	نیپال

سلطنت نیپال (نیپالی زبان:नेपाल अधिराज्य) یا سلطنت گورکھیا (نیپالی زبان:गोरखा अधिराज्य) بر صغیر د‏‏ی اک ہندو حکومت سی جسنو‏ں ہندو د‏‏ی اصل سرزمین وی کہیا جاندا سی ۔ اس دا قیام 1768ء اتحاد نیپال دے بعد وچ عمل وچ آیا۔ سلطنت نیپال دے بانی پرتھوی ناراین شاہ عہد وسطی دے راجپوت نسل نال تعلق رکھدے نيں تے گورکھیا سلطنت دے بادشاہ سن ۔ سلطنت نیپال د‏‏ی حکومت 2008ء تک 240 برس قائم رہی جس دے بعد اوتھ‏ے بادشاہت ختم کر دتی گئی۔ 240 سال دے عرصہ وچ نیپال شاہ شاہی خاندان دے نیر حکومت رہیا تے انہاں نے کم و بیش اپنی سلطنت وچ حکومت وچ سنبھالی۔ 1792ء وچ شہزادہ بہادر شاہ د‏‏ی نگرانی وچ نیپالی افواج نے تبت اُتے حملہ کردتا، دلائی لاما تے تے چینی امباناں نے حکومت چین تو‏ں فوجی تعاون نو‏‏ں مطالبہ کیتا۔ چینی تے تبتی افواج نے فو کانگ این د‏‏ی قیادت وچ نیپال اُتے حملہ کیتا لیکن نواکوٹ دے مقام اُتے حملہ ناکا‏م ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں معاملہ گنت و شنید اُتے ختم ہويا۔

1806ء بھندرکھل قتل عام دے دوران بادشاہ رانا بہادر شاہ د‏‏ی موت ہوئے گئی جس دے بعد آمرانہ صلاحیت دے مالک مختیار بھیم سین تھاپا دا اقتدار ملا۔ اوہ 1806ء تا 1837ء نیپال نو‏‏ں خود مختار بادشاہ بنا رہیا۔ 19واں صدی دے ابتدا وچ برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی د‏‏ی حکمران کمپنی راج نے جدو‏ں شمالی علاقہ وچ اپنا دائرہ وسیع کرنا چاہیا تاں اوتھ‏ے تو‏ں مزاحمتاں دا سامنا کرنا پيا تے ایويں 1814ء تا 1916ء اینگلو نیپالی جنگ دا آغاز ہويا جس وچ نیپال نو‏‏ں شکست ہوئی۔ اس دے بعد سگولی معاہدہ ہويا جس د‏‏ی رو تو‏ں سلطنت نیپال خود مختار رہی مگر بدلے وچ نیپالی حکومت دے زیر تلسط میچی ندی تے شاردا ندی دا علاقہ انہاں دے لئی آزاد کرنا سی تاکہ اوہ آ جا سکن۔ اس علاقہ نو‏‏ں عظیم نیپال وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔

حوالے