وارسا
| Warsaw Warszawa (Polish) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Capital city and county | |||||
| Capital City of Warsaw سانچو:Lang-pl | |||||
| |||||
| عرفيت: Phoenix City[1] | |||||
| نعرو: Semper invicta (Latin "Ever invincible") | |||||
    | |||||
| جاگرافي بيهڪ: 52°13′48″N 21°00′40″E / 52.23000°N 21.01111°E | |||||
| Country |  Poland | ||||
| Voivodeship | سانچو:Country data Masovian Voivodeship | ||||
| County | City county | ||||
| Founded | 13th century | ||||
| City rights | 1323 | ||||
| City Hall | Commission Palace | ||||
| Districts | 18 districts | ||||
| حڪومت | |||||
| • قسم | Mayor–council government | ||||
| • مجلس | Warsaw City Council | ||||
| • City mayor | Rafał Trzaskowski (KO) | ||||
| • Sejm of Poland | 20 members | ||||
| • EP | Warsaw constituency | ||||
| پکيڙ | |||||
| • Capital city and county | 517.24 ڪ.م2 (199.71 ميل2) | ||||
| • ميٽرو | 6,100.43 ڪ.م2 (2,355.39 ميل2) | ||||
| بلندي | 78–116 ميل (328 ft) | ||||
| آبادي (2023) | |||||
| • Capital city and county |  1,863,056 (1st)[2] | ||||
| سرڪاري نالو | Historic Centre of Warsaw | ||||
| قسم | Cultural | ||||
| معيار | ii, vi | ||||
| عهدو | 1980 (4th session) | ||||
| حوالا نمبر. | 30 | ||||
| UNESCO region | Europe | ||||
وارسا (پولش ٻولي: Warszawa؛ لاطيني: Varsavia)، سرڪاري طور تي وارسا جو گادي وارو شهر (Capital City of Warsaw)، پولينڊ جي گاديءَ جو هنڌ ۽ سڀ کان وڏو شهر آهي. ميٽروپوليس اوڀر۔مرڪزي پولينڊ ۾ درياء ويسٽولا تي بيٺل آهي. ان جي آبادي سرڪاري طور تي اندازي مطابق 1.86 ملين رهاڪن جي هڪ وڏي ميٽروپوليٽن علائقي جي 3.27 ملين رهاڪن جي اندر آهي، جيڪا وارسا کي يورپي يونين ۾ 7 هين سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو شهر بڻائي ٿي.
شهر جي ايراضي 517 چورس ڪلوميٽرن تي مشتمل آهي ۽ 18 ضلعن تي مشتمل آهي، جڏهن ته ميٽروپوليٽن علائقو 6,100 چورس ڪلوميٽرن تي مشتمل آهي. وارسا هڪ اهم ثقافتي، سياسي ۽ اقتصادي مرڪز آهي، ۽ ملڪ جي حڪومت جي سيٽ آهي. اهو پڻ موسوين ویویوڊي شپ (Masovian Voivodeship) جي راڄڌاني آهي. وارسا ان جي شروعات مسويا ۾ هڪ ننڍڙي مڇي مارڻ واري شهر ڏانهن آهي. شهر 16 صدي جي آخر ۾ عروج تي پهتو، جڏهن سيگسمنڊ (ٽيون) پولش راڄڌاني ۽ سندس شاهي درٻار کي ڪرا ڪائو (ڪراڪو) کان منتقل ڪرڻ جو فيصلو ڪيو. وارسا 1795 تائين پولش لٿينيا جي دولت مشترڪه جي حقيقي راڄڌاني طور ڪم ڪيو، ۽ بعد ۾ وارسا جي نيپولين جي ڊچي جي سيٽ جي طور تي. 19 صدي ۽ ان جي صنعتي انقلاب هڪ ڊيموگرافڪ بوم آندو جنهن ان کي يورپ جي سڀ کان وڏي ۽ سڀ کان وڌيڪ گنجان آبادي شهرن مان هڪ بنايو. ان کان پوء ان جي خوبصورت فن تعمير ۽ بليوارڊس لاء مشهور، وارسا بم ڪيو ويو ۽ 1939 ۾ ٻي عالمي جنگ جي شروعات تي گهيرو ڪيو ويو. تاريخي شهر جو گهڻو حصو تباهه ٿي ويو ۽ ان جي متنوع آبادي 1943 ۾ گيٽو بغاوت، 1944 ۾ عام وارسا بغاوت ۽ منظم طريقي سان ختم ٿي وئي. وارسا ٻن بين الاقوامي هوائي اڏن جي خدمت ڪري ٿو، مصروف ترين وارسا چوپين ايئرپورٽ آهي ۽ گڏوگڏ ننڍو وارسا ماڊلن ايئرپورٽ گهٽ قيمت وارين جهازن لاءِ آهي. شهر ۾ هلندڙ وڏين پبلڪ ٽرانسپورٽ سروسز ۾ وارسا ميٽرو، بسون، مسافر ريل سروس ۽ هڪ وسيع ٽرام نيٽ ورڪ شامل آهن. شهر تحقيق ۽ ترقي جو هڪ اهم مرڪز آهي، ڪاروباري پروسيسنگ آئوٽ سورسنگ ۽ انفارميشن ٽيڪنالاجي آئوٽ سورسنگ. وارسا اسٽاڪ ايڪسچينج, فرنٽيڪس (Frontex)، مرڪزي ۽ مشرقي يورپ ۾ سڀ کان وڏو ۽ اهم اسٽاڪ ايڪسچينج آهي. يورپي يونين ايجنسي خارجي سرحدن جي حفاظت لاءِ ۽ ODIHR، يورپ ۾ سيڪيورٽي ۽ تعاون جي تنظيم جي پرنسپل ادارن مان هڪ آهي، جن جو هيڊ ڪوارٽر وارسا ۾ آهي. 2022 تائين، وارسا يورپ ۾ سڀ کان وڌيڪ اسڪائي اسڪراپرز مان هڪ آهي جڏهن ته وارسو پليس (Varso Place) يورپي يونين ۾ سڀ کان وڏي عمارت آهي. هي شهر مشهور يونيورسٽين جو گهر آهي جهڙوڪ وارسا يونيورسٽي، وارسا يونيورسٽي آف ٽيڪنالاجي، SGH وارسا اسڪول آف اڪنامڪس، چوپن يونيورسٽي آف ميوزڪ ۽ ڪوزمنسڪي يونيورسٽي. اهو پڻ پولش اڪيڊمي آف سائنسز، نيشنل فلهارمونڪ آرڪسٽرا، نيشنل ميوزيم، زچيتا آرٽ گيلري ۽ وارسا گرانڊ ٿيٽر، دنيا ۾ پنهنجي قسم جو سڀ کان وڏو آهي, جو گهر آهي. تعمير ٿيل اولڊ ٽائون، جيڪو تقريباً هر يورپي طرز تعمير ۽ تاريخي دور جا مثال پيش ڪري ٿو، 1980ع ۾ عالمي ورثي واري ماڳ جي طور تي درج ڪيو ويو. ٻين اڏاوتي ڪشش ۾ شامل آهن رائل قلعو، سيگسمنڊ جو ڪالم، ولانو محل، محل تي آئل، اسٽيل جان جي آرڪ ڪيٿيڊرل، مين مارڪيٽ اسڪوائر، ۽ ڪيترائي گرجا گھر ۽ حويليون رائل روٽ سان گڏ. وارسا زو ملڪ ۾ سڀ کان وڏو ۽ سڀ کان وڌيڪ دورو ڪيل زولوجيڪل باغن مان آهي. تعمير ٿيل پراڻي ٽائون، جيڪو تقريبن هر يورپي آرڪيٽيڪچرل انداز ۽ تاريخي دور جي مثالن جي نمائندگي ڪري ٿو, هن شهر ۾ ترقي پذير آرٽس ۽ ڪلب جا منظر، نفيس ريسٽورنٽ ۽ وڏيون شهري سائي جاءِ آهن، جن ۾ شهر جي چوٿائي حصي تي پارڪن جو قبضو آهي. راندين ۾، شهر کي اعلي سطحي فٽبال ڪلب ليگيا وارسا ( Legia Warsaw)، وارسا مارٿون (Warsaw Marathon) ۽ پولينڊ جي نيشنل فٽبال اسٽيڊيم نارودوئي اسٽيڊيين (Stadion Narodowy) جي گهر طور سڃاتو وڃي ٿو.
حوالا
[سنواريو]- ↑ Rayasam, Renuka (10 May 2016). "This once-dark city is becoming the darling of Europe". BBC. https://www.bbc.com/worklife/article/20160504-this-once-dark-city-is-becoming-the-darling-of-europe.
- ↑ "GUS - Bank Danych Lokalnych". bdl.stat.gov.pl. وقت 22 September 2022 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 21 September 2022. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد) - ↑ "EXPENDITURE OF THE CAPITAL CITY OF WARSAW BUDGET BY TYPE" (PDF). وقت 22 February 2023 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 8 January 2023. Unknown parameter
|url-status=ignored (مدد)