Gaz odası
Gaz odası, idam için kullanılan bir yöntemdir. Kilitli bir oda ve içine konulan zehirli veya boğucu gazlardan oluşur. Bu oda için en çok kullanılan gaz, hidrojen siyanürdür; karbon dioksit ve karbon monoksit de kullanılabilir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]1789'da Fransız Devriminin başında faaliyete geçen ancak etkisi II. Dünya Savaşında artan mahkûmların zehirli CO gazıyla öldürüldükleri dar çaplı odalar. Gaz odalarının asıl kullanım alanı savaştan kaçan askerlerin savaş sonunda cezalandırılmaları ya da savaşta esir alınan düşman kuvvetleri askerlerinin etkisizleştirilmesidir. Ancak 1939-1943 yıllarında Yahudi soykırımı olarak da bilinen katliamlarda ve esir çingenelerin öldürülmesinde yasa dışı şekilde kullanılmıştır.
Bu zehirli gazların keşfi gaz odalarının bulunmasından yaklaşık olarak 122 sene sonra 1911'de ünlü fizikçi Albert Einstein tarafından üniversite tezi konusu olarak hazırlanmıştır. Gaz odaları Almanya ve Fransa dışında İngiltere Askeri Akademisinde verilen emre itaatsizlik suçunda ağır olmamak şartıyla öğrenciyi bayıltacak derecede de kullanılmıştır. Ancak kaldırılması 1982 yılını bulmuştur. Son olarak 1942'de İkinci Dünya Savaşı kaçağı Kaly France'in öldürülmesi için kullanılmış ancak riskli olduğu gerekçesiyle önceleri sadece suçlular üzerinde kullanılırken sonraları sadece ağır suç işlemiş kişiler için kullanılmıştır. Kısmî olarak da vatan suçu (devlet sırrını açığa vurma, devlete bayrağa millete hakaret) işlemiş kişiler için kullanılırdı. Bu ceza çeşidi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince "kullanım maksadını aştığı" gerekçesi ile 17 Kasım 1982'de Avrupa Senatosunca kaldırılmıştır.
Kullanılan ülkeler
[değiştir | kaynağı değiştir]
Gaz odaları, 1920'lerin başında, ABD'de idam mahkûmları için kullanılırdı. Yahudi katliamı süresince, Almanlar, soykırım programının bir parçası olarak geniş çaplı gaz odalarını toplu idamlar için kullanırlardı. Ayrıca gaz odalarının Kuzey Kore'de de kullanıldığı rivayet edilir.[kaynak belirtilmeli]
Gaz odaları, hayvan ötanazileri için kullanılır, ölümcül dozda karbondioksit verilerek. Bazen, bunlarla küçük hayvanlara anestezi yapılır.
 | Hukuk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Toksikoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |