Barencan meri

Barencan meren röunad

Barencan meri (norv.: Barentshavet, ven.: Баренцево море), edel 1853 vot Murmanmeri (ven. Мурман, Мурманское море) om olmas Evrazijan pohjoižes laptas. Sijadase Pohjoižen Evropan pohjoiženno randanno. Mülütadas mert Jävaldmeren basseinha.

Ühthižed andmused

Pind — 1 424 tuh. nellikkilometrid.

Veden mülü — 282 tuhad km³.

Keskmäine süvüz — 222 metrad, kaikiš suremb süvüz — 600 m.

Etimologii

Meri om udesnimitadud vl 1853 alamalaižen Villem Barenc-merimatkadajan oiktastuseks. Ende verazmalaižed lugiba mert Norvegižen meren palaks. Nügüdläine Norvegine meri mülüb Atlantižhe valdmerhe.

Geografijan andmused

Barencan meri lainištab Venäman da Norvegijan randad. Valdkundröun mäneb meredme. Läz kaik meri sijadase kontinentaližel šel'fal. Uz' Ma om päivnouzmaižeks röunaks, Karan Verajad da Vaigač-sar' erigoittas Barencan mert Karan merespäi suvipäivnouzmas, Vauged meri (kuviteldud jono Pühä Nena- da Kanin Nena-pol'sariden keskes om röunaks) da Evrop-kontinentan randišt oma suves, Norvegine meri om päivlaskmas, Špicbergen om lodehes, Francan Iosifan ma om pohjoižpäivnouzmaižeks röunaks.

Pohjoine merite avaidase kezoidme meren pohjoižes, pohjoižpolehe Udes Maspäi.

Barencan meren järedad lahted (častomaraižen mödhe): Haipudir-, Pečoran, Čošan lahted da Varanger-fjord.

Sured erižed sared: Pit'k sar' (106 km², Nencan avtonomine ümbrik), Kolgujev (3495 km², Nencan avtonomine ümbrik), Mageröi (436 km², Norvegii), Kondjansar' (180 km², Norvegii).

Langenijad Barencan merhe znamasižed joged (basseinan suruz, častomaraižen mödhe): Pečor- (322 000 km²), Voronj- (9940 km²) da Tulom (21 500 km²).

Järedad meriportad (päiväižen mödhe): Varandei (jädub), Nar'jan Mar (jädub), Ostrovnoi, Severomorsk, Murmansk, Kirkenes (Norvegii), Vadsö (Norvegii), Vardö (Norvegii).

Gidrologii

Meren pohjoižpala om kattud jäl vodes läbi tobjimalaz. Sulakul jädub meren koume nelländest, elokul jä voib sulata täuzin. Meren suvipäivlaskmaine pala om jädumatoi Gol'fstriman tagut — lämän Nordkapan joksmusen taguiči. Nece-žo joksmuz segoitab veden meres, pindanno — častomarašt vaste. Kezal läz randad veden lämuz voib olda +11..+12 C° süvuzil 5..8 metrhasai.

Vezinouzendan korktuz sase 0,6..4,7 metrhasai, kaikiš suremb vezinouzend om Kolan pol'saren randanno — 6,1 metrhasai. Sumeg meren päl om järgeližeks säks.