იამსი

იამსი მაღაზიას

Dioscorea sp.
ტულუზაშ მუზეუმი

იამსი — დიოსკორეაშობურეფიშ ფანიაშ დიოსკორეაშ გვარიშ მუზმარენ გვარობა ჩანარიშ ართამი ჯოხო.

იამსიშ კვირკვი, სიგჷნძათ 2,5 მეტრიშახ ონჭჷ დო წონათ — 70 კგ.-შახ, ნამუსჷთ ოჭკომალო გჷმირინუანა (ლადირო ვაჭკომუნა, გიშმასქირუანა დო ქუნა). იამსი მოჸუნა აფრიკას, აზიას, ლათინურ ამერიკას, ოკიანეთის (თარო ტროპიკულ დო სუბტროპიკულ ორტყაფუეფს).

იამსი დინდარი რე C ვითამინით, ცელულოზათ, B6 ვიტამინით, კალიუმით დო მარგანეცით. გიშეგორუაფჷ ცაცლაბიშ მაღალი კონცემტრაციათ.

იამსი (Dioscorea spp.) ზოხოთ დიჭყანუეს სუმ შხვადოშხვა კონტინენტის: აზიას (Dioscorea alata), ამერიკას (Dioscorea trifida) დო აფრიკას (Dioscorea rotundata). იამსი D. rotundata მოჸუნა აფრიკას, ნამუსჷთ ჸუნს ჟირი ტყარი მოგვენი (მოჯგირე) ჩანარი — სავანაშ გვარობაშ Dioscorea abyssinica დო ტყარი გვარობაშ Dioscorea praehensilis. ბჟადალ აფრიკას იამსიშ წარმებას უწორუანს ხვალე მანიოკიშ წარმება დო აწმულუანს ლაიტიშ, ორზაშ დო სორგოშ წარმებას.

ანდა გვარობაშ დო ჯიშიშ იამსი რე. არძაშე შანულამი გვარობეფი:

ჩანს აფრიკას

• Dioscorea rotundata (ჩე იამსი);
• Dioscorea cayenensis (ჸვინთელი იამსი);

ჩანს ობჟათე-ბჟაეიოლ აზიას

• Dioscorea alata (სუამი იამსი);
• Dioscorea esculenta (ოჭკომალი იამსი);

ჩანს ჩინეთის

• Dioscorea opposita (ჩინური იამსი, იაპონური გვალაშ იამსი, კორეული ოამსი);

ჩანს მუჭოთ აფრიკას, თეშ აზიას

• Dioscorea bulbifera (ბოქვა იამსი);

ჩანს ობჟათე ამერიკას

• Dioscorea trifida.

მოსოფელს იამსიშ უშხუაში მაწარმაფალი — ნიგერია.

რესურსეფი ინტერნეტის

• Yam crop improvement.