Wikipedia:Strona główna
Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:
…jakie są objawy starzenia się pereł? (na zdjęciu)
…czy można płakać po utracie mostu?
…co łączy kwarc z domkami krasnoludków?
…że SM UB-54 zaginął bez wieści w marcu 1918 roku?
…który peruwiański koszykarz wcale nie zna koszykówki?
Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem
- Laureatem Złotej Piłki, przyznawanej przez tygodnik „France Football”, został hiszpański pomocnik Rodri (na zdjęciu) (28 października)
- Pokojową Nagrodą Nobla została uhonorowana japońska organizacja Nihon Hidankyō „za wysiłki na rzecz świata wolnego od broni jądrowej i za wykazanie poprzez zeznania świadków, że broń jądrowa nigdy nie może zostać ponownie użyta” (11 października)
- Koreańska pisarka Han Kang otrzymała literacką Nagrodę Nobla „za prozę mierzącą się z historycznymi traumami i odsłaniającą kruchość ludzkiego życia” (10 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie chemii zostali David Baker za „obliczeniowe projektowanie białek” oraz Demis Hassabis i John Jumper za „przewidywanie struktury białka” (9 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki, w uznaniu „fundamentalnych odkryć i wynalazków umożliwiających uczenie maszynowe z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych”, zostali fizyk John Hopfield oraz informatyk i psycholog poznawczy Geoffrey Hinton (8 października)
- Amerykańscy biolodzy Victor Ambros i Gary Ruvkun otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny „za odkrycie mikroRNA i jego roli w potranskrypcyjnej regulacji genów” (7 października)
Zmarli: Teri Garr • Elżbieta Zającówna • Renato Raffaele Martino • Jadwiga Barańska • Alphonse Poaty-Souchlaty • Hama Amadou • Annelie Ehrhardt • Fernando Valenzuela • Paul Di’Anno • Fethullah Gülen • Janusz Olejniczak • Jehuda Bauer • Andrew Schally • Mitzi Gaynor
30 października: imieniny obchodzą m.in.: Anioł, Przemysław i Zenobia
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1839 – urodził się francuski malarz impresjonista brytyjskiego pochodzenia Alfred Sisley (na fotografii), niezbyt popularny za życia, jego prace zostały docenione dopiero po śmierci, malował zwykle pejzaże okolic Paryża oraz podparyskie miasteczka
- 1904 – urodzili się: polski rzeźbiarz, marszand i kolekcjoner sztuki Karol Tchorek (na fotografii rzeźba Warszawska jesień (1975)), oraz polski kompozytor Alfred Gradstein, twórca pieśni masowych („Na prawo most, na lewo most”) i piosenek rozrywkowych
- 1939 – zmarł polski powieściopisarz, publicysta, działacz emigracyjny Wacław Gąsiorowski, autor powieści historycznych dla młodzieży traktujących o czasach napoleońskich
- 1949 – urodził się polski piosenkarz, gitarzysta i kompozytor Andrzej Rybiński, autor popularnych piosenek „Nie liczę godzin i lat” oraz „Czas relaksu”
- 1954 – Rada Ministrów wydała rozporządzenie o utworzeniu parków narodowych: Babiogórskiego, Tatrzańskiego i Pienińskiego
- 2009 – zmarł francuski antropolog Claude Lévi-Strauss (na fotografii), twórca strukturalizmu w antropologii kulturowej
Hagot – w wierzeniach ruchu świętych w dniach ostatnich neficki budowniczy okrętów żyjący w połowie I wieku p.n.e. Znany głównie ze swojej roli w ekspedycjach morskich na północ. Zajmuje poczesne miejsce w mormońskiej teologii, szczególnie w kontekście związków Kościoła z Polinezyjczykami. Postać Hagota, stanowiąca integralną część szerszej kultury mormońskiej, pojawia się również w dociekaniach apologetów tej tradycji religijnej, usiłujących dowieść autentyczności Księgi Mormona. Wzmianki o nim zawiera 63. rozdział Księgi Almy, wchodzącej w skład tej właśnie części mormońskiego kanonu pism świętych. Istnienie Hagota, a także związane z nim hipotezy nie znalazły potwierdzenia w źródłach zewnętrznych. Utrwalony w sztuce. Znalazł się wśród postaci ujętych na płaskorzeźbach zdobiących świątynię mormońską w hawajskim Lāʻie. Stoi na nim na prawo od Jezusa Chrystusa, obok okrętu, trzyma też w ręku wiosło. Czytaj więcej…
Dague – francuski niszczyciel z okresu I wojny światowej, jedna z 12 zbudowanych jednostek typu Bouclier. Wyporność okrętu wynosiła 876 ton, a jego główne uzbrojenie stanowiły dwa działa kalibru 100 mm wsparte lżejszą artylerią oraz bronią torpedową. Napędzana turbinami parowymi jednostka rozwijała prędkość 31 węzłów, osiągając zasięg 1200–1400 Mm przy prędkości 12–14 węzłów. „Dague” został zwodowany w czerwcu 1911 roku w stoczni Forges et Chantiers de la Gironde w Bordeaux, a w skład Marine nationale wcielono go w maju 1912 roku. Okręt służył na Morzu Śródziemnym, aktywnie uczestnicząc w działaniach wojennych. Niszczyciel zatonął 24 lutego 1915 roku po wejściu na minę nieopodal Antivari. Na pokładzie niszczyciela śmierć poniosło 38 marynarzy. Czytaj więcej…