Октавиан Август
 | |
| These articles cover Ancient Rome and the fall of the Republic | |
|
Roman Republic, First Triumvirate, Assassination of Julius Caesar, Mark Antony, Cleopatra VII, Pompey, Cicero, Second Triumvirate |
Октавиан Август (Гай Юлий Цезарь Август, Биһиги эрабыт иннинэ 27-с сыл тохсунньу 16 – Биһиги эрабыт 14 сыла, атырдьах ыйын 19) бастакы уонна олус улахан сабыдыаллаах Рим Императора этэ. Римы республикаттан Империяҕа салайбыта.[1]
Үөһээ Бүлүүттэн төрүттээх, сиэнэ Цезарь диэн сиэн олорор эбит. Б. э. 44 с. кини кэриэһин көмүскээн, Цезарь үгүс өрүттэрин өйүүрүн туһанан, республика политическай олоҕун киинигэр буолбута. Б.э. ИНН. 43 сыллаахха цезарианнары Марк Антонийы уонна Марк Эмилий Лепиды кытта уопсай утарсааччылары утары охсуһууга иккис триумвиры тэрийбитэ. Кыайыы кэнниттэн Антоний уонна Октавиан икки ардыларыгар сэриинэн түмүктэммит былаас иһин охсуһуу саҕаланна.
Б. э. Октавиан 27-23 сылларга Рим судаарыстыбатын салайан кэлбит кэккэ сиэрдээх уонна ыксаллаах дуоһунастарын бэйэтин илиитигэр киллэрбитэ. Саҥа Строд характеристикатыгар анаан «принципат» диэн термини тутталлар, оттон Октавиани бу тыл аныгы өйдөбүлүгэр бастакы императорынан ааҕыллар. Октавиан бэйэтин бырабылыанньатын кэмигэр Рим судаарыстыбатын кыраныыссатын балачча кэҥэтэн, Рейнэҕэ уонна Дунайга, Испанияҕа, ону тэҥэ Египеккэ, Иудея уонна Галатияҕа улахан территориялары киллэртээбитэ. Актыыбынай тас политиканы ыытыы экономиканы, провинциялары уонна байыаннай реформалары баһылааһын, олоххо киллэрии кыаллар буолла. Октавиан Правление Сенат Рим политикатыгар уонна император култууратын сөргүтүүгэ (кэнники көстүүлэр ортолоругар атырдьах ыйыттан биирин уларытыыга) сабыдыала аччаабытын бэлиэтээбитэ. Император уоллара суох буолан, бэйэтин салайыныытын устатыгар араас өрүттээх наследниктары көрбүтэ. Кэлин тиһэҕэр Тиберия диэн паапкатын хаалларбыта, Августина Юлия-Клавдия Рим империятын быраабылалара 68 сааһыгар диэри олохтообута.
Олоҕун олуктара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Октавиан , Юлий Цезарь иитиэх оҕото этэ. Октавиан Иккис Триумвираат кэнниттэн былааска кэлбитэ. Ол бириэмэҕэ Рим Республикатын үс киһи дьаһайа олороро: Марк Антони, Лепид уонна Октавиан.
Үһүөн Юлий Цезарьга лояльнай сыһаннаахтар этэ, кинини БЭИ 44 сыллаахха өлөрбүттэр, ол кэнниттэн Римҥа гражданскай сэрии тарҕаммыта
Мэтириэттэрэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]-
Октавиан Август бүүһэ, 17-с үйэ -
Октавиан Август бүүһэ, Версаль дыбарыаһа
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]