Киршенбаум
Киршенбаум (Kirshenbaum, ASCII-IPA, erkIPA) е систем за претставување на меѓународната фонетска азбука (МФА) во кодната табела ASCII, со што се овозможува нивно внесување со обична тастатура. Првично била наменета за употреба на Usenet (групите sci.lang и alt.usage.english). Наречен е по Евaн Киршенбаум - идејниот творец на системот.
Табела на согласки и самогласки
[уреди | уреди извор]Табелава е изработена врз основа на техничките одредби на системот.[1][2]
Согласки
[уреди | уреди извор]| Место на творба → | Уснени | Преднојазични | Среднојазични | Заднојазични | Гласилни | Венечни странични | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Двоуснени | Уснено‐ забни |
Забни | Венечни | Свиени | Предно‐ непчено‐ венечни |
Предно‐ непчени |
Задно‐ непчени |
Ресични | Уснено‐ венечни |
Голтни‐ чки | |||
| Начин на творба ↓ | |||||||||||||
| Носни | m | M | n[ | n | n. | n^ | N | n" | n<lbv> | ||||
| Избувни | p b | t[ d[ | t d | t. d. | c J | k g | q G | t<lbv> d<lbv> | ? | ||||
| Струјни | P B | f v | T D | s z | s. z. | S Z | C C<vcd> | x Q | X g" | w<vls> w | H H<vcd> | h<?> | s<lat> z<lat> |
| Приближни | r<lbd> | r[ | r | r. | j | j<vel> | g" | w | h | ||||
| Странични | l[ | l | l. | l^ | L | ||||||||
| Трепетни | b<trl> | r<trl> | r" | ||||||||||
| Едноударни | * | *. | *<lat> | ||||||||||
| Исфрлени | p` | t[` | t` | c` | k` | q` | |||||||
| Уфрлени | b` | d` | d` | J` | g` | G` | |||||||
| Чкрапави | p! | t! | c! | c! | k! | l! | |||||||
Самогласки
[уреди | уреди извор]| Упростена Киршенбаумова табела на самогласки (спарените знаци се заоблени/незаоблени самогласки; симболите во загради означуваат самогласки што постојат во некои говорни јазици, но немаат симболи во МФА) | ||||
| Предни | Средни | Задни | Вевни | |
| Затворени | i y | i" u" | u- u | |
| Речиси затворени | I I. | (U-) U | ||
| Полузатворени | e Y | @<umd> @. | o- o | R<umd> |
| Средни | @ | R | ||
| Полуотворени | E W | V" O" | V O | |
| Речиси отворени | & | &" | (no symbols) | |
| Отворени | a. | (a" A".) | A A. | |
Прибележници и дијакритики за согласките
[уреди | уреди извор]Прибележниците и дијакритичките знаци стојат по симболот.
| Modifier/diacritic | Значење |
| ~ | Назализирана |
| : | Долга |
| - | Незаоблена |
| . | Заоблена |
| " | Централизирана |
| <?> | Морморна |
| <r> | Вевна |
Нагласокотот се бележи со ' (главен) и , (спореден), и се става пред нагласениот слог.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „архивски примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-04-19. Посетено на 2012-07-22.
- ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2004-02-19. Посетено на 2012-07-22.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Технички одредби на Киршенбаумовиот систем Архивирано на 19 април 2016 г. (PDF) (англиски)
- Прирачник и подучувач со звучни примери (англиски)
- Историја Архивирано на 26 септември 2011 г. (англиски)