Hadi Sugito

Ki Hadi Sugito (?-9 Januari 2008) iku salah sawijining dhalang kondhang asal Toyan, Wates Kabupatèn Kulon Praga, Yogyakarta. Ki Hadi Sugito anggoné ndhalang tansah nggunakaké basa kang gampang dimangertèni, ora akèh nganggo basa krama ingkang angèl saenggao akèh para kadang anom sing padha seneng. Ki Hadi Sugito uga pinter migunakaké guyonan-guyonan ingkang njalari gemuyu, ora mung mligi ing gara-gara.

Nalika isih anom, Hadi Sugito dianggep wani ndhobrak pakeliran gagrag mataraman sing mbiyèné dianggep wingit. Dhalang iki gawé sanggit supaya pakeliran bisa ditonton kanthi gampang lan lucu. Priyayi iki asring migunakaké paraga wayang kang "sèrius" (upamané Kresna, Durna) kanggo ndhagel.

Nalika mayang, Hadi Sugito asring migunakaké ukara-ukara kanggo ndhagel, upamané: coba jajali, prandekpuno, ngglibeng, prèk, trèmbèlané, menus, lan sapanunggalané. Piyambaké uga migunakaké tembung sebutan/paraban kang anèh lan kepara nganyelaké kaya ta: anak anggèr (Duryudana), dhicuni (Sengkuni), wakné gondhèl (Durna), lethekmini (Rukmini), blenyik (Bilung), pongkring (Garèng), lan sapanunggalané. Tembung-tembung iki sumebar ing kabèh kasèt wayangé.

Ki Hadi Sugito salah sawijining conto dhalang kang ngugemi pakeliran pakem, nanging mumpuni anggoné gawé pakeliran nyenengake amarga sakwernaning dhagelan karangane dhéwé sing kreatif lan akèh variasine. Mula Hadi Sugito ora seneng nganggo tambahan piranti musik modern kaya drum utawa keyboard, apa manèh tambahan kesenian campursari sing tampil mligi kanggo nambah daya tarik sampingan pakeliran.

Suluk Hadi Sugito khas nganggo cengkok lan eluk sing luwes dicocokaké karo swasana ing pagelaran. Lan salah sijining ketrampilan sing manjila, Hadi Sugito bisa nyuwarakake kabèh wayang kanthi pas, béda-béda antarané wayang siji lan sijiné saéngga, sanadyan mung kanthi ngrungokaké, para pandemen bisa mangerti iki sapa sing lagi micara. Amarga ketrampilan mau, adegan kanthi wawancara kang ramé bisa keprungu ramé kaya sing ngomong sepirang-pirang.

Ki Hadi Sugito tutup yuswa Rebo, 9 Januari 2008 lan kasarèkaké ing Makam Sasanalaya, Genthan, Tayuban, Panjatan, Kulon Praga.

Pranala njaba

• Kridane Almarhum Ki Hadi Sugito ing youtube.com kanthi lakon 'Wahyu Ekajati' lengkap 35 seri format VIDEO wus sumadiyo.
• Kridane Almarhum Ki Hadi Sugito ing bornjavanese.blogspot.com kanthi format MP3 AUDIO yo wus sumadiyo iso diundhuh/didownload .