Olanzapine
Olanzapine, được bán dưới tên thương mại Zyprexa và các nhãn khác, là một thuốc chống loạn thần không điển hình chủ yếu được sử dụng để điều trị tâm thần phân liệt và rối loạn lưỡng cực.[1] Đối với bệnh tâm thần phân liệt, nó có thể được sử dụng cho cả bệnh khởi phát mới và duy trì lâu dài.[1] Nó được uống bằng miệng hoặc tiêm cơ bắp.[1]
Tác dụng phụ thường gặp bao gồm tăng cân, rối loạn vận động, chóng mặt, cảm thấy mệt mỏi, táo bón và khô miệng.[1] Các tác dụng phụ khác bao gồm huyết áp thấp khi đứng, phản ứng dị ứng, hội chứng ác tính thần kinh, đường huyết cao, co giật, gynecomastia, rối loạn cương dương và rối loạn vận động muộn.[1] Ở người già bị chứng mất trí, việc sử dụng nó làm tăng nguy cơ tử vong.[1] Sử dụng trong nửa sau của thai kỳ có thể dẫn đến rối loạn vận động ở em bé trong một thời gian sau khi sinh.[1] Mặc dù cách thức hoạt động của nó không hoàn toàn rõ ràng, nhưng nó chặn các thụ thể dopamine và serotonin.[1] Nó được phân loại là một thuốc chống loạn thần không điển hình.[1]
Olanzapine được cấp bằng sáng chế vào năm 1971 và được chấp thuận cho sử dụng y tế tại Hoa Kỳ vào năm 1996.[1][2] Nó có sẵn như là một loại thuốc gốc.[1] Tại Hoa Kỳ, chi phí bán buôn thấp hơn 0,25 đô la Mỹ mỗi liều vào năm 2018.[3] Trong năm 2016, nó đã được kê toa hơn 2 triệu lần tại Hoa Kỳ.[4]
Sử dụng trong y tế
sửaTâm thần phân liệt
sửaPhương pháp điều trị tâm thần đầu tiên cho bệnh tâm thần phân liệt là thuốc chống loạn thần; với olanzapine là một loại thuốc như vậy.[5] Olanzapine dường như có hiệu quả trong việc giảm các triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt, điều trị các đợt cấp tính nặng và điều trị tâm thần phân liệt khởi phát sớm.[6][7][8][9] Tuy nhiên, tính hữu ích của điều trị duy trì rất khó xác định vì hơn một nửa số người trong các thử nghiệm đã bỏ thuốc trước ngày hoàn thành sáu tuần.[10] Điều trị bằng olanzapine (như clozapine) có thể dẫn đến tăng cân và tăng mức glucose và cholesterol khi so sánh với hầu hết các thuốc chống loạn thần thế hệ thứ hai khác được sử dụng để điều trị tâm thần phân liệt.[7][11]
Tham khảo
sửa- ^ a b c d e f g h i j k “Olanzapine, Olanzapine Pamoate Monograph for Professionals”. Drugs.com (bằng tiếng Anh). AHFS. Truy cập ngày 24 tháng 12 năm 2018.
- ^ Taylor D, Paton C, Kapur S (2015). The Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry (ấn bản thứ 12). London, U K: Wiley-Blackwell. tr. 16. ISBN 978-1-118-75460-3.
- ^ “NADAC as of 2018-12-19”. Centers for Medicare and Medicaid Services (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2018.
- ^ “The Top 300 of 2019”. clincalc.com. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2018.
- ^ National Collaborating Centre for Mental Health (ngày 25 tháng 3 năm 2009). “Schizophrenia: Full national clinical guideline on core interventions in primary and secondary care” (PDF). Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2009.
- ^ Leucht S, Cipriani A, Spineli L, Mavridis D, Orey D, Richter F, và đồng nghiệp (tháng 9 năm 2013). “Comparative efficacy and tolerability of 15 antipsychotic drugs in schizophrenia: a multiple-treatments meta-analysis”. Lancet. 382 (9896): 951–62. doi:10.1016/S0140-6736(13)60733-3. PMID 23810019.
- ^ a b Harvey RC, James AC, Shields GE (tháng 1 năm 2016). “A Systematic Review and Network Meta-Analysis to Assess the Relative Efficacy of Antipsychotics for the Treatment of Positive and Negative Symptoms in Early-Onset Schizophrenia”. CNS Drugs. 30 (1): 27–39. doi:10.1007/s40263-015-0308-1. PMID 26801655.
- ^ Pagsberg AK, Tarp S, Glintborg D, Stenstrøm AD, Fink-Jensen A, Correll CU, Christensen R (tháng 3 năm 2017). “Acute Antipsychotic Treatment of Children and Adolescents With Schizophrenia-Spectrum Disorders: A Systematic Review and Network Meta-Analysis”. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. 56 (3): 191–202. doi:10.1016/j.jaac.2016.12.013. PMID 28219485.
- ^ Osser DN, Roudsari MJ, Manschreck T (2013). “The psychopharmacology algorithm project at the Harvard South Shore Program: an update on schizophrenia”. Harvard Review of Psychiatry. 21 (1): 18–40. doi:10.1097/HRP.0b013e31827fd915. PMID 23656760.
- ^ Duggan L, Fenton M, Rathbone J, Dardennes R, El-Dosoky A, Indran S (tháng 4 năm 2005). “Olanzapine for schizophrenia”. The Cochrane Database of Systematic Reviews (2): CD001359. doi:10.1002/14651858.CD001359.pub2. PMID 15846619.
- ^ Komossa K, Rummel-Kluge C, Hunger H, Schmid F, Schwarz S, Duggan L, Kissling W, Leucht S (tháng 3 năm 2010). “Olanzapine versus other atypical antipsychotics for schizophrenia”. The Cochrane Database of Systematic Reviews (3): CD006654. doi:10.1002/14651858.CD006654.pub2. PMC 4169107. PMID 20238348.