5 dekabr
tarix
5 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 339-cu günü. (uzun ildə 340-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 26 gün qalır.
| Dekabr | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2025-ci il | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 22 noyabr tarixinə uyğun gəlir.[1]
Əhəmiyyətli hadisələr
redaktə1600-cü ildən əvvəl
redaktə1601–1900
redaktə- 1766 — Londonda xərracçı Ceyms Kristi ilk satışını keçirib.[2]
1901–cari
redaktə- 1936 — Sovet İttifaqı yeni konstitusiya qəbul etdi və Qırğızıstan Sovet Sosialist Respublikası SSRİ-nin tam müttəfiq respublikası kimi yaradıldı.[2]
- 1977 — Misir Suriya, Liviya, Əlcəzair, İraq və Cənubi Yəmənlə diplomatik əlaqələri kəsib. Bu addım Misirin Tripolinin bəyannaməsinə qarşı cavabı idi.[2]
Azərbaycana aid hadisələr
redaktə- 1941 — Bakı trolleybusu təsis edilib.[3]
- 1995 — Naxçıvanda Tu-134 təyyarəsinin qəzası nəticəsində 52 nəfər həlak olmuşdur.[4]
Doğumlar
redaktə1600-cü ildən əvvəl
redaktə1601–1900
redaktə- 1782 — Martin Van Buren, ABŞ prezidenti
- 1803 — Fyodor Tyutçev, Rusiya şairi
- 1851 — Sənihə Sultan, Osmanlı şahzadəsi
- 1867 — Yuzef Pilsudski, Polşa baş naziri və marşalı
- 1870 — Vitezslav Novak, Çexiya bəstəkarı
- 1890 — Mehmed Fuad Köprülü, Türkiyə dövlət xadimi
1901–cari
redaktə
- 1901
- Rene Şmerlinq, Gürcüstan sənət tarixçisi
- Volt Disney, ABŞ animatoru
- 1912 — Sadıq Şərifzadə, Azərbaycan boyakarı
- 1916 — Veronika Dudarova, Rusiya dirijoru
- 1924
- Şamil Mahmudbəyov, Azərbaycan kinorejissoru
- Şəfiqə Qasımova, Azərbaycan aktrisası
- 1925 — Nadir Əbdürrəhmanov, Azərbaycan boyakarı
- 1932
- Fazu Əliyeva, Dağıstan şairəsi
- Litl Riçard, ABŞ müğənnisi
- 1935 — Nurəddin Sadıqov, Azərbaycan general-mayoru
- 1941
- Məhəmməd Əsədov, Azərbaycan dövlət xadimi və polis general-mayoru
- Şarpuddin Əhmədov, Rusiya tarixçisi
- 1946 — Xose Karreras, İspaniya opera müğənnisi
- 1966 — Patrisiya Kaas, Fransa müğənnisi
- 1973 — Səxavət Məhərrəmov, Azərbaycan əsgəri, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı
- 1977 — Alim Qurbanov, Azərbaycan futbolçusu
- 1978 — Elçin Əlibəyli, Azərbaycan teletənqidçisi
- 1985 — Frenki Muniz, ABŞ aktyoru
- 1991 — Abdullah Zubir, Fransa futbolçusu
- 1995 — Antoni Martial, Fransa futbolçusu
- 2006 — Knut, Berlin zooparkında doğulmuş ağ ayı
Ölümlər
redaktə1600-cü ildən əvvəl
redaktə- 1560 — II Fransisk, Fransa kralı
1601–1900
redaktə
- 1791 — Volfqanq Amadey Motsart, Avstriya bəstəkarı
- 1870 — Aleksandr Düma, Fransa yazıçısı
- 1881 — Nikolay Piroqov, Rusiya cərrahı
1901–cari
redaktə- 1926 — Klod Mone, Fransa boyakarı
- 1941 — Hüseyn Cavid, Azərbaycan şairi və dramaturqu
- 1945 — Vladimir Komarov, Rusiya botaniki
- 1974 — Pyetro Cermi, İtaliya kinorejissoru
- 1988 — Ağasadıq Gəraybəyli, Azərbaycan aktyoru
- 1998 — Qurban Abbasov, Azərbaycan aktyoru
- 2012
- Deyv Brubek, ABŞ caz pianoçusu və bəstəkarı
- Oskar Nimeyer, Braziliya memarı
- 2013 — Nelson Mandela, CAR prezidenti
- 2016 — Heydər Camal, Rusiya politoloqu
- 2017
- Conni Hollidey, Fransa müğənnisi
- Rafiq Nağıyev, Azərbaycan fotojurnalisti
Bayramlar və xüsusi günlər
redaktə
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı — Beynəlxalq Könüllülər Günü- Mühəndislər Günü
Surinam — Uşaqlar Günü
İstinadlar
redaktə- ↑ XX və XXI əsrlərdə Qriqorian təqvimi Yuli təqvimindən 13 gün irəlidədir.
- ↑ 1 2 3 "On this day in history - December 5". 2022-06-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 yanvar 2022.
- ↑ "Бакинские троллейбусы – вспомним, как это было…". www.trend.az. 2022-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 yanvar 2022.
- ↑ Vüqar Ələsgərov. "Azərbaycanla bağlı təyyarə qəzaları - XRONOLOGİYA". news.lent.az (azərb.). Lent.az. 23.01.2011. 1 February 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 may 2016.