مۆبی دیک: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
Zemen (لێدوان | بەشدارییەکان) No edit summary |
Zemen (لێدوان | بەشدارییەکان) No edit summary تاگ: دەستکاریکەری ویکیدەقی ٢٠١٧ |
||
| ھێڵی ٩: | ھێڵی ٩: | ||
|دیزاینەری بەرگ = |
|دیزاینەری بەرگ = |
||
| وڵات = |
| وڵات = |
||
| زمان = [[ |
| زمان = [[ئینگلیزی]] |
||
| بەرگەکان = |
| بەرگەکان = |
||
| بابەت = |
| بابەت = |
||
| ھێڵی ١٧: | ھێڵی ١٧: | ||
| لاپەڕەکان = |
| لاپەڕەکان = |
||
}} |
}} |
||
'''مۆبی دیک''' (بە [[ئینگلیزی]]: Moby Dick) ڕۆمانێکە لە بەرھەمەکانی ڕۆماننووسی [[ئەمریکی]] [[ھێرمێن مێلڤێل]]، لە ١٨ی تشرینی یەکەمی ١٨٥١ چاپ و بڵاوکرایەوە. چیڕۆکەکەی لەبارەی سەرکێشی نێوان [[مرۆڤ]] و [[نەھەنگی سپی|نەھەنگێکە]] بە ناوی مۆبی دیک (Moby Dick) کە ڕوبەڕوبونەوەیەکی مرۆڤ نیشان دەدات بەرامبەر ئەو [[ژینگە]]یەی کە لە نێویدا دەژیت، کە بەرجەستەی پڕۆژەیەکی [[ئەمریکی]] دەکات بۆ ڕووبەڕوبونەوەی کار و خۆسەپاندنی بەسەر جیھان لە نێوەڕاستی سەدەی نۆزدەیەم وەک ئیمپراتۆرییەتیی جیھان و (ئیمپریالی ئەمێریکی) بەھێز و توانا. |
'''مۆبی دیک''' (بە [[ئینگلیزی]]: Moby Dick) ڕۆمانێکە لە بەرھەمەکانی ڕۆماننووسی [[ئەمریکی]] [[ھێرمێن مێلڤێل]]، لە ١٨ی تشرینی یەکەمی ١٨٥١ چاپ و بڵاوکرایەوە. چیڕۆکەکەی لەبارەی سەرکێشی نێوان [[مرۆڤ]] و [[نەھەنگی سپی|نەھەنگێکە]] بە ناوی مۆبی دیک (Moby Dick) کە ڕوبەڕوبونەوەیەکی مرۆڤ نیشان دەدات بەرامبەر ئەو [[ژینگە]]یەی کە لە نێویدا دەژیت، کە بەرجەستەی پڕۆژەیەکی [[ئەمریکی]] دەکات بۆ ڕووبەڕوبونەوەی کار و خۆسەپاندنی بەسەر جیھان لە نێوەڕاستی سەدەی نۆزدەیەم وەک ئیمپراتۆرییەتیی جیھان و (ئیمپریالی ئەمێریکی) بەھێز و توانا.<ref>{{Cite web|title=Moby-Dick: Study Guide|url=https://www.sparknotes.com/lit/mobydick/|access-date=2024-01-12|website=SparkNotes|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2024-01-02|title=Moby Dick {{!}} Summary, Characters, Author, Importance, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/topic/Moby-Dick-novel|access-date=2024-01-12|website=www.britannica.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Magazine|first=Smithsonian|last2=King|first2=Gilbert|title=The True-Life Horror That Inspired 'Moby-Dick'|url=https://www.smithsonianmag.com/history/the-true-life-horror-that-inspired-moby-dick-17576/|access-date=2024-01-12|website=Smithsonian Magazine|language=en}}</ref> |
||
== شوێنی لە وێژەی جیھان == |
== شوێنی لە وێژەی جیھان == |
||
ئەم ڕۆمانە پێگەیەکی زۆر بەرزی لەنێوان |
ئەم ڕۆمانە پێگەیەکی زۆر بەرزی لەنێوان وێژەی کلاسیکیی جیھانیدا گرتووە. جگە لە ڕووە داستانییەکەی لەبارەی سەرکێشی نێوان مرۆڤ و [[نەھەنگ]]، بەرجەستەی خودی کەسایەتیی نووسەرەکە دەکات کە تەواوی ژیانی لە خاڵێکی گومرگی بە فیڕۆ دەدات و لە کۆتاییی سەدەی نۆزدەیەم بەبێ ناوبانگی سەردەنێتەوە.<ref>{{Cite web|title=Subversive, queer and terrifyingly relevant: six reasons why Moby-Dick is the novel for our times {{!}} Fiction {{!}} The Guardian|url=https://amp-theguardian-com.cdn.ampproject.org/v/s/amp.theguardian.com/books/2019/jul/30/subversive-queer-and-terrifyingly-relevant-six-reasons-why-moby-dick-is-the-novel-for-our-times?amp_gsa=1&_js_v=a9&usqp=mq331AQIUAKwASCAAgM=#amp_tf=From%20%251$s&aoh=17050951399183&referrer=https://www.google.com&share=https://www.theguardian.com/books/2019/jul/30/subversive-queer-and-terrifyingly-relevant-six-reasons-why-moby-dick-is-the-novel-for-our-times|access-date=2024-01-12|website=amp-theguardian-com.cdn.ampproject.org}}</ref> دوای ٦٠ ساڵ لە چاپکردنی ئەم کتێبە کە ھیچ بەرھەمێکی ھاوشانی لە چاپنەدرا لە ١٩٠٧ زنجیرەیەک لە ڕۆمانە داستانەکانی (ئێڤری مان لایبراری) بەناوبانگ دەرچوون. ئەم ڕۆمانە مەزنە بەبێ بەھا مایەوە تا بیستەکانی سەدەی ڕابردوو کاتێک لێکۆڵەرانی زانکۆ و [[ڕەخنەی ئەدەبی|ڕەخنەگرانی وێژەیی]] ھەستان بە نووسین و لێکۆڵینەوە لەبارەی ئەم بەرھەمە ناوازەیە کە لە سەدەی نۆزدەیەم نوسراوەتەوە، و کردیان بە یەکێک لە شاکارە بەرزە جیھانییەکان.<ref>{{Cite web|title=Moby Dick - Literary Works {{!}} Ultius|url=https://www.ultius.com/glossary/literature/literary-works/moby-dick.html|access-date=2024-01-12|website=www.ultius.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2021-10-18|title=Check out the original 1851 reviews of Moby-Dick.|url=https://lithub.com/check-out-the-original-1851-reviews-of-moby-dick/|access-date=2024-01-12|website=Literary Hub|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://www.librarything.com/work/102696|title=Herman Melville: Moby-Dick (Icon Reader's Guides to Essential Criticism) by Nick Selby|language=en}}</ref> |
||
ئەکتەری بەناوبانگ ([[گریگۆری بیک]])ھەستا بە گێڕانی |
ئەکتەری بەناوبانگ ([[گریگۆری بیک]]) ھەستا بە گێڕانی ڕۆڵێک لە فیلمێکی سینەمایی بەناوی Moby Dick کە ڕۆڵی کەسایەتییەکی دەبینی بەناوی «ئاخاب» کە کەسێکی سەرگەردان بووە بەدوای مۆبی دیک و دیتنی. ئەم فیلمە خاوەنی چەندین خەڵاتی سینەمایییە. |
||
دووبارە لە [[ |
دووبارە لە [[ئینگلتەرا]] لە ٢٠١٥ ھەمان [[ڕۆمان]] کرایەوە فیلم لەژێر ناوی: ''لەنێو دڵی دەریا'' (''In the heart of the sea'')، لە دەرھێنانی [[ڕۆن ھاوارد]] و بەرھەمھێنانی [[ئەماندا سیلڤەر]]، [[ڕیک جاڤا]] و [[چارڵز لیڤت]] و پاڵەوانیی [[کریس ھێمسوۆرت]]، [[بێنیامین وەیکەر]]، [[جۆردی مۆڵا]] و [[ویلیان مێرڤی]]. فیلمەکە بۆ یەکەم جار لە ٢ی کانوونی یەکەم ٢٠١٥ پەخش کرا لە ئینگلتەرا.<ref>{{Cite web|title=Book Review: “Moby-Dick” by Herman Melville – MuggleNet Book Trolley|url=https://blog.mugglenet.com/2013/01/book-review-moby-dick-by-herman-melville/|access-date=2024-01-12|website=blog.mugglenet.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2017-06-17|title=In The Heart of the Sea|url=https://joshuarigsby.com/tag/in-the-heart-of-the-sea/|access-date=2024-01-12|website=The RigsBlog|language=en-US}}</ref> |
||
== وێنەیەک لە ڕۆمانەکە == |
== وێنەیەک لە ڕۆمانەکە == |
||
| ھێڵی ٣٣: | ھێڵی ٣٣: | ||
== سەرچاوەکان == |
== سەرچاوەکان == |
||
{{سەرچاوەکان}} |
{{سەرچاوەکان|٢}} |
||
* [[ویکیپیدیای ئینگلیزی|ویکیپیدیا ئینگلیزی]] |
* [[ویکیپیدیای ئینگلیزی|ویکیپیدیا ئینگلیزی]] |
||
| ھێڵی ٣٩: | ھێڵی ٣٩: | ||
{{پۆلی کۆمنز|Moby Dick}} |
{{پۆلی کۆمنز|Moby Dick}} |
||
[[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] |
|||
[[پۆل:ڕۆمانەکان]] |
[[پۆل:ڕۆمانەکان]] |
||
[[پۆل:ڕۆمانەکانی ١٨٥١]] |
[[پۆل:ڕۆمانەکانی ١٨٥١]] |
||
وەک پێداچوونەوەی ٢١:٣٤، ١٢ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤
 | ئەم وتارە ئاماژەی بە ھیچ سەرچاوەیەک نەداوە. تکایە بە دانانی ئاماژە بۆ سەرچاوە بڕواپێکراوەکان، ئەم وتارە باشتر بکە. دەقە بێسەرچاوەکان لەوانەیە داوای سەرچاوەیان لێ بکرێت یان لاببرێن. |
| مۆبی دیک | |
|---|---|
 | |
| نووسەر(کان) | ھێرمێن مێلڤێل |
| زمان | ئینگلیزی |
| جۆر(کان) | ڕۆمان، ڕۆمانی سەرکێشی |
مۆبی دیک (بە ئینگلیزی: Moby Dick) ڕۆمانێکە لە بەرھەمەکانی ڕۆماننووسی ئەمریکی ھێرمێن مێلڤێل، لە ١٨ی تشرینی یەکەمی ١٨٥١ چاپ و بڵاوکرایەوە. چیڕۆکەکەی لەبارەی سەرکێشی نێوان مرۆڤ و نەھەنگێکە بە ناوی مۆبی دیک (Moby Dick) کە ڕوبەڕوبونەوەیەکی مرۆڤ نیشان دەدات بەرامبەر ئەو ژینگەیەی کە لە نێویدا دەژیت، کە بەرجەستەی پڕۆژەیەکی ئەمریکی دەکات بۆ ڕووبەڕوبونەوەی کار و خۆسەپاندنی بەسەر جیھان لە نێوەڕاستی سەدەی نۆزدەیەم وەک ئیمپراتۆرییەتیی جیھان و (ئیمپریالی ئەمێریکی) بەھێز و توانا.[١][٢][٣]
شوێنی لە وێژەی جیھان
ئەم ڕۆمانە پێگەیەکی زۆر بەرزی لەنێوان وێژەی کلاسیکیی جیھانیدا گرتووە. جگە لە ڕووە داستانییەکەی لەبارەی سەرکێشی نێوان مرۆڤ و نەھەنگ، بەرجەستەی خودی کەسایەتیی نووسەرەکە دەکات کە تەواوی ژیانی لە خاڵێکی گومرگی بە فیڕۆ دەدات و لە کۆتاییی سەدەی نۆزدەیەم بەبێ ناوبانگی سەردەنێتەوە.[٤] دوای ٦٠ ساڵ لە چاپکردنی ئەم کتێبە کە ھیچ بەرھەمێکی ھاوشانی لە چاپنەدرا لە ١٩٠٧ زنجیرەیەک لە ڕۆمانە داستانەکانی (ئێڤری مان لایبراری) بەناوبانگ دەرچوون. ئەم ڕۆمانە مەزنە بەبێ بەھا مایەوە تا بیستەکانی سەدەی ڕابردوو کاتێک لێکۆڵەرانی زانکۆ و ڕەخنەگرانی وێژەیی ھەستان بە نووسین و لێکۆڵینەوە لەبارەی ئەم بەرھەمە ناوازەیە کە لە سەدەی نۆزدەیەم نوسراوەتەوە، و کردیان بە یەکێک لە شاکارە بەرزە جیھانییەکان.[٥][٦][٧]
ئەکتەری بەناوبانگ (گریگۆری بیک) ھەستا بە گێڕانی ڕۆڵێک لە فیلمێکی سینەمایی بەناوی Moby Dick کە ڕۆڵی کەسایەتییەکی دەبینی بەناوی «ئاخاب» کە کەسێکی سەرگەردان بووە بەدوای مۆبی دیک و دیتنی. ئەم فیلمە خاوەنی چەندین خەڵاتی سینەمایییە.
دووبارە لە ئینگلتەرا لە ٢٠١٥ ھەمان ڕۆمان کرایەوە فیلم لەژێر ناوی: لەنێو دڵی دەریا (In the heart of the sea)، لە دەرھێنانی ڕۆن ھاوارد و بەرھەمھێنانی ئەماندا سیلڤەر، ڕیک جاڤا و چارڵز لیڤت و پاڵەوانیی کریس ھێمسوۆرت، بێنیامین وەیکەر، جۆردی مۆڵا و ویلیان مێرڤی. فیلمەکە بۆ یەکەم جار لە ٢ی کانوونی یەکەم ٢٠١٥ پەخش کرا لە ئینگلتەرا.[٨][٩]
وێنەیەک لە ڕۆمانەکە
-
وێنەی مۆبی دیک کە بەرجەستەی چیرۆکی ناو ڕۆمانەکە دەکات لە چاپەکانی یەکەمین ١٨٩٢. -
وێنەی مۆبی دیک کە بەرجەستەی چیرۆکی ناو ڕۆمانەکە دەکات لە چاپەکانی یەکەمین ١٩٠٢.
سەرچاوەکان
- ^ «Moby-Dick: Study Guide». SparkNotes (بە ئینگلیزی). لە 2024-01-12 ھێنراوە.
- ^ «Moby Dick | Summary, Characters, Author, Importance, & Facts | Britannica». www.britannica.com (بە ئینگلیزی). 2024-01-02. لە 2024-01-12 ھێنراوە.
- ^ Magazine، Smithsonian. «The True-Life Horror That Inspired 'Moby-Dick'». Smithsonian Magazine (بە ئینگلیزی). لە 2024-01-12 ھێنراوە.
- ^ «Subversive, queer and terrifyingly relevant: six reasons why Moby-Dick is the novel for our times | Fiction | The Guardian». amp-theguardian-com.cdn.ampproject.org. لە 2024-01-12 ھێنراوە.
- ^ «Moby Dick - Literary Works | Ultius». www.ultius.com. لە 2024-01-12 ھێنراوە.
- ^ «Check out the original 1851 reviews of Moby-Dick». Literary Hub (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). 2021-10-18. لە 2024-01-12 ھێنراوە.
- ^ Herman Melville: Moby-Dick (Icon Reader's Guides to Essential Criticism) by Nick Selby (بە ئینگلیزی).
- ^ «Book Review: "Moby-Dick" by Herman Melville – MuggleNet Book Trolley». blog.mugglenet.com. لە 2024-01-12 ھێنراوە.
- ^ «In The Heart of the Sea». The RigsBlog (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). 2017-06-17. لە 2024-01-12 ھێنراوە.
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە مۆبی دیک تێدایە. |