5ma di oktobro
(Ridirektita de 5 di oktobro)
| sep – oktobro – nov | ||||||
| su | lu | ma | me | jo | ve | sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.
La 5ma di oktobro esas la 278ma dio di la yaro (279ma en bisextila yari) segun Gregoriala kalendario. Restas 87 dii til la fino di la yaro.
Dio
[redaktar | redaktar fonto]Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 456 - Visigoti, duktata da Theodorik la 2ma, invadas Hispania.
- 816 - Louis la 1ma, la pia, kronizesas imperiestro en Reims dal papo Stefanus la 4ma.
- 1762 - Britaniana navaro kaptas Manila en Filipini de Hispania.
- 1880 - Katedralo di Köln kompleteskas pos 632-yara konstrukto.
- 1897 - Hispania grantas autonomio a Porto-Riko.
- 1908 - Bulgaria nedependanteskas del Otoman imperio, samatempe kam Austria-Hungaria anexas Bosnia e Herzegovina, antee Otomana teritorio.
- 1910 - Portugal abolisas monarkio e divenas republiko. Manuel la 2ma fugas ad Anglia.
- 1938 - Prezidanto di Chekoslovakia, Edvard Beneš, renuncas.
- 1943 - Duesma mondomilito: Eventas sucesoza atako dal Usan avioni kontre Japoniani che Insulo Wake.
- 1944 - Mulieri recevas la voto-yuro en Francia.
- 1948 - Ter-tremo kun epicentro proxim Ashgabat, Turkmenistan, Sovietia, produktas 110.000 morti.
- 1954 - Italia ed Yugoslavia paktas pri la divido di la Libera Teritorio di Trieste. Ye la sequanta dio anke Usa ed Unionita Rejio aceptas la pakto. La Zono A donesas ad Italia e la Zono B donesas a Yugoslavia.
- 1958 - Madagaskar nedependanteskas de Francia, kun Philibert Tsiranana kom lua unesma chefministro.
- 1962 - Unesma disko da The Beatles publikigesas (Love Me Do, P.S. I Love You).
- 1962 - Dr. No, l'unesma cinematografuro di James Bond, lansesas.
- 1988 - Brazilia adoptas lua nuna konstituco.
- 1988 - En Chili, 54% ek la votanti opozas su a plulongigo dil mandato por Augusto Pinochet.
- 1991 - Unesma oficala versiono di Linux-kerno aparas.
- 2000 - Eventas granda demonstro avan Yugoslaviana parlamento en Belgrad, qua igos la prezidanto Slobodan Milosevic renuncar la sequanta dio. Vojislav Kostunica sucedos ilu.[1]
- 2001 - Roberts Stevens, redaktero de The Sun, mortas che Florida, Usa. Ilu recevis spori di antraxo per letro de teroristi. En Usa on recevos letri til la 23ma di oktobro; 5 homi mortos, e 19 plusa homi infektesos.
- 2020 - Eventas granda protesti en Kirgizistan, pos ke la parlamentala elekti qui eventis ye l'antea dio judikesis kom fraudoza.[2]
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1712 - Francesco Guardi, Italiana piktisto (m. 1793)
- 1713 - Denis Diderot, Franca skriptisto e filozofo, un del kreinti dil Encyclopédie, l'unesma enciklopedio moderna (m. 1784)
- 1828 - Charles Floquet, chefministro di Francia (m. 1896)
- 1829 - Chester Arthur, prezidanto di Usa (m. 1886)
- 1848 - Édouard Detaille, Franca piktisto (m. 1912)
- 1853 - Konstantin Stoilov, chefministro di Bulgaria (m. 1901)
- 1861 - Ismael Montes Gamboa, prezidanto di Bolivia (m. 1933)
- 1864 - Louis Lumière, Franca inventisto (m. 1948)
- 1869 - Ellen Thesleff, Finlandana piktisto (m. 1954)
- 1879 - Francis Peyton Rous, Usana patologiisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (m. 1970)
- 1887 - René Cassin, Franciana yuristo, Nobel-laureato pri paco (m. 1976)
- 1899 - Georges Bidault, chefministro di Francia (m. 1983)
- 1902 - Ray Kroc, Usana entraprezisto, fondinto di McDonald's (m. 1984)
- 1902 - Larry Fine, Usana komediisto (m. 1975)
- 1909 - Edward Osóbka-Morawski, chefministro di Polonia (m. 1997)
- 1919 - Donald Pleasence, Britanian aktoro (m. 1995)
- 1925 - Antoine Gizenga, chefa ministro di Demokratial Republiko Kongo (m. 2019)
- 1930 - Reinhard Selten, Germana ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 2016)
- 1934 - Richard Schmid, Usana piktisto (m. 2021)
- 1935 - Tarcísio Meira, Brazilian aktoro (m. 2021)
- 1936 - Václav Havel, skriptisto e prezidanto di Chekia (m. 2011)
- 1941 - Eduardo Duhalde, prezidanto di Arjentinia[3]
- 1952 - Imran Khan, chefministro di Pakistan
- 1957 - Bernie Mac, Usan aktoro e komediisto (m. 2008)
- 1962 - Michael Andretti, Usan automobilisto
- 1971 - Erdenocogtin Cogtjargal, Mongoliana boxisto
- 1971 - Sandagsürengiyn Erdenebat, Mongoliana boxisto
- 1975 - Kate Winslet, Britanian aktorino
- 1976 - Ramzan Kadirov, Rusa politikisto de republiko Chechenia
- 1983 - Mashrafe Mortaza, Bangladeshana kriketisto
- 1993 - Martin Frk, Chekiana hokeisto
- 2004 - Reese Brantmeier, Usana tenisistino
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 1056 - Heinrich la 3ma, Santa Romana imperiestro (n. 1016)
- 1214 - Rejulo Alfonso la 8ma di Kastilia (n. 1155)
- 1285 - Rejulo Philippe la 3ma di Francia (n. 1245)
- 1811 - Adolf Ulrik Wertmüller, Sueda piktisto (n. 1751)
- 1880 - Jacques Offenbach, Germana-Franca kompozisto (n. 1819)
- 1880 - William Lassell, Angla astronomo (n. 1799)
- 1957 - José Leandro Andrade, Uruguayana futbalisto (n. 1901)
- 1974 - Zalman Shazar, prezidanto di Israel (n. 1889)
- 1976 - Lars Onsager, Norvegiana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1903)
- 1985 - Abdus Sattar, prezidanto di Bangladesh (n. 1906)
- 1992 - Eddie Kendricks, Usana kompozisto e kantisto (The Temptations) (n. 1939)
- 2004 - Maurice Wilkins, Britaniana mediko, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1916)
- 2011 - Steve Jobs, Usan entraprezisto, fondinto di Apple Inc. (n. 1955)
- 2016 - Michal Kováč, prezidanto di Slovakia (n. 1930)
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 2000: Protesters storm Yugoslav parliament - Publikigita da BBC. URL vidita ye 20ma di septembro 2016.
- ↑ Kyrgyzstan in Chaos After Protesters Seize Government Buildings - Autoro: Ivan Nechepurenko. Publikigita da The New York Times. Dato di publikigo: 6ma di oktobro 2020.
- ↑ Autoro: Roger East e Richard J. Thomas. Profiles of People in Power: The World's Government Leaders Publikigita da Routledge. Dato di publikigo: 3ma di junio 2014. URL vidita ye 3ma di oktobro 2018. Idiomo: Angla.