Tempeleers Mestreechs

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Templeers Mestreechs, Mestreechs Templeers of sömpelweeg Tempeleers is 'nen term dee me gebruuk veur e bepaold Mestreechs sociolek. Ein definitie riech ziech op 't idee tot 't Mestreechs wat binne de Mestreechse Vastelaovesvereineging vaan de Tempeleers gesproke weurt väöl gebruuk maak vaan Mestreechs-Limbörgs archaïsme - 'ne vörm vaan 't Mestreechter Limbörgs wat door bekans niemes mie weurt gesproke in d'n allewijlen tied. 'n Aander definitie riech ziech op 't idee tot 't Mestreechs wat binne de Tempeleers en de 19den iewse sociëteit Momus (de veurgenger vaan de Tempeleers) weurt gesproke 'n Kort Mestreechse variant vaan de polletieke en ikkenomische elite is. In dat geval is 't Tempeleers Mestreechs e sociolek wat verboonde weurt mèt elitisme. In 't Tempeleers Mestreechs zouw de invlooj vaan 't Frans en Luiks-Waols groeter zien es in aander variante vaan 't Mestreechs. Die Franse invlooj zouw te make höbbe mèt de industriëel ben die de Mestreechter bourgeoisie mèt de Luikse bourgeoisie had.

D'n term "Tempeleers Mestreechs" heet geine taolweitesjappeleke status. Woersjijnlek riech d'n term ziech op d'n indrök tot me binne de Tempeleers dèks wäörd gebruuk die boete de Tempeleers um bekans noets mie weure gebruuk, zoewie 'ne cortèsj mèt vastelaovend - wat vaan 't Frans woord cortège kump - in plaots vaan 'nen optoch, e woord wat mie lieket op 't Nederlands woord optocht. Ouch 'nen habsjaar (vaan 't Frans woord happe-chair), in plaots vaan penningmeister (vaan 't Nederlands woord penningmeester), is e letterlek veurbeeld vaan Tempeleers Mestreechs, umtot 't e woord is wat gehanteerd weurt door de Tempeleers en daoboete wieneg.

Tempeleers Mestreechs is 'nen term dee daomèt dèks gebruuk weurt in alledaogse discussies euver Mestreechs vocabulaire. Zoe kin me 'ne cortèsj es "riechteg Mestreechs" bestömpele te opziechte vaan 'nen optoch. Mer dao tege-euver kin me stèlle tot 'ne cortèsj väöl minder gebruuk weurt door Mestreechtenere en daomèt verawwerd is, kunsmaoteg aonveult, elitair klink of - in aander wäörd - "Tempeleers Mestreechs" is.