't Kanaal: Versjèl tösje versies
K r2.7.3) (Robot: d'rbie: diq:Qanalê Manşi |
K Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q34640 (translate me) |
||
| (Ein tösseligkendje versie door einen angere gebroeker neet getuind) | |||
| Tekslien 15: | Tekslien 15: | ||
[[Categorie:Zie|Kanaal, 't]] |
[[Categorie:Zie|Kanaal, 't]] |
||
[[af:Engelse Kanaal]] |
|||
[[an:Canal d'a Manga]] |
|||
[[ar:بحر المانش]] |
|||
[[arz:المانش]] |
|||
[[ast:Canal de la Mancha]] |
|||
[[az:La Manş boğazı]] |
|||
[[be:Праліў Ла-Манш]] |
|||
[[be-x-old:Ля-Манш]] |
|||
[[bg:Ла Манш]] |
|||
[[bn:ইংলিশ চ্যানেল]] |
|||
[[br:Mor Breizh]] |
|||
[[bs:La Manche]] |
|||
[[ca:Canal de la Mànega]] |
|||
[[ceb:Kanal La Mancha]] |
|||
[[cs:Lamanšský průliv]] |
|||
[[cv:Ла-Манш]] |
|||
[[cy:Môr Udd]] |
|||
[[da:Engelske Kanal]] |
|||
[[de:Ärmelkanal]] |
|||
[[diq:Qanalê Manşi]] |
|||
[[el:Μάγχη]] |
|||
[[en:English Channel]] |
|||
[[eo:Manika Markolo]] |
|||
[[es:Canal de la Mancha]] |
|||
[[et:La Manche]] |
|||
[[eu:Mantxako kanala]] |
|||
[[fa:کانال مانش]] |
|||
[[fi:Englannin kanaali]] |
|||
[[fr:Manche (mer)]] |
|||
[[fy:It Kanaal]] |
|||
[[ga:Muir nIocht]] |
|||
[[gd:Caolas Sasannach]] |
|||
[[gl:Canle da Manga]] |
|||
[[gv:Mooir yn Eeaght]] |
|||
[[he:תעלת למאנש]] |
|||
[[hi:इंग्लिश चैनल]] |
|||
[[hr:La Manche]] |
|||
[[hu:La Manche]] |
|||
[[hy:Լա Մանշ]] |
|||
[[id:Selat Inggris]] |
|||
[[is:Ermarsund]] |
|||
[[it:La Manica]] |
|||
[[ja:イギリス海峡]] |
|||
[[ka:ლა-მანშის სრუტე]] |
|||
[[ko:영국 해협]] |
|||
[[krc:Ла-Манш]] |
|||
[[ku:La Manche]] |
|||
[[kw:Mor Bretannek]] |
|||
[[la:Oceanus Britannicus]] |
|||
[[lb:Äermelkanal]] |
|||
[[lt:Lamanšo sąsiauris]] |
|||
[[lv:Lamanšs]] |
|||
[[mk:Ламанш]] |
|||
[[ml:ഇംഗ്ലീഷ് ചാനൽ]] |
|||
[[mn:Ла-Маншийн хоолой]] |
|||
[[mr:इंग्लिश खाडी]] |
|||
[[ms:Selat Inggeris]] |
|||
[[nl:Het Kanaal]] |
|||
[[nn:Den engelske kanalen]] |
|||
[[no:Den engelske kanal]] |
|||
[[nrm:Maunche (mé)]] |
|||
[[oc:Marga (mar)]] |
|||
[[pl:Kanał La Manche]] |
|||
[[pt:Canal da Mancha]] |
|||
[[ro:Canalul Mânecii]] |
|||
[[ru:Ла-Манш]] |
|||
[[scn:Canali dâ Mànica]] |
|||
[[sco:Inglis Chainel]] |
|||
[[sh:La Manche]] |
|||
[[simple:English Channel]] |
|||
[[sk:Lamanšský prieliv]] |
|||
[[sl:Rokavski preliv]] |
|||
[[sq:Kanali i la Manshit]] |
|||
[[sr:Ламанш]] |
|||
[[stq:Sleeuwekanoal]] |
|||
[[sv:Engelska kanalen]] |
|||
[[sw:Mfereji wa Kiingereza]] |
|||
[[ta:ஆங்கிலக் கால்வாய்]] |
|||
[[tg:Ла манш]] |
|||
[[th:ช่องแคบอังกฤษ]] |
|||
[[tl:Bangbang Inggles]] |
|||
[[tr:Manş Denizi]] |
|||
[[tt:Ла-Манш]] |
|||
[[uk:Ла-Манш]] |
|||
[[ur:رودبار انگلستان]] |
|||
[[vec:Canal de ła Mànega]] |
|||
[[vi:Eo biển Manche]] |
|||
[[war:Kanal La Mancha]] |
|||
[[wuu:英吉利海峡]] |
|||
[[yi:ענגלישער קאנאל]] |
|||
[[zh:英吉利海峡]] |
|||
[[zh-yue:英倫海峽]] |
|||
Hujige versie per 11 mrt 2013 12:17
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Breuker. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Kanaal is 'n zieësjtraot in 't weste van Europa die Groeët-Brittannië va Frankriek sjeit en de Noordzieë mit de Atlantische Oceaan verbingt. In 't Frans waert dees zieësjtraot La Manche ("d'r moew") geneumd, vawaege de trichtervorm die aoch aan 'ne moew deit dinke. Same mit 't zudelik deil van de Noordzieë is 't 't dröks bevare sjieëpvaartgebeed op de welt.
Geografie
[bewirk | brón bewèrke]'t Kanaal haat 'n lengde van óngevier 560 kilomieëter en 'n breidte die versjilt van 240 kilomieëter op 't breidste deil en 34 kilomieëter op 't sjmaalste deil. Dit sjmaalste deil waert aoch waal 't Nauw va Calais geneumd. De lengde van de zieësjtraot waert dèks bepaald doer d'r aafsjtand tösje Land's End (Ingeland) en 't eiland Ouessant (Frankriek) in 't weste en 't Nauw va Calais in 't oeëste. 't Kanaal is gemiddeld zoeën 60 mieëter deep, mit 'n maximaal deepde van 120 mieëter.
In dees zieësjtraot ligke 't eiland Wight en de Kanaaleilande, 'ne eilandegroep kort vuur de kus va Normandië, dae ónger de Britse Kroeën vilt, meh evvel gein ónderdeil van 't Vereinig Kuëninkriek is. De Kanaaleilande waere gevormd doer de eilande Guernsey, Jersey, Alderney en Sark.
De belangriekste haveplaatsje aan 't Kanaal zint 't Ingelsje Plymouth, Bournemouth, Portsmouth, Brighton en 't Franse Le Havre en Cherbourg. Bie Le Havre mungt de groeëtste revier oet, de Seine.
Óntsjtaoën
[bewirk | brón bewèrke]Oersjprónkelik waor 't Kanaal 'ne bóch in de Atlantische Oceaan, van de Noordzieë gesjejje doer kalksjteinberg. 't Gebeed wat huuj de Britse Eilande waert geneumd makde deil oet van 't Europees continentaal plateau. D'r doerbraak is nao d'r lètste iestied óntsjtange. In dizze iestied waor 't gebeed van de Britse Eilande groeëtendeils bedèk mit 'n ieslaog en waor 't zieëniveau zoeën 120 mieëter lieëger es huujsedaags. 't Kanaal waor 'n oetgesjtrèkde iezige toendra woeë 'n revier weswaarts doerhaer sjträömde nao de Atlantische Oceaan. Dees revier kreeg häör water van de Rien en de Theems. Wie 't ies sjmolt óntsjtóng e groeët zeutwatermeer in 't zudelik deil van wat huuj de Noordzieë is. Ómdat 't noordelik deil van de Noordzieë nog ummer oet ies besjtóng kós 't water neet óntsjnappe en zoch oeteindelik 'ne oetwaeëg. De kalksjteinhuëvele tösje Dover en Calais, die pès dan 'n landingde vormde, woerte zoeë doerbraoëke doer wat 't Nauw va Calais en de kinmerkende kalkkliffe aan de kus óntsjtónge. Doer inwerking va golve op d'r zachte kalksjtein verbreidde de kloof zich ummer mieë, e proces wat pès op d'r daag van huuj doergeit.