Róndjwörm

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

'ne Róndjworm dae 'n sojaboean aantas (mit ei).

Caenorhabditis elegans.

Róndjwörm (Letien: Nematoda) is 'n groeate groep (stam) van hieël algemein veurkómmendje wörm. Mieër es 25.000 saorte staon besjreve. Ouch de pierelinge behuuere toete nematode. Nematologie is de weitesjap die dees bieëster bestudeertj. De term "nematoda" kump oet 't Grieks en mèntj "draodechtig".

Väöl róndjwörm laeven inne baom van doeaj organische stof. Anger saorte laeven es parasiet en veroearzake plantjgekrenkdjes wie aerpelmeugheid of zitten in 't dermkenaal van zougdere wie de speulworm of d'n aarsjworm en waeren in 't litste geval den döks es draodworm aangeduudj.

Sómmige róndjwörm kónne waal ach maeter lank waere, meh de meiste zeen ónzichbaar veur 't naaks oug. Ze zeen den hoeagoet 1 mm lank en hieël smaal. De veerkantje maeter baom kónne toet e miljoen klein wörm laeve. Ze kómme wiejer ouch euveral veur.

Wörm waeren ouch toegepas es netuurlike vieënj van plaoginsekten of naaksslekke.

De saort Caenorhabditis elegans wuuertj gebroek es modelorganisme. 't Is d'n ieëste mieëcellige eukaryoot wovan 't genoom gans in kaart gebrach is gewaore.

Taxonomie

• Stam: Nematoda
  • Klas: Adenophorea
    • Óngerklas: Enoplia
      • Orde: Dorylaimida
      • Orde: Enoplida
      • Orde: Mermithida
      • Orde: Muspiceida
      • Orde: Trichocephalida (ó.a. zweepworm)
    • Óngerklas: Chromadoria
      • Orde: Araeolaimida
      • Orde: Desmodorida
      • Orde: Desmoscolecida
      • Orde: Monhysterida
  • Klas: Secernentea
    • Orde: Aphelenchida
    • Orde: Ascaridida (speulwörm)
    • Orde: Camallanida
    • Orde: Diplogasterida
    • Orde: Rhabdiasida
    • Orde: Rhabditida
    • Orde: Spirurida
    • Orde: Strongylida
    • Orde: Tylenchida