Fulgencio Batista

Fulgencio Batista
	; Fulgencio Batista (1952)
Pełne imię i nazwisko	Fulgencio Batista y Zaldívar
Data i miejsce urodzenia	16 stycznia 1901 ; Banes
Data i miejsce śmierci	6 sierpnia 1973 ; Guadalmina
	Prezydent Kuby
Okres	od 10 października 1940; do 10 października 1944
Przynależność polityczna	Demokratyczna Koalicja Socjalistyczna
Poprzednik	Federico Laredo Brú
Następca	Ramón Grau San Martín
Okres	od 10 marca 1952; do 1 stycznia 1959
Przynależność polityczna	Postępowa Partia Akcji
Poprzednik	Carlos Prío Socarrás
Następca	Anselmo Alliegro
	Premier Kuby
Okres	od 10 marca 1952; do 4 kwietnia 1952
Przynależność polityczna	Postępowa Partia Akcji
Poprzednik	Óscar B. Gans
Następca	Andrés Domingo
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Fulgencio Batista y Zaldívar (ur. 16 stycznia 1901 w Banes, zm. 6 sierpnia 1973 w Guadalminie) – kubański polityk, pułkownik, faktyczny przywódca Kuby w latach 1933–1944 (prezydent w latach 1940–1944) i dyktator w latach 1952–1959^[1], obalony w wyniku rewolucji kubańskiej.

Życiorys

Pierwszy raz u władzy

Urodził się w rodzinie ubogich rolników w 1901 roku. W 1921 roku wstąpił do kubańskiej armii. Dosłużył się stopnia sierżanta. We wrześniu 1933 roku zorganizował i przeprowadził wojskowy przewrót tzw. rewoltę sierżantów. Zamach stanu przyczynił się do obalenia reżimu Gerardo Machado i powołaniu rządu Carlosa de Céspedesa^[1]. Batista nie zdecydował się na objęcie oficjalnej władzy w państwie, obejmując funkcję dowódcy armii i formalne rządy powierzając cywilnym prezydentom. De facto władza należała do niego. Próbował zorganizować państwo korporacyjne w stylu faszystowskim, jednak w 1937 prawdopodobnie pod wpływem amerykańskiej opinii publicznej, zgodził się na działalność innych partii politycznych^[2]. W 1940 roku objął osobiście urząd prezydenta, który sprawował do 1944 roku jako polityk Demokratycznej Koalicji Socjalistycznej (CSD). Podczas swoich rządów zyskał sobie poparcie armii, policji i urzędników, ponieważ podniósł pensje urzędników, tolerował korupcję i nepotyzm w kraju^[3]. Sam zgromadził podczas swoich rządów ogromną fortunę, szacowaną na 300 mln dolarów^[3].

W 1944 w wyborach prezydenckich poparł Carlosa Saladrigasa z CSD, który przegrał jednak z odwiecznym rywalem Batisty – kandydatem Kubańskiej Partii Rewolucyjnej (Autentycznej) Ramónem Grau San Martínem^[4]. Batista opuścił kraj i udał się na emigrację na Florydę w Stanach Zjednoczonych.

Dyktator Kuby

W 1952 roku wrócił na Kubę i 10 marca dokonał bezkrwawego zamachu stanu, usuwając ze stanowiska wybranego w wolnych wyborach prezydenta Carlosa Prío Socarrása i ogłaszając się po raz drugi prezydentem^[5]. Dwa lata później przeprowadził wybory, które zapewniły mu sprawowanie urzędu na dalsze cztery lata. W 1958 roku wygrał wybory drogą wyborczych fałszerstw.

Podczas rządów Batisty zawieszone zostały swobody obywatelskie. Rządził w sojuszu z najbogatszymi plantatorami^[6]. W okresie jego rządów gwałtownie wzrosły nierówności ekonomiczne w kraju^[6]. Współpracował z amerykańską mafią, która kontrolowała handel narkotykami, hazard i prostytucję w Hawanie^[6]. Stany Zjednoczone popierały Batistę ze względu na jego antykomunizm^[6]. Amerykańskie firmy mocno inwestowały na Kubie, posiadały około 40% przemysłu cukrowego, 10% kopalń, 80% firm użyteczności publicznej^[6]. Batista mordował, więził i prześladował swoich rywali politycznych^[6]. Wyprowadzał też środki publiczne na własne konto, podczas rządów wzbogacił się o 40 mln dolarów^[6]. Wszystko to sprawiło, że stał się niezwykle niepopularny na Kubie zwłaszcza wśród biednych i w klasie średniej^[6].

Od 1952 roku wielu Kubańczyków protestowało przeciwko rządom Batisty. Zaraz po przewrocie studenci zorganizowali protesty przeciwko Batiście^[7]. Liderem protestów stał się wykładowca akademicki Rafael García Bárcena, został jednak szybko aresztowany^[7]. Spośród wielu grup opozycyjnych wobec rządów Batisty najmocniejszą pozycję uzyskało ugrupowanie skupione dookoła Fidela Castro^[7].

Rządy skorumpowanej i represyjnej dyktatury Batisty obaliła rewolucja na czele której stanął Fidel Castro^[2]. 1 stycznia 1959 roku opuścił Kubę i udał się na emigrację. Początkowo trafił na Dominikanę, a następnie osiadł w Portugalii^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Fulgencio Batista, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
↑ ^a ^b Palmer 1998 ↓, s. 43.
↑ ^a ^b Martínez 2016 ↓, s. 20.
↑ Manuel Márquez-Sterling: Cuba 1952-1959: The True Story of Castro’s Rise to Power. Wintergreen: Kleiopatria Digital Press, 2009, s. 134.
↑ Martínez 2016 ↓, s. 15.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h James Stuart: Historical dictionary of the 1950s. Westport, Conn.: 2000, s. 67-69. ISBN 0-313-30619-2.
↑ ^a ^b ^c Martínez 2016 ↓, s. 21.

Bibliografia

Luis Martínez: Revolutionary Cuba: a history. Gainesville, FL: University Press of Florida, 2016. ISBN 978-0-8130-4995-3. (ang.).
Alan Palmer: Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998. ISBN 83-85852-28-X.

[b-1] Fulgencio Batista, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).

[CITEREFPalmer199843-2] Palmer 1998 ↓, s. 43.

[CITEREFMartínez201620-3] Martínez 2016 ↓, s. 20.

[Cuba19521959-4] Manuel Márquez-Sterling: Cuba 1952-1959: The True Story of Castro’s Rise to Power. Wintergreen: Kleiopatria Digital Press, 2009, s. 134.

[CITEREFMartínez201615-5] Martínez 2016 ↓, s. 15.

[st-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h James Stuart: Historical dictionary of the 1950s. Westport, Conn.: 2000, s. 67-69. ISBN 0-313-30619-2.

[CITEREFMartínez201621-7] Martínez 2016 ↓, s. 21.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]