Prymas

tytuł hierarchów w niektórych wyznaniach chrześcijańskich

Prymas (łac. primas, od primus – pierwszy) – tytuł arcybiskupów katolickich związany z niektórymi stolicami biskupimi i ich historyczną rolą. Występuje również w niektórych kościołach anglikańskich, luterańskich i starokatolickich. Określany jako „pierwszy między równymi” – „primus inter pares”, nie posiada obecnie szczególnej władzy, pełniąc najczęściej funkcje ceremonialne (np. pierwszeństwo honorowe wśród biskupów danego kraju). Biskupi będący prymasami obdarzani byli na przestrzeni wieków różnymi przywilejami, jak np. prawo do stroju kardynalskiego, pełnienie funkcji legata. W Polsce tytuł prymasa Polski przysługuje arcybiskupom gnieźnieńskim, z kolei prymasa Włoch – papieżom.

Herb prymasa (nie-kardynała, na taśmie pod tarczą znajduje się dewiza)

Prymas Polski

edytuj
Główny artykuł: Prymas Polski.

Przywilejem Prymasa Polski jest automatyczne członkostwo w Radzie Stałej Konferencji Episkopatu Polski oraz prawo noszenia szat kardynalskich, nawet jeśli kardynałem nie jest, z wyjątkiem czerwonej piuski[1][a].

Prymasi w poszczególnych krajach

edytuj

Opat prymas

edytuj

Obecnie tytuł przełożonego w niektórych zakonach:

Dawniej prymasami byli także opaci ważnych klasztorów benedyktyńskich w: Fuldzie (papież Jan XIII w 969 nadał opatowi Fuldy tytuł prymasa nad wszystkimi opatami Germanii i Galii), Monte Cassino, Fleury i Rzymie (klasztor św. Anzelma).

  1. Zarówno abp Józef Glemp, jak i abp Henryk Muszyński, w chwili ingresu przywdziali purpurę. Kolejni prymasi – abp Józef Kowalczyk i abp Wojciech Polak pozostali przy swoim stroju biskupim i nie przyjęli purpury kardynalskiej.

Przypisy

edytuj
  1. Korytkowski Jan, Arcybiskupi gnieźnieńscy, T. 4 – wynik wyszukiwania – DIR [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2017-11-26].
  2. MONTENEGRINA - digitalna biblioteka crnogorske kulture i nasljedja [online], montenegrina.net [dostęp 2019-09-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-04].
  3. a b c d e f g h i j k Prymas w: Catholic Encyclopedia (1913)
  4. L'Évêque et ses collaborateurs — Diocèse de Nancy et de Toul [online], catholique-nancy.fr [dostęp 2024-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2012-02-10] (fr.).
  5. Bourges [online], teologiapolityczna.pl [dostęp 2017-11-26].
  6. [1]
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy