Sara Josephine Baker
Sara Josephine Baker lub Jo Baker, (ur. 15 listopada 1873 w Poughkeepsie, zm. 22 lutego 1945 w Nowym Jorku[1]) – amerykańska lekarka, sufrażystka i działaczka humanitarna.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
lekarka, działaczka humanitarna |
Życiorys
edytujPochodziła ze średniozamożnej rodziny unitariańsko-kwakierskiej ze stanu Nowy Jork. Jej ojcem był Orlando Daniel Mosher Baker, prawnik, a matką Jenny Harwood Brown[2]. Gdy miała 16 lat, jej ojciec i brat zmarli na tyfus, pozostawiając rodzinę bez środków do życia i Jo musiała zacząć pracować.
W 1898 roku ukończyła Women's Medical College of the New York Infirmary for Women and Children. W 1901 roku została inspektorką Departamentu Zdrowia i nadzorowała szkoły. Zaczęła walczyć o poprawę higieny w slumsach Nowego Jorku, tzw. Hell’s Kitchen na Manhattanie (gdzie co tydzień umierało 1500 noworodków). Prowadziła szeroko zakrojoną akcję uczenia matek prawidłowej opieki i żywienia dzieci. Wynalazła także preparat mlekozastępczy dla niemowląt.
W 1908 roku otrzymała stanowisko dyrektorki Biura Higieny Dziecka (Bureau of Child Hygiene), pierwszego tego rodzaju w Stanach Zjednoczonych. Rozwinęła programy edukacyjne, służące zapobieganiu chorobom i propagujące zasady podstawowej higieny dla imigrantów. W 1910 roku założyła Ligę Małych Matek, która szkoliła dziewczynki do opieki nad młodszym rodzeństwem (żeby pomóc pracującym matkom)[3]. Zastosowała na masową skalę preparat chroniący niemowlęta przed ślepotą, spowodowaną rzeżączką (zachorowalność zmalała 100-krotnie w ciągu 2 lat). Przekonała władze stanu Nowy Jork do wprowadzenia obowiązkowych szkoleń i egzaminów dla położnych. Wprowadziła do każdej szkoły lekarza i pielęgniarkę, troszczących się o zdrowie uczniów.
Jo Baker została znaną i szanowaną specjalistką ds. higieny. Pomagała w odnalezieniu tzw. „Tyfusowej Mary” – kucharki, pierwszej znanej nosicielki tyfusu, która zaraziła przynajmniej 47 ludzi, choć przypisywano jej rozniesienie choroby na setki osób[4].
Była osobą homoseksualną, jej wieloletnią partnerką była pisarka Ida Alexa Ross Wylie, której książki są cennym źródłem informacji o prywatnym i zawodowym życiu Jo Baker.
W 1917 roku – jako pierwsza kobieta – uzyskała doktorat w dziedzinie zdrowia publicznego na New York University and Bellevue Hospital Medical College (obecnie: New York University School of Medicine)[5].
Podczas I wojny światowej zasłynęła stwierdzeniem, że bezpieczniej jest walczyć w okopach (śmiertelność 4%), niż urodzić się w USA (śmiertelność noworodków wynosiła 12%). Została asystentką Naczelnego Chirurga USA (była pierwszą kobietą, zatrudnioną w amerykańskich władzach federalnych). Dzięki jej staraniom utworzono Federalne Biuro ds. Dzieci i Służbę Zdrowia Publicznego oraz departamenty higieny dziecięcej w każdym stanie USA. Uczestniczyła w pracach ponad 25 towarzystw medycznych, napisała 250 artykułów do prasy, 4 książki i autobiografię.
W latach 1922–1924 reprezentowała Stany Zjednoczone w Komisji Zdrowia Ligi Narodów[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Laura Lynn Windsor: Women in Medicine: An Encyclopedia. ABC-CLIO, 2002. s. 18-19. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- ↑ Laura Lynn Windsor: Women in Medicine: An Encyclopedia. ABC-CLIO, 2002. s. 18. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- ↑ Manon S. Parry: Sara Josephine Baker (1873–1945). National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine, 2006. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- ↑ W. Andryszek, Nieświadoma morderczyni. Krótka historia Tyfusowej Mary, „Histmag.org”, 21 marca 2009.
- ↑ Dr. S. Josephine Baker. U.S. National Library of Medicine,, 2015. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- ↑ Sara Josephine Baker. Encyclopedia of World Biography. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Baker, Josephine S. Fighting For Life New York: Arno Press, 1974.