John Horton Conway: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Linki zewnętrzne: kat. |
→Linki zewnętrzne: link do czasopisma |
||
| (Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Biogram infobox |
{{Biogram infobox |
||
|imię i nazwisko = John Horton Conway |
|imię i nazwisko = John Horton Conway |
||
| ⚫ | |||
|imię i nazwisko org = |
|||
| |
|opis grafiki = John H Conway w 2005 |
||
| |
|alt grafiki = |
||
|data urodzenia = [[26 grudnia]] [[1937]] |
|data urodzenia = [[26 grudnia]] [[1937]] |
||
|miejsce urodzenia = [[Liverpool]] |
|miejsce urodzenia = [[Liverpool]] |
||
|data śmierci = [[11 kwietnia]] [[2020]] |
|data śmierci = [[11 kwietnia]] [[2020]] |
||
|miejsce śmierci = [[Princeton]] |
|miejsce śmierci = [[Princeton]] |
||
|zawód = [[ |
|zawód = [[matematyk]] |
||
|odznaczenia = |
|odznaczenia = |
||
|commons = |
|commons = |
||
| ⚫ | |||
}} |
}} |
||
'''John Horton Conway''' (ur. [[26 grudnia]] [[1937]] w [[Liverpool]]u, zm. [[11 kwietnia]] [[2020]] w [[Princeton]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://maddmaths.simai.eu/news-2/conway-morto/ | tytuł = Il matematico John Horton Conway è morto di Covid-19 all’età di 82 anni | nazwisko = Natalini | imię = Roberto | opublikowany = madmaths.simai.eu | język = it | data dostępu = 2020-04-12}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = https://twitter.com/DavidSpergel/status/1249119023234789377 | tytuł = John Conway, a brilliant mathematician and a gentle soul, died today of COVID-19 in Princeton |imię=David | nazwisko = Spergel | data = 2020-04-12 | data dostępu = 2020-04-12}}</ref>) – angielski [[ |
'''John Horton Conway''' (ur. [[26 grudnia]] [[1937]] w [[Liverpool]]u, zm. [[11 kwietnia]] [[2020]] w [[Princeton]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://maddmaths.simai.eu/news-2/conway-morto/ | tytuł = Il matematico John Horton Conway è morto di Covid-19 all’età di 82 anni | nazwisko = Natalini | imię = Roberto | opublikowany = madmaths.simai.eu | język = it | data dostępu = 2020-04-12}}</ref><ref name="autonazwa1">{{Cytuj stronę | url = https://twitter.com/DavidSpergel/status/1249119023234789377 | tytuł = John Conway, a brilliant mathematician and a gentle soul, died today of COVID-19 in Princeton |imię=David | nazwisko = Spergel | data = 2020-04-12 | data dostępu = 2020-04-12}}</ref>) – angielski [[matematyk]], [[profesor]] uniwersytetów w [[University of Cambridge|Cambridge]] i [[Uniwersytet Princeton|Princeton]], członek [[Royal Society|Towarzystwa Królewskiego w Londynie]] (ang. ''Royal Society''). Laureat [[Nagroda Nemmersa|Nagrody Frederica Essera Nemmersa w dziedzinie matematyki]] (1998). |
||
Conway zajmował się [[Teoria mnogości|teorią mnogości]], [[Algebra|algebrą]], [[Matematyka dyskretna|matematyką dyskretną]], [[Geometria|geometrią]] i [[Analiza matematyczna|analizą]]. Zasłynął badaniami [[Automat komórkowy|automatów komórkowych]], m.in. stworzeniem jednego z nich: [[Gra w życie|gry w życie]]. |
|||
== Kariera akademicka == |
== Kariera akademicka == |
||
Od wczesnego dzieciństwa wykazywał uzdolnienia matematyczne. W roku 1959 ukończył [[Gonville and Caius College]] na [[University of Cambridge|Uniwersytecie Cambridge]]. W 1964 roku uzyskał tytuł doktora oraz stanowisko wykładowcy [[matematyka czysta|czystej matematyki]]. W tym samym roku został wybrany na członka [[Sidney Sussex College (Cambridge)|Sidney Sussex College]], a w roku 1970 – na członka [[Gonville and Caius College]]. W |
Od wczesnego dzieciństwa wykazywał uzdolnienia matematyczne. W roku 1959 ukończył [[Gonville and Caius College]] na [[University of Cambridge|Uniwersytecie Cambridge]]. W 1964 roku uzyskał tytuł doktora oraz stanowisko wykładowcy [[matematyka czysta|czystej matematyki]]. W tym samym roku został wybrany na członka [[Sidney Sussex College (Cambridge)|Sidney Sussex College]], a w roku 1970 – na członka [[Gonville and Caius College]]. W 1971 roku ''{{J|en|London Mathematical Society}}'' nagrodziło Conwaya [[Nagroda Berwicka|Nagrodą Berwicka]]. W 1981 roku został wybrany na członka [[Royal Society|The Royal Society of London]]. W 1983 roku został profesorem matematyki Uniwersytetu Cambridge. Od roku 1986 pracował jako profesor matematyki na [[Uniwersytet w Princeton|Uniwersytecie Princeton]]. |
||
Opracował algorytm do obliczania, jaki dzień tygodnia wypada w dowolnym dniu<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=How to Figure Out the Day of the Week For Any Date Ever|url=https://www.youtube.com/watch?v=714LTMNJy5M&feature=youtu.be|autorzy=It's Okay To Be Smart|data dostępu=2018-01-22|emisja=2018-01-16}}</ref>. |
Opracował algorytm do obliczania, jaki dzień tygodnia wypada w dowolnym dniu<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=How to Figure Out the Day of the Week For Any Date Ever|url=https://www.youtube.com/watch?v=714LTMNJy5M&feature=youtu.be|autorzy=It's Okay To Be Smart|data dostępu=2018-01-22|emisja=2018-01-16}}</ref>. |
||
Zmarł na skutek [[COVID-19]] w okresie światowej [[Pandemia COVID-19|pandemii tej choroby]]<ref |
Zmarł na skutek [[COVID-19]] w okresie światowej [[Pandemia COVID-19|pandemii tej choroby]]<ref name="autonazwa1" />. |
||
== Publikacje == |
== Publikacje == |
||
| Linia 43: | Linia 44: | ||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* {{Pismo Delta | url = /media/articles/2021/06/delta-2021-06-john-horton-conway-1937-2020.pdf | autor = Józef H. Przytycki, Witold Rosicki | tytuł = John Horton Conway (1937–2020) | data = czerwiec 2021 | data dostępu = 2023-12-10 }} |
|||
* {{MacTutor|id=Conway}} |
* {{MacTutor|id=Conway}} |
||
{{Laureaci Nagrody Steele’a – wykład}} |
|||
{{Laureaci Nagrody Nemmersa – matematyka}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
{{Kontrola autorytatywna}} |
||
| Linia 51: | Linia 55: | ||
[[Kategoria:Brytyjscy matematycy XXI wieku]] |
[[Kategoria:Brytyjscy matematycy XXI wieku]] |
||
[[Kategoria:Brytyjscy geometrzy]] |
[[Kategoria:Brytyjscy geometrzy]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Algebraicy]] |
||
[[Kategoria:Amerykańscy laureaci Nagrody Steele’a]] |
|||
[[Kategoria:Laureaci Nagrody Steele’a – wykład]] |
|||
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Liverpoolu]] |
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Liverpoolu]] |
||
[[Kategoria:Urodzeni w 1937]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1937]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 2020]] |
[[Kategoria:Zmarli w 2020]] |
||
[[Kategoria:Zmarli na COVID-19 w Stanach Zjednoczonych]] |
[[Kategoria:Zmarli na COVID-19 w Stanach Zjednoczonych]] |
||
[[Kategoria:Laureaci Nagrody Nemmersa – matematyka]] |
|||
Aktualna wersja na dzień 15:13, 10 gru 2023
 John H Conway w 2005 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
John Horton Conway (ur. 26 grudnia 1937 w Liverpoolu, zm. 11 kwietnia 2020 w Princeton[1][2]) – angielski matematyk, profesor uniwersytetów w Cambridge i Princeton, członek Towarzystwa Królewskiego w Londynie (ang. Royal Society). Laureat Nagrody Frederica Essera Nemmersa w dziedzinie matematyki (1998).
Conway zajmował się teorią mnogości, algebrą, matematyką dyskretną, geometrią i analizą. Zasłynął badaniami automatów komórkowych, m.in. stworzeniem jednego z nich: gry w życie.
Kariera akademicka
[edytuj | edytuj kod]Od wczesnego dzieciństwa wykazywał uzdolnienia matematyczne. W roku 1959 ukończył Gonville and Caius College na Uniwersytecie Cambridge. W 1964 roku uzyskał tytuł doktora oraz stanowisko wykładowcy czystej matematyki. W tym samym roku został wybrany na członka Sidney Sussex College, a w roku 1970 – na członka Gonville and Caius College. W 1971 roku London Mathematical Society nagrodziło Conwaya Nagrodą Berwicka. W 1981 roku został wybrany na członka The Royal Society of London. W 1983 roku został profesorem matematyki Uniwersytetu Cambridge. Od roku 1986 pracował jako profesor matematyki na Uniwersytecie Princeton.
Opracował algorytm do obliczania, jaki dzień tygodnia wypada w dowolnym dniu[3].
Zmarł na skutek COVID-19 w okresie światowej pandemii tej choroby[2].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Książki Johna Conwaya:
- On regular algebra and finite machines, London, Chapman and Hall 1971
- On numbers and games, Academic Press 1976
- z Elwynem Berlekampem, Richardem Guyem: Winning ways for your mathematical plays, 4 Bde., 2001, zuerst 1982, Academic Press
- z Richardem Guyem: The book of numbers, New York 1996
- z Derekiem Smithem: On quaternions and octonions- their geometry, arithmetic and symmetry, Peters Verlag 2003
- z Berlekampem, Guyem i.in.: Sphere packings, lattices and groups, Springer Verlag (Grundlehren der mathematischen Wissenschaften), 3.Auflage 1999, ISBN 0-387-98585-9
- The (sensual) quadratic form, Carus mathematical monographs, Mathematical association of America, 1997
- z R. T. Curtisem, S. Nortonem, R. Parkerem, R. Wilsonem: Atlas of Finite Groups, Maximal Subgroups and Ordinary Characters for Simple Groups, Oxford University Press, 1985, ISBN 0-19-853199-0
Książki o Conwayu i jego pracach:
- T. M. Thompson, From error-correcting codes through sphere packings to simple groups, Washington, 1983 (przedstawienie historyczne zawierające też obszerne informacje matematyczne)
- Albers i G. L. Alexanderson (red.), Mathematical People: Profiles and Interviews, Cambridge/MA, 1985, S.43–50
- Ebbinghaus, Hermes, Hirzebruch (red.), Zahlen, Springer Verlag 1993 (z rozdziałem o liczbach nadrzeczywistych)
- Donald Knuth, Surreal numbers, 1974
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Roberto Natalini: Il matematico John Horton Conway è morto di Covid-19 all’età di 82 anni. madmaths.simai.eu. [dostęp 2020-04-12]. (wł.).
- ↑ a b David Spergel: John Conway, a brilliant mathematician and a gentle soul, died today of COVID-19 in Princeton. 2020-04-12. [dostęp 2020-04-12].
- ↑ How to Figure Out the Day of the Week For Any Date Ever. It's Okay To Be Smart 2018-01-16. [dostęp 2018-01-22].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Józef H. Przytycki, Witold Rosicki, John Horton Conway (1937–2020), „Delta”, czerwiec 2021, ISSN 0137-3005 [dostęp 2023-12-10].
John J. O’Connor; Edmund F. Robertson: John Horton Conway w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
Kontrola autorytatywna (osoba):
- ISNI: 0000000120188504
- VIAF: 108718238
- LCCN: n82119161
- GND: 119529289
- NDL: 00863294
- LIBRIS: jgvxxsg22cmpmct
- BnF: 12298169t
- SUDOC: 031841376
- SBN: RMSV001271
- NLA: 36557530
- NKC: vut2011633781
- NTA: 068673205
- BIBSYS: 90334323
- CiNii: DA01048920
- Open Library: OL229299A
- PLWABN: 9810628311705606
- NUKAT: n97000212
- J9U: 987007356543705171
- PTBNP: 965747
- CANTIC: a1235000x
- LNB: 000067616
- NSK: 000058466
- CONOR: 22797411
- KRNLK: KAC2018O6244
Identyfikatory zewnętrzne:
Kategorie:
- Absolwenci Gonville and Caius College (Cambridge)
- Brytyjscy matematycy XXI wieku
- Brytyjscy geometrzy
- Algebraicy
- Amerykańscy laureaci Nagrody Steele’a
- Laureaci Nagrody Steele’a – wykład
- Ludzie urodzeni w Liverpoolu
- Urodzeni w 1937
- Zmarli w 2020
- Zmarli na COVID-19 w Stanach Zjednoczonych
- Laureaci Nagrody Nemmersa – matematyka