Ácido Fórmico
Ácido Fórmico
Ácido Fórmico
cido Frmico
Carlos Ren Klotz Rabello CENPES/PDAB/Tecnologia Petroqumica Tel. 812-6775 s. 679 (R.6) chave:BDF9
cido Frmico
Propriedades Nomenclatura: cido metanico, cido monocarboxlico Lquido incolor (pontes de hidrognio) Corrosivo, irritante, combustvel Solvel em gua, lcoois, acetona, ter Biodegradvel Acidez: 10 X maior que o cido actico Constante de ionizao = 1,8*10-5 P.F. = -13,50C e P.E. = 106,70C
Ocorrncia natural formigas, abelhas, urtiga, pinheiro e frutos
cido Frmico
cido Frmico
Usos
Catalisadores intermedirios qumicos, frmacos, antioxidantes Armazenagem de raes de ruminantes e alimentos bactericida: salmonelas, Escherichia Coli Criao de abelhas: acaricida Coagulao de borracha natural Tingimento/curtimento de couros regulador de pH, eliminao de fungos, mordente, limpeza Limpeza e desinfeco removedor de ferrugem, desengraxantes, bactericida Produo de cido oxlico Intermedirios de tinturas, aromas, sabores O Solventes industriais C-C
HO
CIDO OXLICO
O OH
Gs de Sntese
REFORMA A VAPOR
GS NATURAL
REFORMA AUTOTRMICA OXIDAO PARCIAL
RESDUOS CARVO
HIDROFORMILAO LCOOIS
GS DE SNTESE
TRATAMENTOS
CO
SEPARAO CRIOGNICA
CO2
CARBONILAO CIDO FRMICO CIDO ACTICO
METANOL
AMNIA
URIA
cido Frmico
Processos Industriais 1 - Hidrlise de formiato de sdio obsoleto plantas de baixa capacidade NaOH + CO HCOONa HCOONa + HCl NaCl + HCOOC
(formiato de sdio) (cido frmico)
cido Frmico
Processos Industriais 2 - Hidrlise de formiato de metila (carbonilao do metanol) Incio de operao: 1981 (BASF) e 1982 (Kemira) MeOH + CO HCOOCH3 HCOOCH3 + H2O CH3OH + HCOOH CO + H2O HCOOH
Carbonilao reao exotrmica (- 29,0 kJ/mol) Hidrlise reao endotrmica (+ 16,3 kJ/mol) D = (- 12,7 kJ/mol)
cido Frmico
Recuperao de Monxido de Carbono de Gs de Sntese Purificao por Destilao Criognica
SMR/ATR: CO/H2 1:1 DECANTAO LAVAGEM COM ETANOLAMINA CH4 ADSORO PENEIRA MOLECULAR COMPRESSO SEPARADOR DE ALTA PRESSO SEPARADOR DE BAIXA PRESSO H2O CO2 + H2S H2O e CO2
H2 96-98%
CO (99,5%) CH4 + N2
cido Frmico
Fluxograma Simplificado Purificao de CO
Gases cidos (CO2, H2S H2O)
CH4 H2
EXPANSOR
TROCADOR DE CALOR
PR-CONDENSAO DE GUA
GS DE SNTESE
cido Frmico
Unidade de Separao Criognica CO/H2
Isolante: PERLITA
cido Frmico
Tecnologias de purificao de CO Destilao criognica Absoro em solues salinas Adsoro via PSA Separao com membranas Observaes Processo criognico indicado para gs de sntese Presena de N2 dificulta obteno de CO de alta pureza PEs (CO e N2) diferem em 4,3C
Vantagens para absoro
cido Frmico
Processos criognicos (Cold Box)
a) Condensao parcial b) Lavagem com metano lquido
cido Frmico
Absoro em Solues Salinas Copper/Ammonium Salt Absorption Process (BASF) COSORB Process (KTI) baseados na absoro, a altas P, de CO em solues de Cu+
Copper/Ammonium Salt Absorption Process (BASF) Absoro de CO em solues amoniacais de sais orgnicos de Cu+ Principais vantagens do processo: Ausncia de precipitao de xido de cobre Menor suscetibilidade oxidao (em ar) e ao desproporcionamento do Cu+, com conseqente formao de Cu0.
cido Frmico
Fluxograma de Processo Simplificado - Processo (BASF)
ABSORVEDORA REGENERADOR SOLUO POBRE ABSORVEDORA DE AMNIA
EVAPORADOR
VAPOR
HOLD TANK
PREAQUECEDOR
VAPOR
SOLUO RICA
cido Frmico
COSORB Process (KTI) Baseia-se na formao de um complexo cuproso (Cu+) com CO e utiliza um solvente orgnico O processo COSORB funciona bem para produzir CO de alta pureza a partir de misturas ricas em N2 Menores custos de capital e operacional do que os processos criognicos Desvantagem: degradao do solvente e presena de rejeitos
cido Frmico
Fluxograma de Processo Simplificado - Processo COSORB
A B S O R V E D O R A SOLVENTE RICO EM CO
TROCADOR DE CALOR
S T R I P P E R
SOLVENTE POBRE EM CO
cido Frmico
Separao via Adsoro: PSA (Pressure Swing Adsorption)
Usada para separar CO de correntes de alto-fornos, converters e gases de fornos de coque (coke oven).
O adsorvente empregado contm cobre na forma Cu+, que adsorve seletivamente o CO, suportado sobre alumina contendo carbono (para evitar a oxidao do Cu+ a Cu ++) Condies operacionais: 0,7-20,4 atm e 40-100C regenerao ocorre sob vcuo. Plantas industriais: Kobe Steel e Kansai Coke and Chemicals Co. Duas plantas comerciais (2.000 Nm3/h)
cido Frmico
Fluxograma de Processo Simplificado - PSA
cido Frmico
Separao via Membrana
Membranas de acetato de celulose permeveis ao H2 e H2O Carga gs de sntese produo de CO (98% puro) processo em 2 estgios Contaminantes tais como N2, CH4 e CO2 so retidos junto com o CO: restrio p/ gases de exausto com altos teores de N2
cido Frmico
Fluxograma de Processo Simplificado Processo via Membrana
cido Frmico
Diagrama de Blocos Produo de cido Frmico
CO (99,5%) s/ CO2/H2O COMPRESSO
REAO RESFRIAMENTO MeOH SEPARAO
FORMIATO FORMIATO MeOH
CO
PURGA
HCOOH (85%)
HCOOH (98%)
CONCENTRAO
cido Frmico
Caractersticas - Carbonilao
Fase lquida (excesso de MeOH) Catalisador metxido de sdio (Na + MeOH) formas soluo 30% em MeOH ou p seco (evaporao) fornecedores BASF, Kemira, Samsung Meio anidro H2O e CO2 decompe o catalisador Concentrao do catalisador: 2 a 2,5%
Na + MeOH CH3ONa NaOH + MeOH Condies operacionais tpicas: 800C e 45 bar Reciclo de MeOH Converso por passe: 95%CO e 30%MeOH Equilbrio: 78% de formiato de metila
cido Frmico
Caractersticas - Hidrlise Presena de gua 800C / 3 bar Auto-catalisada pelo cido frmico gerado Neutralizao do catalisador evitar decomposio Excesso de gua: 5-6:1 (H2O/FORMIATO) Converso por passe: 60% Caractersticas - Separao Forma mistura azeotrpica: 107C e 77,5% @PATM Elevao da presso concentrao do cido frmico
cido Frmico
Fluxograma de Processo de Produo de cido Frmico
cido Frmico
Processo Kemira Kemira ChemSolutions b.v. cido Frmico, Propinico, Ltico, Actico e derivados 2 maior produtor mundial de cido frmico Matria-prima Corrente de 98%CO (H2) Secagem adsorvente P = 64 bar (PCO = 45 bar) Hidrlise Catlise Heterognea (resina cida de troca inica)
cido Frmico
Condies Operacionais - Carbonilao Processo Kemira
Variveis Valores Temperatura de Reao 80C Presso de Reao Presso Parcial CO 647 psi Presso Parcial H2 259 psi Presso Total 61,6 atm Taxa 0,81 kg Formiato de Metila/hora-litro
cido Frmico
Condies Operacionais - Hidrlise Processo Kemira
Referncias US 6,429,333 Temperatura de Reao 70C Presso da Reao 6 bar Converso 17,5% Composio de alimentao FORMIATO/H2O = 3/1 (molar) Seo de Destilao Flash Adiabtico a 1 atm, sem refluxo Colunas de Leves 1 atm Concentrador 2,6 atm
cido Frmico
Licenciadores & Produtores Mundiais
cido Frmico
Dados Econmicos & ndices Tcnicos Custo de produo: gs de sntese e separao criognica Capacidade tpicas: 50-100 kta Consumo de matria-prima 45 kta (CO)/50 kta (HCOOH) relao (CO/H2) = 1:1 57 kta (SynGas)/50 kta (HCOOH) Status da produo & consumo mundial (2003)
Regio Amrica do Sul e Central Produo 3,5 kta Consumo 26,2 kta
Mundial: 450 kta Europa: 66% e China: 17% Maior consumidor Europa: 51% Brasil importador
cido Frmico
cido Frmico
Transporte & Estocagem Soluo 85% - ao-inox, PEAD, PP Soluo 98% - ao-inox 316
CO + H2
CO2 + H2
CO + H2O
cido Frmico
Especificaes de cido Frmico
Especificaes
Composio Cor
Limites [p/p]
85, 90, 94 ou 99% Mx. 10 APHA
Mtodo
Determinao titrimtrica, ISO 731/II, 5.2 ASTM D 1209-79
cido Actico
Sulfato Cloreto Ferro Outros metais pesados Resduo de Evaporao
ISO 731/VII
ISO 731/V ISO 731/IV ISO 731/VI FCC III DIN 53 172