Walter Gropius
Walter Gropius (Berlin, 18. maj 1883. - Boston, 5. jul 1969.), bio je njemački arhitekt i teoretičar arhitekture, osnivač prve škole dizajna Bauhaus.
Walter Gropius | |
---|---|
modernizam (Bauhaus) | |
Biografske informacije | |
Rođenje | 18. maj 1883. Berlin, Njemačka |
Smrt | 5. jul 1969. Boston, Massachusetts, SAD |
Nacionalnost | njemačko/američko |
Opus | |
Polje | arhitektura |
Praksa | Peter Behrens (1908. – 1910.) The Architects' Collaborative (1945.– 1969.) |
Znamenita djela | |
Uz Ludwiga Mies van der Rohea i Le Corbusiera najznačajniji arhitekt 20. vijeka - pionir modernizma u arhitektura.
Biografija
urediI otac Gropiusa bio je arhitekt, tako je i Walter krenuo očevim stopama studirati arhitekturu, prvo u München (1903) a zatim u Berlin (1905-1907). Od 1908 do 1910 radi u birou arhitekta Petera Behrensa, nakon tog otvorio je vlastiti projektni biro u Berlinu, u kojem je zajedno s njim sve do 1925 radio i arhitekt Adolf Meyer.
Za služenja vojnog roka u Prvom svjetskom ratu (bio je major i skoro je poginuo[1]) 1915, oženio se sa famoznom femme fatale - udovicom Gustava Mahlera Almom Mahler. S njom je imao dvoje djece; Manon, koja je u 18 godini umrla od dječje paralize 1935. Drugo dijete Carl Martin, rodio se teško bolestan i umro je sa deset mjeseci, nakon toga pukao je njegov brak sa Almom 1920[2]., jer je ona pronašla novog ljubavnika Franza Werfela.
Nakon rastave sa Almom, Gropius se 1923 oženio sa Ise (Ilse) Frank (umrla 1983), s kojom je u braku ostao do kraja života, nisu imali djece, već su usvojili Beate Gropius, poznatu kao Ati.
Gropiusova arhitektura
urediVeć prije Prvog svjetskog rata projektirao je tvornice i stambena naselja, koja se odlikuju funkcionalnošću i primjenom novih građevnih materijala. U Weimaru je 1919. osnovao Bauhaus, visoku školu za arhitekturu i dizajn. Gropius je 1923. dizajnirao slavnu kvaku za vrata koja se i dan danas smatra jednim od najbolje dizajniranih predmeta iz Bauhausa.
U svom berlinskom ateljeu je od 1928. godine projektirao je mnoge stambene zgrade, radnička naselja, javne zgrade, sva su ta djela obilježena strogom jednostavnošću. Nakon dolaska nacista na vlast i zabrane daljnjeg rada Bauhausa uz pomoć prijatelja engleskog arhitekta Maxwella Frya, emigrirao je 1934. godine u London, tu je zajedno sa Fryom radio u njegovoj grupi Isokon. Ali je već 1937, emigrirao u Ameriku. U gradu Lincolnu, u Massachusettsu, podigao je vlastitu kuću, koja je danas poznata kao Kuća Gropius, to je bio prvi objekt internacionalnog funkcionalizma u Americi i izvršio je velik uticaj na američke arhitekte. Gropius se skromno branio rekavši da si je on podigao kuću u skladu sa tradicijama Nove Engleske koja je usput trebala zadovoljiti njegove osnovne životne potrebe.[3] Gropius i njegov bauhauski kolega i miljenik Marcel Breuer dobili su zajedničku šansu da predaju arhitekturu i dizajn na Univerzitetu Harvard u Cambridgu i projektiraju za kompaniju Pittsburgh Reduction Company koja je proizvodila aluminijske prozore i vrata, veliki ogledni projekt Aluminum City Terrace u New Kensingtonu, Pennsylvania. U razradi tog projekta su se i posvadili i zauvjek razišli. Gropius je 1944, dobio američko državljanstvo, nakon tog je 1945, zajedno s kolegama; Normanom Fletcherom, Jean Fletcher, Johnom Harknessom, Sarah Harkness, Robertom MacMillanom, Louise MacMillen i Benjaminom Thompsonom osnovao u Cambridgu projektnu kompaniju - The Architects' Collaborative (akronim TAC). Za njegova života to je bio jedan od najcjenjenih projektih biroa na svijetu, nakon njegove smrti je bankrotirao 1995.
Izbor najvažnijih radova
uredi- 1910-1911 Tvornica obuće Fagus, Alfeld, Njemačka
- 1914 Uredi i tvornička postrojenja na izložbi Deutscher Werkbunda, u Kölnu, Njemačka
- 1921 Kuća Sommerfeld, Berlin, Njemačka
- 1922 natječajni rad za čikaški Tribune Tower
- 1925 -1932 Školske zgrade i radionice za Bauhaus u Dessau, Njemačka
- 1936 Village College, Impington, Cambridge, Engleska
- 1937 Gropius House, Lincoln, Massachusetts, Amerika
- 1942-1944 Aluminum City Terrace, New Kensington, Pennsylvania, SAD
- 1949-1950 Zgrade arhitektonskog fakulteta na Univerzitetu Harvard, Cambridge, Massachusetts, SAD (TAC)[4]
- 1945-1959 Bolnica Michael Reese, Chicago, Illinois, SAD
- 1957-1960 Univerzitet Bagdad, Bagdad, Irak
- 1963-1966 Federalna zgrada John F. Kennedy, Boston, Massachusetts, SAD
- 1948 Visoka škola Peter Thacher, SAD
- 1958-1963 Pan Am Building, New York, SAD, zajedno sa Pietrom Belluschijem i projektnom kućom Emery Roth & Sons
- 1957 Interbau, stambeni blok , Kvart Hansa, Berlin, Njemačka (zajedno sa TAC-om i Wils Ebertom)
- 1960 Hram Oheb Shalom, Baltimore, Maryland, SAD
- 1960 Gropiusstadt, kompleks, Berlin, Njemačka
- 1961 Visoka škola Wayland Wayland, Massachusetts, SAD
- 1959-1961 Ambasada Sjedinjenih Američkih Država u Ateni, Grčka (TAC i arhitekt konzultant Pericles Sakellarios)
- 1968 Staklena katedrala, Amberg, Njemačka
- 1967-69 Tower East, Shaker Heights, Ohio, SAD
Bibliografija
uredi- "Nova arhitektura i Bauhaus", Walter Gropius, 1955.
- "Sinteza u arhitekturi", Walter Gropius, 1956.
Galerija djela
uredi-
Sjedište Bauhausa u Dessau
-
Radionice Bauhausa Dessau
-
Kuća Gropius u Linkolnu
-
Berlinski kvart Hansa
Izvori
uredi- ↑ „Walter Adolph Gropius 1883 - 1969”. British Broadcasting Corporation. Pristupljeno 02. 08. 2006.
- ↑ La lunga vita di Alma Mahler, “musa del secolo”
- ↑ Gropius House by Walter Gropius
- ↑ Harvard Graduate Center - Walter Gropius - Great Buildings Online