Ada ülkesi
Ada ülkesi, ana bölgesi bir ya da birçok adadan oluşan ülkeler için kullanılan terim. Dünyadaki ülkelerin 49 tanesi ada ülkesi olup, bu sayı tüm ülkelerin yaklaşık olarak %25'ine tekabül etmektedir.[1]
Siyaset
değiştirAda ülkelerinde genellikle demokrasi görülürken, demokrasiyle yönetilen ülkelerin oranı, ada devleti olmayan ülkelere göre oldukça yüksektir. Bununla birlikte birçok ülkenin tarihinde siyasi bakımdan istikrarsızlar görülmektedir.[1]
Savaş
değiştirAda ülkeleri, genellikle tarih boyunca topraklara sahip olmak isteyen devletler arası anlaşmazlıklara, akabinde ise sık sık yaşanan deniz savaşlarına sahne olmuştur.[2] Bunda karadan herhangi bir ülkeyle sınıra sahip olmaması, kara devletlerine göre daha küçük olmaları ve deniz ile hava ulaşımına bağımlı olmaları etkilidir.[3] Günümüzde ise birçok ada ülkesinin ordusu bulunmamakta, çok küçük olmakta ya da paralı askerlerden oluşmakta, bu sayede ise işgalcilere açık konumda bulunmaktadır.[4]
Doğal kaynaklar
değiştirRüzgâr gücü, hidrolik güç, jeotermal enerji, biodizel gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, artan petrol fiyatları yüzünden hızlı bir şekilde yükselmektedir.[5]
Coğrafya
değiştirAda devletlerinin birçoğu, diğer devletlere nazaran iklim değişikliklerinden oldukça fazla etkilenmektedir. Büyük Okyanus'taki düşük rakımlı ada ülkeleri suların yükselmesiyle birlikte batma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır.[6] Yaşanan iklim değişiklikleri sebebiyle kasırga, kuraklık, tayfun ve sel gibi çeşitli doğal afetler sık sık yaşanmakta ve ülkelerdeki yaşamı olumsuz yönde etkilemektedir.[7]
Ekonomi
değiştirDiğer ülkelere göre daha küçük ekonomiye sahip Birleşik Krallık, Japonya ve Avustralya dışındaki ada ülkelerinin ekonomileri genellikle turizm ve denizciliğe dayalıdır.[8][9][10][11]
Oluşum
değiştirBirleşik Krallık, Trinidad ve Tobago, Yeni Zelanda ve Singapur gibi bazı ada ülkeleri bir ya da iki büyük adadan oluşurken; Filipinler, Maldivler ve Endonezya gibi ülkeler yüzlerce adaya yayılmıştır. Birleşik Krallık ile İrlanda, Haiti ile Dominik Cumhuriyeti gibi bazı devletler ise aynı ada üzerinde bulunmaktadırlar.
Coğrafi bakımdan bir adadan çok kıta olarak kabul edilen Avustralya, geçmişte turizm amacıyla oluşturulan bir ada olarak kabul edilmekteydi.[12] Buna rağmen sık sık ada ülkesi olarak da tabir edilmektedir.[13]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b Dana Ott (2000). Small is Democratic. Routledge. ss. sf. 128. ISBN 0815339100. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2010.
- ^ Raymond Chasle (1 Ekim 1986). "The quest for identity. (island countries)". UNESCO Courier. 15 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.
- ^ Walt L. Perry (2002). Measures of Effectiveness for the Information-age Navy. Rand Corporation. ss. sf. 7. ISBN 0833031392. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2010.
- ^ Christopher S. Wren (9 Aralık 1989). "Mercenary Holding Island Nation Seeks Deal". New York Times. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.
- ^ Huang Xingwei (17 Ekim 2008). "Pacific Islands countries switch to renewable energy source due to increasing fuel prices". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.
- ^ "Leader of disappearing island nation says climate change an issue of survival, not economics". 5 Haziran 2008. 10 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.
- ^ "FAO: Climate change threatens food security of Pacific island countries". 2 Aralık 2008. 7 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.
- ^ "China enlists Pacific island countries as tourist destinations, XINHUA". The America's Intelligence Wire. 10 Ağustos 2004. 2 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.
- ^ "WTO/FORSEC Trade Policy Course for Pacific island countries". 9 Mart 2001. 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.
- ^ "NZ calls for global solutions to problems faced by small island nations". 18 Ocak 2005. 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.
- ^ Sarika Garg. "U.N. ambassador gives keynote". Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Australian Naval Defence". The Brisbane Courier. 24 Temmuz 1897. 29 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2009.
- ^ "China, Pacific island countries discuss cooperation at forum meeting". 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009.