Dimuat di Mangle No.

2224, 4-10 Juni 2009

kuring dibere niley reproduksi ternak II niley B, padahal
Padumukan kuring di Ujungberung, teu jauh ti pul beus teu mere laporan praktikum da euweuh anu
Primadona di Ciporeat baheula mah. Atuh basa aya dilaporkeuna. Sigana masih keneh haat ka kuring anu
kagiatan praktikum hiji mata kuliah ka Balai Penelitian geus usaha neangan beus rada alus. (**)
Veteriner (Balivet) Bogor, urusan beus mah tanggung
jawab kuring. Gampang, mulang ti kampus nyimpang Ngubaran Nyeri Huntu
heula sakeudeung mesen beus. dimuat dina Mangle No. 2234, 20-26 Agustus 2009
Harita memang keur usum pere, beus rada hese. Ceuk Bi Mirah di lembur kuring katelah tukang ngubaran nyeri
karyawana engke rek dibere beus anu balik ti Magelang huntu. Lain make obat atawa jamu, ieu mah make geutah
subuh. Beus eta mah alus, bubuhan ka kuring, ngan rada jarak jeung ..... anak cucunguk. Ari geutah jarak mah
beurang saeutik, da kudu dimandian heula, paling jam kuring ge ngarti hasiatna, ngan palebah anak cucunguk
satengah tujuhan. Heug wae, da nyalse acarana ge teu mah rada curiga.
rusuh, ukur mawa 30 mahasiswa mata kuliah pilihan lain Nyeri huntu mah, kasakit anu taya pirajeuneun
wajib. ngalongok. Malah kacapangan rea anu pada
Isukna kuring ngalaporkeun harga beus, jumlah korsi tur ngaheureuykeun, paribasa majar nu nyeri huntu mah
kaayaan beus nu dipesen. Atuh Bapa sareng Ibu dosen gawena baketut paromana murukusunu, kasigeung
marahmay, isuk keneh cenah bisi kapegat macet, saeutik hawana ambek-ambekan.
beurangna bisa sumpang simpang heula bisi rek mareuli Keur piubareun di sakuriling imah Bi Mirah ngahaja
oleh-oleh. Ka si Ibro, karyawan beus dipesenkeun beus dipageuran ku tangkal jarak. Di juru imahna ngahaja
kudu geus nongkrong di Dipatiukur hareupeun kampus neundeun bata urut keur miara anak cucunguk paragi
Unpad. ubar. Bi Mirah teh jadi sohor teh cenah ubarna mujarab,
Dina hari H-na, satengah genep kuring ngahaja ka pasar sualna lamun tas ngubaran, jaramna langsung barijil. Eta
make vespa keur babawaan dina beus. Pas ngaliwatan pisan nu matak Bi Mirah dipercaya.
kantor beus sepi, henteu kasampak beus anyar datang Hiji waktu babaturan nyeri huntu nyanyautan. Kuring milu
atawa dimandian. Ah, can datang meureun, cekeng teh. maturan tatamba ka Bi Mirah. Teu talangke Bi Mirah
Kuring nunda vespa, geus sagala beres clak kana angkot ninggas tangkal jarak. Geutahna dikucurkeun kana pisin.
muru ka kantor beus. Ah, rek sakalian milu jeung supir Terus ngala anak cucunguk dina tumpukan bata urut tea.
ngarah gagah minangka ngawal beus, gerentes hate teh. Geutah jarak ditetelkeun kana huntu anu nyeri. Anak
Kantor beus angger sepi, henteu aya jalma anu cucunguk diremes ku ramo Bi Mirah. Dabot batur kuring
ngulampreng. Ceuk pikir kuring, jigana beus ti Magelang ngagoak nahan nyeri, Bi Mirah ngomong kieu:
tea elat, usum pere tea, tapi keun wae sakumaha elatna "Tuh, tingali jaramna, cacing-cacing leutik kaluar. Ieu nu
kuring mah moal kabeurangan da milu jeung beus anu matak mawa nyeri huntu teh!" cenah bari nunjuk kana
rek dipake ka Bogor. Mahasiswa sejen paling cacing leutik tingarutek dina curuk Bi Mirah. Ari
narungguan, geus datang mah engke..... meureun babaturan mah ngan bati unggeuk. Teu lila kusiwel mere
biuuuurrr.. beus teh indit babarengan. amplop ka Bi Mirah.
Tapi pikeun kuring mah tanda tanya. Maenya aya jaram
Jam tujuh kantor beus buka. Gebeg kuring reuwas huntu kaciri bungkeuleukana. Kuring curiga terus, teu
satakeur kebek. Napas renghap ranjug. Ceuk pagawena talangke ngala anak cucunguk terus dipekprek.
beus keur ka Bogor ti subuh mula geus stand by di Kacurigaan kuring bener, cacing leutik anu tingarutek teh
Dipatiukur. Gustiii. Kudu kumaha kuring ayeuna geus horeng aya dina jero beuteung cucunguk lain jaram dina
beurang masih di Ujungberung. Teu talangke clak kuring huntu. Ngan teu gandeng, eta mah kreatipitas anu jadi
naek angkot. Ngan edasss, aya ku macetna pasar rusiah Bi Mirah, nu penting mah pasen cageur, lain?
Ujungberung, Cicaheum oge pasar Suci matak kesel Kawasna nu boga hasiat mah geutah jarak, ari anak
jeung napsu. cucunguk mah ukur pamaes wungkul ngarah pasen
Bener wae.... ari tepi ka Dipatiukur, beus geus teu aya, percaya. (**)
tinggal beus Damri Kopo-Dago. Harita mah teu aya Hp, Dadan w. Dhien
teu bisa sms. Rek balik deui ka tempat kos, era ku
solmet. Ah, mending teruskeun balik ka lembur we sarua Endog Entog
keneh miang. Lamun mulang ka Bandung mah rek meuli (dimuat di Majalah Mangle, No. 2240, 8-14 Oktober
seupan tales wae ngarah siga tas ti Bogor. 2009, kaca 54)
Ceuk babaturan kuring, pa profesor kacida keselna. Ieu pangalaman kulawarga kuring baheula basa keur di
Anjeuna ngantosan kuring dugi ka jam dalapan. Ahirna lembur. Bapa gaduh putra dalapan. Padamelan mung
kapaksa ditinggalkeun bisi elat. Basa babaturan sakadar nyukur di kios. Harita hirup teha kawilang werit
ngobrolkeun kajadian di Bogor mani tingbarakatak zaman susah.
sugema. Emhh...nasib....Ngan anu ngahibur hate teh
Kahirupan baheula beda jeung ayeuna. Geura bae Harita keur meujeuhna carekeun. Bada isa, rengse ngaji
barudak ayeuna mah kana kadaharan teh sok pilihan. di tajug, barudak teu langsung mulang. Geus jangjian
Sagala aya. Teu sirikna manggih daging hayam meh keur ngarujak isuk, oprasi peuting ieu mah bagian buah
unggal poe sapingping ewang. Oge endog hayam hiji nu Mang Suklan. Tangkal buah teh leubeut jeung
ewang kadangkala dua ku sorangan. tempatna rada nyingkur sisi walungan.
Basa baheula mah boro-boro, lamun nyieun sayur lodeh Dikomando ku si Riki, “target ayeuna mah buah Mang
atawa angeun haseum sok dilobaan caina, atuh minimal Suklan di sisi walungan Cimarakan, buah cengkir
cai-caina anu bisa dibanjurkeun ka sangu cukup ku meujeuhna gumading. Mang Suklan bejana keur ka
cengek jeung uyah ge jalan. Sakapeung mah meuleum dayeuh hajat dulurna. Ngan kahade maneh, kudu
asin nu heuras siga bagal sampeu dina hawu. Manggih nalingakeun bisi aya nu jalma nu ngaliwat geuwat mere
daging hayam teh lamun pas lebaran atawa aya hayam kode”
muyung atawa hayam aduglajer katabrak motor nu “Tah keresek keur wadahna” Si Riki ngabagi keresek
kaburu dipeuncit. hideung ka sapuluh urang. Peuting eta tangkal buahna
Ari endog mah saminggu sakali aya, da di pengker bumi teh dipupu lain ku kalong, tapi barudak balad kuring. Dina
ngukut ingon-ingon domba, hayam, entog jeung manuk oprasina, sok rada lenger, buah diala nepi ka pentil-
japati. Lamun rusuh atawa henteu aya nu dipasak, emih pentilna bari sok mubah tara didahar. Biasa resep ngala
sok miwarang nyandak endog hayam atawa entog wungkul bari sawareh dibalang-balangkeun ka walungan
langsung ti sayangna. bari seuseurian siga nu puas bangun ni’mat.
Harita kuring saparakanca tas bubaran sakola ngaraeh “Tah langsung keureutan we, ngarah isuk di
lapar. Atuh bari nyangu, saur emih : ”Tuh, cokot endog pangangonan kari am rujak teh. Sawareh mah keur
entog di kolong kandang domba..” vTeu talangke kuring sasadiaan sumputkeun. Keun gula beureum jeung
nyokot endog entog. Rada hese oge da aya entog teu cengek mah ti urang...” ceuk si Riki mere komando.
indit-indit keur nyireukeum. Tapi teu burung beunang dua Sanggeus kaharti, barudak bubar.
siki terus diseupan bareng jeung sangu dina aseupan. Balik sakola, kuring muru imah si Riki. Kuring kaget mata
Sangu jeung endog entog asak. Lanceuk, kuring jeung simeuteun. Si Riki ditalian dicepretan ku Ki Sarman,
adi teu salabar pahibut ngeduk sangu jeung murak akina. Barang nempo kuring, nyel Ki Sarman ambek.
endog entog. Na...Barang dibuka, lanceuk kuring nu “Tah, berenyit ieu sigana oge baladna. Kadieu sakalian
awewe ngajerit. ”Emihh....endogna aya anak entogan”. urang siksa!” ceuk Ki Sarman bari jung nangtung muru
Endog nu meh sahuapeun teh teu jadi, anggur mah ka kuring. Atuh berebet kuring lumpat notog-notogkeun
ngabirigidig. Singhoreng entog keur nyileungleum anu maneh.
tilu poe deui megar. Na kunaon atuh si Riki dirogahala akina?
Torojol emih ti warung nyandak tahu, brus digoreng. “Tah, eta teh palajaran keur budak carekeun. Buah
Kuring saparakanca nuluykeun dahar mani ngalimed. cengkir anu dipupu peuting tadi geus dibeli ku Ki Sarman
Lamun ras inget kajadian eta, kuring saparakanca sok ti Mang Suklan. Kade maneh ulah pipilueun. Ki Sarman
sing belengeh seuri. Aya-aya wae. mah jelemana sahaok kadua gaplok taya ras-rasan”
ceuk indung kuring ngajelaskeun. Paingan atuh. Ti
MUPU BUAH harita, kuring mindeng gegebegan ratug tutunggulan,
(dimuat di Majalah Mangle No. 2198 11-17 Desember malah sok kaiimpi-impikeun Ki Sarman terus ngudag-
2008, kaca 68) ngudag barudak neangan buah cengkirna anu leungit.
Barudak sapuluh kecerek, dirangket dicepretan nyere ku
Sok waas mangsa baheula keur budak. Keur usum buah, Ki Sarman mani tinggareleng beureum bari gogoakan
ari hayang ngarujak atawa nyieun manisan sok, kari terus menta tulung. Ampun, Gusti!!! Kuring gigisik. Ah,
maledog wae ku batu.... gedebut buah teh murag. Da di moal sakali-kali deui rek pipilueun!
lembur kuring baheula, ampir tiap imah barogaeun
tangkal buah.

Dadan w. Dhien
GMP – Cnk
Bandung