UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANËS

FAKULTETI I TEKNOLOGJISË SË INFORMACONIT

DEPARTAMENTI I ELEKTROTEKNIKËS

Laborator 1: Llogaritja eksperimentale e karakteristikës

V-I të elementit linear dhe jolinear

Lënda: Elektroteknika 1

Pedagogu:
1. DR.LINDITA DHAMO
2. DR.LEONARD GJINI

Studenti :
PAOLA CAUSHI

Grupi :
1-C

Viti Akademik:
2019-2020.

1
1 Hyrje
Një rezistor linear është një element i cili e ruan vlerën e rezistencës
konstante, kur shkaktohen ndryshime të vlerës së tensionit atëherë kemi të
njëjtën përgjigje në ndryshimin e rrymës. karakteristika volt-amper (V-I) e tij
është një drejdëz lineare fig. 1.a, ose ndryshe ligji i Omit vlen në çdo rast.
Resistor jo-linear janë ato lloje të rezistorëve në të cilët vlera e rrymës që
kalon në të nuk është saktësisht në proporcion me diferencën e potencialit që
aplikohet në të. Këto lloje të rezistorësh kanë karakteristikën volt-amper (V-I) jo-
lineare fig. 1.b dhe nuk ndjekin në mënyrë rigoroze ligjin e Omit.

V
V

ΔV
ΔV
ΔI ΔI
I I

(a) lineare (b) jo-lienar

Figura 1: Karakteristikat volt-amper (V-I)

2
 2 Objektivat e laboratorit
Në këtë eksperiment studenti duhet të fitojë njohuritë si: 1.Të

masë rezistencën e një qarku elektrik,

2. karakteristika volt-amper e një elementi rezistiv linear,

3. karakteristika volt-amper e një elementi rezistiv jo-linear

Në figurën 1 tregohet skema e cila do të përdoret për realizimin e kësaj pune
laboratori.

3 Skema e lidhjes së paisjeve

Skema tregon lidhjen e një elementi me burimin e ushqimit të vazhduar, ku
tensioni maksimal është 35 V. Në seri me qarkun lidhet ampermetri i cili do të
përdoret për matjen e rrymës më tej lidhen skajet (terminalet) e elementit që do të
analizojmë (reostat, llambë). Në paralel me elementin në shqyrtim lidhen një
aparat matës për tensionin (voltmetër). Fillimisht lidhet skema në seri duke
mbyllur qarkun në më nyrë që të kalojë rryma dhe më tej lidhet voltmetri në
paralel.

Zhvillimi ekperimental dhe llogaritjet teorike

Në skemën e eksperimentit të treguar në fig. 2. a në skajet e elementit
lidhen me radhë këta elementë.

• Element linear (reostat me rezistencë të vogël)

3
 A

elementi
E V

Linear Jo-Linear

(a) skema eksperimentale (b) elementët në shqyrtim

Figura 2: Skema e realizimit të punës laboratorike

• Element linear (reostat me rezistencë të madhe)

• Element jo-linear ( llambë inkandeshenete)

Për secilin nga elementët e sipër treguar marrim pesë vlera të ndryshme
tensioni për të analizuar sjelljen e elementit kundrejt ndryshimeve të
parametrave ( si do të jetë ndryshimi i rrymës për atë vlerë tensioni).
Llogaritja e rezistencës bëhet duke përdorur ligjin e Omit, ku për secilin nga
elementët do të llogarisim raportin e ndryshimit të tensionit me ndryshimin e
rrymës që do të kalojë tek elementi, secilën nga rezulatet e përftuara do ti
pasqyrojmë në tabelën 1 dhe po ashtu nga grafikun e karakteristikës volt- amper
për secilin element.
V
R= (1)
I

4 Përpunimi i rezultateve
Rezultatet do të përpunohen duke iu referuar relacioneve
të sipërpërmendura për rezultatet e matura kryhen llogaritjet në hapsirën e

4
mëposhtme dhe të plotësohen madhësitë e gjetura në tabelë.

Tabela 1: Tabela e rezultatetve

Elementi 1 Elementi 2 Elementi 3

V I R V I R V I R
Matja 1 15.7 0.2 78.5 13.8 0.5 27.6 13.5 0.2 67.5

Matja 2 26.2 0.34 77.06 21.9 0.8 27.375 23.9 0.25 95.6

Matja 3 37.9 0.44 86.136 28.8 1.05 28.24 30.9 0.28 110.36

1. Elementi 1
𝑉₁ 15.7𝑉
R1 = = =78.5Ω
𝐼₁ 0.2𝐴

𝑉₂ 26.2𝑉
R2 = 𝐼₂ = 0.34𝐴 =77.06Ω

𝑉₃ 37.9𝑉
R3 = = 0.44𝐴 =86.136Ω
𝐼₃

2. Elementi 2
𝑉₁ 13.8𝑉
R1 = = =27.6Ω
𝐼₁ 0.5𝐴

𝑉₂ 21.9𝑉
R2 = 𝐼₂ = =27.375Ω
0.8𝐴

𝑉₃ 28.8𝑉
R3 = = 1.05𝐴 =28.24Ω
𝐼₃

5
 3. Elementi 3
𝑉₁ 13.5𝑉
R1 = = = 67.5Ω
𝐼₁ 0.2𝐴

𝑉₂ 23.9𝑉
R2 = 𝐼₂ = 0.25𝐴 = 95.6Ω

𝑉₃ 30.9𝑉
R3 = = 0.28𝐴 = 110.36Ω
𝐼₃

6
 40
35
30
25
20
15
10
5
0
0.2 0.34 0.44

35

30

25

20

15

10

0
0.5 0.8 1.05

35

30

25

20

15

10

0
0.2 0.25 0.28
7
SHËNIM: V përfaqësohet nga boshti Oy dhe I përfaqësohet nga boshti Ox.
Përfundime :

Sipas llogaritjeve të kryera dhe grafikëve të ndërtuar mësipër, vërehet që për dy rezistencat e
para, grafikët janë linearë, këto dy rezistenca i përgjigjen Ligjit të Omit: rezistenca është në
përpjestim të drejtë me tensionin e rrymës dhe në përpjestim të zhdrejtë me intnsitetin e saj.
Ndërsa në rastin e rezistencës së tretë, siç duket dhe nga grafiku jolinear, rezistenca nuk i
përgjgjet Ligjit të Omit.

FLETA E MATJES:

Emri / Mbiemri: Paola Caushi Grupi : 1-C

Tabela e Matjeve dhe Llogaritjeve per Rastin e Elementit Linear dhe Jolinear.

R₁ (Ω) R₂ (Ω) R₃ (Ω)

Elem. 1 I (A) 0,2 0,34 0,44
linear 78.5 77.06 86.136
V (V) 15,7 26,2 37,9
R₁ (Ω) R₂ (Ω) R₃ (Ω)
Elem. 2 I (A) 0,5 0,8 1,05
linear 27.6 27.375 28.25
V (V) 13,8 21,9 28,8
R₁ (Ω) R₂ (Ω) R₃ (Ω)
Elem. 3 I (A) 0,2 0,25 0,28
jolinear 67.5 95.6 110.36
V (V) 13,5 23,9 30,9

8
9