MAKWABTAKA

Na Jamila Umar Tank

Ebook publish by - http://hausaebooks.cf
PART 1
A cikin jerin dogayen gininnikan da suke kan titin
Maharjalele, Kaula Lumpur babban birnim Malaysia.
Da misalin karfe takwas na safiyar litinin, ga sanyin safiya,
ga sanyi daga gandun dajin da yake gefen gidajensu yana
kadowa. Iskar da ke kadawa ta yi dai-dai da yanayin garin
saboda zafi-zafin da ake yi. Nan da nan sai mazauna garin
suka sami nishadi da walwala a wannan safiyar.
Motoci na gani na fada ne suke ta giftawa a wannan titin,
yayin da wasu jama'a da yawa suke ta wurwucewa da
kafafuwansu. Halittar Ubangiji kala-kala, Allah daya gari
bam-bam, kowacce kasa da nata yanayin haka da irin
kalar halittunta.
Matansu sanye suke da riga da siket na yadi (material)
mai kama da atamfa, sai dan guntun hijabi iyaka kirji,
wasu kuwa riga da wando suke sakawa (jeans da blause),
sai su saka hijabi ko dankwali babba. *Yan mata *yan
gayu kuwa gajeren wando suke sakawa iya cinyarsu da
*yar shimi. Mazansu kuwa sukan daura zani da riga ko
riga da wando da hula mai kama da Pakistan launin
bakake ko wasu kalolin.
*Yan gajeru ne yawancinsu, farare tas-tas masu gajeran
hanci da luhu luhun idanuwa, suna da gashi mai tsayi da
tsanani laushi da baki. Kusan gaba dayansu musulmai ne
kadan ne suke yin wani addinin. Amma duk da haka ba sa
shari,ar musulunci, kowa yana holewarsa yadda yake so.
Akwai bakaken indiyawa wadanda asalinsu bayi ne aka
kawo su suma yanzu sun zama *yan kasar suna addinin
Hindu. Sunan kudinsu Riggit, yana da daraja sosai idan
aka hada shi da Naira dan har ya fi Saudi Riyad daraja.
Umaimah Bello tsaleliyar budurwa matashiya wacce
shekarunta basu wuce ashirin da biyar ba. Bakar fatace
*yar Africa amma tafi wasu fararen fatar kyau nesa ba
kusaba. Fara ce sosai idan ta shiga cikin fararen ba dukka
ba ne zasu nuna mata fari ba, haka hanci, idanuwa masu
kyau, baki dan madaidaici gani da gashi mai tsawo da
laushi. Kirar jikinta kuwa ba kowacce mace ba ce ta sami
irin wannan kirar. Umaimah doguwa ce ba tsawo tsololo
ba, marar kiba amma ba bushashshiya ba.
Tsaye take akan barandar gidanta, bene hawa na goma
sha tara, tana kallon kasa tana shakar daddadan yanayin
garin. Daga gani babu tambaya ta sami nishadi saboda
annurin da yake kwaranya a fuskarta. Matsatstsan lemon
zaki ne ta matse a kofin tangaran (fresh orange juice) a
hannunta. Idan ta leka ta kalli titi, sai ta kurbi lemon nan
mai sanyi.
Kallon kowannensu take daya bayan daya, ta ga suna tafe
a nutse cikin nishsdi. Sabanin tadda *yan kasarta suke
Nigeria, kowa yana tafe a zabure kai ka ce koro shi aka yi,
wasu suna tafe suna lissafin kudin cefane saboda masifa
da suka sha mana kai.
Sai tausayi ya rufeta har kwalla ta cika mata ido,
musamman da ta tuno danginta na karkara Fulani masu
kiwon shanu.
Ta fada a bayyane, ''Allah Ka kawowa kasata Nigeria agaji,
mu ma mu samu ci gaba kamar *yan kasar Malaysia.
Tana daga ido ta kalli ginin gidajen da suke fuskantar
gidanta, sai ta yi arba da mutumin nan mai nacin kallonta
shi ma a tsaye yake a barandarsa. Daman ta ji ajikinta ana
kallonta kamar yadda ya saba.
Ta galla masa harara, ta ja dogon tsaki ta shige gida cike
da tsananin takaici, musamman yanda ya ganta daga ita
sai *yar yaloluwar rigar bacci koriya iya gwiwarta, kanta
babu dankwali. Ya yi murmushi yana shirin ya gaishe ta
sai ta koma cikin gida da sauri. Tana shiga falonta sai ta
daga labule ta leka barandar ta ga baya nan, daga nan ta
tabbatar daman don ita yake fitowa ya tsaya da ta koma
shi ma ya bar wajen. Ta kuduri niyyar shirya masa rashin
mutunci muddin ya ci gaba da takura mata da hana ta
sakewa a farfajiyar gidanta.
Bakar fata ne, amma daga ganinsa ba dan Nigeria ba ne.
Koma dai dan wacce kasa ne yana da kyau da kyawun
sura, dogo ne sosai mai dan kiba kadan, fari ne sol, mai
hanci da gwarza-gwarzan idanuwa, mai yawan fara,a
gami da fararen hakora a jere reras a cikin bakinsa
madaidaici. Daga ganinsa yana da tsafta dan dan gayu ne
na karshen zamani. Tun daga gashin kansa zuwa gemunsa
zaka gane tsaftarsa koda yaushe zaka ga suna sheki,
kamshin turarensa kuwa tun daga benenta take fara
jiyowa.
Ta daga ido ta kalli agogo, karfe takwas saura kwata. Tana
da darasi (lecture) karfe tara don haka sai ta hanzarta
fadawa wanka, kan ka ce kwabo ya gama shiryawa ta fito
tsaf sanye da riga me dogon hannu launin ruwan hoda
(pink blause), wando (jeans) baki da takalmi (cover shoe
pink) sai dan hijabinta baki iya kirji irin na *yan kasar
Malaysia.
*Yar karamar jakar (computer laptop) ta ratayo a
kafadarta ta rufo gidanta, ta fito. Ta hadu da jama,a da
yawa a lift (*yan Malaysia, Chinese, Indian) da sauransu,
amma ba su ishe ta kallo ba balle ta yi musu murmushi
saboda bata sha,awar ta saba da MAKWABTANTA. Tana
isa kasa ta fito daga lift ta kama gabanta sannan ta nufo
get din fita. Abun mamaki sai ta ci karo da mutumin na
mai nacin kallonta, wanda gidansa yake saitin gidanta
shima a hawa na goma sha tara yake, amma gininsu
daban sai dai get dinsu daya saboda duk gida daya ne.
Nan danan ta sake tsuke fuska ta kara daga kafa tana
sauri, domin taga ya fara mata wannan murmushin nasa.
Yana da niyyar ya gaisheta, ita kuma bata bukatar hakan.
Saurin da take ya wuce misali, don haka nan da nan ta
bace masa, sai da ta waiga ta ga ba ta hango shi ba,
sannan ta rage tafiya ta ci gaba da tafiyarta a nutse. Tana
hawan matattakala zata tsallaka gada zuwa daya hannun
kasancewar kasashen da aka ci gaba ba,a tsallaka titin
mota sai dai su bi ta gada.
Hawan matattakala da wuya sai ta ji ta gaji likis,
kasancewar hawan da yawa. Kwatsam ta ji wata lallausar
murya a gefenta cikin harshen turanci ana yi mata sannu
da aiki.
Ta waiga da sauri, sai ta ga mutuminta, makwabcinta. Ta
yi mamaki da ganinsa saboda ta dade da tsere masa, sai
dai idan ta lunguna ya biyo ba ta titi ba, don ta waiwaya
ba ta ga kowa na biye da ita ba.
Cikin harshen turanci yake magana, sai da ya jero mata
tambayoyi har guda uku ba ta amsa masa ko guda daya
ba, harya fara tunanin ko ba ta jin turanci ne?
Sai ya shiga yi mata maganar gwarawa ya fara kacaccala
Turancin yadda ko dan koyo zai gane.
Ya ce, ''Are you from Sudan? Libya? Egypt? Ethopia? Or
Mali?''
Sai ta harare shi ta kawar da kai ta ci gaba da tafiya. Hat
yanzu dai yana biye da ita yadda ta ke sauri haka shi ma
yake yi.
''What is your name?
Yasan dai dole tasan wannan kalmar, sai ya sake ganin
wata sabuwar harara daga gare ta, ta kalle shi sama da
kasa , cikin takaici ta ce, ''MAYE kawai, sai nacin tsiya !''
Ta yi murmushi ya ce, ''Your name is Maye? Wow nice
name. A zatonsa ta ce sunanta maye. Ya bita yana ta
bayani cukin harshen Turanci, duk magana daya sai ya
ambbaci sunan nan ''MAYE.
Sai takaici ya sake karuwa a zuciyar Umaimah ta rasa
yadda zatayi dashi, kalmar karshe da ya fada mata ita ce.
''My name is Abdul-Sabur''
Da ya ga da gaske ta kufula sai ya kyale ta, ta wuce ta nufi
hanyar makarantarsu ko tantama babu a FTMS GLOBAL
COLLEGE ta ke yi, don ya ga ta nufi hanyar makarantar.
Idan kuwa *yar jami,ace ya za a yi ta ce ba ta jin Turanci?
Sai dai idan idan ba ta da niyyar amsa masa ne, wannan
hujjar mai karbuwace.
Tunda ta sunkuyar da kanta kasa tana tafiya ba ta kara
dagowaba balle ta waiwayo bayanta. Ba ta tsaya a ko'ina
ba sai a cikin ajinsu, a inda ta sami kujera ta zauna.
Zamanta ke da wuya sai Malami ya shigo ajin ya fara yi
musu darasi akan abin da ta ke karantawa, wato soft
ware engineering.
****************************************
Washe gari misalin karfe goma na safe Umaimah ta sake
fitowa ta nufi makaranta sanye ta ke da bakar abaya,
sauri ta ke saboda tana da test karfe goma sha daya. Yau
ma a bakin get ta ci karo da mutumin nata Abdul-Sabur,
shi ma zai fita. Sanye yake da wata nakar (suit). Sai da ta
yi da gaske ta gane shi, don ya sauya taga ya kara kyau.
Ya yi mata murmushi sannan ya yi mata sallama gami da
dorawa da ambaton sunan nan da yake zaton sunanta ne,
wato, ''MAYE''.
Nan da nan ta ji ya bata mata rai, ta harare shi ta wuce ba
tare da ta amsa masa ba. Sai ya shiga mamakin yadda
*yar musulma ta ke da bakar zuciya haka ko sallama ba
ta amsawa. Ba shi kadai ta ke yiwa haka ba,daga dukkan
alamu harda sauran MAKWABTAN, don ya ga yadda ta ke
tafiya a fusace ba ta ko kallon inda suke.
Tunda yaga Dr, Faduwa ta wuce ba su gaisa ba ya san
tabbas abin ya fi karfin Dr. Faduwa, watakila ta gwada sau
daya ta ga babu riba, dole ta kyale ta don ba don haka ba
ya san yadda ta ke da matukar son mutane, gata da fara,a
ko ka ganta ko ba ka ganta ba zata yi maka magana.
Ya tsaya suka gaisa da Dr. Faduwa, sannan suka dunguma
su uku suka yi bakin titi. Umaima na gabansu su biyu
suna baya suna ta hirarsu cikin harshen Nasara (English).
Dr. Faduwa balarabiyar Egypt ce. Allah Ya yi halittarsa
anan saboda ko a larabawan ma kafin ka sami mai
kyauwu irin na Faduwa sai ka bincika. Bata da tsayi kuma
tana da *yar kiba amma a dire take, hanci dogo, ga
manyan idanuwa, da lallausan gashi har yana taba
cinyarta dan ma koda yaushe tana cikin yanke shi. Gata
*yar gayun gaske ce tana shiga suturunta na larabawa a
mutunce, kallo daya zaka yi mata ka tabbatar likita ce dan
sana,ar ta dace da surarta.
>>>>>>>>> MAKWABTAKA <<<<<<<<<
PART 1
A cikin jerin dogayen gininnikan da suke kan titin
Maharjalele, Kaula Lumpur babban birnim Malaysia.
Da misalin karfe takwas na safiyar litinin, ga sanyin safiya,
ga sanyi daga gandun dajin da yake gefen gidajensu yana
kadowa. Iskar da ke kadawa ta yi dai-dai da yanayin garin
saboda zafi-zafin da ake yi. Nan da nan sai mazauna garin
suka sami nishadi da walwala a wannan safiyar.
Motoci na gani na fada ne suke ta giftawa a wannan titin,
yayin da wasu jama'a da yawa suke ta wurwucewa da
kafafuwansu. Halittar Ubangiji kala-kala, Allah daya gari
bam-bam, kowacce kasa da nata yanayin haka da irin
kalar halittunta.
Matansu sanye suke da riga da siket na yadi (material)
mai kama da atamfa, sai dan guntun hijabi iyaka kirji,
wasu kuwa riga da wando suke sakawa (jeans da blause),
sai su saka hijabi ko dankwali babba. *Yan mata *yan
gayu kuwa gajeren wando suke sakawa iya cinyarsu da
*yar shimi. Mazansu kuwa sukan daura zani da riga ko
riga da wando da hula mai kama da Pakistan launin
bakake ko wasu kalolin.
*Yan gajeru ne yawancinsu, farare tas-tas masu gajeran
hanci da luhu luhun idanuwa, suna da gashi mai tsayi da
tsanani laushi da baki. Kusan gaba dayansu musulmai ne
kadan ne suke yin wani addinin. Amma duk da haka ba sa
shari,ar musulunci, kowa yana holewarsa yadda yake so.
Akwai bakaken indiyawa wadanda asalinsu bayi ne aka
kawo su suma yanzu sun zama *yan kasar suna addinin
Hindu. Sunan kudinsu Riggit, yana da daraja sosai idan
aka hada shi da Naira dan har ya fi Saudi Riyad daraja.
Umaimah Bello tsaleliyar budurwa matashiya wacce
shekarunta basu wuce ashirin da biyar ba. Bakar fatace
*yar Africa amma tafi wasu fararen fatar kyau nesa ba
kusaba. Fara ce sosai idan ta shiga cikin fararen ba dukka
ba ne zasu nuna mata fari ba, haka hanci, idanuwa masu
kyau, baki dan madaidaici gani da gashi mai tsawo da
laushi. Kirar jikinta kuwa ba kowacce mace ba ce ta sami
irin wannan kirar. Umaimah doguwa ce ba tsawo tsololo
ba, marar kiba amma ba bushashshiya ba.
Tsaye take akan barandar gidanta, bene hawa na goma
sha tara, tana kallon kasa tana shakar daddadan yanayin
garin. Daga gani babu tambaya ta sami nishadi saboda
annurin da yake kwaranya a fuskarta. Matsatstsan lemon
zaki ne ta matse a kofin tangaran (fresh orange juice) a
hannunta. Idan ta leka ta kalli titi, sai ta kurbi lemon nan
mai sanyi.
Kallon kowannensu take daya bayan daya, ta ga suna tafe
a nutse cikin nishsdi. Sabanin tadda *yan kasarta suke
Nigeria, kowa yana tafe a zabure kai ka ce koro shi aka yi,
wasu suna tafe suna lissafin kudin cefane saboda masifa
da suka sha mana kai.
Sai tausayi ya rufeta har kwalla ta cika mata ido,
musamman da ta tuno danginta na karkara Fulani masu
kiwon shanu.
Ta fada a bayyane, ''Allah Ka kawowa kasata Nigeria agaji,
mu ma mu samu ci gaba kamar *yan kasar Malaysia.
Tana daga ido ta kalli ginin gidajen da suke fuskantar
gidanta, sai ta yi arba da mutumin nan mai nacin kallonta
shi ma a tsaye yake a barandarsa. Daman ta ji ajikinta ana
kallonta kamar yadda ya saba.
Ta galla masa harara, ta ja dogon tsaki ta shige gida cike
da tsananin takaici, musamman yanda ya ganta daga ita
sai *yar yaloluwar rigar bacci koriya iya gwiwarta, kanta
babu dankwali. Ya yi murmushi yana shirin ya gaishe ta
sai ta koma cikin gida da sauri. Tana shiga falonta sai ta
daga labule ta leka barandar ta ga baya nan, daga nan ta
tabbatar daman don ita yake fitowa ya tsaya da ta koma
shi ma ya bar wajen. Ta kuduri niyyar shirya masa rashin
mutunci muddin ya ci gaba da takura mata da hana ta
sakewa a farfajiyar gidanta.
Bakar fata ne, amma daga ganinsa ba dan Nigeria ba ne.
Koma dai dan wacce kasa ne yana da kyau da kyawun
sura, dogo ne sosai mai dan kiba kadan, fari ne sol, mai
hanci da gwarza-gwarzan idanuwa, mai yawan fara,a
gami da fararen hakora a jere reras a cikin bakinsa
madaidaici. Daga ganinsa yana da tsafta dan dan gayu ne
na karshen zamani. Tun daga gashin kansa zuwa gemunsa
zaka gane tsaftarsa koda yaushe zaka ga suna sheki,
kamshin turarensa kuwa tun daga benenta take fara
jiyowa.
Ta daga ido ta kalli agogo, karfe takwas saura kwata. Tana
da darasi (lecture) karfe tara don haka sai ta hanzarta
fadawa wanka, kan ka ce kwabo ya gama shiryawa ta fito
tsaf sanye da riga me dogon hannu launin ruwan hoda
(pink blause), wando (jeans) baki da takalmi (cover shoe
pink) sai dan hijabinta baki iya kirji irin na *yan kasar
Malaysia.
*Yar karamar jakar (computer laptop) ta ratayo a
kafadarta ta rufo gidanta, ta fito. Ta hadu da jama,a da
yawa a lift (*yan Malaysia, Chinese, Indian) da sauransu,
amma ba su ishe ta kallo ba balle ta yi musu murmushi
saboda bata sha,awar ta saba da MAKWABTANTA. Tana
isa kasa ta fito daga lift ta kama gabanta sannan ta nufo
get din fita. Abun mamaki sai ta ci karo da mutumin na
mai nacin kallonta, wanda gidansa yake saitin gidanta
shima a hawa na goma sha tara yake, amma gininsu
daban sai dai get dinsu daya saboda duk gida daya ne.
Nan danan ta sake tsuke fuska ta kara daga kafa tana
sauri, domin taga ya fara mata wannan murmushin nasa.
Yana da niyyar ya gaisheta, ita kuma bata bukatar hakan.
Saurin da take ya wuce misali, don haka nan da nan ta
bace masa, sai da ta waiga ta ga ba ta hango shi ba,
sannan ta rage tafiya ta ci gaba da tafiyarta a nutse. Tana
hawan matattakala zata tsallaka gada zuwa daya hannun
kasancewar kasashen da aka ci gaba ba,a tsallaka titin
mota sai dai su bi ta gada.
Hawan matattakala da wuya sai ta ji ta gaji likis,
kasancewar hawan da yawa. Kwatsam ta ji wata lallausar
murya a gefenta cikin harshen turanci ana yi mata sannu
da aiki.
Ta waiga da sauri, sai ta ga mutuminta, makwabcinta. Ta
yi mamaki da ganinsa saboda ta dade da tsere masa, sai
dai idan ta lunguna ya biyo ba ta titi ba, don ta waiwaya
ba ta ga kowa na biye da ita ba.
Cikin harshen turanci yake magana, sai da ya jero mata
tambayoyi har guda uku ba ta amsa masa ko guda daya
ba, harya fara tunanin ko ba ta jin turanci ne?
Sai ya shiga yi mata maganar gwarawa ya fara kacaccala
Turancin yadda ko dan koyo zai gane.
Ya ce, ''Are you from Sudan? Libya? Egypt? Ethopia? Or
Mali?''
Sai ta harare shi ta kawar da kai ta ci gaba da tafiya. Hat
yanzu dai yana biye da ita yadda ta ke sauri haka shi ma
yake yi.
''What is your name?
Yasan dai dole tasan wannan kalmar, sai ya sake ganin
wata sabuwar harara daga gare ta, ta kalle shi sama da
kasa , cikin takaici ta ce, ''MAYE kawai, sai nacin tsiya !''
Ta yi murmushi ya ce, ''Your name is Maye? Wow nice
name. A zatonsa ta ce sunanta maye. Ya bita yana ta
bayani cukin harshen Turanci, duk magana daya sai ya
ambbaci sunan nan ''MAYE.
Sai takaici ya sake karuwa a zuciyar Umaimah ta rasa
yadda zatayi dashi, kalmar karshe da ya fada mata ita ce.
''My name is Abdul-Sabur''
Da ya ga da gaske ta kufula sai ya kyale ta, ta wuce ta nufi
hanyar makarantarsu ko tantama babu a FTMS GLOBAL
COLLEGE ta ke yi, don ya ga ta nufi hanyar makarantar.
Idan kuwa *yar jami,ace ya za a yi ta ce ba ta jin Turanci?
Sai dai idan idan ba ta da niyyar amsa masa ne, wannan
hujjar mai karbuwace.
Tunda ta sunkuyar da kanta kasa tana tafiya ba ta kara
dagowaba balle ta waiwayo bayanta. Ba ta tsaya a ko'ina
ba sai a cikin ajinsu, a inda ta sami kujera ta zauna.
Zamanta ke da wuya sai Malami ya shigo ajin ya fara yi
musu darasi akan abin da ta ke karantawa, wato soft
ware engineering.
****************************************
Washe gari misalin karfe goma na safe Umaimah ta sake
fitowa ta nufi makaranta sanye ta ke da bakar abaya,
sauri ta ke saboda tana da test karfe goma sha daya. Yau
ma a bakin get ta ci karo da mutumin nata Abdul-Sabur,
shi ma zai fita. Sanye yake da wata nakar (suit). Sai da ta
yi da gaske ta gane shi, don ya sauya taga ya kara kyau.
Ya yi mata murmushi sannan ya yi mata sallama gami da
dorawa da ambaton sunan nan da yake zaton sunanta ne,
wato, ''MAYE''.
Nan da nan ta ji ya bata mata rai, ta harare shi ta wuce ba
tare da ta amsa masa ba. Sai ya shiga mamakin yadda
*yar musulma ta ke da bakar zuciya haka ko sallama ba
ta amsawa. Ba shi kadai ta ke yiwa haka ba,daga dukkan
alamu harda sauran MAKWABTAN, don ya ga yadda ta ke
tafiya a fusace ba ta ko kallon inda suke.
Tunda yaga Dr, Faduwa ta wuce ba su gaisa ba ya san
tabbas abin ya fi karfin Dr. Faduwa, watakila ta gwada sau
daya ta ga babu riba, dole ta kyale ta don ba don haka ba
ya san yadda ta ke da matukar son mutane, gata da fara,a
ko ka ganta ko ba ka ganta ba zata yi maka magana.
Ya tsaya suka gaisa da Dr. Faduwa, sannan suka dunguma
su uku suka yi bakin titi. Umaima na gabansu su biyu
suna baya suna ta hirarsu cikin harshen Nasara (English).
Dr. Faduwa balarabiyar Egypt ce. Allah Ya yi halittarsa
anan saboda ko a larabawan ma kafin ka sami mai
kyauwu irin na Faduwa sai ka bincika. Bata da tsayi kuma
tana da *yar kiba amma a dire take, hanci dogo, ga
manyan idanuwa, da lallausan gashi har yana taba
cinyarta dan ma koda yaushe tana cikin yanke shi. Gata
*yar gayun gaske ce tana shiga suturunta na larabawa a
mutunce, kallo daya zaka yi mata ka tabbatar likita ce dan
sana,ar ta dace da surarta.
MAKWABTAKA 3
Manyan ledoji biyu ta cika makil da kaya, don haka ta
fara tunanin hawa tasi wacce zata kai ta har
kofar gida zai fi yi mata sauki don idan ta ce zata bi jirgi
zata sha wuyar hawa da sauka benaye. Don haka saita
tsaya a titi ta tsayar da tasi ba tare da bata lokaci ba, ta
shige ita da kayanta dukka. Ta
sanar masa inda zata je, ya danna meter suka nausa. Da
suka isa unguwar sai ta dinga nuna masa
hanya har bakin get din gidan su. Ta biyashi Riggit 10 ne
cif-cif, sannan ta jido ledojinta ta fito mai tasi yaja
motarsa ya tafi abinsa.
Kamar daga sama ta ji wata murya wacce ta ke kokarin
gusar mata da farin cikin da ta kunso daga BB Plaza.
Kalmar ''MAYE'' ta ji ya ambata, Ta waiwayo a fusace
Abdul-Sabur ne ya nufo ta da farin cikin sa. Ta ji kamar ta
kifa masa mari, sai tayi tsaki ta juya da sauri yayin da
nauyin ledojin hannunta suke rinjayarta.
Cikin harshen Turanci ya ce, ''Maye, taimakonki da leda
daya, saboda naga kayan sun yi miki nauyi.
Ba ta amsa masa ba, sai ta ci gaba da tafiya, ya kai hannu
zai karba ta daka masa tsawa.
Cikin harshen Hausa yau ma ta yi masa magana. Kai ! Ka
kyale ni, dole ne?
Duk da ba ya jin yarenta ya ga alamar fushi a fuskarta, ya
san fada take yi masa. Don haka sai ya
sakar mata ledarta ya tsaya cak yana kallonta har ta haye
branda, ta ci gaba da jan Ledojinta sannan ta shige lift ta
haye sama.
Masu suna daga zaune suna kallonsa daga dukkan alamu
suna tausaya masa saboda kacaccalawar da ta yi masa. Ya
wuce gidansa ransa ba dadi, babu
abin da bai saka ba a ransa game da Umaimah, ya kudira
har karshen rayuwarsa ya daina kula ta.
Tunda Umaimah ta shiga gida ta rufe dukkan
wundunanta da kofofinta ta kashe fitulun dakunan
falo da korido, kicin dinta ne kawai da fitila. Ac da
talabijin ce kawai a kukkunne. Wanka, Salla, cin abinci,
karatu bacci da kallo kawai ta ke yi acikin gidannan ita
kadai, sai da ta shafe sati guda cur ba ta leka wundo ba
ma balle ta fito baranda ko ta fito waje.
Tana ta kallon yanda ake ta bukukuwan kirsimeti a
talabijin, ba ta damu ta ga kowa ba kamar yadda ba ta so
itama aganta. Dama a ce ba sai ta fita makaranta ba za,a
dinga turo mata darasin da za a koya mata ta computer,
ba dan dole ba ba zata sake lekowa waje ba, don ita
wannan rayuwar ta ita kadai ta fiye mata dadi.
A ranar ne da daddare misalin karfe goma na dare, ta ji
ana buga mata kofa. Mamaki marar misaltuwa ne ya rufo
mata, don tunda ta ke a gidan nan ba ta taba yin baki ba,
ba ta da kowa a kasar nan. *Yar karamar shimi ce a
jikinta da gajeran wando nan
danan ta yayimi zubulelen hijabinta ta saka tana sanda ta
zo ta leka ta hudar da ke jikin kofa. Sai ta ga wata mace
duk da batasan sunanta ba, tasan MAKWABCIYARTA ce,
sun sha haduwa a lift ko a bakin get amma basa magana.
Kawar Abdul-Sabur ce, don tana yawan ganin su tare,
wato Dr.Faduwa.
Sai taki budewa, kuma har yanzu Dr. Faduwa ba ta daina
buga kofar ba gami da danna kararrawa ba kakkautawa.
Umaimah tana jikin kofar tana kallonta ta ki ta bude, fiye
da mintina goma. Daga karshe Dr.
Faduwa ta zaro wayarta ta kira Abdul-Sabur cikin harshen
turanci ta ke shaida masa tana ta bugawa
ba,a bude ba, da alama dai babu kowa a gidan. Ba ta ji
amsar da ya bata ba, sai taga ta kashe wayar ta
ci gaba da kai-kawo a koridon. Ba jimawa sai ga AbdulSabur ya bayyana, sanye yake
da doguwar
riga jallabiyya fara da carbi a hannunsa, daga dukkan
alamudai daga masallaci ya ke.
Ya hau bugun kofa da karfi, yana danna kararrawa shi ma
kamar yadda Dr. Faduwa ta yi ta gaji ta bari.
Umaimah na labe tana kallonsu ko kwakwkwaran
numfashi ba ta yi balle ta yi tari. Banda haushin su
ba abin da ta ke ji, ta rasa dalilin shishshigin da suke yi
mata, sun takurawa rayuwarta. Saboda
takura ta baro kasarta ta zo inda ba,a taba saninta ba. To
saboda me za su saka mata ido, dole ne a yi mutuncin?
Ta ci gaba da saka yadda zata bullowa Abdul-Sabur ya
kyale ta, ta yi rayuwarta ita kadai, yadda ta tsarawa kanta.
Nan dai ta ga su Abdul Sabur suna tsaye suna shawarar
yadda za su yi. Sun yi shawara kala-kala, sun yi shawarar
kiran jami,an su zo su balla kofar su gani, ko suje
makaranta su fada, ko kuma su
sanarwa masu gadin gidan (security).
Shawarar da suka tsaya mafi sauki, ita ce su fara sanarwa
masu gadi. Nan da nan taga sun juya sun nufi lift ta
tabbatar bakin get suka tafi. Ta ruga daki da gudu ta je ta
saka kayanta, wata doguwar rigar leshi ce (gown) ta saka
da dan karamin hijabi ta dawo bakin kofar ta tsaya tana
jiran wanda Allah Zai kawo.
Ba jimawa sai ga security guda biyu a bakin kofarta,
hannayensu cike da makullai suna kokarin soka makulli a
jikin kofar gidanta, sai ta yi wuf ta bude ta bayyana a
gabansu cike da mamaki a fuskarta.
Cikin harshen Turanci ta tambaye su, ''Lafiya me yake
faruwa ne? Sai suka yi cirko-cirko suna kallonta amsa
daya ta gagare su. Da kyar dayan ya bude baki ya ce.
''Makwabtanki ne suka lura sati guda ba sa jin motsinki,
kuma ba,aga fitarki ba, sun buga ba ki bude ba, shine
suka sanar mana za mu bude gidan mu ba ko lafiya? Ta
hade rai tare da yamutsa fuska, ta ce, ''Ina nan, lafiyata
kalau. Sai dai inaso ku jawa wadannan makwabtan nawa
biyu kunne, mace da namiji su fita daga harkata,
musamman namijin yana
takurawa rayuwata. Ku fada masa ba shi ba ni, ya rabu da
ni tunda ba zamansa nake yi ba. Suka amsa mata da, ''To
zamu sanar musu...
Basu rufe bakinsu ba, sai ga Abdul-Sabur da Dr. Faduwa
sun taho da sauri hankalinsu a tashe suka nufo su. Kafin
su karaso Umaimah ta ce da ma'aikatan ''Good night.
Ta shige gida ta banko kofa ta datse ta ci gaba da lekensu
ta jikin hudar kofar. Dr. Faduwa ta tambaya a dimauce,
''Kun bude
gidan, tana nan lafiya?
Sai suka shaida musu duk abin da ya faru, kuma suka
dora da sanar da su sakon da ta bayar a fada musu. Dr.
Faduwa ta dubi Abdul-Sabur shima ya dube ta, sai ya
sunkuyar da kai kasa cikin jin kunya ya rasa abin da zai
ce.
Ma'aikatan suka wuce suka barsu a nan a tsaye suna ta
kallon kofar gidan Umaima.
Can Dr. Faduwa ta nisa cikin kufula. ta ce, ''Abdul
tsayuwar me muke yi anan? Mu koma gidajen mu mana,
ai maganinmu kenan da shiga shirgin da babu ruwanmu.
Kai duk ka jawomin harna fara baccina mai dadi ka ishe
ni da waya in zo in duba ta. Ashe duk bugun nan da
muke tana jinmu don tsabar rainin hankali ta kyalemu
saboda tsabar tsana. To ma ye ya yi zafi zamu zauna
muna wulakanta kanmu, muna yar da girman mu akan
*yar yarinya karama kamar wannan? Allah Ya gani mun
fita hakkin MAKWABTAKA.
Abdul-Sabur ya gyada kai ya ce, ''Kin fadi gaskiya Faduwa,
ki yi hakuri da na jawo miki, insha Allah bazan kara jawo
miki irin wannan ba.
Sai suka juya suka tafi, yayin da Umaimah ta jingina ajikin
kofar ta dade a tsaye, ita kanta ta rasa dalilin da yasa ta ji
aranta ba dadi. Ta san tabbas bata kyauta musu ba, ai
wanda ya kulaka ya damu da hakin da kake ciki mai
kaunarka ne.
Amma ba laifin ta ba ne, zuciyarta ne batason
makwabtaka. Ba ta so adinga bada hakkin
KAKWABTAKAR.
****************************************
Gaba dayansu jarabawa suke yi, don haka kowannensu
ba ya zama a gida, gari na wayewa sai su fice makaranta,
sai da magaruba kuma. Wasu lokutan Umaima tana
rigasu dawowa, tana daga kan barandarta ta ke hango
dawowar su, sai tayi sauri ta koma cikin gida, don kada
ma Abdul-Sabur ya hau sama ya bude barandarsa ko
wundo ya ganta.
Shi ma ya sha hangenta tana tafiya, ko tana dawowa daga
makaranta, amma bai sake marmarin saukowa su hadu
ba. Ya cika da mamakin dalilin da yasa ta ke wannan
muguwar zuciya kamar ba musulma ba, harya fara
tunanin kilama ba musulma ba ce, hijabin dai kawai take
sakawa don ta saje da *yan kasar kamar yadda wasu
baragurbi ke yi idan suna son su cimma wasu manufofi
nasu.
A haka suka ci gaba da zama har suka gama jarrabawar
semester, aka rufe makarantu. Da yawa daga dalibai suna
ta shirin tafiya gida hutu, saboda yana da yawa yayin da
wasu irin su Umaimah suka
mike kafa ba in da za su je.
Abdul-Sabur ya yanki tikitin jirgin sama na komawa
kasarsu Ghana don yin dogon hutun nan.
Haka Dr. Faduwa ita ma a satin zata tafi kasarsu Egypt.
Don ta shekara ba ta je ba.
Ranar da Abdul-Sabur xai tafi harya saka kayansa a tasi
sai ya garzaya gidan Umaima ya sakale wata
farar takarda a jikin kofarta, ya juya da sauri ya tafi.
Jirginsa na dare ne dan haka kwana da yini suka yi a
hanya ya isa Accra babban birnin Ghana. Sai bayan
tafiyar Abdul-Sabur da kwana uku Umaima ta fito zata je
Bukit bin tang za ta yi cefane,
sai ta razana da ganin doguwar wasika a jikin kofarta,
alhali bata da kowa, kuma ba ta san kowa
ba a kasar.
Ta dade tana tofa addu'o'i kafin ta taba takardar, sannan
ta dangwala hannu a kikin takardar, ta yi sauri ta cire
hannunta alamun tsoro, kai ka ce wuta ce ta done ta. Ta
sake mika hannu a karo na uku kamar mai tsantsani,
kamar wacce zata taba kashi ta zaro takardar ta bude a
tsorace.
MAKWABTAKA 4
Ba komai ba ne a cikinta illa zankadeden rubutu cikin
wani kayataccen turanci. Ta fara karanta
saman, sallama ce cikakkiya aka yi mata.
Ko waye mai wasikar nan cikakken musulmi ne, don haka
ta sami kanta da kosawa ta karanta abin da ya ke cikin
takardar. Cikin nutsuwa ta hanzarta karanta cikakken
sunan marubucin wasikar
Abdul-Sabur Abdul-Rashsid, wannan ne ya sa ta yi
kokwanton ko ba ita aka yi wa takardar ba,
kuskure ne aka samu don ba ta jin ta taba cin karo da
mai irin wannan sunan. Ta manta a lokacin da mutumin
nata mai kiranta da MAYE ya fada mata sunansa.
Ko da ta fara karanta layi na biyu daga cikin wasikar sai ta
ga kalmar 'MAYE' ta bayyana, don haka ta tabbatar ta
tabbatar wasikar ta ta ce, daga makwabcinta ta ke. Sai ta
ji ranta ya baci, ta yi kwafa ta gyada kai saboda takaici. Ta
yamutse fuska ta fara karantawa a shelake.
Ta gyara tsayuwarta, ta gyara gilashin idonta sosai ta ci
gaba da karantawa, nan da nan taji kafarta
kamar ba zata iya daukarta ba, saboda sagewa hade da
tashin hankali. Sai ta ji ba zata iya fita ba kuma, ta koma
cikin gida ta zauna a gefen gadonta tana karantawa. Ta na
sake maimaitawa, yayin da
taji kanta ya yi mata nauyi, zuciyarta tana ta bugawa
kamar zata fashe. Ta jji ta shiga damuwa
marar adadi, ta ji kamar an zare mata lakka. Wai shin me
yake faruwa? Me Abdul-Sabur ya rubuta mata ne da ya ta
ba zuciyarta haka Oho?
Allah Shi Ya barwa kanSa sani.
Har ta kwanta cikin dare ta ji maganarsa tana yi mata
yawo a kwakwalwarta, sai ta laleba fitilar da ke gefen
idonta ta kunna ta sake jawo wasikar a karkashin filonta
ta karanta, ta sake maimaitawa.
Hakika maganganun gaskiya ne, amma tana ganin ba zata
iya bin gaskiyar nan ba, don zata takura.
Daman masu magana suna cewa, gaskiya daci ne da ita.
Abin da ya rubuta kuwa ba wani abu ba ne illa aya ce
guda ya dauko sukutum don ya wa,azantar da ita, don
yana tunanin jahilci ne yake damunta.
Da Turanci ne amma ga fassarar kamar haka:Assalamu alaikum warahamatullahi wa
barkatuhu.
Ya *yar uwata musulma 'MAYE' ina matukar jin ciwon
halayenki a matsayinki na musulma. Shin ko kin san
MAKWABCI a musulunci?
A'a ba ki sani ba,
don da kin sani da kin dinga amsa sallamar
MAKWABTANKI. Idan ni namiji ne kina zargin zan cutar
da ke. Dr. Faduwa fa?
Ki yi tunani ki gyara halayenki. A cikin arba,una hadis,
hadisi na goma sha biyar Manzon Allah (S.A.W) ya ce,
''Duk wanda ya zama
ya bada gaskiya da Allah da ranar lahira, to ya kyautatawa
makwabcinsa.
Ki sani makwabci ba karamin hakki gare shi akan
makwabcinsa ba. Daga karshe ina yi miki sallama na tafi
kasata Ghana. Allah ya kaddara saduwarmu, amin.
Daga Abdul-Sabur Abdul-Rashid.
****************************************
Dr. Faduwa ma ta tafi kasarta Egypt, bayan tafiyar AbdulSabur da kwanaki uku. Sun
tafi sun barwa
Umaima gidan sai ta yi ta leke-lekenta ita kadai babu mai
kulata bare ya takura mata. Tama yawan
tsayawa baranda ta yi ta kallon titi, idan ta gaji da
tsayuwa akan baranda, sai ta jawo doguwar kujera (stool)
ta zauna, idan ta fara gyangyadi sannan ta tashi ta shiga
cikin gida, ta kwanta akan doguwar kujerar falonta, ko
kuma ta wuce daki kan gadonta. Ba ta cika yin girki ba, sai
dai tayi ta shan
shayi da biskit, ko lemo (juice) da biskit abincinta ke nan.
Sai jifa-jifa take dafa abinci, shima ba wani kayatacce ba
ne, shinkafa da wake da mai da yaji ne saboda ba ta da
walwalar da zata nutsu ta
shiryawa kanta abinci mai dadi.
Tana sallah ta yi addu,a sosai, haka kuma ta ke ware
lokacin da take shirgar kuka, kusan kullum sai tayi
wannan kukan saboda tuna baya. Tabbas kawai rayuwa ta
ke amma ba ta jin dadin rayuwarta, tana iya kwana biyar
bata furta kalma daya ba, banda karatun sallah bata
magana.
To idan ta yi maganar ma da wa za ta yi? Daman da tana
da waya ne ta amsa waya ta kira ko a kira ta,
to ba ta da waya don bata bukatar asan tana raye. Anya
kuwa rayuwa zata yiwu a haka?
Ace mutum shi kadai zaiyi rayuwa a duniya, babu dangim
babu MAKWABTA, babu abokai? Kai abin da kamar wuya
wai gurguwa da auren nesa, inji masu iya magana.
Umaimah dai haka ta zabarwa kanta, sai ta dade tana
kallon barandar Abdul-Sabur, ta ga kamar zata ganshi
amma sai taga wayam! Idan iska ta kada wundon kabule
ya kada, sai ta bude ido tana
kallo, sai ta zaci motsinsa ne sannan taga ba shi ba ne.
Ashe dai ko ya ya mutum yake dadi ne dashi?
Tabbas tana jin ba dadi da ta zamo babu wanda ya san da
ita. Ga shi anyi hutun makarantu balle ta je makaranta
duk da ba hira ta ke da kawaye da abokai ba,
amma dai tana dan jin sanyi a ranta, kuma tana rage
lokaci akan dogon zaman da ta ke yi da ta ke
yi agida ita kadai.
Dare ya ki yi da wuri, idan da daddare ne ta ga gari ya ki
wayewa da wuri. Dogon hutu ne aka basu na tsawon
watanni uku, gashi ko wata daya ba ta cika ba, zaman duk
ya gallabe ta. Tana ta sassaka abubuwa aranta. Ta yi
shawarar ko ta tafi Negeria, amma garin da ba a taba
saninta ba ta je ta gama hutunta ta dawo? Ko
kuma ta tafi dubai ta shakata ko zata ga abubuwan da za
su nishadantar da ita, ta ga jama,u kala-kala daga kasashe
daban-daban? Amma tana fatan kada Allah Ya sa ta hadu
da *yan kasarta *yan garinsu wadanda suka taba saninta
a rayuwa. Domim dubai ta zama matattara, kuma cibiyar
cinikayya mutane daga kowacce kasa a duniya zuwa suke.
Sai ta ga da taje Dubai me zai hana ta tafi Saudia don tayi
umara ta fadawa Allah bukatunta duk da tasan duk inda
bawa yake ya yi addu,a Allah Yana ganinsa, kuma Mai
amsawa ne.
Yadda rayuwa ta kuntata a gare ta ina ita ina maganar
nishadi? Ai gara ta je Saudia, ta kaura Ka,aba da Shabbaki,
tunda ita a ranta ta fi kaunar mutuwa da ace ta ci gaba da
rayuwa a haka.
Sai ta surno da hawaye zafafa a lokacin da take binciko
Passport dinta, tana tunanin yadda rayuwa
ta cunkushe ta cakude mata cikin dan kankanin lokaci
tana karamarta. Ta fada a bayyane yayin da ta saka gefen
hannunta ta sharce hawaye.
''Alhamdu lillah alah kulli halin''. Ta fada a bayyane.
Yadda taga dare haka ta ga rana, tana ta sake-sake iri-iri a
ranta. Kafin gari ya waye zuciyarta ta tsayar mata da
shawarar gwara ta tafi Saudia.
Gari na wayewa laraba ce, misalin karfe goma sha daya
na safe Umaima ta fito a shirye tsaf cikin
kyakykyawar shigarta, dogon hijabi ne har kasa.
Babu abin da ake iya gani a fuskarta sai tafukan
hannayenta. Ta ratayo jakarta mai dauke da Passport
dinta da kudi masu yawa. Sannan ta hado da ATM Card
dinta, don idan kudi bai isa ba ta fitar da wani.
Tana fitowa titi, sai ta tsayar da tasi tana zama ta ce ya kai
ta, 'JALAN AMPANG' unguwar da ofisoshin Embassy suke.
Ta shaida masa Embassy Saudi Arabia ta ke so ta je. Ba
tare da bata lokaci ba suka tafi, Riggit goma sha tara ne
dai-dai, ta bashi ashirin ta wuce ba tare da ta karbi canjin
ba.
Shigarta ke da wuya sai ta ga ma'aikata na girmamata,
sun karbeta cike da fara,a saboda
shigarta da ta burge su. Ta koro musu bayanin cewar Visa
ta ke nema zuwa Saudiyya har tsawon
wata guda saboda tana so taga likita a can. Nan danan
aka yi ta dogon Turanci da cike-ciken takardu aka ce ta
dawo bayan kwana biyu, bayan sun karbi Passport dinta
Sai ta tsinci kanta tana mai farin ciki tun bata tabbatar za
su ba ta ko ba zasu ba ta ba. Tana komawa gida ta kama
harhada kayan tafiya ta zuba a akwati. Kirga awanni kawai
ta ke yi don ta kagu kwana biyu ta cika taje ta karbo Visa,
tikiti kawai zata yanka ta hau jirgi ta isa kasa mai tsarki.
SAUDI ARABIA Haka kuwa aka yi, kafin sati ya zagayo
Umaimah har ta hada komai ta isa gari mai albarka,
Madina.
Satinta biyu a Madina ta kaura kacokan Shabbaku, bacci
ne kawai ya ke dawowa da ita dakinta na Hotel. Addu'a
kawai ta ke akan dimbun bukatunta da kuma fatan
cikawa da imani. Sannan ta dawo Makka a inda ta ci gaba
da gudanar da ibadunta. Kwana take a harami tana
dawafi, da nafilfili. Addu'a ta ke, amma fa kuka ta ke da
hawaye tana fadawa mai kowa mai komai
abin da yake addabarta.
Takan saki nikaf dinta ta rufe fuskarta idan ta hangi *yan
uwanta bakar fata, musamman idan ta ga *yan Nigeria
ne Hausa/Fulani, saboda ba ta so dai-dai da rana daya ta
hadu da fuskar da ta sani.
A ranar da ta cika wata guda cur a ranar kuma zata koma
gida Malaysia, da daddare misalin karfe tara tana cikin
dawafin bankwana sai ta yi kicibus da wani abu daya
firgita ta, ya ba ta mamaki, ga shi cikin rashin sa,a ba ta
saka nikafinta ba. Fuskarta a bude take tarr ! A fili ga
hasken lantarki tamkar da rana.
Kamar yadda ta hadu da mummunan faduwar gaba mai
dauke da dimbin mamaki a bayyane a fuskarta haka ta ga
ya faru da su su ma. Ta tsaya cak tana kallonsu yayin da
suma suka kame suna dogon kallonta.
Abdul-Sabur Abdul-Rashid na hannunsa na sakale a
kafadar wata mata daga dukkan alamu dai matarsa ce,
wacce yake matukar so da kulawa. Sai Matar ta yi
mamaki da razanar da Umaimah da Abdul-Sabur suka yi
da suka ga junansu. Nan aka hau kallon-kallo tsakaninsu
su dukka ukun ba tare
da wani daga cikinsu ya iya furta kalma daya ba.
Umaimah ce ta fara gaggauta barin wajen, ta kutsa cikin
jama,a tun suna hango ta har ta bace musu.
MAKWABTAKA 5
Umaimah ta sauka a kasarta Malaysia a cikin gidanta.
Tabbas addu,a ba ta faduwa kasa, Allah Ya
na amsa addu'ar bayinSa a duk sanda suka rokeShi. Ta
riki Allah Ya yaye mata kunci da damuwa nan da ta
addabi zuciyarta. Haka kuwa ta sami saukin damuwar
nan da ta dankare mata a zuciya. Ita kaidai agidanta
amma tana ta nishadi. Wannan muguwar faduwar gaba
da mugayen tunani na tuna abubuwan da suka faru da ita
a baya duk suka ragu. Haka Allah Ya amsa addu'arta Ya
rage mata tunanin matattun da ta rasa a cikin danginta,
ta sami tawakkali a ranta cewar sun tafi ba zasu dawo ba.
Ta yi tawakkali da *yan uwanta jinin
jikinta, masoyanta na hakika da ta rabu da su karfi da
yaji. Ta tattara tunaninta, rayuwarta da lamuranta ga
mahaliccinta. Shi kadai ne gatanta, kuma Shi ne mai
taimakonta.
Ta sami nutsuwa nan ta jawo takardun karatunta ta yi ta
karatun abin da za su yi nan gaba tun ma kafin a koya
musu. Don haka daga dukkan alamu zata fi *yan ajinsu
ganewa. Karatu ne ake yinsa cikin sauki babu neman wani
biro da littafi ana dogon rubutu (note), a computer
(internet) za ka yi ta dubawa, kowa yana da printer sai dai
ka yi ta fitarwa a cikin takardu kana karantawa.
Bayan nan ta mallaki manyan littafan karatu (text books)
wadanda suke bayani filla-filla game da abin da ta ke
karanta, su ma suna taimaka mata wajen ganewa sosai da
sosai.
Da hutu ya kare sai ta ci gaba da zuwa makaranta tana
daukar darasi. Kullum ba ta fashi asabar da
lahadi ne kawai take zama a gida ta yini tana bacci safe da
rana, da yamma kuma ta tsaya akan baranda tana kallon
titi. Idan dare ya yi sai tayi karatun boko ko kur'ani, sai ta
yi dan kallo ta tashi
ta fara salloli (kiyamullaili), abubuwan da take gudanarwa
a rayuwarta kenan a kasar nan.
Har yanzu Dr. Faduwa da Engr. Abdul-Sabur ba su dawo
ba, ba wai ta damu su dawo ba, amma koda yaushe suna
fado mata a rai. Har ma ta fi kaunar kada su dawo balle
su fara shiga rayuwarta. Ba ta ki ace da suka tafin nan ba
sun tafi ke nan har abada, zai fiye mata sauki don ba ta
son a dinga gaisawa kamar yadda suka bukaci haka daga
gare ta. Tasan sun fi ta gaskiya, kuma ba ta kyauta musu
ba.
Maimakon ta yi ta rashin kyautawar ai gara ace ba sa nan,
ba ta gansu ba, basa ganta ba. Don ba zata iya yi musu
abin da suke bukata daga gare ta ba wannan alkawari ne
ta yiwa zuciyarta babu ita babu wani MAKWABCINTA har
abada.
****************************************
A yammacin ranar lahadi misalin karfe biyar na yamma,
Umaimah na zaune a babban wajen shakatawa na sun
way Lagoom tana bangaren da aka killace namun daji
(zoo). Tana zaune a gefen wani dutse wanda ke
bulbulowa da ruwa, tana hango namun daji da dandazon
Turawan da suke ta layin kallo da daukar hotuna. Iska
mai sanyi ce ta ke ta kadawa har cikin kanta ta ke jiyo
sanyin iskar duk da dan karamin hijabin da ta saka. Riga
da siket ne a jikinta *yan kanti masu launin fari da baki,
sannan ta saka takalmi fari mai tsananin tsini da jakarsa
fara.
Turawa biyu ne mace da namiji daban-daban sukazo
suka roke ta ta yarda su dauki hoto da ita saboda ta yi
kyau sosai. Sai ta tsinci kanta tana duban jama,a tana
murmushi ita ma kamar yadda suke yi mata murmushi
da zarar sun hada ido da ita.
''Assalamu alaikum''.
Kalmar da ta jito kenan cikin kamilalliyar murya a saitin
kunnenta na dama. Nan da nan ta wurga ido ta dubi inda
muryar ta fito. Kafin ta gama waiwayowa kamshin
turarensa ya daki hudojin
hancinta, ko ba a fada mata ba tasan kanshin wannan
disigner ne (Dolce Gabbana) ya fesa.
Ta daga ido da sauri ta dubi kyakykyawar surar jikinsa,
har zuwa zukekiyar fuskarsa. Yayin da
idanuwanta suka tsaya cak tana kallon wasu fararen
hakoransa yana yi mata dariya. Ta yi matukar mamaki da
ganinsa a wannan waje kuma a dai dai wannan lokaci. Ba
ta amsa masa ba, sai ta
dukar da kanta kasa.
Abdul-Sabur ya sake matsowa gare ta cikin harshen
Nassara ya ce, ''Kin yi min izinin na zauna tare da ke?
Ta girgiza kai alamar a'a
Sai ya yi murmushin karfin hali ya ce, ''Ni ne Abdul-Sabur
makwabcinki, yau satina guda da dawowa.
Wannan kalmar ta makwabci ita ta sake saka mata tsanar
ya kasance a kusa da ita, don haka tun bai rufe bakinsa
ba, ta yi cimak ta mike tsaye da sauri ko waiwayowa shi
ba ta yi ba, ta nufi get din fita.
Kira ya ke, ''Maye! Maye!!
Ta ki waiwayowa a inda kalmar 'maye ta sake hassalata.
Ba ta yi wata-wata ba ta tsayar da tasi ta shige ta tafi gida.
Ta nemi nishadin zuciyarta ta rasa, sai takaici da ya taru
ya yi mata dankar. Ta yi da na sanin zama a gidan nan
saboda takurawar da
Abdul-Sabur yake yi mata. Tabbas dole ta tashi daga
gidannan da zarar kudin hayarta na shekara
ya kare gara ta nemi inda babu bakar fata ko daya balle
ya yi tunanin yi mata magana. Tana fitowa daga tasi ta ci
karo da Dr. Faduwa ita da kawayenta sun fito daga cikin
get daga dukkan alamu rako su tayi za su shiga tasi su tafi
gida. Don haka ta yi saurin tsayar da ya kawo Umaimah,
ta yi ta kallon Umaimah tana so su hada ido ta yi mata
magana, yayin da Umaima ta ki kallon inda suke balle su
gaisa. Ta zaro kudin mota ta biya ta saba jakarta, ta kawar
da kanta gefe ta kara gaba.
Dr. Faduwa ta bi ta da kallo kawai tana girgiza kai da
alama tana mamakin hali irin na Umainah.
****************************************
Jiki da jini, dare daya Allah Ya ke sauke ciwo sauki kuwa
sai ahankali. Kwana daya da yini guda cur ta yi tana ciwon
ciki mai tsanani, tun tana kan gado tana murkususu har
ciwo ya tsananta ta fado kasa.
Juyi kawai ta ke a tsakar daki babu abin da ta ke ambato
sai, ''Wayyo Allah, wayyo Allah cikina, Allah
Ka taimake ni. Idan ciwon ya dan lafa kadan sai ta rufe
ido ta fara
dan bacci, can sai ciwo ya dawo ya turniketa, ta sake
kwalla kiran sunan Allah, tana neman agajinSa.
Allahu Akbar, Shi kadai ne mai yaye ciwo a duk sanda Ya
so. Addu'a ta ke, kuka ta ke, murkususu ta ke yi ita kadai,
amma ciwon bai dauke ba ga shi ta kasa tashi zaune ma
balle ta tashi tsaye tayi tafiya.
Tun cikin dare Abdul-Sabur yake ta kasa kunne yana sake
saurarawa shi dai kamar daga dakin yarinyar nan yana jin
ihu ana kiran Allah-Allah. Don haka a zaune ya kwana,
idan aka jima sai ya tashi ya bude wundo ya yi ta leken
gidanta bai ga kowa ba, kuma bai daina jiyo karar ba. Ya
bude baramda ya fito ya tsaya yana ta sauraro, tabbas
ihun mace ne, kuma daga saitin dakin yake fitowa.
Tabbas yau ba lafiya akwai matsala!
To amma ya za'a yi ya sani? Ta ina zai iya taimakonta?
Abin da ya kwana ya yini ke nan yana zulumi. Ya saukko
ya hau benensu kofar gidanta ya tsaya. Ya
tabbatar ta ciki aka datse. Ihun take yi kuma sosai yana
jiyo ta, sai yai kamar zai buga mata kofa sai ya
tuno sakon jan kunnen da ta bayar a bashi, don haka sai
ya fasa.
Ya juya zai koma gida sai ya ji ba zai iyaba, ya sauko gidan
Dr. Faduwa da yake kasan na Umaimah a hawa na goma
sha takwas ta ke. Ya ci sa,a ma kofarta a bude don ita
mace ce mai jama,a ta yi baki, wasu mata ne guda biyu
*yan Indiya suna ta hira.
A yadda ta gan shi ta san ba ta jin dadi, saboda ba ya
walwala, sai ta shiga tambayarsa ko lafiya?
Ya yi murmushin karfin hali ya gaishe ta da kawayenta,
sai ya roki Dr. Faduwa ta fito waje suyi magana. Ta biyo
shi a gigice, yayin da zuciyarta ta ke ta kadawa don
fargabar abin da zai fada mata.
Cikin zumudi ta ke tambayarsa, ''Lafiya?''
Ya girgiza kai, magana ya ke cikin marairaciyar murya.
Ya ce, ''Faduwa, ki yi hakuri, ki taimaka min ki taimakawa
addininki, ki yi don bin sunnar Manzon Allah (S.A.W) ki yi
don hakkin MAKWABTAKA''
Sai ta dafe kiriji ta fara hawaye nan da nan ta rikice
daman rikirkitacciyar ce, ma,ana tana da saurin gigicewa.
Nan da nan Larabci ya hautsine bakinta ta manta ma
Abdul-Sabur ba ya jin larabci.
Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un, Abdul-Sabur ishfi?
Ya girgiza kai ya fada cikin harshen Turanci, ''Ki yi mini
turanci don na fahimce ki. Ki kwantar da hankalinki, ba
wani abu bane illa matsala ce ta faru ga makociyarmu.
Waccan yarinyar ta hawa goma sha tara. Ina ga kwana ta
yi a kwance ba ta da lafiya, ina jin ta kasa ta shi ta bude
kofa. Ina tsoron ka da ta mutu a cikin gida ita kadai don
ba ta da lafiya sosai.
Dr. Faduwa ta murtike fuska, tare da aika masa harara, ta
tabe baki yayin da ta yi saurin goge hawayen da ya cika
mata ido. Ta murje idanuwan radau ta dube shi.
Ta ce, ''Tunda nake a rayuwata ban taba ganin mutum
mai laushi da rashin zuciya irinka ba. Haka tunda nake
ban taba ganin mutum mai taurin da bakar zuciya ba irin
na wancan yarinyar, fitsararriya ce marar kunya, wacce
ba ta son mutane, mai bakar aniya. Ko a cikin satin nan
na hadu da ita a bakin get ta harare ni da *yan uwana ta
wuce. To ni kuwa me zan yi da ita?
Shawara ta karshe da zan ba ka Abdul-Sabur shine, ka
koma gidanka ka shige ka rufe, abin da babu ruwanka
dadin kallo gare shi. Idan ta mutu tarube ta yi wari masu
gadi za su gaji da warin su
balla gidan su dauke ta su binne. Idan da *yan uwanta
anan a sanar musu, ballantana ma ba ta da *yan uwa ko
kawa, balle saurayi saboda bakin halinta. Ni dai kaga
shiga ta gida, ina da abun yi, ba zan kare a wannan
yarinyar ba.
Ta juya a fusace zata shige.
Dan Aunty.
MAKWABTAKA 6
Ya yi sauri ya tari gabanta yana magiya cikin wata
marainiyar murya mai tafe da tsananin damuwa, magiya
da tausasa lafazai.
Ya ce, ''Faduwa, ki yi taimako don Allah ba don niba, ba
don ita ba, ba don halinta ba. Ki yi don cika hakkin
MAKWABTAKA, kina da ilimi, kin san yadda Ubangiji Allah
(S.W.A) Ya yi magana a alkur'ani mai girma akan hakkin
makwabci akan makwabcinsa.
Manzon Allah (S.A.W) ya ce, a lokacin da Mala'ika Jibrilu
ya ke isar masa da wahayi akan hakkin makwabci akan
makwabcinsa ya ce, ya zaci za'a ce makwabci zai iya
gadar makwabcinsa.
Abdul-Sabur ya surnano da hawaye mai yawa. Ya ce,
''Allah Shi ne Sabur, ma,ana Mahakurci, na kasance
Abdul-Sabur bawan Allah mai yawan hakuri. Bana rama
tsiya da tsiya, sai da alkhairi. Haka bana fushi sabida
darajar sunana.
Faduwa yarinyar nan tana da hakki a kanmu a matsayinta
na musulma, kuma makwabciyarmu. Mu cika hakkin
daya rataya a kanmu ko da ita ta ki, zai yuwu jahilci ne ke
damunta, rashin sani ko kuma wani dalili nata na daban
saboda shirmen yarinta da yake damunta. Tana cikin
halin wuya, ciwo mai tsanani tun cikin dare ba ta runtsa
ba, ina jiyo rakinta.
Dr. Faduwa ta yi kasake tana dubansa, domin ya daure ta
da jijiyoyin jikinta.
Ya fada cikin sassanyar murya, ta ce, ''Kana so na taimake
ta ko? To ta ya ya zan iya taimakon yarinyar da ta kulle
gidanta, kuma ta ce a ja mana kunne kada mu sake shiga
harkarta?
Abdul-Sabur ya marairaice, ya ce, ''Wajen masu gadi za
mu je, mu sanar musu su debo mukullai su bude ta ta
baya a ga halin da ta ke ciki. Sannan a matsayinki na likita
kije da akwatinki na taimakon gaggawa (first aid box) ki
taimaka mata kafin a kaita asibiti.
Dr. Faduwa ta ce, ''Kaje ka sanar musu idan an bude
gidan an tabbatar ba ta da lafiyar da gaske, kuma ta
amince na zo sai ka kirani a waya na taho da akwatina.
Abdul-Sabur ya dukar da kai kasa, ya yi godiya ya
hanzarta sauka kasa wajen masu gadi, don ya sanar
musu.
Yayin da Dr. Faduwa ta shiga gida ta fara korowa
kawayenta labarin abin da ya ke wakana tsakaninsu da
Umaimah. Sun fusata dajin haka
suna masu roko, magiya da ba wa Dr. Faduwa shawarar
cewa ko Umaimah zata mutu kada ta taimaka mata. Ya
yin da haushin Abdul-Sabur ya rufe su, suka yi ta Allah
wadai da irin wannan rashin zuciya tasa. Bayan mintuna
goma wayar Faduwa tayi kara, ta na dubawa ta ga sunan
Abdul-Sabur ne, sai ta dubi kawayenta ta yi murmushi.
Ta ce, ''Ga shi nan inajin zancen zai yi min.
Suka ce ''Kada ki amsa, ki kyale su can su karata.
Faduwa ta ki amsawa, sai kira yake yana sake maimaitawa
amma ta ki dagawa.
Kwatsam suka gan shi a gabansu, yayin da ya dubi
Faduwa ya dubi wayar da ke kan cinyarta tana ruri,
ma'ana amsawa ne kawai ba zata yi ba.
Ya girgiza kai cikin rashin jin dadi, ya ce, ''Ashe Faduwa ba
ki aminta da ayar da na kawo miki ba, game da hakkin
makwabci akan makwabcinsa? A cikin suratul Nisa'i Aya
ta 36 Allah Ya yi magana akan makwabta.
''Kuma ku bautawa Allah, kada ku tara shi da kowanne
abu.Ga mahaifa a kyautata musu kuma
ga ma,abocin zumunci da marayu da matalauta da
makwabci ma,abocin kusanci da makwabci manisanci da
abokin gefe da hanya da abubuwanda hannuwanku na
dama suka mallaka.
Lallaine Allah baya son wanda ya kasance mai takama
mai yawan alfahari. Sadakallahul azim.
Faduwa ta dubi kawayenta, ta ce, ''Kunji yadda yake
daure ni da jijoyoyin jikina ko? Ai dole na je na duba
yarinyar nan.
Kawayenta suka hautsine da hayaniya suna cewa, kada ta
je.
Abdul-Sabur ya dube su a nazarce, ya sake tabbatarwa ba
musulmai ba ne, kana ganinsu zuryan ka ga Hindu.
Ya juya ya dubi Faduwa cike da takaici, ya ce, ''Har zaki
tsaya kina sauraron Ahlul-kitabi, wadanda ba
musulmai ba, ana miki maganar Allah da Manzon Sa,
maganarsu har tafi maganar mahaliccinki? Haba
Faduwa kada fa ki bata a sanadiyyar wannan abu ki rasa
imaninki. Abu kalilan sai ya kai bawa aljanna, haka abu
kankani sai yakai mutum wuta. A sanadiyyar taimakon
yarinyar nan da zaki yi, ki
ceto ranta za ki iya samun rahamar Ubangiji...''
Bai rufe bakinsa ba Faduwa ta yi cimak ta mike tsaye ta
shiga daki ta dauko akwatinta, suka fice yayin da
kawayenta suka bisu da harara babu abinda suke ji sai
haushin Abdul-Sabur da ita da Faduwar da ta biye masa.
Lallai Umaimah ta galabaita, bakinta ya bushe ko
makwarwar ruwa babu a makoshinta. Ta tuje
gashin kanta, haka rigar barcin da ke jikinta duk ta
kanannade saboda burgima. A karkashin gado ma aka
zakulota saboda burgima,, ta wahala har karfinta ya kare,
don haka ko yatsanta bata iya dagawa balle ta bude ido ta
kalli wanda ke kanta.
Daga ta bude ido sai ta rufe luuu kamar sumammiya.
Nan da nan tausayinta ya lullube zuciyoyin duk
bil'adaman da yake gurin, scurity uku, Faduwa da AbdulSabur.
A gigice Faduwa ta bude akwatinta ta dauko allurai da
magunguna ta fara aiwatar da ayyuka irin na kwararriyar
likita. Abdul-Sabur ya ruga kicin ya bude firij ya dauko
ruwan sanyi ya kawo ya mikawa Dr. Faduwa. Ta ce, ''A,a
kada a ba ta ruwan sanyi sai dai abu mai dumi kanar
shayi ko Coka oat.
Don haka Abdul-Sabur ya sake garzayawa kicin ya jona
ruwan zafi a butar lantarki (kettle), ya bude
lokokin kicin din sai ga komai a jere reras wajen kayan
abinci daban, kayan shayi daban kwanuka,kofuna,cokula.
Kicin dinta a tsare ya ke ga tsafta ko ina.
Ya dauko kofi da cokali ya sake daurayewa sannan ya
zuba sukari kadan, milo da madara, sannan ya
zuga tafasasshen ruwan zafi akai, ya jujjuya ya dauko ya
kawo.
Dr. Faduwa ta karbi kofin ta dago kan Umaimah akan
cinyarta ta dinga tarfa mata da cokali, sai sha
take sabida tsananin yunwa da kishirwar da ta ke
addabarta.
Dr. Faduwa ta dubi security ta ce, ''tana bukatar karin
ruwa da gwaje-gwaje a gano kan ciwon, dole a kaita
asibiti.
Sai suka gaggauta kiran wayar asibiti suka bukaci da su
turo da motarsu (ambulance) za,a dauki mara lafiya.
Abdul-Sabur ya bude durowar kayanta yana dubawa, ba
tare da ya san wanda zai daukar mata ba. Kaya ne a goge
a linke sanka-sanka, sai kamshi suke yi, daga baya ya
riguna da bangarensu, siket, abayoyi, mayafai da dai
sauransu.
Ya jawo wata doguwar riga ja (abaya) da dan kwalin ya
hada ya mikawa Faduwa, ya ce ta saka mata. Ya roki
masu gadi da su fita falo su bari mace ta shityata.
A falo ne ya isa kan teburin cin abinci a in da ta dora
laptop dinta da takardunta, ya shiga babbankadawa, a
nan ne ya ke ganin sunanta ajikin takardun, ta rubuta
UMAIMA BELLO, a she ba sunanta MAYE ba? To me
kalmar MAYE take nufi?
Ya karanta a baiyane, ya sake maimaitawa, sai yau yasan
sunanta. Ya ci gaba da bankada
durorwoyinta da suke falon, takardu ne kala-kala duk na
makaranta. A jikin durowar Talabijin stand ya ga wata
*yar karamar jaka ya bude ya ga himilin
hotunanta ne. Ya fara budewa cikin sauri yana dubawa,
ya ganta ita da danginta mata da maza,
yara da manya, da kuma tsofaffi. Wato iyayenta da
kakanninta.
Ya cika da mamaki da ya ga wasu hotunan, gashi babu
wanda zai iya tambaya a yi masa bayani. Bai gama kallo
ba ya ji jiniyar mota (zmbulance), kan kace kwabo sun
hayo da gadonsu, suka shiga dakinta cikin gaggawa, suka
dorata akan gadon mai taya suka turota a shassheme
kamar gawa sai numfashi ta ke yi sama-sama.
Abdul-Sabur ya shiga dakinta da sauri ya bude jakarta ya
fara bincikawa yana neman I,D card
dinta bai gani ba, sai dai yaga passport dinta. Ya yi sauri
ya bude ya duba, ya ga hotonta da sunanta
radau, sai yau yasan kasarta ashe yar Nigeria ce?
Ya zakulo *yar karamar jaka (wallet). A cikin jakar ya
bude anan ne ya ga I.D card dinta na makaranta wato
FTMS, da wasu kuma na wasu makarantunta
na can Nigeria. Ya hada ya mikawa malaman asibitin.
Shi da masu gadin gidan ne suka kukkulle mata ko ina a
gidan, sannan suka watse. Dr. Faduwa ta koma gidanta,
security suna rike da makullin gidan suka koma dan
dakinsu a bakin get, yayin da Abdul-Sabur ya koma
gidansa.
Umaima kuwa na can akan gadon asibitin ana ceto
rayuwarta don ta galabaita, bata ciki hayyacinta.
Daga asibitin aka yi wa makarantarta waya suka tura
malamai mata guda biyu, su ne za su dinga zama da ita.
Ya kasa zaune, ya kasa tsaye, balle ya kwanta, babu ma
maganar cin abinci a wajen Abdul-Sabur, ya shiga
damuwa sosai, saboda tausayin rai.
Babban abun tausayin ma shine rashin hakikan *yan
uwanta a kusa ga babu waya balle a buga a sanar musu.
Ko saboda hakin mutuwa.
Addu,a yake, Allah Ya sa ta rayu kada ta mutu, ba ya son
ta mutu duk da ta tsane shi, ba ta ki ta ga ba
ya doron kasa ba. A daddafe ya bari gari ya waye,
da sassafe ya shirya ya fito wajen masu gadi, da suka
gaisa sai ya tambaye su adireshin asibitin da aka kai
Umainah.
A rubuce suka bashi kamar haka:- Sime Darby Medical
Center Subang Jaya Jalan SS12/1A 47500 Selangor Darul
Ehsan, Malaysia.
Babu wata matsala yasan ma asibitin, ba shi da nisa da
makarantarsu. Sai ya yi musu godiya ya nufi asibitin. Yana
hanya yana fargaba guda biyu.
Na farko yana fargabar yadda zaiga jikinta, sauki ko
tsanani. Sannan na biyu yana fargabar yadda za ta yi idan
ta ganshi, farin ciki ko takaici?
MAKWABTAKA 7
Ko ba a fada masa ba, yasan ta tsane shi, ba mamaki idan
ta ganshi ta disga shi. Shi dai koma
mai zai faru ya ji ya gani sai ya je ya saka a ransa duk abin
da yake yi yana yi ne saboda Allah, kuma a wajenSa yake
neman sakayya.
Ya isa asibiti a reception, ya yi musu bayanin suna da
yanayin ciwonta, na da nan suka fada masa
hawa na uku ta ke, da lambar dakin da ta ke. Ya yi godiya
ya nufi dakin, yayin da fargabar da yake ciki
ta sake tsananta. Yana ta addu'a dai har ya isa kofar
dakin, ya kwankwasa a nutse gami da yin sallama,
sai yaji muryar wasu mata sun amsa masa sannan ya tura
kofar ya shiga.
Aka hau kallon-kallo tsakaninsa da matan biyu, daya *yar
Malaysia ce, daya kuwa India ce. Yayin da Umaimah ta ke
sheme akan gado ana mata karin ruwa, idanuwanta a
rufe alama dai baccci ta ke yi.
Ya karaso jikin gadon ya gaishe su, sannan ya gabatar da
kansa cewar shi makocinta ne, sannan suka saki ransu
don da sun yi masa kallon rashin fahimta. Ya tambayesu
yaya me jikim? Suka yi ta koro masa bayanin abubuwan
da suka faru da ita a jiya, cewar ciwon cikin ya tsananta,
amma yau da safe ta sami sauki sosai, har ta sami bacci.
A cikin bayanansu ya gane cewar ma,aikatan
makarantarta ne, sai ya ji hankalinsa ya kwanta tun
da ga masu kula da ita Allah Ya kawo. Ya je kanta ya tsaya
ya yi ta tofa mata addu,o,i na neman sauki, afuwa,
rangwame daga Rabbul-Samawati.
Ya ce da su, ''Idan ta tashi a ce Abdul-Sabur yana yi mata
sannu.
Ya yi musu sallama ya tafi sai yanzu yaji hankalinsa ya
kwanta, da ya ga jikin da sauki. Da yammacin ranar Dr.
Faduwa zata tafi unguwa ta biyo ta gidansa ta iske shi a
zaune a falo ya yi tagumi. Kallo daya ta yi masa ta san
bayajin dadin rayuwarsa. Ta sami kujera ta zauna ta
gaishe shi, sannan ta tambaye shi. Shin yana da labarin
halin da marar lafiyar nan ta ke?
Ya amsa mata da, ''eh ta sami sauki sosai, na je na duba
ta ma dazu.
Sai ta yi kasake tana kallonsa, da alama tana so ta ji yadda
suka karke.
Ta tambaya da sauri ''Ta ganka? Kun gaisa?
Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce, ''gaskiya bata ma san na
je ba, saboda tana bacci. Dr. Faduwa ta yi ajiyar zuciya ta
ce, ''Barkanka, na
taya ka murna da ba ka sameta idon ta biyu ba.
Ya yi mamaki dajin kalamanta, sai ya tambaya, ''Me yasa
kika ce haka?''
Ta tabe baki ta ce, ''Da ba zata amsa maka ba,
saboda yadda nasan tsanar da ta yi mana. Ya kyalkyale da
dariya, ya ce, ''Kai Faduwa, ai abun bai kai haka ba. Ni dai
uzirin da nake bata shine, na san tana da wani dalilinta na
daban, aka bibiya laifin wasu ne ya shafemu. Ina yi mata
addu'a Allah Ya sa ta gane.
Faduwa ta ce, ''Ai ba don kai ba yarinyar nan ko zata
mutu ba zanje kanta ba. Kai ne dai da naci ka
kasa rabuwa da ita, na rasa dalili. Koda yake na fahimce
ka, kana son yarinyar nan sosai, kuma har cikin
zuciyarka.
Abdul-Sabur ya gyra zama ya zazzare ido don mamaki, sai
ya girgiza kai. Ya ce, ''Babu ko daya, da za ki yarda da ni yi
miki rantsuwa, wallahi babu maganar so a tsakanina da
wannan yarinyar. Haba Faduwa kamar ba ki san
halina ba, shekararmu biyu da ke agidan nan, ya kamata
ki fahimce ni ki kuma fahimci irin macen da
take burge ni. Na daya, kin sanni da son macen da ta
mallaki hankalinta, ta san rayuwar duniya sosai, ba *yan
matan nan da suke rawar kai ba, wai su *yan boko.
Umaimah yarinya ce karama ba sa,ar soyayyata ba ce.
Na biyu halayenta kwata-kwata ba su yi min ba don ba ta
da tarbiyya, fitsararriya ce, ba ta burge ni ba don ina son
mace mai kunya da sanin darajar na gaba da ita.
Na uku, musulma ce amma ba ta da ilimin aiwatar da
addinin don ba ta bin abin da Allah ya ce, ba ta
kyautatawa makwabtanta ba, bata bayar da hakkin
MAKWABTAKA. Inajin tausayinta ne kawai kasancewarta
mace,
kuma yarinya karama a kasar da babu iyayenta, ba dangi
ba kawayenta. Ina so na nusantar da ita tasan hakkin
makwabci akan makwabcinsa, ko don gaba ma tasan
yadda zata zauna da
makwabtanta ko bayan ta yi aure. Na dauketa kamar
karamar kanwata mai neman shawarata.
Yanzu da na biye mata shirmen nan da ta ke na babu
ruwanta da mu, da ta yaya za,a yi a san tana
cikin gidan nan a kwance babu lafiya? Ai ko mutuwa ta yi
ba za,a sani ba, sai dai idan ta mutun
ta kwana uku ta rube wari ya ishi jama,ar gidan a balla
kofa a ganta. Ina amfanin irin wannan alhalin
mu dukka musulmai ne?
Faduwa, ina tausayin mace, musamman wacce ba ta
gaban iyayenta, ko hannun mijinta. Duk inda na ga
matashiyar mace sai na ji ina sonta, saboda ina da kanwa
wacce na fi sonta a duniya fiye da kowa da kuma komai
da na mallaka.
Dr. Faduwa ta yi murmushi, ta ce. ''Nasan da haka Abdul
amma fa yarinyar can ba *yar mutunci ba ce.
Duk inda ka kai ga nuna mata hanyar Allah ba zata
saurare ka ba.
Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce, ''Wanda yake abu
saboda Allah baya cewa ya gaji kuma baya fushi ya ce ya
daina. Ina yi mata addu'ar Allah Ya ganar da ita, yanzu a
matsayinki na likita idan kika duba
yarinyar nan (psychologycally) za ki ga tana da matsala a
rayuwarta. Zai yiwu an guma mata wani
abu ne na takaici ta yi hijira ta dawo nan, amma ya za,ayi
ace mace ita kadai ko kawa ba ta yi, balle saurayi ko miji,
kuma ko wayar hannu ba ta da ita (handset). Wannan fa
abin dubawa ne Faduwa.
Dr. Faduwa ta gyada kai, ta ce, ''Na lura tana cikin
damuwa, amma duk damuwarta ai ba ta fi ni ba,
amma na ke daurewa na ke shiga jama,a na ke gaisawa
da kowa lafiya.
Abdul-Sabur ya yi murmushi, ya ce, ''Ka ji ta, wai ba ta kai
ki ba ni me yiwuwa duk na fi ku damuwa,
amma nake daurewa. Kowanne mutum da kika gani a
duniyar nan yana da tasa matsalar, kuma
tasa kadai ya sani, sai ya yi ta ganin kamar ya fi kowa
matsala.
Dr. Faduwa ta ce, ''Haka ne, Allah Ya yaye mana.
Zo ka raka ni 'KL Sentral zan je na ga wata kawata ta
haihu.
Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce, ''yi hakuri wallahi bazan
iya zuwa ba. Bana jin dadi saboda bana iya cin abinci, ba
na bacci kwana biyu ke nan.
Dr. Faduwa ta mike tsaye ta yi dariya, ta ce, ''Lallai kai kafi
kowa ma tausayi, akan ciwon yarinyar ne
ka kasa bacci da cin abinci? Ai kuwa gara ma ka cire
ciwon nan a ranka, kaci gaba da harkokinka
idan dai wannan ce ina nan da kai tana warkewa zata ce
ba ta san mu ba.
Abdul ya yi dariya ya ce, ''Ke ma na ga alama kin kasa
fahimta ta, amma ina fatan ki fahimce ni nan
gana.
Faduwa ta fice ba tare da ta sake cewa komai ba, ta bar
Abdul-Sabur a nan a zaune yana tunani. Bayan kwanaki
hudu, sannan aka sallamo
Umaimah daga asibiti, sai da matan nan biyu suka raka ta
har cikin falonta. Bayan sun roke ta ta dawo gidansu ta
zauna har jikinta ya yi kwari saboda ba dadi zaman ita
kadai ta ki amincewa, ta ce su barta zata iya zama ita
kadai. Suka ba ta magunguna suka fita suka tafi a motar
da suka zo. Fitarsu da kamar mintina goma,
Umaimah na zaune har yanzu akan kujera tana tunanin
tashi ta rufe kofa sannan ta shiga ta yi wanka, sai taji ana
danna kararrawa a bakin kofar gidanta. Ta yi mamaki
marar misaltuwa, ta taso da sauri ta daga labule don
kofar a bude ta ke.
Abdul-Sabur ta gani cikin kyakykyawar shigarsa ta wando
baki (jeans) da riga fara (Shirt). Kamshin nan nasa na
turaren (Dolce Gabbana) shi ne ya daki
hancinta, kamshin nan ba karamin tuno mata baya ya yi
ba. Ta yi mamak da jin yau ya ambaci sunanta
'Umaimah' maimakon 'Maye' da yake kiranta a baya.
Sai ta ji saukin tsanar da tayi masa a baya. Ba ta amsa
masa ba, ta ci gaba da sauraron abin da zai ce
don ta matsu ya fada ya wuce, ba ta kaunar ya dade a
bakin kofarta.
Ya yi ajiyar zuciya, ya ce, ''Ya ya jikinki? Ina fatan kin sami
sauki sosai? Allah Ya baki lafiya.
Ta saki labulen ta labe ba tare da ta amsa masa ba.
Ya ci gaba da jiran amsar da zata ba shi, ya ji ta yi shuru.
Sai ya gyara tsayuwa. Ya ce, ''Umaima, ba na binki da
wata manufa illa alkhairi. Manzon Allah (S.A.W) ya ce,
kada ka
kwana ka koshi makocinka ya kwanta da yunwa.
Haka ka dubashi idan bashi da lafiya. Idan har makwabci
bai amince da makwabcinsa ba yana
gudun zai cuce shi ta hanyar fada masa bakar magana,
zagi ko duka, ko kuma neman halaka shi, to wannan
makwabci ba shi da rabo a lahira.
A kwai kissar wata mata da ta rasu bayan kuma an shaide
ta da yawan sallah, azumi, kyauta sadaka.
Amma aka ganta a wuta. Da Annabi (S.A.W) Ya binciki
abubuwan da ta aikata a rayuwarta ta duniya sai aka
shaide ta ta cika komai banda abu daya, shine ba ta
kyautatawa makwabtanta. Tana musguna musu, ba ta
zauna lafiya da su ba,
wannan dalili shi kadai ne ya kaita wuta (Wa'iyazubillah).
Don haka ya ke kanwata Umaimah ki yi hakuri ki zauna
da MAKWABTANKI lafiya, ki ba ni ba ko don nan gaba. Na
barki lafiya, duba ki na zo yi ina fatan Allah Ya baki lafiya,
bissalam.
Ya juya ya tafi gidansa.
Sai ya wuce ya bar ta a nane da jikin labule ta kasa
motsawa, daga dukkan alamu wa'azin fa ya shige ta, dan
ta tsorata, tabbas ta san gaskiya ya fada mata
tsagwaronta. Amma ba ta jin zata iya aiwatar
da nasihohinsa, saboda dalilinta da yawa akan cuta da
musgunawar da MAKWABTANTA suka dade suna yi mata
a doron kasa.
Ta girgiza kai ta fada a bayyane, ''Zam iya amincewa da
kowa a duniya, amma ban da makwabtana, saboda sun
zalunce ni.''
UHM to ai da sauki tunda ni ba makwabci bane, da fatan
zaki aminta dani Umaimah
MAKWABTAKA 8
Ta jawo kofarta a fusace ta datse, yayin da ta hau faman
huci, ranta ya duguzuma ya baci. Ta tabbatar
muddin ba ta bi nasihar Abdul-Sabur ba tana cikin
halaka. Duk abin da ya fada gaskiya ya fada mata, amma
kuma ya tuno mata da kasurgumin bacin ran da ya faru
da ita a baya tsakaninta da MAKWABTA.
Ta dade a zaune a falo tana tunanin yadda aka yi
MAKWABTANTA suka san ba ta da lafiya, sai ta shiga
mamakin yadda ma aka shigo gidan akasan bata da lafiya
alhali kofarta a kulle. Ta tashi a hankali ta shiga dakin, ta
tsaya tana kallon inda ta kwanta, ta shiga dauki ba dadi da
kwakwalwarta tana kokarin tuno abubuwan da suka faru
da ita kafin ta fara ciwon ciki.
Abin da zata iya tunawa shi ne, ta saka rigar bacci ta
kwanta akan gado, yayin da ta fara jin ciwon ciki mai
tsanani ya turnike ta. Tun tana juyi harta fado kasa abin
da zata iya tunawa kenan.
Ta tsuguna kasa a hankali ta dauko rigarta a tsakar daki ta
dudduba, sai ta shiga dogon tunanin yadda
aka yi aka sauya mata rigar jikinta. To yaya ma aka yi aka
san bata da lafiya? Shine abin da yake damunta. Tabbas
ishara ce Allah Ya nuna mata,
saboda mutum dadi ne da shi. Duk in da ka kai da kin
mutane ka kwanta kai ka dai a cikin gida ka
mutu dole mutane za su bude su dauke gawar, su
bunneka, don haka dole mutum ya yi mu'amala da
mutane. Ta dade a zaune tana tunani, har da koke-koke,
dom ita ma ba haka ta so ta kasance tare da jama,aba,
dole ce ta saka ta ko ta fito da niyyar gaisawa da jama,a
tana ganinsu sai ranta ya baci ta fasa.
Ta jima a zaune a gefen gado tana kuka, sannan ta tashi ta
shiga wanka. Bayan ta yi wanka ta yi sallah,
sannan ta lallaba ta shiga kicin don dafa abin da zata ci,
saboda yunwar da ta ke addabarta.
Ciwo ne yake samun mutum a lokaci guda, sauki kuwa sai
a hankali. Babu ciwon cikin dai a yanzu amma ba ta jin
karfin jikinta da dadin bakinta. Tana kuma shan
magungunanta, don haka gaba daya satin Umaimah ta
kasance a gida ba ta fita makaranta ba. Sai da ta tabbatar
ta warware sosai,
sannan ta shirya ta fito zuwa makaranta, ranar litinin da
safe da misalin karfe tara kenan.
A cikin lift Umaima ta hadu da Dr.Faduwa, mai hali ba ya
fasa halinsa, ba ta yarda ta hada ido da Dr.Faduwa ba,
balle ta yi mata sallama. Kasancewar su takwas ne a cikin
lift din, sai ta sami lungu ta labe daga bayan Faduwa har
suka iso kasa inda kowa ya firfito.
Jefa kafarsu ke da wuya akan baranda suka yi kicibus da
Abdul-Sabur daga dukkan alamu Faduwa yake jira. Daga
yadda ya ga Umaimah ta zabura ya san ta yi mamakin
ganinsa dai-dai wannan lokacin, kuma a wannan waje.
''Zo ki wuce''. Inji Abdul-Sabur ya ce da Umaimah gami
da matsawa ya bata hanya. Ta sunkuyar da kanta kasa ta
wuce abinta ba tare da ta gaishe shi ba kamar yadda ya
ke sa ran samun gaisuwarta ko don wa,azin da yayi mata.
Faduwa ta dube shi ta juya ta dubi Umaimah, ta girgiza
kai ta ce da shi.
''Ka ga abin da nake fada maka ko? Ai mai hali ba ya fasa
halinsa.
Tafiya suke zuwa get din fita, yayin da Umaimah ke
gabansu, sauri kawai ta ke yi, don kada ma ta jera
da su. Amma duk da haka takan jiwo wasu abubuwan da
suke fada a kanta.
Faduwa fada ta ke yi da karfi kan rashin tarbiyyar
Umaimah, yayin da Abdul-Sabur yake nemar mata uziri
cewar, akwai dalilinta na yin haka kada tayi saurin yanke
mata hukunci.
Umaimah ta tabe baki ta ce a ranta, ''Koma dai me zaku
ce matsalarku ce, ku ta shafa dan ba kwa gabana, da zaku
rabu da ni, da na fi jin dadi. Ta kara daga kafa tana sauri,
ta haye saman bene a
inda zata haye gada zuwa makarantarta. Daga nan ba ta
waiwayo su ba, bata san inda suka bulle ba kuma. Tana
kyautata zaton tasi suka tsayar suka shiga.
****************************************
Zangon karatu na karshen 2nd semester ya zo karshe, har
an fara jarabawa a wasu makarantun,
yayin da makarantar su Umaimah har sun yi nisa da
farawa.
Ta yi karatu cikin dare, ta yi da safe, ta yi da maraice,
yayin da ta ji kwakwalwarta ta yi kamar zata buga don
takura. Harta daina fahimtar abin da ta ke karantawa don
haka sai ta harhada ta rufe. Ta
fito baranda ta tsaya tana kallon titi, motoci da mutanen
da suke giftawa. Iska mai sanyi ta yamma
ce ta ke fifitawa, ta sake gyra tsayuwarta tana kallonsu, sai
ta ji ta fara washewa daga damuwa da gajiyar karatu.
Sallama ta ji an yi mata babu bata lokaci ta kalli inda
muryar ta fito, ko ba a fada mata ba ta san AbdulSabur ne dan daga saitin gidansa
muryar ta fito. Ta dube
shi ta ga yana tsaye a barandarsa yana yi
mata murmushi. Ya yi matukar mamaki da ya ji ta amsa
da ''Wa'alaikassalam.
''Ya ya karatu? Ya yi karfin halin tambayarta.
Wannan karon dai bashi da amsa, don haka ya ja fatar
bakin ya kame, bai sake yi mata magana ba. A
zatonsa zata koma cikin gida kamar yadda ta saba idan ta
ganshi, sai ya ga ba ta tafi ba, amma ba ta sake daga ta
dube shi ba. Ya dade a tsaye yana kallonta, sai ya koma
ciki ya rabu da ita. Sai da ta ji ana kiran sallar magaruba
ta koma cikin gida daga nan bai sake ganinta ba, sai da
yammar washegari tana dawowa daga makaranta da
alama dai jarabawa ta je ta zana ta dawo.
****************************************
A lokacin da gaba daya makarantun jami'o'in suka gama
jarabawa suka yi hutu, dalibai suka fara yayewa, yayin da
Umaimah ta ji a ranta, daman zata iya tafiya kasarta hutu
itama don ta gaji da zaman kadaici, sai dai kash! Ba zata
iya tafiya ba don ba ta so a san tana raye.
Jifa-jifa ta ke hango Faduwa da Abdul-Sabur da alama su
ma wannan hutun ba zasu tafi gida ba.
Suna nan, don haka sai ta dan ji sanyi a ranata, ta ji ashe
ba ita kadai ba ce wacce zata zauna. Duk da ba ta tunanin
za su dauke mata kewar komai.
Idan taji kamar zuciyarta zata fashe don tunani, sai ta
shirya ta fita wuraren shan iska, inda zata ga
jama'a daban-daban da abubuwa masu ban sha,awa.
Malaysia kasa ce wacce babu abinda suka saka a gaba irin
shakatawa musamman daga yamma zuwa dare. Idan ka
shiga cikin KL inda tulin malls suke babu abin da zaka
dinga jiyowa sai sautin kida. A gefen tituna kuwa jama,a
ne da'ira-da'ira sun zage abubuwan kallo kamar masu
wasa da maciji, masu kada giraya (giter), masu rufa ido.
Kida kuwa duk kusurwar da ka zo giftawa da irin
sautinsa, kasancewar baki musamman Turawa suna
shigowa sosai don shakatawa.
A yau Umaimah yawon nata ne ya motsa don ba ta san
takamaimai inda zata nufa ba, zaman gidan ne
ya ishe ta niyyarta tunda yamma idan ta fita sai dayan
dare zata shigo gida. Don kwanaki biyu ta yi
tana bacci ta gaji da kwanciya. Da ta je sayan tikitin jirgin
kasa sai ta tamabayesu, ina ne tasha ta karshe
idan aka tafi daga nan? Matar mai sayr da tikiti ta zayyano
mata cewar.
''Yanzu jirgi zai zo daga KL Centaral, ya shigo ta
'Tunsamban Than' ya zo nan 'Maharjalela', sai ku tafi
'Hangtuah', sai 'Imbi' sannan 'Bukit bin tang,
Umaimah ta ce, ''Idan ya wuce Bukit bin tang, sai ya tafi
ina?
Matar ta ce, ''Zai tafi 'Raja Chuland', 'Bukit nenas' 'Dang
Wangi', 'Medantuanku', 'Chow kit' sai ya tsaya a 'Titi
Wangsa' sannan ya juyo...''
Umaimah ta yi murmushi, saboda ta ji yawon da akalla
zata kai sha biyun dare a hanya. Sai ta tambaya nawa ne
kudinta daga Maharjalela zuwa Titi wangsa?
Matar ta ce, ''Riggit goma sha uku''. Ta zaro ta biya ta
wuce, zuciyarta cike da annuri.
Ana ta turmutsitsin shiga jirgi mutumin da ke gabanta ya
yi sa'ar samun kujera ya zauna. Ita kuwa a tsaye ta ke ta
rike karfe. Bayan ya zauna ya juto ya dubi mutanen da
suke tsaye a kansa.
Abdul-Sabur ne sai yayi ido hudu da Umaimah itama sai
yanzu taga fuskarsa, sai ya yi zuruf ya mike tsaye kai ka ce
bawa ne ya ga ubangidansa.
Yayin da ita kuma take kokarin kawar da kai gefe har da
matsawa da da hanya ma cikin mutane zata
kutsa ta bace masa.
Cikin harshen Turanci yake magana, don haka duk jama'a
na jin abin da yake fada kuma sun zuba musu ido.
Ya ce, ''Zo ki zauna, ki zauna ga kujera. Umaimah zo ki
zauna.
Har sau uku, don babu yadda zata yi ido ya yi mata yawa
ta lallabo ta zauna cikin sanda kanta a sunkuye a kasa.
Ranta a bace don bata so hadu da wanda ta sani a
yammacin nan, saboda ta fito da niyyar yawatawa ta ga
gari, gari ya ganta. Ba ta son wani mahaluki ya dame ta
kuma.
Jirgi dai sai tafiya yake yana tsayawa a tasoshisa dabandaban, ya sauke wasu ya
kwashi wasu. Sai ta ga AbdulSabur ba shi da niyyar sauka ta dago ta dube shi, shima
ya dube ta sai ya yi mata murmushi,
Ya ce, ''Ai ba'a zo Bukit bin tang ba na san a nan za ki
sauka, ni ma haka can zan je.
Ta tabe baki ta sunkuyar da kai kasa cikin rashin kulawa
da zancensa. Ba jimawa aka sanar, 'Bukit bin tang', ya
juyo ya kalle ta, sai ta rataya jakarta ta yunkura ta tashi,
ta bi bayansa su da dandazon jama,a. Yayin da ta
tabbatar ya wuce gaba, sai ta
noke ta ki fita ta kutsa lungu cikin mutane ta sami kujera
ta yi zamanta a wani bangaren. Ba ta dago da kanta ba sai
da ta tabbatar an rufe jirgi yadda bazai iya dawowa ba. Ai
kuwa ta hango shi yana ta waiwaye-waiwaye yana
nemanta, har ya so ya ba
ta tausayi, amma kuma taji sakayau kamar an cire mata
kaya da ya sauka.
MAKWABTAKA 9
Duk ta karaci yawonta da bata
lokacinta a
karfe goma ta hawo jirgi ta juyo gida.
Da
suka zo tashar
'Bukit bin tang' sai suka sauke
fasinjoji suka
dibi wasu. Kwatsam sai ta ga AbdulSabur ya
nufo ta kai tsaye,
idanuwansa a kanta suke.
A ranta ta ce, ''Ga mayen nan, kamar
aljani,
duk inda na sa kafata sai na ganshi
ko da
kuwa kasar na
bari. Anya kuwa wannan mutum ne?
Ta hada girar sama da kasaa, don
tasan ta yi
masa laifi kada ma ya ga fuskar
tambayarta
wani abu.
Sai ta cika da mamaki a lokacin da ta
ga
fara,arsa yadda ka san ba ta taba
saba masa
ba. Ya yi mata
sallama gami da yi mata sannu da
dawowa.
Ta gyada kai kawai ba ta amsa masa
ba,
suka ci gaba da tafiya babu abin da
yake yi
illa kakkare ta da yake, don kada a
matseta a
lungu saboda karatan da suka
cunkushe
cikin jirgin. Jirgi ya cika
makil saboda kowa ya na so ya koma
gida,
don dare ya yi. Har yanzu su duk a
tsaitsaye
suke sun
rike igiya babu kujerar zama. Motsi
kadan ta
yi sai ya juyo ya kalle ta cikin
tattausar murya
yake yi mata sannu. Sai ta ji kamar ta
kurma
ihu don takaicin ya shiga harkarta. A
haka
dai har suka karasa 'Maharjalela'.
Babu
yadda ta iya, dole ta fito dan niyyarta
ta ki
fita a wuce da ita wata unguwar,
sannan ta dawo idan ya tafi. Kamar
yasan
haka ta ke nufi, sai da ya tabbatar ya
saka ta
a gaba suka fito tare.
Tafiya kawai take kanta a sunkuye a
kasa,
tambaya kala-kala da labaru ya ke
rero mata,
wadanda basu shafe ta ba, ba su
shafi tsarin
rayuwarta ba. 'Yes ko 'No kawai ta ke
jero
masa. Har suka sauko daga
tashar jirgin suka nufo gida.
Tambayrta
yake, ya ya kwarin jikinta, cikin ya
daina
ciwo ko?
Ta dago kai ta dube shi a fusace ta
galla
masa harara ta girgiza kai don takaici
gami
da dorawa da dan siririn tsaki.
Cikin harshen turanci suke magana ta
ce,
''Kai.... Kai Abdul-Sabaur, bazan
boye maka
ba, a gaskiya kana takurawa rayuwata
da
yawa. Ka sani na baro garinmu,
kasarmu na
zo kasar da ba a taba sanina
ba, ni ma bansan kowa ba, saboda
gudun
takura.
Me yasa zaka nemi saika sanni dole?
Bana
son damuwa, don Allah ka yi hakuri
ka daina
shigar min harka, na fi jin dadin
rayuwata ni
kadai. Murmushi ya yi mata, ya ce,
''Allah
Sarki yarinta.
Umaimah ki yi hakuri, ki kara hakuri,
ko ba
ki fada min da baki ba, na san kin
takura a
yanayinki da
nake gani, na san na dame ki. Amma
ita
rayuwar duniya da kike gani kowa
hakuri
yake da ita, kuma
kowa yana da matsala, wata matsalar
ma
har ta fi ta ki. A matsayinki na
musulma ai ba
wannan hukuncin za ki yanke ba na
tahowa
inda ba asanki ba, kuma ki ki yarda ki
saba
da kowa idan kika yi haka kamar
kinyi fushi
ne da kaddarar da Allah Ya dora
miki.
Musulmi na gari yana fara,a yana
mai godiya ga Allah a lokacin da
yake cikin
tsanani. Ba ki taba jin kissar nan ta
wani
mutum ba? Wanda bakin cikin duniya
ya
dame shi, ya je Ka'aba yana dawafi,
yana
cikin damuwa, yana ta addu'a. Sai ya
hadu
da wata mata, wacce suke zagaye
tare.
Fara'a matar ta ke ti fuskarta cike da
annuri,
gata
kyakyktawar gaske. Sai ta burge shi
ta bashi
sha'awa ya ji dama shine ya sami irin
farin
cikin da take ciki. Tun yana fada
aransa, har
ya fito ya tambayeta.
Ya ce, 'Yah ke wannan mata, ke kuwa
wanne irin farin ciki kike yi haka ne?
Daga
ganinki ba ki da
matsala a duniya. Sai matar ta sake
yin
murmushi, ta ce, 'bawan Allah ni ce
kuwa
nake da damuwa, saboda mai gidana
ne ya
tafi kiwo tunda safe bai dawoba har
dare ya
yi, ashe mutuwa ya yi a can, sai na
aika
babban dana ya je ya nemo shi daya
tafi
shima maciji ya sare shi ya mutu, ma
kaji
shiru na fita neman su na bar
karamin jariri
kafin in dawo gida na zo na tarar
kura ta cinye shi. Na dawo bani da
kowa
yanzu a duniya Allah Ya karbe
abunSa.
Godiyar Allah ce kawai da wadatar
zuci yasa
kaga ina dariya.
Tun daga wannan lokaci mutumin ya
daina
damuwa da matsalarsa ya ji ashe shi
tashi
matsalar shafar mai ce. To haka
akeso
musulmi na gari ya kasance.
Umaimah ta dubeshi yayin da jikinta
ya yi
sanyi, ba ta kara magana ba har suka
shiga
bakin get. Ta kama hanyar gidanta
shima ya
nufi bangarensa.
Kalmar karshe da ya furta a gare ta,
ita ce,
''Bissalam. Ta amsa da ''Ma'assalam.
Ta wuce gida yana mai tsananin
mamaki da
irin kwakwalwa da dadadan kalamai
masu
tausasawa
irin na Abdul-Sabur. Mutum ko
shaidan ne
sai jikinsa ya yi sanyi idan ya fara yi
maka
nasiha.
Tabbas Abdul-Sabur mutum ne mai
rikon
addini da iya xama da jama. Amma
ita duk
da haka bata tunanin taci gaba da
zama a
gidan nan, don ta ga sannu a hankali
AbdulSabur zai sa ta saba da MAKWABTA,
ita kuwa
ba ta son su saba sam.
Sai yau Abdul-Sabur ya fara jin sanyi
a ransa
a game da Umaimah, yau ce rana ta
farko da
ta fara bude bakinta ta yi masa
doguwar
magana, har da ya yi tunanin ko
batajin
turanci ne sosai shi yasa ba
ta son magana. Sai ya ji ta iya
Turanci sosai,
sai ka ce a kasar Turawa ta yi
karatun
tubalinta (Primary da secondary).
Daga
dukkan alamu zaici galaba a kanta,
ya fara
rusa mata bakar akidar nan da ta
saka a
ranta, ta kin gaisawa da
makwabtanta.
Asuba ta gari Abdumaimah !!!
***************
***************
A lokacin da Dr. Faduwa ta ga
Umaimah a
tsaye a kofar falonta sai da ta razana,
a
lokacin data bude kofa tana shara da
sanyin
safiyar lahadi. Dr. Faduwa cike da
mamaki ta
tsurawa Umaimah ido tana kallo, don
tana
kokonton ko ba ita ba ce, ko kuma
mafarki
ta ke yi? Umaimah ta lura da hakan,
don
haka sai ta yi murmushi ta gaisheta.
Dr. Faduwa ta tambaya, *Yan mata
kuwa,
daga ina?
Umamimah ta yi mamaki da jin
wannan
tambayar, don haka sai ta kasa amsa
mata.
Ta ce, ''Tabbas za ki yi mamakin
ganina a
gidanki a yau, kuma a dai-dai
wannan
lokaci, amma kada ki
yi mamaki alkhairi ne ya kawo ni. Ko
ba ki
san sunana ba na san kin san
fuskata, ni
makwabciyarki ce, sunana Umaimah
Bello.
Dr. Faduwa ta yi murmushi, ta ce,
''Na gane
ki
Umaimah, zo ki zauna.
Suka dungumaa suka isa cikin falo
suka
zauna.
Yayin da Umaimah ta sunkuyar da kai
kasa
ba tare da ta san ta inda zata fara ba.
''Ina sauraronki *yan mata''. Inji
Faduwa.
Umaimah ta dago a hankali ta dube
ta, ta yi
murmushi.
Ta ce, ''Na zo na gaishe da ke, kuma
na ba ki
hakuri, sannan na yi miki sallama zan
tashi
daga gidan nan yau, shi ne na ga ya
dace na
yi muku sallama. Don Allah ki taya ni
fadawa
abokinki Abdul-Sabur.
Dr. Faduwa ta dade tana dubanta ba
tare da
ta san abin da zata fada mata ba,
saboda
mamaki da takaici.
Can ta yi murmushin karfin hali, ta
ce,
''Daman kin shekara ne a gidan ko ba
kudin
shekara kika biya ba?
Umaimah ta sunkuyar da kai kasa ta
yi dan
murmushi. Ta ce, ''A,a kudin shekara
na biya,
yanzu watannina tara ina dai so na
tashi ne
kawai.
''Saboda kin tsani MAKWABTANki ko?
Faduwa ta fada cikin gatsali. Sai
tambayar ta
yi wa kwakwalwar Umaimah nauyi,
cike da mamaki ta dago da sauri ta
dubi
Faduwa tana tuhumarta da idanu.
Dr. Faduwa ta sake zaro ido ta
dubeta duba
irin na ido cikin ido, ta ce, ''Kwarai
kuwa
zaki tashi saboda
kin tsani makwabtanki, suna takura
miki da
gaisuwa. Sun ishe ki da yi miki
sallama a duk
sanda ku ka hadu a bakin get a
matsayinku
na musulmai ku dukka. Babu wannan
kaunar ta musulmi da
yake yi wa dan uwansa musulmi a
zuciyarki.
Sai hawaye ya cikawa Umaimah ido
ta
girgiza kai, ta ce, ''Ba haka ba ne, ina
dai so
na tashi ne kawai don ra'ayin kaina.
Faduwa ta gyada kai, ta ce ''Bazan
hana ki
yim abin da kike so kiyi ba, haka ba
zan
sauya miki ra'ayinki
ba, kuma ba zan daina yi miki addu'a
ba, da
fatan alkhairi a rayuwarki ko ba kya
tare da
mu. Sai dai ina so ki sani kuma ki
saka a
ranki, kin yi asarar makwabci na gari,
mai
mutunci da tausayi da sanin ya
kamata,
wato Abdul-Sabur. Kin tsane shi har
tsanarsa
ta shafe ni, to ki cire ni ma a ciki don
ni tuni
na cire shafinki a rayuwata, tunda ba
kya so
a bawa juna hakkin makwantaka na
rabu da
ke.
Abdul-Sabur ne ba zai iya ba, du ba
ki ga
duk irin wulakancin da kike yi masa
amma
bai damu ba,
kuma bai daina ba. Kar ki dauka don
ke
mace ce, kuma mai kyau, a,a
ko maza ne haka yake kula da
MAKWABTA,
don shi cikakken musulmi ne, mai
rikon
addini duk wata sunnah Manzon
Allah
(S.A.W) yana rike da ita. Bari na baki
wani
labarin da ba ki sani ba, ba don
Abdul-Sabur
ba, da babu wanda zai san kina cikin
gidanki kin kwana kina ciwo. Ke ko
mutuwa
kika
yi babu wanda zai sani, don babu
wanda ya
damu da rayuwarki. Shi ne ya damu
da ke,
ya ke lura da
shige da ficenki, ya ke lura da
motsinki a
lokacin da kike cikin gidanki. Har ya
gano ba
ki da lafiya,
kamar wancan lokacin da ya sani na
zo na
duba ko lafiya ya yi sati baiji
motsinki ba,
kika tula masa
kasa a ido, kika ce mu fita harkarki.
Ni
daman tun daga ranar nai alkawari
na rabu
da ke.
Amma da ya zo min da maganar ciwo
in
daure in zo in taimake ki a matsayina
na
likita, dole na je na duba ki saboda
zuciyar
musulunci da tsabagen magiya da
wa,azin
da ya saka ni a gaba yana yi.
Don haka ki kula da duniya, kuma
kisan
darajar mutum, ki tabbata za ki mutu
halinki
na gari shi zai bi ki, kuma shaidar
mutane
itace shaidar lahira. Umaima ta doka
uban
tagumi tana mai surnano da hawaye.
Ta
dade ba ta iya furta kalma daya ba,
tana
dubam Faduwa tana sauraron labarin
da ta
ke ba ta na Abdul-Sabur tun daga
farko har
karshe.
Umaimah ta matse hawaye ta dubi Faduwa ta fara
magana cikin sassanyar murya a sanadiyyar sanyin da
jikinta ya yi. Ta ce, ''Duk abinda kika fada min gaskiya ne
kuma nasan duk kuskuren da nake yi, in takaice miki ko a
mafarkina Allah Ya nuna min gaskiya. Domin ina yawan
mafarki akan makwabtana, sai na ga na shiga hali na
tsoro ko na halaka, sai na ga Abdul-Sabur ya zo ya fitar da
ni. Na san Ubangijina Yana nuna min darajar
makwabtana. Ko a daren jiya na ga na fada rami AbdulSabur ya zo ya fito da ni,
wasu lokutan shi kadai, wasu lokuta har da ke. To ashe ke
nan Allah Ya na nuna min cewar, kuskure nake yi ke nan
da bana kula ku? Nasan ina cikin halaka saboda rashin
kyautatawa MAKWABTA,
bana so wannan dalili ya sa na halaka shi ne na yanke
hukuncin na tashi kawai.
Dr. Faduwa ta tambaye ta cike da mamaki, ta ce, ''Kin
gwammace gara ki tashi daga gidan ki
sauya hakinki na zauna da makwabtanki lafiya?
Umaimah ta sunkuyar da kanta kasa can ta dago ta dubi
Faduwa ta gyada kai. Ta ce, ''Tabbas ina da dalilina da
suka sa ba zan sauya ra'ayina ba akan MAKWABTA.
Faduwa ta shiga jinjina kai ba tare da ta sake cewa komai
ba. Tsabar mamaki Umaimah ta ke ba ta, ga
ta *yar yarinya sai taurin zuciya. A hankali Faduwa ta
mika hannu kan teburin da ke gabansu ta dauko wayarta
ba ta yi wata-wata ba, ta danno lambar Abdul-Sabur. Ba
jimawa ya amsa cikin harshen
Turanci suke magana.
Faduwa ta fada cike da zolaya, ''Kai da Allah tashi daga
baccin nan mu mata ma mun tashi tun asuba
balle kai namiji. Ya sake yin juyi ya yi mika, ya ce, ''Ki
kyale ni, yau ba ni da wurin zuwa.
Ta ce, ''Ko baka da wurin zuwa a da, yanzu ka sami wajen
zuwa. Ka zo gidana za ku yi sallama da makwabciyarka,
mai shirin tashi daga gidan nan da sanyin safiyar nan. Sai
ya mutsike ido ya ce, ''Ban fahimce ki ba Faduwa, wa
kenan?
Ta yi dariya, ta ce makwabciyarka wacce gidanka ke
kallon nata.
Ya shiga jero mata yambayoyin da ba ta san amsarsu ba.
''Me yasa zata tashi? Me akayi mata? Kewa ya fada miki
zata tashi? Inji Abdul-Sabur.
''Ni ma ban sani ba, ga ta a gidana ka zo kawai ku yi
sallama.
Tana gama fadar haka ta kashe wayar.
Ya dade a zaune bai iya tashi tsaye ba, don yana tunanin
mafarki yake yi. Can dai ya katse tunanin da yake yi, ya
mike tsaye. Kai tsaye ban daki ya shiga ya yi wanka.
Fiye da minti ashirin bai fito ba, Faduwa ta sake rangada
masa waya, ya ce ga shi nan zuwa. Aka
shafe mintuna biyar bai bayyana ba, har Umaimah ta fara
kosawa zata tafi, Faduwa na lallashinta ta yi
hakuri ya zo. A karo na uku Faduwa ta kira shi, sai ya
tabbatar mata ba zai zo ba ya san karya ta ke yi shi har ya
koma ya sake kwantawa.
Sai da ya ji ta yi magana cikin fushi, sannan ya shiga bata
hakuri gami da yi mata alkawari ga shi nan zuwa. Bai
wuce mintuna biyar ba ya bayyana a falon Faduwa, sai da
ya ga Umaimah ya gasgata maganar Faduwa, don har ya
taho bai yarda ba. Mamaki mabaiyyani ya fito daga
fuskarsa, ya dubi
Umaimah ya dubi Faduwa, can dai ya zauna,
sannan ya sake yi musu sallama suka amsa a lokaci guda.
Har zuwa wasu *ya dakikai babu wanda ya yi magana a
cikinsu, sannan Faduwa ta dubi Umaimah.
Ta ce, ''Ga shi ya zo kuma kinyi shiru.
Umaimah ta sake dukar da kai kasa ta ce, ''Ko bai zo ba
na ce ki yi masa sallama zan tashi yau daga gidan nan. Ina
muku godiya da fatan alkhairi.
Abdul-Sabur ya gyara zama ya dubi Umaimah ya ce
''Yarinya, me ya sa za ki tashi ke da ko shekara ba
ki yo ba a gidan nan? Sannan ga makarantarku a kusa da
gidan ko mota ba kya hawa? Ina kike so ki
koma? Umaimah ta dago a hankali ta dube shi, ta ce,
''Damansara zan koma.
''Damansara? Inji Abdul-Sabur da Faduwa suka tambaya
a lokaci guda.
Umaimah ta gyada kai ta ce, ''Eh, Damansara.
''Damansara ta yi nisa da makarantarku, kin san da cewa
sai kin shiga mota ko? Sabanin nan da kike zuwa
makaranta da kafa. In ji Abdul-Sabur.
Umaimah ta gyada kai, ta ce, ''Eh na sani.
Abdul-Sabur ya cika da mamaki, ya ce, ''Me yasa kike so
ki tashi? Anyi miki laifi ne na ga ko shekara ba ki yi ba? Ta
gyada kai, ta ce, ''Eh Faduwa ta yi ajiyar zuciya, ta ce,
''Babu irin tambayoyin da ban yi mata ba da nasihohi
amma ta
ki ji don haka ka kyale ta ka yi mata fatan alheri,
don idan ka takurata da tambaya ma kuka zata yi.
Abdul-Sabur ya yi shiru yana tunani, can ya dubi
Umaimah.
Ya ce, ''Akwai wata matsala ne da ta sa dole za ki bar
gidan nan?
Umaimah ta girgiza kai, ta ce, ''Ba komai.
Ya juya ya dubi Faduwa ya ce, ''Ke ma ba ta fada miki
dalilanta ba? Faduwa ta tabe baki, ta ce, ''Ni a su wa da
zata fadamin? Amsar da ta ke baka ita ta bani.
Abdul-Sabur ya shafa dan siririn gemun da ya zagaye
bakinsa, ya ce, ''Nasan dalilinki Umaimah,
mu ne matsalarki, musamman ma ni da kike ganin ina
takura miki. Ki yi min alfarma ki zauna har zuwa lokacin
da za ki cika shekara, nan da watanni uku ni zan tashi na
bar gidan. Ki ci gana da zama a nan
saboda ya fi kusa da makarantarku, tunda makarantarmu
tana Subang Jaya, ni zan koma can kusa da
makarantarmu. Faduwa ba ta da matsala ita ba zata
takura miki ba, daman ni nake takurawa ta je wajenki.
Umaimah ta sake dunkufar da kai kasa saboda nauyin
maganar da Abdul-Sabur yake yi.
Can ta bude baki zata yi magana sai ya dakatar da ita.
Ya ce, ''Kar ki damu, alfarma kawai na ce ki yi min, na san
akwai takura, amma don Allah ki daure kar ki tashi, ki
zauna.
Umaimah ta girgiza kai, ta ce, ''Ina so na tashi ne kawai ba
don ku ba, har ma na sami gida a can na
biya na wata uku.
Abdul-Sabur ya ce, ''Wannan ba matsala ba ce, kina iya
cewa kin fasa tunda ba ki shiga ba, kuma ba ki bata musu
lokaci ba, za su dawo miki da kudinki.
Faduwa dai ta dade tana dubansu ta cika da al'ajabi.
Can ta ce, ''Ai kin fada dazu kin ce saboda mu zaki tashi
saboda kin san ba kya kyautatawa makwabtanki. Allah Ya
ke nuna miki a mafarki shi yasa kike so ki tashi ba kya so
ki halaka, don ba za
ki iya sauyawa ba.
Abdul-Sabur ya sake lankwashe kafa daya akan daya yana
girgizawa, kallon Umaimah kawai yake yi yana so ya ji
amsar da zata bayar, sai ta sunkuyar da kanta kasa don
ba zata iya dubansa ba.
Ya ambaci sunanta cikin wata sanyayyiyar murya, ya kara
da cewa.
Umaimah, me ye matsalarki ne a gaba daya rayuwarki?
Ta dago a hankali ta dube shi da luhu-luhun idanuwanta
da suka cika da hawaye. Sai ta girgiza
kai alamar babu komai.
Ya ce, ''Ko ba ki fada ba, duba daya za a yi miki a san kina
da matsala. Kin baro kasarki Nigeria kin zo
Malaysia da zummar yin karatu kamata ya yi ki kasance
cikin walwala, ko ba a ganki da kowa ba, ya kamata a
ganki da kawaye *yar kasarku, amma babu kowa ke kadai
kike rayuwarki. Babu ko daya
da na taba ganin ku tare. Babban abin da ya ba ni
mamaki shi ne, na lura ko wayar hannu ba ki da
shi, ba kya kiran *yan gida su ma ba sa kiranki. Ta yaya
za,a yi ace iyayenki su turo ki wannan kasa mai nisa su
manta da ke ko a waya ba satuntubarki.
Umaimah ta fara kuka wiwi, kan ka ce kwabo hankalin
Faduwa da Abdul-Sabur ya yi mummunan
tashi. Faduwa ta zaro toilet paper ta mika mata don ta
share hawayenta. Sai suka shiga lallashinta suna ba ta
hakuri.
Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce, ''yi hakuri ki daina kuka,
ba ke kadai ba ce mai matsala, mu
dukkanmu nan da kika gani muna da matsaloli manyamanya, wadanda da zamu bude miki
mai
yiyuwa ma ki ji taki shafar mai ce akan tamu. Amma
kinga mun ci gaba da rayuwa, muna gaisawa da
mutane, muna da kawaye, muna dariya ba ma jin
haushin kowa saboda munyi tawakkali, mun
dogara da Allah Shi Ya dora mana, Shi zai yaye mana.
Haka ake so duk wani musulmi ya kasance,
akwai irinmu da yawa a duniya masu matsaloli da suka
linka naki sun yi hakuri suna ratuwarsu cikin
walwala idan kin gansu ma ba za ki taba zaton sun taba
yin kuka ba a duniya, amma suna bude baki
suna fada miki matsalarsu sai kin yi musu hawaye.
Umaimah ina mai baki shawara ki cire damuwa a ranki, a
matsayinki na musulma duk abin da ta dame ki, ki roki
Allah Ya yaye miki, idan wani abu kika rasa ki yi addu'a
Allah Ya musnya miki da mafificin alkhairi. Kada kuma
laifin wani ya shafi wani kamar yadda kika hada mu gaba
dayan mu kika tsana, ba a yin haka, kin ji kanwata. Ina
fatan
zaki dauki shawarata ki fasa tashi, ki kawo mim rasitin na
biyan kudin da kika yi na sabon gidan,
zan je na yi musu magana za su dawo miki da kudinki In
shaa Allah idan har ba kya son zaman a gidan ni zan tashi
nan da watanni uku, sai ki ci gaba da zuwa makaranta
hankalinki a kwance.
Daga karshe ina yi miki addu,a Allah Ya yaye miki
damuwar da ke damunki, Ya ba ki hakuri, Ya sauko
miki da walwala a cikin zuciyarki. Ya kare ki daga sharrin
masu sharri. Ya ba ki sa,ar jarabawa.
Umaimai tana sharce hawaye tama amsa masa da
''Amin.''
,,, ,,,
,,,
,,,
sai an kara kaimi wajen commnt kafin mu kara yawan
rubutu...
MAKWABTAKA 11
Ta yunkura zata mike gami da yi musu godiya da sallama,
sai Faduwa ta mike ta jawo hannunta ta zaunar. Ta ce,
''ba zaki tafi ba, sai mun ci abinci safe (break fast)''
Umaimah ta yi murmushi, ta ce, ''na koshi, na gode.
Abdul-Sabur da Faduwa suka hada baki. ''A'a sai kin ci.
Yaushe garin ya waye da har kika karya kumallo?
Faduwa ta shiga kicin da sauri ta jona ruwan zafi a buta
(kettle). Ta jona toaster a inda ta shiga gasa
musu biredi da wainar kwai, wato (sandwich). Minti
goma sha biyar ya yi yawa komai ya hadu akan
dinning table. Ta umarce su da su karaso kan tebur su ci
abinci. Umaimah da Aabdul-Sabur da suka
dade a zaune suna kallom Talabijin ba tare da dayansu ya
sake yin tari ba tun bayan shigan Faduwa kicin, sai yanzu
suka motsa suka karaso
kan dinning table suka zauna inda kowa ya shiga hada
shayi a cikin kofin da yake gabansu.
Faduwa sarkin surutu ta dubi Umaimah ta yi murmushi,
ta ce, ''Allah Sarki *yar yarinya mai kyau, kina da kyau ga
ki fara kamar *yan kasarmu Misira kamar ba *yan
Nigeria ba.
Sai Umaimah da Abdul-Sabur suka kalli juna suka yi
murmushi.
Abdul-Sabur ya ce, ''An ce miki babu farare kyawawa a
Nigeria? *Yan kasarku ne farare kawai? ''Ina ne garinku a
Nigeria? Faduwa ta tambayi Umaimah.
Yayin da Umaimah ta yi murmushi, ta ce, ''Gombe''.
Abdul-Sabur ya ce, ''Yauwa ma san ke bafillatana ce ina
ganinki na gane haka.
Mamaki marar misaltuwa ka ke gani a idon Umaimah, ta
ke tambayar kanta da kanta a inda ya
san Gombe har yasan Fulani ne a garin.
Da ya lura da hakan sai ya dubeta ya yi murmushi, ya ce,
''Kina mamaki yanda na san YARENKI ko? To kibar
mamaki, mu dukka nan da kika gani *yan asalin Nigeria
ne, kuma Hausa/Fulani. Umaimah ta daina juya shayin ta
zuba musu ido
tana kallon fuskokin kowannensu. Babu alamar *yan
Nigeria a tattare da su musamman ma Faduwa. Ta ina
za,a hada Faduwa Balarabiya sak gashinta har tsantsarta
mai laushi, farinta tas babu digon baki a jikinta, hanci har
baka irin na Larabawan asali amma ace mata *yar
Nigeria? Lallai wannan ma so yake ya raina mata hankali.
Har ta ji
ta tsane shi, tana tunanin rusa duk nasihohin da ya yi
mata. Don a zatonta mai tsoron Allah ne a she
makaryaci ne? Inji zuciyar Umaimah.
Faduwa da Abdul-Sabur sai dariya suke ta yi, saboda
kallon karyatawar da suka ga Umaimah na yo musu barobaro.
Faduwa ta tambayi Umaimah, ''Kina mamaki ne? Ba ki
yarda ba ko?
Umaimah ta gyada kai, ta ce ''Eh, ban yarda ba gaskiya.
Abdul-Sabur ya yi dariya, ya ce, ''To Faduwa kiyi
mata Hausa sai ta yarda.
Nan ma dai Umaimah ta sake zaro ido da taji an ambaci
yarenta na Hausa. Ta sake cika da mamakin yadda yasan
Nigeria har ya san kabilun kasar.
Abdul-Sabur ya yi dariya, ya ce, ''Umaimah ni da ke
kasarmu daya, YARENMU daya Hausa/Fulani,
ADDININMU daya musulunci. Da girmana na je Ghana
amma ni dan asalin Nigeria ne. Faduwa ma *yar Nigeria
ce saboda mahaifinta bakar fata ne,
bahaushe dan asalin garin Sokoto, mahaifiyarta ce *yar
Egypt, amma a wajen mahaifiyarta ta girma ita ta rike ta,
duk da haka ta iya Hausa.
Umaimah ta cika da mamaki, yayin da wasu gumaguman farin ciki suka dinga dirgowa a
kahon zuciyarta
saboda ta ba *yan gidata dafe haba da hannu tana jinjina
kai, fadi ta ke, ''Ikon Allah, ashe
ku duk *yan Nigeria ne? Abdul-Sabur ya ce, ''Kwarai
kuwa, kuma muna yawan zuwa idan ta kama.
Ta juya ya dubi Faduwa ya yi dariya, ya ce da ita,
''Bismillah, fara yara mata Hausa don ta yarda, na ga har
yanzu tana kokonto.
Faduwa ta yi dariya ta kurbi shayi, ta du bi Umaimah har
yanzu dai cikin harshen Turanci suke magana.
Ta ce, ''Kanwata wai da gaske har yanzu kina kokonto mu
ba *yan kasarki ba ne?
Umaimah ta yi murmushi ta gyada kai ta ce, ''gaskiya ina
dan tantama. Abdul-Sabur ya furta kalmar Hausa, ya ce
''Da gaske muke yi, mu Hausawa ne, har wasu lokutan ni
da Faduwa mu kanyi yaren Hausa, idan muna so mu yi
maganar da ba ma so a ji a cikin mutane.
Umaimah ta sankare a zaune, saboda ta san ashe ya gama
jin duk zagin da ta ke yi masa a baya. Ashe yana sane yake
kiranta da ''MAYE'' ramawa yake yi kenan?
Faduwa ta kaikaice cikin harshen Hausa ta ke magana,
duk da Hausar ba ta fita radau, amma ana
ganewa tar!
LABARIN FADUWA.
Ta ce, ''Sunana Faduwa, sunan mahaifina Ahmad Sokoto.
Mahaifina bakar fata ne bakikirin kuwa, dan asalin garin
Sokoto ne gaba da baya.
Mahaifiyata mai suna Zainab kuwa *ya asalin kasar Egypt
ce, *yar cikin garin Cairo babban birnin. Ita
dai ruwa biyu ce, mahaifinta ne dan Egypt, mahaifiyarta
*yar kasar Saudia ce, don haka ina da *yan uwa a Saudia
sosai.
Karatu ya kai mahaifina Egypt, tun yana dan matashin
saurayi shi da kannensa guda biyu Mansur da Adamu.
Sun dade a Egypt har bayan sun kammala karatun ba su
koma kasarsu ba, suna kasuwanci harma da aikin
gwamnati, kasancewar mahaifinsu mai arziki ne, yana
yawan zuwa Egypt shi ma ya zauna yana Hada-Hadar
kasuwanci. Allah Ya hada soyayya tsakanin mahaifana,
aure ya kankama a tsakanin fara da baki, duk da surutai
da kyamar abin da dangin mahaifiyata ke nunawa a
sanadiyyar auren nan Zainab kuwa idonta ya rufe, saboda
soyayya ta
ce ta ji ta gani zata aureshi haaka.
Daman a lokacin marainiya ce, a hannun dangin
mahaifinta ta ke, iyayenta duk sun rasu su duka
biyun tun ma tana karamarta. Aure ya tabbata tsakanin
Ahmad da Zainab da sharadin ba zai koma Nigeria ba, a
Cairo zai bar ta.
Zama na rufin asiri, saboda ya na da hali. Allah Ya
albarkace su da samun haihuwa *ya*ya biyu,
yayana Ibrahim da ni Faduwa.
Ina da shekara uku yayana yana da shekaru biyar kakana
ya rasu wanda ya haifi mahaifina, bayan rasuwarsa ne
aka takurawa mahaifina da kannensa su dawo gida, tun
da ba ran mahaifinsu
don su ci gaba da kula da kasuwanci da iyayensu mata da
kananan kannensu mata da maza.
Nan fa rigima sabuwa ta fara don mahaifiyata ta ce ba
zata biyo shi Nigeria ba, danginta kuma suka ce
ba zai tafi ya bar ta da aurensa ba, sai dai idan ya sake ta.
Yayi-yayi ta yi hakuri su koma Nigeria ko a
ci gaba da auren yana zuwa yana dawowa, suka ce bazai
yuwu ba, sai dai su rabu.
Dole ya sake ta, sannan aka shiga rigimar daukar yara, ya
ce sai ya tafi da mu, ita kuma ta ce ko da daya ba zata ba
shi ba. Kamar daiza,a tafi kotu aka samu tsofaffi suka
shiga aka yi sulhu, shi na mijin
aka ba shi, macen aka barni a wajenta, da sharadin zai
dinga kawo Ibrahim yana ganinta.
Ta yi ta kukan rabuwa da danta tana ji tana gani aka tafi
da danta, ni ma ina ji ina gani mahaifina mai
sona, wanda muka shaku da shi ya tafi ya bar ni.
Gidan da muke ciki kato ne sosai, ina yarinya sosai. A
hankali har na soma mantawa da su, mahaifiyata
da danginta kadai na sani, don su na budi ido na ga ina
rayuwa da su. Aka saka ni a makaranta mai kyau, tun
daga Nursiry har zuwa sakandire. Sai da na shiga aji uku
na sakandire sannan Yayana Ibrahim ya zo Egypt,
kanin babanmu uncle Mansur ne ya kawo shi, a lokacin
ya gama sakandire. Kukan dadi Mamana ta
yi data gan shi, don dama kullum addu,arta ke nan ta ga
danta, sai ta shirya zata je Nigeria sai danginta
su hana ta. Mahaifinmu tunda ya tapi gida ya manta da
mu, ya auri mata biyu suna ta zazzago masa
haihuwa, arziki ya kara bukasa.
Sai a lokacin na san Yayana Ibrahim, ashe kamarmu daya
da shi, dukka mahaifiyarmu muka biyo. Fari ne sol sak
balarabe sai dai ki ji Hausa a bakinsa rangadadai irin ta
Sakkotawa amma babu digo daya a jikinsa da ya yi kama
bakar fata. Babu alamar wahala a jikinsa kasancewar a
can a cikin daula suke, babu talauci har sun fimu jin dadi
saboda Egypt ba kudi, ba albashin kirki a ma'aikata, babu
kasuwanci da zai kawo kudi irin a Nigeria.
Na zaci ma ya kauro kenan da na ga Baffanmu da ya
kawo shi ya koma ya barshi. Da Ibrahim ya yi
watanni hudu ya yi waya da *yan gida suka ce masa
sakamakon jarabawarsa ya fito sai ya ce Nigeria zai koma
ya yi jami,a.
Babu yadda mamanmu ba ta yi ba kada ya tafi. Ya ce ya fi
son ya tafi, saboda da can ya fi sabawa.
Amma ya yi alkawarin duk shekara zai dinga zuwa hutu
tunda ya ga hanya yanzu.
Tabbas ya tausaya mana da ya ga muna ta kame- kame
babu wadata shi ma ba kudin ne da shi ba,
tikitin zuwa da komawa ya ba shi, sai *yan canji a
aljihunsa.
Mun shaku dashi sosai a wannan watannin hudu da ya yi
damu. Munsha hira kala-kala, baya gajiya
da jerin gwanon tambayoyin da na dinga jero masa game
da mahaifinmu da kasarmu da kuma
kannena na can. Allah Ya taimaka Mahaifina da kannensa
sun koya larabci don haka da Larabci don haka da larabci
muke magana, idan ta kakare ya juya Turanci. Ni kuma
na fara koyon Hausa a wajensa kadan-kadan. Dalilina na
yi masa tambayoyi akan kasata Nigeria
shi ne, na karada cikin kawayena da cewa. Ni *yar Nigeria
ce, amma ban san komai ba akan kasar, har
suke karyata ni. Amma da Ibrahim ya yi min dalla-dalla
na rubuta shikenan za su sha labari a makaranta.
Bayan tafiyarsa ya sami damar shiga jami,ar Ahmadu
Bello Zaria, yana karantar Engneering. A lokacin wayar
land-line ta wadata babu wayar hannu, koda yaushe yana
bugo mana waya mu yi
ta hira, amma dai dai da rana daya Mahaifina bai taba
cewa a ba shi ni ko Mamana mu gaisa ba. ..
Muna farrin ciki da ganinsa har ma yana taho mana da
tsaraba kamar su atamfofi, leshina dinkakku sai
kukar kadi, garin masara, garin dawa, kubewa
bushasshiya, harda daddawa. Da yake Mamana ta iya
dafa abincin hausawa, zaman da ta yi da Babanmu ya
koya mata, yana sawa ta dafa masa. Ni ma inajin dadin
cin tuwo sosai, don haka na dage na koya.
A lokacin da Ibrahim yake daf da gama jami,a ni kuma na
gama sakandire da sakamako mai kyan gaske.
Kai tsaye jami,a na wuce suka bani medicine.
Kwakwalwa gareni, duk da ina da yawan surutu da son
wasa, amma a aji idan aka sami na daya, to ni ce ta biyu.
Ibrahim ya yi farin ciki da samun labarin ina karantar
likita, ya kara min karfin gwiwa in dage in kammala. Sai a
lokacin ne ma na taba jin muryar Mahaifina, Ibrahim ya
bani shi a waya muka gaisa ya yi min addu'ar fatn alkhari.
Sai na yi wa Mahaifina tambayar da ta girgiza shi jikinsa
yayi sanyi. Na ce,
'Baba, au daman kasan kana da *ya ta cikinka a Egypt? Ka
manta da ni dai-dai da rana daya baka taba zuwa ka ganni
ba, ko ka neme ni a waya ko ka aiko da tikiti ka ce inzo in
ganka, kuma inga sauran *yan uwana?
Sai ya yi kasake ya kasa bani amsa, Mahaifiyata ta fusata
ta kwace kan wayar ta ajiye ta hau ni da bambamin fada.
Wai akan me zan ce ya aiko datikiti in je Nigeria? Sai dai
in bayan ranta zan je Nigeria. Wai ina so in je nima su
shanye ni kamar yadda suka shanye Ibrahim, ya kasa
baro wajensu.
Sai na yi ta kuka ina ta takaicin irin wannan kwamacalar
aure da rabe-rabe tsakanin Mahaifana. Da Ibrahim ya
kammala karatu ya yi bautar kasa,
sai ya taho Cairo ya zauna tare da mu da takardunsa. Nan
da nan kuwa ya sami aiki a wani kamfani Albashinsa mai
kyau ne, idan aka hada da yadda ake biyan *yan kasa shi
ya sami kari saboda suna daraja abin da ya karanta,
kuma sun ga a Nigeria ya yi, Sai a lokacin na fara
fuskantar matsaloli da goregore, saboda na isa aure ina da samari da yawa,
idan maganar aure ta taso ranga-ranga sai iyayen mazan
su bijire su ce ba a san ubana ba. Ko kuma idan suka
bincika aka san ni ba shegiya ba ce, sai su ji cewa uban
bakar fatane, ya gudu ya bar mu sai a ce ba za,ayi ba. Dan
haka ni ba matar da zasu iya aura ba ce, dan zan iya
sulalewa watarana na gudu kamar yadda Mahaifina ya yi.
An yi haka ya fi sau uku, babu abin da nake yi sai kuka,
Mamana da Ibrahim suna ta ba ni baki. Na shirya zan tafi
Nigeria wajen Mahaifina ya fi a kirga, Mahaifiyata sai ta
tubure ta ce bazan je ba. Shi
ma kansa Ibrahim tunda ya zo ya fara aiki ta hanashi
zuwa Sokoto shima kuma Mahaifinmu yana nuna halin
ko'in-kula da mu, da zuwanmu da rashinsa duk daya ne a
wajensa, saboda matansa na can sun dauke masa hankali
akan mu, sun fi so su manta yana da *ya*ya a Cairo,
*ya*yansu ne kadai *ya*yansa.
To haka dai ake ta fama ni ina a asibiti ina samun kudi har
na sayi mota, haka Ibrahim ma yana aikinsa da motarsa.
Mahaifiyarmu ta fara jim dadin rayuwarta babu abin da
ba ma ajiye mata. Mun tashi daga dan karamin gida mun
sayi babba soasai da kayan alatu, matsalarmu daya ita ce
a wajen maganar aure.
Ibrahim ma ya sha neman aure ana hana shi saboda
ba'asan Mahaifinsa ba, idan kuma an san akwai shi, to
ana tsoron kada ya sulale watarana shima ya gudu kamar
yadda ubansa ya yi.
Babbar matsalata na fara girma, don na bawa shekaru
talatin baya a lokacin, duk kawayena duk sunyi aure suna
haihuwa, ni haryanzu abu ya ki yiwuwa. Idan na zauna
ina kuka sai Mahaifiyata ta yi ta ba ni hakuri wai a hankali
mijina zaizo wanda ba zai damu da bincike na ba. Ta ce in
ma cire raina da cewar zanje Nigeria, saboda tana tsoron
wadannen mutane ba su da kirki, za su iya salwantar min
da rayuwata. Sai na tambayeta ''ta ya ya za su cuce ni
bayan ni jininsu ce, me yasa ta aure shi tunda ta san ba
su da kirki?
Ya akayi ita ba,a cutar da ita ba har ta zauna da shi suka
haife mu?
Da yake tana da fada sai ta rufe ni da masifa ina ji ina gani
laifi ya dawo kaina na koma ina ta ba ta hakuri. Da naga
kabilancin *yan Cairo ya yi yawa a kaina wajen aure sai
na yanke hukuncin na auri
baki muzauna Egypt *yan Nigeria da yake akwai su da
yawa, ko kuma a cikin bakaken da suke zuwa
Nigeria ganin likita a asibitinmu.
Duk inda na ga dan Nigeria sai na ji ina sonsa,
musamman Bahaushe, ko ba ya so sai na tsokano shi da
hira dan na sanar masa nima *yar uwarsa ce har ma in
yara masa YARENA na Hausa, tunda na koya wajen
Ibrahim, Mamana ma tana ji kadan-kadan.
Ta haka sai na yi abokai da kawaye masu dumbin yawa,
ko sun koma Nigeria suna da lambata sai mu
yi ta waya da su ina cika bakin watarana za su ganni a
Nigeria.Duk wani dan Nigeria da ya ke zuwa Cairo,
musamman asibiti idan ku ka tambaye su Dr. Faduwa
Ahmad sun sanni. Ina son mutane saboda ina da yawan
hira a sanadiyyar hakan sai na hadu da manyan *yan
Nigeria ma su kudi da mulki, kamar ambassadors,
ministoci, kwamishinoni, *yan kasuwa manya-manyan
masu kudi.
Wasu suna sona da son fasikanci, wasu kuwa da aure
suke sona. Bana boye-boye, baro-baro nake fadawa
fasikan nan ni ba *yar iska ba ce, kada su sake shiga
harkata. Masu sona da aure kuwa suna cewa idan sun
aureni zasu tafi da ni Nigeria ba za su barni a Cairo ba, sai
na rusa maganar dan na san
ma bazai yiwu ba don mahaifiyarta ba zata yarda ba. Ni
ma kuma bana son abin da zan jawowa *ya*yana raberabe kamar yadda na tsinci kaina.
Da na ga abin ba kararre ba ne, aure ya ki yiwuwa saina
yankewa kaina shawarar ko aikin nawa ne
sai na bari na auri dan Nigeria na bi shi can mu zauna.
Har na taba tunkarar mahaifiyata da maganar
aurena da Alh. Murtala wani Bakano ne, dan kasuwa,
yana da mata uku ni ce ta hudu, amma duk ban damu
ba.
Yana matukar so na, yana da kirki ga dukiya mai yawa,
saboda son da yake min bai ki ya raba dukiyarsa gida
biyu ya bani rabi ba. Kuka yake yi da idanunsa akan na
daure na aure shi, gidana daban ba zai hada ni da
iyalansa ba. Kuma zai
dinga kawo ni akai-akai ina ganin iyayena.
Koda na fadawa mahaifiyata wannan labari, sai ya dora
hannu aka ta yi min kukan mutuwa. Ta yi ta kiran lambar
*yan uwanta wai su yi maza su zo ga Faduwa zata kashe
ta.
Nan da nan kowa ya zargayo a gigice suka tarar ba kisan
hannu zan yi mata ba, kisan zuciya zan yi mata.
Nan da nan suka taru suka hada baki babu wanda ya
amince min. Ibrahim ne kadai ya ke bani goyon baya, shi
ma ba a tashi daga taron ba sai da aka tsige shi tas. Aka ce
ba shi da hankali, ya za a yi ya bawa kanwarsa wannan
muguwar shawara na auren namiji mai mata uku, kuma
dan Nigeria narasa rike aure, wadan da ba su san
muhimmancin haihuwa ba.
Dole na yiwa Alh. Murtala sallama muka rabu, ba shi
kadai ba ma akwai wani babba mai mulki shi ma
daga Abuja yake, ya kawo Mahaifinsa asibitin da nake ciki
muka saba, har soayyaya ta shiga.
Matarsa daya da *ya*ya biyar shi ma da na fada a gida
aka hana ni. Sai na hakura da maganar aure gaba daya,
tunda na rasa miji a Egypt, an hana ni auren *yan
Nigeria.
Sagir dan asalin Cairo ne, sannan dan sanda ne.
Shine tsohon saurayina da muka hadu da shi tun bayan
da na kammala sakandire, tashin farko daman
mahaifiyarsa ta ce ba ta yarda ba, ba zai aure ni ba. Dan
bani da sali, *yar uwarsa zai aura
mai cikakken asali ba ruwa biyu ba.
Yana sona sosai ya kasa rabuwa da ni, duk da yasan
aurenmu ba zai yiwu ba, yana ganin kamar wata rana
zata iya yarje masa ya aure ni. Ashe ita ba ta san ma
muna tare ba har tsawon shekaru da yawa, sannan ya
sake gabatar mata da ni a matsayin wacce zai aura. A take
ta nuna mishi sai dai idan bata raye, ba zai aureni ba.
Ina kuka, yana kuka ya ce shi bazai rabu da ni ba, kullum
yana gidanmu, idan ina gida idan kuwa bana gida ina
asibitin da nake aiki, to zaka anshi a kusa da ni, sai dai
idan nasa aikin ne ya hanashi zuwa.
Mahaifiyarsa tana kiransa sama da sau goma kafin yabar
wajena, kai ka ce duba ta ke yi. Muddin ya zo
sai ta gane sai ta yi ta kiransa. Ka ji tana magana cikin
fushi, kasaita da daga murya.
''Sagir, kana ina?
Cikin fushi da takaici yake amsa mata.
''Mama ya kike tambayata kamar karamin yaro da zai
bata a Cairo?
Sai ta ce, ''Kana tare da wannan tsinanniyar Faduwar ko?
To ka dawo gida yanzun nan, nan da awa guda mazamaza ka karaso.
Sai ta kashe waya a fusace bayan kamar mintuna biyar sai
ta kirashi kuma.
Ta ce, ''Ka taho ne?
Sai ya ce, ''Zan dai taho yanzu. Idan ta ji shuru bai iso ba,
sai ta sake kira.
Ta ce ''Ya banji karar motoci ba, bayan ka ce min kuma
kana hanya?
Aikin kenan sai raina ya baci na ce ya tashi ya tafi.
Ana nan-ana nan ni da shi kullum muna ta shawarwari
yadda zanu bullowa wannan matsalolin. Mun shirya duk
yadda zamu yi rayuwar
aurenmu cikin farin ciki. Tsalelen gida ya gina ya zuba
kayan alatu. Ya nuna min bangarena da bangarensa da
kuma bangaren *y *yanmu idan mun haifa, tunda ko
yaushe muna hasashen zamuyi aure har ma mu
hayayyafa..
A gidan muka yi liyafar cikarmu shekara goma sha biyu
da haduwarmu (12 anniversary). Muka
gayyaci kawaye da abokai, muka yanka kek, aka yi mana
hotuna. Kowa ya tausaya mana ya yi mana
addu,ar Allah Ya sa wannan aure ya tabbata,
saboda yadda aka lura muna kaunar junanmu matuka.
..
..
..
..MAKWABTAKA 12
Tunda mahaifiyarsa taji labarin wannan liyafar da muka
yi, ta ga hotuna sai hankalinta ya sake tashi,
ta kirani ta zazzage ni, wai nabar mata danta kada na
cinye shi. Na ga santalelen saurayi, kyakkyawa na makale
masa, to bari ta fada min, ban isa na aure shi ba duk
nacina kuwa. Wai tasan duk hanyoyin da na bi na mallake
mata da, sihiri ne ita ma zata bi ta karbo danta daga
mugun hannu.
Na kame a zaune ina ta sauraronta, na ji tashin hankalin
da ban taba ji ba a duniya. Na tsani wannan kalmar,
'SIHIRI'. Dana fadawa Mamana abun da matar nan ta yi
min sai ta girgiza kai ta ce,
''Ki yi hakuri Faduwa, sannan ki yi addu'a sosai.
Ban fadawa Sagir cewa mahaifiyarsa ta zazzageni ba, a
can ya jiyo da hawayensa ya yi ta bani hakuri,
ya ce, yafi kaunar mutuwarsa da irin wannan kuncin da
mahaifiyarsa ta ke so ta cusa shi a ciki.
Na ba shi hakuri na fada masa nasihar da mahaiyata ta
fada min cewar, na yi hakuri, sannan na yi addu,a sosai,
babu abin da ya gagari addu,a.
Tsafi ya kan ci mai shi, sihiri gaskiya ne, ana yinsa idan
Allah Ya nufa sai ya kama wanda aka yiwa. Ta fada da
bakinta kuma ta aikata, saboda yadda naga Sagir ya sauya
nan da nan. Idan ya zo wajena muna hirarmu ta masoya
cikin farin ciki da annashuwa da zarar ta kirashi, sai ka ga
jikinsa ya dau karkarwa, muryarsa na rawa. Idan ta ce
masa. ''Kana ina? To duk inda kake ka taho gida yanzun
nan, na baka minitina goma idan ba hakaba ranka zai
baci.
Tana kashe waya zai mike tsaye ya ce ''Mamana tana kira,
na tafi, sai wani lokacin.
Ina masa magana baya saurarona a guje zai je ya shige
mota ya tafi ko waiwayena baya yi. Sabanin da sai ya
gama hirarsa zai tafi ko zata yi waya sau dari.
Ashe duk wannan somin tabi ne, abin takaici na gaba. Sai
ma ta hanashi zuwa gidanmu, ga shi kirikiri munyi waya da shi ya ce min ya kamo
hanyar
gidanmu. In caba ado in zauna ina jiransa, sai ya yi min
waya ya ce, ya koma gida mahaifiyarsa ta ce ya dawo.
Hakafa ya ke sanar min ba tare da sakayawa ba, i dan ba
dan furucinta da tayi min ba da sai na
ce yanason kyauyaya mu'amalarsa da mahaifansa sosai,
to amma furucin da tayi ya kauda komai.
Tun ana haka har ya daina tarkar tahowa wajena, wayar
ma jifa-jifa. Idan son sa ya yi min yawa sai na dauki
motata na je na ganshi a gidansa ko a wajen aikinsa. Sai
ta ji labari ina zuwa, sai ta sa shi ya fara kora ta.
Wai ni Faduwa ni na zama abin kora a wajen Sagir, bayan
a da babu wadda yake son kasancewa tare da ita kama ta.
Sagir ba ya son ganina, har ta kai ta kawo ya fada min
baro-baro da bakinsa.
''Faduwa ki rabu da ni, mu hakura da juna, saboda kina
jawomin sabani tsakani na da mahaifiyata. Ni kuwa ba na
son duk wani abu da ba ta so, koda kuwa shine zabin
raina. Sai na ji jiri ya kwashe ni ina zaune na ji na kwanta
can na dago na dube shi, sai na ga bana ganinsa
sai duhu. Daga dukkan alamu suma ce na yi a ofis dinsa
ne, sai ganinsa na yi da abokansa sun zagaye
ni suna shafamin ruwan sanyi a fuskata. Da na warware
sai na ga idanunsa sharkaf da hawaye, wanda har yau ba
ya kafewa muddin na tuna Sagir ko na ji mai sunan sa,
kuma ina tuna korar karen da ya yi min daga rayuwarsa.
Da kyar na dauko jakata da makullin motata na fito daga
ofishin na bar shi da abokansa suna
tambayarsa me yake faruwa, don shima kukan yake yi.
Tun daga ranar har rana irin ta yau ban sake ganin Sagir
ba ko na jiyo muryarsa a dodon kunnena. Na
hakura da shi koda kuwa sonsa shine ajalina.
Faduwa ta rushe da kuka mai tsanani yayin da tausayinta
ya cika zuciyoyin Umaimah da Abdul-Sabur, suma kwalla
ta cika musu ido.
Lokaci mai tsawo babu wanda ya yi magana a cikinsu, sai
shasshekar kukan Faduwa ne ka tashi.
Umaimah ta dinga shafa kafadarta tana jijjiga ta tamkar
tana lallashin dan jariri, kalmar ''Sorry..... Sorry. Suke ta
ambatowa Faduwa. Abdul-Sabur ya ce , ''Yaya rayuwarki
ta kasance ke da mahaifanki?
Faduwa ta sharce hawaye ta ce.
''Wannan shi ne mataki na farko da na fara takawa na
tashin hankali a rayuwata. Daga nan abubuwa marasa
dadi suka yi ta biyo ni daya bayan daya. Kusan kowanne
dan Adam bisa kan mizanin kaddararsa ya ke, to haka
nima na yi ta hawa
kaddarorin rayuwata.
Yayana Ibrahin ya kamu da ciwo, wanda aka rasa kansa.
Abu kamar wasa tun yana iya fita ya je aiki har ya kasa
fita. Tun yana kwance a bangarensa har Mamana ta
dauke shi ta dawo da shi dakinta tana kula da shi, dom
komai sai an yi masa.
Gwaje-gwaje kala-kala an kasa gano kan ciwon sa.
Kuma a cikinsa ya ke, ya shekara uku a kwance babu abin
da ake sai kashe kudi, sai da komai namu ya kare, daman
shi sun sallame shi a wajen aiki, sun ba shi kudin
sallamarsa ya kare a magani (Wannan banzar dabi,ace da
ke faruwa a kowacce kasa, wai adan ma,aika ci ba shi da
lafiya, maimakon a taimake shi a dauki nauyin maganin
ciwonsa, wata kilama a sanadin kulawar wajen aiki ya
samu sauki, amma sai a yi biris da shi karshe ma a yi
masa tagonashi da takardar sallama da dan kudin da ba
zasu kashe masa kwarnafi ba).
Duk albashina a magani yake tafiya, ta kai ta kawo sai da
na siyar da motata na biya masa wani kudin gwaji (test)
mai tsada. Daman shi tasa motar tuni an siyar, haka
mahaifiyata ta sayar da komai nata abin da ya rage mana
kwangwarmin gidan da muke ciki kadai.
Faduwa ta sake fasa kuka mai cike da ban tausayi.
Umaimah ta girgiza kai don tausayawa, ta ce, ''Allahu
Akbar! Ba ku yi waya Nigeria kun sanarwa da mahaifinku
ba? Faduwa ta matse hawayen da ke gurbin idonta,
cike da takaici ta ce.
''Waya sau nawa kuwa, na yi waya har na gaji. Duk
lambobin da Ibrahim ya ba ni na kira daya bayan
daya. Daga ta gidanmu, danginmu da abokansa. Na sanar
musu halin da Ibrahim ya ke ciki, kuma tunda sauran
lafiyarsa ya buga waya ya fadawa Babanmu.
Ashe boye mana ake yi shima a kwance yake irin ciwonsu
iri daya (cancer) ce a hunhunsu, shi ma
can duk kudinsa ya kare a neman magani.
Sai su yi ta min hanya-hanya wai za,a turo daya daga
Baffannina ya zo ya duba shi. Na gaji dai na fito barobaro na shaida musu kudi ne
babu, ko ba zasu zo ba
suturo mana da kudin asibiti. Sai alkawuran karya, ko
sisinsu ban gani ba.
Allah Ya karbi ran abinsa, yayana Ibrahim ya rasu ranar
wata litinin a asibiti. Kuka mai tsanani Faduwa ta ke, yayin
da Umaimah ta dafe kirji, ta ce. ''Innalillahi wa'inna ilaihi
raji'un.
Abdul-Sabur ya dafe kai, ya girgiza don tausayawa, amma
bai iya cewa komai ba, sai girgiza kan da yake cikin
tsananin jimantawa. Cikin kuka Faduwa ta ci gaba da
magana. ''Allah Ya sa mutuwa hutu ce, din da wata cutar
gara mutuwa, tsananin wahala babu irin wacce bai sha
ba, ko ruwa ba ya tsayawa a cikinsa, sai ya amayo da shi,
ya rame ya yi baki, gashin kansa ya kade. Ba magana sai
kaga hawaye na zuba daga idanunsa idan masifar tayi
masifa. Sai ni sai Mahifiyata muka rage ga talauci saboda
albashin ma ba ya isa ta, dumbin bashin da yake kanmu
nake biya duk wata, wanda muka ranta aka biya kudin
asibiti. Duk da kokarin da nakeyi ina ta biya ban daina
fuskantar cin mutunci daga
wadanda suke bina bashi ba, suna ganin cinye musu zan
yi.
Hakika ni da ita ba ma jin dadin rayuwarmu.
Saboda rashin Ibrahim ga babban tabon da ya tafi ya
barmu da shi, mun kasa mance tsananin wahalar da ya
sha a sanadiyyar ciwon.
Mun yi waya Nigeria mun shaida musu mutuwar
Ibrahim, wasu da yawa sun kira suna yi mana gaisuwa. A
lokacin ne ma aka ba wa mahaifina kan waya ya yi min
magana, muryarsa na rawa yake
bani hakuri akan abin da ya yi mana, ya shaida min shima
a kwance yake bashi da lafiya sai an kwantar an tayar.
Tsananin tsanar da na yi masa sai ta ragu son da na
kullace shi sosai, na yi da-na-sanin da ya zama mahaifina
tunda ba ya kaunarmu, ba ya kula da mu. Amma a
lokacin da yayimin wannan bayanin sai na janye tsanar.
Na yi masa fatan Allah Ya ba shi lafiya, daga yadda na
suffanta ciwon na gane irin ciwon Ibrahim ne,
don haka na cire rai da shi a rayuwa.
Tun daga wannan lokaci hankalina ya yi Nigeria, na ji ina
so na zo na gana da mahaifina tunda ransa.
Saboda ban san shi ba sai a hoto, ga babu dan uwana
Ibrahim shi ne daman ya san su, wanda ko ba ran
mahaifinmu zai iya kawo ni na ga dangin ubana ko da
kuwa aurena ne ya zo.
Mahaifiyata ta dage ta ce ba zan je ba, don ba son mu
suke yi ba. Tana tsoro kada ma na zo su cuceni,
ko su hada baki su hallakar da ni, tunda ta ji labari su
*yan Nigeria suna da hadamar gado, kuma za su iya yin
komai a kan gado . Kuma ta fuskanci matansa ba sa son
mu, da akwai yadda za su yi da sun soke sunanmu daga
cikin *ya*yansa, *ya*yansu ne *ya*ya.
Na ji ba dadi don na sawa raina ina son zuwan, to amma
babban dalilin da yasa na hakura ba ni da kudin jirgi.
Muna nan haka rayuwa ba dadi, rana daya ba zato ba
tsammani zuciyar mahaifiyata ta buga, sai dai
kawai ta fadi aka dauki gawarta. Tsakaninta da yayana
shekara guda dai-dai.
Nima mutuwa ce kawai ban yi ba, saboda na girgiza, na
dimauce zan iya cewa dai na zautu tamkar kwakwalwata
ta tabu. Ta fashe da kuka mai tsanani. Ya yin da Umaima
da Abdul-sabur suka razana har suna hada baki ''Mama
ce ta mutu?
Faduwa ta gyada kai ta ce, ''Mamana ta rasu, ta tafi ta bar
ni, ni kadai a duniya. Tun daga wannan Lokaci na daina
zuwa aiki kwata-kwata.
Faduwa ta gyada kai ta ce, ''Mamana ta rasu, ta tafi ta bar
ni, ni kadai a duniya. Tun daga lokacin nan na daina zuwa
aiki kwata-kwata don ko naje shirme zan yi, yanayin aiki
na kuwa sai da nutsuwa. Babu yadda dangin mahaifiyata
ba su yi ba na je aikina nayi hakuri na maida komai ba
komai ba. Na fada musu baro-baro, ba zan je ba, tun
*yan ofishinmu na ba ni dama suna daga min kafa har
suka fara turomin da doguwar wasikar gargadi (warning
letter) cewar, ko na dawo aiki, ko a kore ni. Daga karshe
dai naga wasikar kora daga aiki,
ban damu ba daman haka nake so. Na hada *yan
abubuwan da aka ba ni na daga cikin dan abin da
Mahaifiyata ta bar min na gado,
na sayi tikiti na kaura Saudiya wajen danginta na can na
zauna da su a 'Tayif.
Bayan mutuwar Mahaifiyata na kira lambar gidanmu ta
Nigeria ina so na shaidawa Mahaifina rasuwarta, sai
matarsa ta dauka, na ce ta bashi muyi magana, ta ce min
ba ya kusa. Na shaida mata
sakon da zata fada masa, a shelake ta amsa min gami da
ajiye waya tun ban gama magana ba. Sai na kira Baffana
daya daga cikin su wanda yake zaune a Kano Baffa
Mansur na shaida masa abubuwan da yake wakana, ya yi
min alkawarin zai sanar da shi idan ya je duba shi, don
shi ma jikin ya tsananta.
Na yi kuka, kullum cikinsa nake yi har yau saboda bani da
kowa, ba ni da komai, daman dai na san Allah (S.W.T) ne
kadai gatana.
Rayuwata ta tsananta a 'Tayif' ba na ganin dai-dai duk
inda na je sai naga kaman ana min kora da hali, sun kosa
da ni. Duk da masu arziki ne abinci da sutura ba sa wuya
sai na ga suna yi min habaici game da mijinsu suna
gudun kada mazansu su ce suna sona saboda Allah Ya yi
min fara'a, hira da saurin sabo da mutane.
Duk na tsargu na fara zama mujiya a cikin jama,a.
Dole na tarkato na dawo Cairo don na tantance cewar na
wuce zama a gaban wasu. Na zo na bude gidana na
zauna, ina cin dan abin da na samo, daya kare sai na fara
shiga garari.
Egypt ba kudi ba kamar Saudiya ba komai a wadace, a
Egypt ma'aikaci mai daukar albashi kukan babu
yake yi, albashin bashi da yawa balle ni da bana aiki.
Bayan shekara ne na ga ya dace na kira na ji jikin
mahaifina tunda kozai mutu babu mai kirana ya ji hakin
da nake ciki, ina kira gidanmu, wani kanina
mai suna Salahuddin ne ya dauk wayar, sai yake
shaidamin ai mahaifinmu ya shekara da mutuwa...
Faduwa ta girgiza kai ta yi murmushin takaici, yayin da
Abdul-Sabur da Umaimah suka zazzare ido don tashin
hankali.
''Ya rasu amma ba su fada miki ba? Im ji Abdul-Sabur.
Faduwa ta fashe da kuka, ta ce, ''Ba su fada min ba,
saboda bana cikin lissafin *ya *yansa. Raina ya yi
matukar baci, na yi ta fada, a lokacin na kira Baffanaina
daya bayan daya na wanke su tas da bakaken
maganganu, na ce yanzu har Mahaifina ya shekara ya
shekara da rasuwa a kasa fada min. Sai
suka hau kame-kame wai saboda suna gudun kada
zuciyata ta buga abubuwan su yi min yawa, ga mutuwar
dan uwana da mahaifiyata, ya za a yi a fada min mutuwar
mahaifina, daman so suke a kwana biyu tukunna.
Babu abin da na ce musu, sai na kashe waya, na fi sati ina
kuka a daki ni kadai, sai da kanwar mahaifiyata ta zo ta
tambaye ni ko lafiya? Na shaida mata duk abin da ya faru.
Nan da nan ta hado taron gaggawa, kowa sai da ransa ya
baci da ya ji abin da aka yi min, suka ce ai ba za a zura
musu ido aci gaba da cutata ba, dole a kwatarmin
hakkina tunda sun nuna ba su san mutunci ba, sai an
raba abin da ya bari da ni. Suka ba ni waya na kira gidan a
gabansu na bude magana(speaker). Cikin harshen Hausa
na yi magana dasu a waya dangina basu ji abin da muka
ce ba, amma na fassara musu daga baya abin da aka ce.
Matan Babana na tambaya me da me Mahaifina ya bari?
Suka hau kame-kame wai bai bar komai ba,
duk sun kare a asibiti. Ko gidan ma da suke ciki na aro ne.
Sai na katse waya na bugawa Baffa Adamu waya,
shi yana jin larabci na tambaye shi gadon Mahaifina,
sai ya ce fili ya bari guda daya. Da na kira Baffa Mansur
kuwa shi ma a cikin harshen Larabci mukayi magana,
kowa yana ji. Sai ya ce baibar komai ba sai shaguna guda
uku a kasuwa da mota biyu tirela.
Daga jin haka mun san ba su da gaskiya, don haka aka ce
na shirya kawai na tafi Nigeria, na je na shigar da kara na
karbi hakkina. Suka hadamin kudin jirgi, amma sai da na
sami wanda ya ke da
tabbas ya san gidanmu na sokoto amma a Abuja yake a
zaune. Don haka Abuja na nufa gidan da matarsa su ma
sakkwatawa ne, unguwarsu daya da mahaifina ni kuma a
asibitinmu na sansu sun kawo dansu wata shekarar muke
waya da su har bayan sun tafi. Hira ta kawo hira suka
gane mahaifina...
Umaimah ta gyara zama ta ce,''Ya aka yi kika je?''
Abdul-Sabur ya ja doguawar ajiyar zuciya, ya gyada kai.
Ya ce, ''Ikon Allah, rayuwa kenan. Yaya ta kasance
tsakaninki da su?''
Faduwa ta tabe baki ta ce, ''Inda ranka a duniya za ka sha
kallo. Wasu mutane gani suke kamar ba
zasu mutu ba, sun kauro duniya ke nan, ba sa tsoron
Allah. Sun manta inda wancan ya je su ma za su je ne ko
ba jima ko ba dade. Da na isa Nigeria garin Abuja aka kai
ni garinmu Sokoto cikin gidan Babana. Sai ga ni a zaune a
falonsa, ga ni ga hotunansa a kusa da ni, amma baya nan.
Allah Ya yanke haduwarmu har abada.
Na ga kannene rututu, dangi kamar tururuwa kowa ya
taho ya ga Faduwa, suna murna ina murna, yayin da aka
dinga jeremin kwanukan abinci da kyaututtuka iri-iri
kamar Muhutai, atamfofi, leshina, kwarya da dai
sauransu. Kowa so yake ya yi hira da ni, kai ka ce suna
sona.
Wasu daga cikinsu kauyawa ne futik babu boko, wasu
kuwa *yan gayu ne masu kudi. Su ka ce ma idan na huta
zasu kai ni Kano, Kaduna da Abuja wajen *yan uwa
(cousins) da suke auren manyan masu kudi a can.
An ba ni su a waya mun gaggaisa na ce musu idanna na
gama da sokoto za,a kawo ni sun yi murna da jin haka.
Wasu turanci muke yi da su, wasu Larabci, wasu kuwa
hausa kawai suka iya sai mu yara.
Sai da na shafe kwanaki goma cur babu wanda ya yi min
maganar gadona, sai dai a gaisa, a yi hira
wasa da dariyaa, a tulo min abinci da kayan marmari a
gyaramin gado na kwanta in yi bacci washe gari in tashi a
ci gaba da haka. Sai na nemi a taro min kannen Mahaifina
da manyan kannena da iyayensu mata, duk muka hadu a
babban falon gidan.
Na bude baki na yi magana cikin harshen Hausa yadda
kowannensu zai gane. Na ce, na zo ne na karbi gadon
mahaifina don na kasa ganewa duk wanda na tambaya
me ya bari, abin da zai fadamin daban ne. Me ya bari,
kuma ina nawa kason?
Sai aka hau kallon-kallo, wata matarsa wacce ita tafi tsana
ta ta dinga bayani irin na rashin gaskiya, wai gidan nan
kawai ya bari duk asibiti ya cinye kudin,
an siyar da kadarorinsa gaba daya. Gidan ma ba dukka ba
dole sai an siyar da rabi an biya masa bashin da ake
binsa.
Ni kuma abin da na gida dai an gama raba shi, don naga
kowa ya kama nasa bangaren an yi toshe-toshe da likelike.
Baffa Adamu ya ce na yi hakuri na koma kasarmu idan
komai ya daidaita za a turomin da kashina.
Na fusata na ce da shi, ina fili da ka fada min yana da shi?
Na juya na dubi Baffa Mansur, da ya ce min yana da
shaguna a kasuwa, na tambayeshi. Na ce, ''Ina shagunan
da ka fada min ya bari a kasuwa da motoci? Duk ba ni da
kaso a ciki ke nan?
Na yi kuka sosai don takaici na dube su dukkansu na ce,
''To na gane abin da dukka kuke nufi, kun
cire ni daga cikin *ya*yan gidan nan, kun rabe gadon ku
banda ni. A wajen Allah ina da hakki ku ka danne, to duk
wanda ya ci kashina ko da kwayar zarra ce ban yafe ba,
zai biya ni a ranar da bashi da abin da zai ba ni sai
ladansa. In da Mutumin daya tara dukiyar da ku ka cinye
ya je dukkanmu nan zamu je, kuma ba kowa ya jawo min
wannan wulakancin ba sai shi da kansa Mahaifina da ya
nuna muku ni ba komai ba ce, kuma bai damu da ni ba.
Sai suka hau timin tsawa da fada, wai kada na yi musu
rashin kunya. Kannena har da masu cewa, za su dake ni
idan na sake yiwa iyayensu rashin kunya. Da yake
zuciyata ta kekashe ban yi shiru ba ni ma fadan na ke na
ce su zo su dake ni idan sun so ma su kashe ni.
Aka shiga tsakani aka kai ni bangaren masaukina.
Cikin dare Baffa Adamu ya aiko na zo gidansa yana
nemana. Da farko na ki zuwa sai da ya aiko matarsa
ta zo, ta tafi da ni ya dauke ni a mota ya kai ni gidan wani
dattijo, a she shine alakalin daya raba gadon. Aka
daukomin takardun da aka yi rabon gadon.
Ga sunayen magada nan, amma babu sunana,
sannan ga dumbin dukiyar da ya bari, shagunan kasuwa,
filaye da tireloli, amma babu nawa duk an
rabe musu. Wanda da ace an raba da ni da na yi sallama
da talauci. Baffa Adamu ya dube ni fuskarsa cike da
nadama.
Ya ce da ni, ''Faduwa ina tsoron ranar da zan mutu Allah
Ya tuhume ni da laifin ban fada miki gaskiya ba. Saboda
ni dai banci gadon ki ba ko sisi. Allah ba zai tuhume ni da
wannan ba, amma zai tuhume ni
da nasan komai na boye miki. Na yi ta kuka na ci gaba da
yi musu bayanin halin da nake ciki a can Egypt ba ni da
komai, ba ni da kowa.
Alkali ya ce, ''Shawara biyu zan ba ki, ki zabi wacce ta fi
miki sauki. Ta farko ko kiyi hakuri ki bar wa Allah cutar da
akayi miki, ko kuma ki nemo kudi ki dauki lauyoyi su
tsaya miki ki karbi hakkinki.
Amma ki sani za a iya shekara goma ana ta shari'ar nan
ba tare da ta kare ba.
Allah ya raba mu da son zucia.
MAKWABTAKA 13
Na tashi na fice don takaici, Baffa l Adamu ya dawo dani
gida babu abin da yake sai ba ni hakuri yana
neman gafarata. Yana sake ba ne labarin mugun hali irin
na matan babana cewar, karfi da yaji suka hana
mahaifina maganarmu, don da koda yaushe yana
maganar zaije ya dauko Faduwa ta dawo
wajensa ko ya je ya ganki, ya ba ki wani abu daga cikin
dukiyoyinsa, wanda zan ci gaba da karatu. Sai
su ce bazai je ba ni me yasa ban taba zuwa ba?
Kuma duk *ya*yan da yake da su sama da ashirin ba su
ishe shi ba sai ya je neman wata.
Dole ya hakura ya janye wannan zance na zuwa Egypt
don ba yadda zai yi.
Na ce da shi, ''Don kansu, kowa ya yi na gari zai gani.
Nawa rayuwar duniyar ta ke ne?
Washegari da sassafe na hada kayana na ce, tafiya Abuja
zan yi, daman ta Abuja na zo. Baffa Adamu ya hada ni da
babban dansa ya kai ni har Abuja gidan *yarsa Ummul
Kursim na zauna na gama kwanakina don daman wata
guda ne booking din tikitina, na komawa Egypt.
Gidan Ummulkursi ne tamkar aljannar duniya tana auren
Sanata, komai gashinan a wadace kamar ba a Nigeria
nake ba. Ta zazzagaya da ni garin Abuja na ga gidaje, sai a
lokacin nasan ashe Nigeria tana da kyau da arziki haka.
Sai a lokacin na ji zuciyata ta fara warwarewa daga
kuncin da nake ciki, ta ba ni
hakuri bisa abubuwan da *yan uwana suka yi min. Ta yi
min alkawari idan har zan iya zama a kasar nan ita kuwa
zata yi wa mijinta magana ya samar min aiki a asibiti mai
kyau inda za a biyani da kyau,
na kama gidan haya nayi zamana har Allah Ya fito min da
miji.
Na yi sha,awar shawarar nan da ta ba ni, amma na ce
mata zan koma Cairo tukunna na sanarwa dangina, na
kuma yi musu sallama.
Kafin na tahi sai da ta kai ni Kaduna wajen daya *yar
uwar tamu, ita take auren Manajan wani
babban banki, kudi kam ba,a magana. Muka dungumo
muka je Kano wajen Hajiya Lami itama kakarmu daya, ita
ma ta kafu a gidan, mijinta hamshakin dan kasuwa ne, su
dukka sun yi min
kyautar kudi da kaya.
Da muka koma Abuja a ranar da zan tafi Sanata ya yi min
yayyafin dallar, har sai da na tsorata don yawa. Allah Mai
jinkan bawanSa, Ya hana ni a can Ya bude min anan.
Na yi kukan farin ciki, gami da godiya mai dumbin yawa.
Duk da haka Ummul Kursim ba ta barni haka ba sai da ta
ba ni shaddoji da leshina dinkakku ta ce na dinga sakawa
a can, ta kara bani daloli da
yawa. Lallai ba dukka aka taru aka zama daya ba, wani
mai kirki, wani bashi da kirki, wani mai kyauta wani
marowaci. Wani mai tausayi, wani kuwa mugu ne,
haka mutanen suke ciki. Suka kaini filin jirgi suka saka ni
a jirgi na taho Cairo.
Da na ba wa dangina labari sai suka yi takaici, suka tayani
da addu ar Allah Ya saka min. Shawarar Ummul Kursim
kuwa tuni suka yi facali da ita, suka ce bazan koma
Nigeria ba, gara na hakura na yi
zamana a cikinsu.
To ba ni da zabi saboda na sallama rayuwar ma gaba
daya ba ta min dadi. Ina zaune ina canja dalolina a
hankali ina ci, talauci ya daina nukurkusata.
Na dade ina cikin rufin asiri ina kashe dalolin nan, amma
da suka dauko karewa sai hankalina ya
tashi na tabbatar zan koma gidan jiya na kashewa zai
gagare ni, don haka na koma neman aiki. A asibitin da na
yi aiki na fara zuwa na roke su, su mayar da ni sai suka ki.
Babu ta kan babban da ban bi ina roko, durkuso har kasa
kuka da hawaye suka cemin sun cike gurbina da wata, ba
su da inda za
su saka ni.
Na bazama gari duk wani asibiti da kuka sani a Cairo sai
da na mika takarduna na neman aiki, kai har ma wasu
asibitoci na wasu jihohin sai da na tuttuta wasu na je da
kaina, wasu na aika ta internate ko na ba wa wani sako ya
kai min. Amma babu wanda ya kira ni interview, don
haka babu aiki. Ina cikin hali na rashi da wahala da
fargabar neman aiki, sai dai a *yan uwana wanda ya dubi
Allah ya ba ni dan kudi, wasu sai na roka ko su ba ni ko su
hana. Babu irin wulakancin da bana gani, ga shi ba ni da
saurayi ko daya balle so na ya sa ya tallafe ni ya
kwantarmin da hankali. Ana cikin wannan hali sai na
hadu da Gaddafi, a makarantar lafiya ajinmu daya a
jami,a. Ban yi
mamakin ganinsa ba, don shima likita ne, amma tunda
muka gama karatu ban san inda yake ba.
Yana ganina ya rungume ni cikin farin ciki muka gaisa.
Hakika na ga sauyi a fatarsa da kayan da yake
sanye a jikinsa, domin tsadaddu ne, kudi ya zauna masa
matuka.
Ya tambaye ni ''ina maigida? Ina yara? Ya kuma wajen
aiki?
Sai ya ga alamar damuwa nan da nan a fuskata, jikina ya
yi sanyi don na rasa amsar da zan ba shi.
''Faduwa lapia kika sauya nan da nan?
Ya tambaye ni yana kallona cikin yanayin tuhuma.
Cikin hawaye na amsa masa dukkan tambayar da ya yi
min, amsar ita ce babu. Ba ni da uwa, ba uba babu dan
uwa, babu aiki balle *ya*ya. 'Subhanallah! Subhanallah!!
Kalmar da yake ambato ke nan.
Ya ja hannuna zuwa ga kyakkyawar motarsa muka zauna,
ya roki na share hawayena na yi masa bayanin
matsalolina.
Tunda na fara magana ya fara girgiza kai don tausayina.
Hawaye ya kasa tsayawa a idona, har na sa shima yana
zubarwa.
'Faduwa kwantar da hankalinki, zan taimaka iya karfina.
Kalmar da ya fara fada min kenan har tasa
na tsagaita da kukan.
Ya fara ba ni labarin yadda rayuwa ta yi masa kyau. Ya ce,
da muka gama karatu sai ya tafi Malaysia karatu akan
likita ya karanci kwarewa akan fannin tiyata ya zama
Sugical Doctor Consultant.
Yana gama karatu sai ya sami aiki a wani babban asibiti
anan cikin babban birnin Kaula Lumpur ana
biyansa albashi mai kyau. An bashi gida mai kyawun
gaske, ana cirewa a albashinsa har ya zama nasa. Ya dawo
gida ya yi aure ya tafi da matarsa suna zaune a can lafiya
kalau cikin so da kaunar juna yanzu yaransu guda biyu
mace da
namiji su ma har sunyi nisa a makaranta.
Ya ce washe gari zai koma Malaysia, zai karbi lambata da
photocopy din takardu da E-mail address dina ya tafi da
su, zai fadamin halin da ake ciki game da neman aiki.
Wai amma na je na fara tuntubar dangina sun yarda
sannan zai zo ya karbi takardun a ranar da daddare,
saboda washegari zai wuce. Na ce, kada ma ya damu,
babu abin da dangina za su ce ko su yarda ko kada su
yarda ni dai zan tafi saboda yanzu da na rasa babu wanda
ya dauki nauyina, babu wanda ya ke tayani yawon neman
aiki, don haka yanzu na gane zan bi duk wata hanya
wacce rayuwa zata yi min dadi idan dai ba hanyar sabon
Ubangiji ba ce.
Na ba shi adireshin gidanmu da lambar wayata, na ce
don Allah da daddare ya zo ya karba zan hada
masa su. Ya ce, ba don ma bai gama harhada takardun da
ya zo nema ba da mun tafi ya ga gidan
a lokacin, na ce masa, ba komai ya zo da daddaren. Sai na
fasa shiga neman aikin na koma gida na shiga tsara
takarduna, yadda suna gani zasu dauke ni. Na dukufa ina
addu,a ina kuka, ina rokon Allah Ya tabbatar min da
tafiyar nan, kuma Ya sa alkhairi a cikinta.
Har karfe goma na dare banga Gaddafi ba, na yi ta kiran
wayarsa bai amsa ba, sai na shiga zargin karya ya zukala
min, nan da nan murna ta koma ciki.
Sai na ji wayata tana ruri, ina dubawa na ga sunansa ne, a
guje na amsa.
Ya ce, 'Ga ni a kofar gidanki, ki fito. Na ce, ya shigo babu
damuwa. Bayan ya shigo falona na dinga jere masa abinci
da lemo da na yini ina shirya masa, don ya ji dadi ni ma
ya taimake ni.
Ya ji dadi da ganin abincin nan saboda yunwar da ta ke
addabarsa yini guda bai ci abinci ba, yana ta
yawon harhado kan takardunsa. Ya ci ya sha ya mike kafa
muka yi ta hira muna kallo talabijin har karfe daya saura,
sai da ya fara gyangyadi ya tashi ya yi haramar tafiya
bayan na zuba masa takardun da duk ya bukata a
ambulan na bashi. Ya kara ba ni hakuri a bisa bakar
rayuwar da nake ciki. Ya ba ni tabbacin zai taimake ni
insha Allahu.
Allah Sarki, abokina kudi mai yawa ya bani da lambobin
wayarsa ta gida da ta ofis na can Malaysia. Na yi masa
godiaya ya tafi, yana isa
Malaysia ya kira ya fada min ya isa bayan kwanaki biyu ya
sake shaida min cewar ya fara nema min aiki.
Abu kamar wasa an shafe watanni uku babu aiki,
hankalina ya yi matukar tashi, na dameshi da waya safe
da rana, ina rokonsa ya taimake ni. Har matarsa ta fara
kishi da ni, tana cewa wai na rabu da mijinta kada na sake
kiransa. Duk bayanin da bayanin da ya yi mata cewar ni
kawarsa ce, karatu muka yi tare, amma ba ta yarda ba,
kasan mata da kishi. Ban damu ba duk yana daya daga
jarrabawa daga Allah.
Daga karshe Gaddafi ya fitomin da sakamakon karshe
cewar ba zan iya samun aiki a Malaysia ba, sai dai idan
zan dawo karatu. Sai dai in zabi bangare daya na karanta
har tsawon shekaru biyu ina gamawa sai su ba ni aiki ba
tare da wani Cuku-cuku ba.
Na ce masa duk wannan ba matsala ba ce, amma ina zan
sami kudin da zan dawo Malaysia na yi karatu? Ina zan
sami kudin abinci da na hayar gida?
Gaddafi ya ce min, duk ba matsala ba ce, zai fada min
hanyar da zan bi na sami tallafi daga Gamnatin tarayya.
Ya turomin forms ta internate duk na cike na yi ta kaiwa.
Kafin lokaci ya yi Gamnati ta yarda zata ba ni tallafin
karatu har sai na gama. Kudin makaranta, abinci, kudin
hayar gida duk sun biya min wadataccen kudi.
Sai da komai ya kankama na shapawa dangina labari,
kadanne suka yarjemin, duk ba su bani goyon baya ba.
Na nuna musu ba neman shawararsu nake yi ba ina dai yi
musu sallama ne tafiya kamar da kasa inji mai ciwon ido.
Gaddafi ya taimaka min na sami gida, muka je makaranta
ya ya taimaka min nayi registration ina karantar
bangaren mata (Gynea). Sai na tsinci kaina cikin sabuwar
rayuwa a Malaysia tare da sababbin mutane ba wadanda
na sani a da ba.
Na yi kokarin na zubar da bakin cikin da yake damuna a
baya, na nemo farin ciki na sakawa zuciyata ba don
komai ba, sai don kawai na taimaki kaina duniya da
lahira. Na yi hakuri, nayi tawakalli na yarda Allah Yana
sane da ni, duk yadda Ya tsaro min rayuwata dole haka za
a yi.
Na yarda da kaddara, yanzu ina shekara ta biyu a
karatuna, ina gamawa ina da kujerar aikina a Subang Jaya
Hospital idan har na ci jarabawata,
wacce ba na fargabar zan fadi.
Umaimah da Abdul-Sabur sun buga tagumi suna kallon
Faduwa. Tausayinta ya cika musu zuciya,
baiwar Allah sai murmushi ta ke don tawakkali.
Nan da nan sabon tunani ya kutso zuciyar Umaimah ta
tabbatar ashe ba ita kadai ce ta ke da matsala ba a
rayuwa. Sai ta ji Faduwa ta burgeta ta da mayar da komai
ba komai ba ta ci gaba da rayuwarta cikin kawaye da
abokai tana walwala tamkar ba ta da matsalar rayuwa.
Amma ita sam ta kasa yin hakan.
''ina ma zuciyata ta sami juriya da tawakkali irin na
Faduwa? Umaimah ke fada a zuciyarta.
Faduwa ce ta katse tunaninta data ambaci sunanta. Ta ce
''Umaimah, kalle ni nan ki gani. Kinga alamar
damuwa ko fushi a fuskata? To haka kowa ya ke dannewa
ya manta da komai. Shekaruna talatin da takwas a duniya
amma banyi auren fari ba, nan da *yan shekaru zan shiga
layin tsofaffi wadanda
haihuwa zata dauke musu kuma ban haifi ko daya ba. Har
yanzu Allah Bai kawo min miji ba, ga shi ina son aure. Ya
ya na iya, sai in daina dariya ko kuma sai na tsani
mutanen da babu ruwansu, su suka
doramin? Allah ne Yake jarraba ni ya ga yaya zanyi idan
Ya doramin masifa. Insha Allah Zai yaye min ko
ban samuba a duniya Zai yaye min a lahira. Na yarda da
kaddara mai kyau ko mara kyau.
Sai ta kyalkyale da dariya saboda yadda ta ga sun tsura
mata ido suna kallonta kai kace talabijin suka saka a gaba.
Su dukka suka yi murmushi, gami da jan doguwar ajjiyar
zuciya. Abdul-Sabur ya ce, ''Ni har na rasa ma abin da
zance da ke, saboda tsabagen tausayi. Sannu Faduwa,
sannu da kokarin hakuri gami da juriya.
Allah Ya jikan nahaifanki da dan uwanki, ke kuma Allah Ya
warware miki. Wallahi ni dai ina ganinki amma ban taba
tunanin a cikin wannan halin ki ke cika ba, don ba mu
taba zama munyi yi hira irin hakaba.
Na ga dai alamar dai ba ki da miji, sai na yi tunanin ko
mutuwa ya yi ko rabuwa kuka yi yaranki na can kasarku.
Faduwa ta girgiza kai ta ce, ''Babu ko daya, haka nake ni
kadai, ba ni da kowa.
Umaimah ta ce, ''Allah Sarki, Allah Ya jikansu, mu kuma
Ya kyautata namu zuwan.
Faduwa ta share hawaye ta ce, ''Ameen, na gode.''
Su dukka sun kasa cin sandwich din, ruwan shayin ne
suka kukkurba suka ajiye, don tashin hankalin abubuwan
da suke fitowa daga bakin Faduwa.
Suka dunguma zuwa kan kujerun da suke falon, suka fara
kallon wani film da ake yi a MBC Action mai suna NIKITA
Faduwa ta dubi Umaimah ta yi murmushi, ta ce,
''Umamah, zan so naji tarihinki. Kina karamarki me yasa
kika shiga damuwa haka? Naga shekarunki ba suyi nisan
da zaki damu ba don ba ki yi aure ba.
Meye matsalarki?
Yayin da Abdul-Sabur ya ware ido da kunnuwa yana kallo,
yana kuma saurarenta don ya kagu ya ji ko ita wace ce.
Sai kunya ta rufe Umaimah, ta yi murmushi ta sunkuyar
da kai gami da sosa goshi. Ba ta san ta inda zata fara amsa
wannan tambayoyi da Faduwa ta jero mata ba, tana da
nauyi amsawa sosai.
Abdul-Sabur ya gyara zama ya ce, ''Mu da ke mun zama
*yan uwa masu kaunar juna da tausayawa. Kamar
faduwa yaune na farajin labarinta, na ji na sake shakuwa
da ita, kuma zanyi tattalinta wajen
kula da walwalarta da taimakonta da shawarwari.
To haka musulmai ya kamata su kasance musamman na
MAKWABTA.
Umaimah ta gyada kai ta ce, ''Haka ya ke, ka ba ni
labarinka tukunna sai in bada nawa.
Abdul-Sabur da Faduwa suka kwashe da dariya ya ce,
''Labarina kike so ki ji kafin ki bani naki? To ki
gyara zama ki karkade kunnenki kisha labari. Ni da
Faduwa za,a sami wanda rayuwarsa ta fi abin
tausayi. Faduwa da Umaimah suka gyara zama suka zuba
masa na mujiya suna kallo, suka baza na zomo suna
saurarensa, dan sun kagu ya fara fada.
LABARIN ABDUL-SABUR
Ya ce, ''Sunana Abdul-Sabur, sunan mahaifina AbdulRashid, Mahifiyata kuwa Habiba.
Mahaifina mutumin
kasar Ghana ne a cikin garin Accra, duk da asalinsa
Bakano ne mahaifansa zama ya kai su Accra aka haife shi
a can. Mahaifiyata
kuwa mutumiyar Kano ce, wani gari da ake kira Gwarzo.
Kasuwanci tsakanin Accra zuwa Lagos, zuwa Kano shine
sana,ar da mahaifina yake yi, shi da *yan uwansa da
abokansa a dalilin haka ne ya zo Kano harya hadu da
Mahaifiyata. Aka yi rufa-rufa aka
hada baki da tsohon da ya ke yi musu masauki a Kano
mai suna Malam Barau, ya ce shi ne mahaifinsa, aka ba
shi auren mahaifiyata Habibah ba tare da danginta sun
san gaskiyar magana ba.
Bayan anyi biki suka zauna a unguwar kofar Nassarawa
kusa da gidan Sarki, gida daya suke zaune da Malam
Barau.
Don haka Mahaifiyata ta zaci Malam Barau shi ne
surukinta, wanda ya haifi mijinta, ko kuma yaya ga
mahaifinsa uwa daya uba daya.
Suna zaune zama na girmama juna da martaba juna, har
Allah Ya albarkace su da samun haihuwa,
aka haifi ni Abdul-Sabur sunana, Malam Barau ya zaba ya
saka min, banci sunan kowa ba.
Shekaruna hudu a duniya aka haifi kanwata aka saka
mata suna Khausar. Ni da Khausar muka taso cikin
kuncin rayuwa, shi kan shi gidan Malam Barau din dan
karami ne, matansa biyu da *ya*ya kwatsam. A cikin
gidan aka yanki daki daya kacal aka zagaye mana babu
kicin sai dai muyi a kofar daki, ban daki kuwa sai dai mu
dauki buta mu zagaya gidan Malam Barau mu bi dogon
layin shiga bandaki.
Babu maganar makarantar boko ma a nan a zube muke
tare da yaran unguwa, sai dai muna zuwa
makarantar allo safe da yamma.
Mahaifina matafiyi ne, bai cika zama a gida ba saboda
yanayin kasuwancinsa tsakanin kano da Lagos, zuwa
Accra bai daina ba, kuma ya fi dadewa Accra ashe can ne
garinsu, can ya fi sabawa a can
ya fi zama. Mu sai ya shafe watanni shida baizo ba.
Kayan abinci ya kare babu kudi, sai mu yi ta fama, bara
ce kawai ba ma yi. Allah Sarki uwa, Mahaifiyarmu Umma
Habiba muke kiranta ta sha wahala da mu. Saboda tsabar
surfe da daka har zannuwanta yayyagewa suke yi, ba
ma a maganar hannayenta duk sunyi kanta, don kawai ta
ba mu abinci muci.
Allah sarki rayuwa kowa da kalar tasa jarabawan.
Allah ya yayewa kowa kunci na rayuwar sa yasa mu haye
jarabawar rayuwar dunia.
Aameen.
Babu irin sana'ar da ba ta yi ba, har da irin sana'ar nan da
mata suke yi a kasuwar rimi ta siyar da tsofaffin kayan
sakawa. Ba zan manta ba aka ba ta dillancin wasu kaya
atamfofi da leshina akan ta je ta siyar za a bata lada ashe
kayan sata ne, sai mai kaya ta kama kayanta a wajen
siyarwa da aka bi
diddigi aka gane mahaifiyata ce ta siyar, aka taho da *yan
sanda aka kama ta har gida.
Kwanan Ummana Habiba biyar a daure a ofishin *yan
sanda, hankalina ya yi matukar tashi. Daga lokacin na
kuduri niyyar neman sana'ar yi kowacce iri ce, idan dai
halak ce, don na hana mahaifiyata irin wannan wahala.
Malam Barau ne ya dinga kai kawo da kyar aka fito da ita
da sharadin sai ta biya mutane kudinsu, ita kuwa ba ita ba
ce ta kashe kudi, lada aka bata wanda bai kai ya kawo ba.
Data yiwa matar data sato kayan ta bata talla maganar
cewar ta kawo wadannan kudi su mayar, sai ta ce ita tuni
ta kashe kudi.
Tsohuwar fankar mu, tsohon gadon mu mai rumfa na
karfe su muka fitar muka siyar muka biya bashi muka
koma bacci akan tsofaffin tabarmi da tsummokaan
kayanmu., don ko tsohuwar katifa bamu da ita....
Abdul-Sabur ya cije lebe yayin da hawaye mai zafi ya yi ta
kwaranyowa masa. Ya kasa ci gaba da magana saboda
tsananin kunar da zuciyarsa ke yi masa.
Faduwa ma ta matse hawaye ta girgiza kai ta ce, Allah
Sarki ka sake tuna min da uwata ita kadai na
sani a duniya ta tafi ta bar ni.
Umaimah ta runtse ido sai hawaye ya bulbulo daga
idanuwanta masu radadin fita, tabbas itama ta tuna da
tata tsuhuwar.
Abdul-Sabur ya sa hannu a aljihu ya zaro hankici ya
sharbe ido da hanci ya ci gaba da cewa.
''Duk abin nan da ake wai sunan mahaifina yana raye a
duniya ya yi tafiyarsa ya bar mu. Abinci da
yake bari da kudin cefane bai fi na wata guda ba, sai ya je
ya yi watanni shida kuma sannan ya zo ya yi wata daya ya
koma. Sutura sai da sallah zai yi mana guda daya-daya su
ma ba na kirki ba kafin shekara ta zagayo sun kece.
Mahaifiyata ta so ta dinga rike hannun Khausar suna
zuwa bara, na hana su, na ce su zauna a gida ni zan fita
nema.
Shekaruna goma sha daya na saba da dako a kasuwar
*yan rodi da ke kofar ruwa, nan cikin jihar Kano.
Tokar itace ce muke daukowa aka mu ke kaiwa masu
karafe, su bamu naira biyu ko uku, a yini dai baifi na sami
naira biyar ba.
Ba zan manta ba akwai wata rana da na dauko toka aka
cikin wani katon daro ashe akwai garwashi a ciki ban sani
ba, tururin zafinne ya cinye kwalin da na dora a kaina ya
soma cinye gashin kaina, sai da ya fara kona fatar kaina
sannan na ji zafi na yi wurgi da daron, sai ga gashina
kamar anyi gobara.
Ranar babu kudi saboda na zubar da toka ga ciwo a kaina
ba zan iya zuwa na nemo wata ba. Da kafa na taho gida ga
nisa, ga yunwa, ga ciwo. Ina zuwa gida na iske taron
jama,a aka shaidamin daga Accra aka aiko da wasikar
cewar, mahaifina ya rasu.
Na gigice, na tambaya ina gawar aka ce an binnne shi a
can. Sai na yi mamaki me yasa ba a kawo shi ba wajen
mahaifinsa da *yan uwansa ba an binne shi? Mun yi kuka
sosai, musamman mahaifiyata, ashe ita
tasan tashin hankalin da zata shiga nan gaba. Muna nan
dai a haka har ta gama takaba, ni nake fita inayin dako na
kawo muci garau-garau mu kwanta.
Sai naga Malam Barau da abokan mahaifana su uku suma
*yan Ghana ne sun shigo bangarenmu suka kira
Mahaifiyata suka zazzauna. Sai aka koremu waje ni da
kanwata suka ce za su yi magana. Na kama hannun
kanwata muka fice, na zaunar da ita a kofar gida, sai na
dawo na labe ina so na ji abin da yake faruwa. Kamar
yadda Umma Habibah ta girgiza ta razana da
jin bayanansu, haka nima na dimauce,
innalillahi wa'inna ilaihi raji'un...
Abdul-Sabur ya yi shiru ya dafe kai ya kasa ci gaba da
magana.
''Me ya ke faruwa?'' Umaimah ta tambata a gigice. AbdulSabur ya dago da jajayen
idanuwansa ya dube su.
Ya ce, ''Allah Ya yi mana maganin masifa, kada Allah Ya
maimaita mana bala,i.
Wato gaskiya ce aka fede ta daga wuya har bindi.
Malam Barau ya fadi duk kulla-kullar da aka harhada
wajen auren Umma Habibah aka ce shi ne mahaifinsa
alhali shi bai san shi ba, sai a sanadiyyar kasuwanci.
Malam Barau ya kara da cewa shi ya ke basu masauki
idan sun kawo kaya daga Ghana. Ashe zaman nan da
muke yi agidan Malam Barau haya ce muke yi, duk
shekara mahaifina yana biya. Don haka babu hadin
mahaifina da Kano, danginsa dukka suna Accra.
Wadannan da suke tare da Malam Barau sune abokansa
daga Accra su ma suke zuwa tare da mahaifina, su ne ma
suka kawowa Malam Barau labarin rasuwarsa. Sun shaida
cewar iyaye da kakannin mahaifina *yan Accra ne.
Mahaifinsa ya rasu Mahaifiyarsa na nan a raye wato
kakarmu.
Kuma yana da *yan uwa da yawa wadanda suke uwa
daya uba daya, da wadan da suke uba daya kawai.
Sannan yana da mata biyu a can da *ya*ya takwas.
Bai fada musu ya yi aure a Kano ba har ya haifi *ya*ya
biyu ba, sai bayan rasuwarsa aka fada musu sun ce babu
ruwansu tunda bai fada musu da bakinsa ba. Suka rabe
gadonsu duk da hotunanmu da aka nuna musu a cikin
kayansa. Kenan mu mun tashi a tutar babu, ba mu da
gado a can, a she a nan ma ba gidanmu ba ne.
''Allah Ya isa tsakanina da ku da shi da ya mutu, kun ci
amanata.'' Kalmar da Ummana Habibah ta
dinga fada ke nan, ta tashi da gudu ta shiga daki tana
kuka. Subhanallahi! Sai na sulale na tsuguna na rike kai,
har su Malam Barau suka fito suka iske ni a inda na labe.
Sai suka tausaya min.
Baba Mukhtar daya daga cikin abokan Babana ne ya jawo
hannuna ya rike ya ce, ''Yi hakuri Abdul-Sabur ka zama
jarumin namiji ka taimaki mahaifiyarka da kanwarka.
Gata daya zaka yiwa kanka a duniya shi ne ka yi karatu, ka
shiga makaranta ka dage ka yo karatu duk runtsi,
sannan rayuwarka zata yi haske.
Ya damko kudi daga aljihunsa ya mika min, sauran
abokansa ma suka bani kudi mai auki kuwa, suna tafiya
ban shiga gida ba, sai na je na kama hannun kanwata. Na
ce da ita, ''Zo muje nu shiga makarantar boko. Da rana
tsaka head master makarantar gwamnati ta unguwarmu
ya ganni a cikin ofishinsa. Na yi masa bayani ya fahimce
ni amma bai gamsu ba har sai ya ga manya na, ya ce na
je na taho da wani babba.
Na je na sami Malam Barau na shaida masa, sai ya yi
dariya ya ce, kada na bata lokacina wajen yin boko,
na tafi kasuwa kawai. Na fito na je na sami mahaifiyata na
ce, ta zo ana nemanta a makarantar boko. Sai ta yi
mamaki da jin haka, ta hau rawar jiki ta dafe kirji ta
tambaye ni ko lafiya. Na shaida mata lafiya kalau,
Khausar ma na can a ofishin shugaban makaranta shi ya
ce na kira babba.
Sai ta gigice ta dauka laifi ta yi, ta hau karkarwar jiki muka
dunguma muka je. Da muka isa sai ta tambaye shi ko
lafiya, me muka yi? Sai shugaban makarantar ya yi
mamaki da jin kalaman mahaifiyata, amma sai ya yi mata
bayanin abin da na zo da shi.
Ta girgiza kai ta ce, ''Ba ni na turo su ba, ba ni da kudin da
zan iya saka su a makarantar boko.
Shugaban makarantar ya ce, ''Ah babu abinda za ki biya
makarantar gwamnati ce, sai kayan makaranta da
litattafai, wasu littattafan ma ana basu a makarantar.
Ta ce, ''Ba ni da kudin siyen kayan makarantar ma,
idan ma ya fara zuwa makarantar waye zai je ya yi dako
ya samo mana abin da zamu ci?
Ai shi ne mai fita nema dan haka ba ma son karatun.
Na fito da kudi daga aljihuna na ce, ''Ina da kudi,
Baba Mukhtar ne ya ba ni suka ce na shiga makarantar
boko shi ne kadai zan yi wa kaina gata.
Shugaban makarantar ya yi farin ciki dajin haka. Ya ce,
''Wannan haka yake yaro, ka daure ka yi karatu. Hajiya ki
barshi ya yi karatu don inganta rayuwarku gaba daya''.
Ba ta da ta cewa, sai ta yi min addu'ar Allah Ya sa albarka
a karatun da zanyi, sai dai Khausar ce ake ta shawara a
kanta, na ce a saka mu a aji daya.
Daga makarantar kasuwa muka wuce da Ummanmu
Habibah ta yankar mana yadin makaranta, aka kawo
wajen tela ta dinka mana,
muka fara zuwa makaranta. A aji daya aka sakamu,
*yan ajin namu duk yara ne dai-dai Khausar, na fi duk
*yan ajin girma a haka dai nake zuwa duk da tsokanar da
nake sha a wajen yara wai gardi a cikin yara da dai
shauransu.
Ban damu ba haka nake zuwa makaranta idan na dawo
na tafi kasuwa neman kudi, sana,a kala-kala babu irin
wacce bana yi ta karfi. In samo kudi na zo muyi tuwon
masara miyar kuka, kullum shine abincin mu.
Malam Barau ya yi mana mutunci bama biyan haya a
kyauta muke zaune, ya ga babu yadda zamu yi. Nine
monita a ajinmu na fi kowa
kokari daga ni sai kanwata Khausar ta iya karatu radau a
baki, nan da nan ta fara iya rubutu itama
kai ka ce daman an taba koya mana a gida.
Muna aji uku na firamare Malam Barau ya rasu, ko wata
daya bai yi ba iyalansa suka ba mu lokaci mu tashi daga
gidansu.
Tashin hankali ya same mu, ba mu da mafita sai dai mu
koma Gwarzo wajen danginta, duk da bata da uwa da
uba tana da *yan uwanta da dakinta na gado duk da na
kasa ne. Can muka kaura muka zauna, sai na samu aka
yimin cuku-cuku na shiga sakandiren maza ta kwana, na
bar Khausar a gida suna ta sana'ar cura fura ita da
Ummarmu.
Ba laifi talauci ya ragu saboda rayuwar kauye ta fi ta birni
sauki, duk inda kaa samu rogo da gyada ka ci na naira
biyar sai ka yini kana shan ruwa.
Mahaifiyata ta yi wani auren a cikin Gwarzo ta tafi da
Khausar ni aka bari a cikin gida wajen dangi yau na
kwana a nan gidan, idan an min gori na koma wani gidan.
Har na fi so na koma makaranta idan mun yi hutu dan na
fi jin dadin makarantar, saboda ina tare da abokaina
*ya*yan masu hali dakikai, ni nake ba su amsa su kuma
su bani kudi ko biskit da madara.
Allah ba Ya hadawa mutum daya komai, ni ya bani kokari
Ya hanani dukiya, su Ya yaye musu talauci, Ya dauke
kwakwalwar.
Mahaifiyata ta haifi *yan biyu a gidan sabon mijinta mace
da namiji, Hassan da hussaina. Da ta sami ciki na biyu
kuma a garin haihuwa ta sami matsala har ta rasu a garin
haihuwa, ta mutu ba ta haifi cikin ba.
Muka zamo babu uwa babu uba....
'Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un.
Faduwa da Umaimah suka hada baki suka fada.
''Allah Sarki, Allah Ya jikanta. Inji Umaimah.
Faduwa ta rushe da kuka, daga dukkan alamu ta tuna
ranar da ta rasa ta ta mahaifiyar ta rasu.
Abdul-Sabur ya goge hawaye ya ci gaba da cewa.
''Dangin Baban Hassan da Usaina suka dauke su, ni da
kanwata ce abun tausayi. Ina makaranta ina tunanin
Khausar saboda na san babu mai kula da ita. Sannan idan
na dawo ba jin dadin halin da nake
zuwa na iske ba nake ji, abinci a wulakance ake ba ta,
haka babu mai kulawa da lafiyarta da tarbiyarta.
Ba zan manta ba, muka yi fada da wani dan yayar
Ummarmu mai suna Gali, ya yi min gori wai shegu
wadanda ba'a san asalin Babansu ba.
Tun daga lokacin na kuduri aniyar sai na nemo dangin
Mahaifina.
Ina aji hudu a sakandire na daina zuwa makaranta na
shiga aikin gona sosai, muka sami amfanin gona a gonar
Mahaifiyata data bar mana gado, na siyar da abinci buhubuhu na kunshe kudina na
boye. Na dawo Kano na sami
Yaya Bala babban dan Malam Barau na ce ya kai ni wajen
da su Baba Mukhtar suke sauka, abokan Babana.
Na ci sa'a kuwa sun zo gari a lokacin, ya kai ni har
masaukinsu. Sai suka yi mamaki da ganina, bayan mun
gaisa sannan na shaida musu Ummana Habibah ta rasu,
sun girgiza da jin haka sun tausayamin gami da yi mata
addu'a Allah Ya jikanta da rahama. Na ce musu so nake
su kaini wajen
dangin Mahaifina a Accra. Sai suka hau kame-kame da
alama basa so su kai ni, na ce ni dai ina so na je na gansu.
Yadda na fuskanta gudun wahala suke,
sun dauki ba ni da kudin mota. Da na nuna musu kudina
sai nan da nan suka yarda zan bi Baba Mukhtar dan shine
zai tafi kwanakin.
Muka ci gaba da hira na shaida masa cewar zan tafi da
kanwata Khausar. Ya ce, a,a na ja dai ni kadai tukunna, na
ce a'a nafi so naje da kanwata tunda Kakarmu na nan mu
zauna tare da ita saboda bamu da kowa a nan. Muka
shirya ranar tafiya ya ce na je mu shiryo mu zo mu tafi
wani satin.
Na ke na sanarwa Khausar, ya amince, sannan muka je
muka yi wa dangin Mahaifiyata sallama na ce zan bi wani
dan uwan Babana Accra za mu ga dangin Mahaifinmu.
Wasu sun amince, wasu basu amince ba, daman ba
amincewar su muke nema ba,
don babu wanda ya ke tsninana mana komai.
Zumuncin yanzu ya zama kamar shuka gyada a bakin
kurege.
Kawu mai kudi ne Yaya ne ga Umma Habibah Babansu
daya ya dage ba zamu ta fi ba saboda ba'a san wanda
zamu bi ba yadda duniyar nan ta zama abar tsoro. Sai na
je na kirawo Baba Mukhtar ya je har Gwarzo ya yi musu
bayani. Sun
gamsu ya san Mahaifinmu amma dole aka ce sai an hada
mu da wani Babba ya raka mu. Da aka yi shawara sai aka
ce Shehune zai raka mu shine mai bin Ummana Habibah
a dakinsu, muka dungumo
muka taho tare zuwa Kano tashar Unguwa uku,
muka wuce kai tsaye, muka hau doguwar motar nan
zuwa Lagos da magruba. Ba mu isa Lagos ba sai da
sassafe, sallah kadai muka yi muka sayi gayan biredi da
ruwa muka ci
muka sake shiga wata mota wacce zata kaimu har Accra.
Tafiya yankin azaba, mun gaji likis ga yunwa, saboda
wahala ta yi ta amai saboda rashin sabon shiga mota da
ba ta yi. Ledoji aka yi ta bata tana cikawa ana jefawa ta
wundo.
Da muka zo bodar Abijan, Immigration suka tsayar da
mu suka sa kowa ya firfito suka ce kowa ya fito da
passport dinsa. Masu shi suka fito da su, irin su
Baba Mukhtar. Mu da ba mu da shi sai hankalinmu ya
tashi. Baba Mukhtar ya ce, na kwantar da hankalina dan
kudi kawai zamu rike a hannu maimakon Passport
sai mu sunna musu cin hanci, sai zance ya wuce.
Haka kuwa aka yi, na rike naira hamsin na bawa Khausar
da Kawu Shehu suma suka rike, da aka zo kanmu sai
muka mika musu kudi, suka karbe aka ce mu koma cikin
mota mu zauna, aka ci gaba da tafiya (cin hanci ruwan
dare).
Haka da muka zo bodar Togo ma immigration suka
tsayar da nu irin na bodar Abijan aka yi, naira hamsin ta
raba mu da su muka wuce daga nan har cikin Accra babu
matsala kuma. GHANA, ACCRA
Mun isa Accra daf da magruba muka sauka a tashar
Aflawu, daga nan muka dauki tasi muka nufi
'Lagon New town' a in da gidan Kakarmu ya ke.
Sunanta Husaina suna kiranta da Ummana Fuse. Da yake
ta san labarinmu daga wajen Baba Mukhtar, tana ganin
Baba Mukhtar da yara biyi jikinta ya bata mu ne, sai ta
fashe da kuka ta rungume mu.
Mahaifina kamarsu daya sak da mahaifiyarsa, haka
Khausar tayi kama da su sak, bakake ne sannan ba su da
tsayi sosai masu dogon hanci. Ni kuwa da mahaifiyata
nayi kama, don ita farar bafillatana ce, doguwa ga ido da
hanci.
Ghana kasa ce da take dauke da kabilu daban-daban,
arna sunfi yawa duk inda kaga musulmi
Bahaushe, to zuwa ya yi kamar daga Niger ko Nigeria.
Manyan yaren kasar guda biyu ne, Ankara da Asanti. *Yan
yaren Asanti su ne asalin *yan Ghana sun fitone daga
Kumasi, akasarinsu gajeru ne bakake. Ankarawa kuwa
farare ne masu bille sunfi *yan kabilar Asanti kyau. Su ma
ana tunanin zuwa suka yi shekaru aru-aru da suka wauce.
Sunan kudinsu CEDIS wanda ko rabin darajar Naira bai
kai ba, idan ka ji ance Cedis 1000 tabbata bai wuce naira
10 ba.
Washegari kakarmu Ummana Fuse ta aika aka hado mata
*ya*ya da jikokinta ta gabatar damu. Babu
tantama kowa ya shaida mu ma *ya*yansa ne, daman
can suna da labarinmu. Da bakinsa ya shaida musu cewar
ya yi aure a Nigeria har yana da *ya*ya biyu, amma fa sai
daf da zai mutu ya fada.
Mu ne dai bai fada mana ba yana da wasu matan da yara
a can.
Gado dai an rabe, daman ba wani abin kirki ya bari ba.
Sai suka yi ta zukewa kowa yana gudun wahala aka rasa
mai rike mu. Ummana Fuse itace dolenmu don haka
wajenta muka zauna. Gida ne a gine ginin sumunti daki
biyu da tsakar gida, *ya*yanta suka gina mata a unguwa
mai kyau. Bayan
wannan kuwa babu wani abu da suke ajiye mata,
komai ita ta ke nema ta yiwa kanta. Sana'ar kera tukwane
na kasa take yi kuma ba wani kudin kirki ta ke samu a
yini.
Ta shaida mana cewa a garin nan babu mai zaman banza,
kowa fita yake ya nemi abinda zai ci,tun daga
safe zuwa dare. Idan ka zauna a gida babu mai baka, haka
mata da maza, yara da manya suke yi. Ga su da nuna
kabilanci, Hausawa koma na ce Musulmi ba su da karfi a
kasar wajen yin mulki ko samun aikin gwamnati.
Babu karatu babu aikin gwamnati don haka sana'ar
karfice ta wajaba akansu. Ummana Fuse ta sa aka
samo min aikin jiran shago a wani kantin dan uwanta da
yake kasuwar Art Traditional Tourism inda suke siyar da
kayan gargajiya, kamar takalman fata, abin wuya na
dutsuna, gangam hula dara, kayan kinta (yadi) da dai
sauransu.
A nanne zaka ga Turawa daga kasashe daban-daban suna
zuwa suna kallo, kuma suna siya. Abinka da Nasara asarar
duniya, sun fi sha'awar irin wadannan abubuwan na
gargajiya. Ciniki ake yi sosaikullum nake zuwa tun daga
safe har zuwa magruba.
Cedis dubu biyar yake ba ni kwatankwacin naira dari
kudin Nigeria, kasancewar kudin Ghana ba shi da daraja
kamar yadda na fada a baya.
Cedis dubu biyar din nan abinci kadai nake iya ci na rana
da dare, shi ma kuma ba don na koshi ba,
kuma babu nama. Dukunu da Tankwa nake ci kullum, shi
zai fi kosar da ni, don ya fi arha.
Umaimah ta dubo shi, ya ce, ''Meye dukunu da tankwa
kuma?
Abdul-Sabur ya yi murmushi ya ce, ''Abincin *yan Ghana
ke nan. Dukunu shi ne kamar tuwo, tankwa
kuwa ita ce miyar da ake ci da shi.
Idan aka jika masara ta kwama sai aje a markado sai a
dan dafa ya yi kauri shi ke nan sai a ci da tankwa.
Tankwa kuwa kayan miya ne da attaruhu, albasa da
tumatir ake murjewa a asanka.
Kanwata Khausar kuwa a kasuwar Agulgoshi aka kai ta
nan ce kasuwar da ake siyar da danyen kaya buhu-buhu,
ana saukewa daga mota-mota.
Shagon wata mata mai suna Hajiya Momi tana sayr da
bainci, Khausar ta ke taya ta dafawa da siyarwa.
Suna siyar da shinkafa da miya, Dukunu, muri da Algilma,
su yi miyar gyada ko miyar kwakwa.
Idan kuna neman muguwar mata aka samu Hajiya Momi
to aja layi a tsaya, saboda bata da tausayi ta
wahalar da kanwata Khausar, ba kudi ta ke ba ta ba,
abincin rana da na dare ne kawai ta ke ci ta koshi. Sai
shegen fada da duka kullun ta ke yi mata bayan aikin da
ya fi karfinta, da ta ke jifga mata.
Idan ku kaga daron da ta ke dauka a kanta ta kai
markadem kayan miya da markaden masarar yin
Dukunu sai kun tausaya mata duk da dai ba wani nisa ne
ke da akwai ba tsakanin inda suke kasuwancin da gurin
kai markaden.
Gashin tsakiyar kanta har saisayewa ya ke yi saboda
daukar kaya. Idan abinci ya yi kwantai akai
zata dora mata ta yi zagayawa gari sai ta siyar.
MAKWABTAKA 15
Khausar kullum tana kuka da zarar gari ya waye saboda
fargabar wahalar da zata je ta tarar a kasuwa. Ni da
kakata abin nan ya fara isarmu ita ba kudi ta ke kawo
mana ba, don ba ta biyanta komai. Da kakata ta yiwa
Hajiya Momi magana akan ta rangwanta mata wahala, ta
kuma dinga biynata
kudi, sai ta ce sai dai idan ta daina aikin saboda abincin
da ta ke ci ma ai na kudi ne, mai yawa. Dole muka bar
Khausar ta ci gaba da yi don idan ba ta yi ba wa zai ba ta
abinci ta ci, kowa yana ta kansa? Ana cikin wannan hali ne
sai Allah Ya kawo wani kawunmu Hamza koma in ce
Kakanmu don shine auta a dakin su Ummana Fuse. Ya fi
shekara ashirin a England, ya auri baturiya ya haifi
yaransa Turawa
guda uku, Babban namijin ne zaiyi sa'ana sauran kuma
dukka mata, sai a lokacin ya fara kawo su kasarsa.
Da Uncle Hamza ya zo gidan Ummana Fuse ya ganmu sai
ya tambaye ta mu su waye? Sai ta zauna ta bashi
tarihinmu kakaf.
Sai ya tausaya mana daman ya ji labarin rasuwar
Babanmu ta waya. Ya tambaya yanzu me muke yi karatu
ko aiki? Ummana Fuse ta fada masa cewar ni ina tsare
kanti, Khausar tana siyarwa wata abinci a
kasuwa.
Ya tambaye ni nawa ake biyanmu, na koro masa bayanin
cewa babu abin da muke samu banda abinci, sai ya
girgiza kai. Ya ce, ''A'a wannan ba sana'a ba ce, gara mu
koma makaranta.
Kamar yadda na fada muku a baya ana nunawa Hausawa,
Musulmai kabilanci. Ba a bari suyi karatu, idan sun kutsa
sunyi karatun ma babu aikin gwamnati.
Ya ce kafin ya tafi zai samo min makarantar sakandire ta
kudi na karasa karatuna, tunda har na
kai aji na hudu a can, kuma ya fuskanci ina da kokari, ina
magana da Turanci sosai.
Ita kuma Khausar tunda ba ta yi nisa a karatu ba zai
samar mata makarantar koyon sana,a ta koyo ta dinga yi.
Sai Ummana Fuse ta ce a saka ta a makarantar koyon
rinin kamfala, amma babu makarantar anan kusa sai a
Abrkan ake yi. Sai dai idan ta koma gidan kanwarta
Umma Aisha da ta ke unguwar Dukuma ya fi kusa da
Abekan.
Shikenan sai aka tsayar da wannan shawara kafin ya
koma England sai da ya tabbatar na fara zuwa makaranta,
Khausar ta khaura gidan Ummna Aisha da ke Dakuma da
zama, tana zuwa Abekan koyon kamfala.
Ya yi mana alkawarin zai dinga aiko mana da kudin
makaranta (school fees), da kudin motar zuwa da
dawowa har mu gama. Abu daya ne ba mu ji dadi ba, shi
ne da aka raba mu ni da Khausar domin tunda muke a
rayuwarmu ba mu taba rabuwa ba.
Ta yi ta kuka kullum ana ba ta hakuri haka ni ma idan na
shiga bacci, sai na yi ta kuka ni kadai don
tausayinta, bata da kowa sai ni na rage mata, haka ni ma
ita ta rage min. Koda yake muna ganin kakarmu mai
tausayinmu muna jin dadi, sai kadan daga cikin dangi
masu kula mu kamar su Uncle Hamza da ya zo ya
taimake mu. Duk wanda ya taimaki wani Allah Zai
taimake shi...''
Umaimah ta yi ajiyar zuciya ta ce, ''Ya ya aka yi kuma?
Abdul-Sabur ya yi dan murmushi, ya ce, ''Suna kiran
motar hayarsu Bus da suna Toro-toro, kullum sai na hau
toro-toro na tafi makaranta idan an taso na hau na dawo
gida. Na ga bambanci tsakanin karatun Kano da na Accra,
a Kano na fi *yan ajinmu kokari, tunda na shiga
makaranta daga firamare har zuwa sakandire ni ne
monita dan kokarina,
amma a Accra ni nake zuwa na karshe a ajinmu har ana
tunanin a mayar da ni ajin baya. Allah Ya taikama
Malamin ajinmu ya ce a kyale ni ya ga alamar ina da
kwazo da saurin koyo, watakila idan na dage na saba da
*yan ajin zan yi kokari.
Turancin su daban da namu, domin su suna kwaikwayon
irin na turawa ne sosai ba kamar anan Nigeria ba da
kowa yake yin yadda ya ke so.
Hausawa suna turanci kamar da Hausa suke magana,
Yarbawa suna yi kamar da Yarbanci, haka Igbo da sauran
kabilu (broken English).
Idan ka ji dan Ghana yana Turanci sai ka rantse a Turai ya
girma, saboda kowacce kalma suna furta
ta dai-dai da yadda Turawan suke furtawa.
Tabbas yadda Malamin ajinmu ya fada haka ne, rashin
sabo, fargaba da gane turancinsu ne ya sa na zama komabaya a ajinmu ba wai rashin
kokarin ba ne. Amma da
shekara ta zagayo sai warware
gaba daya na rikide, ni da *yan ajin ake damawa.
Da muka gama aji hudu muka wuce aji na biyar nan ne
na gagari maza, ba ma matan ajin ba. Mu uku ne muke
gumurzu akan karbar na daya. Idan na tashi daga
makaranta da yamma sai na tafi 'Zarbarma Land' sunan
unguwar ke nan, akasarin *yan unguwar Zabarmawa ne,
ma'ana daga kasar Niger suke. Suna sana'ar canjin kudi,
wasu na siyar
da albasa, leda da fina-finan Hausa ko pure water.
Ko na je unguwar Zango nan kuma *yan Nigeria ne, a
nan ne za ku ga masu bara kutare, makafi da guragu. Nan
na ke samun abin yi irin su dako, ko jiran shago ko tallata
kaya a cikin kasuwa na je na
zazzagaya na yi ciniki na kawo a sallame ni da dan kudi
kalilan na ci abinci, na rago sauran na ba wa
kakata ko na boye na ci abinci a makaranta idan an fito
break....
Faduwa ta girgiza kai alamar tausayi, ta ce, Allah Sarki, ina
kanwarka Khausar, a wanne hali ta ke ciki a can unguwa
mai nisa Dukuma?''
Abdul-Sabur ya yi murmushin karfin hali ya ce,
''Tana can tunda ta je sai da ta shekara ba ta zo
unguwarmu ba, ni ne dai duk sanda na bushi iska nake
zuwa na ganta, haka kakarmu tana kokarin zuwa. Idan ta
samo kwancen atamfofi sai ta zuba a
leda ta je ta kai mata.
Rayuwar Khausar abin tausayi ce a can, gida ne da yake
cike da *yan mata, *ya*ya da jikoki na Ummana Aisha.
Wasu *yan makaranta, wasu babu karatun, wasu ustazai
wasu kuwa *yan iska. *Yan mata sunfi goma don haka sai
rigingimu da
tsegungumi, sun tsani Khausar, sharrace-sharrece kalakala idan an rasa wani abu ace
ita ta dauka ayi ta zaginta
ana dungureta. Sai daga baya aga abin ko a kama wacce
ta sace a cikinsu Haka kowacce ta ke ciyar da kanta, don
haka dole Khausar ta fita nema. Kudin motar zuwa da
dawowa Abekan ba ya da matsala Uncle Hamza ya
turowa Ummana Aisha tana ba ta, sai na siyen abinci ne
da na zirga-zirga don daga makarantar wani lokaci suna
hawa toro-toro su je wasu unguwannin koyon aiki kamar
unguwar Nima,
Guinea kwanakir ko Mamubi. Suna yini acan tun daga
safe har marece.
Ina iyakacin kokarina wajen kawo mata agaji da *yan
kudade, biredi ko fanke da zata dinga yaga tana ci a duk
lokacin da ta ji alamar yunwa zata yi mata illa.
Rayuwa kenan, komai mai wucewa ne, dadi ko wahala....
Umaimah ta gyada kai ta ce, ''Haka ne, babu abin da yake
dauwamamme a duniya.
Ya ce, ''Khausa ta rame saboda kewa ta, ga tsangwama da
rashin wadataccen abinci. Sai na bata shawara ta dinga
zuwa kasuwa tana rini ranar asabar da lahadi sai ta dan
adana kudin da ta samo ta dinga cin abinci a makaranta.
Da kai na na kai ta wata karamar kasuwa da ake kira
Malata, anfi siyar da gwanjo a kasuwar, anan na samar
mata aiki a shagon wata mata mai suna Mrs. Ibrahim don
bana so na kai ta shagon maza saboda lalata.
Ghana ba kamar Nigeria ba ne, inda ADDINI da AL'ADA
suka saka kunyaa idon mutane, sukan rike mace a bainal
nasi ba komai ba ne. Don haka zinace-zinace ya yi yawa,
saboda arna sun fi yawa.
Da farko Mrs. Ibrahim ta ki yarda ta dauke ta aiki data ji
an ce sai asabar da lahadi kadai zata dinga
zuwa, ta fi son wacce zata dinga zuwa kullum. Na dinga
rokar ta har da durkusawa a kasa ina zubar da hawaye
ina cewa ta taimaka mana mu marayu ne kuma baki ne a
kasar dan bamu da inda zamu je mu sami wani aikin in
ba a wajenta ba. Nan danan ta ji zuciyarta ta karaya sai ta
tausaya mana ta amince.
Sai na ji hankalina ya kwanta dan naga hankalin Kausar ya
kwanta, ta kuwa ci sa'a ta hadu da uwar daki mai kyauta
da tausayi. Tana bata lada fiye da kudin aikin yadda ta
dauke ta. Allahu Akbar!
Rayuwa kenan Allah Yana bayan wanda Ya dogara da Shi.
Shekara biyu ne daman ake yi a makarantar koyar
kamfala, Allah cikin ikonSa Khausar ta kammala, aka bata
satifiket dan haka Ummana Fuse ta daukota, ta dawo da
ita gidanta sai farin ciki ya kama mu. A waya na shaidawa
Uncle Hamza cewar Khausar ta kammala makaranta tana
neman jari za ta dinga yin rinin a gida. Ummana Fuse ta
karbi waya ta sake yi masa bayani ta roke shi daya sake
jurewa ya ci gaba da taimakon mu, dan mu marayu ne
Allah zai taimakesa shima.
Ya ce babu matsala, Khausar ta rubuta abubuwan da take
bukata da yawan kudaden dan ya turo mata da kudin.
Akwai wani bangare a gidanmu tsohon waje ne,
bangarensa na gado ya ce ya bata aro ta dauka sai ta
dinga yin rinin a ciki.
Daya turo mata da kudin sai muka dauko masana suka
tona mata ramukan, muka je kasuwa muka
hado duk abubuwan da ake bukata a wajen rinin.
Ni da Ummana Fuse sai muke dan taya ta duk da bamu
san yadda ake yi ba amma muna taya ta da miko
wannan, zubo wancan kamo wadancan.
Idan tayi rina ta buga kamfalu kamar turmi goma ko
ashirin sai ta kai kasuwa ta sararwa masu shagunan da
suke sayar da atamfofi, shaddoji da kamfalu. Khausar ta
zamo ita take bani kudin abinci idan zan tafi makaranta a
lokacin ina ajin karshe ina shirin fita. Muka zamo ba'a
sauke tukunya a gidan Ummana Fuse abincin safe, rana
da na dare duk muna dafawa saboda cinikin kamfalar da
Khausar take samu.
Hankali a kwance nake ta karatu yadda ya kamata dan
haka na ci jarabawa sosai fiye da tunanin mutane. Daga
cikin darussa guda tara da muke yi na ci A1 shida, B1
biyu C1, kuma sciences na yi. Koda na fadawa Uncle
Hamza abunda na ci a jarabawa sai ya yi farin ciki ya
kuma yi min alkawari zai nemar min makaranta a jami'a
mai kyau a Ingila sai in karanci Medicine ko Engineering.
Farin ciki ya lullubemu, Ummana Fuse ta ce nayi shuru
da bakina kada na fadawa *yan uba da sauran *yan uwa
masu hassada sai dai kawai suji tafiya. Na ja bakina na yi
shuru inajin *yan hassada
kuwa suna ta surutai wai mu ne tsintacciyar mage an ci
jarabawa an rasa kudin shiga jami'a. Da aka
fada maka Hamza zai iya biya maka kudin jami'a ne?
Wanan me shegiyar rowar? Ummana Fuse ta ce in yi
musu shuru kada in ce komai.
Allah cikin ikonSa shekara na zagayowa Uncle Hamza ya
yi waya ya ce in hada takarduna in kai gidan abokinsa zai
kai masa Ingila, ina rawar jiki na hada na kaiwa abokin.
Bayan tafiyar abokinsa da watanni uku sai ya turo min da
komai na tafiya kamar tikiti da biza aka tabbatar min na
sami shiga jami'ar Cambridge da take cikin Ingila.
Na yi sallama da kakata da kanwata ina kuka suna kuka,
makiya suka sha takaici a lokacin da na zaga dangi ina
mai musu sallama tafiya ta tabbata. Na tafi Ingila karatu
cikin kwanciyar hankali, sai dai matsalolin da ba'a rasa ba
daga matarsa da *ya*yansa ba sa so na, saboda tsabar ba
su saba ganin bako a gidansu bakar fata ba, da kuma
yahudancin da yake cikin ransu. Ko kudi ko kaya
zai ba ni, sai dai da dubara kuma a boye, saboda matar
sai ta hana shi baro-baro a gabana. Kun san Nasara bai
iya boye-boye ba da gulma, gar da gar suke abubuwansu.
Ban damu ba saboda na saba da irin wadannan
tsangame-tsangwame a baya. Karatuna na saka a gaba
don shi zau fishshe ni. Da zaman ya gagara ma sai na
shawarci Uncle Hamza nace ina so na koma zama a cikin
makaranta a rukunin gidajen dalibai da yake cikin
makaranta. Ina so mu zauna
gida daya da abokina Usman shima dan Accra ne.
Uncle Hamza ya yarda ya biyamin duk abin da na bukata
na kudin haya, kayan abinci da dai sauransu.
Lokacin wayar hannu ba ta wadata ba sosai a Accra, sai
dai na kira wani gida a kusa da gidan su Ummana Fuse na
ce a kira su, bayan mintuna ashirin sai na sake kira mu yi
magana da su. Kullum
suna cemin ba su da wata matsala kasancewar aikin rinin
kamfala ya karbi Khausar, an fara saninta ana ta kawo
mata aiki, suna samun na
cefane. Amma duk da haka idan na sami mai tafiya ko
kuma transfer ta banki sai na kundige rabin kudin da
Uncle Hamza ya ke ba ni na tura musu,
don su sake jin dadin rayuwarsu. Kasancewar akwai
ayyukan yi a England da na gane gari, sai na dinga fita ina
yin ayyuka irin na awannin nan a biya ni.
Kamar ba da abinci a hotel, goge-goge da share-share a
ofisoshi, duk ranar da ba ni da darasi.
Alhamdulillahi na samu kudi mai yawa a wannan harkar,
saboda na iya aikin karfi, kuma ba ni da girman kai.
Sabanin abokaina *ya*yan masu hali,
wadanda iyayensu ne suke turo su karatu sun kuma jifgo
musu dukiya mai yawa saboda gata,
kada ma *yan Nigeria su ji labari sun fi kowa irin wannan
wadaka da kudi.
Ina turawa su Khausar kudi masu yawa da kayan sakawa
daga English wears har atamfofin super
Hollanda yayin da mahassada suka shiga aikinsu na
hassada da yada labarun karya.
Wai sai dai idan ba karatu na je ba, damfara nake ina turo
musu da kaya da kudi haka. Idan su Khausar suka fada
min sai na yi dariya na ce su rabu da su, kuma su toshe
kunnuwansu ko sun ji su ki ji.
Abinka da Babba sai Ummana Fuse ta shiga yimin
nasihohi tana cewa, kada na yarda na biyewa abokan
banza na fada harkar banza. Kada na sake na yi sata ko
damfara dan na turo musu da kudi, su rinin kamfalar nan
ma ya ishe su, su ci abinci.
Na yi mata rantsuwa bana banayin wannan harkar inda
ina yi da Uncle Hamza ya sani tuntuni, kuma da zai sanar
da ita koma ya koro ni gida. Kuma can kasa ce mai tsaro
kana yi za,a kama ka, na'urorin daukar hotuna a ko'ina.
Khausar daman a bayana ta ke, tasan halina don haka ba
ta damu da sharci-fadin mutane ba, ita ce
mai hana Ummana Fuse zato.
A waya suke fara fada min cewar, Khausar ta sami saurayi
yana so ya aure ta, sunansa Isah. A Accra yake zaune yana
sana'ar siyar da gwanjo, amma dan asalin garin Kita ne
dan Yaren Aibe.
Umaimah ta ce ''duk kasar Ghana ne? Ya ce ''Ai garin Kita
nan ne ma asalin Ghana dan dai yanzu garin duk babu
mutane sosai ruwa ya cinye su,
saboda suna da katon teku wanda ya ke fita har kasashen
turawa.
Akwai gidajen tarihi da suke wajen idan ku ka je zaku ga
jinin bayin da turawa suka kashe, idan bayin suka yi
gardama ko rashin lafiya, ko idan
suka yiwa mace baiwa ciki sai su harbe ta anan dan basa
son su haihu da su. Ban bawa Khausar goyon baya ba,
don ban cika son auren Accra ba, dama zata sami dan
Kano mana ta aura ta dawo gida don ni har yanzu ban
fitar da ran zan kaura gida ba, don tarbiyar Ghana ba ta yi
min ba, ga su da nuna kabilanci.
Da na ji maganar aure tana kara kankama sai na fito
baro-baro na fada musu ra'ayina cewar, bana so a yi
auren nan, na fi so ta auri Bakano. Haba sai Ummana na
Fuse ta hauni da fada, ta zage ni tas har
da koke-koke a waya, wai dama har yanzu ba na
kaunarsu, su dangin mahaifina, na fi son dangin
mahaifiyata duk wahalar nan da ta yi da mu dama
niyyarmu mu gudu mu bar ta wata rana? Kun san tsoho
da rikicewa, yanzu ya lauya maka magna.
Hankalina ya tashi na shiga lallashi ina gyara lafazina.
Da kyar dai ma samu ta huce da ni, don da ta daina zuwa
ta dauki wayar ma idan na bugo sai dai Khausar ta zo.
Daga baya ma na hada musu wayar a gidan (land line)
suka huta zirga-zirgar daukar waya gidan mutane
kullum....
''Ya yi dariya.
Umaimah ta yi murmushi ta girgiza kai, ta ce ''Kai!
Me yasa ba ka so kamwarka ta yi aure alhali ta yi shekara
ashirin koma fiye da haka tunda ba karatu take yi ba ai
gara auren.
Abdul-Sabur ya gyara zama ya yi dariya, ya ce ''Haka ne,
na gode da wannan tambaya taki. Ina da dalilaina masu
yawa. Kinga macen Ghana dole ta fita nema don idan ma
baki da sana'a ko aiki babu mai auranki. Na tabbata
yaron da yake son Khausar ya zo wajenta ne a dalilin ya
ga tana da sana'a, tana samun kudi, kuma ga ni Yayanta a
turai, ina turo musu da dukiya. Da ace ba ta da komai ba
ma zai zo ba.
Haka idan an yi auren raba dai-dai za a dinga yi ta yi wani
aikin ciyarwar, ya yi wani shima. A lokacin ne ma zata fi
zagewa tana yin rini tun karfi don takai masa wadataccen
kudi.
Na biyu, tarbiyar yaran da zata haifa ba zata yi kyau ba,
saboda al'adunsu kamar babu musulunci a ciki.
Na uku, bana so na tafi na bar ta ita kadai a kasar, na
santa da mako, tuni zata gigice ta rame da koke-koke don
ba ni da ra'ayin sake zama a Accra kuma,
idan bana turai to ina Nigeria, Abuja da Kano.''
Faduwa ta yi murmushi ta ce, ''Ashe ba ka auri *yar
Ghana ba?''
Ya tuntsire da dariya, ya girgiza kai, ya ce, ''Ban auri *yar
Ghana ba. Ina can suka fadamin an saka rana,
don haka suna bukatar kudi masu yawa saboda shagalin
bikin da ake a can ya baci. Bidi'a ce zallah.
Umaimah ta ce, ''Ai daman ko a Nigeria al'adar auren
Hausawa gidan mata suna shan wuya, bayan
kayan daki da gara. Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce, can
mata ba sa
kai kayan gara, duk miji ne zai yi. A inda suke kashe kudi a
wajen shagalin biki ne sai a fi sati mata suna daukar girki
ba na wasa ba, kuma mai dadi da nama cusu-cusu. A biki
dole ne ka yanka sa ko shanu, rago ko raguna, bayan kaji.
Saboda bikin ne mata suke hada kungiya
(meeting) suna taro duk karshen wata suna tara kudi ana
ajiyewa don idan biki ya kama wata a cikin kudin da aka
tara za a siya mata abubuwa don ta rage nauyi.
Suna fara aiki ranar juma'a da daddare a yi kunshi nan
ma taro ne za a yi mata tuli a kan kujeru a kofar gida,
abinci kala-kala, iyayen amarya dole su sayiwa *yarsu
leshi mai tsadar gaske ta saka a wannan rana. Washe gari
asabar sai a yi Ashadi shima amarya sai ta canza kaya
tsadaddu kamar kala uku ko biyar. Duk sai da na kundige
wadannan kudade na aiko musu suka sha shagalinsu, na
bita da addu'ar fatan fatan alkhairi.
Da na kammala karatun degree dina da kaina na biya na
wuce na yi masters dina. A lokacin na mallaki gidan haya
babba ni kadai, da motar hawa.
Sai dai naje ofishin Uncle Hamza na gaishe shi a can dan
kiyayyara tayi tsamari tsakanina da iyalansa har babban
dansa ya ja min kunne kada in sake zuwa gidansu, idan ya
sake ganina sai ya harbe ni.
Don haka sai na fadawa Uncle Hamza sai dai na dinga
ganinsa a ofis ko kan titi.
To yawanci ma sai ya zo ya same ni a makaranta ko a
gidana mu yo maganar da zamuyi, don so yake idan na
gama karatu ya gutsuro wasu daga cikin dukiyarsa ya
fara aikena Indonesia da Swizerland ina saro masa
shaddoji, leshina na mata da huluna sana'arsa ke nan.
Amma ya lura *ya*yansa da matarsa suna kacaccala
masa dukiya sai ya je kasuwa ya tarar sun je sun karbe
ciniki bada izininsa ba.
Haka kuwa akayi, ina gama karatu ya hadani da wani
Ishaya babban yaronsa dan Nigeria ne shi ma, muka je
kasashe uku ya nunamin wuraren sa suke saro kaya.
MAKWABTAKA 16
Zuwana cikin shagon sai na ruguza cutar da suke yi masa
wajen lissafin bogi, na saka musu ido don ba su isa su yi
min wayo ba, na fi su ilimi. Sabanin Uncle Hamza wanda
bai yi makaranta ba. Bakin jini na yi sosai a wajen
ma'aikatan dan suna ganin ba karamin tauye musu
rayuwa nayi ba, sun daina samun kudin cuta. Da akwai
yadda zasu yi da sun kawar da ni daga doron kasa.
Ganin wannan riba mai yawa da Uncle Hamza ya yi sai ya
sake yarjewa da ni ya fi so na kasance tare da dukiyarsa.
Ya sa na zo muka zauna muka tattauna abin da za a yi
kowa ya ji dadi tsakanin ni da shi. Ya ce, kada na damu da
sai na yi aiki, duk tafiya daya idan aka saro kaya sai a bari
a siyar sannan a raba gida hudu.
Shi kashi biyu, ma'aikatan kashi daya, ni kashi daya. Na yi
murna da jin haka, don kudin da zan dinga samu ya fi
albashina na watanni shida ma.
Na amince na yi godiya muka ci gaba da yin haka.
Sai a lokacin da na karbi ribata ta farko na shirya na taho
Accra ganin gida, shekaruna shidda rabona da gida. Na ga
Ummana Fuse ta kara tsufa yayin da Khausar ta yamutse
saboda wahala, ba ta jin dadin auren,
azzalumin miji ta samu yana yi mata wayo tana nemowa
yana karbewa.
Duk sun yi mamaki da ganina, na girma na yi kyau,
na yi fari kal, ga wata kasumba da na tara. Ina isowa na
tari sabuwar motar da na auno tun ban zoba na turo, a
ita na ke yawo gidan *yan uwa da abokai. Sai kallo na ake
ana sha'awar ni'imar da Allah Ya yi min a rayuwa,
mahassada suna ta
surutai, babu abin da ba su ce ba. Sane nake yi, damfara,
yankan aljihu da dai sauransu haka suke cewa. Ban damu
ba, don ko sauraron su bana yi.
Uncle Hamza ya yi bakin jini a wajen dangi
makusantansa, wadanda suka fini kusanci da shi.
Wai har ya dauko bare ya saka shi a harkar arziki su bai
dauki *ya*yansu ba. Nan fa kowacce ta fara
buga masa waya tana balokoko da magiya ita ma ya turo
ya kai danta England.
Dogon turanci yake musu, bayanai ne kawai da lallashi, a
cikin bayanan nasa kuwa ba zai yiwu ba ne kawai su yi
hakuri.
Kaina da kafata na yi ta taimakon dangi mabukata, suna
ta godiya, masu kushewa suna karba sai dai
idan na tafi su zaga. Na canja fasalin gidan kakata, na
canjawa Kanwata ita ma duk abubuwan da ta ke da
bukata. Na kara mata jari, na kuma bata hakuri gami da
yi mata nasihohi akan ta yi hakuri ta ci gaba da biyayyar
aure. Na kira mijinta muka gaisa, na yi masa kyauta mai
tsoka, sannan na yi masa wa'azi cikin siyasa akan ya sani
mace kiwo ce Allah Ya ba shi, Allah zai tambaye shi yadda
ya yi da ababan kiwon nan da aka ba shi a ranar tsayuwa.
Ya fahimci abin da nake nufi, shi ne ya rage sosai zaluncin
da yake yi mata,
daman dai ba su taba haihuwa ba, saukinta kenan.
Na koma England harka ta sake budewa, na samu Uncle
Hamza yana samu, ina murna yana murna
haka muka yi da bawan Allah nan har tsawon shekaru
biyar. A lokacin ne hassadar iyalansa ta fito baro-baro
*ya*yansa suka zo har ofishina suka cakume ni suka fito
da ni, wai na bar musu dukiyar mahaifinsu ya tsufa yanzu
zasu ci gaba da kula da ita.
Babu yadda zai yi a gabansa na harhada na fice yana
hawaye, ina hawaye. Ya san kawai rusa shi zasu yi, tunda
duk *yan shaye-shaye ne su da uwarsu.
Uncle Hamza ya koma gida ya zauna ya zuba musu ido sai
abin da suka kawo masa yake karba, sai lokacin ya ga illar
auren Ahlul-kitabi, nasara asarar duniya.
Oho, sunyi ta banza don ni duk ribata da ake ba ni suna
boye a banki, kuma na riga na san hanya
nasan mutanen kamfanin su ma sun san ni.
Da jarin na je na kawo kayan na canja gari na bude
shagona a can. A hankali aka gane ni, nima na sami masu
siya. A hankali na sami ma'aikata da teloli.
Amma kafin na fara sai da na je na shawarci Uncle Hamza
ya ce ya ba ni izini na yi, ya yi min fatan alkhairi.
Sai a lokacin na sami nutsuwa nake zuwa Accra akai-kai,
wani zuwa dana yi na iske auren Khausar dai ya ki
yiwuwa, sai da suka rabu ta dawo gida suka zauna da
Ummana Fuse. Na ma fi jin dadi da aka yi haka, ga shi ba
haihuwa suke yi ba, sai rigima kullum, har dukanta yake
yi. Na ba ta shawara ta koma makaranta ta yi yaki da
jahilci, ta kudi ce ana koyar da kowanne darasi da
Turanci tsabarsa kuma ka sami kwali mai daraja kamar
kowacce sakandire. Ta yarda ta shiga ta fara daga aji daya
na sakandire, don ta iya aikin firamare.
Ina can dai a Ingila, na sami labarin daga Khausar cewar
ta yi hutun makaranta, sai na yi musu biza ita da
Ummana Fuse, na turo musu kudi suka sayi tikiti suka zo
suka same ni a Ingila.
Wata guda suka shafe tare da ni ina ta yawatawa da su,
duk wani wajen shakatawa sai da na kaisu.
Kwanakin su biyu a gidan Uncle Hamza, sannan suka
dawo gidana. To a wannan zuwanne abokina Shamsu dan
Nigeria garinsu Minna, Niger State banufe ne. Ya ga
Khausar kanwata ya ce yana sonta, shima tare muka yi
karatu yana aiki a Abuja, amma yana zuwa Ingila akaiakai. Sai na ce, a,a ba zai
yuwuba, shi da ya ke saurayi bai
yi auren fari ba, ita kuwa bazawara ce duk da ma ba ta
taba haihuwa ba. Ya girme ni nesa ba kusa ba, ba yaro ba
ne, don alokacin ya yi shekara arba'in. Ita kuwa ba ta
wuce talatin ba.
Ya ce, shi dai yana sonta, zai aureta kuma. Sai na ga ita
ma ta karkata da sonsa. Ban hana ta ba, na fi kowa farin
ciki idan har za a yi auren saboda nasan Shamsu na san
halinsa, yana da kirki ga rikom
addini. Uwa-uba dan Nigeria ne a can zai zauna da ita,
wanda shi ne ra'ayina daman tuntuni.
Da ta ji na ce Nigeria zamu wuce daga nan ni da su
Khausar, sai ya yi murna don kawai za'ayi ta, ta kare,
ma,ana idan ya biyo mu Nigeria sai ya kai ta iyayensa su
ganta a tsayar da maganar aure ko ma a daura kawai
tunda gani ga Ummana Fuse, ga dangin mu a can. Mun
riga shi iso Nigeria san nan ya biyo mu daga baya. A waya
ya sanar da ni ya iso Mina, na ba shi adireshin inda zai
same mu. A gwarzo muka sauka, sun sha mamaki da
ganinmu,
don sun zata ma ba ma raye. Tun sanda Baba Mukhtar ya
kai mu ya dawo babu wanda yasan halin da muke ciki. Sai
muka zama tamkar taurari abin haskawa a kauyen nan.
Aka dinga tururuwar zuwa ganin mu ana kawo mana
abinci kala-kala. Kannena Hassana da Usaina su na fi
damuwa da na gani, Alhamdulillah suna cikin rayuwar
rufin asiri kasancewar mahaifinsu tsayayye ne me neman
na kansa ne. Na siya musu kayan sakawa da kayan
kwalliya kai ka ce lefe ne suma aka hada musu.
Ummana Fuse ta yi mamaki da ganin yadda dangin
mahaifiyarmu ke da yawa kuma akwai masu rufin asiri.
Har ta bude baki ta yar musu da magana, ta ce, ''ashe
kuna son su amma ku ka tankada keyarsu Ghana?
Sai kuka yi wuki-wuki, mu ma kunya ta rufe mu, ni da
Khausar. Da Shamsuddin ya ta shi zuwa, sai ya taho tare
da danginsa maza hade da kudin aurensu, har sadaki.
Sai muka karba aka tsayar da maganar aure. Bayan wata
guda har ya hada lefe mata suka kawo, aka daura uare
gami da *yar kwarya-kwaryar liyafa.
Muka rakata har katafaren gidanta na Mina. Bayan
danginsa sun gan mu sai muka dungumo Accra tare da
su ango da amarya nan ma aka gabatar da angon
Khausar da dangin Babanmu.
Na sha zagi dai ba adadi saboda na kai Nigeria dangin
uwata sun daura mata aure. Ban damu da surutansu ba
saboda na san ni da kakata ne kadai muka raine ta babu
wanda ya san cinta da shanta a cikinsu.
Khausar ta yiwa Accra sallama ta biyo mijinta mai sonta
zuwa Abuja, a nan suke da zama din-din-din.
Yanzu haka *ya*yansu uku, haihuwarta biyu na farkon
tagwayene, mace da namiji Habiba da Abdul-Sabur, sai
na biyu mace ce aka saka mata sunan Ummana Fuse,
wato Usaina.
Nima a Gwarzo na sayi fili na yi mana katafaren gini inda
idan muka je mu dinga sauka a unguwar
iyayen Mahaifiyata.
A Kano kuma a kusa da dangin Malam Barau na yi gini
don a nan na saba duk da ya rasu ina taimakawa iyalansa
a koda yaushe.
WANNAN SHI NE LABARINA.
Umaimah da Faduwa har lumshe ido suke yi saboda
dadin labarin da Abdul-Sabur yake ba su sun fi jin dadin
labarin da aka zo gurin ci gaban rayuwarsa sai suka ji
tamkar almara saboda komai yana tafiya yadda ya
kamata.
Umaimah ta yi murmushi ta dubi Abdul-Sabur ta ce,
'To a ina ka yi karatun kur'ani, ka sami ilimin addini haka?
Abdul-Sabur ya yi dariya ya ce, 'Duk inda na je kuma ko
me nake yi ina samun makarantar islamiyya na shiga.
Kinga da farko daman na fada muku da girmana na shiga
makarantar boko kinga tun tashina a makarantar allo
nake, anan na koyi baki na iya rubutu a allo na da kaina.
Sai da nayi nisa sosai muka tashi daga Kano muka koma
Gwarzo a can ma na shiga allo ko sanda na shiga
sakandire ta kwana idan anyi hutu ina ci gaba da zuwa.
Da muka dawo Ghana Ummana Fuse ta saka mu a
islamiyya a nan na koyi Fikhu da Hadisai. Da na
dawo Ingila duk ranar asabar da lahadi muna zuwa gidan
wani Balarabe mutumin Syria ne yana koyar da mu
Kur'ani da Hadidai. Da na fara zuwa Indonesia sarinn
kaya ina zuwa wajen malamai daban-daban ina neman
ilimi, ina samun karuwa da tasu baiwar. Na yi saukar
kur'ani mai tsarki fiye da sau goma, yanzu haka na
haddace shi ina sake maimaitawa.
Umaimah da Faduwa suka jinjina kai, Faduwa ta ce kaji
dadi, ni ma dai na yi sauka tun ina yarinya kafin na gama
sakandire, daga baya boko ya hana ni ci gaba. Amma ina
da burin ci gaba da karatun addini a kasar nan idan na
nutsu na ga akwai makarantun matan aure na islamiyya.
Abdul-Sabur ya ce, ''Yana da kyau a nemi ilimin gaskiya.
Ke fa Umaimah ba kya sha'awar shiga islamiyya?
Ta yi murmushi, ta ce, ''Ina da niyya idan Allah Ya so zan
shiga nima.
''Kin yi nisa ne a kur'ani? Abdul-Sabur ya tambaye ta cike
da zumudi.
Ta yi dariya ta gyada kai ta ce, ''Alhamdulillah, ni ma dai
na sauke kur'ani tun ina matashiyam bayan na girma na
ci gaba da karatun har na fara hadda. Abdul-sabur ya ji
dadi da jin haka, da ya zaci Umaimah jahila ce da yaga
yadda take danne hakkin MAKWABTAKA.
Ya yi murmushi ya ce, ''Alhamdulillah, mu dukka mu
godewa Allah da Ya ba mu ilimin saninSa. Allah Ya ba mu
ikon yin amfani da shi. Su dukka suka ce ''Amin.
Faduwa ta gyara zama ta ce, ''Abdul-Sabur ba ka gama
labarinka ba. Ban ji ka yi maganar matarka da *ya*yanka
ba. *Yar ina ka aura, Ghana, Najeria. Ingila ko *yar
Indonesia?
Abdul-Sabur ya kwashe da dariya, ya ce, ''Kai Faduwa ta
yaya za ki jero min wadannan kasashe Ingila da Indonesia
daga zuwa ci-rani sai na hau yin aure? Ai ba zan yi
wannan kuskuren ba, na auren matar da ta ke wata kasa
wacce ba kasata ba. Ashe zan maimaita kuskuren da
iyayena suka tafka, suka haife mu muka shiga garari a
duniya ba tare da mun san dangin da zamu bi ba, duk a
rarrabe?.
Faduwa ta ce, ''Yar Accra ko Kano ka aura?
Ya sake yin dariya ya girgiza kai, ya ce,, ''Babu ko daya
wallahi.
Faduwa ta harare shi, ta ce, ''Ban fahimce ka ba kana
nufin ba ka taba yin aure ba ne? Ko dai kun rabu ko ta
mutu?
Umaimah ta dube shi ita ma cike da rashin yarda ta ce,
''Me kake so ka ce mana, ba ka da mata? Matar da na
ganka tare fa a Saudia kuna dawafi ka dafa ta?
Faduwa ta gyada kai, ta ce, ''Af har ma kin taba ganinsu
ko?
Da har zai boye mana. Ai na san kana da mata, tunda
baka dadewa sai ka je gida ka gan ta sannan ka dawo.
*Ya*yanka nawa?
Har yanzu Abdul-Sabur dariya yake yi musu ya kasa amsa
jerin tambayoyin da suke jeho masa. Can ya yi ajitar
zuciya ya gyara zama ya dube su, ya ce, ''Babu maganar
boye-boye a tsakaninmu, ku kannena ne tamkar na jinina
mun zama daya. Ban yi aure ba har yanzu balle na sami
*ya*ya, ga shi
kuwa wannan shekarar zan cika shekaru arba'in a duniya.
Na zama tuzuru nima kamar Faduwa. Su dukka ukun
suka kyalkyale da dariya.
Faduwa ta ce, ''Kai ai namiji ne, kai zaka nemi aure kuma
duk irin wacce ka nema zata so ka saboda
kana da kudi, kyau da ilimi. Watakila dai zabe kake yi har
yanzu kana ruwan ido.
Abdul-Sabur ya kyalkyale da dariya ya ce, ''Haka ne,
amma dai yadda kike tunani ba haka nake ba.
Ni dai kawai ba ni da ra'ayin auren ne saboda a tsorace
nake da matan, kuma mata suna sona su yi
ta bibiyata ina zukewa. Tunda nake a rayuwata ma sau
daya na taba yin budurwa wacce na ji ina sonta
har na taka gidansu da sunan hira, sunanta Aminat a
Ingila muka hadu, asalinta *yar Bauci ce. Ta so ni sosai, ta
so na aure ta na ki saboda wasu dalilaina.
Yanzu ta yi aurenta har ta hayayyafa a garin Manchester
gidanta ya ke.
Yanzu dai a takaice Allah ne bai kawo lokacin yin auren
ba, da zarar ya zo sai ku ga Allah Ya hada ni da matar, sai
mu yi aure mu hayayyafa. Ko ba haka bane *yan mata?
Umaimah wannan matar da kika ganni tare da ita a
Saudia ba wata ba ce, kanwata ce Khausar. Tana son zuwa
Umra duk shekara
mijinta kuma ba shi da lokaci koda yaushe to da naje
Najeriya a cikin hutu sai ta ce na yi mata namijin biza mu
je muyi umarar kwana biyar, shi ne kika gan mu tare. Ita
ma haka ta tutsiye ni da tamabaya wai ina na sanki, ko dai
ke budurwata ce. Sai na fada mata ke makwabciyata ca a
Malaysia,
da farko ta ki yarda amma da nayi mata rantsuwa sai ta
yarda daga baya, don dai ta san bana yin budurwa.
Su dukka ukun suka yi dariya a lokaci guda.
Abdul-Sabur ya dubi Faduwa ya juya ya dubi Umaimah,
ya ce, ''To *yanmata kunji tarihin AbdulSabur daga farko har tsakiya, Allah ne
kadai Ya san
karshen abin da zai faru. Idan akwai mai tambaya ta
tambaye ni akan abin da ba ta gane ba, ko wanda na
manta ban fada ba.
Suka yi dariya, Umaimah ta girgiza kai, ta ce, ''Babu
tambaya, ni dai a nawa bangaren. Allah Ya jikan wadanda
suka rasu, mu kuma Allah Ya kyautata namu zuwan.
Abdul-Sabur ya yi murmushi, ya ce, ''Amin, na gode
kanwata.
Faduwa ta ce, ''Allah Sarki Abdul abokina, dan uwana,
maraya kuma tuzuru. Allah Ya jikan iyayenmu, Ya bamu
abokan zama na gari.
Abdul-Sabur ya kyalkyale da dariya ya ce, ''Faduwa kin
cika abin dariya, koda yake addu'a ce mai kyau. Amin Ya
Rabbu''.
Abdul-Sabur ya juya ya dubi Umaimah wacce ta yunkura
tana shirin tashi ta tafi.
Ya ce, ''Kin ji tarihinmu, yanzu kin san mu, kin san
asalinmu. Ko zamu iya saninki ke ma?.
Ta mike tsaye gaba daya tana murmushi, ta ce, ''Eh, za ku
san ni, amma sai nan gaba. Yanzu zan tafi gida, ina da
*yan aikace-aikacen da zan yi. Ai muna tare, komai daren
dadewa tunda kun hana ni tashi
daga gidan nan, za ku san ni.
Faduwa ta jawo hannun Umaimah ta zaunar da ita,
ta ce, ''Babu inda zaki je, yau a nan zamu yini har la'asar.
Sai kin bamu tarihinki kamar yadda kika ji namu.''
Abdul-Sabur ya yi dariya, ya ce ''A,a kada ki takuta mata
Faduwa, ki bari a hankali wata rana sai ta bamu.
Faduwa ta ce, ''Wannan yarinyar, lallai ba ka san halinta
ba, yanzu idan ta shige gida ba zamu kara ganinta ba, ko
mun buga ba zata bude ba''.
Suka tuntsire da dariya su dukka, Umamah ta ce, ''Ai da
ne, yanzu ba haka ba ne, za ku ganni mana.
Faduwa ta ce, ''Ni dai ban yarda ba, yanzu nake so a bani
labari na ji. Umaimah ta ce, ''To zan bayar, amma ki bari
na je gida na yi sallar walha tukunna, sai na dawo. Kina
ganin har goma da rabi ta yi''.
Faduwa ta ce, ''To muje na kai ki ban daki sai ki yi sallar a
nan, ni fa har yanzu tsoronki nake''.
Umaimah ta yi murmushi kawai ba ta ce komai ba, tana
biye da ita har katafaren dakinta a inda kayataccen ban
dakinta yake ciki. Gidajen iri daya ne har kayan ciki,
yadda na Umaimah yake haka sak na Faduwa ma.
Gida ne mai dauke da dakuna biyu babban daki da
bandakinsa a ciki, sai wani karamin daki, bandakin kuma
a waje (coridor). Kowanne daki da gado, madubi da
durowar kaya da labulaye na alfarma kalar kore (lemon
green),
sai katafaren falo mai dauke da dinning area duk an zuba
kujeru da dinnin table da labulaye koraye.
Kicin ma babu abin da ba'a saka ba, kama daga injin
wanki, gas cooker, firij da duk wani abun da ake bukata a
kiicin kamar tukwane, farantai, cokula. Kofuna da dai
sauransu. Duk kasan gidan tiles ne launin kore da fari,
haka kofofin gidan farare ne sun kayata.
Faduwa sarkin kwalliya, ta kayata bandakinta da kyalkyali,
komai ruwan hoda ne (pinc color).
Umaimah ta yi sha'awar bandakin nan tas-tas kamar
mutum ya kwanta ya yi bacci. Da ta idar da
alwallar sai ta fito ta iske Faduwa har ta yi mata shimfida
da sallaya da tsaftataccen hijabi. Umaimah
ta yi godiya yayin da ta shiga saka hijabi ta fara haramar
yin sallah. Faduwa ta fito daga daki ta iske Abdul-Sabur ya
fito daga daya bandakin ya dauro alwala shi ma. Ta yi
sauri ta shimfida masa abin sallah a falo ya tayar da
ikama.
Faduwa ta yi murmushi ta ce, ''Wato ku dukka sallar
walha ku ke yi ashe, ni kadai ce bana yi? Gaskiya da sake,
na daina yarda kuyi min wayo, ni ma zan yi wa kaina fada
na fara yi.
Tana gama magana ita kadai, har ta shiga kicin a inda ta
bude firij ta dauko dankwaleliyar kaza a gidan kankara ta
shiga wankewa, ta bankare ta ta zuba mata kayan hadi,
yayin da ta turmutsa ta a cikin oven don gasawa.
Kan ka ce kwabo kamshi mai dadi ya gauraye gidan, ta
fara tururi. Yayin da ta dora shinkafa fara amma fa irin
dahuwarsu ta *yan Egypt. Farar shinkafa ce ake dafawa
kafin ta dahu sai a saka
gishiri, maggi, koren wake (green beans da peans), karas
sannan a yayyafa dan man kuli. Ba sai an yi
miya ba, sai a ci hade da gashasshiyar kaza.
Kafin su idar su hallara a falo har Faduwa ta fara jera
musu abubuwa akan dinnin table. Kamar
ruwa, lemon (juice) ayaba, lemo, abarba, kayan shayi da
dai saauransu. ''Abincin mai zamu ci kuma yanzu bayan
mun yi karin kumallo? Umaimah ta tambayi Faduwa a
lokacin da ta ke duban ta tana dariya.
Faduwa ta yi dariya ta ce, ''Abincin hantsi zaku ci.
Na ga duk ba mu ci abincin ba dazu saboda tashin
hankalin labarina, duk muna kuka, ruwan shayi kadai
muka kukkurba.
Abdul-Sabur ya yi murmushi, ya ce, ''Ruwan shayi ma ai
abinci ne, ni ba don ku bama da ba zan karya ba, don ni
bana yin karin kumallo ma kwata-kwata.
Ai shi yasa kike ta sake dunkulewa kina yin kiba kin cika
ci. Suka kwashe da dariya su dukka, Faduwa ta ce ''Au
tsiya kakemin a gaban kanwata? To zan rama''.
Umaimah ta ce, ''Mu je kicin din na taya ki aiki, ko nima
na koyi irin abincinku na Larabawa. Na ji kamshi sai
fitowa yake yi.
Faduwa ta wuce gaba, Umaimah na biye da ita har kicin a
inda Faduwa ta shiga yi mata bayanin abincin da ta ke
dafawa da yadda ake yi.
Tabbas Umaimah ta karu don ba ta taba sanin irin
wannan launin girkin ba, don ba irin namu ba ne na
Hausawa.
Suka karasa yi tare suka zo suka jere akan dinnin table,
kamshi ne ke tashi tururu.
Da suka gama shiryawa sai suka gayyaci Dan Aunty zuwa
kan tebur. Lolx..
Kowa ya maida yawun sa ni kadai aka gayyata banda
gayyar sodi.
Gani ga...
Alhamdulillahi. En uwa ina godia a gareku na nuna
kulawa da soyayya da kuka taimaka mana da Addu'oi
daga bakunan ku masu Albarka.
Alhamdulillahi.
Masu jiki da sauki sosai dan daya yayan nawa an sallame
shi saura kanin namu.
Allah yasaka muku da Alkhair. Ina mai kara godia a gare
ku baki daya.
Allah yabar xumunci.
MAKWABTAKA 17
Da suka gama shiryawa sai suka gayyaci Abdul-Sabur
zuwa kan tebur.
Tun kafin ya karaso ya hango abincin gwanin ban
sha'awa, kai ka ce a hadadden hotel suke. Gwanin
sha'awa idan ka kalla, haka kamshinsa abin so ne balle ka
kai baki ka ji dandanonsa. Cokula (forks da spoons) da
faranti (plates) aka
ajiyewa kowannensu a gabansa, ga kufuna da robobin
lemuna (juice) kala-kala, shinkafa da kaza
suna manyan farantai.
Faduwa ta shiga daddatsa dankwaleliyar kazar nan
gashasshiya gunduwa-gunduwa. Kowa ya shiga zuba daidai cikinsa da kansa. Yayin da
sanyin A.C ya fara ratsa
hudojin jikinsu, sanyin lemon ya dinga kwaranya a cikin
hanjin jikinsu. Sannan dadin abincin ya daki harshensu
zuwa tumbinsu. Nan da nan kowannansu ya tsinci kansa
yana cikin farin
ciki da annashuwa a fuskokinsu. Abdul-Sabur ya hadiye
lomar abincin da yake tauna a bakinsa, ya kora da lemo
mai sanyi (apple juice) ya dubi Umaimah ya yi
murmushi.
Ya ce ''Muna sauraronki Umaimah, layi ya zo kanki''.
Faduwa ma ta kura mata ido kallo ko kyaftawa ba ta yi,
daga dukkan alamu ita ma ta kagu ta ji abinda Umaimah
zata fada.
Cikin jin kunya Umaimah ta yi murmushi, ta sunkuyar da
kai kasa. Can ta dago ta dube su daya bayan daya, sai ta yi
fari da ido.
Ta ce, ''Yau dai kun rantse sai kunji labarina ko? To babu
damuwa ku bude kunnuwanku da kyau ku ji tarihina mai
taken MAKWABTAKA''.
Ai kuwa sai taga suna gyara zama, gami da sake miko
hankalinsu gaba daya a kanta.
LABARIN UMAIMAH.
''Sunana Umaimah Muhammad Bello, muna kiran
mahaifinmu da suna Baffa, mahaifiyata kuwa sunanta
Mariya ita ma muna kiranta da Yafindo.
Iyayena dukka biyun fulani ne, sun fito daga riga daya,
sunan rigarmu Dugge a karkashin karamar hukumar
Dukku jahar Gombe, a kasar Nigeria.
Mahaifiyata ita ce mace ta uku a wajen Baffa Bello,
ta same shi yana da mata biyu, Nene da Inna, kusan su
dukkansu sun haife ta ma. Sai dai ba su taba haihuwa ba
a gidan, sai a kanta ya fara samun haihuwa. Aka haifi
Yayata mai suna Nasiba. Nasiba
ta girme min da shekaru biyar, sannan aka haife ni, bayan
shekaru biyu aka haifi kanina Sabitu.
Rayuwa ce ta kauye daga kiwo, sai noma, surfe da casa,
shi kenan sana'armu. A gidan kasa dakin
yumbu da rufin ciyawa, sai katangar zana, ba mu da
komai bayan wannan. Yaren Fulatanci kadai na tashi na ji
ana yi a gidanmu, don yaren Hausa ma
sai daga baya na koya a birni.
Muna zuwa makarantar allo kadai ita ma makarantar da
fulatanci muke karatun, bayan Fatiha babu wani abun da
malaman suka iya. Ita
kadai na san na koya, duk sauran karatu rawawu fulani
ne shirme ne kawai, don haka ilimi ya yi mana karanci a
Dugge.
Babu abin da *yan mata da yara kanana suke yi mata da
maza sai wake a dandali da yamma. Ko kuma a yi wasan
shadi idan bukunkuna sun taso,
mu taru muna kallo, shi ne babban nishadin *yan
kauyen.
Abdul-Sabur da Faduwa har lumshe ido suke yi saboda
zazzakar muryar Umaimah da daddadan labarinta. Har
yanzu harshenta bai warware daga illar lauyewar da
Fulatanci ya yi masa ba. Kana jin Hausar ka ji ta Fulani,
amma sai hakan ya sake
dadada yaren suka ji tamkar ba yaren da suka iya ba ne.
Hausa ta fi dadi a bakin Umaimah fiye da a
bakunansu. Don Abdul-Sabur Hausar *yan Ghana ce fal a
bakinsa, yayin da Faduwa kuwa ta larabawa ce wasu
kalaman dai sai dai ta soka da Larabci.
Umaimah Bello ta yi murmushi, yayin da fararen
hakoranta suka sake haskaka, sai kyawunta ya
sake bayyana. Ta ci gaba da cewa. ''Ba kamar ni ma ina
son wasan gada, raye-raye da wake-wake, da son kallon
shadi da garaya. Idan aka zo dandali kika fito kina waka
kawayenki sai su yi miki amshi su wake miki saurayinki.
Da yake tun muna *yan shekaru biyar-shida kowacce za a
lakaba mata saurayin dandali, wasu su zarce har su girma
ya kai su ga yin aure, wasu kuwa na yarinta ne su zubar
da samartakan a dandali.
Sunan saurayina Isma'il, ana kiransa da Ilah
makwabcinmu ne, katangar gidanmu daya, daga hannun
dama.
Ilah ya girme min sosai, sa'an yayata ne Nasiba tare aka yi
goyonsu, babu wanda ta hadamu samartaka a dandali,
shi ne daman ya ke matukar sona tun ina goye a baya.
Duk da ni ban san so ba amma na tashi na budi ido da shi
yana yawan kyautatamun a rayuwata.
Kullum sai ya siyo min rake, mangwaro, ko ya tatsomin
nono da madara kullum ne wannan,
saboda mahaifiyarsa tallar nono ta ke yi kasuwa-kasuwa.
Mahaifinsa na da garkunan shanu guda biyu suna kiwo.
Ilah shi ne karami a gidan, kuma su dukkan yayyansa
maza ne guda hudu ba su da *ya mace ko daya a gidan,
kuma mahaifiyarsu ita kadai ce mata a gidan, ba ta da
kishiya. Muna kallonsu a matsayin masu arzikin Rugarmu.
MAKWABTANMU daga hannun hagu kuwa gidan Baffa
Modibbo ne, suna da *ya Zahra'u.
Zahra'u kawata ce sosai, tare aka yi goyonmu ma,
kamar yadda muka tashi muka tarar da Innarta da
Yafindona suna kawance mu ma sai muka jone.
Kowa yasan tauraruwar nan da ta fi sauran taurari haske,
wato 'ZAHRA' da ake cewa matar wata ce saboda a koda
yaushe tana kusa da wata. To itama kawata Zahra'u ana
kiranta da 'Matawata', babu ma wanda yake kiranta da
Zahra'u a garin, kowa da Matawata ya san ta.
Ni da Matawata koda yaushe muna tare kanmu daya,
farinmu daya, yanayin jikinmu daya, har ma ake cewa
mun juye kamarmu daya kamar wasu tagwaye.
Allah Ya dora min tsananin sonta kamar yadda nake son
Sabitu da Nasiba, komai a bani a gida ko a waje sai na
boye na rago mata, haka ita ma ta ke yi. Tun iyayenmu
suna dungure mu su yi mana fada
har suka fara kashi da mu. Don haka a gidansu ina da
kasona, haka itama a gidanmu idan dai Yafindo
ce ta yi rabo zata raba da Matawata. Dan haka hasken
Zahra ya haskakamin fuskata zuwa zuciyata ita ce kadai
wacce na fi so a cikin kawayena na Dugge da kewaye. Ita
ma tana da saurayi a dandali mai suna Lawwali, kusan
sa'anmu ne ko ya girmemu da kadan.
Muna ta ji dadin rayuwarmu a haka, don mu ba mu san
akwai wani jin dadin rayuwa ba a duniya wanda ya wuce
haka.
Duk ranar asabar kasuwar garinmu ta ke ci, mu dunkule
*yan nairorinmu nu je mu yi siyayya
kamar Aya, Rogo, Gyada, Magarya, Kurna, Kuli-kuli, mu yi
kallon Garaya da Shadi ko kalankuwa mu dawo gida. A
kasuwar muke haduwa da fulanin wasu garuruwan kusa
da garinmu kamar *yan Konare, Nzagala da Shuwe. Mu
ma ranar
kasuwarsu muna zuwa mu saya mu sayar.
Idan muka je rafi dauko ruwa sai mu shiga mu yi ta
wanka har sai an turo babba ya koro mu, don ba zamu
kawo ruwan da wuri ba, idan tukunya ce ta tuwo aka
dora har sai an sauke saboda ba mu kawo ruwan girkin
ba.
Daman ba mu tashi mun ga ruwan famfo ba balle wutar
lantarki, fitilar kwai ce mai lagwani da
kalanzir, ko aci-bal-bal fitilar kwalba a zuba kalanzir da
tsumma a kyasta ashana ya dinga ci a hankali.....
Faduwa ta zazzare ido, ta ce, ''Kuna iya rayuwa babu firij
ba fanka?''
Umaimah ta yi dariya, ta ce, ''Ba mu san shi ba balle mu
saba da su.
Abdul-Sabur ya gyada kai, ya ce, ''Wannan ita ce rayuwar
*yan Africa ziryan. Ci gaba da labarinki
Umaimah don ina jin dadin sauraronki.
Da ace Turawa za su ga garinku da sunyi fim da *yan
garin don su irin wannan rayuwar suka fi so.
Umaimah ta yi murmushin takaici tare da ciza lebenta, ta
ce gaba da cewa.
''Muna da Sarkinmu, wato Dagacin garinmu da *yan
fadarsa irin su mahaifina dattijan gari, shi ne mai
fada a ji, su ne masu yin shari'a idan rigimar gado ta taso,
ko rigima akan shanu, ko rigimar manoma da makiyaya
da rigingimun cikin gida tsakanin kishiya da kishiya ko
mata da mijinta, duk dai wata rigima.
Ana tsoron hukuma don haka kowa yake ta kiyayewa ana
zaune lafiya sumul babu tashin hankali.
Cikin gidanmu rigimar da sauki, saboda mahaifinmu a
tsaye yake akan iyalansa dai-dai karfinsa yana ba wa
kowacce mata hakkinta.
Daman dai bai wuce ranar girkinki ba ya bude rumbu ya
auno miki dawa ko Gero kwarya daya,
sai ya dora miki da *yar Murtala (naira Ashirin) kudin
cefane. A ciki zaki sayi abin kadi ki yi tuwo da miyar kuka
ko kubewa ba nama, sai dai ki watsa wake a ciki idan da
hali.
Daman wannan a aje yake, ke zaki zuba a turmi ki surfa,
ki bakace ki dake har sai ya zama gari. Daga
baya ne ma injin tahuna na surfe da nika ya shigo
garinmu mata suka huta da dakan hannu ko nikan
dutse. Idan mun gaji da cin tuwo sai a matso nono a sha
da fura, ko kuma a yi mana dawa da wake, dambu, fatefate, ko gero da wake. Ko kuma
wasa-wasa. Shinkafa
kuwa daman sai ranar sallah kowanne gida ake yin
tuwonta, ita din ma dai *yar Hausa.
Nama kuwa sai a layya wasu gidajen kalilan ne suke iya
yanka Akuya ko Bunsuru. Shanu da Raguna kuwa na kiwo
ne ba na ci ba, ban ki ba dai idan Sa ya kasa dole ne a
yanka a kai kasuwa a siyar a cika a sayo wani, a ci kadan
daga cikin naman. Don haka dukkanmu muke tafiya a
kemare saboda babu abincin da zai gina mana jiki.
Duk wannan labarin da nake baku dukka shekaruna ba su
wuce takwas ba a lokacin.
Bikin nadin sarauta ya tashi a Gombe, aka gayyaci
Dagatan kauyukan da jama'arsu don su je taya murna
hade da duk wani dan wasa da za,a nishandantar da
bikin. Dagacinmu ya zazzabi *yan matan garinsa
wadanda suka kware da iya wakoki da rawar Fulani za a
kai su wajen taron.
Nasiba yayata tana daya daga cikin *yanmatan da aka
zaba zuwa birni. Ita ce ma zabiyar da zata bada
waka,, sauran su yi mata amshi, saboda Allah Ya yi mata
kyau da zazzakar murya. Fara ce sol tamkar Balarabiya ga
kyawun kirar jiki, don haka samarin kauyen suke ta shan
dambe a kanta saboda kowa
yana so.
Mu kanana ne ba a zabe mu ba, don kada muje mu bata
a cikin taro. *Yan mata goma sha biyu aka zaba, *yan
samari biyar sune masu kada musu ganga da garaya da
kuma yi musu goge. Abin gwanin ban sha'awa aka koyar
da su duk irin rawa da wakokin da zasu yi a wajen.
Ranar taron aka ba su sababbin atamfofi suka saka iri
daya aka zuba su a mota suka tafi, yayin da
sha'awarsu ta lullube duk wanda ba a tafi da su ba. Na
sawa a raina zan dage da iya rawa da rera waka
kafin na girma don ni ma a tafi da ni nan gaba.
Ilah saurayina ya ci sa'a an tafi da shi, ya yi min alkawari
zai siyo min *yar tsana da kifi a birni.
Suka kyalkyale da dariya su dukka ukun.
Faduwa ta ce, ''Gaskiya ina jin dadin labarin nan naki,
kamar tatsuniya. Mahaifiyata ce ta ke ba ni shigen irin
wannan labarin da ina yarinya a matsayin tatsuniya ashe
dai irin hakan na faruwa?
Umaimah ta nisa ta dago ta dube su daya bayan daya ta
yi murmushi, ta tauna naman da yake cike da bakinta ta
hadiye. Ta ce, ''Kamar yadda yake faruwa yau Umaimah
ta na zama a irin wannan muhalli ba?
Gaba daya suka sake yin dariya, sannan Umaimah ta ci
gaba da cewa.
''Ba *yan garinmu kadai ba duk Kauyukan da suke
karkashin karamar hukumar Dukku suma an gayyace su
kamar: *yan garin Birni, Gombe Abba, Konare, Nzagala,
Zange da dai sauransu a cikin
garin Dukku suka taru a unguwar Se'ngo, daga nan aka
debe su zuwa cikin garin Gombe kofar fada.
A ranar yini muka yi a karkashin bishiyoyi mu ka ki shiga
gida muna jiran dawowarsu. Tun daga safe
har zuwa bayan magruba ba mu shiga gida ba sai da suka
dawo. Muna ganin dogayen bus guda biyu
muka rugo da gudu muna murna. Dagacinmu da
jama'arsa ne suka firfito daga daya bus din, yayin
da su Nasiba suka fito daga dayar. Su dukka fuskokinsu
cike da annuri hannayensu cike da ledoji da alama sun
samo kyaututtuka.
Nan fa aka hau murna da ife-ife. Wajen Ilah na ruga na
ce, ''Ina alkawarinmu?''
Ya miko min *yar tsana da kifina, sai na hau tsalle ni da
kawata Matawata. Yayin da bakin ciki ya rufe sauran
kawayenmu wadanda ba su da *yar tsana kuma suna
tunanin bazan basu aro ba, ba ma wasa tare da su.
Ledojin Nasiba sun fi na kowa yawa, da muka shiga gida
ta zazzage sai kowa ya shiga mamaki, har da mahaifina,
da yake yana gida bai bi tawagar Dagaci ba.
''Waye ya ba ki duk wadannan kayan?
Baffa ne ya tambayi Nasiba.
Ta ce, ''Wasu daga cikin kayan a can aka rabawa
kowannen mu, wadannan kuwa ni kadai wani
mutum ya ba ni. Amma ka tambayi mai martaba ya san
mutumin da ya bani kayan, na ga sun kebe suna magana.
Baffa ya jinjina kai ya bude ya sake bubbudewa, atamfofi
ne manya guda biyu, leshina masu tsada
guda biyu, shaddoji guda uku turare da kudi mai yawa.
Yayin da ka ga kishi da hassada a wajen Nene da Inna,
kishiyoyin Yafindo. Suka fara cewa,
kada a karbi kayan nan a mayarwa Dagaci ya ajiye ya
mayar musu, saboda ba a san ko dan yankan
kai bane, ko dan iska ne ya yi asirin da zata yi ta binsa.
Surutai dai barkatai na rashin ilimi da hassada muraran.
Baffa ya zugu matuka, ya dura kaya a jaka ya tafi fada.
Yafindo ba ta ce musu komai ba,
don so suke ta ce a'a a yi fada, sun hade kai suna ta
musguna mata, to ita kuma sai Allah Ya yi ta mace
ce mai kawaici, sam ba ta nuna damuwarta akan irin
wannan lamarin, wai a zartar da hukunci a kan nata ta
nuna ta damu? A'a ba ta da haka. Mu ma ba mu tsira ba,
sun tsane mu, daga zagi sai dunguri,
komai muka yi ba dai-dai ba.
Dagaci yana ganin Baffanmu sai ya ce, ''Yauwa daman
yanzu zan aika a kira ka. Nasiba ta yi miji a birni, yaro dan
boko mai ilimin addini da na zamani. Kyakkyawan
bafullatani dan asalin, dan sarauta, ya ganta a wajen taro
ya dasa, har ya fadawa
mahaifinsa shi ne suka sa aka kira ni aka tambayi
mahaifinta, na ce bai zo ba. Aka ce na isar da wannan
sako nasu cewar suna neman iri a wajen ka na neman
auren yarinyar nan.
Ba ka kusa sai na ga idan na zartar da hukunci akan
yarinyar nan ba zaka ce komai ba, don haka na amsa
musu da cewar, babu damuwa an ba su ita.
Mahaifina ya yi murna, ya duka ya yi godiya, ya ce duk
abin da Dagaci ya zartar shi ne dai-dai. Gaba daya
magana ya bari a hannunsa har a gama Hada-Hadar
auren. Ya bar wadannan kaya gaba daya a hannun
Dagaci.
Baffa ya dawo gida ya sanar mana da yadda suka yi, sai
gida ya hargitse mu da mahaifiyarmu muka dau kokekoke, musamman Nasiba ihu ta ke ta
yi, har da yada zani
wai ba ta so, saurayinta Kamilu ta fi so. Baffa ma ya dinga
kuka yana bamu hakuri, ya ce, babu yadda zai yi ne yana
jin nauyin Dagaci.
Yayin da kishiyoyin Yafindo suka hau shewa da habaicehabaice wai kuda wajen kwadayi
ya kan
mutu, da aka ga kaya an bude ana murna, ashe za'a je a
siyarwa da mai kudi *ya.
Wa ya sani ma ko dan yankan kai ne ana yin auren ya
kashe ta ya gudu ba a san asalinsa ba.
Idan suka fadi haka, sai Yafindo ta sake tsorata ta rusa
kuka, nima ina yi Nasiba tana yi, kaninmu Sabitu yana yi.
Gida ya hargitse har makwabta suka shigo suna tambaya
ko lafiya? Aka fara yamudidi da maganar a cikin garin,
maganar ba ta bugu ba sosai sai asabar din da angon ya
zo da iyayensa maza, a cikin wata dankareriyar mota
baka.
Abunka da Ruga ba a saba ganin mota mai kyau ba, sai
aka hau guje-guje, wasu suka haye bishiya, wasu suka
labe a bayan Zana, wai ga yan yankan kai nan.....''
Suka kyalkyale da dariya su dukka. Ba kamar Faduwa ma
har da hawaye ta ke yi dan dariya.
Abdul-Sabur ya ce, ''Ikon Allah ashe da gaske ana irin
wannan rayuwa a kasarmu. Yaya aka yi kuma da suka zo?
Umaimah ta yi dariya ta ce, ''Mu dai muna daga gabagaba muna kallon *yan birni.
Sunan saurayin da yake son
auren Nasiba Abdul-Basi, ya hadu karshe inji samari. Dan
Fulani, dogo, kyakkyawan gaske dan boko. A lokacin yana
hada digiri dinsa a jami'ar Ahmadu Bello (A.B.U Zaria) bai
gama ba.
Mahaifinsa ma mai arziki ne da sarauta a Gombe,
tare da shi suka zo da *yan uwan mahaifin. Aka yiwa
Nasiba kwalliya da daya daga cikin leshinan da ya bata
aka sa kawayenta biyu suka rako ta fada ta gaishe su. Duk
da hawayen da yake zuba daga idanuwanta, amma ta yi
kyau. Abdul-Basi kallonta kawai yake yi, na so da kauna.
Mahaifina yana kusa da Dagaci aka gama magana sun
nema kuma aka yi musu alkawari an ba su. Sai
suka yi musu yayyafin naira, wacce sai da su kansu su
Dagaci suka tsorata suka tafi suka bar *yan gari da
yamadidi da zance.
Watan Nasiba ya kama a garinmu, duk lungu da sako
hirar kawai ake yi, yayin da Nasiba ta kaura daki ta
dunkule a lungu ta bude shafin kuka.
Hakuri kadai iyayenmu suke ba ta, da fatan alkhairi a
cikin wannan lamari mai ban mamaki....
Faduwa ta kurbi lemo ta dubi Umaimah, ta ce ''Yaya ta
kasance kuma?
Umaimah ta ce, ''A takaice dai an yi auren amma ba
yadda iyayensa suka so a yi da wurwuri ba.
Abdul-Basi mai ilimi ne, ya ce su bari a shekara tukunna
shi da ita su gama fahimtar juna, kada a yi tana kokekoke tana jin tsoronsa, shi ma
a sannan ya kammala
karatunsa.
Da motar haya yake zuwa garinmu, dan acaba ya shiga da
shi har kofar gidanmu. Ya shigo zaurenmu
ya zauna akan tabarmar kaba a kira masa ita. Ta
kudundune a lungu ta ki magana, sai dai ya yi hira da
kawayenta. Inda ya burgeni sai ya daina cusa mata kudi
sai dai ya yi mata kyaututtuka kadan-kadan ya fi so ya
sami soyayyarta ba don kudinsa ba.
Haka yake zuwa dandali ya zauna idan ana gada yana
sauraron dadadar wakokinmu na gargajiya. Ranar
kasuwa ma sai dai kawai mu gan shi tsakiyarmu idan
muna Hada-Hadar cin kasuwarmu.
Ni ce *yar gaban goshinsa daman na cika rawar kai, sai
na yi tsalle na dane shi, ya ba ni kudi na siyo mana gyafa,
magarya, kantu, mu shimfida tabarma mu zauna mu ci.
Ita kuwa Nasiba ko tana walwala da ta gan shi sai ta bata
rai, ta hau murgude-murguden baki,
kawayenta suna ta shakiyanci suna sake tura ta.
Sai su yi ta ce mata, ''Ka ga amarya, dan ta ga angonta har
wani fari ta ke yi da ido.
Shi ma ya shiga a yi ta zolayarta, dole ta yi dariya. Wasawasa har ta saki jiki da
shi suke hirarsu rangadadai. Kafin
ayi auren sai da ya sa su Baffa suka je gidansu suka gani,
Nasiba ma da ni da kawayenta mun taba zuwa gidansu
muka gaishe da mahaifiyarsa.
Gida ne mai get na bulo da bulo a cikin garin Gombe.
Hajiyarsa ta yi murna da ganinmu, ta yi mana kyauta ta
girma. Ita ma tana son Nasiba sosai, ta roke ta data auri
danta su zauna lafiya dan babu abinda ta fi so a duniya
wanda ya wuce abunda *ya*yanta su
ke so musamman ma Abdul-Basi, tafi sonsa gashi ba dan
fari ba kuma ba auta ba. Aka zo muka sha biki a
kauyenmu, irin wanda ba a
taba yin irinsa ba. A lokacin an tura shi bautar kasa a
Kaduna, a can aka wuce da amaryar. Muka je muka ga
gida kamar ba a kasar nan ba, kuma gidan bene ne. Shi
ma benen ba mu taba hawa ba,
ya zama abin kwatance a wajenmu. Amarya tana son
angonta kamar yadda yake matukar sonta, suka yi
zamansu lafiya a can Kaduna.
Sai da ya dade bai kawo ta ba, amma sanda ya kawo ta sai
suka ganta da ciki. A lokacin duka-duka shekarunta ba su
wu ce goma sha hudu ba a duniya.
****************************
Ni da saurayina Ilah muna ta ci gaba da shakuwa don a
lokacin ba zancen soyayya ba ne. Ta kai ta
kawo duk garin an san shakuwarmu. Ko kiwo ni nake
rako shi ni da kawata Matawata. Wata rana wasu baki
manyan Alarammomi suka zo garinmu gidan Dagaci suka
yi wa'azi suka bada shawara akan ya kamata a tura yara
makarantar allo. Wato yawon almajiranci don a sami
Malamai a garin, su ma nan gaba su koyar da na
bayanmu.
Sun yi gaskiya don gaskiya kam babu ilimi a garin, haka
muke kara zube yara da manyanmu.
'Dirga da dirge' haka ne karatun da ake koya mana ba
Fikhu, ba Tauhid, ba Hadis. Sallah kuwa duk yadda muka
ga dama muke ta dungurawa.
Da Dagaci ya yi yekuwa (sanarwa) aka hada dattawan gari
ya sanar da shawarar wadannan malamai sai iyayen yara
da yawa suka ki yarda,
kalilan ne suka amince.
Mahaifin Ilah ne yayarda zai tura yaransa biyu kananan
wato Ilah da yayansa Sule. Mahaifina ya yarda zai tura
dansa kwaya daya dan karami Sabitu kanina. Sai wasu
kalilan da iyayensu suka amince. Muka yi ta kuka da zasu
tafi yawon almajirancin nan da tabarma da akwatunan su
aka. Ni abin ma
ya yimin yawa, ga saurayina zai tafi ga dan karamin
kanina da nake so zai tafi ya bar ni. Har kofar gari
na dinga bin su da gudu ina kuka, Matawata ta ruko ni, ita
ma da Ilah kukan suke yi. Ina ji ina gani suka tafi suka
barni, garin Kaltingo aka kai Ilah karatu, yayin da Sabitu
aka kai shi Numan. Sauran yara aka kai wasu Mubi,
Jalingo da Adamawa da dai sauransu.
Na dawo bana jin dadin garin a sanadiyyar rashin Ilah,
babu mai siya min Rake, Kifi Mangwaro, in ci. Babu mai
taya ni hira, saboda haka kullum ni da Matawata ba mu
da hira sai tasa, tana matukar tausayamin, musamman
idan ta ga na zauna ina ta kuka.
Har waka na yi masa da YARENMU na Fulatanci ina
bayyana yadda na yi rashinsa a tare da ni....
Tana zuwa nan ta kyalkyale da dariya.
Abdul-Sabur ya ce, ''Gaskiya sai kin rera mana mun ji,
don nima din da kika gan ni ina jin Fulatanci kadankadan.
Faduwa ma ta yi dariya ta ce, ''Ki rera mana ko kadan ne
mu ji.
Umaima ta sake tuntsurewa da dariya, ta ce, ''Yau dai kun
saka ni a lungu bayan labari har waka zaku sani na yi? To
bari na rera muku kadan ku ji.
''Baba warnanu
Inna warnanu
Udilli uwartai Sayinde in gartatai
Wure in imirintima
Mi huidi a warti''
Ma'ana
''Baba ka zo
Inna ki zo Ya tafi bai dawo ba
Yaushe zaka dawo?
Ka zo ina jiranka
Na yi mafarki ka dawo.
Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce, ''Allah Sarki sabo,
dan na san a lokacin ba ki san soyayya ba, don
shekarunki ba su wuce tara ba a duniya zuwa goma.
Umaimah ta gyada kai, ta ce, ''Haka ne, ban kai shekaru
goma ba a lokacin. Babu yadda iyayenmu
ba su yi ba a kawo Nasiba gida ta haihu, Abdul-Basi ya ki
yarda ya ce, tana zuwa asibiti awo, kuma can zata haihu
likitoci za su fi kula da ita.
Ai da ta haihu ya sa kaninsa Ja'afar ya zo ya fada,
ya ce a zabo masu zuwa suna kamar mata goma, za a
aiko da mota a dauke su ana gobe suna.
Mahaifiyarmu ba ta je ba, saboda alkunya *yar farinta ce,
sai dai ta hada duk kayan da ta tanada kamar su yajin
daddawa, rigunan jarirai, atamfofi masu arha, kwallin
jarirai da guru da layoyi irin namu na Fulani dai da ake
daurawa yara a wuya da hannaye. ( kafin ilimi ya shigo
mu musan babu kyau )
Ta hada su cikin ledoji ta ce akai mata.
Kishiyoyinta ne suka shirya su da sauran matan dangi da
ni muka tafi. Inna zata dawo Nene ce zata zauna da ita,
har sai anyi arba'in a haka aka shawarta.
Muka je muka iske ta gida cike da mutane, bayan mai
aikinta Talatuwa, ga kanwar baban Abdul-Basi a gidan
tana kula da ita. Dakuna biyu ne kacal a gidan, sai falo da
bandaki daya da kicin. Saboda taro dole ya koma gidan
abokansa yake kwana.
Nasiba ta saba da MAKWABTANTA masu kirki,
girke-girke kala-kala suke yi mana su kawo mana.
Gidaje takwas ne a farfajiyar get din, an zagaye da
katanga doguwa. Sama da kasa ne flat guda hudu
kenan, daga dukkan alamu gidajen haya ne a unguwar
Rimi, Kaduna.
Na tsinci kaina ina walwala a cikin birni, na harhada
labarun abubuwan da na gani a birni zan ba wa Matawata
idan na koma garinmu da Ilah idan ya zo da sallah, don
an ce za su zo sallah.
Sai naga duk mun zama *yan kauye a ranar suna, saboda
kwalliyar *yan birni ba irin tamu ba ce.
Bayan shudiyar atamfa da muka saka irin ta Fulani da
jagira da dige-digen baki dabe-dabe a fuska, ga
wata damara da na ci duk a dole gayu ne na yi na kure
adaka, ni da iyayen nawa mu dukka, don ma
Nasiba tana hanamu wani abun da ba karamin kwaba
fuskarmu zamu yi ba da baki..
Suka kwashe da dariya su dukka ukun.
Nima na kashe da daria.. Sai na tuna lokacin da Mal. Habu
Imamu yakai Hannah Makarantar F.G.G.C Kazaure... Haka
itama taci Uban damara kamar zataje dandali...
Sai kuma Gobe idan Allah yakai mu.
Sai kuma kumin apuwa na rashin jina jiya saka makon
rashin wutan nepa.MAKWABTAKA 18
Umaimah ta yi dariya ta ce, ''Ai gefe muka koma muna
kallon makadan zamani irin nasu na Kaduna.
Mun dai dauki hotuna wanda idan na gan su yanzu sai na
yi ta dariya, mun yi wani wuki-wuki kamar ace kulle mu
arce. Allah Ya raba mu da duhun kai da talauci. Amin.
Su Faduwa suka hada baki su dukka suka amsa mata da,
''Amin''.
Abdul-Sabur ya ce, ''Kinga birni daga dukkan alamu ya
birge ki. Kin yarda kin koma Ruga kuwa?
Umaimah ta harare shi kadan, ta yi gatsine ta ce,
''Cabdi! Ban koma ba, kamar ka sani zama na na yi ni da
Nene har sai da aka yi arba'in.
''Ya sunan jaririn ko jaririyar da aka haifa?
Umaimah ta ce, ''Namiji ne, sunan Mahaifin Abdul-Basi
aka saka masa Salisu, amma Babangida ake kiransa.
Da suka yi arba'in Nene ta ce, na shirya za mu koma gida,
sai na ki saboda har na shiga islamiyya ni da
yaran makwabta. Ga wuta, ruwa, kallon talabijin, bayan
ruwan sanyi na firij da lemuna kala-kala (juice) da fanka
da A,c, ana dauke wuta sai a tayar da Generator. Abinci
mai rai da lafiya kala-kala,
shinkafa kullum wanda a Ruga sai da sallah kadai, nama,
taliya, makaroni da dai sauransu.
A Central bank Abdul-Basi yake bautar kasa suna biyansa
ba laifi, amma mutum ne mai kokarin ciyarwa. Sai a
lokacin ne ma na fara koyon Hausa don bayan Fullancin
ba ma yin Hausa sai kadan-kadan.
Nasiba ta ce a bar ni a wajenta, bayan ta yi shawara da
maigidanta ya amince a sallami Talatuwa mai
aiki, ni na ci gaba da taya ta raino da aikin gida.
Farin ciki ya rufe ni na ci gaba da zamana, Nene kadai aka
mayar Dugge a motar da Baban Abdul-Basi ya aiko a
dauke ta, bayan an hada mata goma ta arziki, da nata da
na iyayenmu...
Faduwa ta ce, ''An daurawa jaririn guru da layun?
Umaimah ta yi dariya ta ce, ''Mun daura masa mana,
Babansa ne ya ciccisge ya zubar ya yi mana fada, ya ce ba
ya so a sake daura masa irin wannan. Nan birni ne ba sa
yin irin wadannan abubuwan.
Abdul-Sabur ya ce, ''Sai suka saka ki a makarantar boko?
Umaimah ta ce, ''An saka ni a makarantar boko, nima da
girmana na shiga makaranta ajin *yan Nursery duk na fi
su girma. To ban iya komai ba, duk sa'annina a aji uku
suke na firamare, ban damu ba ina jin dadin sabuwar
makarantata da kuma sabuwar rayuwata.
Yaya Abdul-Basi ya ga da gaske na kasa koyon ABCD sai ya
dage duk ranar asabar da lahadi da safe ko a ranakun aiki
da daddare yana koyamin har da duka da bulala idan
yaga ina noke-noke bana so na koya. Dole na tsaya na
dinga koyo, har haushi Nasiba ta ke ji wataran idan ta ga
ya dake ni,
tana ganin ya takurawa rayuwata. Ya kan ce mana nan
gaba za ku san gata nake yi muku ba zalunci ba ne. Ita ma
dai suna nasu karatun idan ya gama da ni, ita ma dai da
kadan ta wuce ABCD.
Islamiyyar matan aure ya saka ta tana zuwa ranar asabar
da lahadi daga takwas na safe zuwa karfe
goma sha biyu. Sai na rike mata danta ta je ta dawo.
Rayuwa ta fara yi mana kyau, can ma a Ruga wadata ta
fara iske su, don kansa da kafarsa Yaya Abdul-Basi yana
kai musu kayan abinci buhu-buhu, haka ma Babansa da
yake mai arziki ne kuma mai yawan kyauta yana aika
musu.
Sai da na shekara ba mu je gida ba, da muka tashi zuwa
sai muka je a gogenmu, lokacin birni ya fara ratsa
jininmu. Sai muka zama abin sha'awa a wajen *yan garin
Dugge, suna addu'ar dama su ne mu. Na
iske Ilah ya zo gida ganin gida, sai farin ciki ya lullube mu.
Na gan shi ya yi baki ya rame, amma fa akwai karatu. Ni
da dan guntun abin da na koya zan kureshi, sai na ga ashe
ya min nisa fintinkau. Ya iya rubutawa ya karanta kur'ani,
ni da shi da kawata Matawata ne muke zama muyi ta ba
wa juna labari, kowa ya bada labarin garin da yake da
abubuwan da suka faru. Na ke ta basu labarin Kaduna da
irin hadaddun da nake tare da su a gida
da makaranta. Na dinga nuna musu yadda ake rubutun
boko, da irin kayan dadin da ake ci a birni,
ga wuta ga ruwa da kayan more rayuwa.
Matawata ta yi ta bamu labarin dandali da sababbin
wakokin da aka fitar wadanda ba mu iya ba,
saboda ba ma nan.
Ilah ya ba mu labarin Kaltingo da irin duka, bara da aikin
da suke tika a makarantarsu ta almajirai. Yana cikin ba
mu labari na fashe da kuka saboda tausayinsa shi da dan
kanina Sabitu. Sai shi ma Ilah ya fara kuka, Matawata tana
bamu hakuri.
Na riga shi komawa Kaduna a garin na bar shi, nan ma sai
da muka yi kukan rabuwa ni da Ilah har da Matawata ma
ta sha kuka.
Allah Sarki, sabo turken wawa.
Abdul-Sabur da Faduwa sai jinjina kai suke yi saboda
tausayawa.
Umaimah ta yi murmushi, ta ce, ''Muka dawo Kaduna
muka ci gaba da rayuwarmu, mu hudu a gida. Ni da
Babangida a dakinmu daya, Nasiba da mijinta a daki
daya.
Bankin Yaya Abdul-Basi ya yi bautar kasa ne suka rike shi
ya fara aiki a wajen, suna biyansa kuwa albashi mai kyau.
Ya sauya mota, ya sauya mana kayan gida gaba daya
(furniture). Da a risho muke girki ya siyo mana gas
cooker ya ga Nasiba ta sake hankali da wayewa zata iya
amfani da gas don ada tsoro yake ji karta tashi gobara.
Kowa ya kalli Nasiba da danta ya san suna cikin jin dadi
da kwanciyar hankali, kyakkyawan yaro, lafiyayye, dan
gata mai kama da mahaifiyarsa. Duk wani abu na sakawa,
ci, sha ko na wasanni irin na yara Yaya Abdul-Basi ya
siyowa dansa, saboda tsananin son da yake yi masa. Haka
Nasiba ita ma
duk wani abu na kwalliya da ya gani a wajen makwabta
ko matan abokansa zai siyo ya kawo mata. Ni ma haka,
duk abin da nake bukata ba ya kyashi yana siya min...
Abdul-Sabur ya ce, ''Allah Sarki, Allah Ya sakawa AbdulBasi da alkhairi.
Umaimah ta yi murmushi, tare da jinjina kai, ta ce,
''Amin. Nan da nan rayuwa ta sauya mana, duhu ya
kauce, haske ya zo. Mun sami ilimi a maimakon jahilci,
mun samu rufin asiri a maimakon talauci.
Yaya Abdul-Basi yana farin ciki da ni, saboda ina kula da
dansa sosai, kai ka ce ni na haife shi, saboda yadda yake
sona har fiye da mahaifiyarsa.
Allah dai Ya sakawa wannan mijin yayar tawa da alkhairi,
don ya koyar da ni abubuwa da dama. Wadanda ko a
makaranta ban koya ba. Mutum ne mai tausayi da
kulawa, tattali da sanin darajar dan
Adam. Idan ya so akwai sakin fuska a yi ta wasa da dariya,
idan ya ki sai ya sha mur don ba ya son raini, daga ni har
matar tasa sai mu nutsu idan muka ga irin yanayin. Ina
gama Nursery sai kwakwalwata ta bude sai aka cilla ni
gaba, daga aji daya sai na tafi aji uku, daga uku sai na yi
biyar. Gaskiya ne na cancanci a tsallake min aji, don Yaya
Abdul-Basi ya koyar da ni tsaf a gida.
Dai-dai lokacin na fara girma, shekaruna sun kai goma
sha uku a duniya. Haka idan na je garinmu sai na nutsu
na daina baragada, saboda na ga yadda kowacce mace ta
ke kama kanta.
A lokacin Ilah ya dawo gida don ya yi sauka, ya zama kato
har da gemu. Sai muka shiga gaisuwa ta
mutunci da girmama juna gami da jin kunyar juna. Sai a
lokacin na tabbatar har yanzu Ilah yana raina bai sauya
ba. Ina sonsa matuka, ina jin dadin hira da shi.
Matawata ta sha mamaki da ta ga har a lokacin ban daina
kula Ilah ba, ta zaci na yi samari a birni, na
manta da shi, ba ta san a birni ni kwaila ba ce, duk da ina
samun samarin bana kula su Ilah ne kadai a raina.
Ilah ya zama malam kowa sai ya durkusa yake gaishe shi,
yara da manya da tsofaffi mata da maza.
Ya bude makarantar Tsangaya, ma'ana makarantar allo a
kofar gidansu shi da *yan uwansa kolawa ne suke koyar
da karatu sosai irin su Alifun, Ba,un, an daina karatun
dadirga da dirge. Yakan shiga gidajen iyayenmu mata ya
koya musu. Na ji dadi da ganin wannan sauyi a Rugarmu.
Kanina Sabitu shi bai dawo ba, don bai karasa sauka ba.
Amma an ce ya kusa saukewa, wata shekarar zai dawo
gida. Tunda ya tafi ba mu hadu ba shekara da shekaru, ko
zai zo hutu ni bana nan.
Idan na zo shi kuma sai ace ya tafi. Ina so na gan shi don
ance ya girma har ya fini girma. Ni ma dai ina ta yakar
jahilcin da ya mamaye iyayena mata da maza. Ina ta
kokarin koya musu sallah don dai duk tsawon shekarun
nan ba sallar suke yi ba, dungure ne kawai.
Baffana da Yafindo ne kadai suka yarda suke gyarawa,
Inna da Nene ki suka yi suka ce ba ni da kunya, yaushe
aka haife ni da zan koya musu sallah?
Haihuwa ta tsayawa Nasiba ita da mijinta, sai suka shiga
damuwa suna ta yawo a asibitoci ganin likita.
Babangida ya girma har ya shiga pree-nusery. Ni kuma na
shiga sakandire mai kyau mai tsada,
Federal Girls college da take unguwar Malali, ina zuwa ta
jeka-ka-dawo. Ina aji biyu na sakandire na je garinmu
Dugge hutu, ni kadai ce ma na je a lokacin ban da Nasiba.
A lokacin mummunan labari ya zo mana an kashe
samarin garinmu su biyar a hanya gaba dayansu abokan
Ilah ne, har da yayansa daya Abashe.
Ashe *yan fashi ne duk dare suke fita su tare hanya da
mugayen makamai su kashe su kwace dukiya.
Ilah ya yi kuka sosai ya razana matuka, yake ba ni labari
bayan an yi sadakar bakwai. Ya ce, sun sha
cewa ya zo su yi sana'ar da za su sami kudi ya bar
maluntar nan, sai ya ki binsu, bai san me suke ba,
amma yasan jahilai ne ba abin kirki suke yi ba. Shi kuwa
da darajarsa a gari kowa yana gaishe shi, malam sama
malam kasa ina shi ina biyewa zauna-gari banza? Ya ce,
ko ranar da za a kashe su ma tare suke kwance su shida a
daki daya suka farka cikin dare suka ce ya zo su je wani
waje, sai ya ki zuwa suka fice suka barshi, sai gawarsu ya
gani da safe.
Allahu Akbar! Allah Ya shiryi zuriyarmu gaba daya....
Abdul-Sabur da Faduwa sai girgiza kai suke don babu
dadi abin.
Umaimah ta langwabar da kai cikin sanyin murya, ta ce,
''Sai na ji Ilah ya kara burge ni, na ji na sake sonsa. Ya
tambaye ni yaushe nake so mu yi aure don mahaifinsa ya
ce ya kamata ya fitar da mata ya yi aure, duk sa'anninsa
sun hayayyafa.
Yana gama fada min haka sai na ji kunyarsa ta lullube ni,
na rufe ido na tashi da sauri na shiga gida. Na ji dadi da
jin batunsa, duk da bana son kauye, amma idan dai zan
auri Ilah na yarda na dawo Ruga mu zauna tare.
Na kira kawata Matawata na bata labarin yadda muka yi
da Ilah na ce ta je ta bashi amsar tambayar da ya yi min
don na kasa fada masa amsa saboda kunya. Na ce ta ce
masa ya tura Babansa ya je ya sami Baffana su yi
maganar na san Baffana zai kira ni ya tambaye ni ko ina
sonsa. Ni kuma sai na ce eh,
shikenan sai a cire ni daga makaranta mu yi aure.
Matawata ta ce, ''to shikenan, bari in je in same shi gashi
can a tsaye a kofar gidansu.
Ta tafi wajensa ina lungu a labe ina lekensu, a gabana ta
isa wajen Ilah suka kebe suna magana,
daga nesa nake bana jiyo abin da suke fada. Sai na ga Ilah
yana fada yana wurga hannu, sannan ya juya ya shiga
gida a fusace.
Hankalina ya tashi na je da gudu na tambayi Matawata
me ya ce? Sai ta tabe baki ta ce, ''Ya ce shi ai bai ce zai
aure ki ba, bayan kin je birni
samarin birni sun lalata ki me zai yi da saura?
Sai na sankare a tsaye hawaye ya cika min ido, na daure
na shiga gida ba tare da na bari an san halin
da nake ciki ba, kwana da kwanaki. Kullum Matawata na
gefena tana zuga ni wai na rabu da Ilah fa dan iska ne, ba
malamin kirki ba ne, kawai yana labewa da guzuma ne
yana harbin karsana. Ko wannan fashin da abokansa suke
yi tare suke zuwa, shi da yake malami ne sai ya tauna
layar zana ya bata. Wani lokacin naki yarda da
maganarta, wani lokaci kuma na yarda dom ina ganin ma
a wanne dalili zata min karya ni da aminiyata kuma
MAKWABCIYATA?
Idan muka hadu da Ilah sai ya harare ni, nima na rama ya
wuce, na wuce alhali muna tsananin son
juna. Sai na ji garin ya fita a raina ma gaba daya,
gara na koma Kaduna. Na shirya na tafi ba tare da hutu
ya kare ba...
Abdul-Sabur ya yi shuru yana kallonta, can ya ce,
''Amma me ta ce masa? Anya kuwa ba hadaku ta yi ba?
Umaimah ta ce, ''Hadamu ta yi mana, ba abin da na fada
mata ta je ta fada masa ba. Ashe ce masa ta yi na ce ya
fita harka ta, ni yanzu ba ajinsa ba ce, sai dan boko. Wai
na ce me zanyi da almajiri, gardi mai bara?
Faduwa ta ce, ''Subhanallahi. Ita kuwa a wanne dalili ta yi
miki haka?
Kafin Umaimah ta yi magana, Abdul-Sabur ya ce,
''Hassada don ita ba ta da saurayi?
Umaimah ta runtse ido ta zubo da hawaye mai zafi ta ce,
''Ashe ita ma sonsa ta ke. Yadda ta ke zuga ni haka a can
bangaren ta ke ta binsa tana min kazafi kala-kala, har da
cewa, an zubar min da ciki a birni.
Har sai da ya ji babu abin da zai yi da ni sannan ta yi
kokarin cusa kanta wajensa, ba shi da zabi don babu
yadda zai yi, amma zancen so ni ce kadai macen da yake
so a duniya. In ba rashin wayewa ba me yasa ba zai kira
ni ya zaunar da ni ya tambaye ni ba, ko ya aiko
mahaifansa su bincika?
Ni kuma da yarinta sai nayi ta boyewa Yafindona ko ta
tambaye ni idan taga ina damuwa sai in ki fada.
Shekara ba ta dawo ba aka zo min da labarin anyi auren
Matawata da Ilahna. Suma ne kawai ban yi ba, amma na
gigice, sai da Nasiba ta rike ni dan da faduwa zan yi. Kuka
muke ta yi ni da Nasiba tun Yaya Abdul-Basi yana ba mu
hakuri, har ya ji haushi ya kwakkwayemu, ya ce, ni da
nake karatu ina ni ina
maganar saurayi a kauye, almajiri dan Ruga? Ina ma
auren zai yiwu?
Ni da zuciyata ne kadai muka san halin da muke ciki,
wannan bakauyen almajirin ya fi min samarin Birni sai
dubu, don shine farin cikina. Duk tsananin bacin ran da
nake ciki idan na ga Ilah sai na ji sanyi,
don zai lallashe ni ya ba ni labaru masu dadi.
Wannan shi ne cin amana da musgunawar da
MAKWABTANA suka fara yi min a rayuwa....
Umaimah ta sa gefen hannunta ta sharce hawaye mai
radadi.
''Yi shiru daina kuka. Inji Abdul-Sabur da Faduwa, Su ma
tausayinta ya rufe su.
Ta ce, ''Ban koma garinmu ba, har sai da na shiga aji
hudu na sakandire shi ma ba zuwan dadi ba ne, kawai
Yaya Abdul-Basi ya ce mu zo gida ana nemanmu, ashe
Yafindonmu ce ta rasu.
''Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un. Inji Faduwa da AbdulSabur, yayin da kuka ya
barkewa Umaimah.
Ta dade tana yi kafin su lallashe ta, ta ci gaba da labarin.
Ta girgiza kai ta ce.
''Da aka yi sadakan bakwai dole muka shirya zamu koma
Kaduna, saboda watan haihuwar Nasiba ne,
ta samu ciki da kyar ya zauna mata.
Ilah ya zo ya yi min gaisuwa a tsaitsaye, amma Matawata
ga ni ga-ta, a jikin zanar gidan su Ilah ta ki yi min magana.
Ciki ne ma da ita a lokacin, har wata rangwada ta ke yi
tana shafa cikin. Wai har na
zama abar zolaya a wajen Matawata duk amincin da ke
tsakanina da ita.
Zuciyata sai ta yi ta tafasa idan na jiyo masoyina Ilah da
aminiyata Matawata suna hira a gidansu. Tunda a gidan
iyayensa aka ba su daki, mu kuma katangar gidan mu
daya don haka ana jiyo hirarrakin da ake yi a tsakanin
gidajen biyu.
Muka koma Kaduna muka yi jugum-jugum cikin
damuwa, mu dukkanmu. Bayan sati uku dai-dai da
rasuwar Yafindo sai haihuwa ta tasowa Nasiba aka kaita
asibiti. Allahu Akbar haihuwar ta zo da
matsala, likitoci suka yi iya kokarinsu wajen ceto uwar da
*yar abu ya ci tura..
Sai kuka ya hana Umaimah ta ci gaba da magana.
Faduwa ta zabura ta ce, 'Ba dai ta rasu ba?
Umaimah ta gyada kai cikin kuka mai tsanani. Ta ce,
''Yayata Nasiba ta rasu ita da *yar cikin dukka.
Sai Faduwa ta rungume ta ita ma kukan ta ke taya ta don
tausayi. Abdul-Sabur ya yi ta girgiza kai
kalmar ''Sorry-sorry. Kadai ya ke ambato.
Umaimah ta matse hawaye ta gyara zama ta ci gaba da
cewa, ''Na yi kuka, har yau ina kan yin kuka amma ba
zasu dawo ba, sun tafi, sun tafi kenan. Na damu matuka,
amma sai Yaya Abdul-Basi ya fi ni damuwa, har na fi shi
tawakkali, shi har sai da aka yi ta rike shi don ya rike
makara ya ki ya saki, da za a saka ta a kushewarta. Ta sha
addu'a kuwa a wajensa, ya ce, ''Nasiba, ke ce matar da na
taba so, nake so, kuma zan dauwama ina so a duniya. Ki
sani GANGAR JIKINMU ce kawai zata rabu, amma ruhin
mu yana tare..''
Hawaye ya yi ta kwaranyowa daga idanuwan su dukka
ukun. Har zuwa lokaci mai tsawo kowannensu yana
matsar hawaye, sannan Umaimah ta ci gaba da magana.
''Aka kai Babangida Gombe wajen kakarsa wato Hajiyan
Abdul-Basi, ni kuma da kayana kacokan aka dawo da ni
Dugge, sai kunci ya karu. Na dawo gidanmu dakin
Yafindo bata duniya, sannan babu kawata abokiyar hirata
Matawata, babu masoyina mai saka ni farin ciki, wato,
Ilah.
Allah Ya sa Sabitu ya zo a lokacin, da shi kadai nake hira
na dan ji dadi, don shi kadai ya rage min a
duniya, daga shi sai Baffana. Baffa kuwa ya tsufa, ciwociwo kala-kala. Kishiyoyin
Yafindo Inna da Nene suka saka
ni a gaba suna ta yi min habaici wai karya ta kare dan
birni ya dawo kauye.
Kullum sai su yi ta zafuta ta da dungure kai, dole sai na
fito daga daki na taya su surfe da girki. Na ga
tashin hankali don na manta yadda ake surfe da cin
gabza. Yaya na iya, dole na yi ta cusawa cikina duk abin
da na samu, don kada yunwa ta kashe ni.
Matawata ta haihu, yawanci ma a gidanmu aka yi girkegirke da taron *yan suna, sai
na yi mamaki
da na ji sunan jaririyar, wai MARIYA, sunan Yafindona ne
don dai nasan danginsa kakaf da nata babu Mariya. Ba su
gayyace ni ba suna haka tashin hankali ya hana ni fitowa
daga daki, sai kuka nake yi yadda ku ka san na tsaga kasa
na
shige ta rufe ni na huta don tashin hankali.
Hakika na ji haushin cin amanar da aka yi min, na shiga
zargin ni ce ban sani ba watakila tuntuni ma suna son
junansu. Kamshin suyar naman rago da dan Akuya har
cikin
dakina, amma ko hanji ba a san min ba, raina ya yi ta
biyawa. Babban tashin hankalina ma shi ne
gulmata da aka dasa kungiya-kungiya ana ta yi,
wai na ki auren bakauye na koma birni, ga shi na rasa dan
birni na dawo kauyen,
Ilah ya yi aurensa yanzu bakin ciki zai kashe ni na ma kasa
fitowa cikin jama'a. Su Nene ne masu kara zuga
magulmatan, koma dai mene ne na fauwalawa Allah
komai, Shi ne mai sakayya.
Ba'a yi watanni shida ba kuwa Allah Mai komai da kowa
sai da Ya yi min sakayya a bisa abubuwan da duk aka yi
min...
Faduwa ta dafa kirji tare da yin ajiyar zuciya, ta ce, ''Me
ya faru da su?
Umaimah ta yi nata takaitaccen murmushin, ta ce,
''Uhum, Allah ba azzalumin bawanSa ba ne. Ashe tunda
Ilah ya auri Matawata ba ya jin dadin zama da ita, bayan
rashin son da yake yi mata ta cika makirci da hada
husuma. Ta hada shi da *yan uwansa saboda fada da take
yi da matansu, ta raba shi da abokansa ta dawo tana hada
iyayensa fada.
Kullum ba ta shiri da surukarta rashin kunya ta ke yi mata
sosai, shi kuma Baffansa yana bin bayan Matawata don
haka sai a yi ta rigima, Ilah mai hakuri ne yana zaune ba
ya magana duk abin da
zata yi ba ya iya tsawatar mata. Mahaifiyarsa har kuka ta
ke tana cewa, ta yi asarar haihuwa, idan
har danta zai auro macen da zata yi mata rashin kunya a
gabansa ya kasa magana. Allah kada Ka tsayar da ni ranar
shaida, an ce bokaye ta ke bi ta shanye shi, ba ya ganin
laifinta sam! Amma Allah Ya fi ta, sai kuwa aka kama ta da
laifin kwartanci ita da tsohon saurayinta lawwali.
Gari gaba daya sun shaida, har aka rakota gida da waka
ana ga kwartuwa.
A take Ilah ya yi mata saki uku, ina daga dakina nake jiyo
komai. Ban fito ba ma balle ace tsegumi sai na ji a raina
ban ji dadin wannan bakin al'amarin ba. Domin dukkan
musulmi dan uwan musulmi ne, Allah Ya rufa mana asiri,
Ya sa mu gama da duniya lafiya, Ya sa mu fi
karfin zuciyarmu.
Abdul-Sabur da Faduwa suka amsa da ''Amin''.
Umaimah ta kurbi ruwan sanyi ta dago da ido ta dube su,
ta yi murmushi don ta ga sun kammala
hankalinsu kacokam a kanta, ita suke kallo.
Ta ci gaba da cewa, ''Ai ba'a yi wata ba sai na ji an ce ga
Ilah can da Baffana a wajen Baffana suna maganata a
aure, Ilah har yana kuka yana bada hakuri.
Na ji zuciyata ta fusata na kudiri niyyar duk wanda ya kira
ni akan maganar sai na fadi ba dadi, kuma
ba zan yarda ba, don a lokacin ko ganinsa bana son yi.
Ina cikin tunani ne na ji Baffana ya kwallamin kira,
na saka hijabina na fito na same su a zaure. Na durkushe
a gefe na gaishe su, sai Baffana ya fara bayanin.
Ya ce, ''Ga Ilah ya dawo daman makircin Matawata ne ya
raba ku. Na girgiza kai na ce, ''Baffa ka yi min afuwa ka
bar maganar nan, don maganar nan ba mai yiwuwa ba
ce. Na hakura da Ilah tuntuni, ya je ya auri wata.
Wato sai da ya rasa Matawata zai tuno da ni? Ai ba a 6ari
a kwashe dukka.
Nan fa Baffana, Ilah da Baffansa suka hau dogon fillanci,
ni wata kalmar hakurin ma sai a ranar na taba jinta a
fullanci. Suka yi ta magiya Ilah yana sake fada min duk
abubuwan da ya faru tun farko.
Wai ashe sanda na aike ta wajensa sakon da ta fada masa
daban ne ba wanda na fada mata ba ne, cewa
ta yi na ce na fi karfinsa yanzu, ya cire ma maganar aure
a tsakaninmu. Sai ya ce tace min ya gode tunda
wulakancin da zan yi masa kenan.
Sai ni kuma ta dawo ta ce min, ya ce, me zai yi da ni na je
birni na zama *yar iska ragowar maza? Sai a lokacin ya
fadi duk abubuwan da ta fada masa a kaina, ni ma na
fada muka gane Matawata ce munafuka, sai zuciyata ta yi
sanyi na amince zan aure shi. Muka watse daga zauren
kowannenmu
cike da farin ciki.
Dare, Safe, da yamma Ilah yana wajena, koda yaushe sai
ya zo zance, hade da hidimomin da ya
saba yi min tuntuni. Kamar: atamfa ce, mangoro, rake,
kaji da dai sauransu.
Ita ma Matawata tana jiyo hirarmu da shewarmu daga
zaurensu, don gidanmu ne a tsakiyar nasu.
Bakin ciki ya rufe ta, ta rasa inda zata saka kanta.
Rannan har da fitowa tana zage-zage tamkar
mahaukaciya, yara kuwa suka hau yi mata wakar
kwartuwa. Idan aka yi sata ko kwartanci a kauye ka shiga
uku, gara ma ka bar garin zai fiye maka
sauki.
Muna ta shirye-shiryen aurenmu Ilah ya siyo siminti ya ce
zai sumulce bangon dakina sannan ya yi dabe a kasa,
saboda na saba da gidajen birni. Muka shiryawa kanmu
rayuwar jin dadi ta aure, irin tamu ta talakawa dai, har
yake cewa yana so ya koma Kaltingo da zama wani Alhaji
da ya zauna a gidansa ya ce zai bude shago ya dinga jire
masa.
Muna tunanin nan da wata uku a yi aurenmu.
Allah Mai yadda Ya so da bawanSa, ashe dai Ilah ba mijina
ba ne har abada.
Faduwa da Abdul-Sabur suka zabura suka ce, ''Shi ma ya
rasu?
Umaimah ta matse hawaye ta ce, ''Ilah bai rasu ba,
har yanzu yana nan a raye, koda yake yanzu ban san halin
da suke ciki ba. ''To me ya faru? Abdul-Sabur ya tambaya
cike da zumudi.
Ta yi shuru kanta a sunkuye a kasa, da alama dai tana jin
ciwon tuna abubuwan da suka faru da ita ne a baya.
Faduwa ta shafa kafadarta tana jijjigawa, kamar me
lallashin jariri. Kalmar, ''Ma'alesh, ma'alesh''. Ta ke ta
ambatowa, ma'ana 'yi hakuri'.
Umaimah ta dago da jajayan idanuwanta ta dube su, ta
ce, ''Kun san me ya faru? Baban Abdul-Basi
ne ya dawo wajen Dagacin garinmu aka kira Baffana aka
yi shawara, wai na maye gurbin Yayata marigayiya.
Ma'ana na auri Yaya Abdul-Basi, babu wanda bai amince
ba a cikinsu. Kwatsam ni da Ilah muna zaune wannan
bakin labarin ya zo mana muka gigice nan da nan sai
kuka ya barke mana.
Mun yi tunanin guduwa ma dai muka fasa, Ilah ya yi min
nasiha ya ba ni hakuri, na yi iya kokarina a
fasa auren nan aka fi karfina.
Abdul-Sabur ya yi murmushi, ya ce, ''Ba kya ganin auren
Abdul-Basi ya fi miki Ilah, tunda Abdul-Basin
kin san shi, kin san halinsa, yana da kirki?
Umaimah ta girgiza kai, ta ce, ''Ba maganar kirki muke ba
kadai, maganar so da shakuwa shi ne aure.
Faduwa ta ce, ''Haka so yake ba ruwansa da kudi ko
birni''.
Umaimah ta ce, ''Son da nake yi wa Yaya Abdul-Basi na
*yan uwantaka ne ba na aure ba, Ilah kuwa shi ne farin
cikina, shi ne abinda nake tunawa na ji dadi a zuciyata.
Daga dukkan alamu Yaya Abdul-Basi ma ba ya son hadin
nan, an fi karfinsa ne, babu yadda zai yi.
Amma shi ma ya kasa cire Nasiba a ransa.
Aka tarka ta mu aka yi auren aka dawo da ni gidan nan
dai na Nasiba, ba a dawo da Babangida ba
wajena, saboda Abdul-Basi ya mayar da ni makarantar
boko, aji biyar. Yana kai ni da safe na dawo a motar haya
idan an ta shi, sai dare yake dawowa.
Bai taba kusanta ta ba, wata da watanni ina dakina yana
dakinsa. Ina tunanin Ilahna yana tunanin
Nasibarsa. Ya fada min baro-baro cewar shi fa Nasiba
yake so har yanzu, da zata dawo su zauna da ya fi masa.
Ni ma na fada masa da zai sake ni na koma wajen Ilahna
na zauna da ya fi min zama a gidansa.
Bai damu ba nima ban damu ba da maganar da muka
fadawa juna saboda kowa gaskiyar abin da yake ransa ya
fada ke nan.
Ba ya damuwa da girkina, balle kwalliyata, haka ni ma ba
na damuwa da na yi masa komai.
'Zo na kai ki makaranta, ungo kudin makaranta, karbi
kudin cefane. Shikenan maganar da ta ke hadamu. Hakan
ya fiye min dadi a rai ni kuwa. Daga baya ya fara warewa
yake yawan shiga harka ta, yawan jana da hira da kai ni
unguwanni wuraren shakatawa. Ya mayar da ni islamiyya,
ranar asabar da lahadi yake kai ni ya dauko ni, ya dawo
da yi min home work da dai sauran kulawa.
Ni ce nake ta baudewa don ban fitar da ran komawa
wajen masoyina ba Ilah. Da ya dau hutu
ya kai ni gidansu Gombe, muka ga Babangida, ya girma
yana zuwa makaranta. Daga nan na roke shi
ya karasa da ni Dugge, kai tsaye ya ce 'a'a idan dai su
Baffa ne zai je ya gano su ba sai na je ba' wai shi
nan da tsiya kishi yake, ya san Ilah nake so na je na gani.
Na yi ta kuka da ihu har sai da surukata ta ce, ya tashi ya
kai ni garinmu na kwana biyu sannan ya
koma ya dawo da ni. Ya dinga harbamin harara da ya ga
ina murna a mota saboda tsananin kishi.
Ai kuwa mun kai musu goma ta arziki, kayan abinci, ya
diddika da atamfofi, gidanmu da gidan Dagaci. Da aka
gama gaggaisawa sai Abdul-Basi ya tafi ya barni. Kudi mai
yawa na kunso na kawowa
tsohona a dunkule a boye na ba shi, ya yi ta mamaki yana
tambaya ta ina na samo kudin nan?
Na shaida masa kudin makaranta ne da ragowar kudin
cefane nake tarawa. Ya yi godiya ya shi min albarka ya
yiwa mahaifiyata da yayata addu'a Allah Ya sada su da
rahama.
Na gyara zama na tambaye shi Ilah, sai na ga ya girgiza
kai ya tabe baki, ya ce, 'Ilah sai addu'a Allah
Ya hadashi da jarababbiyar mata!. Ina jin haka gabana ya
yanke ya fadi, na ce, 'Lafiya?
Baffana ya yi shiru can ya dago ya dube ni, ya ga yadda
na dimauce. Ya ce, 'Ki rike mijinki, ki rabu da
Ilah ba mijin da zaki yi tunanin za ki aura ba ne.
Sai na sulale kamar zan kwanta na sume don fargaba.
Baffa ya ce, ''Yarinyar nan Matawata auren kisan wuta ta
yi na sati uku ta fito ta yi idda ta dawo wajen Ilah, yanzu
haka suna tare tana gidan na ji ance ma wani cikin ne da
ita. Don haka ki je ki kama mijinki ki manta da Ilah a
rayuwarki.
Na matse hawaye na ce, ''Idan Allah Ya so Baffa na
hakura da Ilah a rayuwata.
Na koma daki a sanyaye sai na ji dama Yaya Abdul-Basi
bai tafi ba na bishi mu koma, don bana son
garin ko kadan.
Matawata ta ji labari na zo, washegari da sassafe ta shigo
gidan ta same ni har kofar dakina ta zazzage min habaici
iri-iri. Wai Ilah nata ne duk naci da sihirce-sihircena dole
na hakura na bar mata shi.
Ban rama ba ta yi ta gaji ta tafi.
Wasika doguwa da ajami Ilah ya aiko ,in da daddare yana
mai ba ni hakuri da yi min fatan alkhairi, ya kuma roke ni
da na taya shi da addu'a, rayuwarsa tana cikin kunci don
bai yi sa'ar abokiyar zama ta gari ba.
Ban gama karantawa ba ma na yayyaga na zubar a shara.
Ban yarda na hadu da shi ba har na yi mako a garin,
sannan Yaya Abdul-Basi ya zo ya dauke ni muka tafi. Tun
a hanya ya ga alamu ina cikin damuwa, da ya dame ni da
tambaya sai na rushe da kuka. Na
shaida masa Ilah ya sake mayar da Matawata a dakinsa.
Wani dogon tsaki na ji ya ja, sannan ya watso min wata
hargitsattsiyar harara.
Ya ce, 'Idan bai mayar da ita ba ke zai saka a dakin?
Wallahi Umaimah ki rufawa kanki asiri, ki sani fa kina
kona kanki ne, da auren wani a kanki amma
kike tunanin wani katon banza, har kina kishi akan ya
maida tsohuwar matarsa. To ina ruwanki?
Ya shiga yi min nasihohi masu ratsa jiki ya ce, gara ni da
shi dukka mu yi wa kanmu fada mu manta da Nasiba da
Ilah mu fuskanci sabuwar rayuwa, Allah ne kadai Ya san
dalilin da Ya raba mu da wadanda muka fi so, Ya hada
junanmu.
MAKWABTAKA 19
Tun lokacin na yiwa kaina fada, na
nutsu na
fara kokarin cusawa raina zama da
AbdulBasi a matsayin miji na, shi ma haka.
Sai
bayan ma da na
gama sakandire sannan muka
budewa
kanmu sabuwar rayuwar jin dadi da
son
juna.
Abdul-Basi ya dawo yana sona
tamkar
Nasiba, don na juye ta sak! Da na yi
kiba, ni
ma na cire Ilah a
raina, na daukeshi a matsayin
munafiki na
barshi da Matawata can su karata da
bakin
munafincinsu...
Abdul-Sabur ya yi ajiyar zuciya, ya
ce, ''Ya aka
yi kika zo nan kasar kika baro
masoyinki
Abdul-Basi a can?
Sai ta yi murmushi karfin hali, ta ce,
''Kai ma
tun da ka ganni a nan kasar alhali
ina da
aure a can kasan
sai dai idan da wata matsala ne.
Kuma ai da
sauran kuka wai anci gumba an hana
maye,
me aka yi a hawa bishiyar bare a
tsinko
reshenta?
Sai Abdul-Sabur da Faduwa suka
hada
idanu.
Sannan Faduwa ta dafe kirji, ta ce,
''Me ya
hada ku?
Umaimah ta tabe baki ta ce,
''MAKWABTANA
ne suka hada mu,
MAKWABTAKA! ''Kamar yaya? AbdulSabur ya
tambaya cike da fargaba.
Umaimah ta yi shuru kanta a sunkuye
a
kasa, kamar me tunani. Can ta dago
ta dube
su, idanuwanta a cike da kwallah.
Ta ce, 'Na kasance mai saurin yarda
da
amincewa mutane, na saba da
Makwabtana
da *ya*yansu tun lokacin marigayiya
don
haka nake jinsu tamkar dangina.
Kamar yadda na fada a baya gidaje
takwas
ne a farfajiyar, sama da kasa guda
hudu. Mu
muna sama
kasanmu kuma wata mata ce mai
suna
Hajiya Ladidi, *yan garin Minna ne
aiki ya
kawo mijinta Kaduna, suna yaren
Nufe da
*ya*yanta hudu ta girme ni harta
kusan
haifata ma.
Sai gidaje biyu da suke fuskantar
namu
wata beyarabiya ce amma
musulmace mai
suna Zulaiha Senegal. Tana zuwa
Senegal
tana dinko kayan mata da maza
shaddoji da
yadiddika tana siyarwa *yan siyasa
da
matan masu kudi. Tana ji da gayu da
rawar
kai tana abu kamar wata budurwa
alhali ta
ajiye karatan *ya*ya guda uku.
Samari maza
guda biyu har daya ya gama
sakandire ya
shiga jami'a,
daya ya na daf da gama sakandire,
sai mace
ita ce a sakandire aji uku. Ta rabu da
baban
yaran tun suna kanana ta zo ta kama
haya ta
ke kasuwanci, ta ke kula da
*ya*yanta.
Ba laifi matar tana da kirki da yawan
fara'a
da jan mutane a jikinta, bakinta rairai-rai
saboda iya magana, don haka
gidanta
kullum a cike da mutane yake, mata
da
maza, kawayenta da kawayen
*ya*yanta,
*yan uwanta da *yan uwan tsohon
mijinta
zuwa suke yi tana maraba da kowa.
Ta ja ni a jiki sosai muka saba tun
lokacin
Nasiba,
shakuwarmu ta fi yawa a lokacin da
na
dawo ni kadai, ba ni da abokiyar
shawara
sai ita. Gidaje hudun kuwa da suke
gefenmu, gidan wasu kabilu ne ba
musulmai ba ne, wa da kani, daya
sama
daya a kasa da matansu, ko na ce
dadironsu,
wadannan ba ma harka da su. Sai
dayan
ginin Hajiya Bishra a kasa, mijinta ya
mutu
ya bar ta da yara,
amma fa duk ta aurar da *ya*yanta.
*Yan
mata biyu ne suka rage mata
sa'annina ne,
Nana da Wahida,
suna neman gurbin karatu a Kaduna
Polytechnic.
Sai saman su wata amarya ce ba su
dade da
tarewa ba, mai suna Bara'atu ta riga
ni aure
har ta haifi
*yan biyu. Ita ma kawance muke yi
na
hakika kamar yadda mai gidanta
Kamal da
maigidana suke yi saboda su dukka
banki
daya suke aiki.
Duk wani sirrina, na gidanmu can
Dugge
dama tsakani na da mijjina da kawata
Bara'atu nake tattaunawa saboda na
yarda
da ita.
Mijina sai ya yi ta jiyo maganarsa ya
rasa
daga inda magana ta ke fitowa. Ban
tashi
ganewa ba har sai da abu ya kwabe,
a
lokacin da bazan iya gyarawa ba...
Kamar yaya? Abdul-Sabur ya tambaye
ta cike
da rashin fahimta.
Cikin jimami Umaimah ta ce,
''Matsalata da
Bara'atu ke nan, sai ni da Zulaiha
Senegal.
Auntyna nake kiranta koda yaushe
sai na
dauki kayan abinci kamar idan zanyi
wainar
shinkafa ko alala, to ban iya sosai ba,
ita take
koya min. Ko ta shigo da kanta har
gidana ta
koya min, ta koya min yadda zanyi
magana da miji, da yadda ake tafiya
da kissa
gami da kisisina. Na dauke ta tamkar
*yar
uwata Nasiba, saboda yadda ta ke
nuna min,
sai na zaci tana sona.
Abdul-Basi ya fara min fada akan na
dinga ja
da baya da Makwabtana, dan ya ga
na bawa
Makwabta gaskiya fiye da shi mijina.
Ni kuwa a wajena dole ne na shiga
makwabta saboda zaman gidan ya yi
min
yawa ni kadai, ga yawan dauke wuta
haka
ga mijina baya dawowa sai karfe
takwas ko
tara na dare tun karfe bakwai na
safe. Idan
ma na zauna ni kadai tunani ne ya ke
addabata na yi ta kuka. Da jimamin
rashin
mahaifiyata ko *yar uwata zan ji ko
kuma da
takaicin cin amanar da Matawata ta yi
min ta
raba ni da wanda nake so?
Makwabta nake shiga in sha hira,
suma su
shigo min, amma a ce a raba wannan
karfaffan zumunci
ba zai yiwu ba. Don haka ban ji
maganar
Abdul-Basi ba, na ci gaba da huldata
da su.
Muna nan a haka na samu ciki, na
haifi dana
santalele, mai kama da mahaifinsa,
aka saka
masa suna Bilal.
Abdul-Sabur da Faduwa suka bude
baki don
tsananin mamaki. Tambayarta suke
yi, ''Au
ashe kin
taba haihuwa?
Umaimah ta yi murmushi, ta ce, ''Ina
da
dana yana can a gidansu.
Abdul-Sabur ya ce ''Ke kuwa me ya
raba ki
da mijinki da danki kika taho kika bar
su?
Umaimah ta ce ''Kaddara ce wacce ta
riga
fata,
kaddara ta sanadin amincewa
MAKWABTAKA
da na yo. Kafin na yaye Bilal sai na
sami wani
cikin, ni dai tun daga wannan lokacin
na
rasa kan mijina, sai na ga kamar ya
daina
sona, ya tsane ni. Ya daina shiga
harkata,
kullum sai ya dawo gida a koshe ya
ce ya ci
abinci a waje. Ashe ni ce ban sani ba
Zulayha
Senegal ta kwace min mijina, tun
baya biye
ta har ya fara.
Ashe tunda magruba ya ke dawowa
sai ya
shige gidanta a can zai ci abinci, ya
yi kallo,
ni kuwa ina
cikin duhu idan babu wuta ina
jiransa ya
dawo ya tayar min da janareto don ba
zan
iya tayar da shi
ba, ya yi min tauri. Ban san wainar
da ake
toyawa ba MAKWABTA duk
sun sani babu wacce ta fada min, sai
dai
suna gefe suna tausayamin, idan
suka ganni
a gidanta, ko
suka ganta a gidana. Ni ma dai na ga
a
lokacin ta fiye bugun cikina ta ji irin
zaman
da nake yi da mijina, ban boye mata
ba na
fada mata irin canjin da na ga ni
daga
wajensa, sai ta yi murmushin
mugunta.
Ta-kai-ta-kawo sai in zo in ganta a
kicin dina
tana min barbaden magani a cikin
kwanukan abincina.
Rannan kuma na kama ta ta budamin
gas
cooker wajen da ake ajiye silinda ta
jefa min
wani abu, ashe laya ce. Matattakalata
duk
ruwan rubutu ne idan na fito nake
gani, sai
na yi ta mamaki, amma
kuma ko kusa zuciyata ba ta taba yi
miin
zargin tana bi na da sharri ba. Kuma
ban
daina kula ta ba.
Wata ranar asabar da safe cikina ya
tsufa ina
son na je na nemo mai aiki a
unguwar Dosa,
wata Hajiya Balaraba babar kawata
ce ta ke
samowa, ta yi min waya ta ce an
kawo masu
aiki da yawa na zo na
dauka.
Kasancewar watan haihuwata ne gani
da
karamin da bai fi shekara daya da
rabi ba,
ba ya tafiya ma a
lokacin sosai, ga shi daf da watan
azumi za,a
fara aiki zai yi min yawa dole na sami
mataimakiya.
Na dade da fada masa zan nemi mai
aiki, ya
kuma yarda, sai na sanar masa a
safiyar ya
zo ya kai ni na dauko mai aikin. Ya
daka min
tsawa ya ce, ba zai kai ni ba.
Na shiga yi masa bayani cikin ladabi
duk da
haka ya ce, ba zai je ba sai dai ni na
je. Na ce
ya ba ni
kudin tasi drop na je na dawo, ya ce
ba zai
bayar ba.
Na duba jakata na ga kudin dari biyu
ne
kawai, ba zasu ishe ni daukar tasi
zuwa da
dawowa ba. Sai na kuduri niyyar
hawan
acaba na yi sauri na je na dawo, in
yaso Haj.
Balaraba sai ta ba ni na dawowar. Na
ce to
ya rike min dana na je yanzu na
dawo. Abin
mamaki sai ya daka min tsawa.
Ya ce, ''dauki danki ki tafi da shi, ba
zan rike
ba nima ina da wajen zuwa. Kuma ki
tafi da
makullanki
don bazan jire miki gida ba. Na dauki
dana
na tafi jikina a sanyaye ina ta hawaye
ina jin
bakin cikin wulakancin da ya tarki yi
min, da
kyar nake tafiya ga ciki ga goyo,
nauyi jikit.
Na fara jin alamun nakuda dan
lokacin
haihuwar ya cika. Na wuce gidan
Zulayha
Senegal na iske ta tana ta caba ado
sai na ga
ta yi min kallon banza. Na gaishe ta,
na
shaida mata na kawo mata Bilal ta
rike min
zan je unguwar Dosa yanzu zan
dawo, zan
dauko mai aiki....
Ban rufe bakina ba ta ce, ''dauki
danki ki tafi
da shi, nima unguwa zan je.
Na fice a sanyaye na nufi titi na tare
dan
acaba na hau. Banda kuka babu abin
da
nake yi. A gaban mai babur aka saka
Bilal
duk da ya yi kankanta a zaunar da
shi a nan
babu yadda zan yi, tsinin cikina
bazai bari na zaunar da shi a gaba
na ba,
haka ba zan iya yin goyo ba.
A lokacin ana taron siyasa a garin,
kowanne
titi a garin Kaduna motoci ne (go
slow). Don
haka sai muyi mintuna talatin akan
titi daya
kafin mu matsa gaba.
Kwatsam ina kan babur a cikin rana
ni da
dana, da mai acaba mun galabaita.
Juyawar
nan da zan yi,
sai na ga galleliyar motar Zulayha a
gefena,
koda na sake wurga ido itace a gefe
namiji
ne yake tukawa.
Sun yi luf a cikin AC babu ruwansu
da kura,
zafi, balle hayakin *yan acaba, dariya
suke yi
suna hira
da shewa, har da tafawa da hannu.
Ko da na
dubi mai tukawar sai na ga AbdulBasi ne.
Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un! Na
dinga
fada a bayyane, yayin da dan acaban
ya
gigice, ya fara tambayata ko lafiya?
Na barke da kuka, yayin da jikina ya
dau
karkarwa cewa nake, ''Ga miji na can
da
MAKWABCIYATA suna cin amanata.
Zulayha ce ta fara ganina, muka hada
ido, sai
ta zunguro Abdul-Basi ta nuna ni ga
mu nan
a kusa da su, muna daf da su. Sai
jikinsu ya
yi sanyi suka kasa hada ido da ni.
Mun jima kafin a bada hannu, su ka
ja da
gudu suka tafi suka bar mu a baya
muna
gurgurwa. Na ga masifa a ranar, na ji
kamar
na hadiyi zuciya na mutu. Dan
acaban ya yi
ta yimin nasiha yana bani hakuri,
suna
gabana ina hango motarsu, hanyar
kawo
suka yi da alama garin ma zasu bari
gaba
daya.
Gudu muke yi kawai a hanya, to ni
dai ban
san me ya faru ba, sai na ji mu gijif!
Mun
watse a titi, mun yi karo da wani
babur din
mun fadi. Na fadi a kan cikin nawa,
yayin da
dana Bilal aka cilla shi a gefen titi ya
fadi. Ya
kurje a fuska da kafafuwa, ni ma
fuskata,
gwiwoyin hannu da kafafuwana duk
jini.
Dan acabar ya karye, ya yin da daya
mai
acabar ya suma. Nan dai na mike
tsaye wuriwuri ban damu da ciwon da yake
jikina ba,
dana kawai na ke nema. A can gefe
aka
tsinto min shi, jini gaje-gaje na rushe
da
kuka na rungumeshi....
Umaimah ta fashe da kuka, yayin da
tausayinta ya lullube zuciyoyin
wadanda ta
ke ba wa labarin.
Faduwa ta ce, ''Sannu *yar uwata,
ashe kin
sha wuya ke ma?
Umaimah ta nisa ta sa toilet paper ta
share
hawaye, ta ci gaba da cewa.
''Alhamdu lillah a kowanne hali nake,
sai aka
fasa tafiyar unguwar Dosa, aka kawo
motar
asibiti (ambulance) aka zuba mu a
ciki, an
sace min jakata, waya ta na hango
akan titi
har wani ya dauke na karbi abuna.
Wayar
Abdul-Basi nake ta yiwa flashing don
ba ni
da kudi a wayar, amma ya ki kira na.
Na yi flashin fiye da sau goma ina so
na
sanar masa mun yi hatsari, muna
asibiti ya
ki kira na, da na dame shi ma ya
kashe
wayarsa.
Su Bara'atu na yiwa flashing suka
kira ni na
sanar musu halin da nake ciki, na
fada musu
sunan asibitin.
Suka gigice ba jimawa kuwa sai gata
da Haj.
Bishra sun zo, ni dai ta dana nake yi,
ban
damu da kaina
ba. Babu dinki a raunin sai dai aka
wanke
ciwukan aka saka mana auduga da
iodine.
Mun sha zafi, aka
ba mu allurai da magunguna duk
kyauta. Sai
aka zo maganar dan cikina suka ce
ya bugu,
amma na
koma asibitin da nake awo na ga
likita ya yi
sauri a fitar da jaririn.
Bara'atu da Haj. Bishra na sa su
tsayar mana
da me tasi, muka hau muka kama
hanyar
gida. Fadi suke,
''Umaimah ma tafi gida kuwa ba
asibitin da
kike awo ba zamu je? Saboda
maganar dan
cikin nan naki. Ki kira mai gidan ki
fada
masa halin da kike ciki mana.
Sai suka ga na barke da kuka, suka
gigice
ainun,
suna tambaya ta, da kyar na iya fada
musu
abin da idanuwana suka hango min,
wato
Zulayhat Senegal
da mijina Abdul-Basi a mota suna
tafe suna
hira da shewa. Sai na ga sun hada
ido sun
sunkuyar da kai kasa,
da alama dai sun san komai, don na
ga ba
su yi mamaki ba.
Bara'atu ta fara magana, sai Aunty
Bishra ta
dinga zungurarta, wai ta yi shiru. Na
ce, ''Au
daman har da abin da zaku iya
boyemin? Me
kuwa za ku boye min bayan na gani
da
idona?
Sai Bara'atu ta gyara zama ta dinga
ba ni
labarin abubuwan da suke faruwa
wanda
ban san da su
ba. Tun ina fahimtarta har na gigice
na fita
daga hayyacina, na dora hannu aka
na
mimmike a cikin
tasi kamar wacce zata sume. Ga ciwo
a
fuskata, ga kuka ina yi, ga dana yana
nasa
kukan saboda azabar ciwo...
Faduwa ta ce, ''Me suka fada miki?
Umaimah ta goge hawaye, ta ce,
''Labarin
dawowar da yake yi da wuri ya shige
gidanta ya ci abinci, ko ya dauketa
suje
restaurant su ci. Da yadda ta ke zuwa
ofis
dinsa daga dukkan alamu kuma suna
neman juna. Yanzu haka wannan fitar
da
suka yi garin su Zulay zasu je Zariya
maganar aurensu, ni ban sani ba,,,,,
Abdul-Sabur ya ce ''Allah Sarki, da
kin yi
hakuri kin zauna da ita. Me ye
kishiya? Ko
wacce ta zauna da halinta.
Umaimah ta tabe baki ta ce, ''Ban ki
zama da
ita ba ita ta fitar da ni dole, Ya zan yi
tunda
an kore ni?
Faduwa ta ce, ''Ya aka yi da cikin a
ranar?
Umaimah ta sake goge hawaye, ta
ce, ''Ba
muje asibitin ba, gida na je na
kwanta ni da
dana, MAKWABTA suna jinyarmu. Su
AbdulBasi ba su
dawo ba sai karfe goma sha daya na
dare.
Ya shigo yana bata rai don kada ma
na yi
masa maganar dazu. Sai ya tsorata
da yaga
ciwon jikinmu, ya shiga karkarwa.
Ban iya yi
masa magana ba sai Bara'atu
ce ta ba shi labari. Ya fito da makulli
ya
kinkimi Bilal ya ce, ta kamo ni mu je
asibiti a
sake bincikarmu musamman ma dan
cikin.
Haushinsa kawai na ke ji, muka duru
a mota
har da Bara'atu muka je. Muna isa
saiga
Zulayha ita ma ta
biyo mu a motarta, ban san wanda ya
fada
mata ba ma. A gigice ta hau kissa da
kisisina, wai ita tausayi. Likita yayi
scanning
a cikina ya ce, ''Baby ta mutu a ciki,
za su ba
ni gado zuwa gobe a yi tiyata.
Cikin dare nakuda ta taso da kaina na
haifi
*ya ta fara jawur mai kyan gaske,
amma ba
ta da rai.
Kwanana uku a asibiti a kwance, abin
takaici
Zulayha ce a kaina ita ya barwa kudin
komai,
tunda shi yana ofis sai dare yake
zuwa su
tafi gida tare,
sun daina boyemin komai ma a
gabana ake
hirar soyayya, wasa da dariya.
Abincinta
nake ci, haka dana a hannunta yake
kacokan
ita ke kula da shi.
Na yi kuka, na sha takaici, ba yadda
zan yi
sai kallo da ido.
Bara'atu na sake dora min da wasu
bayanan
ma da ban sani ba, ashe an dade ana
cin
amanata. Su ma MAKWABTAn abin
da suke
takaici
ta girme shi, ya fi ta kyau, ya fi ta
ilimi ba
ajinsa ba ce. Me zai yi da tsohuwar
*yar
duniya? Kanta har da farar fufura, shi
da
yake da mata kamar ni fara, yarinya
mai
kyau da ilimi?
Amsar ita ce ta fini iya duniyanci,
bariki zalla,
wayo, iya tattali da rashin kunya, sai
kuma
asirai da ta dogara da shi, ta haka ya
fara
sonta.
Aka sallamo ni na dawo gida zan
karbi dana
sai ta hana ni, wai na bari sai na
gama jego
tukun na ita
zata kular min da shi. Tsabar kissa
ce da son
jan ra'ayin Abdul-Basi ba don Allah
ba ne, na
hakura na bar sa. Ta goya shi ta
sauke, ta yi
masa rawa, ta kai shi kantina siyayya
kalakala.
Uban kuma sai ya yi ta jin dadi.
Wata asabar suka shirya a motarta
shi da ita
suka tafi Gombe wajen mahaifansa,
zai
gabatar da ita a matsayin amaryar da
zai
aura. Kudin cefane kawai ya wurgo
min kan
cinyata, ya ce mu mun tafi
Gombe sai goben za mu dawo.
Na san da ita za su tafi, na daure ban
tambaye shi ba balle na yi korafi, ya
samu
damar yi min rashin
mutunci. Ya kada kai ya fice da jakar
kayansa. Na tafi wundo da gudu ina
lekensa,
na ga ya shige gidanta fiye da
mintuna
ashirin, sannan suka fito a tare, ashe
shaddar jikinsu iri daya ce. Ita ta
dinko
musu daga Senegal sun yi kyau, sai
kamshi
suke yi.
Ina saka ran za su miko min dana
kafin su
wuce,
sai na ga har da shi da kayansa suka
shige
mota, an yi masa kwalliya shi ma. Na
manta
rabon da na ga dariyar Abdul-Basi
amma
tunda suka shiga mota suka fara hira
da
dariya, har da kyakyatawa.
Na sake bin daya wundon da gudu
don na
ga fatarsu daga get, to ko na gani ma
ba
komai zai kara min ba banda
tsabagen
takaici da kunar zuci. Suna tafiya na
sulale
na zauna na dora hannu aka na
surnano da
wasu zazzafan hawaye mai radadin
fita.
Kafin hawayen ya diro kasa sai na ga
Haj.
Bishra a tsaye a gabana, na yi sauri
na goge
hawayena ina
kokarin wayancewa. Sai ta ce, ''Kada
ma ki
bata hawayenki *yata, ki kwantar da
hankalinki, ki saka musu ido kawai,
komai ya yi farko zai yi karshe. Da
yarinta
jikinki shi yasa kike amincewa kowa
alhali
ana cutar da ke.
Ba Zulayha kadai ba, duk wasu da
kike
mu'amala da su a gidan nan sai kin
yi takatsan-tsan, kuma kin rufe bakinki, kin
boye
sirrinki.
Ba ta fada min ba dai baro-baro
saboda
gudun haddasa husuma a matsayinta
na
babba, amma
tabbas na san akwai wata magana a
kasa.
Sai ta tashe ni tsaye ta zaunar da ni
akan
kujera ta ci gaba
da yi min nasihohi masu kwantar da
hankali,
sai na ji dan sanyi a raina. Na yi
mata godiya
ta tafi na kasa cin abinci, shi ya sa
ban dafa
ba. Daga lemo da biskit sai ruwa na
yi ta sha,
a lokacin ina da kiba
tunda na yi wannan ramar har yau
ban
mayar da jikina ba.
Da na tuna da son da Alhaji surukina
ya ke yi
min, sai ban damu ba nasan da kyar
zai
amince ya bar Abdul-Basi ya yi
wannan
auren. Mahaifiyarsa ce dai na ke
zaton zata
amince, don duk abin da *ya*yanta
suke so
shi ta ke so, ba ta hana su. Na
dukufa ina ta
addu'a ina kuka akan Allah Ya dawo
da
hankalin mijina kaina, don na ga ba
ya sona
yanzu.
Bara'atu kawata, makwabciyata ta
shigo
gidan da yamma da sababbin gulma,
ita ba
kwantar min da hankali ta zo ta yi ba,
irin na
Haj. Bishra, sai ma tayar min da
hankali ta
sake yi. Mijinta ne yake sanar
mata da komai, duk hirar da suke yi
da
Abdul-Basi akan Zulayha. Wai shi
Zulayha ta
fiye masa ni, gara ya auri babba mai
hankali
wacce ta san tattalin miji ba irina ba,
raino
kadai yake yi. Ni ma na saki baki
na yi ta fada mata irin wulakancin da
yake yi
min,
Allah Sarki! Kuruciya dangin hauka.
Ba su dawo ba sai washegari lahadi,
da
daddare ya dawo gida bai yi min
bayanin
komai ba ya shige dakinsa ya kwanta
kamar
yadda ya saba, ya raba daki da ni
yanzu. Da
sassafe ya fice wajen aiki ko kudin
cefane
bai bani ba, ina sallah na ji fitarsa.
Misalin karfe goma da rabi na safe na
ci
kuka na gaji, na fito barandar waje na
tsaya
ina mai kallon gidan Zulayha, sai
kawai na yi
ido hudu da
Babangida dan gidan Yayata a zaune
akan
kujera,
dana Bilal akan cinyarsa. Yana
ganina ya
zabura ya ce, ''Aunty Umaimah''. Bilal
ma ya
hau tsalle da
murna da ganina.
Na yi matukar razana da ganin
Babangida,
na dafe kirji na ce, ''Lah yaushe ka
zo?
Ya ce, ''Ni da Abba muka zo jiya, ai
na dawo
Kano gaba daya za'a saka ni a
makaranta a
nan. Anti Zulayha ta ce min ba kya
nan ni
daman a wajenki zan zauna''
Sai ya mike da sauri ya ajiye Bilal
yana shirin
ya zagayo wajena. Sai na ce, ''Ka
taho da
Bilal shi ma.
Ya dauko shi suka taho, a falo na jiyo
muryarta ta ce, ya koma ya zauna
babu inda
za su je. Sai na ji
shiru ba su zagayo ba. Na fusata
ainun na
kwalla kiran sunansa, amma kiri-kiri
matar
nan ta hana shi amsawa. Ban dauki
gyalena
ba sai na fita na shiga gidan haka
nan. Na
iske su a zaune a gabanta sun yi
tsuru-tsuru,
kana ganinsu kasan a takure suke.
Ita kadai ce a gidan yaranta duk sun
tafi
makaranta.
Na yi sallama sam ba ta amsa min
ba, na
wuce kai tsaye na dauki Bilal na
kama
hannun Babangida na ja, ai kuwa sai
ta rike
shi ta ja.
Ta ce, ''Ki tafi da danki, wannan dai
ba ke
kika haifa ba, kuma ba ke kika ba ni
ba,
Kakarsa ce ta ba ni da
ubansa, don haka sai a bar min
dana.
Na auna mata harara, na ce, ''Kin
manta
wace ce ta haife shi? Idan kin manta
ki tuna,
dana ne, dan yayata ne uwa daya uba
daya,
don haka ni na fi cancanta na rike
shi ba ke
ba.
Sai ta sake shi ta gyada kai, ta ce,
''dauke su
ki tafi da su, na ji *ya*yanki ne amma
ki sani
daukar
*ya*yan nan da kika yi daga wajena
zai zai
janyo miki bacin ran da za ki
dauwama da
shi bai gushe ba. Ni Haj. Zulayha ba
a ja da
ni, yaro bai san wuta ba sai ya dafa
ta. Idan
kin san wata ba ki san wata
ba, da sannu za ki banbance zuma
da
madaci.
Na sake auna mata harara na ce,
''Allah Ya fi
ki ai, duk abin da ya same ni daga
Allah ne
ba dai mutum ba. Ta rike baki tana
mamaki,
sai ta gyada kai, ta ce,
''Au har kin yi baki? Kin yi wayon yi
min
rashin kunya? Tabbas sai na zame
miki
duhu a cikin rayuwarki, sai kin yi dana-sani
da ba ki zage ni ba.
Na ja wani dogon tsaki ba tare da na
tanka
mata ba, na fice da *ya*yana muka
shiga
gidana. Sai na ji sanyin kasurgumin
bacin
ran da nake ciki da na ganni da
yarana suna
taya ni hira.
Amma ina mai tsananin mamaki da
takaicin
kawo Babangida a dalilin Zulayha ba
a
dalilina ba. Babu
irin magiyar da ban yiwa Abdul-Basi
ba tun
farkon aurenmu ya dawo da
Babangida
wajena, amma fur! Ya ki sai ga shi
yanzu ya
dauko shi tun kafin ma ya aure ta ya
damka
mata shi.
Na san halin kissa da kisisinar
Zulayha ta yi
musu dadin baki ne shi yasa suke
ganin ita
zata iya rike
su alhalin nan gaba wahalar da su
zata yi.
Na san zata fadawa Abdul-Basi zai yi
fushi
da ni amma ban zaci har zai yanke
min irin
wannan hukuncin ba....
Sai ta dafe kai ta surnano da hawaye.
Faduwa ta dafe kirji, ta ce, ''Ba dai
dukanki
ya yi ba akan haka?
Kafin ta amsa Abdul-Sabur ya amshe
da
cewa. ''Ba dai saki ya baki ba?
Umaimah ta sharce hawaye mai hade
da
majina, ''Ina fita tayi masa waya
wajen
azahar sai ga shi a
gida. Na yi mamaki da ganinsa daidai
wannan lokacin. A fusace ya fado
mana cikin
falon, muna
cin abinci. A gigice muka mike don
tsorata,
ya daka min tsawa ya tambaye ni.
''Me ya kai ki gidan Zulayha kika
zage ta?
Na ce, ''Ban zage ta ba, ni karya ta ke
yi min''
Ya dakamin tsawa, ya fada cike da
fusata,
''Ita ta ke yi miki karya? Sa'ar ki ce?
Daman
ta ce kin zama
fitsararriya, don haka ki kwashi yaran
nan ki
mayar da su, amma ki durkusa ki ba
ta
hakuri kada ki sake shiga gidanta.
Na tambaye shi har Bilal din ma a
wajenta
zai zauna? Ba saboda rashin lafiya
ba ne aka
ba ta ba,
yanzu kuwa ai na warke ni zan rike
dana.
Sai na ji ya kwashe ni da mari dau!
Na
durkushe na rike kunci. Ya fada cikin
kakkausar murya.
''Daga yau idan ina magana kina yi
sai na
saba miki.
Banza! Ballagaza, saunar mata.
Yaushe aka
gama rainonki da zaki iya rainon
wasu?
Yaushe kika
gama sanin ciwon kanki balle ki san
ciwon
wani?
To tunda bakyajin maganata ki shirya
kayanki gobe na saki a mota ki koma
Dugge
can ki zauna a gidanku, sai ki yi
musu
fitsarar a kauye, ba a nan ba. Dama
tsiyar
bakauye ke nan, ya zo birni ya sha
jar miya ya nuna maka ya fi ka iya
tafiya a
kan tiles.
Na ji kamar almara, na kasa kuka, na
kasa
magana.
Ya ja hannun yaran suna ta tsala
kuka, har
da ihu ya kai su wajen Zulayha,
sannan ya
shiga motarsa
ya koma ofis. Sai a lokacin na fara
rusa kuka
ni kadai a daki, amma na tsorata da
maganar kora ta da ya yi, na san
tonan
asirina ya zo idan ya sake ni na
koma Ruga
da zama.
Har dare jikina rawa ya ke yi, ina ta
addu'ar
Allah Ya huci zuciyarsa kada ya dawo
da
fushi ya sake ni. Ya dawo tunda
magruba,
na ga tsayuwar motarsa amma ba
gidana ya
shigo ba, gidan Zulayha ya shiga
inda ya ci
lafiyayyen abincin da ta dafa masa.
Ni kuwa da yake bai bar min kudin
abinci
ba, sai na dafa shinkafa da wake da
mai da
yaji, dan na ga yana sonsa. Na
kakkalato
kudi na aika aka siyo min salad da
tumatir
da *yar albasa na yayyanka masa
don na
burge shi. Bai shigo gidan ba sai sha
dayan
dare.
Na durkusa na gaishe shi ya yi banza
da ni
kamar bai san da wanzuwata a gurin
ba, na
yunkura zan je na dauko abinci, sai
ya ce
dawo nan, bana son abincinki
munafuka.
Na tsorata da jin wannan kalma da ta
fito
daga bakinsa. Na dawo na durkusa,
sai ya
fara zayyano min maganganu kalakala na
tsakani na da shi,
amma ya ji maganar nan a waje a
ofis ma
aka fada masa. Sai jikina ya hau rawa
na ce,
''Ni ban fadawa kowa ba.
Ya daka min tsawa ya ce, ''Ki fada
min da
wacce ku ke hira a gidan nan idan
bani nan,
ko kuma yanzu
na yi kasa-kasa da ke, bakar makira
kina
tafiya a sum-sumke, amma sai tsabar
bakin
munafurci da tozarci.
Can na tuno aminiyata Bara'atu ce
kadai
nake irin wannan hirar da ita. Sai na
ce, ''Na
san dai mu kan
yi hira da Bara'atu.
Ya ce, ''To zamana da ke ya kare
tunda ba
kya iya boyemin sirrina. Bara'atu kike
fadawa ita kuma ta ke kwashewa ta
fadawa
mijinta, shi kuma ya je ofis yana
yadawa ga
abokan aikinmu.
Na yi ta ba shi hakuri, na ce, ''Ba zan
kara ba.
Ya yi banza da ni, ya shiga daki sai
ya fito
min da farar takarda mai kunshe da
bakin
sako. Na bude
na karanta tun a gabansa, saki daya
ya
rubuta min, wanda tunda nake a
rayuwata
ban taba jin tashin hankali ba sai irin
na
ranar. Allah Ya sa ban manta
ambaton
innalillahi wa'inna ilaihir raji'un ba.
Na yi ta
fada ina mai-maitawa kamar yadda
malamin
islamiyyarmu ya ce mu dinga yi da
zarar
mun hadu da bala'i. Ya damke
gashina ya
kai ni dakina ya ce, na fara hada
kayana
gobe da safe zai saka ni a mota na
tafi
garinmu.
Ina makyarkyata ina hada kayana a
lokacin
na nemi hawaye na rasa, saboda
masifa ta yi
masifa, tashin hankalina rabuwa da
karamin
dana Bilal ga Babamgida da aka
dauko shi
daga gidan tarbiyya,
wajen rufin asiri aka kawo shi wajen
wahala, inda za a iya gurbata masa
tarbiyya,
shi ma zan fi so da an bar shi a
Gombe ya fi
komai a gare ni.
Yana ta zagina ta uwa ta uba, yana
ambaton
albasa ba ta yi halin ruwa ba, ban yi
halin
Nasiba ba, ba don albarkacin Nasiba
ba ai da
tuni ya sake ni.
Alhali na fi yi masa biyayya ma akan
Nasiba,
na fi ta wayewa da sanin tattalin
miji...
Abdul-Sabur ya kumbura ya yi
suntum kai ka
ce Abdul-Basi ne a gabansa, ko
Zulayha sai
harare-harare yake zuciyar nan na ta
tafasa
don takaici. Faduwa kuwa sai girgiza
kai ta
ke, kira ta ke,
''Lahaula wala kuwwata illah billah.
Umaimah ta zubo da hawayen takaici,
ta ce,
''Na kwana ban runtsa ba a zaune,
ina ta
sake-saken inda zan nufa don ba zan
iya
zama a tsakiyar Matawata da Ilah ba,
ga
gulmar gari, ga tsangwamar matan
uba, ga
talauci da rashin lafiyar mahaifina
babu
kudin magani.
Daman Abdul-Basi ne mai siya ya
aika masa,
ni ma na tara dan kudi na kunshe
idan na je
na ba shi, yanzu duk babu mai ba
mu.
Gari ya waye na tashi na yi wanka na
yi
sallah tun da asubah. Sai da na jima
da
kimtsawa sannan na ji
Abdul-Basi ya shiga wanka, misalin
karfe
shida da rabi, bakar abaya na saka a
jikina
sai na zindimo bakin hijabi na fice da
sauri
na nufi gidan Bara'atu zuciyata tana
ta
tafasa. Ba su bude gida ba ma ni na
kwankwasa, na san sun tashi tunda
mijinta
ma Ma'aikacin Banki ne. Ta yi
mamaki da
ganina, gami da hawaye face-face a
idona.
''Lafiya Umaimah? Ta tambaye ni a
dan
duburce Na ce, ''Na zo ne na yi miki
sallama
na kuma yi miki godiya. Na ji abin da
duk
kika fadawa mijinki shi kuma ya je ya
yada a
ofis har Abdul-Basi ya zo ya sake ni
a dalilin
haka. Amma wallahi Bara'atu kin ba
ni
mamaki, ban taba tunanin
MAKWABTAKA
takan iya komawa cuta ba. Yanzu
duk yadda
na dauke ki a gurina ki rasa abin da
zaki
saka min da shi, sai ki kwashe duk
maganar
da muka yi da ke ki fadawa mijinki,
shi
kuma don rashin lissafi kamar shi
namiji wai
ya buge da kwasar maganar mata
yana
kaiwa gurin aiki.
Sai ta hau fada da daga murya don
mijinta
ya ji ya fito. Ta na cewa, ''Kamar
yaya, me
kike nufi? Ni da mijina munafukai ne
ke
nan? To mun fada din ke dai kawai
kishi ne
ya dame ki za a auro miki wayayyiya
*yar
birni, kin tsorata za ki gudu, amma
mu ina
ruwanmu? Idan ma na fada ni na
gayyatoki
kizo ki fada min?
Surutai dai da cin mutunci ya yi ta
fitowa
daga bakin Bara'atu, na yi kasake ina
kallonta cike da tsananin mamaki,
makwabciyar da na amincewa ce yau
ta ke
min wannan tonan sililin.MAKWABTAKA 20
Na tuno cin amanar da Matawata ma ta yi min na hado
da cin amanar da Zulayha ta yi min, sai na ji a raina na
tsani duk wani MAKWABCINA. Na kudira a raina har
abada ko gaisuwa babu tsakanina da MAKWABTANA, haka
na dai na ba da hakkin MAKWABTAKA..
Umaimah ta fashe da kuka mai cin rai.
Abdul-Sabur ya yi doguwar ajiyar zuciya, ya gyara zama
ya ce, ''Ke wanne sirrinsa ne kika barbaza a
waje wanda ya ba shi haushi haka har da saki?
Kin san fa maza ba sa son kananan maganganu irin na
mata, amma shi ma ai duk wannan bai kai ga saki ba.
Umaimah ta ci gaba da kuka, abin da kuwa ba ta sani ba,
kukanta yana tayar da hankali ga duk mai raunin zuciya.
Sai suka shiga rarrashinta suna mika mata toilet paper
tana ta sharcewa.
Sai can ta nisa ta ci gaba da magana, ''Allah Sarki kuruciya
mai dadi, rashin sani ya fi dare duhu. Ba
wani abu na fada ba wanda ya wuce hirar da nake ba ku
yanzu. Hirar garinmu na ba ta, ta kuruciyarmu da waken
dandali. Da hirar yanda Abdul-Basi ya hadu da yayata
Nasiba har aka yi aure, dawowata wajensu da zamana a
wajensu, da shiga makaranta. Don ita bata san Nasiba ba
a lokacin ba a yi mata aure ba, ba sa gidan, wadan da
suka zauna da Nasiba sun bar gidan. Kuma da bakinta ta
tambaye ni wai wacece Nasiba
da ta ke jin su Haj. Bishra suna ta maganarta, wai an ce
yayata ce? Shi ne na bata labari, na hada mata da labarina
da Ilah da Matawata sai kuma labarinsa da Zulayha a
lokacin da maganar cin amanar da ake yi min ban sani
ba. Ita ma Bara'atun ta ke karamin da abubuwan da
idanuwanta suka gani, ko wanda mijinta ya jiyo a ofis ya
fada mata.
To amma ka san magana idan ta zamana ta koma ta
gulma, to yadda za'a jujjuya ta sai ka ji ba iri daya ba ce
da yadda ta ke tun fil'azal.
Yadda Kamal mijim Bara'atu ya je yake fada a ofis cewa
ya yi, Abdul-Basi dan birni ne, dan masu kudi da sarauta a
Gombe, amma saboda neman kyau ya shiga Ruga ya
auro mai tallar nono Nasiba Yayata
ke nan, wai don ta haifa masa kyawawan *ya*ya.
Da ta rasu ya koma nacewa kanwar bayan shi ya rike ta
ya ce sai ya aure ta, ba ta sonsa, tana ta wulakanta shi ya
yi ta cusa kudi aka raba ta da saurayinta da ta ke matukar
so mai suna Ilah, ta zo
gidan ba ta sonsa. To burinsa ya cika ya sami fararen
*ya*ya, amma fa duk maza ne ya fi son *ya mace don ta
kawo masa jari.
Kun ji yadda aka juya zancen, kuma dai shi ma ya tsane
ni ya fasa zama da ni akan Zulayha shi ne ya sa ya yi saki,
amma ba don maganar nan kadai ba.
Faduwa ta gyada kai, ta ce, ''Tabbas haka ne, nima abin
da zan fada kenan kika riga ni.
Abdul-sabur ya kurbi lemo ya ce, ''Haka ya ke yanzu na
fuskanci maganar. Ya dai so ya sake ki ne ya rasa dalili,
kuma ba ya so ace ya sake ki a dalilin zai yi aure.
Umaimah ta langwabe kai gefe, ta ce, ''Sai na ji Kamal
yana magana da Abdul-Basi a waya, wai ya zo gidansa ya
fitar da ni ga shi nan na zo gidansa ina ta takalar matarsa
da fada. To shi ba ya son tashin hankali, ya za a yi na zo
gidansa na tayar musu da hankali da sassafen nan?
Sai na ji muryar Abdul-Basi yana kwalla min kira a bakin
matattakalar gidan. Na fito da sauri jikina yana rawa.
Bayanai nake yi masa cewar ni ba fada
na zo na yi da ita ba, sallama zan yi mata.
Ai kuwa ban rufe bakina ba na ji ya rufe ni da duka ta
ko'ina, yana zagi yana jana ya wurga ni a cikin mota. Da
gudu MAKWABTA suka kawo min agaji,
amma ina! Har ya kulle ni a mota. Haj. Bishra har da
hawayenta ta shiga yi masa fada tana cewa, ''Haba AbdulBasi kashe yarinyar na kake
so ka yi bayan cin amana da
cin mutuncin da Zulayha take mata a gidan nan tana
hakuri, kuma har da duka da zagi?
Sai ya balbale ta da rashin kunya, wai babu ruwanta da
iyalansa. Ina daga cikin mota na bude mata takardar
sakin da ke kunshe a cikin rigata. Ta gilas ta karanta, sai ta
fashe da kuka ta shiga gida.
Kalmar karshe da ta fada kafin ta tafi ita ce, ''Ki yi hakuri
Allah Zai musanya miki da miji mafi aikhairi.
''Insha Allah''. Inji Abdul-Sabur.
Faduwa ta ce, ''Kayanki fa, ya bari kin koma kin dauko? Ta
ce, ''Eh, gidan amaryarsa ya shiga ko in ce
farkarsa don ba a yi auren ba suke holewarsu. Ta lalata
shi, salihin mutum ne Abdul-Basi, ban taba
jinsa da neman mata ba, amma sai ga shi kowa ya san
abin da suke aikatawa da Zulayha Senegal.
Yana shiga na bude kofar da gudu na hau samana Allah
Ya sa bai kulle ba na jawo katuwar akwatina da na shirya
ta tun cikin dare na ratayo jakata mai dauke da tarkacen
kayan kwalliyata na fito, har nazo matattakala zan sauka
na tuna takarduna na firamare da sakandire, da na
diploma da na yi akan na'ura mai kwakwalwa (computer)
suna cikin akwatin da yake ajiye muhimman takardunsa
na garzaya da gudu na dauko a cikin ambulan na cusa su
a cikin riga don idan ya gani zai kwace tunda ya yi niyyar
yin mugunta, baya son ci gabana.
Ina saukowa sai na ji an ambaci sunana, wata *yar
karamar murya daga kan barandar Zulayha. Na daga kai
da sauri sai na ga Bilal dina ne ya tashi daga barci daga shi
sai pampers.
Yana murna yana tsalle yana fadin, ''Ga Umma''
Sai Babangida ya fito da gudu ya ce, ''Aunty Umaimah ina
za ki je na ga kin dauko akwati? Kar ki tafi ki bar mu, ni
ma zan bi ki Gomben. Sai ta fashe da kuka cikin rurin
kukan ta ci gaba da magana, ta ce, ''Sai na daga ido na
dube su na yi musu addu'a, na ce ''Allah Ya kare ku, Ya
raya ku na ba wa Allah amanarku.
Na ja akwatina da sauri na tafi, suna ganin na tafi sai suka
fashe da kuka suna kiran sunana.
Na tsugunna a bakin motar Abdul-Basi na toshe
kunnuwana da hannayena biyu saboda sautin
kukansu tamkar darmar wuta ake caka min a dodon
kunnena....
Kuka ya ci karfinta sosai, yayin da ta kifa kai akan dinning
table din da ta ke ta yi ta rusawa.
Hawaye mai yawa ya yi ta zubowa daga idanunwan
Abdul-Sabur da Faduwa su ma saboda tausayi.
Lokaci mai tsawo suka dauka kowa ya kasa magana.
Umaimah ta dago da kanta ta sa toilet peper ta goge
hawayen da ya bata mata fuska, yayin da idanuwanta
suka yi jajawur ta ci gaba da cewa.
''Har yanzu wani lokacin sai na ji kamar kukansu ne a
cikin kunnuwana, sai na yi ta tunanin ko a wanne hali
suke ciki?
Na san Allah ba zai bari su wulakanta ba insha Allah. Ya
fito a fusace na yi sauri na mike tsaye kada ya sake
dukana, ya harari akwatina ya bude bayan mota ya wuce
ya shiga mota ya kunna. Sai na kinkimi akwatina na saka a
cikin bayan motar na mayar na rufe. Na sake daga ido na
dubi su Bilal har yanzu ba su gushe daga wajen ba, ba su
daina kallona ba suna kuka suna kiran sunana ba. Na sake
daga kai na dubi wundon kicin sai ga Zulayha a labe ita da
*yarta suna nuna ni suna dariyar mugunta.
Na yi sauri na bude gidan baya na zauna don na san
gidan gaba ya haramta a gare ni yanzu a wajensa. A
fusace ya fisgi motar sauran MAKWABTA sun fito sun jeru
suna daga min hannu suna nuna
min jimami a gare ni, har da kabilun mazan nan da suke
zaune a gidan su ma sun tausaya min har da
yi min hawaye.
Ya kai ni tasha ya fito ya bude bayan mota ya kira masu
lodi ya ce su saka kayan a motar Gombe,
daga Gombe zai biya direba ya wuce da ni Dugge,
ya kai ni har gida ya damka ni a hannun mahaifana.
Da suka ji ciniki sai suka rugo suka kira direban ya
garzayo da kansa don ya caski kudi. Nan da nan ya
amince da bukatun Abdul-Basi, kudi mai yawa ya ba shi
ya juya ya tafi ya bar ni da dirobobi a tsaye.
Bai ma sake waigowa ba balle ya ga na shiga ko ban shiga
ba. Ko sisi bai ba ni ba, bayan kuma ya san ba ni da ko sisi
a jakata.
Na yi ta rusa kuka a motar ana kallona, wasu na ba ni
hakuri, wasu na tambayar me aka yi min. Har mota ta
tashi muka tafi ban daina kuka ba,
idanuwana kamar za su zazzago su fado don zafi da
kumburi ga ja da suka yi, sai na yi tawakkali na zaro carbi
na yi ta jan ''Lahaula wala kuwwata illa billahil alaihil
azim.
Allahumma ajirni fi musibati wa akhlifli khairan minha''.
Ba adadi har muka isa Gombe.
Na yi kamar na ki wucewa garinmu na tafi gidan iyayensa
na sanar musu ko za su sa ya mayar da ni,
sai na ga gara na hakura da shi tunda ya daina sona, so
yake ya rabu da ni ta kowanne hali. Direba ya kai ni
Dugge da misalin karfe biyar na yamma, sai yara suka
hau murna da ihu sun zaci na taho musu da tsaraba
kamar yadda na saba zo musu da su alewa, biskit,
cingam, biredi, lemo, ayaba. Har na tafi kullum sai na
rabawa yara alewa kwali-kwali nake saya. Wannan karon
babu komai, nima makoshina a bushe yake ba ci ba sha a
hanya, pure water guda
daya wata mata da ta zauna a kusa da ni ta ba ni na sha,
bayan shi ban ci komai ba ina ji ina gani, ina jin yunwa ba
ni da kudin siya, duk *yan mota suna ta ciye-ciye.
Abdul-Sabur ya ce, ''Allah Sarki, abu bai yi dadi ba.
Daman shi aure a karkashin bishiyar dabino ake daura
shi, a raba shi a karkashin bishiyar aduwa, ko darbejiya.
Ma'ana bishiyar dabino zaki, bishiyar aduwa kaya, ko
darbejiya daci. Allah Ya kyauta, Ya kare mu daga sakin
aure, ai ni bana son na ji anyi sakin aure. Bana burin na
auri macen da zan iya saki da bakina sai dai mutuwa ta
raba mu.
Faduwa ta ce, ''Ai ko ba ka fada ba kai ai mai laushi ne,
macen da ta aure ka sai dai ta nemo rigima da
kanta, amma kai ba ka da matsala.
Umaimah ta yi murmushin karfin hali ta ci gaba da cewa,
''Ilah da almajirinsa da Sabitu kanina sai suka zuba min
ido suna yi min kallon rashin fahimta da suka ga na fito
daga mota jikina sanyi kalau, ido ya yi min jawur alamar
kuka da na sha. Sun san ba lafiya ba, kuma ba su taba
ganin na zo ni kadai ba
babu Abdul-Basi, kuma a motar haya.
Direba ya sauko min da akwatina, yara suka kinkima suka
kai min ciki. Na sunkuyar da kai na shige cikin gida.
A zaure na ga Baffa jin sunana da ya yi yasa ya tashi
zaune.
Kira ya ke, ''Ina Bilal zo nan ja'iri.
Sai na girgiza kai na ce, ''Baffa ni kadai na zo, na baro shi
a Kaduna.
Ya ce, ''Af ke da Basi'un ne?
Na sunkuyar da kai ina shirin fasa kuka, sai na daure na
ce, ''Shi ma bai zo ba.
Sai ya yi jigum can ya nisa ya ce, ''Zuwan lafiya kuwa kika
yi ko ce miki aka yi na mutu ne? Na fara kuka, na ce, ''A'a
babu wanda ya ce ka mutu.
A nan ya fara fuskantar wani abu ba lafiya ba, shi ma ba
ya so yara su ji ko matansa, sai ya yi sauri.
Ya ce, ''Je ki ciki ki huta kin sha hanya.
Na shiga na gaishe da su Nene sun yi carko-carko a tsakar
gida suna jiran labari marar dadi. Na shige dakin Yafindo
wanda ya zama dakin Sabitu.
Na yi sallah na jira abincin dare, tuwon dawa ne miyar
kuka lami shatab a haka na cuccusa saboda
yunwa. Sabitu ya shigo ya zauna kusa da ni ya gaishe ni ya
shiga tambayata. Cikin rada na ba shi labari, amma na ce
kada ya fadawa kowa sai ya dafe kai ya yi shiru da alama
hankalinshi ya tashi matuka.
Ya ce da ni, ''Ai ko kada ki fadawa Baffa, kada jininsa ya
hau. Ki shirya ki je Gombe ki sanarwa iyayensa za su
mayar da auren tunda *yan mutumci ne.
Na ce, ''Ai ba ni da kudin mota''
Ya ce, ''Zan ba ki idan kin tashi tafiya.
Da safe Baffa ya tambaye ni lafiya? Sai na shirga masa
karya na ce, umara ya tafi ya ce na dawo gidansu Gombe
na zauna, ni kuma na ce gara na zo gida.
Ya ce, ''Ban da abinki me ye abin zuwa nan ki zauna Allah
Ya rufa miki asiri kina zaman birni, me yasa za ki waiwayi
baya?
Na ce, ''Ai zan dinga zuwa Gombe ina dawowa''
Sai ya yi addu'a Allah Ya dawo da shi lafiya, na ce, ''Amin.
Duk da ban fada ba matan Babana dai suna ta zarge-zarge
anya kuwa ba karya na ke yi ba,
aurena ne ya mutu irin wannan katuwar akwati dana ciko
da kaya?
Matawata ma yara suke fadamin ta kirasu tana
tambayarsu ko sakina aka yi, na dawo gida? Sai suka ce
mata, a'a mijina ne ya tafi Makka na dawo gida,
Ta ce, ''Allah Ya sa a sake ta ma.
Ilah ma ya tambayi Sabitu anya kuwa lafiya ya ga na zo a
jejjeme? Sabitu ya ce, ''Lafiya kalau mijin ne ya yi tafiya
shi ne ta zo Gombe daga nan ta karaso gida.
Bayan kwana biyu na shirya na dauki kayana kala biyu a
*yar jakata na kira Sabitu ya ba ni isasshen kudin motar
Gombe zuwa da dawowa. Na kama hanya. Na isa da rana
na iske Hajiyar Abdul-Basi, ta kalle ni ta watsar, don ba
haka ta saba yi min ba, sai na tsorata na zube na gaishe
ta. Idan na yi mata
Fulatanci sai ta amsamin da Hausa, sai na rasa wannan
dalili. Na fara yi mata bayani sai ta katse ni,
ta ce, ta ji duk abubuwan da na shuka, ai ba a kaina aka
fara yin kishiya ba da zan dagawa danta hankali don zai yi
aure.
Na shiga yi mata bayani dalla-dalla sai ta dinga amsawa a
shelake, ban yi mamaki ba don irin dinkakkun kayan
Senegal wanda Zulayha ta ke
siyarwa ta kawo mata, saboda a lokacin ma irinsu ne a
jikinta. Don haka Zulayha ta fi ni kirki, don ta fi ni kudi
tunda ni bana dinko mata kaya na kawo.
Daman mahaifinsa ne ke son mu ita ta fi son ya auri *yar
mai kudi, *yan birni don dai rabon Babangida
da Bilal ne, babu yadda ta iya.
Sai na fashe mata da kuka na durkushe a gaban matar
nan ko rarrashina ba ta yi ba, na yi ta yi har na gaji na
daina.
Na tambaye ta ina Alhaji, sai ta ce da ni, ''Me za ki yi
masa?
Na ce ''Zan fada masa cewar Yaya Abdul-Basi ya sake ni''.
Sai ta ce, ''Wa yace miki bai sani ba? Shi zai hana a sake ki
ko shi yake zaune da ku?
Zulayha ta kira ni a waya a dai-dai lokacin da kika gama
min zagi, wai
kin kwace Babangida ke za ki rike tunda dan yayarki ne.
Ban da munafunci nima da na hana ki rike shi yanzu na
dauka na ba ta saboda na ga gidan maiko ko?
To duk na ji zagin da kika yi min. Abdul-Basi ma ya bugo
ya tabbatar min kin yi har kin shiga gidan kin kwaso
*ya*yan kina masa rashin kunya don kin koshi, kinsha jar
miya, kin taka matsayin da ba ki isa ki taka ba, saboda
samun guri. Sannan kika yada sirrinmu a makwabta har
ofis ake gulmarsa, to me zai yi da ke dan ba son kai da
rashin kunya irin ta mutanen kauye ba?
Hannu na dora aka ina salati ina kuka, ina kuma rantserantsen ban fadi haka ba,
sharri ne kawai aka kulla min.
Da Halamu Littafin nan ya fara isan ku. In bakwaso kuyi
magana sai a canxa wani.
MAKWABTAKA 21
sai ganin fitowar Ja'afar nagani.
Ya fito a fusace ya daka min tsawa, ya ce, ''Ke Umaimah ki
rufe mana baki, kin ishe mu da kuka tun dazu.
Sai na nutsu na rufe bakina na hau makyarkyata kada ya
yi min duka, don gidansu na tako na zo.
Hajiyarsu ta ce, ''Yauwa gara ka fada mata, kukanta ba zai
amfane ta da komai ba, domin mun gano
bakin munafunci da kwantingwilarta.
Ya karaso ya zauna ya dade kansa a sunkuye a kasa kamar
mai tunani, sai can ya dago ya dube mu, ya girgiza kai
don takaici. Ya ce, ''Har yanzu daman ana zama na
zalunci da jahilci, gami da makirci a duniya?
Haba wannan abu da me ya yi kama?
Hajiya ta ce, ''Fada mata dai ta ji, an gano ta yanzu,
da dai an dauka mai tarbiyya ce, ashe kallon kitse ake
yiwa rogo. An dai ji kunya wai kura da satar tsumma.
Ya ce, ''Ke dai za a fadawa Hajiya ba Umaimah ba.
Kin yi kuskure da kika ba wa danki damar auren karuwa,
ya rabu da matarsa ta arziki.
Sai dadi ya sa na yi ajiyar zuciya. Ta kuwa fusata da jin
batunsa, ta hau zaginsa. Tana cewa, ''Au dama da ni kake,
da ka ke cewa ana zalunci, jahilci da makirci?
Ya girgiza kai, ya ce, ''Ya ya zan ce miki haka? Da
azzalumar karuwar nan nake da shi yaya Abdul-Basin da
suka sami yarinya karama marainiya suna wahalarwa.
Ta daka masa tsawa, ta ce, ''Ku tashi daga gabana bana
son ganinku.
Muka mike sadaf-sadaf muka fice, yayin da muke ta jiyo
bambamin fadanta. Da muka fito waje sai na ce da shi,
''Ina Alhaji? Ya ce, ''Ya tafi umarar maulid shi da Sarki''.
Na ce, ''Ja'afar ya ya zan yi? Ka taya ni fada masa idan ya
yi waya, halin da nake ciki''.
Ya ce, ''Ki yi shuru, ki daina kuka, ki bari Alhaji ya dawo a
tsanake zan same shi na fada masa, zancen bana waya ba
ne. Saura kwana uku ya dawo sai na zo mu yi maganar,
yanzu dai bari na kai ki tasha ki koma.
Na ce, ''To Allah Ya kaimu.
Ya dauko mukullin motarsa ya fito da motar, na bude
gidan baya na takure yana ta ba ni baki, yaro mai
hankalin manya duk da ya girme ni ma. Ya fara wucewa
da ni wajen cin abinci (restaurant) ya siya min shinkafa
da miya da kaji, ina ji ina gani kamshin tururu amma na
kasa ci. Yana rokona da kyar na ci rabi muka fito muka
tafi.
Harya kama hanyar tasha zai saka ni a motar garinmu, sai
na ce ya kai ni gidan kawata Lamijo dake unguwar
Checheniya, tare muka yi firamare a Kaduna, ta dawo
Gombe tai sakandire daman *yan Gombe ne aiki ya kaisu
Kaduna a lokacin. Ta yi aure a nan cikin garin Gombe, ta
auri wani hamshakin mai kudi da mulki. Duk zuwan da
muke yi ni da Abdul-Basi sai ya kai ni gidan na yini, ita ma
idan ta je Kaduna da yake da yayarta da ta yi aure, sai ta
zo gidana ta yiyi ko ta kwana.
Da farko Ja'afar ya ki amincewa ya kai ni, sai da na yi
masa bayanin cewar, so nake na jira Alhaji a
gidan ba sai na sha wahalar komawa da dawowa ba. Ya ce
''Kina ganin za ki zauna a gidan har kwana uku ba
matsala?
Na ce, ''Ba matsala tana da wadataccen dakuna a gidanta.
Ya amince ya kai ni har cikin get din gidan, ta hango ni ta
wundo ta fito da gudu ta tare ni da murna, muka yi
sallama da Ja'afar. Ya ce, zai kira ni idan Alhaji ya dawo,
sai ya zo ya dauke ni muje wajensa.
Bayan ta hada min goma ta arziki muka fara hira, sai na
fara kuka ina ba ta labarin matsalata.
Tabbas ta tausaya min, ta ba ni goyon baya na zauna a
gidanta har Alhaji ya dawo, sannan ta yi min addu'a Allah
Ya sa na koma dakina.
Da daddare dan mijinta ya shigo wani matashi yaro, a
shekarar ya gama sakandire, sunansa Hanif. Da
takardunsa a hannu ya zo neman Babansa...
Faduwa ta ce, ''Dan mijinta kamar ya ya?
Abdul-Sabur ya yi dariya, ya ce, ''Ke fa Hausa ba ta ishe ki
ba. Ana nufin mijin yana da wata matar da kuma
gidajensu daban-daban. Kuma girkin amaryar ne shi ne
dansa ya zo nemansa. Ko ba haka kike nufi ba Umaimah?
Ta yi murmushi, ta ce, ''Haka nake nufi kuwa. Alh. Rabi'u
Damuna sunan mijin kawata, matansa biyu ne, ita ce ta
uku, kowacce kuma gidanta daban, saboda mai kudi ne.
Ina zaune Lamijo da Hanif suna hirar tafiya karatu
Malaysia tun bana fahimta har na fara fahimta, tun ban
damu ba har na tsoma baki ina jero musu tambayoyi.
Ya ce, ai ba Babansa ba ne zai biya ba, gwamnati ce ta yi
alkawarin duk *yan asalin garin wanda ya gama
sakandire ya keda credit tara za a biya masa. Sai na ga ai
ni ma na cancanci shiga cikin wadanda ake neman nan.
Sai na fara fadawa kawata to ko nima na dauko
takarduna, mijinta ya taimakamin? Ta ce, a,a ya ya za'a yi
haka alhali ga shawarar da aka yi
za a zartar?
Sai Hanif ya shiga ba ni kwarin gwiwa yana murna ya
sami *yar uwa, ya ce, sai mu tafi tare. Ya tafi akan zan
hada takarduna da nasa a ba wa babansa ya nemar mana
tallafi daga gwamnati (schoolership),
tunda ana damawa da shi a gwamnati, shi ma kusa ne.
Lamido ta shiga yimin nasiha gara auren shi ne
mutuncina da na je kasar waje karatu ace na zama
*ya iska. Na gyara zama na sake bude mata cikina ta ji
duk halin da nake ciki a Kaduna, Gombe da can
Dugge garinmu. Na tabbatar mata Abdul-Basi ba ya sona,
ba zai mayar da ni ba, ko na koma Zulayha ba zata bar ni
mu zauna lafiya ba. Ga mahaifiyarsa ta tarko tsana ko ita
ba zata bari ya mayar da ni ba.
Idan na zauna a garinmu gori da wuya ne za su gallabe ni.
Sai ta yi saranda ta yi amanna na bar kasar. Amma ta
shawarce ni na jira zuwa kwana ukun surukina ya dawo a
ji abin da zai ce.
Na dukufa ina ta addu'ar neman zabin Allah mafi alkhairi
tsakanin zuwana karatu Malaysia da komawata gidan
mijina. Na yi ta yin wannan addu'ar istihara da Manzon
Allah (S.W.A) ya ce mu dinga yi zamu ji abin da ya fi
alkhairi ya fi kwanciya a ran mai yinta..
Faduwa ta ce, ''Ya ya addu'ar ta ke?
Umaimah ta ce, ''Sallah raka'a biyu ce a karanta Fatiha da
kowacce surah, sannan a karanta wannan addu'ar:Allahumma inni astihiruka bi ilmika,
wa astakdiruka bi
kudaratika, wa as'aluka min fadlukal azim,
fa'innaka takdiru wala akdaru, wa ta'alamu wala a'alam,
wa anta allamul guyub,
Allahumma in kunta ta'amu an hazal amru kairan li fi
dini, wa ma'ashiyi, wa akibati amri au kala ajili amri,
wa'ajilihi, fakdurhuli, wa yassarhuli, summa barakli fihi,
wa in kunta ta'alamul annahazal amra, sharranlifi dini wa
ma'a shiyi, wa akibati amri, au kala fi ajili amri,
wa'ajilihi, fasrifhu anna wasrifni anhu, wa kudirli kaira
haisu kana summa Ardinibihi.''
A ranar da Ja'afar ya ce Alhaji zai dawo na ji shiru bai
neme ni a waya ba. Sai na kira shi bai dauka ba.
Na ce, to ko shigowar dare ya yi, bari na bari sai gobe na
sake kira.
Washegari har yamma Ja'afar bai kira ni ba, na kira bai
dauka ba. Hankalinmu ya tashi ni da kawata babu abin da
ba mu saka a ranmu ba. Na tabbatar mata sai dai idan
Hajiyarsa ce ta hana shi fadawa
Alhaji shi yasa bai dauki wayata ba.
Sai Lamijo ta kira da layinta ya dauka da ta fara yi masa
maganata sai ya katse wayar, da muka sake kira sai muka
jita a kashe murus. Na yi ta kuka Lamijo na ba ni hakuri,
ta shawarce ni na je na debo takarduna ta yi min alkawari
zata tsaya min har sai na sami tafiya, domin mijinta yana
ji da ita. Sai abin da ta ce kasancewar ba ta haihu ba har
yanzu da ita ake cin amarcin, kasa-kasa da ita yake zuwa.
Ta bani kudin mota na garzaya Dugge takarduna kadai na
kwaso na ajiye wadancan kayan na dauko wasu kala uku,
na kunso a jaka. Na sake
barkawa Baffa karya, amma Sabitu na fada masa komai.
Da farko ya tsorata ya ce, kada na je kasar Turawa su
kashe ni. Na yi dariya kawai, na san rashin wayewa yake
damunsa. Na jaddada masa insha Allah ba matsala zan je
lafiya na dawo lafiya, sai ya yi min addu'a Allah Ya ba ni
sa'a.
Na dawo Gombe a ranar, na kawowa Lamijo takarduna,
daman ta gama fadawa mijinta ya san da zancen. Da ya
duba sai ya gyada kai ya ce, na cancanta a ba ni tallafi in
je karatu dan na cinye jarabawata dukka. Sannan ya ce
na yi photocopy na ba shi na ajiye original a wajena.
Ta sake ba ni tabbaci na je na kwantar da hankalina
komai zai dai-daita nan da watanni biyu zuwa uku komai
zai kammala, za'a yi tafiyar.
Sai a lokacin hankalina ya tashi yadda zan zauna har
tsawon watanni uku a garinmu, wai! Abin da kamar wuya
wai gurguwa da auren nesa. Dama ya lafiyar Kura bare
kuma ta yi hauka?
Ni kam na san tawa ta kare, asirin da bana son ya tonu ne
a kauyenmu shi zai tonu.
Da muka kebe da Lamijo na shaida mata ni fa bana so na
zauna da yawa a garinmu, don ban ce musu
aurena ya mutu ba, ta ce, to na zo mu zauna a gidanta
mana.
Na ce, a'a ba zai yiwu ba, sai dai ta samo min aikin
wanke-wanke da shara na yi, don na sami gidan
zama har lokacin tafiya ya yi. Ta girgiza kai ta ce, ''Allah Ya
sauwake na barki ki yi wanke-wanke da shara.
A karshe dai muka tsayar da shawarar na zauna da
mahaifiyarta, daman ba ta da karamar yarinya a gabanta,
Lamijo ce *yar autarta tare suke zama,
gashi ta yi aure ta bar ta ita kadai.
Umma mahaifiyar Lamijo ba ta ki ni ba da muka je,
sai ta amince na zauna tare da ita, unguwar Herwagana
gidan ya ke. Ai kuwa ba ta yi da-na-sanin zuwana ba, na
zame mata abar alfahari, bacci ne kadai bana yi mata,
amma ko tsinke bana barinta ta dauke.
Bayan zuwana da sati biyu na ga ya dace na je gida na
sanarwa Sabitu kada ya ji shiru ban dawo ba ya dauka
Turawa sun sace ni ya fito da maganar.
Na shirya na tafi Dugge, na zaunar da shi na ba shi labarin
halin da ake ciki. Ya ji dadi da ganina, don gaskiya har ya
tashi hankalinsa.
Baffa kuwa karya dai na sake shimfida masa, na ce AbdulBasi ya dawo zan koma
Kaduna, kuma ina
tunanin zamu kaura wata kasar nan da *yan watanni, zan
zo na yi masa sallama idan dai tafiyar ta tabbata.
Ya ce, 'To Allah Ya kaiku lafiya.
Na zabgawa *yan gida karya na kwashi kayana dukka na
nufi birni na ci gaba da zama da Umman Lamijo.
Tafiya kamar zata yiwu kamar ba zata yiwu ba, sai da aka
zarce watanni hudu ma, abinka da gwamnati kuma sai
masu hanya. Na takaice muku ma dai sai tafiya ta fara
shiriricewa kamar an fasa.
Hankalina ya tashi na gigice, ga shi an ce lokacin karatu ya
karato, idan ba mu je akan lokaci ba sai dai mu bari sai
wata shekarar. Na sankare a kwance ina kuka, ina tunanin
yadda zan koma garinmu na ci gaba da rayuwa. Na rame
kai ka ce
ban taba cin lomar tuwo bakina ba, rama da koke-koke
ma sai sanda MAKWABTANA a nan Gombe suka sake
banka min wata kullalliyar.
'kamar ya ya, a nan Gomben kika yi MAKWABTA har suka
kulla miki kullalliya?
Abdul-Sabur ne ya tambaye ta cike da takaici.
Umaimah ta yi murmushin karfin hali, sannan ta zubo da
hawaye ta yi sauri ta sa hannunta ta goge,
ta ci gaba da cewa.
'Ina zaune da Ummar Lamijo lafiya cikin jin dadin juna
ba tsangwama ta lura dai ina cikin damuwa don idan na
zauna sai ta ga na yi tagumi. Cikin dare idan ta farka sai ta
gan ni a zaune, kwanciya ta gagara sai shesshekar kuka.
Ta dinga yi min nasihohi, ta ce na yi tawakkali na yi hakuri
komai mai wucewa ne. Ta yi ta shawarta ta na dinga shiga
gidan Salame makwabciyarsu ita ma dai duk sa'armu ce,
kawar Lamijo ce sosai kafin ta yi aure, kullum tana shiga
tana hira, sai na cewa Ummar Lamijo a'a zan dinga zama
a gida ni kadai.
Ita kuwa Salame tun farkon zuwana ta ke ta nacin na
dinga shigowa gidanta idan ta shigo gidan. Ko ta yi ta aiko
*ya*yanta wai na zo zata yi min wata magana, hankalina
ya tashi na suri gyale a gigice na je, sai na iske daman ba
komai zata fada min ba,
hira kawai ta ke so mu yi. Sai na dan zauna mata kadan
sannan na tashi na shigo gida.
Kamar da hantsi idan mijinta ya tafi aiki yaranta suka tafi
makaranta, Umma ta shiga daki baccin hantsin da ta
saba, da yake ta manyanta tana shan magungunan
ciwuka kala-kala. Sai na dauki gyalena na shiga gidan
Salame mu yi ta hira, hirar ma ta Lamijo ce kawai don
babu wani wanda muka sani tare, bayan Lamijo. Sai na ga
tana ta bugun cikina tana so ta ji ni budurwa ce ko
bazawara, ni *yar uwarsu ce ko kawa ce, na kauro
Gombe gaba
daya da zama ko zan koma garinmu?
Bana ba ta amsa sosai, don haka ba ta san komai nawa
ba, idan taga kamar bana so sai ta canza hira,
mu koma hirar makaranta. Na fara sakin jiki da Salame,
dimbun damuwar da nake ciki ta ragu saboda tana dauke
min kewa. Daga na shiga gidanta sai ka ga ta tare ni da
murna, ta yi ta kawo min kayan ciye-ciye, yadda, yadda
ku kasan ta ba ni babu.
Na ji dadi da zama da Salame, na yi farin ciki da Allah Ya
bani madadin Matawata kawata, kuma makwabciyata
mai sona. Duk sanda zan je gidan Lamijo tare da Salame
muke zuwa, ta sa mijinta ya
kaimu, ina baya suna gaba ana ta hira.
Umar sunansa, mutum mai yawan fara'a da son hira,
har Lamijo ta ke zolayarmu wai kada fa mu didare mu
barta da zagayen baranda, ma'ana kada dukka kawayenta
ne a dalilinta muka san juna, kada mu hade kai mu ware
ta, don ta ga shakuwar ta kai shakuwa.
Wata rana da daddare muna kwance a tsakar gida ni da
Umma, sai muke ta jiyo hayaniya a tsakanin Salame da
mijinta Umar su ma a tsakar gidansu, da yake
katangarmu daya da su. Hayaniya sai karuwa ta ke yi, har
yana cewa sai ya sake ta.
Na dafe kirji na tashi zaune, Umma ma ta zauna muka
shiga fargaba.
Ta ce, kafarta ke ciwo naje na ba su hakuri, na je na ce
inji ta ta ce su daina. Na saka gyalena jikina yana
rawa har naje bakin kofa na juyo, na zo na durkusa a
gaban Umma.
Na ce, 'Umma ki daure ki zo mu shiga tunda babu nisa, ki
yi musu magana da kanki za su fi ji tunda ke
babba ce, na ga kamar fadan ba karami ba ne, tunda na ji
dukkansu ransu a bace yake, kada ayi batacciya.
Ta ce, 'To dauko min gyale na a daki.
Na shiga da sauri na dauko mata ina rike da hannunta
muna doddogarawa har muka isa cikin
gidansu. Muka iske su kaca-kaca kowa ido yayi masa
jajawur, baki yana kumfa da alama sun kai kololuwar
bacin rai. Yaransu suna ta kuka ga wayoyinsu a kasa duk
sun farfasa.
Umma tayi musu tsawa cikin ba cin rai ta shiga yi musu
fada tana nuna musu ba su kyauta ba.
Budar bakin Umar ke da wuya, sai ya ce 'Yauwa ga
Umaimar ki maimata abin da kika ce a kanta, ni
kuma na shiga daki na dauko kur'ani mu yi alwala mu
dukka ukun mu dafa, Allah Ya wargaza mai karya.MAKWABTAKA 22
Sai na ji wata gagarumar fargaba yadda ku ka san
zuciyata zata fito waje. Na dafe kirji cikin rawar jiki
da rawar murya na tambaye su, ''Lafiya, me na yi?
Sai Salame ta aiko min harara sama da kasa, ta murguda
baki ta sake gyara damarar da ta yi ta shirin dambe.
Ta ce, ''Kai da ita dukka munafikai ne, bakinku daya, ko
me zaku fada min ba zan yarda ba, amanata kuke ci.
'Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un. Allahumma ajirni fi
masibatin wa akhlif ni khairan minha.
Addu'ar da na fara fada ke nan a bayyane, yayin da na
dafe kirji da hannu daya na rike kai da hannu
daya. Kan ka ce kwabo na rikice da kuka, yayin da Umar
ma ya fara hawaye don haushin kazafin da ta
yi mana. Umma ma ta fusata ta ce, ''Duk ku yi min shuru,
Salame wacce hujja gare ki ta cewa suna cin amanarki?
Salame ta rike kugu tana girgiza idanunta mursisi babu ko
digon kunya, ta dube ni ta juya ta dube
shi. Ta ce ''Ga su nan da ran Allah ba zan musu karya ba,
ko a gabana ko a bayan idona ba su da buri irin
su ga junansu su yu hira. Bini-bini sai ta shigo in ta ga
yana nan haka sai ta tarki cewa zata je gidan Lamijo, shi
kuma sai ya ce ku shirya in kai ku. Ta madubi ma lekenta
yake sai kuma ga lambarta a wayarsa daga ta yi flashin sai
ya kira, ya fice kofar gida ya yi mata waya. Kila ma suna
haduwa a wani
wajen...
Ba ta rufe bakinta ba sai na rusa kuka na ce,
''Tsakanina da ke Salame sai Allah ya isa, kin yi mana
kazafi don ni ban taba sanin kalar lambar Umar ba, ba
mu taba waya da shi ba...''
Umar ya dube ta cike da takaici, ya ce, ''Salame, ki ji
tsoron Allah, ke makira ce, kuma idan ba ki nemi
gafarar wannan baiwar Allah ba baza ki gama da duniya
lafiya ba. Zato kike yi kawai saboda shaidan
ya yi miki huduba a zuciyarki. Waya kuwa da kika ji ina yi
ba da wata nake ba illa kanwar abokina da aka turo
bautar kasa a nan Gombe daga Kano, ba tasan kowa ba a
nan na hada ta da wata mata ma'aikaciyarmu ta samo
mata gidan haya ta zauna.
Sunanta Aisha babu abin da ya hada sunan Umaimah da
nata. Sai Salame ta sake rikicewa wai ita za mu mayar
*yar iska, marar wayo shi yasa kwana biyu idan zata
dauki wayata sai ta ga bana so, don kada ta ga lambarsa
ne.
Takaici ya sa na fice ina sharbar kuka, na bar Umma da
sulhu. Ina shiga daki na fada kan katifa ina rusa kuka,
wayata ce ta yi kara, sai na ga lambar Lamijo.
Gabana ya sake faduwa, na san labari ya isa gare ta.
Na danna a sanyaye ina sauraron abin da zata fada min,
zagi ko kuwa rarrashi?
Na ji ta cike da fara'a sai ta ce min, ''Albishir! Albishir!!
Albishir!!! Har sau uku. Na tashi na goge hawaye na dafe
kirji na kagu na ji
abin da zata fada min.
Ta ce, ''Tafiyarku ta tabbata, an gama komai. Ki shirya
gobe ke da Hanif inji Alhaji mijina zai kai ku
Abuja ku yi passport da takardunku na ainihi (original) za
ku kai federal ministry of education da autentication.
Sai na yi ajiyar zuciya mai dadi, na kumshe ido, na zabura
na ce, ''Da gaske kike?
Alhamdu lillah
ke da mijinki Allah Ya saka muku da gidan aljanna. Na
gode, na gode. Godiya nake yi mata har ta gaji da
amsawa ta kashe wayar, sai na ji zuciyata ta dan yi sanyi
daga tafasar da ta ke yi.
Na tashi zumbur na fara hada *yar jakata ta tafiya, duk
da ba ta fada min kwanaki nawa zamu yi ba,
na san dai dole zamu kwana don haka kaya kala biyu na
dauka, da katuwar ambulan da na saka takarduna na
makarantun da na yi (original certificate).
Umma na shigowa na tare ta da farin ciki, na fara shaida
mata abin da Lamijo ta fada min yanzu. Sai ta
tabe baki ta harare ni. Ta ce, ''Ni ba a zaman munafunci
da ni da cin amana, biri ya yi kama da mutum, kwana
biyu sai na jiyo ki a daki kina ta waya wanda a da ba kya
yi.
To ni lafiya nake zaune da MAKWABTANA ba zaki zo ki
raba ni da su ba. Idan kin san irin haka zaki yi ta yi, to ki
hada kayanki ki yi gaba, shegen kwashekwashe ne da
yarda irin na Lamijo ta kwaso ki daga cewa wata daya an
shude watanni uku..
Ba ta rufe bakinta ba, sai na ji jiri ya kwashe ni don tashin
hankali. Na laluba bango na jingina na zauna
na rike kai da hannayena biyu na takure ina ta addu'a
Allah Ya yi min agaji, dan na shiga garari, na shiga masifa.
Ba ni da mafita sai Allah ne kadai zai fitar da ni.
Na kasa magana don ba ni da bakin da zan yi mata
bayanin komai ta yarda da ni. Ba ni da masaniya a
bisa wayar dare da ta ce ina yi, bayan Lamijo babu mai
kirana a duniya, ni ma ita kadai nake kira.
Sabon layi ne na siya saboda MAKWABTANA da kawayena
na Kaduna suna ta kirana suna yi min
maganar Abdul-Basi, wacce ta ke tayar min da hankali,
don haka na karya layin na watsar....
Umaimah ta ci gaba da sharce hawaye. Abdul-Sabur ya
sake luntsomowa cikin tausayinta,
kallonta kawai ya tsaya yana yi, yayin da zuciyarsa ta ke
suya tana konewa.
Yayin da Faduwa ce mai karfin halin yin magana.
Fadi ta ke, ''Allahu Akbar! Sannu yarinya, kin sha takaicin
rayuwa ashe.
Umaimah ta cije lebe ta kasa ci gaba da magana, har sai
da ta dauki lokaci mai tsawo ta yi ajiyar zuciya, ta ci gaba
da cewa.
''Rayuwa ke nan tana da wahala, fatanmu dai mu gama
da duniya lafiya. Yaro ya ji dadi idan na tuna
sanda nake karama ban san bakin ciki ba. Ga uwa ga uba,
ga *yar uwa, ga dan uwa, ga kawa ga saurayina.
Ba ni da aiki sai rawa da waka, walwala da nishadi kullum
amma dubi lokaci guda Allah Ya kwace duk
wannan farin cikin ya koma kadaici, ku san kowa nawa ya
kare, ba ni da komai, ku san kowa ya tsane ni. Allah mai
yadda Ya so da bayinSa. Na gode maSa a kowanne hali Ya
bar ni a ciki.
Abdul-Sabur ya gyada kai, ya ce, ''Kinyi gaskiya yarinya,
Allah Yana jarrabar bayinSa ta kowacce
hanya. Ki ci gaba da tawakkali Allah Zai yaye miki komai
da izininSa, Ya hada ki da madadinsu, Ya dawo miki da
wasu daga cikin farin cikin da kika rasa.
Umaimah ta gyada kai cikin gamsuwa, ta ce, ''Haka ne, na
gode.
Faduwa ta ce, ''Yaya na ga kuna kokarin kammala labari
alhalin ba ki gama ba mu karshen labarin ba. Yadda aka yi
kika zo Malaysia da rabuwarku da su.
Umaimah ta ce, ''Ai kawai na fuskanci Ummar Lamijo ta
gaji da zamana so ta ke ta kore ni, *yar ce
take tausarta kullum. Na shiga daki na kwanta babu barci,
sai tunani da kuka har asuba.
Na tashi na shirya da sassafe ina jiran isowar Hanif da
Babansa. Karfe bakwai da rabi a cikin gidan ta yi musu,
suka iske Umma a zaune a tsakar gida, ni kuma na gama
shara ke nen. Muka gaisa da su na dauko jakata na rataya
na durkusa na yiwa Umma sallama ta amsamin da kyar.
Sai ta dinga fada tana sake nanatawa 'a yi dai a hankali,
kuma ko me mutum zai yi yayi bisa amana.
Da alama dai surukinta bai fahimce ta ba, amma ni na
fahimci abin da ta ke nufi, tunda na zama maci amana
zan kwacewa Lamijo miji ke nan. Shi kuwa bawan Allah
hidima yake yi min saboda dansa da matarsa da yake
matukar son abin da su ke so. Muka tafi hanyar Abuja
cikin hadaddiyar mota CRB ruwan zuma, sabuwa ce Gar!
A ledarta, sai kamshi da sanyin AC ke tashi. Hanif da
mahaifinsa suna ta
farin ciki annuri fal a fuskarsu, ina baya ina yake da kyar
nake kakalo hira da dariya, amma fa hawaye
na ke sharcewa a boye. Ba mu karasa Abuja ba sai Lamijo
ta kira shi, ta dinga zazzaga magana cikin daga murya, sai
na ga ya kalle ni ta madubi yayin da ya ce bari zai kirata
idan mun isa, yana tuki ne.
Ya yi sauri ya katse wayar, tun daga lokacin na ji ya daina
magana, da alama ransa ya baci, jikinsa ya yi sanyi, sai na
shiga fargaba kada fa zuga Lamijo suka yi ta shiga zargina.
Kai tsaye muka wuce Federal ministry of education daga
shigarmu Abuja, ba mu bi layi ba muka bibbiya aka buga
mana tambari a jikin takardunmu (stamp) shaidar zamu
yi karatu a kasar waje. Sannan muka wuce Ministry of
forin affairs suma kai tsaye ya wuce da mu kasancewar
yasan wasu daga cikin ma'aikatan don ya yi aiki sosai a
wurare daban-daban a nan Abuja.
Kafin la'asar har mun gama ya wuce da mu gidansa, da
yake unguwar Asokoro. Gida ne babba da get ga wajen
ajiye motoci, manyan faluka biyu da wajen cin abinci
(dinning area), dakuna hudu
kowanne da bandakinsa sai katon kicin guda daya. Mai
aikinsa inyamuri da matarsa a boy's kuarters, su ne masu
share gidan.
An share tsaf an goge, an yi mana girki an jera akan tebur
dan sun san da zuwanmu.
Muna shiga Alhaji ya nunawa kowannenmu daki daya
nasa da bandakai a ciki, kowannenmu ya
shiga don ya kimtsa kamar wanka da sallah. Da muka idar
muka fito dinnin table don cin abinci saboda muna jin
yunwa. Kunyar Alhaji da ladabi ya hana na zauna akan
teburi daya mu ci abinci, suka yi ta rokona na ki hawa mu
ci, sai Alhaji ya ce, Hanif ya zuba min ya kai min dakina.
Na shiga daki na ci abinci yayin da nake jiyo hirarsu a
falo. Can na ji Alhaji yana Magana a waya yana cewa.
''Lamijo me yake faruwa ne, wai Umaimah ba kawarki ba
ce? Waye ya zuga ki? To ni gaskiya bana son haka, kuma
tafiyar nan kamar ta tafi ta gama tunda an gama yi mata
komai. Idan kinga ba ta tafi ba to Hanif ma ba zai je ba ke
nan. Haba me yasa ku mata ba ku da tunani ne?
Tunda abun naki har da zargi to bari na bar gidan na je
hotel na kwana. Na bar ta da Hanif su kwana, gobe zamu
dawo da sassafe har mun gama abin da zamu yi''.
Inji Alhaji yake karadi a waya shi da matarsa,
kawata, aminiyata Lamijo, a kokacin da take tuhumarsa,
ta ke zargin kada ya ce yana sona ko mu ci amanarta a
Abuja.
Sai na dafe kirji na mike tsaye yayin da na ji tamkar ba a
raye nake ba, dama na hadiyi zuciya na mutu mana na
huta. Anya kuwa lafiya irin wadannan bala'ai suke ta rufto
min?
Duk mutumin da na amincewa sai ya ci amanata. Na
tambayi kaina da kaina, yayin da nake magana a bayyane.
'Me yasa kowa ya tsane ni yanzu alhali kuwa ada kowa
yana sona?
Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un.
Na durkusa ina fada yayin da kuka ya hana ni sakat, na
kasa ci gaba da cin abincin, ga yunwa ina matukar ji ko
abincin safe ban ci ba, sai dan lemo da Alhaji ya siya
mana a hanya.
Hanif ne ya yi ta kallonsa a falo yana ta nishadinsa,
amma ni kadai a dakina ina ta juyi babu barci saboda
gagarumar fargaba da kunar zuci. Yadda
na ga dare haka na ga safiya na tashi da wuri na yi wanka
na takure a lungu gado. Hanif ne da sassafe yake buga
min kofa, wai na fito na zo mu karya kumallo, Babansa ya
yi waya ya ce mu shirya da wuri ga shi nan zai zo mu
wuce Gomben.
An shirya mana abin karin kumallo na gani na fada an
jera akan dinnin table. Tura abincin nan kawai nake yi a
cikina ba don ina jin dadin ci ba, sai saboda kada yunwa
ta kashe ni ko kada Hanif ya gane ina cikin halin damuwa.
Hira kawai yake yi min cikin farin ciki da dokin zamu je
Malaysia, sai ya ce da ni ya ga kamar yanzu ban damu ba
alhali a da har na fi shi dokin tafiya. 'Eh ko 'a'a kawai nake
ta binsa da shi har muka kammala, sai muka ji tsayuwar
motar Alhaji ya iso. Ya aiko ya ce ace mu fito ba zai shigo
ba.
Muka debo kayanmu muka fito muka iske shi a zaune a
cikin mota, gaba daya ya daina wannan fara'ar tasa. Cikin
sanyin jiki na gaishe shi ya amsa min cikin sanyayyiyar
murya, muka shiga mota muka tafi.
Hanif ne kadai mai walwala da surutu ni da Babansa dai
to ga mu nan ne dai kawai babu mai son yin magana.
La'asar sakaliya suka sauke ni a kofar gidan Umma na yi
musu godiya da sallama na shiga gida su kuma suka
wuce.
Na yi mata sallama, fuskarta babu fara'a ta amsa min, na
shaida mata mun iso, ko ta kalle ni ma ta dauke kai.
Sumi-sumi na shiga dakina sai na firgita da na ga an hada
min dukkan kayayyakina da na baza a gidan a lungu daya.
Kamar takalmana, sosona daga bandaki da dai sauransu.
Katifar da na lallaye da zanin gado an jingineta a tsaye.
Daga nan jikina ya ba ni zamana ya zo karshe a gidan nan,
don haka na shiga tunanin inda zan nufa,
Abu na farko da na fara yi shi ne, na ware kayan da na fi
so kamar kala biyar na bar sauran don ban san yadda zan
iya kinkimar rusheshiyar akwatin nan na shiga gari ba. Na
zuba a karamar jaka, soso, brush da makilin gami da
takalma kala biyu. Saura na dura su a cikin babbar
akwatin na rufe na jingineta a gefe. Na shimfida katifar na
hau na zauna a hankali. Ina cikin fargaba musamman da
na ji tahowar Umma.
Tana shigowa sai ta harare ni ta harari katifarta da na
shimfida ta tabe baki ta ce, ''Umaimah, yanzu
dare ya yi idan Allah Ya kaimu gobe ki shirya da sassafe ki
koma garinku ki jira fitowar tafiyarku a can. Bana son
zamanki a gidan nan tunda kin fara jawo min fitina, ina
tsoron rayuwa, musamman *yar
autata da nake son dorewar zamanta a gidan mijinta.
Ta zaci zan razana da maganganunta sai taga ko kadan
ban rude ba. Na ce mata, ''To Umma Allah Ya nuna mana
goben lafiya, na gode ma da karamcin da aka yi min,
Allah Ya saka da alkhairi''.
Ta fice a fusace, tana fita hannuna yana karkarwa sai na
kira Lamijo don na sanar mata gobe zan koma gida. Na yi
mata godiya da sallama na roketa idan tafiyarmu ta zo ta
sanarmin ta waya. Don na ga akwai waya a Dukku zan
dinga fitowa ina kiran ta kullum ina jin labarin tafiya.
Sai taki amsa wayar, har ta fara katsewa (rejecting), ina
kira sai ta katse. Muka dinga haka fiye da sau
goma, mamaki cike da zuciyata. Daga karshe sai na tura
mata rubutaccen sako na yi mata duk wadannan bayanai.
Har gari ya waye ba ta ba ni amsa ba. Na daina kuka
saboda masifar ta yi masifa, addu'a kawai nake yi ina
neman mafita, ina so Allah Ya musanya min da muhallin
da ya fi irin wanda nake ciki daraja da kwanciyar hankali.
Na shirya na fito rataye da karamar jakata na bar babbar
a dakin. Na durkusa a gaban Umma na gaisheta..
Na ce, ''Zan tafi Sai ta hararenim ta ce, ''Ban ganki da
kaya ba?
Na yi murmushin takaici, na ce, ''Zan je na samo mai tasi
ne yanzu zan dawo. Ta tabe baki ta ce, ''Kina da kudin
motarko?
Na yi murmushi na ce, Eh Ban sani ba ko idan na ce ba ni
da shi zata ba ni ne ko ba banin zataiba, oho. Ba ni da
kudin kirki a jakata, *yan canji ne kawai wanda bai wuce
ya kai ni tasha ba.MAKWABTAKA 23
Ina fitowa na ci karo da Salame da
mijnta
Umar, har yau inajin haushin kallon
banzar
da ta yi min, ta yi tsaki da tsartar da
yawu ta
bude gaban motar mijinta ta zauna,
ta daka
masa tsawa. Ta ce, ''Ja mu je mana,
wa kake
jira?
Ya fisgi mota ya tafi suka bar ni, sai
a lokacin
na fara kuka. Ina tsaye a kofar gida
na dubi
gabas da yamma, kudu da arewa ban
san
inda zan nufa ba.
Na yi ta tafiya da kafa na nufi hanyar
tashar
garinmu da nisa sosai, amma da kafa
na je.
Sannan na tuna ba ni da kudin da zai
kai ni
garinmu.
A bakin tasha a kofar shagon wata
tsohuwar mata mai siyar da abinci da
ma'aikatanta da yawa, na zauna na
huta.
Sannan na karasa gabanta na
durkusa a
gaban Hajiyar na gaishe ta ina
hawaye,
na sanar mata ina so na dinga tayata
aiki, na
ce amma ba ni da wajen zama.
Da farko ta ki amincewa, amma da
kawarta
ta ce, ''ki dauki kyakkyawar yarinyar
nan ko
don saboda ita ma za ki sami samu
masu
saya kin san mazan nan suna da son
kyawawa. Ai wannan yarinyar kadara
ce kar
ki bari ta kubuce miki. Sai na ji
zuciyata ta
harba, na kasa gane abin da matar
nan ta ke
nufi. Nan da nan Hajiya babba ta
yarda ta
umarce ni da na shiga cikin shagon
da
kayana, sai da magriba suke tashi sai
mu
dunguma mu tafi gida.
Na shiga shagon kujeru ne da tebura
yayin
da duk masu dafa abincin sun yi
kama da
karuwai, suka hau yi min kallon
banza
saboda hassada. Dana ajiye jakar
kayana a
loko sai na koma bakin
baranda na hau kan benci na zauna,
jikina
sanyi kalau.
Daya daga cikin ma'aikatan ce ta yi
min
tsawa wai na zo na karbi abinci na
mika ciki,
ina ganin masu siya suna ta shiga
ciki na
sami waje na zauna.
Sai na tashi jikina yana rawa na karbi
farantin abincin na shiga ciki ba tare
da na
san wanda zan ba wa ba, maza ne
dankar a
ciki. Kallona suke sama da kasa, duk
da na
yafa gyale. Amma sai duk na tsargu.
Nan da
nan na juya waje na koma wajen
matar da
ta aiko ni na ce wa zan ba wa?
Ta harare ni ta ce, ''Ki ce ina Ali Ali
mai
mangyada?
Sai na koma ciki muryata na karkarwa
na
tambaya,
sai ya yi dariya ya ce, ''Zo nan *yar
shila, ga
ni nan. Zagayo nan. Na je na ajiye a
gabansa
sai na ga ya kawowa hannuna cafka,
na yi
sauri na zame, sai suka kwashe da
dariya
shi da abokansa. Su ka ce,
''Wannan sabuwar zuwa ce dai ko?
Shi yasa
ba ta san dawan garin ba.
Ali Ali ya ce, ''Haka ne, bakuwa ce
dan ko jiya
ma na zo ba ta nan. Ke yarinya ki
saki jikinki
da mu, mune
masu yi muku ciniki, gara ma ki saba
da mu
don a jikinmu zaki sami abin duniya,
don shi
kika fito nema. Idan kuwa kina
bukatar
manda sai ki bayar da gishiri.
Yana maganar yana kanne min ido
kamar
tsohon maye.
Na shiga zargin anya kuwa ban fada
mugun
hannu ba?
Anya ba a cikin karuwai nake ba?
Ai kuwa sai na tsinkayo maza suna
kaiwa
mata cafka, duk wacce ta zo ajiye
abinci sai
na ga maza suna wawurarta. Da aka
ce na
zo na kai abinci a karo na biyu sai na
sake
lullube jikina na dauki farantin
abincin na
mikawa wani Alhaji mai katon ciki da
gemu,
ga shan taba.
Yana ganina sai ya zabura ya ce,
''Wai Allah!
Wannan halittar fa daga ina? Lallai
Hajiya ta
yi tsintuwa mai kyau. Ta zo mu yi
magana ko
nawa ne zan biya don na samu
wannan
yarinya.
Ya dinga dagamin gira alamar iskanci
tsantsa a kansa.
Rana ta yi aka ce na je na zubo
abinci da zai
ishe ni na zo na ci akan baranda. Ina
kusa
da Hajiya babba ta shiga yi min
nasiha da
lallashin cewar, na kwantar da
hankalina na
saki jiki da abokan
cinikayyarmu. Na kasa gane me ta ke
nufi, in
bari maza su ringa taba ni yadda
suke
tattaba sauran ko
me...?
Abdul-Sabur ya girgiza kai yayin da
takaici ya
hana shi magana, sai cika yake yana
batsewa kai ka ce shirin dambe yake
yi.
Faduwa kuwa salati ta ke yi tana
zabura
tana dafe kirji.
Umaimah ta langwabar da kai, ta ce,
''Da na
idar da sallar la'asar sai na rataya
jakata na
zo na durkusa a gaban Hajiya babba.
Na ce, ''Ki ba ni kwatancen gidanki
zan je na
sanarwa uwar dakina cewar na sami
aiki a
wajenki''
Ta girgiza kai ta ce, ''Mai zai hana ki
bari sai
gobe ki je da wuri zai fi sauki. Na
girgiza kai
na ce, ''To, bari na yi sauri na je na
dawo
kafin ku tashi a nan kusa ne
unguwar.
Ta ce, ''To ajiye jakarki mana, tunda
yanzu za
ki je ki dawo.
Na rasa wannan wayo na matar nan,
ko da
yake bai kamata na yi mamakin
gogewarta
akan hikimomi irin haka ba, tunda ta
manyanta, kuma gashi idanunta a
bude
suke tas!
Na ce, ''Ai kayanta ne zan mayar
mata na
debo nawa, ban zaci zan sami aikin
ba zuwa
dai na yi na tambaya, yanzu da na
samu shi
ne zan je na sanar mata.
Ta ce, to na je na dawo da wuri, na
sauke
ajiyar zuciya da na ji ta ambaci haka,
na
tashi jikina yana
bari kai ka ce cafko ni za a yi, sai
sauri nake
yi kamar zan kifa ina yi ina waiwayen
baya.
Na haye acaba don ina tunanin kudin
jakata
zai ishe ni na biya shi.
''ina za ki je?
Inji Faduwa.
Umaimah ta ja fasali, ta ce, ''Wallahi
ban sani
ba, sai da mai acaba ya fara tafiya
yana
tambayata ina zai kaini?
Fiye da sau uku sannan na fara
tunanin inda
zan je.
Can na ce, ''Ka kai ni ma'aikatar ilimi
(ministry of education). Koda ya
tambaye ni
wacce unguwa ban sani ba.
Sai ya ce, ''Koda yake ita ce dai guda
daya,
bari na kai ki can...
Abdul-Sabur ya yi ajiyar zuciya, ya
ce, ''Me
zaki yi a ministry of education?
Tambayarsu zancen tafiya zaki yi?
Ta girgiza kai, ta ce, ''Na san mijin
Lamijo a
can yake aiki, sannan ne ina fadar
sunansa
za su san shi,
wajensa zan je na tambaye shi ranar
tafiya.
A bakin get dan acaba ya ajiye ni na
biya shi
na shiga ciki a tsorace, ina tsoron
kada a
koro ni ko ace min ba nan yake ba.
Har kasa na durkusa na gaishe da
masu
gadi, daga dukkan alamu sunji dadin
gaisuwar da na yi musu,
suka amsa cike da fara'a. Na
tambaye su shi
da cikakken sunansa Alhaji Nasir
Nafada.
Sai suka ce ''yana ciki ga motarsa
ma bai
tashi daga aiki ba.
Na ce, ''Ina ne ofisshinsa?
Suka fara kwatanta min da hannu, sai
suka
fuskanci ban gane ba, daya ya taso
da sauri
ya ce na biyo shi a baya zai kai ni
can.
Akan bene yake can ciki, ya kai ni
har cikin
ofishin gami da sanar masa, ''Alhaji
ka yi
bakuwa.
Yana dago ido sai ya ga ni ce, don
haka sai
na ga ya dan firgita kuma ya cika da
mamaki.
Ya ambaci sunana, sannan ya ce na
shigo ga
kujera na zauna. Na yi wa maigadi
godiya ya
fita ya rufo mana kofa. Maimakon na
zauna
sai na durkushe a gabansa na barke
da
kuka mai tsanani ina magana, amma
kuka
ya hana ni ya fahimce ni. Ya tausaya
min
matuka, hankalinsa ya tashi, har
kwalla ta
cika masa ido. Rokona yake na tashi
na
zauna, na daina kukan na nutsu..
Da kyar na tsagaita da kukan na tashi
na
zauna, shi ma ya zauna a tasa
kujerar yana
ta ba ni hakuri
cikin Fulatanci muke magana, shi ma
bafillace ne.
Da kansa ya ce, ''Duk na san halin da
kike
ciki Umaimah, wannan abu da ya faru
da ke
kulalliya ce aka hada miki, kawarki
Lamijo
zuga ta aka yi amma ita ai mai sonki
ce.
Na sharce hawaye na ce, ''Ummarta
ma ta
kore ni daga gidanta shi ne na zo na
shaida
maka bana gari zan koma Rugarmu
Dugge,
ga shi babu waya balle na ji ranar
tafiyarmu.
Ko zaka fada min
takamaimai ranar da zamu tafi na
dawo, ko
kuma na karbi lambarka idan har ba
zai
zama matsala ba na dinga fitowa
daga
Dugge na zo Dukku na dinga kiranka
ina jin
labarin tafiya?
Sai ya girgiza kai don tausayi, ya yi
shiru
yana kallona, har tsawon wani lokaci
mai
tsawo. Can ya dauko wayarsa ya
buga, sai
na ji ya ambaci, ''Ranka ya dade
permanent
sectery na kira ne game da maganar
tafiya
karatun yaran nan Malaysia. Ka ce a
cikin
satin nan ne wacce ce takamaimiyar
ranar
tafiyar? Saboda akwai yarinya daya a
nan
*yar Dugge ce, zata koma Ruga ba
su da
waya balle ta sani ta fito. Sai ya ce,
''Rana ita
yau ne tafiya, talata, amma ranar ake
so su
hallara a Gombe za a dibe su a mota
a kai su
Abuja su kwana litinin a sake
tantance su a
can, sannan talata su wuce.
Da ya gama wayar ya yi min duk
wadannan
bayanai, sai naji sanyi a zuciyata,
kamar
zanyi tsalle. Sai a lokacin ya ga
fara'ata shi
ma da alama ya ji sanyi a ransa.
Ya miko min lemo da ruwa ya ce, na
sha ya
shiga tambayata me ye takamaiman
tarihin
rayuwata?
Na langwabe kai na ba shi tarihina
kakaf da
inda na hadu da matarsa har zuwa
rana irin
ta yau da muka rabu da ita, wanda
bansan
dalilin
rabuwarmu ba. Sai ya girgiza kai ya
ce, ''Na
tausaya miki Umaimah, ki yi hakuri
Allah
Yana bayan mai
gaskiya. Ki yi min alkawarin idan kin
je
wannan kasar zaki kama kanki, ki rike
mutuncinki, ki yi
abin da ya kai ki, ki dawo gida lafiya.
Idan
kika yi haka insha Allah sai kin fita
daban da
*yan rugarku. Sai kin zama abar
kwatance a
garinku,
zaki zama abar alfahari ga gwamnatin
garinmu.
Idan kika yi min wannan alkawari zan
ji
dadi, kuma zan taimake ki kamar
yadda
dolena na taimaki
dana na cikina Hanif.
Sai na sulalo na durkusa a gabansa.
Na ce,
''Allah Shine shaidata, idan na tafi
can ba ka
ganina Allah Yana ganina, na yi
alkawarin
zan kama mutumcina,
abin da naje yi shi zan yi insha Allah
Baba ba
zan ba ka kunya ba.
Sai ya ji dadi ya yi murmushi, ya ce
na tashi
na zauna.
Na mike tsaye na duka na ce, ''Dare
ya fara yi
zan tafi garinmu don ba ni da inda
zan
kwana a nan.
Ya ciro bandir din kudi mai yawa ya
miko
min, sai hannuna ya hau karkarwa
don
razana da yawan
kyautar. Na yi godiya na fito akan
ranar
lahadi in fito da wuri na zarto gidan
gwamna a nan zamu taru a yi mana
jawabin
karshe.
Da na fito daga ofishin na duba kudin
*yan
naira dari-dari ne dubu goma ke nan.
Tasi
na hau ban kula masu acaba ba, na
nufi
Dukku daga Dukku na hau motar
garinmu.
Daga bakin garin acaba ne dole zai
shiga da
kai cikin rigagenmu. Ban isa
Dugge ba sai bayan sallar isha'i, sai
*yan
gida suka yi mamaki da ganina a
dai-dai
wannan lokaci. Ba su firgita ba don
sun
ganni a nutse na, cikin farin ciki da
tsarabata kala-kala. Sai da garin
Allah Ya
waye sannan labari ya kai ko'ina aka
ce na
iso. Masu zuwa sannu da zuwa suka
yi ta
shigo min, ina ta rabon lemon bawo
da
biredi, yara kuwa suna ta karbar
alewa.
Na zauna na korawa Baffa da
matansa
bayanan karyar cewar, an tura mijina
AbdulBasi aiki kasar Turawa da ni zai tafi,
wani
satin ne tafiyar. Dama idan kun tuna
can
baya na fada masa zamu kaura
daga kasar nan.
Baffa ya yi murna ya yi mana addu'ar
fatan
alkhairi,
yayin da matansa suka nuna
hassadarsu
kiri-kiri a fuska ba haka suka so ba.
Labari
ya cika gari cewar Umaimah da
mijinta za su
kaura Turai da zama, har zuwa
kallona suke
yi har da masu shafa jikina wai suma
su
kwashi albarka.
Allah Ya sa suma wataran su je.
Bakin ciki ya rufe Matawata,
kawayenmu
suka dinga fada min irin mugayen
fatan da
ta ke yi min, wai dama ace mijina ya
sake ni
ya fasa tafiya Turai da ni na dawo
rugar nan
na zauna na ganta da Ilah
bakin ciki ya kashe ni.
Na sake godewa Allah da Ya sa na
rufe
bakina ban fadi aurena ya mutu ba,
masu jin
dadin suna da
yawa.
Sabitu ne da ni a cikin dakinmu mun
saka
fitilar kwai a gaba da littafi kai ka ce
karatu
muke biyawa,
nan kuwa hira muke yi ta sirri. Na ba
shi
labarin zamana a Gombe tas da duk
yadda
aka yi. Na ba shi
labarin tafiyata nan da *yan kwanaki.
Sai ya
fara hawaye ya tausaya min akan
kunci da
na shiga da kazafi da aka yi min. Sai
ya nuna
fargabarsa akan wannan tafiya da zan
yi
kasar da ban san kowa ba,
kuma ba ni da kowa. Yana tsoro
kada na je
na fada hannun muyagu su cutar da
ni, ko
halin mutuwa a rasa *yan uwana.
Na roke shi da ya kwantar da
hankalinsa
insha Allah zan je lafiya na dawo
lafiya. Ina
so ya rufamin asiri, kada ya fadawa
kowa
gaskiyar magana,
saboda idan Baffa ya ji ni kadai na
tafi
hankalinsa zai tashi, ga shi da hawan
jini.
Ranar lahadi da sassafe na shirya
tafiya na
fito na fara sallama da *yan cikin
gida,
sannan na lelleka MAKWABTA har
wajen
mahaifiyar Ilah na shiga da yake har
goben
tana sona. Ta rungume ni ta fashe
da kuka.
Matawata ta kama kugu tana ta
girgiza ta
cika taf don fushi kamar zata fashe
wai don
na shigo gidan.
Tun zuwana sai a ranar na ga Ilah,
sai dai na
jiyo muryarsa daga cikin gidanmu. Ya
kalle
ni sau daya nima na kalle shi mu
dukkanmu
sai muka
sunkuyar da kai kasa, tsoron matarsa
ya
hana ya yi min magana.
Na fice na bar ta a nan ni kyankyami
ma ta
ba ni, duk ta kazance da wani
kodadden
zani daurin kirji, ba riga. Kanta
buyaya ba
dankwali ba kitso, gashin nan duk ya
kakkarye, bututu jikinta da jar kasa
don
babu sumunti, haihuwa kawai ta ke yi
ciki
da goyo. A lokacin ma tsohon ciki ne
da ita.
Baffa da Sabitu ne suka rako ni har
kofar fita
daga gari, idan Sabitu ya kalle ni sai
idanuwansa ya cika da kwalla.
Ya ce da ni, ''Adda Umaimah za ki je
lafiya ki
dawo lafiya ki same mu lafiya a cikin
izinin
Ubangiji. Kada
ki manta kin tafi kin bar ni ba ni da
kowa sai
tsohon nan, ba Yafindo, ba Nasiba
yanzu ke
ma babu ke....
Muka rushe da kuka mu dukka har
Baffa.
Can Baffa ya ce, ''Umaimah fatana a
gare ki
shi ne ki je ki dawo lafiya, Allah Ya
kare ki
daga sharrin
makiya, idan kin dawo kin same ni a
raye to
Alhamdulillah, amma idan kin dawo
kin iske
na mutu to ki yi min addu'a, Allah Ya
jikaina.
Tsufa ya zo min, lafiya ta yi karanci a
gare ni,
don haka ina daf da tafiya.
Na yafe miki duk abin da kika yi min
a
duniya.
Allah Ya tsare ki Ya ba ku zaman
lafiya ke da
mijinki da zuri'a ta gari.
Sai muka sake fashewa da kuka, na
kankame Baffa na ji kamar na fasa
tafiyar.
Da kyar na sake shi na juya na fara
tafiya
zuwa bishiyar da masu acaba suke
tsayawa.
Ina waiwayensu suna tsaye a inda na
bar
su,
kowannensu yana sharce hawaye
yana
daga min hannu..
Umaimah ta rushe da kuka yayin da
ta kasa
ci gaba da labarin. Hawaye ya cika
idanun
Abdul-Sabur da Faduwa su ma.
Ta ci gaba da cewa, ''Na hau acaba
ina ta
rusa kuka, ban daina ba har na isa
garin
Dukku na shiga motar Gombe. Na isa
gidan
gwamna a kurarren lokaci har an yi
nisa a
taro da kyar aka bar ni na kutsa cikin
masu
tafiya.
MAKWABTAKA 24
Mai girma gwamna ya yi mana jawabai masu dadi gami
da nasihohi masu ratsa jiki cewar mu yi karatu sosai mu
ci jarabawa, babu ruwanmu da shiga kungiyar *yan iska,
mu kama kanmu mu rike mutuncin garinmu da
kasarmu.
Sannan ya yi mana yayyafin albishir cewa kowanne dalibi
daga
cikinmu mu dari daya cur maza tamanin mata ashirin ya
biya mana zunzurutun kudin makaranta har na tsawon
shekaru ukun da zamu yi mu kammala karatun digiri
dinmu. Sannan an budewa kowannenmu account a banki
duk karshen wata za a dinga turo mana da kudin abinci
da gidan haya, har dalla dari biyar.
Sannan aka raba mana na'ura mai kwakwalwa (laptop)
kowa daidaiya kauta.
Iyayen yara suka yi jawabin godiya, yayin da aka yi
addu'a aka tashi kowa ya je ya yi sallama da iyaye da
*yan uwansa, yayin da ni da Hanif muka yi wajen
Babansa.
Ya ji dadi sosai da isowata, amma ya tambaye ni ina
akwatin kayana, sai na nuna masa jakata a rataye a
kafadata na ce, ba ni da jaka sai wannan kaya kala uku ne
a ciki, sai tarkacen kayan kwalliyata da hotunana da
takardun makaranta.
Sai ya tausaya min, ya ce ni idan muka isa Abuja zai
fadawa abokinsa wanda su ne jami'an Gwamnatin da za
su raka mu har can Malaysia zai ba shi kudi ya sissiya min
akwati mai taya karama, wacce ake ja da suturu na
tsukewa wadanda ba atamfofi ba,
don kada na fita daban.
Sannan ya kara da cewa, 'iyaye sun karawa *ya*yansu
kudi da zasu dinga kashewa, don haka zan baki kudi daidai da yadda zan ba wa Hanif
ku dinga kashewa har
shekara.
Ku bude account a banki daban ku turo min da account
number zan sakawa kowannenku naira miliyan daidaiya,
zan canja muku zuwa dallar.
Sai na durkushe a gabansa ina kuka ina ta godiya
Hanif ma sai ya durkusa ya yi godiya.
Abdul-Sabur ya buda baki don mamaki, ya ce, ''Allah
Sarki bayin Allah ba sa karewa a duniya.
Faduwa ta ce, ''Lamijo matarsa kuwa ta sani?
Umaimah ta goge hawaye ta ce, ''Ba ta sani ba, don tun
lokacin da ta fara nuna kishi da zargi ya nuna ya cire
hannunsa daga kaina, ya nuna mata Hanif ne kawai zai
tafi. Ya gargadi Hanif kada ya fada mata da ni za a tafi.
Alhaji. Rabi'u ya hadamu da abokinsa Alh. Sani ya dinga
kula da mu, daga Abuja har Malaysia. Ya ba
shi kudi mai yawa ya rike muma ya ba mu dallar dari
bibbiyu mu rike a hannunmu kafin mu gane gari mu fara
kashewa.
Muka dunguma cikin birnin tarayya a cikin zungurazunguran mota (bus) mai sanyin A.C
ta gidan gwamnati. A
hadadden hotel aka sauke mu a Abuja, mata dakunansu
daban mu uku-uku, maza ma dakunansu daban.
Washe gari aka kai mu Embassy inda aka sake tantance
mu kowa da takardunsa (original) a wajensa, da
takardunmu da aka turawa kowa daga makarantarsa a
Malaysia (admission letter),
babu wanda ya sami matsala, aka mayar da mu hotel
muka sake kwana.
''Kin yi kawaye amma daga cikin *yan matan nan dai ko,
kuna hira?
Faduwa ta tambayi Umaimah.
Murmushi Umaimah ta yi, ta ce ''Ai tuni na sawa raina
babu ni babu duk wani bil'adama a duniya,
mace ko namiji, yaro ko babba.
Abdul-Sabur ya tuntsire da dariya ya ce, ''Ba ke babu
bil'adama sai jinnu?
Umaimah ta yi dariya ta ce, ''Ai gara na hadu da jinnu da
na hadu da bil'adama don sun wahalar da ni.
Don haka ba na kula kowacce kawa, na girmi wasu, wasu
sun girme ni, wasu shekarunmu daya.
Sun shisshige min sun ga babu fuska har sun rabu da ni.
Mai girman kai suka dauke ni, *yar wulakanci, suna
tunanin ni *yar wani hamshakin mai kudi ne,
musamman da suka ga Alhaji Sani yana ta kula da ni da
Hanif.
A Abuja Alhaji Sani ya yi min siyayyar kaya kamar riga da
siket kala biyu, riga da wando (jeans) kala biyu, abaya
kala biyu, *yan kananan gyaleluwa,
takalma da jaka kala biyu. Ya zuba a cikin dandatsetsiyar
akwati *yar madaidaiciya dai dai ta shiga jirgi ya kawo
min. Ai tuni na yi wurgi da
zannuwana kala daya na dauko wata super holland
sabuwar riga da zani, kacokan na bawa wata miskina
sadakar kayan da jakar.
Abu kamar wasa ranar litinin da daddare sai gamu a jirgi
Egypt air ne, da ya kwashe mu daga Abuja sai birnin
Cairo. Wannan shi ne karo na farko da na taba hawa
jirgin sama a rayuwata, don haka
maganar kauyanci ma an san dole ne na yi shi.
Faduwa ta hau tafa hannu tana murna ta ji an hau jirgin
kasarsu, an sauka a garinsu. Ta ce, ''Ya ya
kika ga Cairo?
Umaimah ta yi dariya ta ce, ''Airport ya yi, kuma an dibe
mu a mota an kai mu wani hotel a cikin gari mai suna
Novotel aka bamu daki mutum bibbiyu, ga abincin safe
da na rana, sai yadda ka ga dama zaka diba.
Awannai goma sha biyu muka yi daga shida na safe zuwa
shida na yamma. Tun karfe biyar aka dawo da mu filin
jirgi muka shiga muka fara lulawa doguwar tafiya daga
Egypt zuwa Bounkok awa goma sha daya, daga Bonkok
(Thailanda) zuwa Malaysia awa biyu.
Abdul-Sabur ya ce, ''Au sai da kuka tsaya a Bonkok
sannan kuka taho?
Umaimah ta ce, ''Eh, mun yi transit na awa biyu an sauke
fasinja kuma an debi wasu fasinjoji zuwa Malaysia.
Mun iso Malaysia daf da magruba, ba mu sha wahalar
binciken immigration ba saboda a tawagar gwamnati
muka taho ga jami'an gwamnati wadanda suka san gari
ga takardun kowa tsaf-tsaf.
Kai tsaye cikin Kaula Lumfur (KL) aka shigo da mu wani
babban hotel ni har yau na ban san wanne ne ba muka
kwana.
Washe gari aka hau rarraba mu, ashe ba mu dukka ba ne
a makaranta daya, makarantu biyar ne za a rarraba mu
ashirin-ashirin a kowacce makaranta.
Ya danganta ashe da course din da ka zaba ka cike. A
makarantarmu FTMS mu ashirin ne mata biyar maza
goma sha biyar.
Sai Intii Nilai su ma garin Nilai za su zauna su ashirin
maza sha takwas mata biyu, sai su Hanif da suke
'Legenda, sannan wasu aka kai su 'Help Uneversity wasu
kuwa 'Putra Jaya' aka kaisu, a 'Apiit University' kowa
course mai kyau ya zaba kamar ni da nake karantar
Software Engineering wasu medicine, wasu Computer
Engineering da dai sauransu.
Aka rarraba *yan rakiya kowannensu ya dauki tasa
tawagar ashirin-ashirin zuwa garin da makarantar ta ke. A
lokacin muka yi sallama da Hanif har ya yi kamar zai yi
kuka, ni kuwa sai da na
yi kukan ma. Ya tafi 'Legenda' kauye ne mu kuwa a cikin
'KL ne, na ci sa'a kuwa Alhaji Sani shine jami'inmu.
Kai tsaye cikin makarantarmu FTMS mu muka nufa ba
mu tsaya wata-wata ba aka nuna mana katon gidan haya
a kusa da makaranta mata mu biyar bangarenmu daban,
amma mutum bibbiyu a daki daya, daya dakin kuwa su
uku ne.
Ni da Aisha bingyal aka hada mu ita ma mai ji da kai ce
kamata, don haka kowa ya juyawa kowa baya, tunda
kowa da gadonsa.
Washegari babu abin da muka yi sai cuku-cukun
registration da cike-ciken forms.
Da muka gama sai aka daddanka mana account number
mu da ATM aka nuna mana bankin da zamu dinga zuwa
daukar kudi. Bayan wannan sai Alhaji Sani ya ja ni zuwa
banki daban ya bude min sabon account wanda Alhaji
Rabi'u ya ce a bude min na musamman zai sako min
naira miliyan daya.
Alhaji Sani ya yi waya da jami'in da yake Lagenda ya
umarce shi da ya budewa Hanif ma, ya turo masa
da account number, haka kuwa aka yi aka budewa Hanif
shi ma. Sai na ga duk sun sayi layuka ana ta musanya
lamba, sai ni naki siya fur. Alhaji Sani ya ba ni waya na yi
magana da Alhaji Rabi'u ya jajjada min zai sako wannan
kudi da ya yi
mana alkawari, na yi ta godiya.
Tun kafin Alhaji Sani ya bar Malaysia ya tabbatar min an
sako kudin nan muka je banki aka duba min dallar dubu
takwas tabbas nasan na yi sallama da talauci a duniya.
Ban san da yaren da zan yiwa bawan Allah nan godiya ba.
Alhaji Sani ya sake kira min Alhaji Rabi'u
a waya na fada masa da bakina na ga kudin sannan na
sake yin godiya, ya sake yi min nasihohi da na yi karatu,
kuma na kama kaina ban da bin samari da lalatattun
kawaye.
Wannan shine labarina.
Umaimah ta dube su tana murmushi.
Suka yi ajiyar zuciya a lokaci guda,
Abdul-Sabur ya gyada kai.
Ya ce, ''Wannan labari ya kayatar da ni kamar kada ya
kare. To amma ya aka yi kika baro can Hostel kika dawo
nan gidajen?
Umaimah ta yi murmushi ta ce, ''Da na yi wata guda na
gane gari, ina ta hira da malamai ina tambayarsu dokoki
da tsarin karbar hayar gidajensu, sai na ji da sauki babu
tsada ai zan iya kama gida ni kadai.
Suka tabbatar min akwai gidajen haya kusa da
makarantar nan wanda ba sai na hau mota ba zan
iso. Ba ni da matsalar kudi, don haka na ba wa wani
malami dan kasa ne cigiya, ba tare da bata lokaci ba ya
samo min nan, na tarkato na dawo.
Daman ba dadi nake ji da dukka daliban ba musamman
Aisha Bingyal da muke daki daya, na kasa sakin jikina da
ita, na kasa yin ko hira da ita balle mu saba. Dan Allah ta
yi hakuri ta yafe min,
wallahi ba halina ba ne tsoro nake ji saboda abubuwan
da aka yi min a baya.
Har yau haushina suke ji, na ware ni kadai, a ji kawai nake
shiga a gama lecture na fito na dawo gida. Sai ta dauro
dole a yi magana sannan nake magana da su. Kamar
misali idan an ba mu group assignmen ko practical a lab.
Ba ni da waya balle na kira Hanif ya ji labarina, ba ni da
waya balle mu dinga gaisawa da Alhaji Rabi'u da
Alhaji Sani, ban kira kowa ba balle a san ina raye ban ki
ba dai ko Hanif yana da lambar wasu daga
cikin *yan makarantarmu ya tambaye ni ace masa ina
nan bana kula kowa. Ni kuwa bakin hali da kyaliya ba
halina ba ne, saka ni aka yi dole na zama haka saboda duk
wanda na amincewa sai ya zalunce ni.
Ta sunkuyar da kai ta dafe ta yi shiru, tana mai takaicin
abubuwan da ta tuna a baya.
Abdul-Sabur da Faduwa kuwa suka zuba mata ido kawai
suna kallonta, suna masu tsananin tausayinta. Can ya yi
gyaran murya ya fara magana cikin rarrashi da nasiha.
''Umaimah, na san MAKWABTAKA da kawaye sunyi miki
ba dai-dai ba, amma kada wannan yasa ki zaci
duk wasu MAKWABTA da zaki yi nan gaba su ma halinsu
daya, ki dauka su daban mu daban. Ki dauke ni a
matsayin babban yayanki Faduwa kuwa idan ba ki dauke
ta uwa ba, to ki dauke ta a matsayin kanwar uwa (Aunty)
saboda ke yarinya ce karama a cikinmu, babu zancen yi
miki gulma, kazafi, cin amana da dai sauran tarkace.
Rashin ilimi ne su ma can da kuruciya yasa suka yi miki
haka.
Umaimah, rayuwa ba zata yiwu a haka ba, babu yadda za
a yi ki ware ki ce kin daina gaisawa da kowa a duniya
musamman MAKWABTA. Ina kara baki hakuri da ki cire
duk wannan ra'ayi naki ki kyautatawa MAKWABTA da duk
wanda Allah Ya hadaku zama tare....
Faduwa ta ci gaba da cewa, ''Da kika ba mu tarihin
rayuwarki sai na ji na fara sonki da na ji dalilinki,
don a da haushinki nake ji, saboda nuna mana tsana kirikiri da kike yi. Yanzu mun
zama daya, ke ma kanki idan
kina shigowa cikinmu rayuwa a Malaysia zata fi yi miki
dadi akan rayuwar kuncin da kike ciki ke kadai.
Ki shigo cikinmu mu zauna tare, mu yi hira, mu zaga gari
tare mu ba wa juna shawara. Allah Ya hada mu
da babban Yaya Abdul-Sabur mai kaifin hankali, hakuri da
hangen nesa, shi yake ba ni shawara koda yaushe. Ki
dinga sauraron abubuwan da yake fada miki idan kika bi
ba zaki yi nadama ba.
Dadin kalaman Faduwa sai ya yi mata kama da na
Matawata koda yaushe tana ce mata. ''Umaimah mu
hada kanmu, kada mu yi fada kawaye su yi mana dariya,
don haushin kawancenmu ake ji a garin nan, an kasa
kunne ana so aji wata baraka a tsakaninmu.
Amma a karshe ita ta fara cin amanata a duniya. Ta dago
ta dubi Abdul-Sabur murmushi kadai ya yi
mata yana yi mata kallo na tausayi da tsan-tsar kulawa.
Sai ta gan shi sak Ilah haka yake yi mata, karshe ya ci
amanarta. Sai ta ji da kyar idan zata amincewa da
wadannan mutane kamar yadda suke tunanin zata yi.
Ta yi zumbur ta mike tsaye ta wawuri mukullin gidanta
babu abin da ta fi so irin ta ganta a gidanta ita kadai.
Faduwa ta ce, ''Ki bari mu yi sallar azahar a jam,i,
Abdul ya ja mu sai mu yi addu'a Allah Ya yayewa kowa
damuwarsa, Ya biya mana bukatunmu, Ya kare mu daga
sharrin makiya, Ya ba mu zaman lafiya a tsakaninmu.
Umaimah har ta kai bakin kofa ta fara tafiya don ta gaji
da dadin bakin Faduwa, har ta fara ganin kamar cutarta
ta ke shirin yi.
Faduwa ta mike da sauri cikin wasa zata je ta kamo
hannunta ta dawo da ita, sai ta ga Umaimah ta zabura ta
ja da baya a firgice.
Abdul-Sabur ya dagawa Faduwa hannu alamar ta dawo ta
zauna ta rabu da ita ta tafi.
Umaimah ta juya da sauri ta fice daga cikin gidan, sai ta ji
ta tamkar wacce ta fito daga kurkuku don ta takura da
yawa zaman da ta yi a cikinsu na tsawon awoyi.
Wai me me ya kai ta wannan katobarar a gurin mutane?
Me yasa ta manta aminci ne duk ya jawo mata matsala a
rayuwa?
Ta shige lift ta haye sama ta isa gidanta, hannunta na
rawa ta bude gidanta ta shige ta mayar da kofa
ta kulle ta je ta haye kan kujera ta takure tana huci don
an taso mata da dumbin takaici da abubuwan
bakin cikin da aka guma mata a baya.
Abdul-Sabur ya dubi Faduwa ya ce, ''Kin ga abin da nake
fada miki ko?
Daman na ce ki yiwa yarinyar nan uziri tana da dalilinta
na yin haka, ashe an sha ta, ta warke shi yasa ta shiga
tsoronmu. Ki bari a hankali zata gane mu su waye, kuma
da wacce manufa muke bin ta.
Ta sha wuya ne a rayuwa, ta rasa kowa, ta rasa komai
tana karamarta. Umaimah ta cancanci a tausaya mata, a
rarrashe ta, a daina damuwa da duk wasu halaye mararsa
dadi da zata nuna. Ita a
ganinta idan ta yi haka shi ne zata sami sauki a rayuwarta.
Faduwa ta ce, ''Ai dole ta tsorata da mutane, sun ci
amanarta, to Allah Ya sa mu dace.
Abdul-Sabur ya ce, ''Amin
Yayin da ya mike gami da yin mika da hamma.
Ya dubi Faduwa ya ce, ''Yau kin hana mu baccin safe,
daman ke baki iya ba. Da tuni sai yanzu zan tashi na yi
sallah sannan na karya kumallo, amma yanzu cin abinci
biyu kika sa mu. Daman ke yini
kike kina dora tukunya, kullum bakinki yana ciye-ciye.
Suka kwashe da dariya su dukka.
Faduwa ta ce, ''Au kana nufin ban sami ladanka ba, na
zaunar da yarinyar da ka dade kana so ta amsa
gaisuwarka ma balle ta zauna da kai ku ci abinci a teburi
guda ku yi hira. Ai na yi jihadi ba don ni ba wallahi har
abada ba zata amsa maka ba.
MAKWABATAKA 25
Ya juya ya tafi yayin da Faduwa ta tura kofarta ta rufe.
Sallah ta yi ta kwanta, ta dade bacci bai dauketa ba tana
tuna labarin Umaimah shi ya fi sosa mata zuciya.
Abdul-Sabur ma haka da ya yi sallah a masallaci sai ya
koma gida ya kwanta,
labarin Umaimah shi ne yake yi masa reto a zuciya yana
tausayinta yana tunanin hanyoyin da zai bi ya
kawar mata da damuwar da ta addabe ta.
Yayin da Umaimah ma bayan ta yi sallah ta kwanta bacci
ya gagari idanuwanta,
labarin Faduwa da Abdul-Sabur ne ya ke yi mata kewaye
a zuciyarta.
Hakika ashe ba ita kadai ba ce ta fuskanci matsalar
rayuwa a duniya, a she su marayune, ba su da aure
ba *ya*ya. Gara ita ma da ta taba auren har ta haifi da,
ko ba ta sake aure a duniya ba nan gaba babu
damuwa, ko mutuwa ta yi ta bar wanda za a kalla a tuna
da ita a yi mata addu'a.
Ba kamar Faduwa ma ita mace ta fi ba ta tausayi ta girma
har ta manyanta babu aure, tabbas ta cancanci a tausaya
mata. Ta shiga jero addu'oi Allah Ya fitowa da Faduwa
miji na gari ta yi aure ko sau daya ne ta samu ta haihu.
Asuba ta gari Abdul-fadu-maimah!!!
**********************
Faduwa da Abdul-Sabur ne suke zaune a gidan cin abinci
na Golden Folk da yake cikin KL. Faduwa ta
kurbi lemo ta dubi abokinta Abdul-Sabur ta tabe baki
cikin harshen Hausa suke magana kamar yadda suka yiwa
juna alkawari sun daina yiwa juna Turanci sai Hausa.
Ta ce, ''Mai hali baya fasa halinsa, da Umaimah nake,
ka ga yau kwana hudu ke nan rabuwarmu ba mu sake jin
motsinta ba balle mu ganta.
Abdul-Sabur ya ce, ''Ta daina ma fitowa baranda, amma
dazu ta fito da safe ta tsaya. Ta iske ni a tsaye a baranda
kallo daya ta yi min ta sunkuyar da kai ba ta gaishe ni ba.
Sai na ki yi mata sallama don idan na yi mata zata ji na
takura mata, dole sai ta amsa tunda a musulunce ne.
Faduwa ta gyara zama ta kai lomar salad a bakinta, ta ce,
''Yaya kuka yi daga karshe?
Abdul-Sabur ya ce, ''Tsayawa na yi ina kallonta kawai, sai
ta bata rai ta turo baki ta dube ni, ta ce,
ina kwana? Irin na takura mata din nan. Sai na yi
murmushi na ce mata, assalamu alaikum. Ta juya ta
shige gida ta rufe kofa. Suka kwashe da dariya su dukka.
Faduwa ta ce, ''Har yanzu fa ba son zamanta ta ke da mu
ba, gani ta ke mun takure ta.
Abdul-Sabur ya ce, ''Za ta ware nan gaba mu rage
shisshige mata, idan ada bata san mu ko su waye ba
yanzu ta sani. *Yan uwanta musulmai, Hausawa, duk inda
ta je zata dawo ta neme mu. Yarinyar tana burge ni ne
haka kawai, ban san dalili ba. Ba wai nace tana
kyautatawa ba amma sai ta kalle ka ta harare ka kuma sai
ta ji kunyar ka ta sunkuyar da kai, ta kasa hada ido da kai.
Faduwa ta ce, ''Ba ka karsa ba, ba ka ce ga ta da kyau, fara
mai gashi, ga dirin jiki dai-dai kauna ba.
Abdul-Sabur ya harare ta, ya ce, ''Ni fa bana son ki dinaga
kawo maganar so idan ana maganar zumunci.
Faduwa ta ce, ''Ni dai na yi maka kamu, zan zauna da ita
na isar da wannan sako naka. Kafin ta dago da kai ta
tsinkayo Abdul-Sabur ya kai bakin kofa zai fice, ta
wawuro jakarta ta biyo shi da sauri. Daman ya biya kudin
abincin ko rabi ba su ci ba, ya tashi ya bar abincin. Wai
shi nan fushi ya yi.
Ta yi ta bin sa tana yi masa magana ya kyaleta har sai da
ta sauko, ta shiga ba shi hakuri. Ta ce, ta fasa ba zata
fadawa Umaimah ba, daman wasa take yi masa, sannan
ya fara amsa mata. Su ka shiga jirgin kasa suka koma
gida.
Ranar lahadi da sanyin safiya misalin karfe tara, sai ga
Faduwa a tsaye a kofar gidan Umaimah tana ta danna
kararrawa. Yayin da tsoro, fargaba, gami da dimaucewa
suka ruftowa Umaimah. Tayi figigit ta fito daga cikin
bargonta ta diro daga kan gado ba shiri ta ruga da gudu
zuwa bakin kofa, ta leka ta jikin *yar huda dan taga me
buga mata kofa. Sai kuwa ta hango Faduwa dan haka
mamakin sai ya ragu. Ta bude mata da sauri gami da yi
mata murmushi da sannu da zuwa. Faduwa ta ji dadi da
taga ta karbe ta da farin ciki, itama sai ta sake samun
kwarin gwiwa ta shigo da fara'ar ta. Umaimah na gaba
Faduwa tana biye da ita har kan kujerun falo suka zauna
suka sake gaisawa. Zata je ta dauko mata shayi da lemo
Faduwa ta tsayar da ita ta ce ta bar shi a koshe take
daman ta zo ne dan ta sanar mata yau ranar haihuwar
Abdul-Sabur ta zagayo (birhday) suna gaiyatar walima da
yamma.
Umaimah tayi dim! Kadan sannan tayi gyaran murya ta
gyara zama zata yi magana, Faduwa ta daga mata hannu
ta katse ta.
Ta ce ''Kada ki ba mu wani uziri ki ce ba za ki sami damar
zuwa ba dole ki je. Ki shirya da yamma ki fito
ni da ke da Abdul ne kadai.
Sai Umaimah ta yi murmushi ta langwabe kai ta ce ''to
Allah Ya kaimu anjiman din zan je.
Faduwa ta yi dariya ta mike da sauri ta dafa kafadarta ta
ce,
''Yauwa Baby na zan biyo miki anjima sai mu tafi.
Umaimah ta raka ta har bakin kofa suka yi sallama
kowannensu cike da fara'a. Ta tafi sannan Umaimah ta
dawo ta zauna tana ta fargaba da sake-saken yadda zata
bijire taki zuwa dan bata son zuwan kwata-kwata.
Tana idar da sallar la'asar sai ta sake fesa wanka ta tsala
ado da wasu sababbin kayanta wanda bata taba sakawa
ba, riga fara me layi-layi baki da bakin dogon wando
(jeans) sai ta sami dan yalolon gyale ta nade kanta da shi
kalar fari da baki ne, sannan ta saka takalmi coge mai
tsini sosai da bakar jaka mai kyawun gaske. Ta dora da
farin gilashi a fuskarta mai
hasken gilashi.
Tana gama shiryawa tana tsaye a gaban madubi tana sake
saka hoda da jagira sai ta ji kararrawar kofar gidanta tana
kara ko kokonto bata yi ta san Faduwa ce. Sai ta fito da
sauri bata bata lokacin ta ba na lekawa sai ta bude kofar
ta fito gaba daya.
Faduwar ce kuwa itama ta dandasa ado ku san kwalli iri
daya suka yi a tare.
''Kin yi kyau kanwata. ''Faduwa ta fada a lokacin da take
kallon Umamai sama da kasa. Kin fi ni kyau Antina. Itama
ta fada a lokacin da take kokarin kulle kofar gidanta.
Sai suka yi dariya su dukka suka dinguma zuwa cikin
Lifter dan sauka kasa.
Suka nufi get din fita daga farfajiyar gidan kamar
Umaimah ta tambaye ta Abdul-Sabur sai ta fasa. Su na
fita sai taga Faduwa ta nufi wajen wata tsaleliyar mota
mai kyawun gaske, kalar baka mai farin
gilashi tar! Har shekin kyau take dan sabunta, ko ba'a fada
ba ka san sabuwa ce fil! Daga ledarta.
Cikin sauri Faduwa ta budewa Umaimah gidan baya, ta
shiga tana sanda gami da yiwa mutumin data iske a cikin
motar sallama. Ya amsa mata cike da fara'a gami da
juyowa a tsanake ya dube ta.
Abdul-Sabur Abdul-Rashid ta gani sai ta cika da mamaki
tana tunanin inda ya samo aron mota dan bata taba
ganinsa da mota ba.
Faduwa ta bude gidan gaba ta zauna, ya tashi mota suka
hau kan titi suka fara tafiya.
Umaimah ta leka fuskarsa ta ce ''happy birhday''. Ya yi
murmushi ya ce Na gode. Yayin da Faduwa ta hau
magana ba kakkautawa dan ita bata gajiya da
magana.
'Eh ko A,a ko ya ce rufemin baki kin fiye surutu' Abdul ya
fada mata, yayin da Umaimah ta kunshe baki tana dariya
dan ita dariya suke bata kamar wasu *yan tagwaye. Ita
Faduwa ta cika magana, ta
fuskanci tana damun Abdul-Sabur bashi da surutu.
Suka isa wajen da ake ajiye motoci suka sami waje suka
tsaya yayin da suka firfito zuwa cikin KL plaza. Suka nufi
babban wajen cin abinci, babu abinda babu na ci abinci
kasashe kala-kala sai wanda
kake so zaka zaba. Suna zama aka kawo musu takarda
mai rubuce da duk launin abincin da suke sayarwa a
wajen. Sai kowa ya shiga cankar abinda ya fi so ya ci,
shinkafa da salad sai *yar miyar gargajiya kaji kadai
Umaimah ta zaba.
Sai Abdul-Sabur ya ce a'a yayi mata kadan sai ta kara da
wasu abinciccikan dan shi so yake a cika kan teburin
dankar da abinci da abin makulashe.
Ta yi murmushi ''ta ce to a kawo komai ma duk sai a
hadu a ci. Ma'aikata sun ga ciniki sai suka hau rawar jiki
suka garzaya a rude suka hau harhadowa, ma'aikata a
layi suke ta zuwa suna ajiye farantai da kofuna a cike da
kayan alatu. Faduwa ta zabura ta mike zata je kicin.
Abdul-Sabur ya dakatar da ita da sauri.
Ya ce, ''Kin fiye rawar kai, wa kika ga yana shiga kicin,
kowa ba'a zaune yake ba su suke zasu kawo komai ba?
Faduwa ta mike gami da tabe baki ta ce, ''Ka ga tafiyata,
kai ma ka san babu yadda za'ayi in zo waje
in zauna dam sai na motsa.
Umaimah ta tuntsire da dariya ta bi Faduwa da kallo tana
mamakin irin wannan hali nata.
Abdul-Sabur ya yi dariya ya dubi Umaimah ya ce ''Kin
fara ganin halin makwabciyarki ko? Haka take
bata iya zama shiru.
Umaimah ta sake tuntsirewa da dariya ta gyara zama ta
dube shi ta ce ''Ina son halinta, tana burge ni dan tana da
kirki sosai. Dama ka aure ta, da zan so haka wallahi.
Ya yi firgigit ta dago da sauri ya dube ta cike da dinbun
mamakin yadda aka yi wadannan kalamai suka fito daga
bakinta a daidai wannan lokaci. Sai ya dan yatsune fuska
ya tambaye ta me ta ce, dan yana tunanin kunnuwansa
basu jiyo masa dai-dai ba. Data maimaita sai ya ji abun
da ta fada dazu shi ta maimata.
Ya gyara zama ya ce ''Me yasa kika yi wannan tunanin?
Ta yi murmushi ta ce, ''Kamar yadda na fada dazu tana
da kirki kuma ina tausayinta har yanzu bata
taba yin auren fari ba.
Sai ya sankare a zaune ya kasa amsa mata wannan
tambaya.
Faduwa ce ta taho dauke da babban faranti dauke da
katan kek da wukar yankawa ta zo ta ajiye a gaban AbdulSabur. Ya yi murmushi ya ce,
''Ke ni fa ba wani kek da zan
yanka.
Faduwa ta yi dariya ta ce ''Sai ka yanka yanzu kuwa.
Umaimah ta mike ta nufi kicin yayin da Abdul-Sabur ya
ce, ''Au kema kicin din zaki shigar musu irin na Yayarki?
Umaimah ta yi dariya ta kada kai ta tafi ba tare data ba
shi amsa ba. Sai Faduwa ce ta amsa masa ta ce
''Kada fa ka takurawa kanwata ka bar mu yau mu wataya
muna murna da zagayowar haihuwar dan
uwanmu.
Ya ce ''Allah Ya huci zuciyarku ban hana ku watayawa ba
ai.
Faduwa ta ciro kyamarar daukar hoto ta ce, ''Bari
Umaimah ta zo sai mu fara daukar hoto, kuma ka yanka
kek dinka. Yayana me zai hana mu bi yarinyar nan a
hankali har ta saki jiki damu sannan mu bayyana mata
manufarmu?
Abdul-Sabur ya zabura ya dubi Faduwa a gigice ya
tamabaya, ''Wacce manufa muke da ita a game da ita?
Ta yi dariya ta gyara zama sannan ta kanne ido ta ce ''Ah
maganar ka da ita mana, ni fa da gaske nake na maka
sha'awarta. Kai ka fi cancanta ka auri yarinyar nan dan
ina tausayawa rayuwarta, ta sha wahala gata marainiya.
Na yarda dakai, zaka iya rike ta amana.
Sai ya sulale ya mimmike a zaune akan kujerar da yake
zaune, ya daga kai sama saboda tsabar tashin hankali,
dimuwa, mamaki da firgici. Ya ji ko ya tsansa ba zai iya
dagawa ba saboda sanyin jiki.
Ya hau tambayr kansa da kansa.
Wai shin me yake faruwa da ni ne a yau? Yau me yake
shirin fado min cikin rayuwata ne haka? Me
yasa Umaimah ta yi min sha,awar in auri Faduwa itama
Faduwa ta yi min sha'awar ta yi min sha'awar in auri
Umaimah?
Shin mafarki nake yi ne ko idanuwana biyu? Anya kuwa
ba hade min kai suka yi ba suke shirin su waina ni ba?
Kai haba ya ma za'ayi a ce sun hada baki, yaushe suka san
juna ma? Ya zanyi kuma menene ya kamata in yi?
KARKSHEN LITTAFI NA 2..
_________(3)_____
Umaimah ta fito dauke da *yan gwangwanayen fulawar
roba a hannayenta ta zo ta jera akan tebur,
yadda teburin zai sake kayatuwa. Faduwa ta shiga
tarwatun kiran jama'ar da suke zazzaune suna cin
abinci, wai su zo su taya su yanka kek din birhday.
Masu hali irin nata na rawar kai da son wasa suka ta so
yuya guda har da wasu daga cikin ma'aikata,
ana tafi ana fadin. ''Happy birhday Abdul'' kamar yadda
suka ji Faduwa tana fada suma ita suke ta fada.
Takaici ya hana Abdul-Sabur sakat ya ji dama bai zo
wajen nan ba, a dole aka kewaye shi ana kirga daya har
zuwa goma sannan ya yanka kek, aka hau tafawa kamar
wani yaro karami. Sai Faduwa ta shiga daddatsa kek kowa
yana caka da colali yana ci. Hotuna iri-iri Faduwa ta dinga
yiwa Abdul-Sabur da Umaimah a kusa da shi, babu
abinda Umaimah take sai murmushi dan tabbas ta shaki
farin ciki a wannan fita. Bayan nan sai Faduwa ta yiwa
jama'a godiya game da yi musu tayin su zauna su ci
abinci tare da su, da yake kusan kowa an riga an kawo
masa nasa abincin kan teburinsa sai suka ki zama suka
koma in da suka fito suka zauna suka ci gaba da cin
abincinsu.
Suma su Faduwa suka zauna suka fara cin jifgin abincin
da yake jere akan teburin gabansu, daga gani abincin nan
ya fi karfin hanjinsu saboda yawa gashi kaloli dabandaban.
Duk wanda ya shigo kafin ya zauna sai Faduwa ta kirashi
tebur dinsu, ta yi masa ta yi in akwai abinda ya ke so a
ciki ya zauna ya ci ba sai ya saya ba sun saya da yawa
saboda bikin birhday da suke yi.
Abinci kadan Abdul-Sabur ya ci sai ya daina ci yana daga
zaune ya dubi Faduwa, ya juya ya dubi
Umaimah, sai ya yi sauri ya sunkuyar da kai, yayin da
kwalla ta cika masa ido yana tausayin kansu su dukka
ukun. Kasancewarsu gaba dayansu marayu ne, kuma baki
a kasar da babu danginsu. Haka su
dukka ukun bagware ne, ba su da mai kula da su,
kowannensu shi kadai a cikin gidansa kamar maye. Ya fi
tausayin matan ma akan kansa, rayuwar mace a
gurgunce ta ke muddin ta kai munzalin aure, kuma ba ta
yi ba.
Sai zuciyarsa ta shiga saka masa hanyoyi daban-daban da
zai bi don magance wadannan matsalolin
da suka addabe su.
Faduwa ta dubi Umaimah ita ma ta dubeta, gaba daya
suka tsurawa Abdul-Sabur idanu, tabbas sun ga ya sauya
yanayinsa, ya shiga halin tunani a dai-dai lokacin da suke
hayaniyarsu su kadai. Babu
wacce ta tambaye shi me yasa saboda kowacce ta san
dalilinsa na yin haka, sai dai dalilin kowacce daban, ya sha
ban-bam da na dayar.
Faduwa tasan tayi masa maganar ya auri Umaimah ta san
maganar ce ta ke yi masa zillo a zuciyarsa, ita ma
Umaimah ta san maganar data yi masa kan ya auri
Faduwa ita ce ta toshe masa a kahon zuci. Abin da ba su
sani ba shi ne, farin ciki maganarsu ta saka masa a rai, ko
kuwa damuwa, ya amince ko kuwa bai amince ba?
Shawarar da yayanke shine ya auri Faduwa Umaima
kuma ya aurawa Dan Aunty..lolx..
Ehemm. Ko ya kukagani en uwa.?
MAKWABTAKA 26
Kallon da suke yi masa shiyasa ya hanzarta farfadowa
daga duniyar tunani ya karkato hankalinsa gare su, ya
biye musu aka yi ta hayaniya da ciye-ciye. Karfe tara na
dare suka baro 'KL plaza, kai tsaye suka wuce da motar
wajen ajiye motocin da yake cikin gidansu. Yayin da suka
firfito kowannensu
cikin fara'a suke yiwa juna sallama da fatan Allah Ya tashe
su lafiya.
Faduwa da Umaimah suka nufi bangarensu, yayin da
Abdul-Sabur ya nufi na sa bangaren. A cikin lift Faduwa
da Umaimah hirarsu kawai suke yi cikin harshensu, wato
Hausa. Wasa da dariya gami da
dimbin nishadi ne ya tabbata a zukatansu.
Kaunar juna, gami da rashin jin dadin rabuwa suke ji a
cikin kalbinsu.
Faduwa ce ta ba Umaimah hannu suka gaisa gami da
rungume ta, ta sumbaci gefen kumatunta irin gaisuwarsu
ta Larabawa, a lokacin da aka zo hawa na goma sha
takwas wato gidanta. Lokacin
rabuwarsu ta zo kenan amma fa a yau. Kalmar karshe da
ta fadawa Umaimah ita ce 'Bissalam. Ta fice daga cikin lift
yayin da kofar lift ta rufe kanta,
umaimah da sauran jama'a suka karayin sama, a hawa na
goma sha tara Umaimah ta fice ta nufi gidanta fuskarta
cike da annuri, har waka take rerawa a hankali cikin
harshenta na fulatanci.
Wakar nan da suke yi a dandali ita da kawarta Matawata,
wacce suke kiran junansu kawata,
masoyiyata kuma makwabciyata.
Abun tambaya a nan shine Faduwa ce ta maye gurbin
Matawata, ko kuwa Abdul-Sabur ne?
Asuba ta gari Fadu-maimah-sabur!!!
Shigar kowannensu gida ba tare da bata lokaci ba ya yi
wanka da kuma sallar isha'i, bayan saka rigunan
baccinsu, sai suka haye gado yayin da kowannensu ya
shiga tunanin dan uwansa suna masu tunano abubuwan
da suka faru da su a
dazun nan. Haduwarsu ta zame musu tamkar a mafarki,
suna mamakin yadda haka ta kasance. Matsananciyar
shakuwa da kaunar juna nan da nan ta wanzu a ransu.
Bacci mai dadi ya kwashe su a lokaci daya, saboda sun
gaji ya hadu da mafarkai kusan iri daya, abubuwan da
suka faru dazun suke
maimaita gani a mafarki.
Umaimah ta yi firgigit ta bude ido tana mai murmushi a
fuskarta sai ta ga ashe fa a mafarki ne,
Abdul-Sabur ta yi mafarki yana yi mata magana.
Ya ce da ita, ''Umaimah kinga abin da nake fada miki ko?
Annabi (S.A.W) ya yi gaskiya da ya ce, ''dukkan musulmi
dan uwan musulmi ne''
Ta yi firgigit ta tashi zaune ta dafe kirji gami da jinjina kai
tana mai gasgata wannan maganar da ta ji a mafarki. Sai
ta yi cimak ta sauko daga kan gado ta je jikin tagar
dakinta ta daga labule ta leka gidan
Abdul-Sabur. A tsaye ta gan shi a jikin tagarsa aka yi katari
yana
kallonta, sai ta sake firgita ta saki labulen tagar da sauri
tana ambaton.
''Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un.
Anya wannan mutum ne?
Ta dade a tsaye a tsakar daki ta rike baki tana mamaki,
can ta suri filo ta fito falo kan doguwar kujera ta zauna,
bacci ya gagare ta, don haka ta tashi ta shiga kicin ta
tsaya, ta dade a tsaye sannan ta tuna kishirwa ta ke ji,
kasancewar an ci maiko dazu. Ta bude firij ta dauko
robar ruwa ta tsiyaya a
kofi ta kurba. Sai ta jiyo magana a waje kan baranda
kamar muryar Abdul-Sabur. Cikin sanda ta bude kofar da
zata kai barandar waje, tana budewa sai ga Abdul-Sabur
muraran shi ma atsaye akan barandarsa ta kicin yana mai
dubanta yana murmushi. Ya na magana amma a waya
cikin wani
yare wanda ba nata ba. Dan haka ba ta gane me yake
cewa ba, sai ta yi sauri ta tura kofar ta rufe ta gaggauta
kashe fitulun gidan gaba daya tana mai tottofa addo'o'i a
kowacce kusurwa ta cikin gidan.
Ta shige daki ta haye kan gado can cikin lungu ta
kudundune a cikin bargo tana ta makyarkyata saboda
tsoron daya kamata. Tana tunanin anya kuwa AbdulSabur mutum ne, ko kuwa aljani ne
yake shigarsa don ya
tsorata ta?
Da kyar ta yi bacci bayan da ta daina jiyo maganarsa da
kuma motsin shige da fitar da yake yi a cikin gidansa. Ko
bayan da ta yi baccin ma mafarkinsa ta ci gaba da yi har
yanzu dai nasihohin yake yi mata a mafarki,
wannan karon kuma babin mace ta yiwa mijinta biyayya
yake bayani.
TIkon Allah, wannan shi ake kira boyayyen al'amari,
ko mene ne ma'anar hakan? Allah Shi Ya barwa kanSa
sani.
Asuba ta gari Fadumaimasabur.
***************
Dif Umaimah ta bace kwana biyar ma ba su sake ganinta
ba, haka ba sa jin motsinta a gidan, a makaranta ta ke yini
idan ta taso sai ta wuce Bukit bing tang ta ci abinci a
restaurant bayan ta zazzagaya malls sannan ta dawo gida
da daddare ta kwanta, ko fitila ba ta kunnawa balle a san
tana ciki. Amma koda yaushe MAKWABTAnta suna cikin
ranta, kuma ba ta da mummunan zato a kansu,
saboda ta saba da zaman kadaici, shi yasa ba ta damu ta
neme su ba.
Ranar juma'a bayan masallci tana cikin tunaninsu,
sai kuwa ta ji bugun kofa gami da jiyo muryoyinsu, babu
tantama tasan su ne sai ta rasa dalilin jin farin ciki a cikin
zuciyarta. Da sauri ta bude musu kofa bayan ta zumbula
dogon hijab.
Yadda ta ke murna da ganinsu har sun fita murna,
saboda dariyar da ta ga suna bangalawa. Ta yi musu iso
zuwa cikin falonta suka shigo suka zauna akan doguwar
kujera su biyu a jere. Ta zauna a kujerar da ta ke
fuskantarsu cike da ladabi ta duka ta gaishe su, sannan ta
koma ta gyara zama ta dube
su ta yi dariya, ta furta kalmar da gaba dayansu suka
dimauce, aka hau kallon-kallo.
Cewa ta yi, ''Kun ba ni sha'awa da na ganku a tare, Allah
Ya tabbatar da alkhairi, mafarkina ya zamo gaskiya.
Musamman Faduwa ta fi Abdul-Sabur rashin fahimtar
abin da Umaimah ta ke nufi, ga rashin wadatacciyar
Hausa, ga rashin sanin ainihin kan maganar, saboda ba ta
san maganar da Umaimah ta fadawa Abdul-Sabur ba a
kanta. Ita ma kuma yanzun nan ta sake furtawa AbdulSabur sabuwar maganarsa da
Umaimah shi ne ma dalilin
da yasa ta taso shi a gaba don su zo su ganta duk da ita
ma
tana tsoron furatawa Umaimah wannan batu. Tana
gudun kada ta ki amincewa kuma ta shiga gudunsu, don
tasan halinta. Duk da Abdul-Sabur bai bata goyon baya ba
akan aniyarta ta hada shi da soyayya da Umaimah ba,
har ya kan yi fushin gan-gan idan tayi masa maganar,
amma ta san nokewa yake yana so yana kaiwa kasuwa.
Shi ma kuma ya kasa fada mata abin da yake zuciyar
Umaimah na yunkurin hada aure da ta ke yi.
Faduwa ce ta takurawa Umaimah da tambayoyi akan ta yi
mata FASHIN-BAKI akan maganar da ta yi dazun. Hausa
cikin Hausa Umaimah ta sake rikita mata kwakwalwa, sai
Faduwa ta dawo turanci dan
ta ji Hausar ta gagare ta, duk da haka Umaimah ta goce
ba ta bari ta fahimci abin da ta ke nufi ba.
Abdul-Sabur ya gane, dariya kawai yake kyakyata musu
daga karshe dai ya kawar da hirar ya shigo musu da wata
hirar wacce ta shafi kowannensu,
wato hirar makaranta da shirin fara jarabawa.
Umaimah ta mike cikin nutsuwa ta ke tafiya ta nufi kicin
dinta, ba jimawa ta fito hannayenta dauke da kwalin
lemo da kuma kofuna guda uku, ta kawo tsakiyar kujeru
(center table) ta shiga tsaiyaya
musu, ta durkusa ta mikawa kowannensu sannan ta sake
tashi ta shiga kicin.
Faduwa ta dubi Abdul-Sabur ta yi murmushi, magana ta
ke yi masa cikin rada.
Ta ce ''Ka ga abin da nake fada maka ko? Yarinyar nan ta
dace da rayuwarka, nutsattsiya ce ga ladabi.
Sai ya harareta ta kawai ya sunkuyar da kai, sai ta
kyalkyale da dariya.
Umaimah ce ta fito dauke da farantin tangaran da 'cake'
da biskit a cikinsa ta kawo ta ajiye a gabansu,
ta koma ta zauna suka ci gaba da hira da kallon talabijin.
Faduwa ta kurbi lemo, ta gyara zama ta ce,
''Umaimah ba ruwanki da neman MAKWABTANki ko za ki
shekara ba ki gansu ba ko?
Umaimah ta yi sauri ta dubi Abdul-Sabur, yayin da ya yi
saurin kawar da kansa gefe tamkar bai san abin da suke
cewa ba. Kunyarsa ta ke ji saboda nasihohin da ya dade
yana yi mata akan ta sauya wannan mugun halin na kin
mutane. Ta yi saurin sauya hira, amma sai Faduwa ta sake
jeho mata wata tambayar.
Ta ce, ''Ba kya neman mutane a waya ko ba ki zo inda
muke ba, sai mu dinga gaisawa a waya, koda
yake ko lambobinmu ma ba ki karba ba.
Wannan karon ma Umaimah Abdul-Sabur ta sake kallo,
yayin da yaki yarda su hada idanu, ya ci gaba da matsa
remote yana sauya tasha a talabijin.
Faduwa ta ce, ''Ba ni lambarki, ga tawa.
Ta dauko wayarta tana jiran Umaimah ta karanto mata
lambobin. Takaicin tonar asirin da Faduwa ke kokarin yi
mata ta toshe zuciyarta, ba ta so aka yi
wannan hira agaban Abdul-Sabur ba, saboda kada ya zaci
ba ta sauya ra'ayinta ba har yanzu.
Cikin sanyin murya ta ke ba wa Faduwa amsa ''Ai ba ni da
waya.
Don firgita Faduwa har da dafe kirji, ta dauki dogon salati
kai ka ce mutuwa aka yi.
Ta ce ''Kamar ya ya baki da waya? Ta bata ne ko ba ki taba
yin waya ba daman can a rayuwarki?
Umaimah ta yi dan murmushin karfin hali, ta ce ''Ban
taba yin waya ba daman can a rayuwata.
Kallo daya Abdul-Sabur ya yi musu ya juyar da kansa ya
ci gaba da kallon talabijin.
Faduwa ta zungure shi, ta ce ''Aboki, ka ji ikon Allah, wai
Umaimah ba ta da waya, a rayuwarta ma bata yi waya ba,
ko ta zaci a ruga take har yanzu?
Su dukka ukun suka kyalkyale da dariya.
Abdul-Sabur ya ce, ''Matsalata da ke ke nan, kin cika
kwakwazo, meye abun mamaki don bata da waya?
Kowa fa da ra'ayinsa.
Faduwa ta ce, ''Da mamaki mana yadda duniyar nan ta ci
gaba, almajirai a cikin kauye ma rike waya suke yi balle
ita da ta ke birni. Birnin ma irin Malaysia, a Malaysia ma a
babban birnin Kaula
Lumfur, kuma a jami'a. Haba Umaimah me yasa haka, ya
ya kike da *yan gidanku, samarinki, da kawayenki?
Abdul-Sabur ya tsurawa Umaimah ido yana jira ya ji
amsar da zata bayar, sai ta ki magama ta sunkuyar da
kanta kasa, murmushi kadai ta ke yi.
Faduwa dai ba ta daina mamaki ba, haka ba ta daina yi
mata tsiya ba, har sai da Abdul-Sabur ya mike tsaye ya ce
zai tafi masallaci, ya ji ana kiran sallar la'asar.
Faduwa ta tashi ta bi shi suka fice.
Umaimah ta raka su har kofar bakin lift suka yiwa juna
godiya, sallama, gami da fatan alkhairi suka
shige lift suka tafi, ita kuma ta p dawo gida tana maijin
sanyi a ranta, kasancewar a halin yanzu tana samun baki
a gidanta, ta sami wadanda suka san da ita suka damu da
lafiyarta, wadanda zata yi hira da su har su saka ta dariya.
Bayan kwanaki biyu da zuwan su Faduwa gidanta,
ranar lahadi da yamma Umaimah ta shirya ta rufo
gidanta ta shiga gidan Faduwa don ta gaishe ta. Faduwa ta
yi matukar mamaki gami da farin cikin ganinta. Ta mike
da sauri ta rungume Umaimah ta kamo hannunta ta
zaunar da ita akan kujera. Sai a
lokacin Umaimah ta dubi mata biyu da suke zaune a kan
sauran kujerun. Ashe baki gare ta, daya
inyamura, daya *yar Malaysia. Uhum! Faduwa mai
mutane, kawayenta kala-kala daga kowacce kusurwa ta
duniya tana da kawaye mata da maza.
Umaimah ta daga musu hannu ta gaishe su, gaisuwar dai
ta hello da hi ce, don ba ta ga alamar musulunci a tattare
da su balle ta yi musu sallama. Suka amsa mata cikin
fara'a su ma yayin da Faduwa ta gabatarwa kawayenta
Umaimah, sannan ta gabatar da su ga Umaimah. Sun
jima suna hira
bayan sun ci, sun sha, Umaimah ta yi musu sallama
kasancewar magruba ta kusa. Su ma lambar wayar
Umaimah suke tambaya. Faduwa ta yi sauri ta ce, ''Ina da
ita, zan baku anjima. Saboda ta ga Umaimah ta rasa
amsar da zata ba su.
Bayan tafiyar Umaimah sun dade suna yiwa Faduwa
zancenta cewar, tana da kirki ga hankali. Sannan ta ba su
sha'awa yarinya kyakkyawar gaske kamar ba *yar Africa
ba.
Faduwa ta yi musu alkawarin zata kawo musu Umaimah
har gidajensu
wata rana.
Misalin karfe goma na safiyar wata litinin Umaimah ta
bude barandar kiicin dinta don shanya hankicin da ta
gama goge-gogen gidanta. A tsaye ta iske Abdul-Sabur shi
ma akan barandarsa yana shan iska, sun kwana biyu ba
su hadu ba ko akan hanya. Ta dan razana da ganinsa, ta yi
kamar zata koma ciki, sai ta daure, ta dake, kasancewar ta
daure kanta da dankwali duk da riga da wandon
bacci ne a jikinta, amma dogaye ne ba kanana ba. Suna
hada ido sai suka yiwa juna murmushi, ta duka ta gaishe
shi.
''Umaimah daman kina nan?
Kwana biyu kin buya.
Abdul ya tambaye ta.
Cikin kadabi ta ba shi amsa. ''Ina nan, lafiya kalau.
Ta ci gaba da shanya, ya gyara tsayuwa ya ce, ''Ba a
ganinki sosai, ko makaranta ce? Koda yake masu
ganinki suna ganinki, Faduwa ta ce kusan kullum sai kun
hadu, idan ba ta je gidanki ba, ke kina zuwa. Har ma kun
je unguwa jiya tare.
Umaimah ta yi murmushi, ta gyada kai ta ce, ''Haka ne. Ya
gyada kai, ya ce ''Yana da kyau, kuma na ji dadi
da samun wannan canjin. Ki ci gaba da yin hakan,
saboda zaman kadaici ba dadi.
Ta yi dariya ta ce, ''Insha Allah zan ci gaba da yin haka.
Ya ce, ''To na gode idan ba zaki damu ba da yamma mu
hadu a gidan Faduwa ina son magana da ke.
Sai ta ji zuciyarta ta harba nan da nan ta ji hankalinta ya
tashi, ta shiga mamakin dalilin neman ta da yake yi.
Mamaki cike a fuskarta a bayyane ta dube shi cikin
sanyayyiyar murya ta tambaye shi, ''Lafiya? Ya yi
murmushi ya gyada kai, ya ce, ''Kar ki damu, ba wata
matsala ba ce face alkhairi.
Ta gyada kai a sanyaye ta ce, ''Allah Ya kaimu yammar.
Ta juta ta shiga gida.
Ta dade a zaune akan kujera tana sake-sake a zuciyarta
tana ayyano mata abubuwa daban-daban da ya sa yake
nemanta anjima a gidan
Faduwa. Ko dai maganar nan da ta yi masa za'a tayar,
wacce ta yi masa na ya auri Faduwa, yake so
ta maimata a gaban Faduwa? Idan dai haka ne ai ta
kwana gidan sauki, sai ta maimaita ba wani abu ba ne,
alkhairi ta ke so ta hada.
Daga karshe ta mike cimak ta je ta yi wanka, ta shirya ta
fito zuwa makaranta tana da darasi da
karfe goma sha biyu. Dai-dai get din gidansu ta ci karo da
Abdul-Sabur da Faduwa a cikin tsaleliyar
motarsa za su fita da alama makaranta za su tafi. Sai da
suka rage gilashin motar ta hango su,
sannan ta gane su ne, suka yi mata izini ta shigo su tafi.
Zata yi gardama Abdul ya ce ta shigo su tafi ba ya bukatar
wani bayaninta. Ta bude gidan baya ta zauna, ya ja mota
suka fara tafiya.
MAKWABTAKA 27
Daga dukkan alamu dalibai da malamai a yau sun cika da
mamaki da suka ga Umaimah tana magana
da wasu bil'adama har ma da shiga motarsu. Sai kowa ya
yi ta kallon Abdul-Sabur da Faduwa suna ta yi musu
jinjina bisa namijin kokarin da suka yi har Umaimah ta
aminta da su. Musamman kawayenta *yan Nigeria kuma
*yan garinsu suka
yi tsuru-tsuru suna kallonta suna kallon mutanen da suke
cikin mota, da alama dai sun san ba *yan uwanta ba ne,
amma kuma ga shi ta saba da su. Abdul-Sabur ya dubi
Umaimah, ya ce, ''Karfe nawa za ki tashi in zo in dauke ki?
Ta girgiza kai, ta ce, ''Kar ka damu, zan dawo da kaina, ai
ba dadewa zan yi ba yau.
Faduwa ta ce, ''To mu zauna ki shiga ki yi lecture ki fito
mu ma sai ki raka mu tamu makarantar da yamma sai
mu dawo tare.
Umaimah ta kyalkyale da dariya ta ce, ''Haba Aunty
Faduwa, ya za'a yi ku zauna ku jira ni kamar wata Sarki?
Ku je makarantarku. Kada ku jira ni, ni ai ba ni da nisa, na
gode Allah Ya saka muku da alkhairi.
Faduwa da Abdul-Sabur ma suka yi mata fatan alkhairi,
ya ja motarsa suka tafi, yayin da Umaimah ta juya ta dubi
dumbin idanuwan da suke kallonta.
Ta shiga karanto kula'uzai a zuciyarta don kada baki ya
kamata. Tabbas an saka mata ido a makarantar nan
hakan ya samo asali ne ta sanadiyyar rashin kula su da ta
ke yi, kuma jama'a da dama suna son shiga harkarta.
*************************
Umaimah ba ta baro gidanta ba sai bayan da ta idar da
sallar magruba. Ta ci sa'a kuwa tana shigowa
gidan Faduwa ko zama ba ta yi ba, Abdul-Sabur ma ya
shigo, Umaimah ta dube su ta yi murmushi. Ta ce, ''Ku yi
min afuwa na makara ban zo da yamma ba kamar yadda
na yi alkawarin zan zo, na yi bacci
ne ban tashi ba sai bayan la'asar sosai, shine ya sa na bari
sai da na yi sallar magruba sannan na shigo.
Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce ''Ba damuwa,
tunda yamma na zo muke ta jiranki ga shi na samu na je
masallaci na yi sallah nima, na dawo a dai dai ke ma kin
zo.
Ta yi tsuru-tsuru tana jiran abin da zai ce mata, ta ji shiru
bai yi magana ba, Faduwa ce kawai ke ta zuba kamar
bushasshiyar kanya. Labarinta ta ke ta ba su tun tana
firamare yadda ta yi kin ji. Suka sha dariyarsu har da
kyakyatawa.
Abdul-Sabur ya gyara zama ya dubi Umaimah ya ambaci
sunan, sai ta ji wani abu ya tsargo daga kirjinta don
fargaba. Cikin lallausar murya ta amsa masa gami da
tsura masa ido tana son ta ji abin da yake shirin fada.
''Kina da lambar wayar *yan gidanku?
Ya tambaye ta.
Nan da nan ta cika da mamakin irin wannan tambaya da
ta fito daga bakinsa.
Sai ta rasa amsar da zata ba shi. Ya lura da hakan sai ya yi
murmushi ya mika hannu kan teburin da ya ke gabansu
ya dauko wani dan madaidaicin kwali ya hau budewa. Ya
zaro wata tsaleliyar waya kirar
Nokia E5 ya mika mata, ya sake zaro layin waya ya mika
mata, ta karba a sanyaye kuma cike da mamaki, tambaya
ce a cike da bakinta ta gagara furtawa.
Faduwa ta ce, ''Wayarki ce yayanmu ya siyo mana iri
daya, nima kinga tawa can a caji.
Umaimah ta dubi Abdul-Sabur da sauri shi ma ya dube
ta, sai ta sunkuyar da kai kasa ta yi dan murmushi.
Ta ce, ''Na gode Yayanmu, amma ka yi hakuri bana so in
saka ka asara in karbi wayar in ajiye ta don ba zan yi
amfani da ita ba.
Abdul-Sabur ya tsuke fuska, ya ce, ''Ni dai na baki, idan
kin so za ki iya jefarwa a bola.
Daga dukkan alamu Umaimah ba ta ji dadin wannan
kalmar da ta fito daga bakin Abdul-Sabur ba, nan da nan
sai ta ji hawayen takaici ya fara kwaranya daga
idanuwanta.
Faduwa ta zabura ta je ta rike ta tana mai lallashinta tana
ba ta hakuri.
Ta juyo ta dubi Abdul-Sabur ta ce, ''Ka sa ta kuka fa
saboda kalmar da ka fada mata. Kasan fa ita *yar a lallaba
ce.
Ya yi ajiyar zuciya ya daga gira, ya ci gaba da kallon
talabijin bai ce da su komai ba.
Umaimah ta hasala ta ajiye wayar akan tebur ta zabura ta
mike tsaye zata fice, Faduwa ta rike ta tana ba ta baki.
Cikin kuka Umaimah ta ke magana, ta ce, ''Anti ki kyale ni
in tafi gida, shi ya fi min sauki. Ni bana son waya, bana
bukatar in rike waya a rayuwata.
Faduwa ta ce, 'Duk da haka tunda ya siyo miki sai ki karba
ki yi godiya, bai kamata a gabansa ki ce ba kya so ba. Yana
da dalilinsa da yasa ya ce ki rike waya. Ki dauka ki sakata a
caji ta kwana, sannan ki saka layinki in an kira ki dauka
daman ba a ce sai kin kira kowa ba.
Umaimah ta girgiza kai ta ce, ''Ba zan tafi da ita ba da
gaske nake, bana so in rike waya.
A fusace ta warci mukulllin gidanta ta fice, Faduwa zata bi
ta Abdul-Sabur ya dakatar da ita da hannu
alamar ta tsaya kada ta bi ta. Faduwa ta dawo ta zauna a
sanyaye.
Ta ce, ''Haba Abdul kai da kasan lallabata ake yi ya zaka yi
mata gatse-gatse alhali kasan halinta
baudaddiyar yarinya ce. Ya yi murmushi, ya ce, ''Ina sane
na yi mata haka, akwai dalili.
Faduwa ta gyara zama ta tambaya, ''Me ye dalilin?
Ya yi murmushi ya ce, ''Za ki ji nan gaba.
Faduwa ta ce, ''Koma dai maye dalilinka ka jawo mana
yanzu, tunda ranta ya baci sai mun yi rabin shekara
muna bin kanta kafin ta fara kula mu. Ai ka fi kowa sanin
wahalar da muka sha kafin ma ta fara amsa gaisuwarmu.
Mun samu ta fara karkatowa kuma ka dagula mana
lamuranmu. Yanzu ga shi
soyayyar da nake shiri ginawa a tsakaninku ka rusa min.
Ya harare ta, ya ce, ''Waye zai yi soyayyar da karamar
yarinyar da har yanzu ba ta mallaki hankalin kanta ba? Ni
ai ba haka nake ba.
Faduwa ta bude baki don mamaki tana duban AbdulSabur, ta ce, ''Yau kuma da bakinka
kake fadar haka?
Nasan kana sonta. Wai me yake faruwa ne a tsakaninku,
ta yi maka laifi ne?
Abdul-Sabur ya yunkura ya mike ya ce, ''Ki saka mata
wayar a caji ta kwana da safe ki saka mata layi ki kai
mata.
Faduwa ta amsa masa da ''to'' cike da ladabi.
Ya fice ba tare da ya sake cewa komai ba, ya nufi gidansa.
Da alama dai babu walwala a tattare da shi yau.
Faduwa ta kamu da mamakin halin fushi da Abdul-Sabur
ya shiga yau wanda ba ta taba gani ba. Alhali tunda safe
suke tare ba ta ga bacin rai tattare da shi ba, sai yanzu.
Ta aiwatar da abin da ya umarce ta da ta yi. Gari na
wayewa karfe takwas na safe a kofar gidan Umaimah ta yi
mata. Ta danna kararrawa. Umaimah ta yi mamaki da jin
ana danna mata kofa, amma
mamakin ba shi da yawa tasan dayan biyun, idan ba
Faduwa ba ce, Abdul-Sabur ne, kuma zancen dai
na waya ne. Daman idanunta biyu tana zaune a falo tana
kallon wani film baccin safe ta gagari idanunta na daren
ma kadan ta yi, ta rasa dalilinta na shiga wannan
damuwa, saboda sun sami dan sabani da Abdul-Sabur.
Ta tashi da sauri ta je ta bude kofar, tabbas tunaninta ya
zama gaskiya, Faduwa ta gani tsaye a
bakin kofarta fuskarta cike da murmushi. Ita ma ta yi
mata murmushi gami da yi mata izini ta shigo.
Suka shiga suka zauna Faduwa ta zaro waya ta mika mata
Umaimah ta langwabar da kai gefe tana shirin bude
shafin wani sabon kukan. Cikin shesshekar kuka ta ce,
''Bana son na rike waya a rayuwata shi ne kadai dalilina
na kin hada waya.
Faduwa ta girgiza kai, ta ce, ''Umaimah, kada ki zama
mace mai yawan taurin kai, ma'ana mai
gardama, kasancewarki mace wacce zata yi aure ta zauna
a karkashin wani bai dace ace haka halinki yake ba. Maza
ba sa son mace mai gardama, musamman Yayana AbdulSabur mutum ne mai
saukin kai, ba ya shiri da mai gardama. Tunda ya siyo ya
baki ya kamata ki karba ki yi godiya. Yanzu
ma shi ya aiko ni ya ce na kawo miki, ki karba ki rike ba
dadi mayar da hannun kyauta baya. Umaimah ta mika
hannu a hankali ta karba ta ajiye a gefenta a sanyaye,
sannan Faduwa ta ji dadi a ranta. Faduwa ta zaro wayarta
ta kira lambar
Umaimah nan da nan ta hau ruri. Umaimah ta tsurawa
wayar ido da kallo.
Faduwa ta ce, ''Ita ce lambata, ki yi saving Umaimah ta
gyada kai ba tare da ta ce komai ba.
Faduwa ta mike ta nufi hanyar fita yayin da Umaimah ta
ke yi mata rakiya har bakin kofa.
Faduwa ba ta daina yi mata nasihohi ba, akan ta cire
damuwa, ba a kanta aka fara samun matsalar rayuwa ba,
haka ba a kanta za a kare ba. Don haka ta saki jikinta ta yi
walwalarta ta saba da sababbin mutanen da ba su santa a
baya ba.
Bayan Faduwa ta tafi Umaimah ta dawo ta zauna a kusa
da wayar ta buga tagumi tana tunani da sakesaken yadda zata salwantar da wannan
waya kada ma ta
jawo mata matsala da tone-tone. Don ita ta buya a
duniyar da babu wanda ya santa, ba ta so a tono ta.
Wayarta ce ta hau ruri abinka da rashin sabo, sai ta daka
tsalle ta mike tsaye, ta tsorata tana shirin ta
zura da gudu. Sannan hankalinta ya kawo kan wayar ta
tuna ashe waya ta yi sam ta manta. Ta dawo ta zauna tana
ajiyar zuciya, yayin da ta jawo wayar tana ta kallo har ta
katse ba ta amsa ba. Daga
dukkan alamu ta gane lambar irin ta dazu ce, ta Faduwa
ce. Ba ta gama kallon lambar ba aka sake
kira, ta amsa a sanyaye ta yi mata sallama.
Faduwa ce ke magana cikin walwala, ta ce, ''Yauwa, ita ce
lambar tawa na kira in shaida miki na iso gida lafiya.
Kuma ga cajar wayarki a gidana duk sanda
kike son caji ki zo ki dauka.
Umaimah ta yi murmushi, ta ce, ''To na gode Antina,
Allah huta gajiya, Allah Ya bar zumunci.
Suka kashe wayar a tare. Umaimah ta hau gunguni tana
magana ita kadai,
''kawai ta takura min da kira, shiyasa ma suka hada min
wayar dan su hanani sukuni.
*****************
Tunda Umaimah ta ajiye wayar a daki a karkashin filo fiye
da kwanaki uku ba ta sake waiwayarta ba. Babu irin kiran
da Faduwa ba ta yi mata ba shiru babu amsa, haka idan
ta fice zuwa makaranta tunda safe har yamma likis ba ta
dawowa gida.
Shin darasi ne yake hana ta ta shi da wuri ko kuwa
saboda wayar da aka hada mata ne, ta zame mata
tamkar dodo a gidan shi yasa take guduwa? Oho! AbdulSabur ya lura da hakan cewar ba
ta dawowa da wuri,
tunda aka bata waya don haka bai taba garajen kiranta ba
ma kada ta zaci manufar hada
wayar ke nan.
Yana tsaye akan barandar gidansa tun daga can
kololuwar nesa ya hango tana dawowa daga makaranta a
yammacin wannan rana. Yana daga sama ya zuba mata
ido yana kallo, tafiya ta ke kanta a sunkuye a kasa, ba ta
kallon kowa, sai ya shiga mamaki irin wannan hali nata na
ko in kula da mutane.
Kafin ta hau sama sai ya yi saurin barin barandar don
kada ma su hadu. Ya lura a kufele ta ke da shi
saboda ya yi mata mummunan laifi da ya fitar da kudinsa
ya sai mata waya, kuma ya tilasta mata ta
karba dole.
Tana shiga dakinta wayarta ta dau ruri karkashin filo, da
farko sai ta razana har da dafe kirji taji kara a karkashin
filonta. Can ta tuna ashe waya ce, ta mika hannu da sauri
ta dauka, ta ga Dr. Faduwa ce.
Kafin ta amsa waya ta katse, missed call 49 ta gani duk na
Dr. Faduwa har cajin waya ya kusa karewa.
Sai ta yi tagumi tana tunani, ita kanta ta san ba ta
kyautatawa Faduwa ba, nauyi da kunyarta suka addabe
ta. Faduwa mai kaunarta ce, bai kamata ta dinga share ta
ba tabbas.
Faduwa ce ta ke kira har yanzu, kunya ya hana ta dauka,
don haka ta yanke hukuncin tashi ta tafi gidan Faduwa a
wannan lokaci, wannan ita ce hanya kadai da Faduwa
zata goge wannan abin da ta saka a rai cewar wulakanci
ne ya hana ta daukar waya.
Ta ci sa'a ta iske Faduwa a gida, tana ganin Umaimah sai
ta yi farin ciki gami da ja mata kunne ta murde a hankali.
Ta ce, ''Kin cika taurin kunne Umaima, kin jefar da wayar
ko?
Umaimah ta yi murmushi ta fito da wayar daga aljihun
wandonta (jeans) ta nuna mata.
Ta ce, ''Ban yar ba, a gida nake manta ta idan zanje
makaranta.
Faduwa ta kwashe da dariya, ta ce, ''Au wayar ta ki ma
kike mantawa a gida? Lallai a gaishe ki, tsabar wayar ba ta
gabanki ke nan. Anya Umaimah rayuwa zata yiwu a haka?
Ya kamata ki sauya ra'ayinki. Nawa kike a shekaru,
rayuwar ma yanzu kika fara da har zaki zama haka.
Umaimah ta zauna a sanyaye ta yi ajiyar zuciya, ta yi
tagumi tana duban Faduwa, ita dai ba ta gajiya da yi mata
nasiha. Ta karbi wayar ta dudduba sai ta kyalkyale ta yi
dariya.
Ta ce, ''Ban da ni babu wanda yake yi miki waya?
Umaimah ta gyada kai, ta ce, ''Babu wanda ya taba
kirana. Faduwa ta ce, ''Abdul-Sabur bai taba kiranki ba? Ai
yana da lambarki tunda shi ya siyo mana sim card din.
Kafin Faduwa ta rufe bakinta sai taji kaurin abincin data
dora yana shirin kamawa nan da nan ta arta
da gudu zuwa kicin. Shigarta kicin ke da wuya sai AbdulSabur ya yi sallama gami da
daga labulen kofar falon ya
shigo cikin nutsuwa. Nan da nan Umaimah ta daga kai da
sauri ta dubi mai shigowa,
sannan ta amsa sallamar ita ma cikin nutsuwa. Sai ta yi
sauri ta sunkuyar da kanta kasa don kunya da nauyin
abin da ta yi masa. Kan ka ce kwabo ta sulalo daga kan
kujera ta gaishe shi cikin harshen Hausa.
Ya fada cike da fara'a ''ta shi ki zauna ba sai kin sauko
daga kan kujera ba in za ki gaishe ni.
Ina Faduwa?
Ta nuna kicin da yatsanta ta fada cikin girmamawa, ''Tana
kicin yanzu ta shiga.
Ya kwallawa Faduwa kira ta fito da sauri tana mai maraba
da zuwan MAKWABCINTA kuma abokinta.
Su dukka ukun a zaune suke akan kujeru, Faduwa ce ke ta
labari, tunda Umaimah ta sunkuyar da
kanta kasa ta tattakure ba ta sake dagowa ta dube su ba.
Wayar Umaimah akan tebur (center table) ta fara ruri,
ma'ana tana nunawa caji ya kusa karewa wato (battery
low), su dukka ukun suka kalli junansu.
Faduwa ta yi murmushi, ta ce, ''Ga cajarki can a wajen
soket, ki saka wayar a caji ga ta nan har zata mutu kamar
a kasarmu Nigeria inda ake rashin wuta har caji ya kare
waya ta mutu.
Daga Abdul-Sabur har Umaimah babu wanda ya yi
magana. Umaimah ta mike a sanyaye ta dauki wayar, ta
je ta saka ta a caji, daga nan ta dubi kofar fita, ta juyo a
hankali ta dube su ta yi dan murmushi, ta yi musu
sallama ta ce zata tafi gida.
Faduwa ta zabura ta ce, ''Me yasa zaki tafi gida alhali
muna zaune muna hira har an dora mana abinci ya kusa
dahuwa.
Umaimah ta yi murmushi, ta ce ''Alhamdulillah ai a koshe
nake, ban dade da cin abinci ba. Faduwa ta yatsune fuska
ta ce, 'Ko ba zaki ci abinci ba, ai sai ki zauna ayi hira in kin
je gidan ma ke kadai ce me za ki yi? naku akulun IB
MAKWABTAKA 28
Umaimah ta kara kutsa kai kofar fita, ta ce, ''Ai ina da
ayyukan yi ne a gidan, kuma ina so na yi karatu.
Faduwa ta juya ta dubi Abdul-Sabur ta ce, ''Ka taya ni
rokonta ta ki zama. Ya dubi Faduwa ya juya ya dubi
Umaimah sai ya juya ya ci gaba da kallon talabijin bai ce
da su
komai ba.
Faduwa ta yi ajiyar zuciya ta tabe baki, ta mike tsaye kafin
ta daga kai har Umaimah ta bace daga bakin kofar, ba ita
babu ko inuwarta.
Faduwa ta wawuro wayar Umaimah da cajar da sauri ta
biyo ta waje tana kwalla kiran sunanta.
Umaimah da Faduwa sun dade a tsaye a bakin lift suna
magana, Faduwa tana nuna rashin kyautawa
da Umaimah ta ke yi wajen rashin sakin jiki su saba har
yanzu. Ita kuma Umaimah tana amfani da wasu
hujjojinta wajen kare kanta. Daga karshe ta karbi wayarta
suka yi sallama ta tafi gidanta.
Faduwa ma ta dawo gida, ta iske Abdul-Sabur a zaune a
inda ta bar shi.
Babu yadda Faduwa ba ta yi da Abdul-Sabur ba akan ya
ce wani abu game da al'amarin Umaimah, ya ki magana.
Faduwa ta shiga zulumi akan wannan sauyin al'amari da
yake gudana tsakanin
Abdul da Umaimah Bello.
Ta fara tambayar kanta, ''Shin Abdul-Sabur ya yi fushi ne
da Umaimah ko kuwa da ni yake fushi ni da na kawo
maganar so ya ji ya tsani daga ni har Umaimah?
Don Faduwa ta fuskanci baya son maganar soyayya
ballantana maganar aure a rayuwarsa. Ko kuwa wata
*yar aljana ce ta aure shi ya ke gudun bil'adama?
Allah Shi Ya barwa kansa sani. Ta bi Abdul-Sabur da kallo
a lokacin da ya yi cimak ya mike har ya fice da alama
babu walwala a fuskarsa,
babu annuri sam a tare da shi.
Faduwa ta yi tagumi tana tunani, Umaimah ta dagulawa
yayanta lissafi,
ya fara shiga halin da bata saba ganinshi a ciki ba. Ita dai
a da wasa da dariya suke yi a koda yaushe
baya fushi. Ta jiyo kauri a kicin, abincinta ya fara konewa,
ta zabura da gudu ta shiga kicin tana magana ita kadai a
lokacin da ta ke kashe wutar.
Ta ce, ''Uhm, ina can ina tunani abincina zai kone a banza
saboda son hada soyayyar da ba mai yiwuwa ba. Allah Ya
yi mana jagora Ya zaba mana abin da ya fi alkhairi.
***********************
Abdul-Sabur ne ya fito daga get din gidansu cikin
tsaleliyar motarsa da sanyin safiyar laraba da alama dai
sauri yake zai tafi makaranta. Dai-dai lokacin Umaimah
ma ta fito kamar ta ci da kai don sauri. Ita
ma rataye da jakar na'ura mai kwakwalwa a kafada
(laptop).
Tana hada ido da shi sai ta yi turus da alama ta dan
razana, taso a ce akwai lungu da zata shige ta buya
da ta labe idan ya tafi sai ta fito. Ya gangara gefe ya tsaya
yana jiranta ta karaso tana tafe tana sanda
dole dai ta iso gare shi dai-dai saitin tagar da yake zaune.
Sai yayi sauri ya sauke gilashi ya leko da kai ya dube ta ya
yi murmushi, sannan ya ambaci sunanta.
Ta yi dan murmushi ta duka ta gaishe shi.
Ya ce, ''Ina za ki je ne?
Ta ce, ''Makaranta, ina da jarabawa. Ya gyada kai, ya ce,
''Af ku ma kun fara jarabawar, ni ma jarabawar zan yi. Ki
shigo in fara sauke ki sai na wuce.
Ta girgiza kai, ta ce, ''A'a ka tafi kawai zan karasa ai da
sauran awa daya kafin mu shiga har zan karasa
ma ba a fara ba, kada ka makara. Ya girgiza kai gami da
yunkurawa ya bude mata kofar gaba ya ce, ''Ki shigo in
kai ki ba damuwa ai.
Nauyi, kunya da fargaba ne suka rufto mata a cikin
zuciyarta. Nauyinsa ta ke ji, saboda ba su saba ba,
ba ta san wacce irin hirar zata yi masa ba, ga shi daga ita
sai shi yau babu Faduwa sarkin hira. Kunyarsa ta ke ji
saboda abubuwan da ta yi masa a baya da kuma rashin
kyautawar da ta yi masa akan
tsaleliyar wayar da ya fitar da zunzurutun kudinsa ya saya
mata ta ce bata so.
Sannan fargaba ta ke kada jama'ar makarantarsu su
ganta da shi kamar yadda rannan aka jeru ana kallonta
da su. Dadinta ma wancan lokacin akwai Faduwa a zaune
a gidan gaba, yau kuwa daga ita
sai shi. Shin wanne irin kallo da fassara mutane za su yi
mata game da wannan canjin da suka gani?
Hannayenta da kafafuwanta har karkarwa suke da ta zo
shiga motar ta zauna a hankali ta rufo kofar motar, ya ja
suka fara tafiya. Duk da makarantar babu nisa daga
gidansu, amma ta kagu su karasa
ya sauke ta ya tafi ya bar ta.
Tunda ta sunkuyar da kanta kasa ta damki jakarta kai ka
ce in an ce kulle zata ce cas ta arta da gudu.
Kallo daya ya yi mata, sai ya dauke kai ya lura da halin da
ta shiga, don haka ya fasa jero mata dimbum tambayoyin
da suke cikin ransa.
Ya kunna CD yayin da wani kida mai dadi ya fara tashi
gami da wata zazzakar waka tana fitowa,
wakar ba da Hausa aka yi ta ba, haka ba da Turanci ba ce.
Ta dago da kai a hankali ta dube shi, kauyanci ya hana ta
jero masa tambayoyi game da wakar. Ko ba ta fada ba
tabbas ya san tana so ta
tambaye shi wannan wanne yare ne? Da suka hada ido sai
ta yi sauri ta sunkuyar da kai kasa, ya yi murmushi ya
dube ta.
Ya ce, ''Kina da tambaya ne?
Ta ce, ''A'a.
Ya ce ''To ni ina da tambaya. Kin san sunan mawakin
kuma da sunan yaren da ya ke wakar?
Ta yi murmushi, ta ce, ''ba zan sani ba, saboda yaren
Hausa, Fulatanci da Turanci kadai nake ji, shi
kuwa ba irin su ya ke yi ba. Ya gyada kai, ya ce, ''Haka ne,
amma ai ya kamata ki tambaye ni saboda ki karu, kin san
tambaya tana kara ilimi, haka duk yaron da zai yi kokari a
rayuwarsa za ki ga yana da yawan tambaya. Ko ba haka
ba?
Umaimah ta yi murmushi ta gyada kai ba tare da ta dube
shi ba, kuma ba ta yi magana ba.
Ya ce ''Wannan mawakin sunansa 'Akuri Afomsa' dan
kasar Ghana ne, da yaren 'Asanti' yake wakar.
Ya na magana akan soyayya yana fadar zafin rabuwar da
ya ji a lokacin da ya rasa budurwarsa.
Umaimah ta dago da sauri ta dube shi, sai ya yi mamakin
kallon da ta yi masa tamkar tana tuhumarsa da wani laifi
game da furucinsa.
Ya dan yatsune fuska, ya ce, ''Lafiya ko na yi laifi ne da na
fada miki fassarar wakar? Ko dai kina ganin
kamar ina tsokanarki ne dan kin baro Ilah ko Abdul-Basi?
Ta girgiza kai ba tare da ta yi murmushi ba ko magana.
Daga nan Abdul-Sabur ya ja bakinsa ya yi shiru, don ya
fuskanci duk nacinsa Umaimah ba zata saba da
shi ba, ba ta da niyyar yin hakan.
Sabuwar waka ce ya sake sakawa, ita ma dai mawakin
Ghana ne mai suna 'Kwabula-Kwabula, shima da yaren
Asanti ya ke rerowa, Umaimah ta tambaya.
''Ita kuma wannan akan me ya ke yinta?
Abdul-Sabur ya yi mamaki da jin wannan tambayar ta
Umaimah, sai ya ji farin ciki a ransa. Ya ce, ''Ya na waka
ne akan mutuwa da ta raba shi da wadanda ya fi so a
duniya, wato mahaifansa, da kuma masoyiyarsa.
Umaimah ta yi shiru kanta a sunkuye a kasa tana dagowa
sai ya ga kwalla ta cika mata idanu.
''Lafiya kike hawaye? Abdul-Sabur ya tambaya cikin
gigicewa mai tsanani.
Ta yi sauri ta sharce hawaye da gefen gyalenta. Ta girgiza
kai ta ce, ''Wani abu na tuna shine ya sani
kuka.
Abdul-Sabur ya ce, ''Yafindo ko? Yi hakuri ba ke kadai ba
ce marainiya. Ki tuna fa ni da Faduwa babu uwa babu
uba, gara ke da sauki tunda Baffa yana nan. Fatanmu
Allah Ya gafarta musu, Ya saka su a aljanna, Allah Ya kai
mu inda suka je a sa'a.
Babu wanda zai yi saura a duniya.
Ta sake surnano da hawaye mai radadi, ta ce, Amin.
Shi wannan mawaki bai yi waka akan yara kanana da suka
rasa uwarsu ba alhali bata mutu ba?
Abdul-Sabur ta ji hankalinsa ya tashi da wannan
tambayar tata, ya fahimci da *ya*yanta da ta baro ta ke.
Sai ya girgiza kai, ya ce, ''Bai yi waka a kansu ba.
Amma ai yaro don ya rabu da mahaifiyarsa alhali tana
raye a duniya bai zama maraya ba, za su hadu wata rana.
Dai-dai lokacin da ya zo makarantar ya sami waje ya
tsaya sannan ya yi mata fatan samun nasarar jarabawa.
Ta amsa da, ''Na gode, sai anjima.
Ta yunkura zata fice, sai ta ji ya kira sunanta. Ta juyo da
jajayen idanunta da suka jike sharkaf da hawaye, ta dube
shi.
Ya ce, ''Ina wayarki?
Ta yi saurin sunkuyar da kai kasa, amsa ta gagare ta.
Ya yi ajiyar zuciya ya ce, ''Kin baro ta a gida ko? To abin
da nake bukata a wajenki shi ne, ki yi min
alfarma ki nemo min lambar wayar Hanif a wajen
abokanku, na san suna waya a junansu, ke ce dai
ba kya waya da su. Ki karbo min lambar ina so in yi
amfani da ita. Yau nake so kada ki ce min kuma kin
manta. Ta gyada kai da alama dai ta cika da mamaki
amma bata iya tambayarsa meyasa ba. Ta fita daga
motar,
tana shirin rufowa ta sake ji ya ambaci sunanta, sai ta
fasa rufe kofar ta amsa masa cikin ladabi.
Ya ce, ''Karfe nawa zaki tashi ne yau?
Ta ce, ''Karfe sha biyu. Ya ce, ''Ni sha daya zan tashi zan
biyo miki mu koma gida, sai in karbi lambar Hanif din,
kada ki manta ki karbar min.
''Me zaka yi da lambar Hanif?
Ta tambaya cike da damuwa.
Ya fada cike da gadara, ''Me ake yi da lambar waya bayan
kira?
Zan kira shi ne kawai, kada ki damu bawai zan tona ki ba
ne daga inda kika buya. Insha Allahu sai alkhairi.
Ta dan yi jugum can ta gyada kai, ta ce, ''Zan tambayo
maka lambar amma sai da yamma zan dawo gida, kada
ka damu ba sai ka zo daukana ba. Ya gyada kai, ya ce, ''Ba
damuwa, sai kin dawo din,
Allah Ya bada sa'ar jarabawa.
Ta amsa masa da, ''Amin na gode.
Ta gaggauta rufo masa kofar mota ta yi saurin barin
wajen. Ta kuwa yi sa'a babu jama'a a farfajiyar
makarantar sosai, kasancewar sassafe ne. Abdul-Sabur ya
dade a zaune a cikin mota kamar ba shi ne mai saurin
nan ba, ya kasa tukawa ya tafi kasancewar damuwa,
tausayi gami da jimamin hawayen da ya gani ya zubo
daga idanuwan
Umaimah.
Tabbas Umaimah ta kasance abar tausayi, kuma abar
tausayawa. Ta kasance marainiya, kuma ta bar danta ko
*ya*yanta tamkar marayu.
Zafafan hawaye ya dinga digowa daga cikin idanuwansa,
har ya isa makaranta. Ya tuno da mahaifansa musamman
mahaifiyarsa da ta sha
fama da su suna kanana. Mutuwa ta dauke ta ga shi yanzu
sun kawo karfin da za su iya taimakonta,
amma ba ta nan. Tabbas duk mutumin da ya yi kokarin
raba uwa da danta imaninsa ragagge ne,
saboda tsananin soyayyar da uwa ta ke yiwa danta. Allah
ne kadai isasshe, Shi ne mai rayawa,
kuma mai kashewa, bayan Shi babu wanda zai raba
soyayyar nan.
*****************
Abdul-Sabur bai sake haduwa da Umaima ba sai bayan
kwanaki uku, wato ranar asabar da yamma.
Tabbas ya san gudunsa ta ke yi shi yasa ba ta yarda ta
hadu da shi ba. Yana kwance akan doguwar kujerar
falonsa ya hangota a tsaye akan baranda tana shakar
daddadar iskar da ta ke busowa a yammacin wannan
rana bayan da ruwan saman da aka yini ana yi ya dauke
dif!
Ya yi wuf ya mike ya fito barandarsa sai gasu kiri- kiri
suna kallon juna. Ya yi mata murmushi gami da yi mata
cikakkiyar sallama. Ta amsa masa ita ma
gami da gaishe shi.
Ya amsa mata cike da fara'a, ya ce ''Ya ya jarabawar?
Karatun ne ya sa kika buya?
To Allah Ya taimaka. Ta ce, ''Amin. Ga sakonka ma na
karbo ba mu hadu ba shi yasa ban baka ba.
Ya ji dadi da jin haka, sai ya yi dariya, ya ce, ''Yauwa na
gode, amma ki ajiye min zuwa gobe da safe misalin karfe
goma na safe mu hadu a gidan Faduwa. A ciki-ciki ta
amsa masa, daga dukkan alamu ya fara takurawa
rayuwarta fa. Tana jin nauyinsa ba zata iya yi masa musu
ba.
Abdul-Sabur ya lura da canji daga fuskarta, amma sai ya
yi kamar bai san ta yi fushi ba, ya ci gaba da
yi mata tambayoyi game da jarabawa, eh ko a'a kadai ta
ke ambato yayin da ta shiga tunanin yadda zata shige gida
ta rabu da shi.
Da ya gane sai ya yi mata sallama ya shige abunsa ya
barta a tsaye tana hararar kofarsa.
Asuba ta gari Umaimah Bello!!
****************
Washe gari ranar Lahadi kenan ta dade tana sake-sake a
ranta ta ji kamar ta je gidan Faduwa su hadu
ko kada ta je. Karfe goma har ta wuce da minti goma
Umaimah na zaune a falonta bayan ta shirya
tsaf ta kasa tashi ta fito.
A bayyane ta ke mita, ''Wai shi wannan mutumin ba zai
daina shiga harka ta ba? Lallai-lallai sai ya yi min
katsalandan a cikin al'amurana? Ni daman tunda na
ga ya siyo min waya na san akwai abin da yake shiryawa.
Ina ruwansa da lambar Hanif?
Wayarta ce ta dau kara, ta zabura ta dauko ta duba,
lambar Faduwa ce ta shigo. Sai bayan da ta gama hararar
wayar gami da siraran tsaki guda uku a jejjere, sannan ta
dannan wayar ta kunbura kumatu ta rada sallama kamar
dole.
Baiwar Allah, Faduwa ba ta san abin da ake yi mata ba a
nan, ita sai fara'arta ta ke tana kyakyata dariya.
Ta ce, ''Umaimah kin tashi kuwa? Ga mu nan a nan mun
hadu muna jiranki.
''Kun hadu kuna jirana ke da su wa?
Umaimah ta tambaya cike da kidimewa.
Faduwa ta sake kyalkyalewa da dariya ta ce,
''Matsoraciya, mai gudun mutane. To mu biyu ne ni da
Abdul. Ta murguda baki sau biyu, sannan ta ce ''Na fito
ina hanyar zuwa gidanki ma.
''Sai kin karaso''. Inji faduwa. Sannan suka kashe wayar
su dukka biyun.
Bayan ajiye wayarsu da kimanin mintina biyar,
Umaimah Bello ta bayyana a gaban Abdul-Sabur da
Faduwa.
Zuciyarta babu dadi, amma tana karfin hali tana ta yin
murmushi da ba ta shirya ba. Da ta duka ta gaishe su sai
ta sami kujera a gefen su ta zauna tana mai tsananin
fargabar abin da zai ce mata.
Abdul-Sabur ya gyara zama ya karkata gaba dayansa yana
dubanta, ya ambaci sunanta sannan ya dora da bayanai.
''Umaimah, dalilin da yasa na ce ki nemo min lambar
Hanif ba wani abu ba ne illa ina so ki kira shi da
layinki ku gaisa, ba wai in kun gaisa yau shikenan ba, a'a
ku ci gaba da gaisawa har ma ku dinga ziyartar juna
tamkar ke da kaninki Sabitu.
Dalilina shi ne, ko za ki ki kula kowa a Malaysia bai kamata
ki ki kula Hanif ba, saboda dalilan da kika fi
ni saninsu. Hanif mai kaunarki ne, haka mahaifinsa ya yi
miki halaccin da bai kamata ki yarda su ba.
Umaimah ta zuba masa ido kawai tana kallonsa, ji ta ke
tamkar ta kurma ihu saboda dabaibayin da yake shirin
lauya mata. Tabbas gaskiya yake fada mata,
kuma ta yarda da hakan, amma fa ba karamin aiki yake
shirin ya ballo mata ba a safiyar wannan rana.
Ta fada a ranta, ''Me ya kawo ni wannan gida da zama da
har na hadu da mutum mai naci da shisshigi? Na yi da
sanin saninka Abdul-Sabur.
Gaskia dole na tada Umaimah ta koma wani anguwar
daban. Wannan takuran da mai yayi kama..
MAKWABTAKA 29
Ba ta gama tunaninta ba ya katse ta, ya ce, ''Ina lambar
tasa?
A sanyaye ta mika masa karamar takarda wacce ke dauke
da sunan Hanif da lambar wayar daga kasan sunan. Ya
karba ya duba ya tabbatar lambar ingatacciya ce, sai ya
dago ya dube ta.
Ta yi kicin-kicin da fuska tabbas ba za a dauki lokaci mai
tsawo ba zata fashe da kuka. Don haka sai ya murtike
fuska ya fuskanci ana fara lallashinta zata rushe da kuka,
koma ta sami damar yin fushi ta fice.
Ya fada cikin kasaitacciyar murya, ''Ba ni wayarki.
Ta mika masa nan da nan. Ya tambaye ta, ''Akwai kudi?
Ta girgiza kai, ta ce, ''Ban san ko akwai kudi a ciki ba. Ya
shiga duba wayar ya ga ko sau daya ba ta kira
wani ba balle a kira ta bayan Faduwa babu wanda ya taba
kiran wayar. Ya yi ajiyar zuciya ya girgiza
kai saboda takaici. Akwai kudi a ciikin wayar saboda layin
da aka siya da kudi a ciki.
Faduwa ta tsura musu ido tana kallon ikon Allah, tabbas
ba don Abdul-Sabur ya gargade ta da kada ta yi magana
ba, da tuni ta tunzura Umaimah da magana.
Ya saka lambobin ya yi sabin sunan Hanif, sannan ya kira
shi. Bugu daya ya dauka, Abdul-Sabur ya yi masa sallama,
sannan ya gabatar da kansa. Ya ce, ''Sunana Abdul-Sabur,
daga Kaula Lumpur, dan uwan Umaimah ne. Ina fatan ka
san Umaimah Bello ko?
Daga dukkan alamu Hanif ya cika da mamaki. Ya amsa
cikin sauri.
Kwarai na san Umaimah. Lafiya, me ya faru da ita?
Abdul-Sabur ya ce, ''Lafiya kalau, wannan ma lambarta ce
sai yanzu ta hada waya, shi ne zata yi maka magana.
Abdul-Sabur ya mikawa Umaimah waya ta karba a
sanyaye. Sai da Hanif ya ji muryarta ya saki jikinsa
ya tabbatar ita din ce. Ya tambaye ta tambayoyi masu
yawa, sai ta kasa amsawa nan da nan hawaye ya fara
kwaranya.
Ya ce, ''Anti Umaimah, me na miki ba kya nemana?
Na kira Samir dan ajinku rannan na ce ya ba ki waya in
gaishe ki ya ce ba kya yi masa magana, ba zai kai miki
waya ba. Na kira Aisha Bingyal ita ma ta ce ba kwa
magana ba zata kai miki waya ba. Na shigo garin naku
ranar wata lahadi na ziyarci gidajen dukka *yan garinmu,
na rasa mutum daya
da ya san gidanki balle a rako ni. Haba Umaimah meye
duniya? Me yasa kike gudun *yan kasarku,
*yan uwanki don kin zo kasar fararen fata.... Ta katse shi
cikin kuka, ta fara magana, ''Hanif, ba haka ba ne, ba
gudunku nake yi ba
wallahi wasu dalilaina suka sa na ware kaina daga gare ku.
Ka yi hakuri Hanif, ka cewa Baba ma ya
yafe min don Allah.
Sai dukka biyun suka fashe da kuka,
kuka ya ci karfin Umaimah har ta cire wayar daga
kunnenta ta kifa kai akan gwiwarta.
Abdul-Sabur ya yi sauri ya karba ya ci gaba da magana da
Hanif.
Hanif ya matse hawaye, ya ce, ''Na dade ba ni da lafiya
watannin baya, ke ce ta farko wacce Babana ya tambaya
saboda yana ganin ke ce tamkar *yar uwata
makusanciyata, ke ya kamata ki zo kaina don har na fita
hayyacina. Ya yi mamaki da aka ce ba a san inda kike ba,
kuma tun ranar da muka iso rabona da ke kenan. Ya yi
takaicin barina da kika yi, har yau yana tambaya ta ke. Na
shaida masa kina nan lafiya, kuma kina Makaranta
abokaina *yan makarantarku suna ganinki.
Ko sanda ya turo mana da kudi watanni biyu da suka
wuce ya ce in je in neme ki, in tambayeki ki
kin sami kudin da ya turo miki? Shine lokacin da nake ta
yiwa su Samir waya ba su nemo min ke ba, na zo da kaina
ban ganki ba na hakura na koma,
sannan na shaidawa Baba ban ganki ba.
Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce, ''Hanif kada ka damu,
yanzu ga ka ga Umaimah, ga lambarta nan ka dauka.
Kuma ka turomin da lambar Babanka ta wannan layin
yanzu zata kira shi. Hanif ya sake matse hawaye ya ce'
''To, zan turo
maka yanzu.
Suka yi sallama suka kashe waya.
Ba jimawa sako ya shigo Abdul-Sabur ya duba ya ga Hanif
ne ya turo lambar Babansa.
Ya dago ya dubi Umaimah har yanzu ba ta dago da kanta
ba, tun sanda ta kifa kai akan cinya ba ta daina kuka ba.
Ya ambaci sunanta, ta dago a hankali da jajayen
idanuwanta ta dube shi.
Ya ce ''Goge hawayenki ga lambar Baban Hanif zan kira
ku yi magana. Hanif ya ce Babansa ya turo muku kudin
da ya saba turo muku duk shekara. In ban manta ba kin
ce miliyan dai-dai yake ba ku ko?
Yana tambaya wai kin sami kudin a account dinki?
Umaimah ta gyada kai ta ce, ''Eh kudin ya shigo.
Abdul-Sabur ya zazzare ido don mamaki ya kurawa
Umaimah ido sai ta sunkuyar da kai kasa ya juya ya dubi
Faduwa ta buga tagumi tana kallonsu. Ya sake juyowa ya
kalli Umaimah sannan ya tambaye ta.
''Da kika sami kudin kin kira Baban Hanif kin yi masa
godiya?
Ta girgiza kai ta ce, ''Ba ni da lambarsa shi yasa ban kira
ba. Ya yi shiru har zuwa lokaci mai tsawo, ya kasa
magana. Can ya dago ya dubi Umaimah wacce har yanzu
ta ke sharce hawaye da hankicin da Faduwa ta miko
mata.
Ya ce, ''A ganinki kin kyauta da ba ki yiwa mutumin da ya
aiko miki da wadannan makudan kudi godiya ba
Ta yi shiru ba ta amsa masa ba.
Ya yi ajiyar zuciya, ya ce, ''Allah Ya kyauta. Don ya
fuskanci al'amarin Umaimah ya girma har yana so ya
fi karfin tunaninsa.
Sannan ya matsa lambar Baban Hanif. Ta yi ta ringin har
ta katse bai amsa ba, yayin da Abdul-Sabur ya ci gaba da
kira ba kakkautawa. Hankalin Umaimah ya tashi matuka
zuciyarta ta hau dukan uku-uku tana fargabar abu biyu.
Na farko, yadda Alh. Nasir zai karbe ta don dole zai yi
fushi da ita saboda gaskiya ta tapka masa laifi. Na biyu,
tana fargabar kada a kira shi a gaban Lamijo kawarta
kishi ya kamata alhali sun boye mata zuwanta Malaysia.
Ta yi zumbur ta mike tsaye kamar wacce aka mintsina. Ta
ce, ''Kada ka yi masa maganata, sai ka tabbatar ba a gida
yake ba saboda labarin da na baku game da yadda muka
yi da matarsa Lamijo.
Kafin Abdul-Sabur ya ce wani abu Alh. Nasir ya kira
lambar da yaga Missed call rututu. Kafin ya amsa
Abdul-Sabur ya ce da ita ta kwantar da hankalinta ta
koma ta zauna ya san abin da zai ce masa.
Ya dannan da sauri ya amsa, ''Hanif dan albarka, ya naga
ka canja layi kuma, ko ka yarda wayar taka ne? In ji
Baban Hanif.
Abdul-Sabur ya dukar da kai kasa, ya ce, ''Alhaji ina wuni.
Ba Hanif ba ne, yanzu dai Hanif din ya turo min da
lambarka. Sunana Abdul-Sabur Abdul-Rashid, ni ma dan
kasarku ne Nigeria. Kana hanya ne ko kana gida? Ina so
na yi magana da kai.
Alh. Nasir ya ji hankalinsa ya tashi matuka sai ya zaci wata
matsala ce ta sami dansa, musamman da
ya sha rashin lafiya kwanaki. Yana fargaba ko ciwon ne ya
tashi.
Nan da nan jikinsa ya dau bari, muryarsa ta yi ta
makyarkyata ya tashi zaune daga kwanciyar da
yake. Don alokacin da Malaysia suke karfe goma sha daya
na safe, a Nigeria kuma karfe shida ne na
yamma banbancin awanni bakwai ne a tsakani.
Alh. Nasir ya ce, ''A'a, ai na fito kofar gida muna shirin yin
sallar magruba. Lafiya, me yake faruwa ne?
Abdul-Sabur ya ce, ''Lafiya kalau Alhaji kada ka damu,
tunda sallah za ku yi idan ka idar ko gobe da safe za muyi
maganar.
Alh, nasir ya girgiza kai, yayin da ya yi wuf ya mike tsaye.
Ya ce, ''Ba damuwa, ina ma Abuja ni kadai ne, ba'a kira
sallar ba.
Abdul-Sabur ya yi mumushi, ya ce, ''To ba damuwa ranka
ya dade, a nan ina tare da *yarka kuma kawar matarka
Umaimah.
''Umaima Bello! Umaimah!!
Alh. Nasir ya tambaya ya sake nanata sunan.
Abdul-Sabur ya ce, ''Sai yanzu ta hada waya tun zuwanta
ba ta da waya. Muka kira Hanif ya turo mana lambar
wayarka.
Alh. Nasir ya ce, ''Wannnan wacce irin rayuwa ce?
Me muka yi mata da ta ke gudunmu? Haba Malam kai ma
ka san Umaimah ba ta kyauta min ba.
Taimako da nake mata ba zan fasa ba saboda don Allah
nake yi, a wajenSa nake neman lada.
Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce, ''Ka yi hakuri Alhaji, ba
yanzu zaka fahimce ta ba, ni zan yi maka
bayanin dalilinta. Kamar yadda ka sani Umaimah tana da
matsaloli da tashin hankalin rashin uwa, *yar uwa, miji
da kuma danta da dan *yar uwarta.
Alh. Nasir ya gyada kai, ya ce, ''Haka yake, ta ba ni labari.
To amma ai duk ya wuce, Allah Ya masanya mata rayuwa
mafi alkhairi. A tunanina ta warware
ta fitar da waccan matsalolin da suka addabi rayuwarta.
To ashe in dai damuwa zata saka a ranta ba ta iya yin
karatun ma daya kai ta kenan kudi ake kashewa a banza.
Abdul-Sabur ya duka ya ce, ''Ranka ya dade tana karatu
sosai ma kuwa, ba ta da matsala. Ga ta ku fara gaisawa
tukunna. Umaimah ta dafe kirji tun sanda Abdul ya fara
waya da Baban Hanif, saboda tashin hankali. Hawaye ne
kawai yake zubowa face-face tana jiyo duk abin da suke
cewa.
Ta yi sallama cikin girmamawa da shesshekar kuka,
sannan ta duka ta gaishe shi cikin harshen fulatanci. Ya
amsa gami da tambayarta lafiyarta da kuma karatunta. Ya
dora da nuna mata rashin kyautawarta da rashin tunani
akan hukuncin da ta yankewa kanta na fita daga harkar
kawaye da *yan uwa. Ba ta neman kowa ta yi dif! Kamar
wacce ba ta duniyar. A matsayinsa na uba ya dade yana yi
mata fada, nasiha da jan kunne busa kuskuren da ta tafka
cikin harsunan nan uku, Hausa, Turanci da Fulatanci
yarensu.
Kalmar, ''I am sorry sir, Alhaji yi hakuri, Baba mutubi'am.
Amsar da ta ke ta ba shi ke nan har ya yi mata sallama ya
kashe waya.
Da alama Baban Hanif ya yi fushi da Umaimah,
amma hawayen nadama, tuban da ta ke yi da hakurin da
ta dinga ba shi ya sanyaya masa zuciya matuka. Har ya
dora mata doguwar addu'a kafin ya ajiye wayar. Wannan
karon kukan dadi da samun sauki daga kullutun da ya
dankare mata a zuciya ta ke fitarwa.
Hakika yau Umaimah ta dan ji sanyi daga tsantsar
damuwar da ta dade tana addabarta.
Abdul-Sabur ya dauko wayarsa ya dauki lambar Hanif da
ta babansa sannan ya mika mata wayarta. Kalmar da ya
fada mata ta karshe wacce daga ita ya mike tsaye ya fice
ita ce, ''Umaimah ki yi hakuri ki
daina kuka, don ba zai yi miki maganin matsalarki ba. Ki
yi addu'a sannan ki yi hakuri sai kuma ke da kanki ki
gyara lamuranki da jama'a. Idan kika yi haka za ki inganta
rayuwarki, kuma ki ji dadinta duniya da lahira. Sai
anjimanku.
Ya fice ya bar su a zaune,
Umaimah ba ta daina kuka ba, sabon shafi ma ta bude na
kuka. Yayin da Faduwa ta rungume ta tana lallashi tamkar
wata *yar jaririyar goye.
Umaimah ta kasa tafiya gida a gidan Faduwa ta yini, suka
dafa abincin rana suka ci, suka yi sallar azahar da la'asar,
suka yi kallon talabijin suka yi ta hira.
Hakika Faduwa ta zauna ta bawa Umaimah shawara game
da yadda zata yi mu'amala da jama'a. Ta gargade ta da ta
canja halayenta, domin shi mutum rahma ne. Dole ta
canja wannan ra'ayin nata na kin kula mutane da gudun
danginta da *yan kasarta.
Ya zama dole ta bi Abdul-Sabur a hankali har ya samar
mata mafita. Amma ko da wasa Faduwa ba ta
sako mata maganar soyayyar da ta ke shirin kullawa a
tsakaninta da Abdul-Sabur ba, saboda kada Umaimah ta
zaci da wata manufar yake kula da ita.
Kuma tana gudun bacin ran Abdul-Sabur kada ta furta
wata kalma da zai yi fushi da ita. Umaimah ta
fara saduda, a yau ta fuskanci rashin kyautawarta barobaro a zahiri, wacce ta yiwa
Alh. Nasir da dansa Hanif.
''Tabbas na san Abdul-Sabur mutum ne mai fadar gaskiya
komai dacinta, haka yana kokarin
kwatantawa. Ba ya fushi, kuma bai damu da duk bakar
maganar da za a fada masa ba. Umaimah take fada a
ranta. Umaimah ta sake yiwa Faduwa sha'awarsa don
tabbas zata yi dace da miji na gari idan har hakan ta
kasance.
*******************
Tsakar dare misalin karfe uku Umaimah na zaune a
tsakiyar gadonta, ta mike kafa don bacci ya kauracewa
kwayar idanunta. Ta fuskanci kuka ma ba zai yi mata
wannan magani ba, sai addu'a.
Tana ta jan carbi tana karanto 'hailala da istigfari,
sannan lahaula wala kuwwata illa billahil azim.
Fitilar dakin Abdul-Sabur ce aka kunna nan da nan taga
hasken ya hasko mata daki, don haka sai ta tsurawa dakin
ido. Da alama ya tashi daga barci, shi yasa ya kunna
fitilar. Ta tashi a hankali ta je jikin
windo ta daga labule tana duban inuwarsa yana ta kai
kawo a cikin dakinsa. Ba ta ankara ba sai ganinshi ta yi a
jikin windonsa yana kallon windon dakinta, sai ta yi sauri
ta durkusa tana kyautata zaton ya ganta. Sai ta ga ya
gyara labule ya sake rufewa, ya koma ciki da alama
magana yake yi a waya. Ya wuce zuwa falonsa sai ta ji
motsi ya bude kofar kicin ya shiga. Tana jin karar bude
firij ya zuba lemo a kofi ya sha, ya bude kofar barandar
waje ya fito baranda duk tana sanda tana hango shi. A
halin yanzu in ta yi sa'a zata iya jiyo abin da yake cewa,
saboda dare ne kuma harshen Hausa ya ke magana.
Tana tsaye a cikin kicin a makale a jikin kofa, sai dai kash,
ba zata iya bude kofar baranda ta fito ba,
saboda zai ganta. Babu tantama ta ji ya ambaci sunana
Baban Hanif daga dukkan alamu da Alh.
Nasir yake waya. Kwatsam sai ta ji ya ambaci sunanta
baro-baro.
Ya ce, ''Alh Umaimah tana da hankali, amma tana neman
taimako wajen kula da ita don kada ta shiga wani hali na
bakin cikin rayuwa, Allah ma dai Ya kiyaye.
Ta yi wuki-wuki ta rasa yadda zata yi ta jiyo sauran abin
da ya ke fada, don ya koma cikin gida ya rufo
kofar. Tana hango inuwarsa a zaune akan dinning table
yana hada shayi har yanzu wayar na sakale a kunnensa
yana magana. Tabbas sun shafe fiye da awa guda cur
suna maganarta.
Ta jawo wayarta ta duba tsaf, babu lambar Abdul-Sabur a
cikin lambobin da ta ke da su, lambobin
mutane uku ne kacal a ciki, daga ta Faduwa, Hanif sai ta
Babansa.
Ta ji duk ta damu kanta, sai ta ji abin da suke fada amma
kuma babu hanyar da zata ji don haka ta
cirewa kanta damuwa, tasan koma me za su fada alkhairi
ne. Duk laifin da ta yiwa Alh. Nasir tasan Abdul-Sabur
yana da wayon da zai kare ta. Dole ma Alh. Nasir ya ji
sanyi a ransa in dai Abdul-Sabur ya jawo masa hadisai da
ayoyin alkur'ani. Jikinta ya yi sanyi ta tashi ta dauro
alwala ta hau nafilfili har aka kira assalatu, ta yi sallah ta
sha ragargazo addo'i akan Allah Ya yaye mata duk wani
abu da yake damunta na kunci a rayuwarta.
MAKWABTAKA 30
Washe gari litinin ce amma ita ba ta da jarabawa, don
haka ba zata je makaranta yau ba.
Ta fito ta tsaya akan baranda tana shakar sanyayyiyar
iskar da ta ke kadawa. Abdul-Sabur ne ya hango ta, ya yi
kamar zai fito su gaisa sai ya fasa ya fuskanci ba ta son a
cika shisshege mata. Ya shirya tsaf cikin bakar riga da
wando na suit ya fice
kasa.
Tana daga sama ta hango giftawarsa ya sauko, sai ya
wuce zuwa gareji ya dauko motarsa. Bai dago da kansa
ba balle tasan ya ganta a tunaninta bai san tana tsaye
akan baranda tana kallonsa ba alhali ya sani.
Tana tsaye tana leke har ya fita daga get din ya figi motar
ya hau titi, daga dukkan alamu sauri yake yi yana da
jarabawa da sassafen nan. ''Tabbas ka yi dace da hali na
gari, Allah Ya ba ka mace ta gari Abdul-Sabur. Umaimah
ta fada a cikin zuciyarta, yayin da hamma ta hana ta sakat
saboda baccin da ta ke ji, ta kwana idonta biyu. Sai yanzu
baccin ya zo. Hawaye ne yake kwararowa daga idanunta
da zarar ta yi hamma, sai yinta take ba kakkautawa,
mafita daya ce ta je ta kwanta ta yi bacci, amma sai ta
cika tumbinta zata yi bacci daga
dukkan alamu tabahuwa zata iya hana ta baccin.
Kan ka ce kwabo ta shige kicin ta jona butar ruwan zafi
(kettle), nan da nan ta tafasa ta hada shayi ta
sha da biskit. Daman yawancin abincinta ke nan, ba ta
cika cin abinci mai nauyi ba, shi yasa har yanzu kiba ta
gagare ta.
Da kyar ta ke takawa ta shiga daki, da rarrafe ta hau gado
saboda tsananin baccin da ya yi mata nauyi a ido. Abu na
farko da ta fara tunawa shine:
''Shin ko yaya Abdul-Sabur ya ke ji shima da ya kwana
yana yawo yana waya bai runtsa ba?
Da safe bai yi bacci ba ya fita zuwa makaranta.
Ta fada a bayyane ''Ka ga bayin Allah masu kaunar *yan
uwa musulmai, matsalar wani ta zama
matsalarsu. Allah Ya saka masa da alkhairi.
Daga nan ta rufe ido bacci mai dadin gaske ya rufeta, sai
ta dora da mafarkai masu dadi.
Umaimah ta yi mafarki Alh. Nasir ya zo yana fara'a yana
ambaton sunanta har ya ce da ita tare muke da kawarki
Lamijo zo mu je inda ta ke ku gaisa.
Umaimah ta hau murna a cikin mafarkin tana fadin,
''Alhamdulillah da Lamijo ta fahimce ni ta bar zargina.
Sai taga Abdul-Sabur ma a mafarkin ya yi murmushi ya
gyada kai, ya ce, ''Dauki takalmanki sababbi ki saka ki je
ku gaisa da kawarki.
Ta yi zumbur ta bude ido, sai ta ga ashe mafarki ta ke yi.
Hakika mafarkin nan ya bata mamaki matuka. Sai ta tofa
addu'a Gabas da Yamma, Kudu da Arewa ta canja
yanayin kwanciyarta ta ci gaba da barci.
Mafarkai makamantan wadannan dai ta ci gaba da yi.
Bacci ya yi bacci abu kamar wasa, har karfe uku saura
mintina na rana sannan Umaimah ta farka daga baccin
nan da ta ka yi, shi ma a sanadiyyar wayar da Hanif ya
rangado mata ne ya tashe ta, ba
don baccin ya ishe ta ba.
Ta yi sauri ta mika hannu ta wawuro wayar ta duba sai ta
ga sunan Hanif ne, nan da nan ta amsa.
Hanif ya gaishe ta cikin ladabi, ''Anti fal bakinsa haka yake
kiranta kamar yadda ya ke kiran Lamijo matar Babansa.
''Anti ya makaranta? Ya ya karatun jarabawar, koda yake
fa Anti ba kwa tsoron jarabawa na ji labari irin pionts din
da kike ja. Ance 4pointer ce ana kyautata zaton da first
class za ki fita. Ashe ba'a banza ba da ba kya kula mutane
boko ne kadai a gabanki.
Ta tuntsure da dariya da bata shirya ba, sai ta nemi
baccin da ya ke idanuwanta ta rasa.
Ta ce da shi, ''Kai Hanif wa ya fada maka haka? Kai ne dai
ka kirkiro hakan don ka tsokane ni. Ya ce, ''Wallahi an
fada min, ba daga bakin mutum daya na ji haka ba, *yan
ajinku ma sun fada min. Ke
ki rantse in ba haka ba ne kamar yadda na rantse.
Umaimah ta kyalkyale da dariya, ta ce, ''To meye abun
rantse-rantse tunda ka ce haka ne, to abarshi
a hakan. Hanif ya ce, ''Kin san haka ne ke ma. Amma ai
abun alfahari ne ma a wajenki, ni da zan sami haka ai da
na dinga dagawa ina alfahari a kasar nan da ma Nigeria
gaba daya.
Tanadi na musamman fa gwamna ya yiwa wanda ya fito
da first class a cikinmu, kuma ya yi alkawarin zai biyawa
wanda ya fita da first class kudin karatun master da PhD
a kowacce kasa ya ke so yayi a duniya. Bayan babban aiki
da za a bashi a gwamnatin garinmu. Ina ga ku biyu ne za
ku sami wannan garabasar ke da wani Abba Ahmad dan
makarantarmu.
Umaimah ta yi murmushin farin ciki, ta lumshe ido ta ce,
''Alhamdu lillahi, kai ma fa idan ka dage zaka
iya kamo mu ka fito da first class.
Hanif ya kyalkyale da dariya, ya ce, ''A yaushe kuma
bayan saura shekara daya da kadan mu gama, an cinye
rabin karatu ina zan iya kamo ku? Mu dai ki barmu a
second calass upper ko lower ma ai kwakwalwar ma ba
iri daya ba ce. Baba ya ce kun kira shi jiya, ya yi farin ciki
sosai, ya ce idan an
yi hutu in dinga ziyartarki muna gaisawa. Kuma idan an yi
hutu in tambayeki in kina so ki zo ki ga
gida zai aiko mana da kudin tikiti. Sai ta ji kamar ya daba
mata wuka a kirji, ta dafe kirji ta yi firgigit ta tashi ta
zauna.
Ta ce, ''A'a bazan je gida ba, sai na gama sai dai ka tafi kai
kadai.
Hanif ya ce, ''Ba ga irinta ba, mu ne masu yin nisa da
littafi ku masu kokarin nan ba kwa yin nisa da littafinku,
boko ya hana.
Suka yi dariya su dukkansu, daga karshe suka yiwa juna
fatan alkahairi da sallama suka kashe
waya.
Umaimah ta ji dadin hira da Hanif, yaro mai kirki da
ladabi, sai ta ji sanyi a ranta tamkar ta ji muryar dan
uwanta rabin jiki Sabitu. Tana duba agogo ta ga lokaci ya
ja azahar har ta gota, sai ta yi wuf! Ta diro daga kan gado
tana fadin, ''Astagfirullah! A'uzu billah, na makara azahar
ta wuce ban yi sallah ba.
Gaskiyarki Umaimah, sallah ita ce gaba da komai.
Allah Yana hukunta masu aikata tarikul salat. Allah Ya
mana jagora, Ya shiryar da mu hanya madaidaiciya,
amin!!!
**************
Faduwa ce a tsaye a gaban kofar gidan Umaimah da
yammacin ranar juma'a, Umaimah na bude kofa sai ta ga
bakuwarta. Farin ciki ne ya duro mata mabayyani a
fuskarta. Ta yi sauri ta rungume ta gami da ruko
hannunta suka zo suka zauna a cikin falo akan kujerun
nan nata na alfarma. Faduwa ta dube ta ta yi murmushi,
ta ce, ''Ya na ga kin rame ko
jarrabawa ce?
Umaimah ta taba kashin wuyanta, ta ce, ''Jarabawa ce
Anti, bana iya cin abincin kirki kullum.
Faduwa ta ce, ''Bayan jarabawar fa, meye yake ramar da
ke?
Sai Umaimah ta yi kasake tana kallonta ta kasa amsa
wannan tambayar.
Faduwa ta yi dariya ta ce, ''Kin saka damuwa a ranki da
yawan tunani, ga kuka kullum. Ki daina, babu kyau ko
don lafiyarki ma, mu likitoci ba ma son haka.
Nan da nan idanuwanta suka ciko da kwalla da alama da
wani kukan zata fashe.
Faduwa ta ce, ''Au tuno miki ma na yi?
Shi ne za ki bude min sabon shafin kuka? A'a kada ki tayar
min da hankalina, na zo mu yi hira wasa da dariya kuma
zaki fashe da kuka? Umaimah ta yi sauri ta goge idanunta,
ta yi murmushin karfin hali, ta ce, ''To na goge hawayen
na daina kukan, mu yi hirar.
Faduwa ta shafi kuncinta ta ce, ''Yauwa kanwata, ko ke fa
rayuwa ma yanzu za ki fara. Nawa kike da zaki nemi
kashe zuciyarki? Ki sakawa ranki damuwa. Abdul-Sabur
ya aiko ni wajenki, ya ce in
ce ki ba shi lambar Abdul-Basi...
Faduwa ba ta rufe bakinta ba Umaimah ta zabura ta mike
tsaye gami da dafe kirji. Ta ce, ''Subhanallahi, ina zan
sami lambar Abdul-Basi?
In ina da ita ma me zai yi da ita da yake nema?
Me ye hadina da Abdul-Basi?
Me Abdul-Sabur yake nufi da yake neman in ba shi
lambar Abdul-Basi?
Kada ya sake ya ce zai dai-daita ni da shi don in koma
gidansa a matsayin matarsa, da in yi haka gara a dauki
gawata a kai masa.
Faduwa ta mike tsaye cike da damuwa, da kuma mamaki,
ta dafa kafadar Umaimah.
Ta ce, ''Ya naga hankalinki ya dugunzuma daga kiran
sunan Abdul-Basi? Mijinki ne fa uban danki
ya aka yi kika zamar da shi makiyi? Umaimah ki fahimci
Abdul-Sabur shi mutum ne mai son shirya alkhairi, me
son ya ga hankalin kowanne musulmi a kwance,
musamman mu mata da muke kasar da babu dangin iya
babu na Baba. Ki bada lambar tasa ki zuba masa ido ki ga
wacce hikima zai bullo da ita...
Umaimah ta katse ta kafin ta rufe bakinta, ta dakatar da
ita da hannu sannan ta zame kafadarta daga hannun
Faduwa, hawaye ya yi mata face-face a fuska. Ta fada
cikin kakkausar murya.
''Anti Faduwa, ba zan boye miki ba Abdul-Sabur yana
yawan takura min a rayuwa yana saka ni a cikin wani hali,
yana saka ni aikata abubuwan da ba na ra'ayi. Wannan
karon dai sai dai ya yi hakuri bazan aiwatar da abin da
yake so na yi ba. Sai dai in a kashe ni amma ba zan yi
magana da Abdul-Basi ba. Kada Abdul-Sabur ya ga na
yarda na gaisa da Hanif da Babansa ya zaci zan yarda in yi
magana da abdul-Basi.
Faduwa ta yi dan murmushi, ta ce, ''Abdul-Sabur ne ya
aiko ni ya ce in kin ki bani inyi masa waya ya zo
da kansa.
Umaimah ta ce, ''Ko ya zo da kansa ba zan iya ba shi
lambarsa ba balle ma ban san lambarsa ba.. Ba ta rufe
baki ba sai ga Abdul-Sabur a gabanta.
Nan da nan ta zabura ta yi wuki-wuki da ido kamar ba ita
ba ce take fiffikala ba yanzun nan. Ya zura
mata ido yana kallo, sai ta yi sauri ta sunkuyar da kanta
kasa. Daga dukkan alamu daman a kusa da
kofar ya ke, ya ji dun abin da ta fada. A sanyaye ta sami
kujera ta zauna ta rike kai, yayin da hawaye zazzafa ya
dinga digowa daga idanunta. Zuciyarta ta yi ta tafasa,
wani sabon tashin hankalin matsalar rayuwa ne suka
zubo
mata.
Malaysia ta yi mata zafi, ta ji dama ba ta zo unguwar nan
ba balle tasan Abdul-Sabur. Ta ji ta tsane shi tsanar da ba
ta yi masa irin ta ba a
baya. Tabbas yana yawan shigar mata hanci da
kudundune amma a yau ta shirya tsaf zata fyeto shi. Ta
kuduri niyyar tashi daga gidan nan a cikin satin nan,
kuma har abada ba zai taba sanin inda zata koma ba,
balle ya takura mata. Ina ruwansa da rayuwarta da zai
saka mata ido ya damu da sai ta shirya da mutanen da ba
ta bata da su a baya? A mutanen har da Abdul-Basi
mutumin da ya shayar da ita ruwan madaci, ya wahalar
da ita, ya ci amanarta, ya rabata da abin kaunarta a
duniya *ya*yanta. Tana cikin wannan tunani da
murkusun takaici,
kanta a sunkuye a kasa yayin da hawayen takaici ya ci
gaba da bulbulowa daga matse-matsin
yatsunta na hannu data dafe fuskarta da su.
Ya rasa kalmar da zai fara furta mata, saboda bai zaci har
wannan abun da ya nema ba zai sakata a cikin wannan
tashin hankali ba.
Ya yi ajiyar zuciya mai karfi, ya sunkuyar da kansa kasa ya
dauki lokaci mai dan tsawo a tsaye a kanta,
sannan ya zaro wayarsa ya nanika mata a cikin
hannayenta.
Ta zabura ta dago da jajayen idanunta ta dube shi, duba
irin na rashin fahimta da takaici.
Ya fada cikin sororuwar murya mai cike da tausayawa
gami da lallashi, 'Saka min lamabar Abdul-Basi a wayata
na ce, ba a wayarki ba. Kuma ni bance zan kira shi don ku
yi magana ba, haka bance zan sasantaku ba don ku koma.
Na miki alkawari babu wani abu da zan yi don in jawo
ranki ya baci, ko hankalinki ya tashi. Tsakani na da
ku sai fata na gari da dimbin alkhairi.
Ta dube shi, ta juya ta dubi Faduwa wacce ke gefe sai
kifta mata ido ta ke, tana yi mata nuni da hannu
alamar ta rubuta masa lambar wayar. Umaimah ta zamo
tamkar wacce kwakwalwarta ta zare, kamar ba ta da wata
dubara ko tunanin kanta sai yadda suka yi da ita. Ta karbi
wayar ta zurawa
wayar Abdul-Sabur ido tana jujjuyawa. Ta ci gaba da
zubo da wani sabon baiti na hawaye mai radadi wannan
karon hawayen tuno da takaicin da Abdul-Basi ya guma
mata a rayuwa ta ke yi.
Ta shiga danno lambarsa a hankali, yayin da zuciyarta ta
ke rababbaka, bata taba zaton akwai ranar da zata zo da
har zata danno lambar wayar Abdul-Basi ba.
Abdul-Sabur ya cuci rayuwarta da
ya tursasa mata take yin abn da ba ta so, amma yau
komai zai kare saboda a bisa sharadin barin gidan nan ta
ba shi lambar shi ne dai bai sani ba.
Ta mika masa wayarsa ya kurawa lambobin ido, da alama
dai kirgawa yake yi sai da ya tabbatar sun cika. Sai ya
matsa code number Nageria ya kira lambar, yana
dannawa ta shiga ya tabbatar tana aiki ko ba ta yi.
Yayin da numfashin Umaimah ya ke kokarin daukewa
saboda tashin hankali, amma ta kuduri niyyar ko me
Abdul-Sabur zai mata yau ba zata yi magana da AbdulBasi ba. Ta ci gaba da addu'a
Allah Ya sa ya canja layi a
kasa samunsa, kuma daman layinsa daya na MTN din
nan.
Abdul-Sabur ya yi murmushi ya gyada kai, da alama dai
ya ci nasara lambar ta shiga sai ya katse.
Ya dubi Umaimah, duba na tausayi ya girgiza kai, ya juya
ya dubi Faduwa.
Ya ce, ''Ki lallashe ta ta daina kuka, ki fadakar da ita
manufata.
Ya juya da sauri ya fice bai sake waiwayowaba.
Faduwa ta karaso kujerar da Umaimah ta ke zaune,
sai ta zauna a hannun kujerar ta rungume ta.
Ta ce, ''Yi shiru kanwata, na san zaki tsane mu yanzu,
amma nan gaba zaki yabe mu. Mu masu sonki ne, kuma
masu son inganta rayuwarki ne. Zo mu je gidana mu yini
saboda ki sami saukin bacin
ran.
Umaimah ta fizge jikinta tana magana cikin shasshekar
kuka ta ce, ''Kaina ne yake ciwo magani zan sha na
kwanta. Faduwa ta ce, ''Allah Ya sauwake, mu je gidana in
ba ki magani in kisha ki kwanta.
Umaimah ta sake turo baki gaba don takaici, ta ce ''Ina da
magani a daki.
Faduwa ta ce, ''To ki je ki sha ki kwanta. Bari in tafi in
barki, ki huta sai mun hadu gobe. Faduwa ta tashi ta fice
fuskarta har yanzu cike da murmushi, don ita ba ta fushi.
Yayin da Umaimah ta bita da harara don tsana.
Fitar Faduwa ba jimawa Umaimah ta tashi a fusace ta
banko kofar gidan ta ta datse da mukulli gami da karawa
da sakata. Ba don jarabawa ta ke zanawa ba da sai ta
shafe sati guda a cikin gida bata fita ba,
kuma ba zata kunna fitila ba balle a san tana ciki.
Tsananin takaicin da take ji bata ki a wayi gari a ganta a
mace ba don ta huta.
Kalmar 'La'ilaha illa anta subhanaka inni kuntu minal
zalimin. Ta yi ta karantowa a ranta, sannan ta fara jin
sa'ida a zuciyarta.
Don ma bacin rai ba ya hana ta yin karatu da a yau ba
zata yi karatuba. To daga anzo maganar karatu tana iya
jingine damuwa ta lura da littafinta har sai ta gane.
Allah Ya yi mana maganin duk wata masifa, Aamiin!!MAKWABTAKA 31
Sati ya zagayo Umaimah ta kammala jarabawarta babu abin da ya yi mata saura sai
shirin tashi daga
gidan nan. Har ta fara cigiyar gidajen haya a unguwa mai nisan gaske yadda su
Abdul-Sabur ba
zasu sake ganinta ba.
Amma fa ta fara jin dadin wayarta saboda Hanif kullum sai ya yi mata waya sun sha
hira. Haka jifajifa babansa yana kiranta su gaisa ya tambayi lafiyarta da
karatunta. Ita ma in aka kwana biyu sai ta
yi masa flashin in dai ba ya aiki, ko baya tare da Lamijo sai kaga ya kira ta su
gaisa. Don ba ta son
ta
kira shi lokacin da yake tare da iyalinsa, kada su zarge shi da wani abu. musamman
Lamijo da tuni
ta
zarga.
Lambobin mutane tara gare ta a wayarta, a kalla a kowacce rana mutane biyar suna
kiranta su jima
suna hira. Mutanen kuwa sune Hanif, Baban Hanif, Faduwa, Aisha Bingyal, Binta
Hamisu, Tahir
Aliyu
duk *yan Gombe ne *yan ajinsu. Sai kuma sauran ukun kuwa malamanta ne na makaranta
matan
nan biyu da suka yi zaman jinyarta a asibiti *yar India da *yar Malaysia Mrs.
Sonia, da Mrs.
Rabi'at, sai lambar Mr. Cheu HOD department dinsu.
Wasu daman tana da lambobinsu a rubuce rashin waya ne ya sa ba ta kira su ba, kamar
Malamanta.
Dalibai *yan uwanta kuwa da suka ga waya a hannunta sai suka karbi lambarta, idan
ta dawo gida
sai ta ji suna kiranta sai ta yi saved number masu hankali cikinsu.
Tabbas Umaimah ta fara ganin canji a rayuwarta don a yanzu daga safe zuwa lokacin
da rana zata
fadi zata yi hira da bil'adama ta yi murmushi, ta yi dariya har ta kyakyace,
musamman idan Hanif
ya
kira ta baya gajiya da magana, baya kuma jin tsoron katin waya don yana da
ishasshen kudi.
Kawayenta suna kiranta su fada mata halin da makaranta ta ke ciki, duk ranar da
bata fito da wuri
ba haka malamanta tana kira ta tambaye su abubuwan da ta ke bida ta ji na game da
sakamakon
jarabawar da suka gama jarabawa. Ta ji shin an gama dubawa (making) ko ba a gama
ba, da dai
suaransu.
Ta fara jinta ta dawo cikin duniya tsundum don a da tana ganin kamar ba a raye ta
ke ba, ita kadai
sai ta yi kwana uku ba ta yi ko tari ba a cikin gida,
komai ba ya mata dadi, ko abinci ta dafa sai ta kasa ci.
Allah Ya kauta.
*******************
Ranar litinin ce da misalin karfe goma na safe da yake ba makaranta zata je ba, don
haka ko wanka
ba ta yi ba, tana sanye da rigar baccinta. Shayi da lifton ne kawai ta ke kurba, ko
madara babu yayin
da ta mike kafa a tsakiyar falo akan kafet tana kallon talabijin tashar MBC 4 suna
shirin 'The
Doctors'. Tana jin dadin yadda ake jero abincin da masu kiba zasu ringa ci don su
rage kiba. Ita da
ta
kekashe ba kibar ta kudiri niyyar shi zata dinga ci don ta yi kiba, sai dai kash !
Ko ta sissiyo ma ba
iya
ci zata yi ba, saboda rashin kwanciyar hankali.
Ta yi ajiyar zuciya mai karfi ta fada a bayyane.
''Allah kai ne jagorana ka kawo min agaji a bisa al'amurana. Ka musanya min damuwar
nan ta
koma farin ciki a rayuwata. Sai ta girgiza kai ta zubo da kwalla. Kwankwasa kofar
da ta ji ana yi ita
ce ta ba ta mamaki a dai-dai
wannan lokaci. Mamaki bai tsawaita ba saboda tana kyautata zaton Faduwa ce. Ana ta
kwankwasawa kofa gami da danna kararrawa duk lokaci guda. Ta taso a hankali ta leka
ta jikin
hudar kofa. Faduwa ta gani, don haka ba ta damu da neman hijabi ko dankwali ba,
amma fa sai da
ta yi dan siririn tsaki, sannan ta bude kofar a sanyaye.
Faduwa ta yi sallama ta shigo sai ta rada mata cewar su biyu ne da Abdul-Sabur, ta
je ta sako hijabi.
Umaimah ta arta cikin daki da gudu don kada ya sako kai ya ganta a haka. Har yanzu
Abdul-Sabur
yana tsaye daga waje bai shigo ba sai da Faduwa ta sake lekowa ta yi masa iso ya
shigo.
Sun jima a zaune akan kujera, Umaimah ta ki fitowa bayan ta saka dogon hijab ta
daura zani, sai ta
yi zamanta a gefen gado ta cika ta yi fam! Kamar zata fashe. Da zata iya datse
kofar dakinta zata yi
ta ki fitowa in sun gaji sa tashi su tafi. Tana ganin girmansu har yanzu haka kuma
wulakanta mutum
babu dadi shiyasa ba zata yi hakan ba.
Ta fito falo yayin da ta dan kirkiro wani bushasshen murmushi tana yi, ta duka ta
gaishe su ta koma
gefe ta sami kujera ta zauna tana sauraron abin da za su fada.
Ko ba ta fada ba sun san ba ta farin ciki da zuwansu.
Abdul-Sabur ya jawo wayarsa ya matsa wata lamba ya kara a kunne, ba jimawa sai ya
taso da sauri
ya mikawa Umaimah, nan da nan ta ji kirjinta ya buga ta kura masa ido, kallo irin
na tsana ta ke yi
masa.
Ya yi dan murmushi, ya ce, ''Karbi waya Umaimah,
kada ki damu amsawa kawai za ki yi.
Huci kawai ta ke yi tamkar zuciyarta zata fice, nan da nan hannayenta suka dau
karkarwa ta karba ta
dora wayar a kunnenta ba tare da ta yi magana ba.
Kamar a mafarki, kamar daga sama ta ke jiyo muryar wanda ba ta taba zato zata sake
ji a duniya
ba. Ta dafe kirji ta lumshe ido, yayin da ta rushe da kukan dadi amma fa dariya
take yi. Ta tashi da
gudu ta shiga daki ta fada akan gado, har yanzu wayar na makale a kunnenta.
Faduwa ta dubi Abdul-Sabur ta cika da mamaki, ta ga ya sami kujera ya zauna babu
abin da yake
sai murmushi yake yi kasa-kasa.
Faduwa ta matso kusa da shi ta zauna ta zungure shi, ta ce, ''Da wa ka hadata a
waya ta fashe da
kuka daga jin muryarsa, Abdul-Basi ne?
Abdul-Sabur ya ce, ''A'a, danta ne Bilal da dan yayarta Babangida. Sai da na roki
Abdul-Basi kada
ya ce zai yi magana da ita ya hada ta da yaran kawai. Na sami Abdul-Basi a lokacin
da yake
tsakiyar cigiyar Umaimah, gari-gari, gida-gida yake zuwa nemanta. Ya rasa ta a
ko'ina wanda daga
karshe ya sami labarin Umaimah tana daya daga cikin daliban da suka sami zuwa
Malaysia, amma
ya yi iyakacin bincike ya rasa lambarta ta nan. Allah cikin ikonSa sai ya ji na
kira shi kuma har na
ambata masa ina tare da ita anan.
Da farko ya tsorata yana tunanin ni mijinta ne, ko kuma saurayinta na shaida masa
ni malaminta ne,
kuma yayanta, dan uwanta a musulunci, me niyyar taimakonta ta fita daga kunci. Ya
roke ni
alfarma da yawa wasu na masa alkawari zan iya, wasu ban yi masa alkawarin zan yi
ba. Wani abun
kuma na ce kada ya yi garaje, ya yi addu'a, Allah Zai iya mana.
Na ce ba zan ba shi lambarta ba har sai ta yi min izinin yin hakan sannan ba zan
hada su a waya su
yi magana ba har sai ta yarda da kanta. Alfarma daya na roke shi ya dinga hada ta
da *ya*yanta a
waya suna gaisawa ba sai ya ji muryarta ba.
Nan da nan ya amince min da haka, don ya yi nadama yana tsakiyar yin dana sanin
abubuwan da ya
yi mata a baya.
Faduwa ta ce ''Ina matar da ya aura Zulayha Senegal?
Abdul-Sabur ya ce ''Ban tambaye shi wannan ba,
don ba layina ba ne. Fatana kawai ta ji muryar *ya*yanta don ta sami nutsuwa. Je ki
kiji ko ta gama
wayar ki dauko min wayata idan tana son lambar ta dauka ta saka a wayarta ta dinga
kira suna
gaisawa. Idan ta ki karbar lambar kada ki dame ta ki kyale ta kawai. Don ba lambar
da ta ba ni ba ce
wannan. Ina jin lambar mamar Abdul-Sasi ce, don shi ya ba ni lambar ya ce in kira
za a ba ni yaran
suna Gombe.
Faduwa ta tashi ta shiga dakin Umaimah akan gado ta iske ta tayi sharkaf da hawaye,
tana ta hira da
yaranta a waya. Kukan ya yi kama da kukan farin ciki don tana kuka tana dariya.
Babu abin da ta ke
ambata sai sunan Bilal da Babangida.
''Ka sanni kuwa Bilal? Ni ce mama da ka santa a da can. Shi kuma yana ta tsalle
yana mata
gwaranci.
Babangida ne bai mance da ita ba, sunanta yake kira, ''Aunty Umaimah yaushe za ki
dawo? Jiya
mun ga hotonki, Bilal bai manta ki ba sai ya ce ga anti.
Umaimah ta dafe kai hawaye ya kasa kafewa daga idanunta. Fadwa ta dafa kafadarta,
ta ce, ''Ya
kamata ace a yau kin yi sallama da kuka, kusan duk wadanda kika rasa a baya sun
dawo. Ki godewa
Allah
Umaimah tunda Allah Ya sa *ya*yanki suna raye suna cikin koshin lafiya.
Umaimah ta katse waya ta rungume Faduwa tana kuka, ta ce, ''Anti Faduwa na ji
muryar
Babangida, na ji muryar Bilal ya fara magana bai manta ni ba.
Faduwa ta ce, ''To Alhamdu lillah, ai shi ke nan tunda kinji lafiyarsu ki daina
kuka. Ki dauki
lambarsu ki saka a wayarki koda yaushe sai ki
dinga kira kuna gaisawa. Tunda an ce suna Gombe ba lambar Abdul-Basi ba ce.
Umaimah ta dauki wayar Abdul-Sabur ta duba lambar da ta yi magana yanzu an rubuta
Gombe,
amma ba lambar Abdul-Basi ba ce, sai ta ji sanyi a ranta ta dauko wayarta ta dauki
lambar ta saka a
wayarta. Ta mikawa Faduwa wayar Abdul-Sabur ta sharce hawaye ta ce, ''Na gode ki ce
ina masa
godiya shi ma.
Faduwa ta yi dariyar jin dadi, ta ce, ''Fito mu je falo ki yi masa godiya ya ji da
kunnensa.
Umaimah ta yi murmushi kadan ta girgiza kai alamar a'a, ta koma ta kwanta akan
gado. Ta sake
matso lambar *ya*yanta, Babangida ya dauka.
Ya ce, ''Anti Umaimah yanzu muke cewa Hajiya ta saka kudi a wayar mu kirawo ki.
Sai aka hau kokawa shi da Bilal shi ma yana so ya karbi waya ya yi magana da
mahaifiyarsa.
Da da uwa sai Allah, zai yiwu bai tuna ta ba saboda yana yaro sosai suka rabu sai
dai ana yawan
nuna masa ita a hoto amma wannan soyayyar da Allah (S.W.T) Ya saka a zuciyar uwa da
danta tana
nan.
Shiyasa yana jin muryarta ya ji yana sonta, yana jin dadin hira da ita.
Umaimah ta ce, ''Babangida kai fa yaya ne, ba wa kaninka wayar mu gaisa, kada ya yi
kuka.
Sannan ya ba shi wayar, tana jin muryarsa yana kiran Antina, sai ta ji hawayen dadi
ya surnano
mata.
Faduwa ta dade a tsaye a kanta tana kallonta yayin da tausayinsu ya rufe ta babu
abin da ta tuna sai
soyayyar da mahaifiyarta ta nuna mata a lokacin tana raye, ta tuna dan uwanta
Ibrahim. Hawaye ne
ita ma ya surnano mata ta yi sauri ta fice daga dakin tana mai gaggawar gogewa don
kada AbduSabur ya gane ita ma ta yi kuka.
Ta mikawa Abdul-Sabur wayarsa, sannan ya tashi suka dunguma suka fito daga gidan.
Labarin abin da ya faru a daki ta ke ba shi gami da isar da sakon da Umaimah ta
bata zuwa gare shi
na godiya.
Daga dukkan alamu Abdul-Sabur ya ji dadi da jin sakon Umaimah, hankalinsa ya
kwanta, da ya ga
na Umaimah ya kwanta. Sun dade a tsaye a farfajiyar gidan suna ta
tattaunawa game da matsalolin Umaimah, sannan daga karshe suka yi sallama ya nufi
hanyar
gidansa, Faduwa tai sama ita ma ta shiga gidanta.
Yayin da Umaimah ta dade tana waya da *ya*yanta har sai da katinta ya kare. Aiki ya
sami
Umaimah ta yi firgigit ta tashi ta shiga wanka, ta saka doguwar riga abaya ta fita
neman katin waya,
don hirar ba ta ishe ta da su ba.
Umaimah ta sami abun yi ita kadai a cikin gida,
koda yaushe tana waya da jama'ar da ta ke da lambobinsu a wayarta, musamman ma
*ya*yanta na
Gombe. Duk wannan hirar da ta ke yi da su Babangida bata taba jin muryar wani babba
da daga
cikin *yan gidan. Ita dai in ta buga Babangida ne yake dauka, haka idan ba ya kusa
sai ta ji ba a
dauka ba idan aka jima sai ta sake kira, in yana kusa sai ya dauka su yi hira ya
kira mata Bilal shi
ma ya zo ya yi mata gwarancinsa.
Labaru kala-kala Babangida yake yi mata, wani abun idan ya fada sai tayi mamaki,
musamman da
ta ji radau yana bata labarin Zulayha Senegal matar Babansa irin fadan da suka yi
ita da Babansa,
kuma daga karshe suka rabu ya dawo da su Gombe shi yana Kaduna har yanzu.
Ta tambaye shi an taba kai su Dugge?
Ya ce, ba a taba kai su ba, su ma *yan Dugge ba sa zuwa. Sai ta ji ba ta ji dadi ba
da aka ki nunawa
*ya*yanta danginta. Idan suna hira sai ta ji tausayinsu har wani lokaci su sakata
kuka, ko su saka ta
dariya har da kyakayatawa.
Allah Sarki, haka rayuwa ta ke.
********************
A satin ne Hanif ya shaida mata zai je gida Najeriya hutu, ta rokeshi da kafin ya
wuce ya zo ya
karbi sako ya kai mata rugarsu Dugge. Ya yi mata alkawari zai zo, amma ita fargaba
ta ke, kada ya
manta ya wuce bai zo ba, don haka wayar safe daban, ta rana daban ta ke yi masa
tana sake nanata
masa.
Duk da haka ta ji ta matsu ta damkawa Hanif sakonnin nan da ta shiryawa *yan
gidansu. Ta zuba
kayanta kala biyu a jaka. Ta yi wanka tsaf ta ci ado da wata riga da siket blue
gyalenta baki da
takalmi baki ta rataya jakarta baka a kafadarta, ta rufo gidanta ta fito. A gidan
Faduwa ta tsaya ta
iske
gidan a datse daga dukkan alamu ta fita unguwa,
makaranta ko asibitin da ta fara cuku-cukun neman aiki, ko kuwa gidan kawayenta don
tana da
kawaye rututu iri-iri mata da maza.
Ta dade a tsaye a bakin kofar ta rasa wanda zata ba wa sako a fadawa Faduwa cewar
zata yi tafiya
zuwa garin 'Mantin' makarantar su Hanif wato Legenda zata kwana daya ko biyu a can.
Sai can ta
tuna ashe fa yanzu tana da waya babu sakon da waya ba ta isarwa cikin sauki da
gaggawa. Nan da
nan ta zaro wayarta ta nemo sunan Faduwa ta kira ta. Ta yi mamaki da ganin kiran
Umaimah, ta
amsa cike da fara'a sannan Umaimah ta shaida mata ga ta a kofar gidanta, amma ba ta
nan daman
sallama zata yi mata zata Mantin makarantar Legenda wajen Hanif da sauran kawayenta
mata *yan
Gombe.
Faduwa ta yi farin ciki da jin haka, ta kuma yi mata fatan Allah Ya kiyaye hanya.
Daga karshe ta
tambaye ta, ''Kin yiwa Abdul-Sabur sallama kuwa?
Umaimah ta girgiza kai, ta ce, ''Ai ba ni da lambarsa.
Faduwa ta ce, ''Amma ai yana gida ki shiga ki yi masa sallama.
Umamai ta ce, ''Ban san ta inda zan bi in je gidansa ba, kasancewar ban taba hawa
block dinsu ba,
sai dai ki turomin da lambarsa.
Faduwa ta yi dariya ta ce, ''Kuna gida iri daya ki ce ba ki san yadda za ki hau
samansa ba? Ai kina
ma
yin kokari a hakan kin fi da. To bari na turo miki lambarsa.
Umaimah ta sauka kasa tana daf da zata fita daga get sakon Faduwa ya shigo wayarta.
Tana dubawa
ta ga lambar Abdul-Sabur ce. Nan da nan ta kira duk da sai da ta ji faduwar gaba
kafin ya dauka. Ba
ta sani ba ko ba ya so ta kira shi shiyasa bai karbi lambarta ba bai taba kiranta
ba.
Ina fatan nacika Alkawari.?
Sai kuma Gobe idan Allah yakai mu da rai da lafiya...
Marbass Dan Aunty.MAKWABTAKA 32
yana daga wayar ta ya gyara zama ya ce, ''da wa nake magana ne?
Wannan karon mamaki ne ya kama ta, don a zatonta yana da lambarta kira ne bai taba
yi ba.
Ta yi ajiyar zuciya, ta ce, ''Sunana Umaimah Bello Gombe.
Sai ya bude ido da baki don mamaki, amma bai fallasa mamakinsa a fili ba.
Ya ce, ''Barkanki da safiya Umaimah. Kina lafiya?
Ta amsa, ''Lafiya kalau. Yayin da ta fara gaggauta fadar sakon da zata fada. ''Zan
je Mantin
makarantar Legenda wajen Hanif, zai je Nigeria a cikin satin nan, zan ba shi sako
ya kai Dugge
shine zan kai masa. Zan kwana daya ko biyu a can saboda akwai kawayena su Zainab a
makarantar,
sai in zauna a wajensu. Shi ne na kira in yi maka sallama, na yiwa Anti Faduwa ma,
ita ce ta turo
min lambarka.
Sai ya yi mamaki da wannan sauyi, ya kuma ji dadi sosai.
Ya yi murmushin dadi ya ce, ''Lallai kin yi tunani, kuma kin yi dubara kin kuma
kyauta. Yanzu har
kin shirya kin sauko ne?
Kina waje ko?
Don na ji karar motoci.
Ta ce, ''Na fita, har na kusa isa bakin titi.
Ya ce, kin san inda za ki je ki hau mota zuwa Mantin daga can ki hau mota zuwa
Legenda?
Ta ce, ''A'a, yanzu in mun gama wayar nan zan kira Hanif ya kwatanta min inda zan
je da inda zan
jira idan na isa Legenda ya je ya dauke ni.
Abdul-Sabur ya ce, ''Ki tsallaka gada sai ki jira ni zan zo in kai ki har Mantin.
Ta ce, ''A'a, ka bar shi kawai, zan iya zuwa da kaina,,,
Ba ta rufe bakinta ba ya kashe waya, sai ta ji kamar ta fasa zuwa Legenda saboda
Abdul-Sabur ya
ce zai bi ta. Ba ta so a dinga ganinta da shi, saboda ba al'adarmu ba ce, a yawaita
ganin mace da
namiji
tare alhali ba mijinta ba ne kuma ba dan uwanta ba,
ai sai ayi musu wata fassarar.
Nan da nan ta ji hankalinta ya tashi, ta fara tafiya cikin sauri, burinta ta yi
sauri ta bace masa ya zo
ya rasa ta. Ta tuna ai yana da lambar wayarta zai kira ta kuma ba dadi ta kashe
wayarta bayan yanzu
suka gama yin waya. Tana matukar ganin girmansa yanzu ba zata iya yi masa musu ba.
Ta kula
yana yi musu komai saboda Allah, don Allah Ya halicce shi mutum mai tausayi, kulawa
da kuma
son kyautatawa kowa bata ga wata alama ba bayan haka.
Bayan ta tsallaka gada sai ta tsaya a inda ya umarce ta da jira shi, ba jimawa sai
ta ga ya bayyana a
kusa
da ita cikin tsaleliyar motar nan ttasa. Ya tsaya a gefenta ta bude ta shiga gidan
gaba ta zauna. Ta
dube shi ta yi murmushi, shi ma ya yi mata murmushi.
Ya ce, ''Kina so ki bata ne a kasar mutane? Ke da kike kamar kifin rijiya, babu
inda kika sani daga
gida sai makaranta idan kin yi nisa ne ma kike zuwa Bukit bing tang.
Sai ta yi dariya, ta ce, ''Ka kai ni tashar da zan hau motar Mantin sai in hau in
je da kaina ba sai ka
wahalar da kanka ba.
Ya ci gaba da kallon titi yana tuki, yayi dan murmushi, ya ce, ''Kada ki damu, ba
zan kai ki inda za
a ganmu tare ba. Sai in kai ki makarantarsu tunda a hostel suke gidajen dalibai ba
nisa da cikin
makarantar sai su zo su dauke ki ni kuma sai in tafi kafin su karaso.
Ta ji sanyi a ranta, sai ta gyara zama ta saki jikinta.
Ya isa bakin wani banki ya sami waje ya tsaya, ya juya ya dube ta, ya ce.
''Ki min hakuri mintina kadan zan shiga banki na fito.
Ta gyada kai, ta yi murmushi ta ce, ''Ba damuwa sai ka fito.
Ya fice da sauri ya bar mata A.c da CD a kunne tana ji. Ta bude gidan da yake
ajiyer CDs ta shiga
duddubawa can ta hango wakar da ta ke nema ta saka don wakar rannan ta yi mata dadi
wato ta
'Akuri Afomsa.
Ya dan dade amma ba da yawa ba ya fito, bayan ya yi mata sallama sannan ya shigo
motar ya
zauna. Ta dukar da kai ta yi masa sannu da zuwa. Ya yi murmushi ya amsa, sannan ya
fara tuki. Sai
bayan
da suka yi nisa ya kula ta canja wakar ba ta da ba ce da yake ji.
Wato wakar Rihanna' mai taken 'Te amo' sai ya ji
ana Yaren 'Asanti' maimakon 'Turanci' ya kurawa rediyon ido ya juya ya dube ta, ita
ma ta tsaya
tana kallonsa tana sauraron abin da zai ce mata, don
daga dukkan alamu ta ga yana shirin yin magana.
Sai ya fasa maganar ya ci gaba da duban gabansa.
Ta ji ta fara zargin kanta ko ya fi son waccan wakar ta canja masa? Nan da nan ta
dauko wancan
CD na farko ta mika hannu ta danna wajen fitarwa, sai ya sa hannu ya
tare ya hana CD fitowa ya sake tura shi ciki, ya ce gaba da yi.
Ta kalle shi, sai ta sunkuyar da kanta kasa ta ajiye CD da yake hannunta suka ci
gaba da tafiya ba
tare da wani ya sake magana a cikinsu ba. Sai sanyin AC mai hade da kamshin
daddadan turaren
mota,
gami da sautin kida da zazzakar muryar da yake rera wakarne kadai yake tashi.
Nan da nan sai suka ga tafiyar ta yi musu sauri, kan ka ce kwabo suka isa Mantin
suka gangara
zuwa cikin Legenda makarantar su Hanif. Ya sami waje ya tsaya sannan ya juyo ya
dube ta.
Ya ce, ''Yaushe Hanif din zai tafi Najeriyar?
Ta ce, ''Cikin satin nan ne.
Ya ce, ''Me yasa ke ba zaki bishi ba, ku je ki ga *yan gida, kin fi so ki ba shi
sako? Ta sunkuyar da
kanta kasa da alama ba shi da amsar wannan tambaya.
Ya ce ''Me da me kike so ki aikawa *yan gidan?
Ta shafa jakarta, ta ce, ''Wata ambulan ce na rubuta wasika doguwa zuwa ga Baffa da
Sabitu, ina
shaida musu ina nan lafiya su kwantar da hankalinsu. Idan na gama karatu zan zo na
gan su. Sannan
na ce su taimaka su je Gombe gidan iyayen Abdul-Basi
su duba Babangida da Bilal. Sannan na siyo musu wayoyi guda biyu daya ta Sabitu
daya ta Baffa,
don
ina kyautata zaton an kai musu service din waya garin ko kusa da garin. Sannan na
dauki kudi na je
na canja Riggit ya zama Dallar dubu biyu, zan ba shi idan ya je Najeriya ya canja
ya zama naira
dubu dari uku da ashirin da wani abu, ya kaiwa su Baffa da Sabitu su yi jari, sai
kuma hotunana
dana dauka a nan kasar guda goma na wanke na hada musu don su ganni ina cikin
koshin lafiya.
Abdul-Sabur ya gyada kai, ya ce, ''Kin yi dai-dai, gaskiya kinyi tunani, ya yi kyau
hakan da kika yi.
Na ji dadi da kika yi wannan tunanin, kuma daman haka ya kama ta ki yi gara su ji
motsinki akan
shirun nan da kika yi kamar ba kya raye. Yanzu za su ji dadi, kuma hankalinsu zai
kwanta. Sun san
bakya tare da Abdul-Basi kuwa?
Ta yi shiru kamar mai tunani, can ta dago a hankali ta dube shi, ta ce, ''Ina
kyautata zaton sun sani,
saboda daman Sabitu ya sani ban boye masa komai ba, ban sani ba ko dalili zai sa ya
fada musu.
Abdul-Sabur ya gyada kai, ya ce, ''Zancen gaskiya sun san ba kwa tare, saboda
Abdul-Basi har
garinku ya je nemanki, kuma ya yi musu bayanin cewar kina cikin wadanda ku ka tafi
karatu
Malaysia, shima kuma daga baya ya bincika a gari
ya ji labari, kaninsa ne ya kai shi gidan Lamijo nemanki ta ce ba ta san inda kike
ba yanzu, sai
Baban Hanif ya fada musu gaskiyar magana. Alh. Nasir dinma ya fada min haka Abdul-
Basi ma ya
fada min, don haka kada ki boyewa Baffa komai ki sanar da shi ba ki da aure, amma
kina kama
kanki, kina tsare mutuncin kanki ya taya ki addu'a.
Hawaye ya cika mata ido taf! Ta sharce da gefen gyalenta ta ce, ''Yanzu Lamijo ta
ji labarin
tahowata alhalin tana zargina da mijinta?
Abdul-Sabur ya ce, ''Ah! To meye dan ta ji ai ta fi kowa sanin zaki taho daman kuma
me ye abun
mamaki don ta ji kina nan? Mijinta kuwa ai ba da shi kika taho ba, kin bar mata
abinta a can. Kuma
babu
wanda ya fada mata makudan kudin da Alh. Nasir yake baki ke da Hanif, ko nima ya so
ya boye
min,
sai da ya ga dai na sani sannan ya sake fada min, ya ce kuma bayan Hanif da ke da
Alh. Sani da ya
fara
aikowa ya baku bai taba fadawa kowa ba. Kuma ya gargadi Hanif kada ya fadawa kowa
hatta
mahaifiyarsa, saboda yana da *ya*ya da yawa, duk uwarsu daban abun zai iya zama
rigima idan
wata
mata ta ji ita bai bawa danta ba.
Umaimah ta yi ajiyar zuciya ta sake goge hawayen idonta da alama ta ji sanyi a
ranta. Ya dube ta ya
yi murmushi, ya ce, ''Babu matsala. Na
gode sosai, sai na dawo.
Ta yunkura zata bude kofar mota ta fice sai ta ji ya ambaci sunanta, sai ta waiwayo
da sauri ta dube
shi.
Ya zaro kudi daga aljihunsa Dallar dari biyar ce ya mika mata, ya ce.
''Ga shi ki hadawa su Baffa na canjo musu yanzu, na zaci ba za ki hada musu da kudi
ba, sai ki rike
nawa idan kuma kina ganin dukka za ki aika musu ya yi dai-dai.
Za ta ki karba ya bata rai, kuma ya ja mata kunne ba ya so duk abin da ya yi niyyar
yi mata ta ce ya
bar shi. Tayi godiya ta karba.
Ya ce, ''Yaushe za ki dawo gida?
Ta ce, ''Gobe ko jibi
Ya ce, ''Magana daya za ki fada don zan dawo in dauke ki a dai-dai nan wajen inda
na ajiye ki?
Ta yi shiru can ta ce, ''Jibi zan dawo.
Ya ce, ''To ba damuwa, kuma ga waya ma zamu yi,
ki gaida su Hanif. Akwai wanda nake so na gani a cikin garinnan, amma sauri nake yi
idan na dawo
jibin zan gan shi. Zan je na dauko Faduwa a Putra jaya mun yi da ita karfe goma sha
biyu za ta
gama.
Umaimah ta yi murmushi gami da lumshe ido, ta ce,
''To shi ke nan, ka gaida gida.
Ta bude kofar mota ta fice, yana daga mata hannu tana daga masa. Ya ja mota a guje
ya fice daga
farfajiyar makarantar. Ta dade a tsaye tana mamakin irin wannan kirki da kulawa na
Abdul- Sabur.
Ta ji dadi data ji yayi zancen Faduwa don daga dukkan alamu ya yarda da shawararta,
ya amince
zai so Faduwa kuma ya aure ta.
''Amma fa na taya Faduwa murna da samun miji kamili. Ina fatan ni ma Allah Ya ba ni
miji na gari
mai
halinsa. Inji Umaimah ta fada a zuciyarta. Yayin da ta ke kokarin zakulo wayarta
daga aljihun
jakarta
zata bugawa Hanif ta shaida masa ta iso makarantarsu ya zo ya dauke ta.
Tun da Umaimah ta tafi Legenda ba ta kira Abdul ba, shima bai kirata ba har ta cika
kwanaki
biyunta da la'asar tana shirin kiransa sai ta ji ya kira ta. Ya shaida mata ya
shigo garin, amma ya
wuce gidan abokinsa da zai gani don haka ta shirya bayan sallar magruba zai zo ya
dauke ta. Ya
tambaye ta inda zai same ta a gidan su Hanif ko a makaranta
inda ya ajiye ta?
Ta ce, zata fito ta jira shi a inda ya aje ta. Suka yi sallama suka kashe waya.
Yana idar da sallar magruba kuwa ya zo ya tsaya a inda suka yi ya dauke ta, ya iske
ba ta karaso ba,
don haka ya yi zaton ko tana kan hanya don haka bai damu da ya dame ta da kira ba.
Ya shefe fiye
da
awa babu ita babu kiranta. Da ya ji shirun yayi yawa sai ya kira ta, tana ta ruri
ba ta amsa ba. A
masallacin Makarantar ya yi sallar
isha'i ya dawo cikin mota ya ci gaba da jira bata zo ba sai ya sake kiranta. Tun
wayar tana shiga har
ya ji an kashe ta mudik. Sai ya shiga mamaki marar misaltuwa, gami da fargaba ko ba
lafiya. Yana
nan a wajen har karfe goma sha dayan dare.
Ya yanke shawarar neman gidan Hanif ya je ya gani ko lafiya? Sai ya fasa zuwa
saboda ya fuskanci
ba ta
so a dinga ganinta da namiji. Ya zama ba shi da wata shawara ko dubara kuma. Ya
shiga tunani
anya kuwa mai ilimi da wayewa zata yi haka?
Fatansa dai ace tana nan lafiya, kuma cikin koshin lafiya da kwanciyar hankali.
Ya shiga tunanin ko kara kwana ta ke so ta yi, ko kuwa motar haya ta hau ta koma
gida?
Sai wata dabara ta fado masa ya yanke shawarar ya kira Faduwa ya tambaya ko Umaimah
tana gida.
Yana kiran Faduwa bugu daya wayar ta shiga, ta dauka. Ya tambaye ta tana ina? Sai
ta yi mamaki
da tambayar da ya yi mata alhali da yamma nan ma
sun hadu tana gida.
Ta tambaye shi, ''Lafiya?
Ya ce, ''Idan kina gida ki duba min gidan Umaimah tana nan?
Faduwa dai ba ta daina ambaton lafiya ba.
Ya ce, ''Lafiya mana, ko kinji alamar rashin lafiya a tare da ni?
Ta yi dariya ta ce, ''Ai tambayoyin ne na ji ba irin wadanda ka saba yi min ba ne.
Ya ce, ''Dubo min
ita za ki yi kawai ki fada min ko ta dawo daga Mantin?
Faduwa ta ce, ''To kashe wayar bari na gani, zan kira ka.
Ta kira wayar Umaimah a kashe, don haka dole ta katse baccinta ta tashi ta dauki
mayafi ta hau
sama gidanta. Ta danna kararrawa sau daya kacal sai ga Umaimah a bakin kofa, ta
bude kofar da
sauri tana
kokarin cewa Faduwa ta shigo ta zauna.
Faduwa ta ce, ''Bacci na ke ji zuwa na yi in duba in ga ko kin dawo? Na ji wayarki
a kashe kuma.
Bayanin Faduwa ya ba ta mamaki, tabbas ta san akwai dalili. Sai ta yi kasake abunka
da marar
gaskiya, can ta dago ta dubi Faduwa ta ce, ''Ina Abdul-Sabur?
Faduwa ta yi murmushi, ta ce, ''Shi ya taso ni ya ce in duba ko kin dawo gida
lafiya. Wai me yake
faruwa ne?
Umaimah ta girgiza kai, ta ce, ''Babu komai. Kamar yadda na fada miki shi ma na
fada masa yau
zan dawo, to kuma waya ta a kashe ban yi caji ba shiyasa ban fada masa na dawo ba.
Faduwa ta ce, ''Kiyi caji ki kunna ki fada masa kin dawo. Umaimah ta ce, ''Yana
gidansa ne?
Faduwa ta ce, ''Ina ma na san inda yake, a waya dai ya kirani yanzu. Bari na kira
na fada masa kin
dawo. Rufe gidan ki kwanta, ni ma zan je in kwanta.
Ta juya ta tafi, ta danno lambar Abdul-Sabur tana tafe tana magana da shi yayin da
Umaimah ta
sankare a tsaye saboda tasan ba ta kyauta masa ba.
''Yanzu ina mafita?
Ya ya zan yi in wanke kaina daga wannan rashin ladabin da na tafka?
Umaimah ta ke wasu-wasi a zuciyarta.
Abdul-Sabur bai shigo gidansa ba sai karfe daya da rabi na dare, yayin da Umaimah
ke tsaye a
dakinta tana kai kawo, ta kasa sukuni har sai da ta ji motsinsa a cikin gidansa.
Tana hango hasken
fitilun da ya kukkunna yana ya kai kawo a cikin gidansa.
Bai kwanta ba sai karfe biyu da kwata sannan ita ma ta samu ta kwanta,
hakarkarinta. Da kyar ta yi
bacci tana sake-saken yadda zata tunkare shi da bayanin da zai gamsu da ita, kuma
da idanuwan da
zata kalle shi. Tabbas ta tabbatar ba ta kyauta masa ba.
***************
Washe gari da misalin karfe goma sha daya da minti goma sha daya Abdul-Sabur ya ji
wayarsa ta
dauki
ruri. Yana zaune a falonsa yana kallon labaran CNN.
Yana dubawa sai ya ga Umaimah ce don haka sai ya gyara zama don ya ji abin da zata
fada masa,
sannan ya danna wayar gami da yi mata sallama.
Shima maganin sa. Yabi ya takura mata sosai.MAKWABTAKA 33
Ya ji tana magana da kyar yayin da muryarta ke karkarwa. Bayan ta gaishe shi, sai
ta fara da ba shi
hakuri, sannan ta dora da bayanai barkatai..
Da ya hada dogayen bayananta a waje daya ya dunkule ya fuskanci tana magana ne akan
da ta tashi
tahowa Hanif da kawayenta ne suka cika mota guda suka ce za su kawo ta har gida,
ita kuma ta kasa
fada musu akwai wanda ya ke jiranta. Sanda yake kiranta a waya tana tare da su a
mota ba zata iya
amsa masa ba a gabansu, don haka ta kashe wayar.
Abdul-Sabur ya yi murmushi, ya ce, ''Kada ki damu Umaimah na fahimce ki sosai, kuma
na yi miki
uziri.
Hakan da kika yi kin yi dai-dai da ba ki bari wani ya zarge ki ba balle aje Gombe
ana yadawa nasan
halin mutanenmu. Ki shirya da yamma ke da Faduwa za mu fita mu dan kewaya gari.
Farin ciki ya rufe ta da Allah Ya sa ya fahimce ta. Nan da nan ta amsa masa da,
''To, Allah Ya
kaimu anjimar, na gode.
Karfe biyar saura kwata a motar Abdul-Sabur suka hallara shi yake tukawa, Faduwa na
gefensa a
gidan gaba yayin da Umaimah ta ke zaune a kujerar baya. Babu abin da yake tashi a
motar sai
sautin kida wakar larabawa ce Faduwa ta saka ta 'Nancy' mai taken 'Yatabtab.
Tana daga zaune ta ke rawa tana bin wakar.
Abdul-Sabur ya kashe, ta sake kunnawa idan ya rage sai ta sake karawa, Umaimah na
zaune ba ta
da aiki sai dariya da kyalkyalawa.
Waje-waje na shakatawa suka dinga zuwa kama daga wajen cin abincim shan ice-cream,
gidan zoo
da kuma malls inda ya ce kowacce ta dauki abin da ta ke so ko nawa ne zai biya, su
ka jidi kaya
kuwa. Ba su shigo gidajensu ba sai karfe daya na dare daman sun riga da sun yi
sallolinsu a
masallacin 'BB
Plaza' don haka kowannensu wanka ya yi ya kwanta.
Washe gari da ya yamma sai ga Faduwa a gidan Umaimah dauke da wasu takardu a
hannunta, tana
shigowa ko zama bata yi ba sai ta mika mata.
Ta ce, ''Ga form, ki cike inji Abdul-Sabur na makarantar koyon tukin mota ne,
kullum da safe ko da
yamma ake zuwa. Ke da ba ki taba iya tukin mota ba watanni uku zaki yi. Kina gamawa
in kin ci
jarabawa za'a baki 'driving liences'. Ni kuma da yake tsohuwar direba ce wata daya
kacal zan yi a ba
ni nima nawa idan na ci jarabawa.
Umaimah ta cika da mamaki ta ce, ''Me yasa zan shiga Makarantar koyon tuki alhali
ba ni da mota,
kuma ba inda nake zuwa Makarantarmu ga ta a kusa da ni? Faduwa ta ce, ''Haka dai ya
ga ya dace
mu shiga kasancewar dogon hutu ne, idan ma kika zauna a
gidan me zaki yi kuma shi tuki ai yana da amfani idan ka iya din, saboda ko a
kasarku nan gaba zai
amfane ki sai ki dinga tukinki ba sai kinyi ta neman direba ba. Umaimah ta ce,
''Haka ne, na gode.
Ta karbi forms din ta cike ta mikawa Faduwa.
Yayin da Faduwa ta ce, ''Ai tashi zaki yi mu je koyontukin yau za'a fara, ga Abdul
din can ma a
mota
yana jiranmu.
Umaimah ta dafe kirji ta zabura ta ce, ''Wai! Tukin yau zan fara? Gaskiya Anti
Faduwa tsoron mota
nake ji.
Faduwa ta kyalkyale da dariya, ta ce ''Ke *yar kauye ce har yanzu. Meye abun tsoro
kuma a tukin
mota?
Ki zo mu je kada mu bata masa lokaci.
Daman Umaimah a shirye ta ke tsaf, don haka gyalenta kadai ta jawo da wayarta ta
rufo gidan suka
sauko, suna shiga motar Umaimah ta gaishe shi sannan ta yi masa godiya bisa kulawar
da yake yi
musu.
Faduwa ta fara ba shi labarin yadda suka yi da umaimah a sama da ta ce ita tsoron
tukin mota ta
ke yi. Suka sha kyalkyala dariya su dukka ukun.
Abdul-Sabur ya shiga yi mata bayani akan ta kwantar da hankalinta ba wuya, shi tuki
nutsuwa ya ke
so da kuma cire tsoro.
''Na samar muku makarantar da ba ta da nisa ko bana nan sai ku dinga takawa da kafa
ko ku hau
tasi, Riggit uku ma zai kai ku. Inji Abdul. Su dukka suka amsa masa da godiya gami
da fatan
alkhairi.
Ashe dai makarantar koyon tuki makaranta ce sosai, har da ajujuwa da takardun
rubutu da karatu. A
koya musu a rubuce sannan a fita ayi gwaji a zahiri.
A ranar Abdul-Sabur ya jira su a mota har suka gama suka fito daga ajujuwansu suka
dawo gida
tare. Amma sun yi shawara su dinga zuwa da safe ba da yamma ba, karfe tara zuwa
karfe goma sha
biyu na rana.
Don haka kullum Umaimah ce ta ke saukowa, sai ta bi ta gidan Faduwa sannan su
dunguma su tafi
a motar haya, ko a kafa ko kuma Abdul Sabur ya kai su, ko ya dauko su idan ya ga
fitarsu.
Ku san kullum da yamma ka'ida ne sai sun fita wuraren shakatawa iri-iri, don haka
kowannensu ya
daina girki abinci kala-kala suke ci a waje, kuma har su tafi da wasu gida.
Gaskiya Umaimah ta ji dadin hutun nan, ba ta taba jin dadin Malaysia irin wannan
karon ba, har
kiba ta fara yi babu kashin nan rankwal-rankwal na rama. Babu sauran
hawaye a idanunta, kullum suna tare su uku, wasa da dariya kadai ne a tsakaninsu.
Sai ta ji ta saba
da
su sosai ta cire jin kunya, nauyi da tsanar ganinsu da take ji ada da.
Sai ga ta gidanta ba ya rabo da mutane ku san kullum sai ta yi baki *yan
makarantarsu, kuma *yan
garinsu suma suna zuwa. Su Aisha Bingyal sukan yi kungiya su ziyarce ta, ita ma da
su AbdulSabur suna biyawa ta gidajensu.
A wannan sabuwar makarantar ma ta koyon tuki sai ga ta ta yi kawaye mata wasu
sa'anninta, wasu
kuma sun girmeta sosai, su ma har gidanta suke ziyartarta.
Wasu kuwa kawayen Faduwa ne idan suka zo gidan Faduwa sai ta shigo da su gidan
Umaimah. A
hadu a yi ta hira ana ciye-ciye ana shewa. Idan dare ya yi kuma sai ta yi zaman
kiran wayar *yan
gida Nigeria, garin Gombe wato *ya*yanta,
Babangida da Bilal. Wannan dole ne kullum da daddare sai sun yi waya, kuma su dade
suna yi. Ta
fuskanci dai-dai lokacin da suke gida sun dawo daga makarantar islamiyya da ta boko
kuma ba su
yi bacci ba.
Sai yau Hajiyar Abdul-Basi ta karbi
wayar suka gaisa faram-faram.
Alhamdulillah, mutum rahma ne'' inji Umaimah dai-dai lokacin da ta tsinci kanta ta
amsa wayoyi
har
sau shida a jejjere.
Hanif ne ya kira ta daga Najeriya ya bata hakuri saboda bai kai sakonta da wuri ba,
ya tabbatar mata
kuma gobe ne insha Allah ya shirya zuwa 'Dugge' neman gidansu zai kai mata wadannan
sakonnin.
Farin ciki ya rufe ta, ta yi masa godiya gami da yi masa magiya kada kuma ya sake
shiga wasu
safgoginsa wadanda ya saba yi, ga shi har ya shafe wata guda cur a Najeriya bai je
ya kai sakonta
ba.
Wannan karon dai ya tabbatar mata gaske yake zai je.
Allah cikin ikonSa kuwa ya cika mata alkawari, ya nemi gidansu a Dugge, ya kai mata
sakon hannu
da hannun Baffanta da Sabitu ya damka.
Misalin karfe goma sha biyun rana a agogon Najeriya wanda yayi dai dai da karfe
bakwai na dare a
agogon Malaysia, wayar Hanif ta shigo wayar Umaimah, shigowarta gida kenan daga
gidan Faduwa
tana shirin dauro alwallar magruba. Data dauki wayar maimakon ta ji muryar Hanif
tunda lambarsa
ce sai ta ji yaren fulatanci ne maimakon Hausar da suka saba yi. Muryar tsohonta ta
ji, Baffa yana
ambaton sunanta cike da farin ciki
marar misaltuwa. Ta daka tsalle don murna ta fashe da kukan dadi. Fadi ta ke,
''Baffa ka yafe min.
Alhamdulillah da Allah Ya sa kana raye.
Shi ma kukan dadi yake yana hamdala da Allah ya sa tana raye tana cikin koshin
lafiya. Ya shaida
mata cewar ya kasance cikin dumbin damuwa a lokacin da Abdu-Basi ya zo ya shaida
musu ba ya
tare da ita.
Sabitu ma ya karbi wayar ya gaishe ta sannan ya shaida mata sun karbi sakon da ta
aiko musu sun ji
dadin sakon kudin nan sosai don ta aiko musu a lokacin da suke tsananin bukatarsu
saboda
al'amura sun tsananta a gare su, abincin ci ya yi musu wahala, wataran a ci,
watarana a rasa a kwana
da yunwa.
Sai ta fashe da kuka don tausayinsu, sai ta sake godewa Allah da ya hore mata har
ta kai matsayin
da zata taimaka musu.
Hanif ya shaida mata gari 'Dukku' suka taho don su yi waya babu service a 'Dugge'
har yanzu, ko
wutar lantarki ba su da shi balle ayi cajin waya.
Sai ta roki Hanif ya siya musu layin waya ya saka musu a cikin wayoyin ya saka musu
a caji ya
kuma kunna ya saka musu lambarta, sannan ya koyawa Sabitu yadda a ke yin wayar.
Lokaci lokaci
sai su dinga zuwa Dukku suna kiranta suna yin magana.
Ta sake rokar Hanif ya karanta musu wasikar da ta rubuto musu.
Hanif ya aiwatar da duk abinda ta bukata. Ya sake kiranta da layin Baffa da na
Sabitu suka yi
magana
da wayoyin dukka biyu. Suka sake daukar lokaci suna hira, ta sake yi musu bayani
yadda za su
dinga yi da wayar suna samunta duk lokacin da suke bukatar yin magana da ita. Sun
gamsu da
bayananta sosai, sannan ta ce su adana kudin da ta aiko musu, su nutsu su ga irin
sana'ar data
kamata su yi dan kudin ya yaukaka ya zama babban jari, su sami na cin abinci a
saukake a cikin riba
ba tare da uwar kudin ta wargaje ba.
Ta sha addu'ar fatan alkhairi, da shi albarka daga wajen Baffa da Sabitu.
Daga karshe ta yi masa godiya suka kashe waya.
Saboda dadi Umaimah ta durkusa gwiwoyinta dukka biyu a kasa ta daga hannayenta biyu
sama tana
yi wa Allah godiya da ya fara warware mata matsalolinta. Ta yiwa Abdul-Sabur addu'a
da fatan
alkhairi da fatan Allah Ya saka masa da gidan aljanna shi da yayi mata sanadiyyar
nemo iyayenta
da *ya*yanta dan ba dan shi ba da wannan tunanin ba zai taba kawowa a kwakwalwarta
ba.
Farin ciki ya hana ta daurewa, nan da nan sai ta bugawa Abdul-Sabur waya kafin ta
yi masa bayani
ma ya fuskanci tana cikin nishadi. Ta shaida masa dimbun farin cikin da ya same ta
yanzu a
sanadiyyar jin muryar Baffanta da kaninta Sabitu. Sai ya ji dadi shi ma a ransa, ya
taya ta murna ya
kuma sake mata nasihohi masu ratsa jiki game da yadda Musulmi ya kamata ya zauna da
Musulmi
dan uwansa. Ya sake gargadinta da ta zauna da kowa lafiya a duk inda take ta rike
mutum da daraja
ko yaya matsayinsa yake a rayuwa, don mutum yana da daraja a wajen mahaliccinsa, ba
abin
wulakantawa ba ne.
Umaimah ta yi masa alkawari zata bi duk nasihohin da ya yi mata, kuma zata ci gaba
da saka shi a
cikin addu'arta bisa kokarin da ya yi mata wajen ceto rayuwarta daga kunci zuwa
farin ciki.
Daga dukkan alamu Abdul-Sabur ya fi ta jin dadi,
fadi ya ke, ''Alhamdu lillah, nima na gode miki.
Tana godiya yana godiya har suka katse waya.
Allah Akbar! Allah mai musanya duk abin da Ya so Ya canzu.
********************
Tuni Faduwa ta kammala makarantar koyon tukin mota a cikin wata daya da sati daya,
aka buga
mata 'driving licence' dinta aka ba ta. Har ta zamto tana tuka motar Abdul-Sabur
tana kai Umaimah
Makaranta ta dauko ta, da yamma kuma ta tuka su fita yawo. Da farko tsoro ne ya
hana Umaimah
kwarewa a tuki, amma gori da tsokanar da Abdul-Sabur da
Faduwa suke yi mata itace ta sanya zuciyarta ta dake ta kuduri niyyar dagewa ta
koya.
Tabbas tana kokari matuka don Abdul-Sabur ya kan fito ya tsaya ta barandar baya ya
ga wucewarta
a cikin motar Makarantar ita da Malamin da yake koya mata, har sun fara hawa manyan
titina.
Allah cikin ikonSa a satin da zasu koma makaranta a satin Umaimah ta ci jarabawarta
ta makarantar
koyon tuki, aka bata satifiket da 'driving licence.
Tana ta tsalle da murna a lokacin da ta karbo, don taya bera-bari har hotuna Faduwa
ta dinga yi
mata dauke da satifiket din a hannunta. Ta sha yiwa Umaimah hotuna ita kadai,
sannan suka yi da
Faduwa, Abdul-Sabur ne ya dauke su, sanan aka yiwa Umaimah da Abdul-Sabur, Faduwa
ta dauke
su. A halin yanzu duk inda za su je Umaimah ce take
tuka su. Tabbas hannu ya fada sosai ma, ta san dokokin tuki ko'ina tana kai kanta
har wani gari.
Don ita ta tuka su suka je har 'Mantin' Garin su Hanif, da yake hutu ya kare ya
dawo daga Najeriya.
Ta je ta karbo hotunan da su Baffa suka aiko mata. Hotuna ne da yawa, bayan na
Baffa da ba Sabitu
har da na *yan garinsu kamar na matan Babanta Nene da Inna, ga na kawayenta da
*ya*yansu. Ta
cika da mamaki taf a lokacin data ga hotunan Matawata da Ilah, sai ta zabura ta
wurgar don firgici.
''Lafiya? Faduwa, Abdul-Sabur da Hanif suka tambaye ta.
Ta girgiza kai, hawaye mai radadi ya sirnano mata.
Ta yi murmushin karfin hali. Ta ce, ''Hoton Ilah da Matawata suma suka aiko min
shine yasa na
firgita.
Faduwa da Abdul-Sabur saka hau rige-rigen daukowa su gani. Tabbas mutanen ruga ne
sosai,
babu digon birni a jikinsu.
Faduwa ta yi dariya, ta ce, ''Allah na tuba, Umaimah ina ke ina aure da wannan
bawan Allah 'Ilah?
Ina ke ina kishi da wannan 'Matawata? Ai ko ada ma ba ajinki ba ne balle yanzu.
Idan kika ga Allah
Ya yi ikonSa Ya hana bawansa abunda kake so to ka
rungimi kaddara kawai kayi hakuri, Allah Shi Ya san me yake nufi, kuma me zai faru,
dan abun nan
da kake so ba alkhairi ba ne a wajenka. Da Ya hana ki auren Ilah, alkhairi ne don
Ya yi niyyar
daukaka ki fiye da su. Ki yi fatan auren mijin da ya dace da rayuwarki kawai,
tsakaninki da su sai
taimako na
musulunci.
Abdul-Sabur ya ce da Faduwa, ''Ke rufe mana baki, an fada miki akwai maganar kudi,
wayewa ko
kyau a soyayya ne?
Ai shi so ba ruwansa da bakauye ko dan birni.
Suka kyalkyale da dariya su dukka aka ci gaba da kallon hotuna. A wata ambulan
daban Umaimah
ta
buda, nan kuma hotunan *yan Gombe ne wato na Bilal da Babangida kowannensu an yi
masa shi
kadai, sannan da wanda aka yi musu a tare su biyu. Sun girma sosai, kuma da kyan
kamarsu tamkar
a gaban mahaifansu su ke. Kamarsu daya sak tamkar uwa daya uba daya.
Umaimah ta dafe kirji ta rushe da kukan dadi, sai ta sumbaci hotunan gami da daga
ido sama ta
godewa Allah da Ya raya mata *ya*anta, basu tagayyaraba bayan tahowarta.
Su Abdul-Sabur ma suka karbi hotunan suka kalla tabbas sun taya ta murna, yaran sun
ba su
sha'awa,
kyawawan *ya*ya gaba daya sun juye kamannin Umaimah.
Faduwa mai son yara sai ta hau rungume hoton tana sunbatar hotunan.
Dukkan godiya ta tabbata ga ubangijin talikai, mai kowa mai komai.
****************
Da sati ya zagayo ranar Alhamis da yamma Umaimah tana daura alala a kicin dinta,
saboda Faduwa
ma ta tarki yin Alalar don Faduwa tana son alala sosai, amma ba ta iya yi ba. Tana
ta sauri ta gama
ta zuba ta kai mata ita da Abdul-Sabur.MAKWABTAKA 34
Ta ji ana bugun kofar gidanta da karfi ana kada kararrawa ba adadi. Da sauri ta
fito daga kicin a
gigice tana zaton ko ba lafiya ba. Ta fara lekawa ta huda kafin ta bude don ta ga
ko waye, Faduwa
ta gani duk a gigce ta ke, amma tana fara'a daga dukkan alamu alkhairi ne ya kawo
ta.
Cikin gaggawa ta bude kofa, kafin ta ce wani abu Faduwa ta yi caraf ta rungume ta
tana tsalle.
Umaimah dai dariya ta ke taya ta gami da tambayar ta, ''Lafiya? Me ya faru? ''
Albishirinki? Inji Faduwa.
Umaimah ta ce ''Goro fari tas-tas.
Faduwa ta ce, ''Sai kin ba ni goro zan fada miki.
Umaimah ta yi-ta yi Faduwa ta fara fada mata inyaso ta dauko mata goron. Faduwa ta
ce, gaskiya
sai an
ba ta goro zata fada, don albishir din babba ne. Umaimah ta cika da mamaki matuka,
ta ce, ''To, bari
na je daki na dauko miki goron sai ki fada min.
Ta shiga dakinta ta yi diri-diri ta rasa ma me zata dauko mata. Ta rasa mene wannan
abu da Faduwa
ta ke ja mata rai kafin ta fada mata.
A zuciyarta ta ke magana, ''To ko Abdul-Sabur ne ya amince zai aure ta, shi yasa ta
ke murna? Haka
ne ma labarin, ina jin ya fada mata ni na ce ya dace ya aure ta shi yasa zata yi
min albishir.
Ta jawo jakarta ta bude ta dauko kudi Riggit dari biyu, wanda ya yi dai-dai da
naira dubu tara, ta
kawo mata. Faduwa ta karba, sannan ta cewa Umaimah ta rufe idanunta. Tunda ta kagu
ta ji sai ta
yi sauri ta rufe idanunta.
Faduwa ta ce, ta miko hannayenta duka biyu.
Umaimah ta yi yadda ta umarce ta. Da faduwa ta saka mata abu guda biyu kowanne
hannu guda
daya sai ta umarci Umaimah ta bude idanunta ta gani.
Da ta bude ta duba sai ta kasa fahimtar abin da Faduwa ta ke nufi. Mukulli ne guda
biyu a kowanne
hannunta.
Ta tambayi Faduwa cike da rashin fahimta,
''Mukullan me ye wannan? Faduwa ta ce, ''Mukullan motocinmu ne ni da ke kowa daya.
Umaimah ta turo baki ta ajiye mukullan akan tebur ta ce, ''Anti Faduwa, wallahi kin
cika son wasa.
Wacce irin mota kuma, ya za a yi ki ce mukullin motata? Na dora abinci akan wuta
bari na je na
duba kada ya kama.
Ta shiga kicin da gudu ta ci gaba da daura alala tana jefawa a cikin ruwan zafin da
yake a kan wuta.
Faduwa ce ta sake debo mukullai ta biyo ta kicin ta ce, ''Wallahi da gaske nake
mukullan motarmu
ne.
Umaimah ta tsaya tana kallonta tana mamakin irin wannan son wasa da tsokana na
Faduwa.
Faduwa ta ce, ''Na ga alamar har yanzu ba ki yarda da ni ba, to gama daura alalar
ki zo mu sauka
kasa
sai ki ga zahiri.
Umaimah ta gama sannan ta dauko gyalenta ta biyo Faduwa kasa. Kai tsaye Faduwa ta
shige wajen
da aka tanada don ajiyar motoci. Ta je ta bude wasu motoci guda biyu iri daya, sai
dai bambancin
fenti. Saboda mamaki sai Umaimah ta kame a tsaye
tana kallon Faduwa da motocin da aka fi hawan irinsu a Malaysia 'persona' Har yanzu
da ragowar
kokonto a cikin zuciyarta, tana ganin kamar wasa Faduwa ta ke yi mata.
''Me yasa Abdul-Sabur zai yi tunaninya saya mana motoci?
A wanne dalili? Umaimah ta ke fada a cikin zuciyarta.
Faduwa ta ce, ''Zabi daya wacce kala kika fi so,
baka ko ruwan tokar? Cikin rawar jiki Umaimah ta ce, ''Duk wacce kika zabar min.
Faduwa ta ce, ''Ki dauki ruwan tokar tunda na fiki haske, sai in dauki bakar.
Ta mikawa Umaimah mukullin motarta a hannu yayin da Umaimah ta ji tamkar a mafarki,
wai yau
ita ce a kasar waje, har ta mallaki mota wanda tunda take a rayuwa ta ke matukar
sha'awar duk
macen data ga tana tuki. Bata taba saka ran zata yi mota ba a rayuwarta. Duk da dan
Adam ba ya
fitar da rai da samun rahamar Ubangiji. Allah Yana iya mallakawa bawanSa mulki,
dukiya, lafiya
ga wanda Ya so, kuma Ya hana idan Ya so.
Umaimah ta yi tsalle ta kankame Faduwa suka hadu suka sha tsalle-tsalle suna murna
su biyu.
Yayin da
tsurarun jama'ar da suke wajen suka jeru suna kallonsu, su ma fuskokinsu cike da
murna sun
fuskanci abun alkhairi ne ya same su. Da yake Faduwa duk ta sansu sai ta dinga jawo
su tana sanar
musu yau aka yi musu kyautar su. Ba ta fadi wanda ya saya musu ba, amma dai ta ce
su zo gidanta
gobe da yamma zata yi gagarumar liyafa.
Faduwa da Umaimah ne suke tsaye a kofar gidan Abdul-Sabur suna kwankwasawa. Da
alama ba ya
zaune a falo saboda sai da ya jima kafin ta bude.
Daga dukkan alamu ma daga wanka ya fito saboda jikinsa a jike da ruwa yake, yana
sanye da
doguwar riga jallabiya.
Yaune karo na farko da Umaimah ta tako bangarensa (block) ballantana ta shigo
gidansa. Ya yi
matukar mamaki da ganinta, kallo daya zaka yi masa ka tabbatar da hakan. Ya yi musu
iso suka
shiga suka zazzauna a falo, yayin da ya nemi izininsu sannan ya shiga daki ya saka
kayansa riga da
wando (jeans & T.Shirt) ya fito ya zauna tare da su. Suka gaishe shi sannan Faduwa
ta fara bayani.
Ta ce, ''Abdul ka fadawa Umaimah da bakinka ko zata yarda saboda na ga alama har
yanzu ba ta
gama yarda cewar wadannan motocinmu ne ba, kai ka sayo mana.
Abdul-Sabur ya kyalkyale da dariya, ya ce,
''Umaimah, me ye abin mamaki?
Ai tunda ku ka daure ku ka koyi mota, mallakar motar ba wahala ba ce tunda basu da
tsada a
Malaysia. Ni na ga ya dace in ba wa kowaccenku ku huta da hawa motar haya, tafiyar
kafa ko hawa
jirgin kasa.
Umaimah ta silalo daga kan kujera ta durkusa ta yi masa godiya, gami da dogayen
addu'o'i na fatan
alkhairi. Yayin da Faduwa ma ta silmiyo daga kan kujera ta durkusa itama a gabansa
ta rangada
godiya.
Abdul-Sabur ya ce, ''Haba-haba meye haka? Ya za ku durkusa min kamar wanda na ba ku
duniya?
Allah na tuba nawa motocin nan suke da har za ku dinga irin wannan doguwar godiya?
Ku tashi ku
zazzauna. Fatana Allah Ya kiyaye tsautsayi da asara.
Suka amsa da, ''Amin''. Suka koma suka zazzauna.
Faduwa ta ce, ''Ina gayyatarka liyafa (lauching) din bude motocin gobe a gidana da
yamma. Zaka
iya
gayyato abokanka guda biyu ku zo tare. Abdul-Sabur ya girgiza kai, ya ce, ''A'a
Faduwa ba na son
bidi'a. Me abun hada liyafa don kin yi mota?
Kin ga abin da yasa wataran ba ma shiri ko, kin cika rawar kai. Umaimah me ya
kamata ku yi?
Umaimah ta yi murmushi, ta ce ''Godiya ga Allah.
Abdul-Sabur ya ce, ''Yauwa, haka ya kamata a yi ba holewa ba.
Faduwa ta zabura ta ce, ''To liyafa ba ciyar da Musulmai ba ce a sami lada?
Abdul-Sabur ya ce, ''Party za ki hada sosai da kek, da kunna disko na san sai kin
cashe. Bayan
haduwa da mata da maza a waje daya wadanda ba muharramanku ba. Ni dai ganina tunda
mu dukka
ukun nan mun sauke alkur'ani, mu kwana a daren yau muna karatu har sai mun sauke
kur'ani. Mun
ci
sa'a kuwa yau alhamis ce daren juma'a, mu godewa Allah da Ya ba mu lafiya, arziki
da zaman
lafiya. Sannan mu yi wa iyayenmu da *yan uwanmu musulmi da suka mutu fatan neman
gafara da
aljanna ya kuma kai mu a sa'a idan tamu mutuwar ta zo. Mu yi fatan Allah Ya raba mu
da sharrin
karfe
lafiya, Allah Ya sa a tuka su lafiya, a rabu lafiya.
Sai kuma mu yiwa kasarmu ta gado addu'a, wato Nageria fatan zaman lafiya da yalwal
arziki da
wadata, mu yiwa sauran kasashenmu addu'a kamar su Ghana, Cairo da Malaysia kasashen
musulunci Allah Ya kare Musulmi da addininSa Musulunci.
A ganina haka ne kadai hanyar da zamu bi mu godewa Allah ba tare da mun saba maSa
ba. Sannan
kafin ku fara hawa motar kowaccenku ta dafa saman motarta ta yi wannan addu'a
''Allahumma inni as'aluka min khariha wa khaira ma fiha wa khaira ma jabaltaha
alaihi, wa'uzu bika
min sharrinha wa sharri ma fiha wa sharri ma jabaltaha alaihi.
''Ya Allah ina neman alkhairinta (mota) da alkhairi da yake tare da ita da
alkhairin da Ka halicceta
akai
kuma ina neman tsarinKa daga sharrin ta da sharrin da yake tare da ita da sharrin
da Ka halicce
ta akai.
Su dukka suka yi amanna da maganarsa, suka gasgata shi.
Umaimah ta mike tsaye ta ce, ''To karfe nawa za'a fara saukar kur'anin kuma a ina
zamu hadu? Don
zan je duba tukunya na dora abinci.
Faduwa ta ce, ''A gidanki za'a taru bayan sallar isha'i na ga kina da kur'anai da
yawa, idan mun ci
alala sai mu fara karatun. Abdul kada ka ci abincin dare yau ka zo gidan Umaimah ka
ci alala daga
gani
zata yi dadi, saboda ta sha hanta da kwai ga albasa da attaruhu.
Abdul-Sabur ya yi dariya, ya ce, ''Ban cika son alala ba da dai danwake ne. Umaimah
ta yi caraf ta
ce, ''Zan yi maka danwaken yanzun nan kuwa, ka zo ka ci.
Ya yi murmushi, ya ce, ''Na kuwa gode. Bari na je masallaci na yi sallar magruba da
isha'i daga nan
sai na yi sallama da gida don karatun zai kai mu har asuba kun ga daga can sai mu
yi jam'i mu yi
sallar asuba. Sannan kowa ya tafi gida yayi bacci da safe.
Ina fatan dai babu wanda ya ke da lecture ko test da sassafe gobe a Makaranta?
Su dukka suka ce ba su da lecture balle jarabawa.
Umaimah da Faduwa suka fito daga gidan Abdul-Sabur suka nufi gidajensu yayin da shi
kuma ya
shiga bandaki ya dauro alwala dan Almuru (Magaruba) ta kawo kai, ya rufo gidansa ya
nufi
masallaci.
Karfe takwas da rabi bayan sallar Isha'i Abdul-Sabur ya biya ta gidan Faduwa ko
zama bai yi ba,
ya iske ta a shirye tsaf sanye da hijabinta ta idar da sallar isha'i dan haka sai
ta rufo gidanta ita ma
suka
dungumo zuwa gidan Umaimah.
Bugu daya suka yiwa kofar sai ta zo ta bude musu.
Babu shakka sun yi farinciki da ganin Umaimah,
domin yadda ta karbe su da farin ciki. Ta tsaftace gidanta kal-kal-kal ko kwayar
tsinke babu a kasa.
Kai ka ce harshe aka saka aka sude tiles din gidan.
Kamshin turaren wuta tururu daga shigowarsu kamshin ya daki hancinsu.
Umaimah sanye ta ke da riga da siket na material,
sannan ta saka dogon hijabi daga dukkan alamu daga sallah ta idar da carbi a
hannunta. Kan dinning
table kai tsaye ta wuce da su inda ta tsara shi ta kawata da food flask da jugs na
alfarma,
ga farantai da cokulla a gefe.
Daman su dukka ukun tsananin yunwa suke ji, sai suka zauna gaba dayansu kowa ya
jawo
farantinsa
da cokali. Umaimah ta bubbude kowanne flask sai kamshi tururu ya daki hancinsu.
Alala ce a flask
daya, dan wake a daya flask din, yayin da daya flask din hadaddiyar shinkafa ce
'fried rice' tasha
curry, hanta, peas da karas. Yayin da flask din karshe farfesun kaza ne mai romo da
yawa an dafa da
dankalin turawa sun hadu sun dahu luguf sai
kamshi suje yi.
Dogon kofi (Jug) daya, kunun aya ne sannan daya kofin markadaddiyar kwakwa ce da
abarba aka
tace aka zuba (coconut da pineaple) aka zuba dan sukari a ciki. Tabbas Yau
Umamaimah ta yi musu
komai, saboda ta dafa musu abun da suke so. Sai ga Faduwa da ta ke son alala kawai
ta buge da cin
shinkafa da danwake. Haka Abdul-Sabur da yake son dan wake ya hau cin alala da
shinkafa gami
da farfesu da dankalin da aka jejjefa a cikin romo. Suka ci suka sha gami da yiwa
Umaimah
doguwar godiya da jinjina bisa iya dafa zazzakan girki. To meye matsalar da zaisa
abinci ya ki yin
dadi?
Da suka gama ci Umaimah ta kwashe kwanuka ta kai kicin ta wanke, sannan ta dawo
suka matsar
da tebur din da yake tsakiya (center table) suka zazzauna akan kafet suka buda
kur'anai. Izufi
ashirin-ashirin suka rarraba, Umaimah zata fara daga kasa, Faduwa daga sama, yayin
da AbdulSabur ya dauki tsakiya.
Faduwa ta yi hamma gami da yin doguwar mika ta dubi Abdul-Sabur da Umaimah, ta ce,
''Anya
kuwa ba zamu bar saukar nan ba sai gobe da safe ba, da na ci abincin nan sai jikina
ya mutu bacci
kawai nake ji.
Abdul-Sabur ya ce, ''Ba ki isa ba, sai kin yi karatunan, kina gyangyadi ruwan sanyi
zan watsa miki.
Kina so ki bari shaidan ya yi miki huduba, idan abun Allah ne sai ki dinga rauni,
amma da party ne
ko za a kwana ba kya gajiya.
Faduwa ta dauki dogon salati, ta ce, ''Har haka na zama? Irin wannan shaidar zaka
yi min?
A'uzubillahi minal shaidanir rajim, mu fara karatu na kori shaidan. Umaimah ta sha
tuntsira dariya,
suka yi salati goma gafiyayyen halitta (S.A.W) sannan suka fara karatu babu wanda
ya sake yin
magana a cikinsu . Ayar Allah kawai suke ta ragargazowa. Ba su sauke ba har sai da
suka kai asuba.
Allah Ya amsa mana addu'o'inmu, Ya biya mana bukatunmu na alkhairi, amin!!
***************
Ranar lahadi da yamma Abdul-Sabur Faduwa da Umaimah suna zaune a wajen shakatawa na
jenting high land, wani gari ne mai nisa 51km daga KL. Wajen yin wasanni ne iri-iri
da shakatawa,
wajen akan tsauni yake babu abinda kake hangowa daga sama sai fulawowi da ruwan
teku.
Ga liluka wasu akan tsauni wasu a can kasa.
Yawancin mutanen da suka fi yawa a wajen turawa ne masu zuwa kasar musamman dan
shakatawa.
Su Umaimah na zaune akan kujeru da tebur shake da kayan ciye-ciye kamar; gasassun
kaji,
meatpie,
cake, gogguru, lemuka kala-kala. Tun daga karin kumallo na safe babu wanda ya kara
cin abinci a
cikinsu, saboda haka yunwa ce take ta addabarsu,
suna zuwa sai suka hau yin maganinta. Abdul-Sabur ba ya kiwar kashe kudi komai ya
tashi saya sai
ya jifgo da yawa, yadda zai ishe su, su ci har su bari.
Don haka har nauyi da kunyarsa suke ji wani lokaci su yi kokarin fitar da kudi za
su biya sai ya
hana su.
Ransa yana baci da duk wacce ta aikata hakan daga cikinsu, don haka ma suka daina
damuwa da sai
sun dauko jakar kudi don babu abin da zai bari su saya da kansu. Sannan ya gargade
su da su daina
yi masa godiya duk abin da ya yi musu yana yi musu ne saboda Allah.
Wai! Wai! Wa ya ga garabasa?
Tabbas cikin *yan watannin nan Umaimah da Faduwa sun yi kiba sun kara jawur saboda
ciye-ciye
da kwanciyar hankalin da suka samu.
Abdul-Sabur din ma a dalilinsu yana samu ya ci abinci sosai sabanin da da yake ci
shi kadai ba ya
iya ci da
yawa.
Mutum rahma ne inji masu iya magana, hira suke yi sosai ta shakuwa. Umaimah ta dubi
Faduwa ta
juya ta dubi Abdul-Sabur ta ce, ''Wani lokaci ma sai in ji farin ciki ya yi min
yawa, saboda na duba,
na hanga a halin yanzu
babu abin da yake damuna na kuncin rayuwa ko akwai abin da na rasa ma kadan ne,
shima ban
daukesa a matsayin damuwa ba. Allah Shine abin godiya, shi kadai Ya cancanci a
godewa a koda
yaushe.
KU DAN HUTA ANAN SAI ZUWA GOBE DA YARDAR ALLAH A KWAI CI GABA
INA GAYYATAR KU XUWA SHAFINA NA FACEBOOK DOMIN SADA XUMUN TA DA
FADAKAR DA JUNAMAKWABTAKA 35
Faduwa da Abdul-Sabur suka yi murmushi,
Faduwa ta ce, ''Gaskiya ne kanwata babu abin da yake damuna ni ma yanzu a duniya.
Iyayenmu da
suka
rigamu gidan gaskiya muna yi musu addu'a Allah Ya kai rahma kabarinsu, amma na cire
damuwa
da bakin ciki daga cikin zuciyata.
Son Sagir da talauci da yake addabata a baya sun gushe. Saura watanni uku in
kammala karatuna, a
take ina da upper ta aiki. Albashi mai tsoka, gida da motar hawa duk
kyauta za a ba ni. Miji kuwa na hakura da nemansa, idan Allah Ya yi zan yi aure, in
lokaci ya yi zan
yi,
idan kuwa ba ni da rabon aure a duniya ina addu'a Allah Ya tayani tsare kaina da
kama mutuncina
har
karshen rayuwa.
Tausayinta ya rufe Abdul-Sabur da Umaimah. Ya girgiza kai ya ce, ''Ki ma daina irin
wannan
magana za ki yi aure insha Allah ki hayayyafa, fatana ace kafin ma ki karbi
takardar aikin naki a
hannu ki
sami mijinki a hannu kin ga dai-dai ke nan.
Faduwa da Umaimah suka amsa da, ''Amin, amin Ya rabbi.
Abdul-sabur ya gyara zama ya yi murmushi ya dubi Faduwa, ya ce, ''Ai ni da ina so
ki ba ni
adireshin Sagir idan na je Cairo in neme shi mu zauna inji yadda za'a yi a yi komai
in dai zai yiwu.
Faduwa ta harare shi, ta ce, ''Ka ji shi da tsokana ko,
shekaru nawa da rabuwarmu ya taba nemana? Ai in mahaifiyarsa na raye auren nan da
kyar zai
yuwu, sai dai ikon Allah. Nasan ma ya yi aurensa ya manta da ni. Don ni ma gaskiya
da kyar zan
iya zama da Sagir yanzu, saboda na sake wayewa nasan daraja da martabar kaina
yanzu, ba wai na
fi karfinsa ba ne, a'a na ga yadda ake kula da
tarairayar mace, bana tunanin Sagir zai iya yi min irin wannan tarairayar dana
gani.
Abdul-Sabur ya kyalkyale da dariya, ya ce, ''A ina kika ga tarairayar mace? Ai
matan Malaysia su
suke fita su nemo abincinsu, yaransu da manyansu kowa aiki yake yi dan ya ciyar da
kansa. Kin
manta sai kiga mata da miji da *ya*yansu sun je cin abinci restaurant kowa ya ci ya
biya nasa?
Faduwa ta ce, ''Na san da wannan amma ni yanzu na ga inda namiji yake tarairayar
matarsa, sai ya
burge ni haka nake fata in auri irinsa.
Abdul-Sabur ya tabe baki ya ce, ''Ke kike leke-lekenki har kika hango wannan daman
shegen yawo
gare ki, gidajen kawaye iri-iri.
''Eh anyi yawon, Faduwa ta fada a fusace.
Umaimah ta kyalkyale da dariya, daman ita ba ta da aiki sai dariya idan ta ji sun
fara irin wannan
fadan nasu.
Abdul-Sabur ne ya katse dariyar da take kyakyatawa, nan da nan dariyar ta koma
fushi.
Da ya ce, ''Ke kuma Umaimah idan na je Nigeria zan je har Kaduna mu zauna da Abdul-
Basi idan
kuma Ilah kika fi so zan je Dugge mu gana. Kada ki ji tsoron Matawata, zan yi mata
nasiha ku
zauna lafiya.
Faduwa ta kyalkyale da dariya, har da tsugunawa yayin da Umaimah ta ji wani kululun
takaici ya
dira
a cikin zuciyarta, kuma ba ta sha'awar auren Ilah ko kadan balle Abdul-Basi.
Sabuwar rayuwa ce ta
bude don haka ba ta so ta waiwayi baya. Takaici ne sabo fil ya ke dirgo mata a
kahon zuci har ta
tuna dacin da suka dandana mata a rayuwarta ta baya su dukka biyun.
Abdul-Sabur ma ya yi ta dariya daga karshe ya shiga lallashinta yana ba ta hakuri,
don yaga da
gaske take ta yi fushi, har ta daina cin abincin.
Dariyar da Faduwa ta ke kyakyata mata ita tafi tunzura ta sai da Abdul-Sabur ya
roki Faduwa ta
daina yi mata dariya kada ta sa ta kuka. Da faduwa ta ki dainawa sai ya ce, ''Zan
je Nigeria in hada
ki da
Alhajin Birni.
Nan dai aka rincabe da Faduwa da Abdul-Sabur suka hau zolayar juna. Umaimah ta sami
abin
dariya, tana ta kyakyatawa.
Abdul-Sabur ya saka hannu a aljihun wandonsa ya ciro wasu kananan katina guda biyu
masu kyawu
da kyalkyali kai ka ce da ruwan gwal aka yi rubutun. Ya mikawa Faduwa daya, Umaimah
ma guda
daya. Sai suka yi sauri suka karba suka karanta, daga dukkan alamu ba su fahimci ko
katin mene ne
ba. Ba na gayyatar aure ba ne, haka ba na liyafa ba ne. Abin da za su iya gani shi
ne 'Graduation
Ceremoney.
Abdul-Sabur ya yi dariya ya gyada kai a lokacin da ya ga duk sun zuba masa ido suna
neman karin
bayani daga gare shi.
Ya ce ''Me ye ba ku gane ba? Katin gayyata ne na bikin yaye mu mun gama karatun PhD
za a bamu
satifiket. Lokaci ga shi nan an rubuta karfe goma na safe, waje ga adireshin nan da
sunan hotel din
'J.W MaRRIOTT HOTEL'. A bukit Bing Tang. Sai kun nuna katin nan za a barku ku
shiga, shi ne
ya sa na
karbo muku. Ku yi kokari ku fito da wuri gobe, tara da rabi ta yi muku a can.
Tafiyarmu ba zata
zama
daya ba saboda ni a cikin makarant zan kwana, tun karfe bakwai na safe zamu shiga
taro (meeting),
sannan a raba mana riguna da huluna (graduation gown) a zuba mu a doguwar motar
makaranta a
kawo mu can.
*Yan uwa da abokan arziki za su zo daga kasashe daban-daban, ni dai ku ne *yan
uwana kuma
dangina, in kuka makara ba ku zo ba shikenan na zama ba ni da kowa, babu mai
daukana a hoto a
lokacin da ake mika min satifiket.
Faduwa da Umaimah suka zabura suka hada baki, ''Ah haba zamu zo mana.
Abdul-Sabur ya yi dariya ya ce, ''Tsokanarku nake, na san zaku zo, ai na yarda da
ku kannena. Na
so
ace Ummana Fuse ta zo itama, amma sai na kyale ta ban gayyace ta ba saboda nisa,
Malaysia ta
yiwa tsoho nisa tun daga Ghana zuwa Malaysia, zata sha wahalar zuwa. Amma kanwata
Kausar da
maigidanta sun ce min za su zo ban dai tabbatar da zuwan nasu ba, don nasan
shiriritarsu. Jiya dai
da
muka yi waya suna London sun ce min za su taho nasan ko za su iso sai yau da tsakar
dare. Na kira
su dazu na ji wayarsu a kashe, ban sani ba ko suna hanya in sun iso na san za su
kira ni, ga dai
katinsu
a hannuna in sun zo in ba su su shiga.
Faduwa da Umaimah suka yiwa su Khausar fatan Allah Ya kawo su lafiya. Sai da suka
yi sallar
isha'i sannan suka sha hawan lilo da tsalle-tsalle, sannan suka fara haramar
tafiya.
A motar Umaimah aka zo ita ake tukawa. Abdul-Sabur ya so ya karbi tukin saboda
garin da nisa,
kuma ga dare ya yi, Umaimah ta ce ya bari zata tuka, ya shiga gidan baya ya zauna
Faduwa da
Umaimah a gaba suka tafi.
A 'Sabang Jaya' ya ce su sauke shi cikin makarantarsu da suka sauke shi sai suka yi
masa sallama
akan sai goben idan sun hadu a can.
Umaimah ta fisgi mota sai unguwarsu wato 'MAHARJALELA' Allah Ya ba mu alheri!!
****************
Tsabagen kwalliya mai suna kwalliya an caba ta a wannan rana da kaya na karya, sai
a wajen ma su
Umaimah suka taba ganin wata suturar. Gwala-gwalai da lu'u-lu'u a wuyan wasu matan,
abun sai a
rike baki. Hausawa, Inyamurai, Yarbawa, Larabawa da Turawa duk sun hallara a wannan
katafaren
hotel da ake ji da shi a Malaysia, wato 'J.W Marriott',
kowa sai ya nuna kati za'a bar shi ya shiga, yana shiga sai ya sami waje ya zauna a
cikin katafaren
dakin taron da yake cikin hotel din. Babu abin da yake tashi a wajen sai sautin
kida a hankali gami
da sanyin A.C da kamshi na alfarma. Kowanne tubur an zagaye da kujeru hudu,
abubuwan sha ne
kalakala a gaban kowa.
Faduwa, Umaimah da wasu Turawan Spain mata da miji ne suka zauna a teburi daya. Kan
ka ce
kwabo Faduwa ta saba da su suna ta hira, suka shaida musu su ma sun zo jiya daga
Spain wajen dan
uwansu. Umaimah da Faduwa suka shaida musu su a nan kasar suke zaune suna karatu,
amma
asalinsu *yan Africa ne suma dan uwansu suka zowa.
Su umaimah sun yi kwalliya, amma ba su zaci irin wannan caba adon za a yi ba, yadda
suke hango
dakakkun leshina da dakakkun riguna (English wears) a jikin mata sai suka raina
shigarsu. Sun saka
wando jeans, da riga mai dogon hannu, gami da kananan hijabai da takalma masu tsini
da
jakunkuna ratayawa masu tsada. Hannayensu a jere da zobuna English gold. To me ye
laifin
shigarsu?
Ba ta yi muni ba, kuma sun fi wasu kyau duk da su ma da yawa sun fi su.
Har yanzu dai ana jiran isowar manyan kasar da manyan furofososhin makarantar da
kuma dalibai
masu fita wato su Abdul-Sabur.
Har yanzu dai shigowa ake ta yi hall dai sai hadidiyar mutane yake yi, kowa ya
shigo ba ya rasa
wajen zama, saboda girman wajen da kujeru rututu.
Karfe goma saura minti goma sha biyar aka sanar da shigowar dalibai da malamansu. A
bun gwanin
ban sha'awa sai ga su Abdul-Sabur nan a jere a layi suna shigowa sun yi anko da
riguna da huluna
iri daya (Graduation gown).
Abdul-Sabur yana daga baya-baya kasancewar mata ne gajeru daga gaba, shi da yake
dogo ne sosai
a mazan ma yana daga kusan karshe.
Umaimah da Faduwa sai zare ido suke suna hange ba su ga nasu ba alhali yawanci kowa
ya ga dan
uwansa yana murna, yana dauka a hotuna.
Can suka hango gogan nasu ya zuba kyau kuwa a cikin kayan fiye da fararen fatar ma.
Nan da nan
kowaccensu ta tashi da kyamararta a hannu suna daukarsa a lokacin da yake tafiya a
cikin ayari. A
lokacin da suke daukarsa a hotuna sun fahimci wata mata da mijinta su ma sun ta so
da sauri suna
daukarsa a hoto. Ko tantama babu kanwarsa ce Kausar tare da mijinta, sai suka hau
kallon-kallo
tsakanin su Kausar da su Umaimah.
Da yake Umaimah ta taba ganin Kausar a Makka sai nan da nan ta shaida ta. Ba su
yiwa juna
magana ba har kowa ya koma mazauninsa ya zauna, yayin da su Abdul-Sabur suka isa
bangaren da
aka tanadar
musu na musamman suka zazzauna daga gaba. Bayan kowa ya zauna ne aka fara bayanai
cikin
harshen Nasara (turanci). Daga karshe aka fara kiran sunayen dalibai guda goma da
suka fi kowa
cin jarabawa, ana ba su satifiket dinsu a hannu.
Ihu, tafi da murna marar misaltuwa *yan uwan wadannan bayin Allah suke yi. Allah
cikin ikonSa
kwatsam aka kira sunan Abdul-Sabur shi ne na hudu, nan da nan Faduwa da Umaimah,
Kausar da
mijinta suka dau murna da tafi
raf-raf-raf, hotuna kuwa sun kyasa masa ba adadi.
Sarkin rawar kai har kan stage ta haye tana daukarsa a hoto, kai ka ce ita ce zata
mika masa satifiket
din, wato Faduwa.
Banda dariyar farin ciki sai dagawa jama'a hannu da Abdul-Sabur yake yi. Dalibai
suna da yawa
don haka an kai karfe daya da rabi ana abu daya.
Abinci kala-kala masu dadin gaske ake ta jerewa akan teburan kowa. Suka ci suka sha
suka gyatse
ba tare da ko sisinsu ba.
Da aka gama rufe taro da jawabi sai taro ya fara watsewa. A lokacin ne su Abdul-
Sabur suka sami
damar tunkaro inda *yan uwansu suke dauke da kwalinsu a hannu. Ana ta rungumar juna
ana
murna. .
Allahu Akbar, sai ya karaso inda su Umaimah suke cike da murna, Kausar da mijinta
suka taho
suma aka taru waje daya. Bai ankara ba
yana juyawa sai ga Uncle Hamza a bayansa shi da babban yaron da ya ke mai aiki a
shago na
London wato Emeka. Hade da El-Abdullahi dan Indonosia ne daya daga cikin shugaban
kamfanin
da suke saro kaya a wajensu, takanas ya zo taya shi murna.
Nan dai murna ta hautsine yayin da Abdul-Sabur ya shiga gabatar da kowa da kowa.
Yawanci sun
san
junansu, Umaimah da Faduwa ne basu sani ba. Ya gabatar da su matsayin MAKWABTANsa,
kuma
aminansa, sannan ya juya ya gabatar da *yan uwansa ga su Umaimah. Aka gaggaisa aka
dinga
daukar hotuna daban-daban.
Faduwa da Umaimah suka yi musu bankwana suka kama hanyar gida yayin da Abdul-Sabur
ya tafi
ya
raka su Uncle Hamza da tawagarsa masaukinsu.
Kausar da mijinta kuwa su ma hotel dinsu ba shi da nisa da kafa ma suka karasa anan
cikin Bukit
Bing Tang.
Abdul-Sabur ya yiwa su Kausar alkawarin daga ya raka su Uncle Hamza zai zo hotel
dinsu ya
samesu.
Faduwa ce ke tuka motarta Umaimah na zaune a gefenta babu abin da suke sai hirar
kayan jikin
Kausar, leshine tsadadden gaske kuma ya yi kyau,
ruwan dorawa da fulawar ruwan bula (blue), dinkin riga da siket matsattse ga lu'u-
lu'u yana ta
kyalli a wuyanta. Shaddar da ke jikin mijinta ta hadu sosai fara sol. Tabbas kudi
ya zauna musu ko
ba'a fada ba, Allah Ya yarda da su Ya amince su yi arziki.
Haka ai rayuwa ta ke, babu abin da yake dauwamamme, talauci ko wadata.
Sun jinjina tsohon nan da ya yi kara ya yi zumunci ya zo, wato Uncle Hamza, shima
ya sha babbar
riga
da hula da wani hadadden filted, bai bar al'adarsa ba bawan Allah.
'Allah Ya azurtamu duniya da lahira da alfarmar Annabinmu (S.A.W). In ji Faduwa
yayin da
Umaimah ta cafke salatin suka dire tare.
Taro ya yi taro, haduwa takai haduwa yadda baki ba zai iya lissafa wasu abubuwan ba
sai dai ayi
kurum!
Farin ciki da nishadi babu irin wanda ba su shaka ba a yau. Haka babu wani abun
dadi da ba
su ci ba a yau. Don haka sai hamdala ga uwa uba wanda suka je dominsa ya burge, ya
fito da
sakamako mafi daraja.
Da yamma Abdul-Sabur ya iso gidan Faduwa shi da Kausar suka ci sa'ar iske Umaimah a
gidan,
don haka aka hadu a kasha hira. Babu abin da Kausar ke yi sai lura da Yayanta da
*yan matan nan
ta ke yi
idan suna hira, tana so ta tantance wace ce budurwar a ciki. Don ta kula Yayanta
yana ji da su alhali
bata taba ganin in da ya saba da mata haka ba, har yake shiga cikinsu yana musu
hira haka.
Ta kasa tantancewa wani sa'in sai ta ga kamar yana shisshigewa Umaimah idan aka
jima sai ta ga ya
fi kula Faduwa. Ta shiga gaggawar su kebe ita da shi ta jero masa tambayoyi game da
matan nan.
Sai da aka kira sallar magruba suka watse, Umaimah ta koma gidanta, Abdul-Sabur da
Kausar suka
tafi gidansa. Da ya bude mata kofar gidan ta shiga, sai ya sauko ya tafi masallaci.
Daga masallaci ya
je ya dauko mijin kanwarsa daga hotel ya ce su kauro gidansa dakuna biyu ne. Kafin
su iso
Umaimah da Faduwa duk sun kawowa Kausar abinci kala-kala.
Da Abdul-Sabur ya dawo Kausar ta nuna masa abin arzikin da kawayensa suka kawo
mata, ya ji
dadi kwarai. Sai suka jere akan dinnin table suka zauna cin dadadan abinci, aka
bude shafin hira.
Kausar ta dubi Yayanta tayi dariya ta ce, 'To wai a cikinsu wacece Yayar tawa don
nasan dai akwai
guda daya da aka yarda da ita.
Abbdul-Sabur ya harareta ya bata rai, don baya so ta dinga masa shisshigi game da
maganar aure.
A'a ka ga ka daina hararar min mata, ai gaskiya ne,
ka fada mana kawai, in ita kanwarka ce ba zaka bata amsa ba, ni ai abokinka, ne,
kuma yayanka
idan aka bi ta shekaru. Malam ka fada mana kawai.
Inji mijin Kausar.
SAI GOBE INSHA ALLAH TA'ALA
INA GODIYA A GAREKU DA ADDU'OIN KU A GARE NI.
Dan Aunty.MAKWABTAKA 36
Suka kyalkyale da dariya su duka ukun. Abdul ya kai lomar abinci, ya ce, ''Idan na
fada muku wani
abu za ku yarda?
Babu guda daya a cikinsu da muke soyayya. Sun dauke ni tamkar yayansu, na dauke su
tamkar
kannena na jini. Su duka rayuwarsu abar tausayi ce, marayu ne kuma ba su da miji a
kasar da ba su
da dangi. Ina jin tausayinsu matuka shi yasa na yi kokari mu hada kai mu zauna
lafiya. Kuma kun
san wani abin mamaki?
Gaba dayansu *yan asalin Nigeria ne har Faduwa Balarabiya, mahaifinta mutumin
Sokoto ne,
Umaimah kuma bafilatanar Gombe ce, *yar asalin wani kauye Dugge.
Kausar ta yi dariya ta gyada kai ta ce, ''Lallai wannan hadin ya yi kyau. Amma Yaya
ya kamata ka
zabi daya naga duk suna da kirki, kuma ga su masu ilimi, kyawawa. Amma ni na fi yi
maka
sha'awar babbar, wato Faduwa.
Abdul-Sabur ya katse hammar da yake yi, ya ajiye cokali ya dade yana kallon Khausar
don mamaki,
can ya daure ya yi magana.
Ya ce, ''Me yasa kika ce haka?
Ta ce, ''Za ku fi daidaitawa saboda ta manyanta zata fi sanin rayuwa da hakurin
zaman aure, ga ta da
fara'a da sakin fuska. Ita ma karamar ba laifi tana da kirki, amma wani lokacin
kamar tana da jan aji
da ji da kai.
Wai shin ba ita ba ce muka hadu da ita a Ka'aba ba, ta harare mu ta tafi?
Shamsuddin Ya girgiza kai, ''Ai gara ya auri karamar za su fi dacewa, saboda Faduwa
zata ga kamar
sa'anta ne ba zata yi biyayyar aure ba. Amma karamar, yarinya ce karama budurwa za
su fi
daidaitawa.
Abdul-Sabur ya yi murmushi kawai ba tare da ya sake cewa komai ba, har suka yi
surutun su suka
bari.
Kwanakin su Kausar biyar a Malaysia, Abdul-Sabur na dawainiyar kai su wuraren
shakatawa kalakala. Idan suka fita tunda safe sai tsakar dare suke
dawowa.
Yawanci da Faduwa ake tafiya kasancewar Umaimah na zuwa makaranta kullum.
Sau daya ne suka je 'Langkawi Beach' da Umaimah shi ma don bata taba zuwa ba tana
so ta je ta
gani,
idan ba ta bi su ba yanzu zuwan zai yi mata wuya nan gaba, musamman idan lecture ta
kankama.
'Langkawi Beach' teku ne babban gaske wanda aka kawata shi fiye da sauran tekunan
da suke kasar.
Garin yana da nisa sosai a mota, don haka wasu suke hawa jirgin sama. Abdul-Sabur
ne ya saya
musu tikitin jirgin sama su dukka biyar din, suka isa garin ranar alhamis da rana.
Ba su baro wajen
ba sai karfe goma na dare, su dukka sun kunshi nishadi marar adadi.
Ranar da Kausar da mijinta zasu tafi Abdul-Sabur ya rako su gidan Faduwa suka yi
mata sallama,
sannan suka dunguma gidan Umaimah ita ma suka yi mata sallama. Umaimah ta rako su
har bakin
lift suka tafi, tayi musu fatan alkhairi da fatan Allah Ya kaisu gida lafiya sannan
ta koma gida ta ci
gaba da karatu. Kasancewar wannan semester bata samu ta
zauna ta yi bita ba sosai, tana ta biyewa su Abdul-Sabur suna yawon shakatawa don
haka ta yiwa
kanta fada ta zauna a gida tayi karatu.
Faduwa kuwa da ita aka yi rakiya har filin jirgi.
Kafin su Kausar su wuce zuwa wajen screening sai ta jawo hannun Abdul-Sabur gefe
suka kebe, a
zatonsa wata magana zata fada masa mai muhimmanaci.
Sai ya ji ta ce, ''Zan fadawa Faduwa kana sonta zaka aure ta in ka kasa fada. Don
gaskiya ta damu
dakai
fiye da Umaimah, ba ka ganin Umaimah ko rako mu bata yi ba, Faduwa ce ta katse
baccinta da
tsakar daren nan ta taso ta zo.
Ya ji tamkar ya kifa mata don takaici, ya harare ta ya yi tsaki. Ya ce, ''Wai ke me
yake damunki ne?
Kada ki kuskura ki fadawa Faduwa wata magana, naga kin karbi lambarta wallahi idan
na ji wata
magana sai na bata miki rai. Babu ruwanki da wannan maganar.
Kausar ta tabe baki, ta ce, ''Allah Ya huci zuciyarka ba ruwana, daga yau ma na
daina yi maka
maganar aure ma balle na yi laifi.
Ya ce, ''Da kin hutawa kanki kuwa.
Haka suka yi sallama baram-baram ba ta walwala.
Har mijinta da Faduwa suka fuskanci hakan, amma ba a shiga tsakanin dan uwa da dan
uwa, babu
wanda ya tambaye su me ya faru. Sai karfe biyu na dare Abdul-Sabur da Faduwa suka
dawo gida.
Suka yiwa juna sallama kowa ya shiga gida.
Asuba ta gari Abdufaduwa.
*
Sai bayan tafiyar su Kausar ne Abdul-Sabur ya samu yake yin isasshen bacci kwana
biyu, amma
da su Uncle Hamza suka dawo Malaysia daga Singapore sai aiki ya dawo masa sabo fil.
Saboda
yana tashi da safe yake zuwa ya same su a hotel,
daga nan su nausa cikin kasuwa. Daman dai Uncle Hamza dan kasuwa ne don haka duk
kasar da ya
je sai ya nemi abin da zai sara, wani ya aika shagonsa na London, wani kuma ya tura
shagunansa na
Ghana.
Ba dare ba rana Abdul-Sabur yana tare da Uncle Hamaza har sai da suka shafe kwanaki
goma a
haka, sannan ya kai su filin jirgi shi da Emeke suka koma London. Don haka Abdul da
su Faduwa
ma ba a haduwa ko a waya ba sa samunsa. Bayan tafiyar bakinsa da ya dawo gida ma
sai da yai
kwanaki uku bai kunna waya ba, bacci kawai yake
yi, sai dai ya tashi ya yi sallah ya koma bacci, bai cika fita masallaci ba ma
abinci ma jifa jifa yake
ci. To me zai yi tunda ya gama karatu?
Sai da ya tabbatar ya huta sosai ya kunna wayarsa missed call ya fi guda dari ya
tarar daga kasashe
daban-daban. Missed calls din Faduwa guda ashirin da biyu. Na Umaimah guda biyar
sai na Kausar
guda talatin da uku, ta damu tana ta kiransa a tunaninta saboda ita ya kashe waya,
don ta bata masa
rai ta yi masa maganar Faduwa, don haka duk ta bi ta damu.
Ya dinga bin su daya bayan daya yana kira yana yi musu bayanin yana nan lafiya
kalau, baccin
gajiya
ne kawai. Ya cewa Umaimah da Faduwa in ba sa komai ranar asabar da yamma su hadu a
wajen
shakatawa na 'Sunway Pyramid' su yi hira, dukkansu suka ce ba
damuwa za su je.
Ranar asabar misalin karfe biyar da rabi suka gama hallaruwa a cikin *yar rumfar da
suka saba
haduwa, kowanne daban-daban ya zo. Ba daga gida suke ba, Umaimah daga makaranta ta
ke gidan
su Aisha Bingyal.
Faduwa daga Hotel din wasu kawayenta da suka zo daga Cairo, Abdul-Sabur ne ya fito
daga gida.
A jere suka jera motocinsu a wajen da aka tanada don yin 'parking'.
Ka'ida ne daga ka zauna a cikin rumfunan ma'aikata su kawo maka littafin abinci da
abin shan da
ake siyarwa, ka zaba ka saya, don haka sai kowa ya zabi abin da ya ke so. Faduwa da
Umaimah a
koshe suke dam! Kasancewar sun ci abinci a wajen kawayensu. Lemo kadai suka zaba.
Abdul ne yake jin yunwa sosai don ko karyawa bai yi ba shi ya zabi shinkafa da
kaza.
Suna shan lemo suna hira, wasa da dariya Abdul-Sabur ya kammala cin abinci ya goge
baki da
hankici, ya juya ya kalle su ya yi murmushi. Ya ce, ''Na tara ku anan don mu yi
zaman karshe, kuma
hirar karshe.
Sai duka suka zura masa ido suna yi masa duban rashin fahimta. Yayin da mummunar
faduwar gaba
ta addabi zukatansu.
''Wacce irin magana kake yi Abdul? Idan ka ce hirar karshe zaman karshe, ai sai mu
yi zaton
mutuwa zaka yi. Inji Faduwa.
Umaimah ta ja dogon numfashi ta dire bata iya cewa komai ba.
Abdul-Sabur ya yi shiru kansa a kasa kamar mai tunani, sannan ya dago ya dube su ya
yi
murmushin karfin hali.
Ya ce, ''Kin yi gaskiya Faduwa, banda Allah babu wanda Ya san abin da zai faru a
gaba amma
Allah
Ya kadarto rabuwarmu wanda ba na tunanin zan sake waiwayar Malaysia kuma idan na
tafi.
Sai suka ji tamkar an dire aradu a kahon zuciyoyinsu, suka zazzare ido suna
dubansa.
Ya ci gaba da cewa, ''Na kammala karatuna, na so in dan zauna da ku saboda sabo,
amma Uncle
Hamza ya ce in tattara in koma gida. Don haka zan tafi gobe har na cike takardar
sakin gidana sun
dawo min da ragowar kudina don ban cika shekara ba.
Yana rufe bakinsa sai Faduwa ta dora hannu aka,
Umaimah ta cije yatsa suka kame tamkar wasu gumaka, idanuwansu a sunkuye a kasa.
Da ya ambaci sunayensu suka dago suka dube shi, sai yaga hawaye sharkaf na zubowa
daga
idanuwansu.
Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un?
Suke karantowa su duka ukun a bayyane.
Faduwa ta sharce hawaye ta ce, ''Amma Abdul zaka tafi ka ki yi mana sallama da
wuri, sai da ya
rage saura awanni? Ya girgiza kai, ya ce, ''Ku yi hakuri na san zafin da
zaku ji na rabuwarmu, bana so in tayar muku da hankali da wuri. Ku yi hakuri don
Allah ba boye
muku na yi ba. Ku yafe min idan na bata muku rai,
ko na kuskure muku ban sani ba, kun san mutum ajizi ne. Ni ma na yafe muku idan kun
yi min laifi
a fili ko a boye, balle ni babu wacce ta yi min laifi a cikinku.
Ku yi min alkawari za ku ci gaba da zumunci a junanku ko ba na nan, ku ci gaba da
mutunta kanku
da kare mutumcinku a kasar nan har ku
kammala karatunku. Umaimah ina rokonki da zarar kin kammala karatu ki koma gida ki
zauna kusa
da iyayenki ko a cikin garin Gombe ki kama aiki har Allah Ya ba ki wani mijin ki yi
aure, saboda
kin yi kankanta ace kin zauna a wata kasar ba a gaban iyayenki ba. Ki manta komai
da ya faru da ke
a
baya, ki bude sabuwar rayuwa Allah zai taimake ki.
Kuka ya ci karfin Umaimah, sai ta gyada kai don ba zata iya magana ba.
Hawaye mai zafi ne ya fara zubowa daga idanunsa shi ma kasancewar ya ga halin da
suka shiga na
kuka. Bai zaci zasu ji radadin rabuwa da shi haka ba. Ya goge hawaye ya juya ya
dubi Faduwa, ta
kifa kai akan tebur tana kuka ta ki dagowa har sai da ya
ambaci sunanta ba adadi, sannan ta dago ta dube shi idanunta sun yi jawur.
Ya ce, ''Faduwa ki yi hakuri da duk yanayin da kika tsinci kanki, Allah Yana tare
da ke, zai yaye
miki damuwarki insha Allah, ki rike aikinki ki dinga ziyartar *yan uwnaki na Cairo
da Nigeria.
Kada ki
yanke zumunci da su don Allah ba Ya bada rahama ga mai yanke zumunci, haka zumunci
yana kai
bawa aljanna.
Faduwa ta gyada kai cikin shesshekar kuka, ta ce, ''Na ji zan yi amfani da
shawararka insha Allah.
Umaimah ta goge hawayenta ta tashi tsaye cimak ta dube su, ta ce, ''Zan koma
makaranta, dama
group assignment muke yi a gidan Aisha Bingyal na taho zan koma mu karasa.
Abdul-Sabur ina maka fatan Allah Ya kai ka gida lafiya, kuma Allah Ya saka maka da
alkhairi a
bisa dawainiya da kulawar da ka yi mana. A da rayuwata tana cikin kunci har sai da
ka bi duk yadda
zaka yi na sami sauki. A da farin ciki ya kaurace min, kai ka taimaka ya dawo. Ina
gudun mutane ka
sa na shigo cikin mutane. Ina cikin kuskure na dawo hanyar Allah madaidaiciya.
Yanzu na san tawakkali na nemi wadanda na kauracewa a baya. Da jikinka da dukiyarka
babu abin
da baka yi mana ba, tsakaninmu da kai sai addu'ar Allah Ya kaddara saduwarmu ko ba
a duniya ba
ranar gobe kiyama, Allah Ya hada mu a aljanna..
Kuka ne ya hana ta karasa maganarta, sai ta juya da sauri ta tafi. Ta ki dawowa duk
kwalla kiran
sunanta da Faduwa ke yi. A guje ta shiga wajen da ta ajiye motarta ta bude ta zauna
ta dora kai a
sitiyari ta sharbi kukanta har ta godewa Allah. Ita kanta ta rasa dalilin yin
wannan kukan saboda
Abdul-Sabur din nan a kasar nan ta san shi kwanan nan, to me don ya ce zai tafi
zata damu kanta?
''Mutumin da na ki jini a da na tsana, na tsani in hadu da shi a hanya? Ya aka yi
ya zama abokina
har na ke jin ciwon rabuwa da shi? Sabo turken wawa in ji masu iya magna.
Abdul yana da kirki, yana da kyautatawa, kuma zuciya tana son mai kyautata mata
wannan ita ce
kadai amsar. Inji zuciyar Umaimah.
Tana tuki tana tafe tana tunani, hawaye kuwa ya ki kafewa sai shatata ya ke.
Faduwa ta zabura ta dubi Abdul-Sabur ta ce, ''Ya na ga ka saka kafa ka shure
maganar da muka yi
da kai?
Ya fada cikin sanyin jiki, ''Wacce ke nan?
Faduwa ta sharce hawaye ta ce, ''Maganarka da Umaimah ta aure.
Abdul-Sabur ya yi murmushin karfin hali ya gyara zama, ya ce, ''Daman na amince, na
yi miki
alkawari zan aure ta ne?
Ai ban taba amsa miki ba ke kadai kike maganarki. Abinda kika kasa fahimta shi ne,
babu maganar soyayya tsakanina da Umaimah, yadda nake mutumci da ke haka nake yi da
ita..
Faduwa ta katse shi cikin kuka ta ke magana, ta ce,
''Amma ni naga kun dace na hada ku, ka ce kana tausayinta, maganin tausayi sai ka
aure ta. Kai ma
ka san zaku dai-daita da ita don ba ta tsane ka ba, ta saba da kai, ta shaku da
kai, ga ta da ladabi da
kunya da tarbiyya..
Abdul-Sabur ya dafe kai, ji yake tamkar tana daka tabarya a kwakwalwarsa.. Ya daga
hannu da
sauri ya dakatar da ita.
Ya ce, ''Ya isa haka Faduwa, ba ki fahimce ni ba, ba za ki taba fahimtata ba kuma.
Ni kadai na san
halin da nake ciki yanzu, zuwan da Uncle Hamza ya yi, ya zo min da magana kuma ba
zan iya
ketare ta ba, ya ce in zo in auri *yarsa..
Bai rufe baki ba Faduwa ta dafe kirji don fargaba da tashin hankali.
Ta ce, ''Shi yasa kake yi mana sallama irin wacce har abada ba zaka sake waiwayarmu
ba?
Ta girgiza kai yayin da hawaye ya ci gaba da surnanowa daga idanunta.
Ta ji ba zata iya ci gaba da zama tare da shi ba,
saboda zuciyarta kamar zata burme. Nan da nan ta mike, ta suri mukullin motarta. Ta
ce, ''Abdul
Allah Ya kiyaye hanya, Allah Ya kaddara saduwarmu. Ni ma zan tafi ana jirana Putra
Jaya'. Ta tafi
da sauri hawaye yana zuba.
''Faduwa, Faduwa zo ki ji. Inji Abdul. Ta ki waiwayowa ma balle ta dawo, ta dade a
zaune a mota
tana kuka, sannan ta tuka ta tafi, don kada ma ta kwana a gidan ta ga tafiyarsa sai
ta wuce garin
'Putra Jaya' zata kwana a gidan kawarta.
Umaimah ma ma a gidan kawarta Aisha ta yi niyyar kwana.
Karfe dayan dare kowa yana bacci yayin da Faduwa da Umaimah suke murkususu a cikin
duhu
saboda damuwa.
Abdul-Sabur ya damu kwarai da ya je gidajensu ya iske ba sa gidajensu, ke nan babu
me yi masa
rakiya. Yana filin jirgi ya kira Faduwa ya sake yi mata sallama ya tabbatar mata
yana filin jirgi zai
tafi,
ta rushe da kuka, ta yi masa fatan alkhairi da fatan Allah Ya kiyaye hanya.
Ya tambaye ta laifin me ya yi suka gudu daga gidajensu suka ki raka shi filin
jirgi.
Ta ce bai yi musu komai ba, saboda tashin hankali ba zasu iya ganinsa zai tafi ba.
Irin wanna tambayar ya yiwa Umaimah da ya kira ta a waya, irin amsar da Faduwa ta
ba shi ita
Umaimah ta bayar, sai ya shaida mata yana filin jirgi nan da awa guda za su
tashi.MAKWABTAKA 37
ya shaida mata yana filin jirgi nan da awa guda za su tashi.
Ta tambaye shi ina zai je? Ya amsa mata Ghana zai je. Ta yi masa tambayar data ba
shi mamaki,
irin
tambayar da Faduwa ta yi masa dazu.
Umaimah ta ce, ''Yayana ba ka ji shawarar da na baka ba ko wacce na ce ka auri Dr.
Faduwa? Idan
ka duba maganata baku da matsala saboda kun shaku, ka san halinta ta san naka, mace
me fara'a da
son mutane. Me zai hana ka share mata
hawayenta ka aure ta?
Sai ya ji kansa ya yi masa gingirim ya ji tamkar zai fasa ihu. Wai shin me yake
shirin faruwa da shi
ne a rayuwa? Tabbas ya gasgata ba bakinsu daya ba da sai ya ce hada baki suka yi
don su gwada
shi. Ya
fuskanci kowacce magana take yi masa tsakani da Allah. Lallai suna kaunar junansu,
kuma
kowacce
na tausayin *yar uwarta. Umaimah ta ji shirun yayi yawa, sai ta zaci wayar ta katse
fadi ta ke,
''Hello! Hello kana jina?
Ya yi ajiyar zuciya mai karfi, ya yi gyaran murya ya ce ''Umaimah, ban ki
shawararki ba, amma ina
so ki gane wani abu guda daya. Babu soyayya tsakanina da Faduwa ko kusa a matsayin
kanwa ko
kawa na dauke ta, kamar yadda na dauke ki. Sannan Uncle Hamza ya zo min da maganar
auren
*yarsa wanda
ba zan iya bujire masa ba.
Umaimah ta dafe kirji ta runtse ido yayin da hawayen takaici ya surnano mata. Sai
ta yi masa
fatan alkhairi da fatan Allah Ya ba su zaman lafiya da zuri'a dayyiba.
Ya amsa mata da ''Amin, na gode.
Suka kashe wayar babu wanda ba ya hawaye a cikin su ukun.
Da ya shiga jirgi ma ya zauna sai da ya kikkirawo su ya shaida musu ya shiga jirgi
ya zauna, nan da
*yan mintuna za su tashi don haka zai kashe wayarsa.
Suka sake yin bankwana da fatan Allah Ya kai shi gida lafiya.
Jirgi ya lula da Abdul-Sabur, ya bar Umaimah da Faduwa cikin gagarumar damuwa da
kewarsa.
Allah Ya kiyaye hanya!!!
*
Faduwa da Umaimah su kan hadu jifa-jifa, amma ba koda yaushe ba, tabbas Abdul-Sabur
shi ne
ginshikin hada wannan shakuwa tasu. Babu wacce take jin dadin zaman gidanta a
cikinsu, kullum
da sassafe Umaimah sai ta fito kan baranda ta tsaya babu abin da ta ke gani a
idanuwanta kamar
inuwar Abdul-Sabur a lokacin da yake tsayawa yana kallonta yana yi mata murmushin
nan na sa.
Nan da nan sai ta ji hawaye ya surnano mata, sai ta jawo doguwar kujerarta ta zauna
don kada jiri
ya kwashe ta ta fadi. Ta duba dukka wundunan gidansa, ta ji kamar za ta ji
motsinsa, amma ta ga
wayam.
Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un.
Ta ke ta karantawa a bayyane.
Ta tashi ta shiga gida ta kudundune akan kujera ta dora filo a kanta babu abin da
ta ke hange sai
Abdul-Sabur.
''Me yake shirin faruwa da ni ne? Inji Umaimah ta ke tambayar zuciyarta.
Wayarta ce ta yi ruri nan da nan ta tashi ta suri wayar addu'a ta ke, fata ta ke
Allah Ya sa AbdulSabur ne. Amma kash! Sai ta ga sunan Faduwa. Ta amsa a sanyaye.
Bayan sun gaisa Faduwa ta ce, ''Abdul-Sabur kuwa ya kiraki bayan tafiyarsa?
Umaimah ta ce, ''Bai kira ni ba.
Faduwa taja dogon tsaki, ta ce, ''Ni ma bai kira ni ba, kinga duk lambobinsa na
London da Ghana da
nake da su na kira a rufe.
Umaimah ta ce, ''Baki da lambarsa ta Nigeria? Ina jin can ya tafi.
Faduwa ta ce, ''Bai taba kirana da lambar Najeriya ba. Suka yi sallama suka kashe
waya, yayin da
kowacce ta shiga mamakin damuwar da dayar ta shiga a sanadiyyar rashin Abdul-Sabur.
Kwana da kwanaki Abdu-Sabur bai kira kowaccensu ba, har suka fara irga satittika,
har ya tafi wata
guda shiru. A daddafe kowacce ta ke gurgurawa ta tafi makaranta, a dole suke
daurewa suke yin
karatu
don babu yadda zasu yi, abin da ya kawo su kasar kenan, amma tabbas rashin Abdul-
Sabur ba
karamin gibi ba ne a rayuwarsu ta Malaysia ba.
Sai su yi sati ba su hadu ba, haka sai su kwana uku ba su yiwa juna waya ba. Wani
sa'in sai dai su
hadu a titi, kowacce a cikin motarta su yiwa juna fitila su daga hannu.
Shin ko shi wanda suke yi dominsa ya san suna yi?
Watakila ma yana can ya mike kafa ya bude sabuwar rayuwarsa ya manta da ya taba
saninsu a
duniya. Ko kuwa har ya fi su shiga halin damuwa, saboda kewarsu? Oho! Allah ne
kadai Ya sani.
*
Umaima ce ta ke juyi akan gadonta cikin dare tana tambayar kanta da kanta, wai shin
me yake
damunta ne ta damu haka da yawa don Abdul- Sabur ya tafi? A wanne dalili ta ke kasa
cin abinci,
barci da kuka mai hawaye?
Ta fada a bayyane, yayin da ta yi zumbur ta tashi zaune, ta sauko daga kan gado da
sauri ta shiga
ban daki ta dauro alwalla ta zo ta fara sallah tana addu'a kada Allah Ya dasa mata
son mutumin da
ba zata taba samu ba a rayuwarta.
Faduwa ce a zaune a falonta da sassafe, barcin safe ya kauracewa idanunta, yayin da
shara ta gagari
hannayenta saboda sanyin jiki. Babu abin da ta ke fata da bege irin ta gani sai
Abdul-Sabur ko a
waya
ne. Ta shiga tantance sakamakon da zuciyarta ta ba ta. Hakika zuciyarta tana
matukar kaunar
Abdul-Sabur, son ba na wasa ba.
''To ashe na so in tafka kuskure da nake kokarin kakaba masa Umaimah, ni nake
sonsa, NI NA FI
CANCANTA da shi ba ita ba?
Uncle Hamza ka cuce ni da ka kakaba masa *yarka kace ya aura, da ace ba shi da kowa
tabbas
Abdul-Sabur zai so ni kamar yadda na ke sonsa, don mun shaku.
Ta jawo wayarta a sanyaye ta kira lambar Umaimah bugu daya ta bude ido daga baccin
da ta dan
fara yi. Fatanta ace Abdul-Sabur ne, sai ta ga Faduwa,
murna ta koma ciki. Ta amsa dukkanninsu magana suke yi cikin rashin kuzari.
''Abdul-Sabur bai kira ki ba har yanzu Faduwa ta tambayi Umaimah.
Ta ce ''Bai kira ni ba Anti Faduwa. Allah Ya sa dai lafiya.
Faduwa ta ce, ''Insha Allah lafiya kalau Umaimah.
Zai kira, mu kwantar da hankalinmu.
Bayan sun ajiye waya sai kowannensu ya shiga tunanin ba dai abin da yake addabarsa
na so shi
yake addabar dan uwansa ba. Caf! Idan haka ta kasance a kwai matsala ke nan. Ko da
yake wacce
matsala ma, mutumin da babu wacce yake so a cikinsu ya riga ya sami matar da zai
aura baturiya,
aka bibiya ma ya manta da su.
Haka su dukka suke tattaunawa a cikin zuciyoyinsu.
Faduwa dai ta damu ta tantance wannan zargi da zuciyarta ta ke yi mata reto kulum.
Ta yanke
hukuncin gara ta sami Umaimah gar-da-gar su ji ra'ayin juna. Saboda ita yanzu saura
wata guda
kacal ta kammala karatunta don haka tana so a cikin satin nan ta kaura cikin
makarantar kacokan
don ta zana jarabawar karshe. Zai fi mata sauki ta kaura cikin makaranta ta daina
ma hango gidan
Abdul-Sabur, balle ta yi zaton zata hango shi.
Tuni ita ma ta cike takardar tashi daga gidan har ta yi musu cikon kudinsu na haya
don ta zarta
shekara da watanni biyu. Ta ji tausayin Umaimah ga shi su dukka zasu watse su bar
ta tasan ba zata
ji dadin zama ba. Ita ma ta shiga jin nauyin fadawa Umaimah za ta tashi don kada ta
shiga damuwa
irin yadda Abdul-Sabur ya dinga larurar fada musu da zai tashi.
Faduwa ce a kofar gidan Umaimah tana bugawa, a rashin sa'a ba ta same ta ba, don
haka sai ta kira
wayarta, Umaimah ta shaida mata tana makaranta sai karfe hudu zata dawo.
Faduwa ta ce, idan ta taso ta zarce 'Sunway pyramid' inda suka saba zama da Abdul-
Sabur.
Umaimah ba ta tambaye ta me ysa ba, ta amsa mata da, ''to, zan je insha Allahu.
Karfe biyar da rabi
suka hadu a can Umaimah har ta
riga Faduwa isowa dan a tasi ma ta je, ta kai motar wajen wankewa. Su ka rungumi
juna don murna,
saboda sun dade ba su haduba. Suna zama sai ma'aikata suka jero musu sunayen abinci
da abin
sha kala-kala.
Faduwa a koshe ta ke saboda daga gida ta ke, Umaimah ce ta ke jin bakar yunwa. Don
haka ta zabi
abinci har kala biyu, shinkafa da rabin kaza sai jalof din taliya, kowanne ya zabi
kalar lemon da
yake so.
Bayan an jere musu a kan tebur sai aka ajiye musu risitin kudi. Babu wacce ba ta
tuno da AbdulSabur ba, me biya musu kudin duk abin da suka ci, sai yau suka san
ashe abincin da suke ci mai
tsada ne.
Aka hau rigaye-rigayen biyan kudin a junansu daga karshe Faduwa ta yi sauri ta
mikawa ma'aikacin
kudi.
Ta ce ''Nice babba, na karbi girman da Abdul-Sabir ya dauka a baya.
Idan ina waje duk abin da kika ci ni zan biya miki, kanwata.
Umaimah ta yi murmushi, ta ce ''To na gode Antina.
Umaimah tana cin abinci suna hira har ta koshi ta ajiye sauran sannan Faduwa ta
gyara zama ta zare
farin gilashin da yake fuskarta, ta dubi Umaimah. Ta ce, ''Umaimah, kin rame sosai,
ba ki cika
walwala ba, me yake damunki.
Umaimah ta girgiza kai, ta ce,''Karatu ne saboda darasi ya kankama yanzu a
makaranta, babu hutu
sosai.
Faduwa ta girgiza kai, ta ce, ''Bayan wannan akwai kewar Abdul-Sabur ko?
Umaimah ta dan yi murmushi ta ce, ''Hmm, ya za a yi?
Haka sabo ya ke.
Faduwa ta ce, ''Kun taba yin wata magana da Abdul-Sabur game da ni?
Umaimah ta firgita da jin wannan tambaya, yayin da kanta ya juye.
''Ban fahimce ki ba? Umaimah ta fada a gigice.
Faduwa ta ce, ''Mun yi maganarki da shi na zaci ya furta miki
Umaimah ta girgiza kai, ta ce, ''Bai furtamin komai ba, me ku ka ce?
Faduwa ta girgiza kai, ta ce, ''Tunda bai fada miki ba, bai dauki maganar da
muhimmanci ba.
Umaimah ta ce, ''Ni ma na yi maganarki da shi, ko ya taba fada miki?
Faduwa ta gyara zama, ta ce, ''Don Allah fada min abin da ku ka ce, bai taba
fadamin ba wallahi.
Umaimah ta girgiza kai ta ce, ''A'a, ba sai na fada miki ba. Da dai kin fada min
naki ne sai in fadi
nawa.
Suka kwashe da dariya su dukkansu.
Faduwa ta ce, ''Irin na yara ke nan, ki fara fada min sai in fada miki. Umaimah ta
yi ajiyar zuciya ta
ce, ''Ce masa na yi ya aure ki, kun dace.
Faduwa ta zabura ta dafe kirji ta ce, ''Ya aka yi tunaninmu ya zamto iri daya?
Ni ma shawara na ba shi na ce ya aure ki.
Umaimah ta rike baki don mamaki.
Faduwa ta girgiza kai, ta ce, ''Bai ba ni amsa ba har sai ranar da ya yi mana
bankwana ya shaida min
Uncle Hamza ya ba shi *yarsa ita zai aura.
Umaimah ta yi shuru kamar mai takaici, can ta gyada kai, ta ce, ''Tabbas ni ma irin
wannan amsar
ya ba ni da na sake tuntubarsa da maganar a lokacin da ya rage saura awa guda
jirginsu ya tashi.
Suka yi tagumi su dukka biyun suna tunani da alamar damuwa a fuskokinsu. Har zuwa
lokaci mai
tsawo babu mai magana a cikinsu.
Faduwa ta nisa sannan ta dago ido sama tana kallon silin rumfar da suke zaune a
ciki. Tayi
murmushi ta ce ''Ada ban sani ba sai yanzu na tantance ashe ni nake son Abdul-
Sabur. Ashe ni da
kaina, ni nafi son Abdul-Sabur, rashin sani yafi dare
duhu, gashi ashe kema kin yi min sha'awarsa har nake kokarin turaki ni in koma
baya.
Umaimah tayi murmushi ta ce, ''Ina kyautata zaton abunda ya faru da ke shiya faru
da ni. Na so in
hada soyayyarku ashe ni ce mai sonsa sai yanzu nima zuciyata ta gama tantance min.
Faduwa ta kura mata ido tana kallonta, itama Umaimah ta zuba mata ido suka dade
suna kallon
juna.
Faduwa ta yi murmushi ta ce ''Ashe matsalarmu iri daya ce kenan?
Yanzu ina mafita?
Umaimah ta yi dariya ta ce, ''Ai magana ta wuce Anti Faduwa, tunda Abdul-Sabur ya
tafi bai sake
waiwayar daya daga cikin mu ba, sannan ya riga ya zabi wacce yake so bai zabi daya
daga cikinmu
ba.
Faduwa ta ce, ''Misali da ace zai dawo ya ce zai aure mu, mu dukka biyun zaki yarda
mu zauna
tare?
Wannan magana ta Faduwa ta gigita Umaimah sannan ta bata mamaki matuka. Dan haka
sai ta
gagari bada amsa.
Faduwa tayi *yar siririyar dariya ta ce, ''Ina tausayinki fiye da kaina duk da
nasan nima abar a
tausayawa ce shiyasa na hakura da son Abdul-Sabur ina ganin ba zan samu ba dan na
yi masa
girma. Na ga ke da shi zaku fi dacewa musamman yadda na ga ya damu da shiga
harkarki. Na so in
hada wannan soyayyar cikin rashin sani ashe kema kin min irin wanna sha'awar hakan
ya jawo
rudewar tunanin Abdul-Sabur ya yanke shawarar ya bar mu kawai mu dukka saboda baya
so ya
batawa kowannenmu rai.
Umaimah ta gyada kai ta ce, ''Nima na fara tunanin shine dalilinsa na tafiya ba
waya. Anti Faduwa
ina sonki, ina son ki sami miji na gari kamar Abdul-Sabur.
Daga sanda muka hada miji daya daga lokacin zamu fara kishin junanmu komai na
rashin dadi zai
iya faruwa. Ina da kishi sosai musamman ma yanzu dana mallaki hankalin kaina kuma
na sami
zabin zuciyata Abdul-Sabur, ba kamar Abdul- Basi ba wanda aka hada ni da shi. Na
san irin zafin
kishin dana dandana a lokacin da naga Abdul-Basi da Zulayha suna son junansu, da
kuma sanda
naga Matawata da Ilah suna son junansu. Barci da abinci sai da ya gagare ni ci.
Ba zan iya jera kishi da ke ba saboda duk Malaysia ba ni da tamkar ku. Ina nan akan
baka ta ina son
Abdul-Sabur amma ba zan iya aurensa ba saboda ke, na bar miki ki aure shi. Idan
Abdul ya aureki
kin yi dace da miji na gari, kuma in dai muna raye na yi miki alkawarin zan yi miki
yaki har sai kin
same shi da izinin Ubangiji.
Faduwa ta yi murmushi yayin da idanunta suka cika da kwalla.
Ta ce, ''Umaimah, ta yaya zaki taya ni yakin neman soyayyar Abdul alhali ya sami
wacce zai aura,
*yar
uwarsa, gata baturiya?
Umaimah tayi murmushi ta ce, ''Allah Ya halaktawa maza su auri mata biyu, uku ko
hudu dan haka
koya auri waccan zai iya aurenki.
Faduwa ta matse dan guntun hawayen daya fara tsattsafowa daga idanuwanta.
Ta ce ''Ko kina so ki taimaka in sami Abdul-Sabur ai sai mun gan shi a gabanmu amma
kuma yanzu
baya nan ya tafi baya ko waiwayarmu.
Umaimah ta nisa ta ce, ''Na ji a jikina Abdul-Sabur zai dawo. Kuma duk inda muka
kai ga yin
kewarsa na tabbata ya fi mu kewar rashinmu saboda nasan halinsa na yawan jin
tausayi da damuwa
da
mutane, sannan yana mayar da matsalar wani ta zama matsalarsa.
Faduwa ta ce ''Lallai kin san halayen Abdul-Sabur kema, kamar yadda na san shi
nima. Bari in fada
miki abunda ba ki sani ba tun daga kan Sagir ban taba son wani da namiji a duniya
ba sai yanzu
dana
hadu da Abdul shiyasa abun yake bani tsoro. Yanzu a rayuwa duk wanda nake so ya bi
bayan
Abdul-Sabur, shi ma kuma ya zo ya tafi kamar yadda Sagir ya tafi. A rayuwata ba zan
taba samun
abinda nake so ba kenan?
Sai ta rushe da kuka mai tsanani.
Kwalla ta cikawa Umaimah ido tana tausayin kanta amma ta fi jin tausayin Faduwa, ta
shiga
tunanin hanyar da zata bi ta share mata wannan hawayen da ya ke ta
shatata.MAKWABTAKA 38
Sai ta dafa kafadar Faduwa tana girgizawa kamar me lallashin yaro karami.
Ta ce, "Share hawayenki yayata, aure lokaci ne insha Allahu zaki yi aure kuma sai
kin auri wanda
kike so.
Faduwa ta yi dariya ta sharce hawaye ta ce, "Haka ne Umaimah amma baza ki gane
halin da nake
ciki ba ne, kin ga ke kin taba yin aure har kin haifi da gashi har yanzu ke yarinya
ce da kuruciyarki
ko nan da shekaru goma kika kai baki yi aure ba, babu matsala sosai da sauran ki.
Ni kuwa fa
shekaruna suna ta tafiya babu aure, babu haihuwa, babu takamaimai mai sona.
Astagfirullah, ba wai ina korafi ba ne akan nuna gajiyawaba, a'a nasan Allah Ya na
sane da ni kuma
na gode maSa a duk halin dana tsinci kaina.
Faduwa da Umaimah suka surnano da hawaye masu radadi a lokaci guda saboda tsananin
kunar da
zuciyoyinsu suke yi, daga nan babu wanda ya sake cewa komai suka yunkura suka mike
tsaye a
lokaci guda, suka taka da kafa inda ake ajiye motoci suka shiga,
Umaimah ce ke tuka motar Faduwa suka nufi gida.
Faduwa ta dubi Umaimah ta ce, "Na dade ina son inyi miki sallama saboda bansan
yadda zaki ji ba
ne idan na fada miki da wuri kafin lokacin ya zo. Yanzu abin ya zo daf da faruwa
dole in sanar
miki. Irin yadda Abdul-Sabur yayi mana har nake ganin laifinsa da bai yi mana
sallama da wuri ba,
ashe abu ne mai nauyin fada dan zai bata zuciyar masoyi.
Umaimah ta kalle ta duba na rashin fahimta.
Faduwa ta yi dariya ta ce, "Saura wata daya mu kammala karatunmu, zamu fara
jarabawar karshe
shiyasa gobe nake son in kaura Hostel din cikin makaranta in yi jarabawa a nutse
zai fi min
kwanciyar hankali saboda rashin Abdul-Sabur ba kara min taba ni yayi ba har naji
bana son zaman
gida.
Umaimah ta girgiza kai kawai ba tare da tasan abunda zata ce mata ba, abubuwa biyu
ne suka soki
zuciyarta. Na farko: tsananin son Abdul-Sabur amma ya zama haramiyarta ko ta gan
shi ba yadda
zata yi ta same shi.
Na biyu: takaicin rashin Faduwa daga gidansu, zata zama ta rasa kowa, ma'ana ungulu
zata koma
gidanta na tsamiya. Irin rayuwar
kadaicin data sha fama a baya. Hawaye mai zafi ya sirnano daga idanuwan Umaimah ta
ce, "Allah
Ya baki sa'ar cin jarabawa. Ya kaddara saduwarmu. Amin
Da suka isa wajen ajiye motocin dake gidan sai suka yiwa juna sallama akan sai gobe
da safe in
Faduwa zata tafi zata shigo ta yi mata sallama.
Umaimah ta shiga gidanta, Faduwa ma haka su dukka suna dandana kuna da zugin ciwon
son
Abdul-Sabur da ciwon rabuwa da juna.
Haka kuwa aka yi, washegari da safe Faduwa da kawayenta da suka zo tafiya da ita
sai suka shigo
gidan Umaimah zata yi mata sallama, tana ganinsu ta rushe da kuka sai tausayinta ya
kama su.
Faduwa ma kuka take dan ta san tsananin kunar zucin da Umaimah zata ji a sanadiyyar
zaman
kadaicin da zata yi, suka taru suna lallashin Umaimah suna bata baki.
Faduwa ta ce, "Ai gari daya muke, zamu dinga haduwa akai-akai, kina da mota ina da
mota duk
sanda muka yi niyyar ganin juna sai mu ziyarci juna. Kuma zamu hadu a ranar
Graduation din mu.
Umaimah ta sharce hawaye ta ce, ''Insha Allah zan zo, Allah Ya kaimu.
Umaimah ta jawo mayafinta zata yi musu rakiya sai suka ce ta yi zamanta sun gama
cika kaya a
motoci,
tafiya kawai za su yi har sun fitar da motocin kofar gida.
Umaimah ta koma ta zauna akan kujera a sanyaye har yanzu bata daina zubar da hawaye
ba, tana ji
tana gani Faduwa ta tafi ta barta. Ta bude wundo tana leken su Faduwa har suka
shude sannan ta
sulale ta tsuguna a gaban wundo,
sabon kuka ya kece mata. Babu abin da ta tuna sai sanda Abdul-Sabur ya nace a dole
sai sun saba
da ita, ya daure da duk irin wulakancin data dinga yi musu a jejjere. Allah Sarki!
Suka ci gaba da
lallashinta suna ta bin ta har sai da ta yarda ta saba dasu amma yau ga rabuwa ta
raba dukka sun
watse sun barta ita kadai kamar mayya a gidan,
yanzu sai ta ci abinda zata ci.
Tayi kuka harta godewa Allah sai da ta gaji da kanta ta daina ta hakura saboda babu
mai lallashinta.
Kwayar idanuwannan farare sol sai da suka yi jajawur kai ka ce garwashi ne aka
rura,
yayin da kanta ya daure da ciwo kamar zai tsage.
Ta rarrafa ta sulale ta kwanta akan doguwar kujera sai shesshekar kuka take da
ajiyar zuciya kamar
yarinya *yar goye.
Barci ya dauketa mai nauyi ta yini tana yi.
*
A daddafe take daurewa tana ci gaba da rayuwa tabbas ba karamin kokari take yi ba
data ci gaba da
zama a gidan, ji take tamkar ta tashi tabar gidan sai ta tuna ashe ba zaman gidan
ba ne matsalarta
wadanda ta saba da su ne ta rasa, su ne damuwarta ko ina ta koma ba ganinsu zata yi
ba.
"Me yasa na yarda na saba da su alhali sun san tafiya zasu yi su barni. Umaimah
take fada a
bayyane.
Kusan kullum suna yin waya da Faduwa shi ne ma yasa take samun saukin damuwar da
take ciki,
amma da karatu ya yi karatu ko ta kira wayar Faduwa sai ta jita a kashe. Musamman
da suka fara
jarabawa Faduwa sai ta yi sati guda ba ta kunna wayarta ba.
Umaimah ta rungumi kaddara a dole take sabawa da kanta zaman kadaici. Kullum sai ta
kira
*ya*yanta a waya su yi ta hira, shi ne kadai samun saukin kuncin da take ciki.
Sannan kuma
tsohonta da kaninta idan suka fita birni sai su kirata, idan ta ji muryasu suna
cikin kosjin lafiya sai ta
ji sanyi a ranta nan ma. "Haka Allah Ya so yi da ni, haka Ya ke son Ya ganni.
Umaimah ta fada a lokacin da ta saka abinci a gaba ta kasa ci saboda kewar Abdul-
Sabur.
Hawaye mai zafi ya sirnano daga idanuwanta ta girgiza kai.
Ta ce ''Raba zuciyata da son Abdul-Sabur ba karamin tashin hankali ba ne. Hakika
ban taba son
wani da namiji ba a duniya irin yadda naji son Abdul-Sabur. Allah Ya yayemin sonsa
dan ya zama
cuta a gare ni, ya tafi ya bar ni da ciwo kuma ko ya
dawo ma kwalelena dan na yiwa Faduwa alkawari zan bar mata shi. Tabbas zan dauwama
cikin
kunci
muddin zuciyata ta rasa Abdul-Sabur. Meye ma ya kai ni furta masa ya zo ya auri
Faduwa, gashi
nan mun yi biyu babu mu dukka. Dama ace sanda Faduwa ta fada masa cewar ya aure ni,
ta fada
min
halin da ake cik da ba zan yi garajen yi masa maganar ya auri Faduwa ba. Na san
shine kadai
dalilin da yasa ya bar mu, mu dukka.
*
A lokacin da Umaimah take shirin fara jarabawar 2nd semester wanda ita ce zasu gama
level two,
shekara me zagayowa war haka zata gama karatunta na digiri gaba daya itama.
Faduwa ce ta kirata a waya take sanar mata cewar bikin yaye su (Graduation
ceremony) ranar litinin
karfe goma na safe a 'Nilai Spring Hotel. Umamai ta taya ta murna
game da yi mata alkawari zata ji insha Allah, amma ta tanadar mata Katina biyu zata
zo da kawarta
Aisha.
A ranar litinin da misalin karfe tara da rabi na safe Umaimah Bello da kawarta
Aisha Bingyal suka
bayyana a kofar 'Spring Hotel' ba su shiga ba. A bakin Hotel din suka tsaya suna
jiranta, dan
Umaimah ta yi mata waya ta ce tana hanya. Ba'a dade ba sai gata nan a cikin motarta
ta shigo
farfajiyar Hotel din, ta wuce kai tsaye wajen da aka tanada dan ajiye motoci. Ta
fito sanye da riga
da hula wato graduation gown. Tayi kyau kuwa a
cikin kayan, da saurinta wajen Umaimah ta nufa sai ta rungume ta cikin dumbin farin
ciki. Sannan
Umaimah ta gabatar da kawarta ga Faduwa wato Aisha Bingyal, sai suka gaisa. Faduwa
ta mika
musu Katina guda biyu kowa daidaya.
Ashe duk yawanci jama'ar da suke tsaye bakin kofar Hotel din jama'ar Faduwa ne,
tabbas jama'arta
har sun fi karfin katinan da suke hannunta. Ta dinga bi tana gaggaisawa da bakinta
daya bayan
daya tana ta mimmika musu Katina, da Katinan hannunta suka kare sai ta ciro wayarta
ta kira
kawayenta ta roke su da su zo su sammata Katinansu na ta sun kare, ga sauran jama'a
da yawa basu
samu ba.
Babu wanda yayi mamaki ko yaji haushi a cikin jama'ar da suka rasa kati, kowa ya
san halinta na
jama'a da yawa. Kawayenta suka shaida mata gasu nan zuwa suna kan hanya sun kusa
karasowa
zasu zo mata da katinansu da suka yi saura.
Anan bakin kofar shiga Hotel su Umaimah suke tsaye har yanzu basu shigs ba duk da
sun samu
katinansu a hannu. Jama'a dai na ta duruwa shiga cikin hotel yayin da Umaimah take
kyasawa
Faduwa hotuna iri-iri.
Wata murya ce ta kwalla kiran sunan Faduwa, nan danan sai kowa ya juya ya dubi in
da kiran ya
fito,
wani tsalelen saurayi ne ya fito daga cikin tasi ya tunkaro in da suke tsaitsaye.
Nan da nan suka ga
Faduwa ta cika da dumbin mamaki marar misaltuwa, ta bude baki, ta dafe kirji da
hannayenta biyu,
sannan ta kame a tsaye, ba ta iya motsawa ba.
Yana mai tsananin murna da fara'a cike a fuskarsa.
Yana karasowa inda take sai ya mika mata hannu yana so su gaisa, sai tayi wuf ta
kauce yayin da
zazzafan hawaye ya fara kwaranyowa daga idanuwanta, nan da nan larabci ya barke
daga
bakunansu, su dukka biyun.
Faduwa ta yi fushi fuskarta a murtike sai ta balbale shi da fada, tana masa nuni da
hannu ya tafi bata
son ganinsa, yayin da shi kuma yake bata hakuri kamar zai yi kuka. Daga karshe sai
ya durkusa
kasa gwiwoyinsa dukka biyu a durkushe a kasa, ya barke da kuka yana fadin.
"Ma'alesh, Afuwan yah Faduwa.
Hankalin kowa ya tashi a wurin musamman da suka ga kato yana kuka, kuma gashi a
durkushe a
kasa yana neman gafara. Umaimah ta rike Faduwa tana tambayarta a gigice cikin
harshen Hausa
"Me
yake faruwa ne Anti Faduwa?
Faduwa ta sharce hawaye magana take yi cikin kakkausar murya, amma cikin harshen
turanci take
bawa Umaimah amsa yadda kowa zaiji. Ta ce, "Umaimah wannan shine mutumin da ya fara
jefa
rayuwata cikin kunci da musiba. Shine wanda ya tozarta ni a lokacin da nake neman
mafaka. Shi ne
wanda yayi min tsirara a lokacin da nake neman sutura, yaki share min hawaye a
lokacin da nake
kwararar da hawaye
"Waye kenan? Umaimah ta tambaya
Faduwa ta matse hawaye ta nuna shi da hannu.
Ta ce, "Wannan shine Sagir wanda nake baku labarinsa.
Da yake jama'a da dama sun san labarinta da Sagir,
bata iya boye zafi da radadin kunar da ta yi masa a baya kuma ya rabu da ita ya
guje ta.
Sagir ma ya dawo yana magana cikin harshen turanci dan kowa ya fahince shi kuma ya
tausaya
masa.
Ya ce, "Ku taya ni rokar Faduwa ta saurare ni, ta ji abun da nake tafe dashi. Abun
da ya faru a baya
ta yafe min ba laifi na ba ne, takanas daga Cairo na zo wajenta dan na samu labarin
yau ne ranar
Graduation din ta, da magana mai muhimmanci na zo mata da ita. Faduwa, ban yaudare
ki ba a
baya,
yanzu ma ban zo da niyyar yaudararki ba, kin fi kowa sanin abunda ya raba mu a
baya. Bayan
rabuwarmu dai-dai da sakon daya ban taba mantawa dake ba, ban taba yini guda ban
tuna da ke ba.
Ki ji tausayina Faduwa, ke ce farin cikin rayuwata..
Bai rufe baki ba sai kuka ya kece masa, jama'a da dama sai da suka yiwa Sagir da
Faduwa hawaye
saboda irin ruwan hawayen da yake shatata daga idanuwansu, musamman ma Umaimah
wacce ta
rushe da kuka daman kiris take jira daman ciwon rabuwa da nata masoyin ya addabe
ta.
Ahmad dan asalin kasar Malaysia ne, daya daga cikin abokan Faduwa shi ne yaje ya
kama hannun
Sagir, ya tasheshi tsaye gami da karkade masa kurar daya kwasa a jikinsa, yana mai
yi masa albishir
da ya kwantar da hankalinsa za su taya shi rokar Faduwa har sai ta saurare shi. Aka
zagaye Faduwa
ana bata hakuri, daga ta dubi Sagir sai ta
sake barkewa da kuka daga dukkan alamu tana tuna tsiyar daya kulla mata a baya.
A lokacin ne kawayenta da zasu kawo mata kati suka karaso da saurinsu kuma a
gigice, sun zaci ba
lafiya ba. Suna tambayar me yake faruwa, bayan an kora musu bayani sai suma suka
shiga bawa
Faduwa baki akan ta yi hakuri ta yafewa Sagir. Daga karshe dai aka rarrabawa kowa
katinsa a
hannu har da Sagir, sannan suka shiga ciki aka zazzauna aka fara gudanar da bikin
yaye dalibai.
Tabbas suma na su yayi kyau matuka amma bai kai na su Abdul-Sabur haduwa ba. Anci,
an sha, an
gyatse, aka yi ta hotuna ba adadi a lokacin da dalibai suke ta karbar satifiket din
shaidar kammala
karatunsu a hannu.
Bayan karbar satifiket din Faduwa da kwana biyu sai ta kaura rikunin gidajen da aka
tanada dan
ma'aikatan asibitin, a nan sabon babban birnin Malaysia wato Putra Jaya Dankareren
gida mai
dauke da dakuna har guda uku da faluka biyu gami da bandakai guda hudu,
aljannar duniya sunan gidan nan dan ya kayatu da kayana alatu. Kamar su gadaje na
alfarma,
kujeru, dinnin table, kafet, gass cooker, firij, injin wanki da dai sauransu. Duk
abunda ake bukata a
gida na amfani an zuba ko cukali bata shiga da shi ba daga ita sai
akwatinan kayan sakawarta.
Dadin-da-dawa aka hada mata da tsaleliyar mota dan haka waccan sai ta barwa wata
kawarta
kyauta. Aka zo aka shato mata makudan kudi duk wata za'a dinga bata a matsayin
albashinta.
Tabbas Faduwa ta zama babbar likitan mata (gyanae consultant) wacce aka ji da ita a
wannan gari,
shi yasa aka wadata mata kayan more rayuwa wanda zata samu nutsuwa wajen aiwatar da
aiyukanta
yadda ya kamata. Sai Faduwa ta ji kamar a mafarki ba a ido biyu ba saboda canjin
rayuwa da ta
samu nan da nan.
Allahu akbar Allah mai iko, sarki mai kyauta a duniya.
Dr. Faduwa Ahmad ke zaune a cikin katafaren ofishinta da yake cikin babban asibitin
Putra Jaya.
Ta jawo wayarta ta kira aminiyarta Umaimah Bello.
Bugu daya Umaimah ta dauka cike da farin ciki ko gaisawa basu yi ba.
Faduwa ta ce "Umaimah yaushe zaki zo Putra Jaya?
Ki zo kiga yadda Allah Ya canjawa Dr. Faduwa rayuwarta a cikin lokaci kankani.
Umaimah ta
gyara zama dan ta ji dadin labarin sosai gami da jawo remote din talabijin ta rage
maganar data cika
mata kunne. Saboda tabbas labarin da
Faduwa take bata ya sanya ta nishadi tana kuma taya ta murna.
Faduwa ta lumshe ido ta ci gaba da cewa. "Ni Faduwa yanzu ni ce nake da katon gida,
mota mai
tsada, albashi mai tsoka, mai gadi, mai aiki a cikin gida da direba mai tuka ni.
Haka nake da *yan
hidimata daban a cikin ofishina na asibiti, kananan likitoci, manyan nurses, masu
gadi duk sai sun
duka suke gaishe ni. Addu'ar da Abdul-Sabur yayi min Allah Ya amsa daya ce insha
Allah kafin ma
na karbi satifiket dina a hannu zan sami nijin aure.
ALHAMAKWABTAKA 39
Kinga kuwa haka Allah Ya yi ikonSa ya jeho min da sagir ba zato ba tsammani. Ya zo
nema na ido
rufe,
maganar aure ya zo min da ita.
Umaimah ta lumshe ido don farin ciki ta shafa kirji ta ce "Alhamdulillah, na taya
ki murna Dr.
Faduwa.
Allah Ya tabbatar muku da alkhairi, Sagir din yana nan ko ya koma Cairo?
Dr.Faduwa ta yi dariya ta ce, "Satinsa biyu a garin nan sannan ya tafi, ya sha
koke-koke da magiya
da tuba, dakyar na fara sauraransa na fuskanci abun da yake tafe da shi maganar
aure ya zo min da
ita kuma a cikin dan kankanin lokaci yake son ayi. Na
ce masa ya je zan yi shawara ko zan iya aurensa koma ba zan iya ba.
Umaimah ta zabura ta rike haba ta ce, "Dan Allah, da gaske?
Ina mahaifiyarsa ko ta mutu?
Faduwa ta girgiza kai ta ce, "Bata mutu ba tana nan a raye Allah ne Ya nuna mata
ishara. Tana raye
tana ji tana gani za ayi, da wuya ta yi wuya ma dakanta ta ce ya nemo ni ta amince
ya aure ni.
"Ikon Allah" Umaimah take ta fada tana maimaitawa cike da mamaki yayin da take jin
dadin
sauraran wannan labarai masu abun alajabi.
Dr. Faduwa ta yi fari da ido ta kyalkyale da dariya ta ce, "Ai bala'i kala-kala ne
ya saukar mata tun
bayan data hanashi aure nan Allah ya dinga nuna mata ishara har ta gwammace da tun
farko ni ta
bari ya aura.
Umaimah ta ce, "Tunda ki ka rabu bai yi aure ba?
Faduwa ta ce, "Yayi aure-aure ma tunda mata uku ya aura daban daban suna rabuwa, a
sanadiyyar
rashin son su da yake da kuma azabtar da mahaifiyarsa da matan suke yi. Mata daya
ce ta haifa
masa *ya daya aka saka sunan mahaifiyarsa. In takaice miki har da wacce take zuwa
gabanta suyi
zage-zage.
Dayar barauniya ce ta je ta sacewa
mahaifiyarsa gwala-gwalanta tatas masu yawan gaske wadanda ta ke da su tun na gadon
mahaifiyarta data rasu ta bar mata, dana aurenta, da wadanda danta ya dinga saya
mata da yayi kudi,
shi kuma ta yashe masa kudinsa kaf daya ajiye a gida ta gudu daman ba sonsa take yi
ba,
abun da ya kawota kenan. Jinin mahaifiyarsa yahau sosai dan takaici ta fadi rabin
jiki ya shanye.
Dakyar dai aka dinga yi mata magani sannan ta fara warkewa ta fara takawa da sanda.
Da kanta ta
tambaye shi wai a ina nake yanzu? Ya ce ina Malaysia banyi aure ba, ta ce ta amince
ya zo ya aure
ni. Umaimah, nasan basu kyauta min a baya ba amma ina son Sagir so na hakika kuma
na tsakani
da Allah, tun bani da komai shima bashi da
komai muke son juna, ki duba ki ga tsawon shekarun da muka yi tare. Kuma ko
alokacin da ya rabu
da ni na san ba ra'ayinsa bane tilasta masa akayi.
A rashin Sagir ne nake jin son wani amma da zan same shi babu zancen in so wani ma.
Umaimah ta fada a cikin zuciyarta ta ce, "Ashe ni ce nake son Abdul-Sabur ba Faduwa
ba, rashin
Sagir ne yasa take son Abdul-Sabur daman. Ashe ma da ya aure ta idan Sagir ya dawo
zata iya
rabuwa da
shi ta koma wajen Sagir. Ni kuwa yadda nake son Abdul-Sabur, Abdul-Basi da Ilah
baza su sa in
rabu da son sa ba.
Faduwa ce ta katse tunanin da Umaimah ta ke yi ta ce, "Yanzu dai hira a waya ba
zata yiwu dukka
ba.
Yaushe za ku yi hutu in dauke ki? Ki zo gidana kiyi sati biyu mu dade muna hira.
Allah Ya sa
lokacin
bikinmu a cikin hutunku ne ki zo mu je Cairo ki ga yanda larabawa suke kashe kudi
idan suna
shagalin biki. Bikina ya zo dai dai da kudi ya zo, Sagir ma ya samu mukami babba a
aikin dan
sanda,
yanzu haka baya tafiya shi kadai sai da *yan rakiya a bayansa yake yawo don haka
yanzu kudi ya
zauna masa. Yaya kika ga cashewa da rakashewa a wajen bikinmu? Kai! Inama Abdul-
Sabur zai
kira in
gayyace shi bikin nan, na san idan na fada masa zai zo har Cairo.
Umaimah ina miki addu'a da fatan ke ma Allah Ya fito miki da miji na gari kuma
wanda zuciyarki
ta ke so wato Abdul-Sabur.
Umaimah ta yi murmushin karfin hali yayin da ta ji kamar ta barke da kuka ta dai
daure ta amsawa
Faduwa da amin sannan ta yi mata alkawarin zata je gidanta idan suka yi hutu. Su ka
yiwa juna
sallama da fatan alkhairi. Suna ajiye waya Umaimah ta fashe da kuka ta sulale ta
kwanta tana fadin
"wayyo Abdul-Sabur ina ma ka zo a lokacin da bana zaton zuwanka, da maganar aure
kamar yadda
Sagir ya zowa Faduwa. Ina sonka, na kasa daina sonka. Allah Ka agaje ni, Ka taimake
ni in samu
abunda zuciyata take so.
*
Haka kuwa aka yi da su Umaimah suka yi hutu Faduwa ta turo direbanta ya zo ya dauke
ta da *yar
akwatin kayanta ta yi shirin yin sati guda. Tabbas bata zaci daukakar da Faduwa ta
ke fada ta kai
haka ba, ta sha mamaki da ganin wannan daula ta gidan Faduwa. Suka hadu suka dinga
murna da
alama Faduwa ta fara koya mata wannan halayyarta ta hayaniya.
Faduwa da me aikinta ce suke ta layin jerawa Umaimah abinci da abubuwan sha iri-iri
a gabanta
wanda suka dafa musamman dan ita a matsayin karrama babbar bakuwa.
Umaimah ta ji dadi da ganin irin wannan karramawa ta yi godiya ta ci, ta sha har ta
barshi. Daki na
musamman Faduwa ta mallaka mata da bandakinsa ita kadai ta baje har ta gama
kwanakin da zata
yi ba tare da takurawa ba.
Idan Faduwa ta tafi aiki da sassafe Umaimah sai ta ci gaba da mimmikewa tana
shirgar baccinta
babu abin da ya dame ta, sai ta yi ya isheta sanna ta farka. Wanka kawai take yi da
kanta sannan ta
fito falo ta iske mai aiki ta shirya mata abin karya kumallo iri-iri sai wanda take
so ta ke ci tabar
wanda bata so.
Da daddare Faduwa take dawowa
gida sannan su zauna zaman hira har zuwa karfe dayan dare koma fiye da haka.
Umaimah tana kirgawa a iya wanda ta gani ban da wadanda bata nan, Sagir yakan kira
Faduwa
sama da sau ashirin a rana, bayan turo sakonni a jejjere duk bayan mintuna saboda
so da kauna.
Samun waje wai *yar caca da yado in ji masu iya magana.
Faduwa sai share shi take tana ja masa aji tana cewa ya rage kiran nan saboda tana
da aikin yi.
Wani lokaci yana bawa mahaifiyarsa waya su gaisa da Faduwa, tsohuwa sai rawar jiki
take har tana
kiran Faduwa da ''Yah Faduwa Yah Habbitti. Ma'ana masoyiyarta.
Tabbas ashe kiyayya tana iya komawa soyayya!!!
Sagir da mahaifiyarsa sun fi so ayi bikin nan da watanni biyu, Faduwa ce ta ki
amincewa dan ta san
ba za'a bata hutu a cikin wannan kankanin lokaci ba a wajen aiki saboda bata dade
da farawa ba
amma akalla bayan watanni shida za'a bata hutu.
Sai ta je Cairo ta shafe wata biyu ayi hidimomin biki a tsanake. Har Sagir ya bi
dukka danginta ya
gaggaishe su ya shaida musu sun gama daidaitawa da Faduwa zasu yi aure. Kowa ya yi
murna da
jin
haka. Kwatsam sai dai Faduwa ta ji tsofaffi sun kira ta a waya suna surfa mata zagi
wai ta gama
shirya
aurenta bata fada musu ba dan ba su suka haife ta ba.
Ta yi musu bayani tana bada hakuri wasu su gamsu wasu su ki yarda sunyi fushi
kenan. Kullum
tana gargadin Sagir ya daina yadawa har sai zance ya kankama amma ina doki ya hana
shi dainawa.
A
dole Faduwa ta shiga fadawa *yan uwa da kawayenta cewar zata yi aure.
Da Umaimah ta lissafa lokacin da Faduwa ta ke so ta dauki hutu ayi bikin a lokacin
sungama
jarabawar 1st semester a level 3 dan haka ta kudiri niyyar zuwa biki har Cairo.
Kudin jirgi ba
matsala ba ne zata biyawa kanta ko Faduwa bata biya mata ba.
Balle ma ta ji Faduwa ta jerowa Sagir sunayen kawayenta guda goma da zai dauki
nauyin siyan
tikitin zuwansu Cairo daga Malaysia, da sunan Umaimah a ciki.
Umaimah da ta zo da shirin sati daya a gidan Faduwa sai gata ta zarce tayi sati
biyu saboda zaman
gidan Faduwa ya yi dadi, duk da haka ma dakyar Faduwa ta bar da zata tafi wai sai
ta gama hutunta
dukka a gidan, hutun kuwa har na tsawon watanni biyu ne. Umaimah taki saboda tana
so ta dawo
gidanta zata fi samun nutsuwa yin tilawar karatu. Gashi zasu shiga shekarar karshe
dan haka karatu
ya karu dole sai ta sake zagewa.
Duk sanda Umaimah ta ji Faduwa da Sagir suna waya suna hirar so da kauna sai taji
jikinta yayi
sanyi saboda sai ta tuno nata masoyin wato Abdul-Sabur.
Allah Sarki soyayya gamon jini ce!!!
**
Rana bata karya sai dai uwar *ya taji kunya' inji masu iya magana.
Watanni shida kamar kwana shida ne a wajen Allah, sai ga bikin Faduwa ya rage saura
sati uku. A
lokacin Faduwa da kawayenta
suka shirya tafiya biki Cairo. Sai dai kash a lokacin Umaimah bata gama jarabawa ba
saura sati
guda ta gama, dan haka ba zata yiwu tare ba. Sai Faduwa ta damka mata tikitinta a
hannu da zarar ta
gama jarabawa sai ta hau jirgi ta je. Kullum akwai Egypt air wanda yake tasowa daga
Malaysia kai
tsaye zuwa Cairo.
Bayan su Faduwa sun tafi da kwanaki goma sannan Umaimah ta yi shirinta a nutse, ta
kira waya ta
yiwa Hanif, Babansa, Baffanta, Kaninta da kwayenta su Aisha Bingyal sallama ta
shaida musu
cewar zata je Cairo bikin aminiyarta Faduwa,
dukkansu sun yi amanna ta je saboda sun san yadda ta ke da Faduwa. Suka yi mata
fatan alkhairi
da fatan ta ji lafiya ta dawo lafiya. Bata dauki wasu kaya masu yawa ba sai dai ta
dauki kudi masu
yawa saboda ta sayi kaya a can,
dan ta ji Faduwa tana cewa in ta zo har Dubai zasu shiga su yi kwanaki suyi
siyayyar auren.
Kudi masu gidan rana. Allah Ya bamu na halak.
Sanda Umaimah zata baro Malaysia sai ta kira Faduwa a waya ta shaida mata gata nan
a filin jirgi
zasu taso, tafiyar awanni goma sha hudu ce a jirgi daga Malaysia zuwa Egypt, dan
haka Umaimah
ta zaunu har taji babu dadi duk da daman ta taba dandana nisan tafiyar shekaru biyu
da rabi da suka
shude, a lokacin da suka zo. Faduwa tana kirga awanni dan haka daidai sanda jirgin
su Umaimah ya
sauka a filin jirgin Cairo, Faduwa da angonta Sagir sun baiyana suna jiranta. Tana
fitowa daga ciki
sai ta gansu sai suka hautsine da murna suka rungume juna, suka ja jakarta zuwa
inda suka ajiye
motarsu. Umaimah ta iske Faduwa a cikin babban gida inda danginta kakaf suke,
bangare-bangare,
iyaye da
kakanni, mata da maza, yara da *yan mata.
Kyawawan gaske jajur-jajur da su, larabawan asali,
tabbas da dangin Mahaifiyarta Faduwa tayi kama,
basa jin wani yare a duniya wanda ya wuce larabci sai dan kadan da suka yi
makaranta suke jin
turanci.
Umaimah ta ji tamkar a wata duniyar take ba'a wacce take ciki ba ada. Da ta tuno da
danginta na
ruga inda ta taso sai ta tabbatar da da kuma yanzu ba daya bane. Tabbas ta sami ci
gaba a rayuwarta,
Larabawan da take gani a hoto ko a talabijin yau ga su a gabanta tana cikinsu
tsundum suna ta
gaggaisawa. Ashe ba Faduwa ba ce kadai mai son
mutane da fara'a duk danginta haka suke, lallai sun yi dace da hali na gari hade da
shaida mai kyau.
Hakika sunyi farin ciki da ganin Umaimah gata dukka ilahirin wadanda suka zo bikin
nan ita
kadaice bakar fata, sai itama ta saki jiki dasu kamar yadda taga sauran bakin da
suka taho daga
Malaysia sun ware sun zama *yan gida kuma *yan gari.
Ana ta yawatawa da su Umaimah waje-waje na tarihin Egypt kasancewar Misra tana daya
daga
cikin manyan kasashe da suke da asali da dimbun kayan tarihi.
A nan ne kasar da Annabi Musa (AS)
ya yi rayuwarsa shida fir'auna.
An kai su sun ga gawar fir'auna, gawar matansa da *yan fadarsa.
Sun ga gawawwakin sarakuna daban daban da suka mulki Egypt shekaru dubunnai a baya.
Sun ga
kayayyakin da suka yi amfani da su kamar su: dutsen nika, duwatsu da aka fafe aka
yi tukwane da
su, sun je wannan tsaunin da ake kira Pyramid da dai sauransu.
Sanda bikin ya rage kwanaki takwas Faduwa, Umaimah da kawayenta guda uku suka yi
visar
Dubai domin sake yin sayayyar da amarya da kawayenta suke bukata. Umaimah ta damu
da taga
wannan kasa da take yawan jin labarinta a cikin duniya 'United Arab Emarate' wato
Dubai. Ta kagu
da taga wannan kasa me dumbin arziki da yalwar kasuwanci wanda ta ji labarinta a
cikin wani littafi
mai farin jin wato' ADON DAWA''
Hakika taga Dubai sosai ta je Daira, ta ga Bur Dubai,
ta tsallaka ruwan har take hange-hange ko Allah Zai sa taga gidan Kaltum da
Mambela.
Kwanansu hudu a Dubai suka sha yin siyayya iri-iri, Umaimah ta samu atamfofi super
holland,
shaddoji da materials kala-kala ta bayar a dinka mata, dinkin surfani masu kyawun
gaske riga da
zani, dogayen riguna da dan kwalayensu, ta sayi gayaleluwa,
takalma da jakunkuna wadanda suka shiga da kayan. Suka koma Cairo inda aka fara
gudanar da
harkokin biki sai da aka shafe sati guda cur a na ta shagulgula. Party na zamani a
manyan hotel na
cikin garin Cairo aka dinga yi kala-kala sannan aka yi na gargajiya a wasu wuraren
tarihi na kasar.
Abun ya bawa su Umaimah sha'awa sosai, makadan larabawa kala-kala aka gayyato suka
wake
amarya da ango aka sha raye-raye. Kaya na alfarma amarya da ango suke ta canzawa
masu
kyalkyalin gaske,
Umaimah da sauran kawayen amarya shigar kayan larabawa suka dinga yi kala-kala,
irin dogayen
rigunan nan masu dan kwali sannan aka jera wasu sulalla masu kyalli suna kara
kacau-kacau, haka
ake daura sulillikan a kugu da
kafafuwa, an sha hotuna da bidiyo ba adadi.
Tunda Allah Ya halicci Umaimah bata taba ganin bikin da ya kayatar da ita ba irin
na Faduwa, ta
shaki farin ciki irin wanda bazai misaltu ba. Har ta yi katarin haduwa da
santalelen saurayi mai suna
Kamal daya daga cikin abokan ango, ya ce yana sonta. Ya ji duk duniya bashi da
matar da ya ji
yana so ya aura sai Umaimah.
Hidindimu iri-iri yake ta yi mata yana ta kashe mata makudan kudi daman kuma
akwaisu dan har ya
fi Sagir kudi, hamshakin dan kasuwa ne kuma dan gidan dan kasuwa, a
wajen mahaifinsa ya gada. Ita dai baya gabanta so take ta gama biki ta juya kasar
da ta fito wato
Malaysia.
Aka kai amarya wannan katafaren gidan na Sagir wanda ya gina da sunan Faduwa.
Zamani ya canja
dan haka ya rushe fiye da rabin gidan ya sake yi masa sabon fasali, ya zuba kaya
irin na zamani a
ciki. Al'adar larabawa mace daga ita sai kayan jikinta zata shiga gidan miji shine
zai yi mata kayan
gida gaba daya da kayan sakawa.
Sauran tazurai SAI GOBE DA YARDAR ALLAH ZA KU JINI DA CI GABA.
Dan AuntyMAKWABTAKA 41
Ranar talata za'ayi na makarantar su Umaimah a Hotel din da su Abdul-Sabur suka yi
na su. Wato
'J.W Marriotte. Dan haka tun ranar lahadi iyayen yara da jami'an gwamnati suka iso
birnin Malaysia
suka sauka a manyan Hotels anan cikin 'Bukit bing tanga.
Shirye-shirye su Umaimah suke yi tun kafin ranar ta zo bana wasa ba.
Abubuwa sunyi mata yawa har bata samu ta je ta gaishe da Baban Hanif ba a inda ya
sauka sai dai
Hanif ya hadasu a waya sun gaisa. Ta shaida masa ita ce aka dorawa nauyin yin
jawabi a wajen
shiyasa take ta zuwa gwaji kullum a makaranta ta ke yini. Yayi farin ciki dajin
haka kuma ya ce
kada ta damu ta ci gaba da yin abun da
yake gabanta.
Ranar talata Daliban nan dukka guda dari, iyayen wadanda suka zo, da wakilan gwamna
guda
ashirin sune reras a zaune a gaba. Sai ka rantse a Nigeria suke kuma a Gombe yadda
yaren fulatanci
da Hausa suke tashi a wajen. Saboda a kungiyance suka shigo babu zancen sai su
Umaimah sun
raba musu katin gayyata. Wadannan *yan Nigeria na bangaren Gombe kadai,
akwai *yan Nigeria daga garuruwa daban daban wadanda suma gwamnatinsu ta biya musu
ko
iyayensu. Wasu daga arewa, kudu yamma da gabancin Nigeria. Suma da iyayensu, sauran
kuma
fararen fata ne. Taro yayi taro, an cika sosai har ya fi na su Abdul-Sabur cika
saboda daliban da
suke digiri sun fi masu Master da PHD yawa.
Sai da kowa ya hallara sannan aka bayar da sanarwar shigowar dalibai wadanda suka
taru domin su
wato su Umaimah Bello. Tana daga gaba-gaba sanye suke da riga da hular Graduation.
Suka shigo a
layi yayin da aka dinga daukarsu a hotuna,
ana ta tafawa, har suka zo suka zazzauna a inda aka tanadar dominsu.
Jawabai daga bakunan shugabannin kasar da shugannin makaranta, sai caraf aka kira
sunan
Umaimah Bello wacce zata zo tayi jawabin maraba da zuwan baki sannan tayi bayani
game da wani
cos data iya shi sosai fiye da sauran dalibai,
shekaru biyar da suka shude ba'a taba samun dalibin daya ci A1 a kos din ba sai
Umaimah.
Bayan mai gabatarwa ya wasa ta, ya kodata, ya yaba da kwazonta, sai ya bukaci data
fito ita da
wani dan Indiya mai suna Muhammad Parwez, suka fito tare suka hau kan stage. Ihu da
tafi kawai
ake tayi yayin da ake daukar su a hotuna tamkar hasken walkiya, kai ka ce ruwan
sama za'ayi hadari
ne ya hado walkiya take ta haskawa. Ba bakake kadai ba ne suke daukarsu a hoto ba
har da fararen
fatar ma suna ta daukarsu.
Babu wanda Umaimah take ganewa a wajen saboda idanuwa sun yi mata yawa amma hakan
bai sa ta rude ba, saboda zama da Faduwa yasa ta goge wajen iya magana a gaban
kowa. Tabbas
Umaimah da Parwez sun burge kowa a wajen yadda suke turanci da kuma bayanai akan
Computer
Project Management' kai ka ce su suka kirkiro Computer soft were. Lallai sai yanzu
ta tabbar da
Faduwa ta iso wajen nan data ganta a gabanta, ta hau har kan stage tana daukarta a
hotuna. Da suka
kare sai suka koma suka zauna ana ta tafa musu.
Baban Hanif ya ji dadi sosai, ya ji Umaima tamkar *yarsa ta cikinsa. Ya godewa
Allah daya bashi
damar taimakonta har ta sami ilimi, yarinya ashe mai hazaka ce a kunshe a cikin
Rugage, da a haka
rayuwarta zata kare a banza. Bai yi nadamar makudan kudin daya kashe mata ba.
Sannan aka fara kiran dalibai da suka fito da sakamako mafi kyawu, da aka kira
dalibi na farko
Umaimah Bello ce ta biyu wacce ta fito da 1st class yayin da aka hautsine da murna
ana ta tafawa,
daukar hotuna har ya fi na dazu.
Allahu Akbar sai Umaimah ta fashe da kukan dadi bayan data karbi sakamakonta a
hannu, ta juyo ta
kalli dubban jama'ar da suke taya ta murna, sai ta daga musu kwalin sama ta nuna
musu. Ta tabbatar
banda Allah babu wanda zai zabi talaka likis, *yar gidan talakawa, bakauyiya Ya
bata wannan
matsayi da daukaka. Banda Allah babu wanda zai zabe ta ita kadai daga cikin *yan
kasarta ya ce ta
fi
kowa.
Ta tuna Baffanta, Sabitunta, marigayiya Yafindonta da marigayiya Nasibarta yadda
suka yi
rayuwarsu a baya. Tabbas Allah Ya so ta da rahamarsa shiyasa ya raya ta dan Ya bata
babbar
kyauta, ko a mafarki bata taba zaton zata taka wannan matsayi ba.
Babu abinda take fadi a fili da kuma a boye sai kiran
''Alhamdulillah''
Sai a lokacin ta kalli jama'ar da suke tururuwar daukanta a hotuna, ta gane Faduwa,
ta gane Hanif,
sannan da ta sake wurga ido gefenta sai ta hango wani mutum wanda ko a mafarki ta
ganshi tabbas
bacci zai katse saboda razana. Nan da nan tayi sauri ta kawar da idanuwanta daya
gefen don bata
son ta sake ganinsa, sai ta yi kicibus da wata fuska wacce take tunanin ko
idanuwanta ne suka fara
yi mata gezau. Taji zuciyarta ta harba bom! Kai kace
tayar mota ce zata fashe. Ta sake bude ido ta dube su sosai cikin firgici da mamaki
marar
misaltuwa, su dinne dai mace da namiji wadanda bata taba zaton
zata gansu a wannan waje ba kuma bata addu'a ta gansu din, dan basu rufa mata asiri
ba a lokacin
da take neman sutura, suma a hotuna suke daukarta
basu daina ba har ta koma kujerarta ta zauna suma sannan suka koma suka zazzauna.
Sun ga alamar
ta razana da ganinsu kuma ba tayi farin ciki da ganinsu ba saboda tana ganinsu
yanayinta ya canja,
duk da kuka take yi daman amma tana dariya a cikin kukan, ganinsu yasa ta fashe da
kukan takaici
hade da fushi.
Babu abunda yake yi mata zillo a zuciyarta sai sunayensu ta dinga fada tana
maimaitawa.
''Abdul-Basi, Lamijo. Me ya kawo ku wajena?
Me yasa zaku zo inda na ke?
Me yasa zaku dawo cikin rayuwata, alhali rashin ku ne ya sa na tarki tafiya na rabu
na bar *yan
uwana da *ya*yana?
Sai abubuwan da suka yi mata a baya na rashin kyautatawa suka yi ta dawo mata a
jejjere, hawaye
ya gagara tsayawa daga idanunta.
Ana kiran dalibai suna tasowa a layi suna karbar takardar sakamakonsu. Aisha
Bingyal ma ta karbo
nata, dukkansu sun karba suna tsalle suna murna saboda kowa yayi kokari dan babu
wanda bai fito
da sakamako mai kyau ba daga cikin *yan garinsu.
Sai dai Umaimah ce kadai baqa data sami 1st slass a wannan shekarar a makarantarsu.
Tunda Umaimah ta ga Lamijo da Abdul-Basi bata sake fahimtar abubuwan da ake cewa ba
a wajen.
Hankalinta ya kada can yayi hanyar waje babu abunda ta fi so irin tabar wajen kada
ma su sake
haduwa. Ai kuwa babu damar fita dole sai angama sannan kowa zai tashi, ta kagu ma a
gama
dogayen jawaban nan da ake ta faman yi a tashi. Ta kasa kurbar ko ruwa balle ta
figi naman kaji da
abinci iri-iri da aka yi ta jerawa kowa a gabansa. An ci, an sha, kamar yadda aka
yi a na su AbdulSabur.
Da aka kammala taro sai kowa ya tashi ya nufi wajen *yan uwansa, tafiya Umaimah
take tamkar
wacce kwai ya fashewa a ciki bata son ta karasa wajen *yan uwanta, badan mutuncin
Baban Hanif
ba da arcewa zata yi a neme ta a rasa sai dai su hadu a filin jirgi ranar da zasu
tafi.
Ta ci sa'a Faduwa ta zo ta figo hannunta daga cikin yuyar mutanen da suka baibaye
ta suna
tambayarta adireshinta da lambar wayarta. Ta cika da mamakin dalilin da yasa mutane
suke
tambayarta adireshi da lambar wayarta alhali duk fararen fata ne turawa, Indiyawa
da kuma *yan
Maley. Tabbas haka ake yi a turai wanda Allah Ya bawa wata baiwa ta daukaka zasu
dinga
tururuwar son yin mu'amala da shi. Abun burgewa ne a gansu da shi sun yi hoto ko ya
rubuta
sunansa a cikin wani abu nasu hankicin ko dan littafi.
Da Faduwa ta figo hannun Umaimah bata dire ta a ko ina ba sai tsakiyar *yan Nigeria
a gaban
Hanif da Babansa, sai ta durkushe ta gaishe da Baban Hanif.
Ya yi mata addu'a mai kyau ya yabe ta sosai kuma ya jinjina mata ya ce ta burge shi
yana alfahari
da
ita.
Lamijo ce a gefensa mowarsa kenan, da ita ya zo. Sai kallon Umaimah take kasa-kasa
amma bata yi
mata magana ba. Darajar mijinta ya sa Umaimah ta ambaci sunanta sannan ta gaishe
ta, gami da
tambayarta lafiyar Ummarta.
''Lafiya kalau''. Kawai Lamijo ke cewa.
Umaimah ta san dai ba dan ita Lamijo ta zo ba saboda Hanif ta zo bata zaci zata
ganta ba dan tana
yi mata kallo irin na takaici da bakin ciki. Umaimah ta gaggauta barin wajen iyayen
kawayenta da
wakilan gwamna. Zubewa a kasa kawai take yi tana kwasar gaisuwa cikin ladabi da
biyayya.
Amsawa suke yi cikin kulawa da kaunarta game da jero mata addu'oin alkhairi.
Daga karshe aka jeru aka dinga yin hotuna iri-iri ita da su.
Abun mamaki sai ta nemi Abdul-Basi ta rasa a wurin, bata san inda ya kutsa ba, haka
bata damu da
ta gan shi ba daman.
Da suka fito daga ciki sai aka taru a waje daya aka tsayar da shawarar kowa ya koma
masaukinsa
sai bayan kwanaki uku za'a hadu a 'Royal Bingtang Hotel' da karfe goma na safe in
da makarantar
su
Hanif wato 'Legenda' za su gudanar da nasu bikin suma.
Faduwa an sami abunda ake so, dan ita babban burinta shine ta ganta cikin *yan
uwanta *yan
Nigeria ta shiga cikinsu tayi ta yaren Hausa suna mamaki, sai ta hau basu labarin
cewa itama *yar
Nigeria ce Babanta dan Sokoto ne. Ta dinga hira da su kamar wacce ta shekara da
saninsu, kowa ya
ji
yana sonta ya na so ya saba da ita har da musayar lambar waya suka dinga yi.
Umaimah ta kagu su
tafi ta san halin surutun Faduwa bata ki a kwana ana yi ba, dakyar ta jawo ta suka
tafi.
Umaimah ta bi Faduwa a motarta suka tafi dan bada motarta ta zo ba a motocin
makaranta aka
kawo
su, Faduwa tana tuki ta juya ta dubi Umaimah wacce taga alamar damuwa a tattare da
ita sai ta
zungureta ta tambayeta.
''Lafiya? Yau ranar farin cikinki, kowacce zata yi fatan ta zama ke. Me yasa kika
shiga damuwa? Na
ga alamar bayan kukan murna kina cikin damuwa kuma.
Umaimah ta sake barkewa da kuka, cikin shesshekar kuka take magana.
Ta ce, ''Abdul-Basi da Lamijo na gani a wajen. Shine na ji duk raina ya baci,
tunanin abubuwan da
suka
yi min a baya ya dawo min.
Faduwa ta zabura ta ce, ''Haba dan Allah? Ai abun farin ciki ne ke a wajenki, ba
shikenan ba sai ku
shirya da aminiyarki, ta daina zarginki da mijinta ba.
Ga mijinki uban danki shima ya dawo kuje a daura muku sabon aure ku yi zamanku.
Umaimah ta girgiza kai ta ce ''Ba saboda ni Lamijo ta zo ba kuma na san bata zaci
zata ganni ba
anan, ko
ma dai menene ya kawo ta bata yi min magana ba, albarkacin mijinta ni na gaishe ta.
Abdul-Basi kuwa zai yiwu shi dan ni ya zo amma bana jin bayan gaisuwa zai ga fuskar
yi min wata
maganar. Babu zancen kome a tsakaninmu, dan ni ba zan iya zama
da shi ba kwata-kwata, shima haka yanzu zai sha wahala idan ya ce zai zauna da ni.
Saboda zaman
da muka yi ada zama ne da yake yi mana mulki, son nuna isa, takama da son girma. Ya
kira mu
kauyawa, ya daka mana tsawa, duk abunda yake so dole shi za mu yi, ba mu da zabin
kanmu. Haka
yayi mana ni da Nasiba musamman ma ni da ba
zabinsa ba kuma ya ganni yarinta sosai.
Zamansa da Zulayha Senegal kuwa ita take sonsa, take binsa, take kashe masa
kudinta, daga lokacin
da ta gama gulmar ta daina yi masa biyayyar, bayan ta samu ta aure shi kenan, na
san daga lokacin
masifa ta kunnu. Ya fito mata da halinsa na rashin mutunci itama daman ta fi shi
iyawa suka babe.
Dr. Faduwa ba zan iya auren kowa ba yanzu a duniya in ba mai irin halin Abdul-Sabur
ba.
Halayensa sune: Hakuri, kulawa, damuwa da halin da mutum ya ke ciki, tattali,
karamci, kyauta,
tausayi, nasihohi masu taushi, ga lallausan lafazi, wasa da dariya, iya hira,
amfani da hankalinsa
baya taba damunka idan kana cikin fushi ya san yadda zai zauna da kai a duk yanayin
da kake ciki.
Faduwa ta dade tana kallonta sai ta kasa yin magana, can tayi ajiyar zuciya.
Ta ce ''Ni yanzu ba gashi na hakura nayi aurena ba tunda nasan ba zan same shi ba.
Umaimah ta yi murmushin karfin hali ta ce ''Amma kina son Sagir sosai, kuma a
rashinsa ne ma har
Abdul-Sabur ya burgeki. Ni kuwa bana son Abdul-Basi tun farko ma, Abdul-Sabur na
fara so a
duniya,
ban tantance ba har sai da na rasa shi, sannan na tabbatar duk duniya babu mai
yimin kulawar da
yake min alhali ada na tsane shi akan ya damu da ni.
Faduwa ta ce, ''Gara ki auri wanda yake hannunki Umaimah, kada ki yi biyu babu.
Umaimah ta yi *yar siririyar dariya ta ce, ''Anti Faduwa, daman sauri ne aure?
Bana sauri ko yanzu da babu Abdul-Sabur babu dalilinsa, na tabbatar na
rasa shi ba zan same shi ba, ba zan koma wajen Abdul-basi ba dan bashi da kirki. Ya
kore ni a
lokacin da nake tsananin son zama dashi, a lokacin da babu in da zan zauna inji
sanyi sai gidansa.
Sai yanzu da na zama mutum, nake da yadda zan yi sannan zai dawo min.
Ba Abdul-Sabur nake jira ba amma ba zan auri Abdul-Basi ba. Zan ci gaba da yin
addu'a Allah Ya
turo min da miji na gari.
Faduwa ta yi dariya ta ce, ''Allah Ya turo miki Kamal kika ki shi, kullum ni da
Sagir yake damu ya
ce yana ta kiranki bakya amsawa. Ashe Umaimah ba za kiyiwa kanki fada ba ki auri
dan larabawa
ba, ga kyau ga kudi. Zai kula da ke sosai dan mazanmu suna da rikon aure.
Umaimah ta yi dan murmushi ta ce, "Yi hakuri Antina, ba zan iya auren shi ba, kema
kinsan dalili.
Daidai lokacin Faduwa ta ja ta tsaya a kofar gidan Umaimah ta ce, "Kin san nayi
nauyi yanzu bana
yawo, saboda ke ne ma na fito yau. Ba zan iya hawa sama ba yanzu, zan je gidan
kawata in jira
direbana ya zo ya mayar da ni 'Putra Jaya' dan ba zan iya dogon tuki ba.
Umaimah ta ce, ''Allah Ya sa ki haihu a cikin satin nan kafin na tafi in ga babyn
ki.
Faduwa tayi dariya ta ce, "Amin Umaimah, hakan zai iya faruwa saboda watan
haihuwana ya kama.
Umaimah ta bude kofar mota ta fito, ta yi mata godiya gami da yi mata fatan sauka
lafiya.
Tunda Umaimah ta shiga gidanta bata sake fitowa ba sai bayan kwanaki uku wato sai
ranar bikin
yaye su Hanif, Umaimah ta shirya tsaf, ta ce kwalliya ba ta kadan ba saboda ta ga
yadda ake tsala
ado
idan za'aje bikin Graduation.
Tana Allah.. Allah yasa taga dan Aunty a wajen ko xataji sanyi a xuciyar ta..
hmm.
To Alhamdulillah.
Allah yayi na cika alkawari.sai kuma gobe da yardar Allah xaku jini da cigaban
kayattaccen, kasai
taccen wannan littafin na Mashahuriyar marubucia wato Jamila Umar Tanko..
Naku a kullun mai kaunar nishadin ku. Abbas Abdulkadir Hada Hada (Marbass Dan
Aunty).
See translationMAKWABTAKA 42
Umaimah ta shirya tsaf, ta ce kwalliya ba ta kadan ba saboda ta ga yadda ake tsala
ado idan za'aje
bikin Graduation.
Ta saka daya daga cikin tsala-tsalan shaddojinta data dinko daga Dubai. Ta dauki
wayarta da
mukullin motarta sai digital camera data rataya a wuyanta, ta nufi 'Royal bingtang
Hotel' a cikin
motarta, tana tafe tana sauraron wakarnan da take so ta mutumin Ghana 'Akuri
Afomsa' wacce yake
yi
cikin yaren 'Asanti, wacce Abdul-Sabur ya bata.
Babu abinda take tunawa sai Abdul-Sabur dinta ta tuna ranar da ya kaita Mantin
wakar suka yi ta ji
yana fassara mata. Ta ci karo da su Aysha Bingyal a bakin Hotel din,
tana isowa kawayenta mata da maza suka yo kanta caa! Su na ta yabawa da tsananin
kyawun da ta
yi har suka ce basu gane ta ba da farko sai da tayi magana suka gane. Anya kuwa
wannan kwalliya
da Umaimah ta yi ba kwalele take yiwa Abdul-Basi ba?
OHO!
Wato a lokacin da ta nufo cikin Hotel din a cikin motarta sai da kowa ya zuba mata
ido yana kallon
halittar Ubangiji, sai kowa ya kagu da ya tantance ko wacece wannan, ashe Umaima
Bello ce sai da
ta fito aka shaidata.
Umaimah ta dade a tsaye tana hira da kawayenta sai daga baya ta gane ashe Abdul-
Basi ne a tsaye a
gefensu shi da abokinsa Tanimu Wada. To ai ba dan ita su ka zo Malaysia ba saboda
kanin Tanimu
Wada suka zo wato Bashir Wada, ajinsu daya da Hanif.
Tanimu ya karaso inda Umaimah take a tsaye ita da kawayenta cike da fara'arsa,
yayin da itama ta
juyo
ta kalleshi tayi murmushi sai suka gaisa.
"Shin ba ki gane mu ba ne?
Tanimu ya tambaye ta.
Sai ta cika da mamakin wannan tambaya tasa.
Itama ta tambaye shin kamar yaya?
"Naga da kika shigo kin kalle mu sanna kika watsar.
Ta tabe baki ta kawar da kai dan taga alamar rai yake so ya bata mata.
Ya nisa ya ce, "Ki zo ki gaishe shi mana.
Ta dube shi duba irin na takaici ta kasa bashi amsa, har ya gaji da surutu ya yi
mata sallama ya
koma in da ya fito. Yana ta mamaki a zuciyarsa dan ya zaci Umaimar daya sani a da
ce, da take
zuwa ta
durkushe a gaban abokan mijinta, ta kudindine a cikin hijabi ta shige lungu, ko me
zata mika musu
sai ta durkusa har kasa. Yanzu ya tantance ya gane akwai banbanci, dan shima Abdul-
Basin daga
dukkan alamu ya zaci irin ta da ce shiyasa yake daddakewa. Sai da ta juya taga
Tanimu ya bace,
acan ta hango shi yana bawa Abdul-Basi labarin abin da ya faru.
Tanimu ya ce da abokinsa Abdul-Basi "Umaimar daka sani ada ba irin ta ba ce yanzu,
akwai
bambanci sosai. In har kana tunanin Umaimah zata zo ta gaishe ka yanzu to ba zata
zo ba. Tunda
biko ka zo to ka zo mu je kayi *yar murya ko Allah Zai sa ta amince maka dan na
lura bata
marmarin son zama da kai kuma.
Abdul-Basi ya girgiza kai ya ce, "Haba nawa Umaimah take da za'a ce ni zan je in
gaishe ta. Ai tana
kallona bata zo ta gaishe ni ba tayaya ni zan je wajenta?
Za ta kawo kanta ka kyale ta, guguwar digiri ne yake kwasar ta sai ta sake ta
sannan, kasan *yan
jami'a da ji da kai.
Tanimu ya ce "a'a abokina ka cire girman kai ka zo mu gwada, ka san halin mace da
jan aji balle
ace ita
aka yiwa laifi, kai ne fa me nema. Kai kake tsananin son ta dawo, kai kake kasa
bacci dominta, kai
kake
hana ni sakat da hirarta, gara ka zo mu je tunda wuri.
Abdul-Basi ya ce ba zai je ba sai dai ta zo ta gaishe shi.
Girman kai rawanin tsiya ne!
Su Umaimah ne suka fara shigowa ciki, suka sami waje mai kyau suka zauna daga gaba
dan suga
komai radau.
Su Abdul-Basi ma suka shigo amma daga baya suka sami waje suka zauna suna hango su
Umaimah
da kwayenta, da lama babu abin da ya dameta, harkarta da kawayenta kadai take yi,
suna ta wasa da
dariya suna ta daukar junansu a
hotuna.
Da su Hanif suka shigo, sai aka hau tafi ana ta dasa musu hotuna kala-kala. Umaimah
tabi Hanif
tana dauka a hoto har saida ya zauna sannan ta dawo ta zauna itama. Babu abinda
Lamijo da AbdulBasi suke yi sai mamakin Umaimah, suna kallon irin wannan kyau da
tayi, da wayewa.
Tabbas yanzu Umaimah tayi musu zarra tafi su komai, dan haka ta girmi wulakancinsu.
Abunda ya fi tsayawa Lamijo a rai shine yadda taga Umaimah a Malaysia har tukin
mota, ko ma dai
menene a ransu basa gaban Umaimah ko kallon inda suke bata yi ba bayan farin ciki
bata da wani
abun yi.
Taro yayi kyau, an rabawa su Hanif sakamakon jarabawarsu a hannu, sannan aka yi ta
dogayen
jawabi, aka ci, aka sha, sai aka watse. Sai kuma gobe war haka wani sabon bikin
za'a yi na wadanda
suka fita daga jami'ar 'Intii Nilai' su kuma
a 'Radius International Hotel' za'ayi, tabbas gobe za'a sake wata sabuwar haduwar.
Cancadi! Za'a kece raini da suturu da gwala-gwalai.
Washe gari ma haka Umaimah Bello ta caba ado kai kace tarwada ce wacce take sheki,
santsi, sulbi,
yadda take karairaya idan tana takawa. Ta zama tamkar tauraruwa mafi haske a cikin
*yan iwanta
taurari wato 'Zahra'. To ko ita zata maye sunan kawarta wato 'MATAWATA?
OHO!
Ta hadu da Abdul-Basi da Lamijo a sanda ta je ta gaida Baban Hanif, basu yi mata
magana ba dan
sunga haduwar data yi ta wuce tunaninsu, da suka ganta sai suka kawar da kai gefe,
sai ita ta je gare
su ta duka ta gaishe su. Dan ta tuna kadan daga cikin irin halayyar Abdul-Sabur,
idan ka gan shi ka
share sai kaga shi ya zo yayi maka sallaman bawan Allah kenan me koyi da halin
Manzon Allah
(S.A.W).
Ta gaggauta kaucewa daga bangarensu ta ta fi wajen masu kaunarta. Aka gudanar da
biki yadda ya
kamata kowa yana murna, da aka gama kowa ya watse.
Daga nan ba'a sake yin bikin yaye dalibai ba sai da aka shafe kwanaki biyar, baki
suka dinga cika
dogayen motoci aka yi ta zagaye gari da su, suna kallon wuraren shakatawa iri-iri.
Umaimah bata bi su ba saboda Lamijo da Abdul-Basi, babu yadda kawarta bata yi da
ita ba akan ta
zo su je su dinga raka su, ta ce ba zata je ba a gida zata zauna. Bata fito daga
gida ba sai a ranar
bikin yaye dalibai na jami'ar 'Subang Jaya' shi kuma a Capitol Kaula Lumpur Hotel
ake yi. Me za'a
fasa mutuwa ko tonar kabari?
Inji masu iya magana.
Ado ne dai Umaimah bata daina caba shi ba, kuma a dole sai ta zuba
kyau, idan ta fito fili sai kowa ya kalle ta kuma sai ta burge, suturu ne Allah Ya
hore mata kala-kala.
Saura makaranta daya ce ta rage basu yi ba, su ba yanzu zasu yi ba saura wata guda,
dan haka aka
bawa dalibai hakuri dan ba zai yiwu a jira su ba saboda ba dole bane yin bikin. Abu
mai
muhimmanci dai shine karbar sakamako kuma za'a kawo musu har gida Nigeria idan ya
kammala.
Daliban makarantar basu ji dadi ba dai amma dole tasa suka hakura suka tarkato dan
a taho gaba
daya a tare. Dole ne a tafi sabida viser sati bibbiyu ce kacal aka bawa su Baban
Hanif.
****
gobe su Umaimah zasu tafi, tunda sanyin safiya ta dinga bin duk jama'ar data sani
tana yi musu
sallama, daga nan ta wuce gidan Faduwa a cikin motarta a inda zata yi mata sallama
sannan kuma
za'a sayi motarta, wata kawar Faduwa mai suna Salma ita ma *yar Egypt ce tana so
zata saya.
Bayan da aka gama cinikin mota, salma ta biya ta kudinta cif a hannu, da Dallar ta
biya ta kamar
yadda Umamai ta bukata dan ta canja gaba daya kudinta ya zama Dallar, saboda ta fi
saukin
canzuwa a nan gida Najeriya.
Umaimah tana ji tana gani Salma ta
haye motarta ta tafi, tana tsananin son motarta dole ce tasa ta rabu da ita.
Faduwa ce ta hana ta tafiya da wuri, acan suka yini har zuwa yamma, Sagir ma ya zo
daukar
matarsa zai tafi da ita Cairo acan zata haihu koma a ce kacokan zata kaura ta bar
Malaysia, har ta yi
sallama da wajen aikinta suma saura kwanaki uku su tafi. Da Umaimah ta tashi tafiya
direban
Faduwa ne zai mayar da ita gida sai Faduwa da Sagir suka yi mata rakiya har bakin
mota suka mika
mata babbar leda a cike da alawowi iri-iri masu tsadar gaske
suka ce ta kaiwa yaranta tsaraba,
.
Umaimah ta karba ta yi godiya sai kuma ta rushe da kuka ta rungume Faduwa itama
tuni daman
Faduwa ta fara kuka. Suka yi ta rusa kuka ba na wasa ba. Sagir ne ya dinga
lallashinsu dakyar
kukan ya tsagaita.
Umaimah ta sharce hawaye ta ce, ''Ada na tsani MAKWABTAna, bana sonsu, nayi zaton
dukka
MAKWABTA haka suke basa bada hakkin MAKWABTAKA ashe ba haka ba ne. Anti Faduwa,
daga kanki ke da Abdul-Sabur na fara son MAKWABTAna kuma daga yanzu duk inda zama
ya
hada ni da mutane zan zauna da MAKWABTAna
lafiya.
Kun yi jahadi da ku ka fahimtar da ni na san hakkin MAKWABTAKA. Allah Ya saka muku
da
gidan aljanna, ba zan manta da ku ba har abada.
Faduwa ta sharce hawaye ta ce ''Ada na tsani *yan Najeriya saboda yadda *yan uwana
suka
musguna min, amma zamana da ke yasa na fahimci ashe wasunku kuna da kirki. Ke ce
*yar
Nijeriyar dana fara sani mai kamun kai, hankali, kunya da ladabi.
Ke ce wacce kika sadaukar min da abunda kike so kika hakura da shi dan in samu. Ina
jin ki a
zuciyata
tamkar kanwata uwa daya uba daya, saboda bani da kanwa ko daya a duniya....
Kuka ne ya ci karfin Faduwa ta kasa karasa bayananta suka sake kankame juna, ji
suke kamar kar
su rabu.
Faduwa ta sake sharce hawaye ta juya ta dubi Sagir wanda shima sun saka shi hawaye
dan tausayi
duk da ba Hausa yake ji ba amma ya
san kalaman rabuwa suke yi.
Ta yi magana da turanci ta ce, ''Sagir ka taya ni cikawa Umaimah alkawarin da zan
daukar mata
idan na haifi mace zan saka mata suna Umaimah, saboda kauna da zaman amanar da muka
yi.
Sagir ya gyada kai ya ce, ''Na amince miki Yah Habitti.
Umaimah ta fashe da kukam farin ciki ta ce ''Na gode muku, nima insha Allah kafin
in bar duniya
inda rabon nayi aure na haihu zan saka sunanki.
Zasu sake kankame juna su sake bude wani sabon shafin kukan sai Sagir ya janya
Faduwa ya ce
Umaimah ta shiga mota ta tafi, kukan ya isa haka zasu sakawa kansu ciwon kai.
Basu daina dagawa juna hannu ba har sai da suka yi nisa suka daina hango juna.
Allah Sarki sabo, turken wawa. Ko da rabon a sake haduwa ko kuwa rabuwar ce har
abada?
Allah ne kadai Ya sani.
Amma dai sun yiwa juna alkawari zasu ziyarci juna Egypt da Nigeria ba nisa sosai.
***
Ba Umaimah kadai ce me himilin kaya ba dalibai da dama sun lodi kaya da yawa
musamman ma
matan.
Ai kuwa ansha dogon turanci a tsakanin wakilan Gwamna da ma'aikatan Egypt air
saboda himilin
kayan da dalibai suka loda yayi yawa ainun. Duk da alafarma da rangwamen da suka
yarda suka yi
amma sai da aka biya makudan kudin awo. Su Umaimah suna gefe kamar ba akan kayansu
ake
hayaniya ba, suka yi lukus a gefe. Ka ga *yan gatan gwamnati, sai da aka gama komai
aka miko
musu
'tag label' din kayansu, suka wuce abinsu zuwa cikin jirgi, daga su sai *yar
jakarsu ta ratayawa da
jakar Laptop dinsu.
Umaimah Bello da kawarta Aisha Bingyal ne suka shigo cikin jirgi sanye da riga da
wando (jeans)
sai suka dora bakar abaya akai, zo kaga farar fata a cikin bakin kaya yadda suka
haska. Kananan
hijabai ruwan madara masu kwalliyar fulawa baka suka dora akansu, suka saka takalmi
masu tsini
da kalarsa ruwan madara, suka dora farin gilasai a idanuwansu.
Rigiji-gafji!
Wani kaya sai amale.
Kowa sai da ya dago ido ya dube su, dan su ne suka shigo daga karshe kasancewar sun
bata lokaci a
wajen awo aka dade ana ta hayaniya akan kayansu, sun yi kyau sosai, sai suka zama
tamkar *yan
tagwaye masu kama daya, kallo daya zaka yi musu ka tabbatar sunyi kama da masu
digiri digirgir.
Su na tafe suna hirarsu suna ta tuntsira dariya har suka shigo ciki, suka fara duba
inda lambar
kujerarsu take kamar yadda take a rubuce a jikin 'Bording pass' din kowanne
fasinja. Dama tsakiyar
jirgin lambarsu take dan haka suka
wurwuce mutane da yawa kafin su isa mazauninsu.
Tunda suka shigo suke aikin gaishe da iyayen kawayensu irin su Baban Hanif dan su
tuni sun
shisshigo.
Tana juyawa gefenta Abdul-Basi da Tanimu ta gani suna zazzaune, sai ta duka ta
gaishe su cikin
girmamawa, nan da nan suka yi caraf suka amsa abunka da daman jira suke. Ta
gaggauta wuce
zuwa can baya inda kujerunsa suke tana tafe tana mamakin irin wannan isa da girman
kai na AbdulBasi, ta shiga addu'a kada Allah Ya sa *ya*yanta su biyo halinsa.
Sai yanzu ta sake curewa da jinjinawa Abdul-Sabur, sai da ya shekara yana bin ta
yana yi mata
magana tana share shi bai taba gajiya ba ya daina.
''Na yi rashin masoyi Abdul-Sabur. Ta fada a zuciyarta.
Gaba daya *yan tawagar su Umaimah su dari biyu ne, jirgi kuwa mai cin mutane dari
biyar ne dan
haka aka batse da farar fata masu zuwa Cairo su dari uku. Bayan kowa ya zauna, sai
aka kwararo
addu'ar nan ta tafiya.
Jirgi ya zabura ya tashi sama ya luma cikin gajimare yayin da Umaimah ta runtse
idanuwanta, babu
wanda take hangowa daga Abdul-Sabur sai Faduwa, hawaye mai zafi ya kwararo mata. Ta
sake
tunowa da kawayenta *yan Malaysia da *yan India, da malamanta da suka saba sun rabu
da wuya
su sake ganin juna kuma har abada.
Ta dade tana ta kuka bata daina ba duk da lallashin da Aisha ta dinga yi mata
dakyar ta daina. Tana
cike da farin ciki dan zata je taga Baffanta, *ya*yanta da *yan uwanta amma ta san
yanzu zata hadu
da ce-ce-ku-ce da kananan maganganu, da masu shiga sharo ba shanu, masu fada ba'a
tambayesu
ba.
Africa kenan sabanin nan da ba ruwan wani da wani.
Sai wata rana Malaysia!!!
CAIRO Tafiyar kwanaki biyu zasu yi sai da suka shafe awanni goma sha hudu a sama
sannan suka
isa Cairo da misalin karfe shida na asuba agogon Cairo,
sannan aka kwashe su a motoci aka rarraba su a Hotels. Saboda yawansu ma a Hotel
daban-daban
aka rarrabasu, dan sai sun shafe awanni goma sha biyu sannan zasu taho Nigeria. Duk
daki daya
mutane biyu aka rarraba, Umaimah da kawarta Aisha dakinsu daya, bata ga Abdul-Basi
ba daman
ba nemansa take ba. Bata ga Lamijo da mijinta ba amma taga Hanif shi da abokinsa
Bashir Wada, a
kusa da dakinsu ma suke. Burinta kawai ta shiga dakin ta kwanta saboda gajiya da
bacci, sai bayan
data yi bacci ya ishe ta sannan suka yi wanka da salloli suka sauko suka ci abinci.
Saida yamma
karfe biyar aka kawo motoci aka kwashe su zuwa jirgi
da karfe shida na yamma jirgi ya tashi zuwa Abuja,
tafiyar ba nisa sosai awanni uku da rabi ne kacal, suka isa Abuja da karfe goma na
dare a birni
tarayya ta yi musu.
.
Plz in barar addu,ar ku bani da lapy Ngd
MAKWABTAKA 43
ABUJA, NIGERIA
Suka ci sa'a kuwa suka sauka da kayansu gaba daya kafin su iso dogayen motocin
gidan gwamnatin
garinsu sun zo sun jeru reras suna jiransu a filin jirgi, suna fitowa sai suka duru
a ciki su da kayansu
a ka zarce dasu katafaren Hotel. Aka rarraba su mata dakunansu daban, maza ma
dakunansu daban,
mutane uku-uku. Daliban ne kadai aka kai wannan Hotel din sauran kowa ya
tafi ya kama nasa da kudinsa masu gidan *yan uwa ko abokai suka tafi can.
Ta san Abdul-Basi gidan Yayansa ya tafi wato Abdul-Badi.
Washi gari da sanyin safiya suka shirya suka shiga motocin suka nufi garinsu Gombe,
nan danan
suka
isa, abinka da motoci masu lafiya.
GOMBE, NIGERIA Suna shiga garin sai suka gan shi kamar anyi gobara haka mutanen
garin duk
sun yi baki-kirin,
amma ba baki suka yi ba haka garin ba ayi gobara ba, illa sun saba ganin jajayen
fata da dogayen
gininnika kamar gidajen tangaran.
Gidan Gwamna aka zarce da su sai suka iske gidan a cike da masu taryarsu, Umaimah
bata damu da
duba nata *yan uwan ba ta san babu mai zuwa mata duk da dai su Baffa sun san tana
tafe amma ba
suyi da ita za su zo ba.
Gagarumar liyafa aka shirya musu a gidan Gwamna, aka yi dafe-dafe iri-iri aka
zazzauna akan
kujeru da suke babban dakin taron da yake gidan gwamnati, tare da mai girma Gwamna
aka ci. Da
aka ci, aka sha, sai ya yi musu jawabin maraba gami da yaba musu bisa kokarin cin
jarabawa da
kowannensu yayi sannan ya gode musu da cika masa alkawarin da suka yi suka je can
basu yi wani
abu na rashin da'a ba.
Dalibai uku maza biyu, mace daya suka tashi suka yiwa mai girma gwamna godiya bisa
dawainiyar
da
ya sha yi da su har suka kammala karatunsu na tsawon shekara uku bai taba gajiyawa
ba.
Daga karshe aka umarci kowannensu ya dauki kayansa ya tafi gida, za'a neme su nan
da wata daya
da rabi zasu tafi bautar kasa. Abuja za su yi bautar kasarsu dan haka acan zasu
karbo takardunsu
wato 'Call up letter.
Umaimah Bello ce ke tsaye a farfajiyar gidan gwamnati tana kallon kawayenta da
abokananta suna
ta tururuwar shiga cikin tsala-tsalan motocin iyayensu.
Allah Sarki, ita kuwa bata da kowa da ya zo daukar ta a mota, ta na tsaye tana ta
zulumin yadda zata
yi. Shawara take ko dai ta fita ta je ta samo tasi ta zo ta kwashi kayan akaita har
Dugge,
amma anya kuwa jami'an tsaro zasu bar dan tasi ya shigo wannan gida?
Gashi kayan kuma ba zasu dauku ba da sai ta kinkima zuwa bakin titi ta hau mota
amma saboda
yawansu da nauyinsu ba zata iya ba.
Tana cikin wannan tunani sai ta ga Hanif a gabanta.
Ya ce "Ke muke neme tun dazu, Baba ya ce ki zo ki shiga mota mu tafi gidanmu ki
kwana gobe sai
a
kai ki gida.
Sai ta ji gabanta ya fadi nan da nan muryarta ta dauki rawa dan ba zata iya zuwa
gidan Lamijo ta
kwana ba har abada.
Ta ce, "A'a na gode, yanzu nake so in tafi gida, Hanif ka taya ni yiwa Baba bayani
dan ya fahimce
ni, ba kin bin ku nayi ba.
Hanif ya ce, "To ina motar da zata kai ki gida?
Umaimah ta ce, "Yanzu nake tunanin ko bakin titi zan fita in nemo tasi?
Ko kuma kayan zan baka ka tafi min da shi ni kuma sai in tafi tasha in dauko mota
in zo gidanku in
dauka amma gidanku ba gidan Lamijo ba zaka kai min dan gidanku ya fi kusa da tasha.
Hanif ya ce, ''Nifa bana so in ji kina maganar motar haya, ke fa babbar yarinya ce.
Kina da mota a
Malaysia taki ta kanki a kasar ku a ganki a motar haya. Ki zo mu je gidanmu kawai
ki kwana gobe
da wuri zan tashi in kai ki Dugge da kaina.
Umaimah, ta girgiza kai alamar bata amince ba,
wani takaici ya rufe ta data ji wannan bayanai na Hanif, kai da jin bayanan Hanif
ka san da sauran
kuruciya a kansa, da kuma gata da yayi masa yawa bai san wahala ba, shi dai magiya
yake yi mata.
Tabbas tun yanzu Umaimah ta san ta fara tozarta a kasarsu.
Kamar daga sama ta ji wata murya ta kira sunanta,
muryar ta yi mata kama da muryar data sani tana kuma matukar kewar mai muryar, amma
bata
zaton bayyannar mai muryar a halin yanzu kuma adaidai wannan lokaci. Ta waiga da
sauri ta dubi
inda sautin yake fitowa tabbas mai muryar da take tunani ne. Baffanta ta gani a
tsaye, Sabitu da
kuma
Ilah cikin yagulallun rigunansu, kai kace daga bakin kura aka kwato kayan jikinsu,
basu yage ba
amma sun kode sunyi yaushi. Daman ta san za'a rina wai an saci zanin mahaukaciya,
duk da ta aiko
musu da makudan kudi ta san ba zasu saki jiki su ci ba, boyewa zasu yi su cigaba da
wahala daman
ita suka saba yi. Ta ji hankalinta yayi matukar tashi data gansu cikin wannan hali
dan ma wai sun yi
wanka sun caba ado zasu shigo birni taryar babbar bakuwa daga kasar waje.
Cike da mamaki gami da farin ciki mabayyani ta ruga da sauri kai tsaye wajen
Baffanta ta nufa ta
kankame shi su dukka suna kukan murna, ta rike hannun Sabitu shima
hawayen murna yake, sannan ta juya ta kalli Ilah duk ya tsufa saboda talauci ga
*ya*ya, ga masifar
Matawata.
A sanyaye ta ambaci sunansa ''Hamma Ilah, ina wuni.
Ya yi murmushin dadi, yayi caraf cike da murnar ganin amaryarsa ya ce, ''Lafiya
Umaimah, sannu
da dawowa. Sai suka ji ana ta matsa 'horn' din mota a bayansu nan da nan suka
waiwaya, mota
dankareriya kirar BENZA suka sake tabbatarwa da su mai motar yake, amma ba su gane
ko waye
ba saboda gilashin motar a rufe kuma bakin-kirin basa ganin cikin motar. Ko daya
sauke gilashin
motar, ya zare bakin gilashin da yake fuskarsa sai suka shaida shi.
Abdul-Basi ne ya bayyana muraran a gaban su.
Ta dukar da kai kasa ya ce, ''Baffa, ina wuni. Ku shigo mota in kai ku gida.
Baffa, Sabitu da Ilah sai suka zubawa Umaimah ido suna jiran su ji abunda zata ce.
Ta kuwa sha
kunu tana harararsa zuciyarta cike da tsantsar tsanarsa,
ta cije baki ta juya ta dubi Baffa ta girgiza kai.
Ta ce ''Kada ku shiga motarsa tunda ba shi ya kawo ku ba.
Aka yi carko-carko na kallon-kallo tsakanin Umaima da Abdul-Basi daga dukkan alamu
yana
mamaki yadda Umaimah ta waye har ta fara yi masa musu. Sai ya sauke gilashin
kujerun bayan
motarsa,
sai ga Babangida da Bilal sun bayyana. Su ma aka hau kallon-kallo da su da su
Umaimah, da farko
yaran basu shaida ta ba. Sai ta ji wani farin ciki ya lullubeta, ta runtse ido dan
ta tabbatar ba'a
mafarki take ganinsu ba sannan ta bude ido ta tabbata zahiri take ba'a mafarki ba,
ta yi murmushi ta
ambaci sunayen yaran.
''Baku gane Anti Umaimah ta Malaysia, ba na fada muku a waya nace zan zo ba?
Sai suka gasgata ita ce suka fara tafa hannu da ihu suna tsalle, yayin da suka
yunkura zasu bude
kofa su rugo wajenta, Babansu ya dakatar da su.
Ya ce ''Ku koma ku zauna zata zo.
Yana so ya nuna mata idan ta isa da Baffanta shima ya isa da *ya*yansa. Aka jima
ana kallonkallon,
har yanzu su Umaimah na tsaye a inda suke haka Abdul-Basi da *ya*yanta suna zaune a
cikin mota.
Sai fullanci ya hargitse tsakanin Baffa da Sabitu suna rokarta data manta da
abubuwan da yayi mata
a baya ta dubi albarkacin yara ta yafe masa.
Wanne miji take da shi yanzu a duniya wanda ya wuce shi, mutumin da ya rike ta tun
tana karama,
ya dauki nauyin karatunta har ta zama mutum. Ba dan tubalin karatu (firamare da
sakandire) daya
bata ba ada a ina za ta sami ilimin da har zata sami damar tafiya kasar waje ta yi
karatu?
Ita kuma tana fada musu irin wulakanci da korar karen da yayi mata a lokacin daya
tabbatar bata da
kowa din sai shi.
Baffa yana hawaye a zuciye ya jawo hannunta ya tura ta cikin mota kusa da *ya*yanta
ta rushe da
kuka ta rungume su. Baffa ya shiga kusa da Umaimah ya zauna, Sabitu ya zauna kusa
da Baffa,
dukkansu a gidan baya, yayin da Ilah ya ja burki ya tsaya cak. Baffa ya leko ta
windo ya ce da Ilah
ya
shiga gaban mota ya zauna. Ilah ya ce su tafi kawai ba zai shiga motar ba zai taho
a motar haya.
Da alama dai kishi ne ya ke zakularsa, wannan shi ake kira da 'ta leko ta koma
kenan' har da ya fara
murna Umaimarsa ta rabu da Abdu-Basi zasu daidaita gashi ya dawo, har su Baffa sun
fara goyon
bayansa. Aka hau galle-gallan harara a tsakanin Ilah da Abdul-Basi yayin da Umaimah
ke
tsakiya tana kallon ikon Allah da mamaki marar adadi.
Kishi kumallom maza!!!
Baffa dai har yanzu magiya yake yiwa Ilah don ya shigo motar, ya ce in dai ka dauke
ni uba kamar
yadda ka dauki Jani to ka shiga mu tafi.
Umaimah ta ce, ''Hamma Ilah, yi hakuri ka shiga mu tafi kada ka damu.
Nan da nan ya ji sanyi a ransa. Sai yayi amanna da maganarsu, har da tafiyar takama
yake yi saboda
ko a yanzu Umaimah ta gwada wanda ta fi so a cikinsu shi ta zaba, ya zo ya bude
gidan gaba ya
zauna basu daina gallawa juna harara ba har
yanzu.
''A ina kayanki suke?
Abdul-Basi ya tambayi Umaimah a gadarance ba tare da ya juyo ya kalle ta ba.
Ta turo baki tayi masa nuni da hannu ba tare da tayi masa magana ba, ya ja mota ya
tafi kusa da
kayan. Da yake babbar mota ce tana da katon but yana daga zaune bai fita ba sai ya
bude but ya kira
wasu kartai ma'aikatan gidan gwamna masu jidar kaya a cikin but. Nan da nan suka
dinga cicciba
suna sakawa har suka gama, ya zaro naira dubu ya basu.
Abdul-Basi ya yi addu'ar tafiya, ya zaro bakin gilashi daga aljihunsa ya saka, ya
daga gilashin
windunan mota sama, ya kunna Ac gami da sautin kida a hankali, ya fisgi mota ya
kama hanyar
Dugge.
Gudu yake ba kakkautawa, bai sake
magana ba kuma babu mai yin magana a cikin motar, sai muryar Babangida da Bilal ne
ke tashi,
suna ta yiwa Umaimah hira kala-kala, tana biye musu suna hira amma gaba daya
hankalinta a tashe
yake. Ganin Abdul-Basi da tayi ya ruguza mata lissafi gaba daya amma ta ji dadi ya
kawo
mata *ya*yanta, tun daga cikin mota ta fara zakulo musu tsarabarsu ta alawoyi masu
dadi da tsada
sai suka ji sun kara sonta dan suna kaular alewa sosai.
Suna shiga Dugge sai Umaimah taga yara da samarin garin kacokan sun firfito waje
suna daga mata
hannu daga dukkan alamu taryarta kowa ya fito yi sai farin ciki ya rufe ta,
tausayinsu ya kamata
saboda ta gansu har yanzu a gidan jiya babu wani ci gaba a tare da su. Sai taga
garinsu ya zama
tamkar wanda aka cisu a da yaki, bututu da su a cikin yashi. Amma bada yaki aka ci
garin ba tsabar
talauci ne daman can ma haka suke, dan ta saba ganin titina dodar da kwalta, fitulu
da dogayen
gininnika, a garin fararen fata garau-garau. Ta dinga addu'a a zuciyarta Allah Ya
taimaki Africa da
garinsu Dugge, su sami ci gaba suma su ji yadda a ke ji a kasashen da suka ci gaba.
Amin.
Ta sauke gilashin kasa ta leko da kanta tana ta daga musu hannu, sai yanzu suka
hangota dan da
duhun gilas yasa basa ganin komai suna ganinta sai murna ta karu. Yara suka biyo
motar a guje har
kofar gidansu suna fadin ''ga Umaimah daga turai'' tana fitowa daga mota sai suka
ganta ta juye jar
fata ta zama tamkar balarabiya jajawur a cikin bakar abaya, ta yi kyau, ta yi kiba,
sai kamshin turare
take. A haka ta dinga rungumar yara kaca-kaca da su, duk wacce ta ci sa'a Umaimah
ta taba ta sai ta
ji tamkar an yi mata gafara dan ta sami babban rabo a duniya, sai ka ji
suna cewa kamshinta ya shafe ni, su dinga shinshina kayan su.
Mata suka dinga leke ta saman katangu ko zana suna kallon Umaimah, sai rike baki
ake saboda
mamakin wannan canjawa da ta yi. Har sai da ta gaji da gaisawa da jama'a ta shiga
gida, yuu!
Kungiya guda aka bita ciki.
Nene da Inna da murna suka fito suka rungume Umaimah tabbas yau sun san ba karamar
daukaka
Allah Ya yi musu ba da Ya sa suka auri Baffa wanda ya haifi wannan galleleliyar
yarinya
Umaimah, ba
karamin abun alfahari ba ne a ga Umaiman ta wuce kowanne gida ta shigo gidan da
suke.
Subhan Allah,
sai Umaimah taga gidansu tamkar turken shanu, dakinta tamkar kejin kaji wai dan ma
saboda
zuwanta Baffa yasa an yabe shi da jar kasa, an share, an shinfida sabuwar leda da
sabuwar katifa
karama, ga sabon labule. Su Sabitu suka dinga jidar manyan jakunkunanta suna saka
mata a daki.
Babangida da Bilal suka rirrike Umaimah wai ba za su shiga dakin nan ba itama ba
zata shiga ba sai
dai ta zo su tafi gidansu, dadi ya rufe Abdul-Basi yadda zata ji zuciyarta ta
karaya saboda yara ta
koma gidansa.
Nene tana rawar jiki ta yiwa Baffa da Abdul-Basi shimfidar tabarmar kaba a zaure,
ta kawo musu
dakwalkwalin ruwan sha a kwanan
sha, ko ba'a fada ba Abdul-Basi ba zai iya shan wannan ruwa ba da ruwansa na roba a
mota.
Umaimah ta dinga lallashinsu yaran dakyar suka shiga dakin a bisa sharadin ana
jimawa zasu fito su
tafi da ita.
Mata, yara da manya kowacce ta wanko kafa ta zo yiwa gimbiya Umaimah sannu da zuwa
har da
masu guzurin abinci, wasu dafaffiyar kaza, wasu fura da nono aka jere mata a
gabanta, sai godiya
take tana ta gaisawa da mutane har sai da ta ji ba dadi, kanta ya fara ciwo saboda
ta dade
rabon data ji rin wannan hayaniya, gida ya cika dankar kai ka ce gidan biki ne.
Kowacce mace a dangi da MAKWABTAN Umaimah sun hallara a gidan amma banda Matawata,
ta
kulle kanta a daki ita da *ya*yanta ta hana su fitowa, sai cizon yatsa take tana
kai kawo daga
wannan
bango zuwa wancan bango, zama balle kwanciya sun gagare ta saboda bakin cikin
dawowar
Umaimah musamman Ilah ya shirya ya je har Gombe taryar ta. Daman ta san da wanan
maganar
har yanzu yana son Umaimah, ya fada da bakinsa ba zai daina sonta ba har abada. Ko
bayan ransa
yana fatan Allah Ya hada su a aljanna su zauna tare.
Duk da ta rufe kanta a daki babu abinda bata jiyowa daga gidan su Umaimah, shewa
kawai ake yi
ana yiwa Umaimah kirari ana yabawa da kyawun da ta tsatso a can, har ma ana
kwatantata da ta
zama tsoka daya a miya dan ita ce *yan asalin garin ta farko data taba yin karatu
mai zurfi kuma ma
ba akasar nan ba a kasar waje.
Rashin sani yafi dare duhu bata san kuncin da Ilah yake ciki ba a yau har ya fi
nata saboda yaga
alamar Abdul-Basi da gaske biko yake nema. Ya kasa zaman gida ya kaura gaba daya
bakin rafi ya
zauna yana lazimi.
Hehehehe..
Duk naku wasa ne kallon ku kawai nake naga iya gudun ruwan ku.
Dan Umaimah ta dan Aunty ce..MAKWABTAKA 44
A lokacin da Umaimah take fama da baki a cikin gida, Abdul-Basi ya tara dattijai
masu fada aji a
gari
cikin zauran gidan, yana yi musu bayanai da basu hujjoji da zasu yarda dashi a
tilastawa Umaimah
ta koma gidansa.
Daga duk alamu ba alfarma ya ke nema ba illa shi ne zai yi musu alfarma saboda ya
na ganin su
kidahumai babu boko, ba wayewa, ga talauci, na masara da dawa kawai suke nema.
Baffa da Sabitu suna gefe ba su ce komai ba daga dukkan alamu ba su yi amanna da
bukatunsa ba.
Abdul-Basi ya kula da haka sai ya tuno wata hanya wacce zai bi ba sai ya bi ta
wajen Baffa ba
kuma ita
ce hanya mafi sauki da zai cimma burinsa, daman ta inda a hau tanan ake sauka ba da
Baffa suka yi
magana ba, da Dagaci suka yi magana tun a lokacin auren Nasiba dan haka da ya gama
dandankawa
dattijai na goro sai ya dunkulo kudi mai dan yawa ya ajiye a gaban Baffa da Sabitu
ya mike tsaye ya
ce
zai je ya gaida Dagaci.
Da kafa ya tafi ya bar bar motarsa a kofar gidan,
yana fita Baffa ya juya ya kalli *yan uwa da abokansa na zaune a wannan zauren ya
ce, ''Kada ku yi
gaggawar amsawa Abdul-basi, yanzu ba ra'ayinmu za'a bi ba ra'ayin yarinya za'a bi
tunda ita ce ta
zauna da shi ita ya wulakanta kuma ya wahalar, ita ce kuma nan gaba zata zauna da
shi dan haka sai
abun da ta zaba za'a yi.
Wasu daga cikinsu suka gasgata da maganarsa,
wasu kuwa suka ce ba zai yiwu ba, ba za'a bi ra'ayin yarinya ba, dan ba ita ce ta
haife su ba su suka
haifeta. Ko dan tayi ilimi tayi kudi shine zata gagari manya?
To in shi ba zai iya tsawatar mata ba saboda ta aiko masa da makudan kudi yayi jari
su zasu iya
tsawatar mata.
Surutai dai barkatai suka dinyi suna fada harda kumfar baki.
Sabitu ya kufula ya bude baki zai yi magana, Baffa ya hana shi. Haka aka tashi daga
taro barambaram
Baffa da Sabitu ne kawai suka rage a zaune a zauren.
Baffa ya ce Sabitu ya shiga gida ya kira masa Umaimah, shigar Sabitu gida ba dadewa
sai ga shi da
Umaimah sun bayyana a gaban Baffa.
A gigice ta fito yayin da zuciyarta ta dinga dukan uku-uku ta san maganar dai ta
Abdul-Basi ce.
Fargabar da take yi ita ce wanne hukunci Baffa ya yanke akan maganar, tafi kyautata
zaton Baffa
yana goyon bayan Abdul-Basi yin hakan kuwa da Baffa zai yi ba karamar matsala zai
tayar mata ba,
dan ba zata bi ra'ayinsu ba. *Ya*yanta suna makale da ita suka zazzauna.
''Baffa lafiya na ganku a cikin damuwa?
Umaimah ta tambaye shi cike da rikicewa.
Ya dago a hankali ya dube ta tabbas har yanzu babu annuri a fuskarsa. Ya gyada kai
ya ce,
"Umaimah na shiga matsanciyar damuwa akan maganarki da Abdul-Basi, yana son ki koma
gidansa, dangina da abokaina suna son ki koma.
Yaya kike gani?
Umaimah ta girgiza kai ta ce, ''Baffa, ka tuna a sanda Abdul-Basi ya kore ni, kunya
nake ji wani
ma ya ji abunda yayi min. Kai kanka ma kasa fada maka nayi ina ta rufewa ina ganin
kamar zai zo
ya
mayar dani. Ya juya min baya bai sake waiwayata ba balle yasan wanne hali nake
ciki. Alokacin
koda na fito da maganar wadannan mutanen nan da kake kiransu *yan uwanka, abokanka
babu
mutum daya da zai iya tashi ya je ya cewa Abdul-Basi bai kyauta ba, ya zo ya mayar
dani. Daga
masu murna da surutu, suna yada zance, sai wadanda za suyi dariya suce Allah Ya
kara, babu
wanda yasan wahalar da na sha, na dinga garari a garin Gombe har hannun karuwai na
kusa fadawa,
Allah ne Ya kiyaye ni ka tambayi Sabitu duk na bashi labarin yadda aka yi.
Baffa zamani ya canja, kan mage ya waye, ka rabu da ra'ayin mutane ka yi abunda ya
dace da kai.
Maganar gaskiya ita ce Abdul-Basi yayi sha'aninsa in yi nawa ba zan iya aurensa ba,
dan zamanmu
a
yanzu ba zai yiwu ba.
Baffa ya nisa ya ce, "Bakya tausayin yaran nan da suka shaku dake, ki duba kiga
yadda suka
rirrikeki basa so ku rabu.
Umaimah ta dubesu ta sirnano da hawaye mai radadi ta ce, ''Rayuwarsu, cinsu, shansu
da kariya duk
yana hannun mahaliccinsu. Shi Ya rayasu a lokacin da suna kanana basu ma kai haka
ba na tafi na
bar su, ina kuka suna kuka Abdul-Basi ya rabamu. Duk inda suke ina yi musu addu'a
kuma zata isa
gare su, duk daren dadewa za su zo inda nake.
Baffa ya girgiza kai ya ce, ''Bakya ganin zan zama abin tsana a wajen Dagaci da
sauran jama'ar gari
idan na bi bayanki?
Yanzu ma an yi min gori wai dan kin yi ilimi, kin yi kudi, kin aiko min da jari
shiyasa bana iya
tsawatar miki.
Umaimah ta ce, "Abun da na gama fada maka fa kenan, ka bi ra'ayinka ka rabu da
mutane dan
mutane ba'a iya musu. Su je suyi magana har su gaji su daina babu abinda zai shafe
mu.
Duhu ya gushe haske ya zo, kai yanzu ya waye, talauci ya tafi. Babu abinda yanzu
wani zai iya yi
maka wanda bazan iya yi maka shi ba, daga Abdul-Basi har Dagaci balle
abokanka. Ka toshe kunnuwanka, ka rufe idanuwanka, ka zamo baka ji baka gani su je
su ce duk
abunda zasu ce.
Sabitu ya kyalkyale da dariya ya yi tafi ya ce, ''Yayi daidai Adda Umaiman,
maganarki haka take.
Baffa ya girgiza kai ya ce ''haka za ki ci gaba da zama a cikin Rugar nan ba aure,
ko birni zaki je ki
kama gida ba aure ki zauna?
Ai sai a zage mu.
Umaimah ta gyara zama yayin da ciwon da kanta ke yi ya sake tsananta ta ce, "Ba'a
kaina mace take
zama a gidansu ba idan aurenta ya mutu ba, har zuwa ranar da Allah Zai aiko da wani
mijin ayi
aure.
Me zai hana ni zama a gidan nan tunda anan Allah Ya rubuto min, anan aka haife ni
harna girma,
anan zan zauna inci gaba da rayuwata irin ta da. Ba zan koma birni da zama ba duk
da cewa ya
kamata in fara aiki sai in hakura da aikin, nima nasan bai kamata a ce ina zaman
kaina ba a can. Ni
dai zan
hakura da duk wani jin dadi da zan samu in dai sai na koma gidan Abdul-Basi.
Baffa ya ce, ''A tsakanin Rugagen nan wanne namiji kike gani zai iya tunkararki da
maganar aure?
Kowa gudunki zai yi saboda kinfi karfinsu babu mai iya aurenki. Idan Ilah kike so
har yanzu shima
yana sonki, amma kinsan halin Matawata, kin kuma san irin tashin hankalin da aka yi
a baya.
Umaimah ta yi murmushin takaici ta dubin yaran da suke kwance a jikinta ta yi
magana cikin
harshe turanci ta ce su tashi su shiga gida zata shigo itama yanzu.
Yara masu hankali da jin magana suka tashi cimak suka shiga gida.
Ta dubi Baffa ta juya ta dubi Sabitu ta ce, ''A yanzu ba ni da wanda nake so a
duniya irin AbdulSabur,
shine kadai namiji daya da halayyarsa suka yi min, kuma wanda zan iya zama da shi
in yi masa
biyayyar aure.
''Waye Abdul-Sabur?
Baffa da Sabitu suka hada baki suka tambaye ta.
Ta yi mumushi kuma hawaye ya cika mata ido ta gyara zama ta fara basu labarin
Abdul-Sabur. Ta
fara da fayyace musu asali, yare, da kuma kasar da ya fito, ta fada musu a inda
suka hadu da yadda
akayi suka hadu, yadda aka yi suka saba da dalilin da ya sa ta fara sonsa da yadda
kyawawan
halayensa suka saka take marmarin aurensa sannan ta fada musu yadda suka rabu.
Sai suka tausaya mata saboda suma sun san ta rasa Abdul-Sabur din data ke so.
Baffa ya ce, "Zaki ki auren mutumin da kike da shi a hannu saboda mutumin da baki
da tabbacin ko
zaki sake ganinsa a rayuwarki ba? Kuma har ya fada miki da bakinsa ya tafi ya auri
*yar uwarsa.
Dadin dadawa kuma bai ma san kina nan kina sonsa ba, dan haka ko yana sonki ba zai
yi garajen
nemanki ba.
Ta sharce hawaye ta gyada kai ta ce, "Wannan haka yake, ko ban same shi ba na
tabbata shi nake so
kuma zan sami wani makamancinsa amma ba Abdul-Basi ba.
Kafin ta rufe bakinta suka ji sallama suka daga kai gaba daya suka kalli me
shigowa, Musa ne daya
daga cikin fadawan Dagaci, ya duka ya gaishe da Baffa ya shaida masa ana kira a
fada.
Baffa da Umaimah suka zurawa juna ido can Umaimah ta juya ta dubi Musa Ta ce "Malam
Musa,
ka je ka ce gashi nan zuwa Ya fice da sauri da sauri, ta dubi Sabitu ta ce ''Ka
raka shi dan ka karfafa
masa gwiwa ka da ya ga idon Dagaci ya ji nauyinsa ya amsa musu abinda suke so ni
kuma in cutu.
Baffa ya dakatar da ita da hannu ya ce "Yi shiru shiga gida ki bar ni da su ni na
san amsar da zan
basu.
Ya tashi da sauri ya fice Sabitu ma ya bi shi a baya, sai ta daskare a zaune tana
kallon ikon Allah,
mulkin mallaka kiri-kiri ake yi musu tuntuni ashe rashin ilim ya hana su ganewa. Ta
dade a zaune
sannan ta tashi ta shiga gida, ta iske *ya*yanta a tsugune a tsakar gida sunki
yarda su shiga daki. Su
Nene da sauran baki sun yi fillancin duniyarnan akan su zo su zauna suka ki.
Umaimah tana shigowa suka taso da gudu suka runguma ta, ta ja hannayensu suka shiga
daki.
Cikin lungu ta shige ta dinga shirgar kuka amma a wayence bata son yaran su gane.
Allah Yayi dare
gari ya waye ta dawo kasarta har matsaloli sun sake dawo mata.
Idan ta dubi yaran sai su bata tausayi su ne kadai suka saka take ragawa Abdul-Basi
tana gudun
kada ayi baram-baram ya hana ta ganin yaran ma gaba daya, dan kadan daga cikin
aikinsa.
A haka ta daure take dan cin abincin nan dakyar take hadiyewa, saboda babu kamshin
curry, bana
spies, sai karni take ji a hancinta yayin da harshenta ya gauraye da zakin kafi
zabuwa babu magi,
nan da nan ta ji zuciyarta ta fara tashi kamar zata yi amai.
Su kuwa su Babangida da yake yara ne sai suka ji dadin abinci miya mai zaki cakwai.
Duk da gajiya, barci da ciwon kan da yake damunta bata so ta fara bude akwatinan
tsaraba yanzu ba
amma ya zama dole ta bude taci biskit da butter tunda ta kasa cin abinci kuma ta
dauko tsarabar da
ta siyowa yaranta su tafi da ita taga alama yau ita da Abdul-Basi zasu rabu baram-
baram, idan aka
yi
haka kuwa ba zai sake kawo mata su ba.
Jaka guda ta cika musu da kayan sakawa, takalma da alewowi da a wata shida ma ba
baza su iya
shanyewa ba duk shan da zasu yi, bayan wacce suka sha suka gaji a gidan. Duk wanda
zata tafi sai
Umaimah ta zabo abin da ya dace da ita ta bata.
Tabbas haka ne duk abinda ta siyo, anan suna ganin darajarsa, tunda ba su taba
ganin irinsa ba sai
taga sun barke da murna da zarar ta mika musu.
Godiya da shi albarka abun baya kirguwa suke tayi mata.
Baffa kuwa ana can ana ta fafatawa a fadar Dagaci shi da Abdul-Basi. Yayin da
Abdul-Basi ya cika
da mamaki a lokacin da yaga Baffa ya fara yi masa musu, alhali a da duk abin daya
fada sai ya
zauna yayi daidai.
Baffa ya murje ido bai ji nauyin Dagaci ba haka bai ji shakkar Abdul-Basi ba ya ce
ba shi da
magana da Abdul-Basi sai dai da manyansa.
Nan fa gizo yake saka dan mahaifin Abdul-Basi ba zai zo Dugge ba da niyyar biko
saboda sun boye
masa a lokacin da suka kori Umaimah san sun san idan yaji zai ce a dawo da ita ko
ya hana auran
Zulayha. Sai da ta sami fiye da shekara sannan ya ji a gari cewar Umaimah basa tare
da Abdul-Basi.
Dan haka har yau ya ki maganar zuwa bikonta,
yayi fushi ainun, don sun zubar masa da mutunci. Abdul-Basi ya san ba zai iya tarar
Alhaji yayi
masa maganar bikon Umaimah ba dan haka sai ya nemi su sulhunta a tsakaninsu shi da
Baffa,
amma Baffa ya kekasa kasa ya ce sai Alhaji ya zo, ko bayan ya zo din ma sai an kira
Umaimahh ta
fadi ra'ayinta.
Tabbas Baffa shi zai kawowa Abdul-Basi cikas, dan haka sai hankalinsa yayi matukar
tashi ya
fuskanci ba tunanin Baffa ba ne wannan mai ilimi ce ta karanta masa abunda xai ce.
Dagaci yayi amanna da bayanan Baffa cewar ya turo magabatansa. A haka aka tashi
daga taron.
Cikin fushi Abdul-Basi ya shiga mota ya zauna ya aika cikin gidan ya ce Babangida
da Bilal su fito
su tafi. Sai suka ki fitowa wai su sai tare da Umaimah.
Ta ji hankalinta ya tashi ta shiga lallashinsu tana yi musu dubara iri-iri tace
itama gobe zata hado
kayanta ta biyo su. Suka ki amincewa, sai da karfin tsiya ta ce Sabitu ya dauke su
saboda sai danna
horn din mota Abdul-Basi yake yi a fusace.
Suna kuka kamar ransu zai fita aka banbare su daga jikinta suna kiranta suna cewa
"Mu a wajen
Aunty Umaimah zamu zauna. ''Su da jakar tsarabarsu a ka jifge a baya.
Yayin da Abdul-Basi ya daka musu tsawa guda daya ta wadatar suka yi kulas a lungu,
amma basu
fasa kukan zuci ba. Ya ja mota ya tafi a fusace ko sallama bai yiwa Baffa ba.
Umaimah tana zaune a cikin dakinta ko rakiya kasa yi musu tayi, ta rike kai ta
rushe da kuka na
takaicin rabuwa da yaranta, lallai tana cikin wani hali idan ta kwallafa son yaran
nan saboda ita ta
yankewa kanta ba zata sake zama da Abdul-Basi ba shi ma kuma ba zai bata yaranta
ba.
Magruba ta yi, da ta kewaya bandaki zata kama ruwa sai ta kasa tsugunawa saboda
cakwalin kasa
mrtik da bawali babu siminti, *yar zana ce aka kewaye. To wannan idan ta tashi yin
wanka ya za
ayi kenan?
''mishkila" inji Larabawa
Haka da daddare ta ji sauro yana gantsara mata cizo sai hankalinta ya tashi. Ta
kuduri niyyar tafiya
Dukku da sassafe ta siyo shaltos da gidan sauro, ruwan swan, kayan shayi, risho
food flask da duk
kayan abinci. Sai dai jama'ar Ruga su zage ta amma ba zata zauna yunwa da wahala su
kashe ta ba
alhali tana dashi.
Haka kuwa akayi washe gari da safe ita da Sabitu suka tafi birni suka yi siyayya,
kaya cikin bayan
mota 'a kori-kura aka zo aka jifge himilin kaya a dakin Umaimah. Ai kuwa tasha
zimde da yafice a
wajen su Nene kan ka ce kwabo magana ta yadu a gari Umaimah ta siyo kayan abinci
irin na turawa
ba
zata iya cin tuwo ba.
Haka tasa aka yi mata siminti a bandaki daidai inda zata dinga hawa tana yin wanka.
Tabbas
gayunta ya tabbata, dan ma tana daurewa tana hakura da wasu abubuwan da kada
maganar ta yi
yawa. Da generator zata siyo ta dauko me alsawa ya hada mata ta dinga yini tana
kwana a cikin
fanka, dole ta hakura da wutar lantarki.
A daddafe ta shafe wata guda cur sai ta ce da Baffa zata je Gombe ta ji yadda ake
ciki da zancen
tafiyarsu bautar kasa. Sabitu ne ya rakata da kayansu kala biyu suka zuba a cikin
jaka.
Tana shiga birni Gombe ta sayi layi ta kunna wayarta, Hanif ta fara kira, ya ji
dadi dajin wayarta
dan har ada ya fara tunanin muddin bata zo a cikin satin nan ba sai ya je Dugge da
kansa ya sanar
mata maganar tafiyarsu bautar har sun yi taro sau biyu a gidan gwamnati, saura sati
biyu su tafi
Abuja.
akwai Post anjima in kuna so.?MAKWABTAKA 45
Da kansa ya sanar mata maganar tafiyarsu bautar har ma sun yi taro sau biyu a gidan
gwamnati,
saura sati biyu su tafi Abuja
Tana gama waya da Hanif sai ta kira kawarta Aisha Bingyal, da farko Aisha bata gane
mai magana
ba kasancewar sabon layi ne yanzun nan Umaimah ta saya sai daga baya ta shaida
muryar,
Umaimah Bello ce aminiyarta.
"Gani a garinku, kwatanta min gidanku" Umaimah ta fada cike da fara'a. Farin ciki
ya rufe Aisha ta
ce "Fada min inda kike bari na zo kawai in dauke ki. Ko da mota kika zo?
Umaimah ta ce "Da motar haya muka zo ni da kanina Sabitu gamu nan a bakin tashar
Dukku, ki zo
ki dauke mu.
"Gani nan zuwa yanzu, daman a shirye nake tsaf. Inji Aisha.
Su Umaimah suna ta tsayuwar jiran Aisha a bakin titi, sun dade suna jira kasancewar
akwai tafiya
daga unguwarsu pantami zuwa tashar Dukku.
Mota kirar discoussion continious ce baka me bakin gilashi ta zo ta tsaya a gaban
su Umaimah. Sai
suka tsurawa motar ido dan basa ganin cikin motar saboda duhun gilashin bata zaci
Aisha ce a cikin
motar ba har sai da ta sauke gilashin motar ta leko da kai.
Ta ce "Umaimah Bello, ku shigo mu tafi Umaimah ta yi mamaki da ganin Aisha cikin
wannan
daula, bata zaci *yar gidan masu kudi ba ce haka.
Umaimah ta shiga gaba Sabitu ya zauna a baya suka tafi, bayan sun gama gaggaisawa
sannan hira ta
rincabe.
Aisha ta gyara farin gilashin da yake fuskarta ta dubi Umaimah tayi murmushi. Ta ce
"Kin gudu
garinku ba waya kin bar ni a nan jama'arki sun hana ni sakat wai sai na kai su
gidanku.
Cike da rashin fahimta Umaimah ta tambaya "Su waye kuma jama'ata?
Aisha ta ce "Na san baki san su ba amma dai idan nayi miki bayani zaki gane su,
wallahi jama'a da
yawa da suka je graduation dinmu Malaysia suka gan ki suka ce suna sonki. Yanzu dai
su biyu ne
suka zo suka same ni daban-daban kowanne yana son in bashi adireshi da lambar
wayarki. Na ce
musu ban sani ba amma su zo ranar da zamu tafi Abuja karbo 'call up letter' mu ta
bautar kasa za su
ganki.
Umaimah ta yi ajiyar zuciya jikinta a sanyaye ta juya ta dubi kaninta ta ce "Malam
Sabitu ka ji wata
sabuwa kuma.
Yayi dariya ya ce "Alhamdulillah, haka ake so Allah Ya zabar miki duk wanda ya fi
alkhairi a
cikinsu.
Umaimah ta dafe kai ta ce "Ai zai yi wuya in so ko dayan ne ma daga cikinsu saboda
ni tuni na
dankawa Abdul-Sabur zuciyata.
Sabitu da Aisha suka dau salati a lokaci daya dan mamaki kasancewar su dukka suna
da labarin
Abdul-Sabur, da yadda suka rabu.
Aisha ta fada cike da gatsali ta ce "Au anga Abdul-Sabur din ne daga in da ya bace
din?
Umaimah ta harare ta ta ce "Daman bata yayi?
Aisha ta yi dariya ta ce "Kin cika abun haushi ana miki maganar mutanen da suke
sonki a zahiri
kina maganar mutumin da ya tafi zai auri wacce yake so.
Umaimah, wadannan mutane manyan mutane ne, kusoshin gwamnati ne wadanda ake damawa
da
su a kasa, masu kudi, masu fada aji, kuma ba yara ba ne.
Idan kika gansu za ki shaida su
daya ma kawun Khadija Jauro ne wannan yarinya fara doguwa wacce suke tare da Zainab
*yan
Legenda makarantar su Hanif tai graduation dinta kuma kasashen waje yake zuwa yana
shigowa da
kaya.
Ita ta rako shi ma gidan nan nemanki. Sunan sa Alh. Bilyaminu, da naga motar da ya
zo da ita sai da
na tsorata saboda kyan motar, matarsa daya *ya*yansa hudu, gashi matashi ga kyau ga
kudi.
Daya mutumin ban san yadda aka yi ya sami lambata ba, kwatsam na ji ya kira ni ya
kwatanta min
kansa sannan na gane shi. Kin tuna wani
mutumin da ya dinga magana da masu awon kayanmu a filin jirgi, wanda ya saka
koriyar shadda.
Umaimah ta yi shiru kamar mai tunani can ta ce "Na tuno shi dogo, mai kiba, wanda
suke kiransa
yallabai.
Aisha ta zabura ta ce "Eh shi, shima ya ganki ya dasa. Kusan kullum sai yayi min
waya ya tambaya
ko kin zo. Sai in ce masa zaki zo dai baki zo ba yanzu.
Umaimah ta girgiza kai ta ce "Gaskiya suyi hakuri ba zan iya kula su ba. Me yasa
sai ni, duk a cikin
dalibai mata ga kyawawa ace sai ni kadai suka sani za su dama.
Aisha ta kyalkyale da dariya ta ce "Ai kin fimu kyau, gayu, iya tafiya da iya
magana da turanci shi
yasa ya rude.
Suka sa dariya su dukkansu Aisha ta ci gaba da cewa nima na hadu da guda daya tun
acan daman ya
karbi lambata sunansa Mujahid. Shima wajen kaninsa ya je Aliyu wanda yayi Inti
Nilai. Amma ni
kin san ba irin ki ba ce me tsattsauran ra'ayi, ni ina son shi, magana har ta yi
nisa, ya zo gidanmu
yafi a kirga.
Umaimah ta yi dariya ta ce, "Allah Ya taimaka, Ya barku tare, mu zo musha biki
bayan mun gama
bautar kasa.
Aisha ta ce "Ai kin kai ni da nisa, kafin mu gama za'ayi ma insha Allahu.
Ina Hanif kaninki kuwa?
Wannan yaron ya cika surutu har da cewa zai dinga zuwa muna gaisawa, ban sake
ganinsa ba.
Umaimah ta zabura ta ja wayarta ta ce, "Har kin ma tuna min, na shigo gari ban kira
Baban Hanif
na gaishe shi ba.
Daman da lambar wayarsa a cikin wayar sai ta nemo sunansa ta kira. Da farko bai
amsaba
kasancewar bai san lambar ba amma data ci gaba da kira ba adadi sai ya dauka. Bayan
sun gaisa sai
ta gabatar da kanta nan da nan ya gane ta, yayi farin ciki da jinta a waya, ta
shaida
masa ta shigo gari dazun. Yana kokarin ya ce ta zo gidan sa ta sauka a wajen
kawarta Lamijo sai
tayi sauri ta shaida masa tana gidan kawarta Aisha Bingyal amma wani lokaci idan ta
shigo zata je.
Baban Hanif ya yi gyaran murya ya ce "Lamabarki ce wannan?
Umaimah ta ce "Eh ita ce Baba.
Ya ce "To zan ajiye lambar, kina da labarin saura sati biyu ku tafi Abuja bautar
kasa?
Umaimah ta ce "Eh an fada min, mun yi waya da Hanif ma dazu.
Suka dan jima suna hira sannan suka yi sallama kafin su kashe waya kwatsam ta ji
Baban Hanif ya
furta mata wata kalma wacce ko a mafarki ba ta zaci maganar nan zata fito daga
bakinsa ba. Nan da
nan ta gigice ta dafe kirji tana ta salati a cikin zuciyarta, hakika maganarsa ta
firgitata kuma ta daga
mata hankali. Bata da mafita dan haka sai ta amsa da "To Baba, na amince Allah Ya
tabbatar mana
da alkhairi.
Saboda ba ta isa ya nemi alfarma a wajenta ta ki yi masa ba, muddin dai bai sabawa
addininta ba, ya
yi mata halaccin da babu wanda ya taba yi mata irinsa a rayuwarta ba.
Daga karshe suka sake yin sallama ta ajiye waya a sanyaye kai ka ce laka ce aka
zare mata. Ta dafe
kai
da hannaye guda biyu tana ta karanta "Innalillahi wa'inna ilaihi raji'un.
Aisha tambaya take, Sabitu ma tambaya yake "Lafiya? Me ya ce miki?
Ta dade kanta a kife sai can ta dago ta dubi kawarta cike da damuwa.
Ta ce "Aisha ina zan saka kaina? Yaya zan yi da taron mazan nan da suka addabe ni?
Aisha ta zabura ta dafa kafadarta ta ce "Baban Hanif ma cewa yayi yana sonki ko?
Daman ni nasan za'a rina, wai an saci zanin mahaukaciya.
Sabitu ya ce "Wannan shi ake kira ga akuya ga kura. Ya ya za'a yi da Lamijo kenan?
Umaimah ta ce "Kai, ka rufe mana baki maganar manya ce wannan, kawata idan muka isa
gida zan
baki labari.
Sabitu ya kyalkyale da dariya ya ce "Au haka ne ma abun?
Ina cikin zamana zaki zo ki saka ni a cikin maganar.
Daidai lokacin suka iso katafaren get din gidan su Aisha, me gadi ya taso da sauri
ya wangale get
sika kutsa da motar cikin gidan.
Makeken gida bangare-bangare ya kawatu da fulawowi an kewaye gidan kai ka ce Hotel
ne ba gida
ba.
Umaimah ta ce "Bari mu gaisa da su Mama sai in yiwa Hanif waya ya zo ya tafi da
Sabitu gidansu
tunda shi namiji ne.
Aisha Bingyal ta ce "A'a akwai bangaren baki maza ko sun kai guda nawa zasu zauna
ba tare da
wani ya takurawa wani ba.
Umaimah, ku saki jikinku wannan gidanku ne babu mai gajiya da ku, muna son baki.
Kin san nice
*yar auta a gidanmu dukka yayuna mata ne guda hudu duk sun yi aure.
Umaimah da Sabitu dai sai kallon gida suke suna masu annuri dan yau za su yi kwanan
dadi ga
fanka ga Ac ba sauro balle kwari irin na Dugge.
Cikin katafaren falo suka fara shiga ta yi musu izini su zauna tana zuwa, ta wuce
zuwa kicin ta
bawa mai aiki izinin ta kawowa baki ruwa da lemo sannan ta fito ta wuce zuwa
bangaren Mamarta,
dan ta sanar da mata cewar bakin sun karaso.
Sabitu ya dubi Umaimah ya yi dariya ya ce "Adda Umaimah, Allah Ya baki kudi da ikon
gina mana
gida irin wanna a birni. Ko kuma Allah Ya baki miji mai arziki mu zo mu huta.
Umaimah ta yi dariya ta dafe kirji dan jin dadin kalaman Sabitu.
Ta ce ''Allah Ya biyewa bakinka dan kanina.
Suka dinga shan lemuna kala-kala ko ruwa ba su kalla ba, suka sami kek da meat pie
suka dinga ci.
Sai da suka dan jima a zaune sannan Aisha da Mamarta suka fito, Umaimah da kaninta
suka silalo
daga kan kujerun da suke zaune suka kwashi gaisuwa. Ta umarcesu da su koma su zauna
akan
kujera, amma suka ki zama suka ci gaba da zama akan kafet saboda kunya da girmamawa
irin ta
Fulani.
Mama tana zaune, Aisha na zaune a kusa da ita.
Aisha ta ce "Mama ita ce Umaimah *yar makarantarmu da nake baki labarinta, ita ce
babbar
aminiyata mai sona nima ina sonta. Suka yi dariya su dukkansu.
Mama ta ce "Ai kuwa ina shan labarin Umaimah tun daga can ai mun taba gaisawa ma a
waya, sai
yau Allah Ya nuna min Umaimah *yar mutanen Dugge.
To sannunku da zuwa kawar Aisha. Ke da Yayanki ne ko?
Umaimah ta dago da sauri ta dubi Sabitu ta yi dariya ta ce "Kanina ne Mama.
Mama ta ce "Na ganshi ne kamar babba da yake namiji ne ya fi ku girma, amma kamarku
daya.
Aisha ta ce "Sabitu mu je in kai ka dakinka sai ka dan huta.
Sabitu ya tashi yana biye da Aisha,
Umaimah ma ta bi su suka fice zuwa wani bangare a can waje, falo,
daki daya da bandaki, babu abinda babu tamkar dakin wata amarya. Umaimah ta bude
jaka ta ware
masa kayansa kala biyu ya zuba a durowa sannan ta tafi da jakar kayanta a ciki
bayan sun nunnuna
masa duk yadda zai yi amfani da kayan ciki.
Dakin Aisha suka wuce akan bene sai da Umaimah ta jinjimawa dakin saboda ya kayatu
ga girma,
kai kace filin kwallo ne. Katafaren gado da kujerunsa, ga kayan kallo duk daki
daya, kayataccen
bandaki
mai kyau kai ka ce na tangaren ne kamar ka kwanta ka yi bacci a ciki.
Wanka Umaimah ta fara yi sannan aka aje mata abinci kala-kala ita da kawarta suna
ci suna ta hira
har suka koshi, tabbas ta tuna Malaysia a yau musamman da sanyin Ac ya ratsa ta.
Bayan ci sai
kwanciya, Umaimah ta kwanta hakarkarinta akan lallausar katifa saboda gajiya, sai
ta tsinci kanta
tana mai aiyanowa a ranta dama ace gidanta ne nan ita da abun kaunarta Abdul-Sabur
sai ta ji
kwalla ta cika mata ido. Nan da nan ta tuno da Faduwa sai ta jawo wayarta a sanyaye
ta dubo sunan
Faduwa ta kira ta.
Bugu daya Faduwa ta amsa tun kafin ma Umaimah ta yi magana Faduwa ta ambaci
sunanta. Cike
da mamaki Umaimah ta tambaye ta "Ya aka yi kika san ni ce tun ma ban yi magana ba?
Faduwa ta ce "Dare da rana ina jiran in ji kiranki daga Nigeria, dan haka ina ganin
lambar Nigeria
sai na san kece duk da yanzu *yan uwana suna yawan kirana daga Sokoto.
Umaimah ta ce "Kira nayi in ji yadda kike ciki. Kin haihu lafiya ko?
Faduwa ta ce "Ai na yi fushi tunda baki neme ni ba tuntuni, sai yanzu.
Umaimah ta ce "Allah Sarki Antina kin san Rugarmu ba mu da waya, yanzun nan na fito
birni, na
sayi layi.
Faduwa ta ce "Na haifi *ya mace gata nan kamarta daya da ni sak, na saka mata suna
Umaimah.
Sai Umaimah ta daka tsalle ta diro daga kan gado dan murna har da hawayen dadi ne
yake kwarara
Ta ce "Anti Faduwa, da gaske Umaimah sunanta?
Ai kuwa zanzo har Cairo wata rana musamman dan in ga takwarata. Amma na ji dadi na
gode,
Allah Ya
raya ta, Ya yi mata albarka.
Faduwa ta ce "Amin, ga Sagir ku gaisa shima yana tambayar ki, zai sake fada miki
sunan baby ki ji.
Ai shi zaki fi yarda da maganarsa.
Faduwa ta mikawa maigidanta waya cikin harshen turanci suka gaisa da Umaimah ya
sake shaida
mata sunanta aka saka. Ta yi masa godiya da taya shi murna, gami da yiwa jaririya
doguwar addu'a.
Daga karshe ta yi sallama da su suka kashe waya.
Daidai lokacin Aisha Bingyal ta idar da sallah ta dubi Umaimah ta ce "Aminiyarki ce
Faduwa ta
haihu?
Ai da kin bani ita mun gaisa, dan tana da kirki.
Umaimah ta ce "Tana da kirki sosai ma kuwa, har sunana ta sakawa *yar jaririyar
data haifa,
shiyasa kika ji ina ta tsalle. Zan baki lambarta sai ki kira ta ku gaisa, ta sanki
sosai, kiyi mata barka.
Faduwa da Abdul-Sabur ai aminaina ne na hakika, na ji dadin zama da su, ba zan taba
mantawa da
su ba kuma ba zan daina kaunarsu a raina ba har abada.
Aisha ta yi dariya ta ce "Musamman ma Abdul-Sabur din, shi so na musamma kike yi
masa bayan
na MAKWABTAKA. Suka yi dariya su dukkansu.
Aisha ta tashi daga kan abin sallah ta cire hijabinta ta linke ta zo ta zauna akan
gado kusa da
Umaimah.
Ta ce "Yauwa, har kin tuna min ma da maganar Baban Hanif, kin ce zaki fada min
abunda ya ce
miki.
Umaimah ta kalle ta tayi murmushi ta jawo filo ta ringisa.
Ta ce ''Uhum, ashe baki manta ba kema?
Ni ma wallahi tun dazu maganarsa ta tsaye min a rai, har na fara tunanin da ace
akwai inda zan
kaura da garin nan zan bari in tafi inda ba'a taba sanina ba, zai fi min sauki.
Aisha ta harare ta, ta ce "Irin yadda kika yi mana a Malaysia za ki sake yi musu a
garin da zaki
kaura?
Ai duk in da kika je dole ki sami wadanda zasu saba da ke, sai sun sanki dole,
kamar yadda kika
saba da Faduwa da Abdul-Sabur.
Umaimah ta ce "Haka ne, dan gaskiya ko a mafarki ban zaci akwai ranar da zan saba
da
makwabtana ba su Faduwa, sai gashi daga baya bani da tamkarsu har ban so muka rabu
ba. Baban
Hanif yayi min wata magana wacce a wajena ba mai yiwuwa ba ce, kuma idan ban amince
ba
tabbas ba zai ji dadi ba kuma ban kyauta masa ba.
Aisha ta ce "Me ya ce miki, cewa ya yi yana sonki zai aureki?
............
Eh cewa yayi xai aure ni, nikuma a duniya banga wanda nake so da kauna ba irin Dan
Aunty...
Kuma shi xan aura...lols.
Ehem yan uba kunji dai da bakin Umaimah wanda tace xata aura dan nima bayin kaina
bane a dole
xan aure ta...
Marbass Dan Aunty.
See translationMAKWABTAKA 46
Aisha ta ce "Me yace miki, cewa ya yi yana sonki zai
aure ki?
Umaimah ta ce "Cewa yayi daya daga cikin abokan aikinsu ne ya ganni ya ce yana
sona, ya biyo ta
wajensa.
Hmm, Baban Hanif ya na sake maimaita min cewar Alh. Nura ogansa ne yana jin
nauyinsa sosai.
Ina jin yasan halina yana tsoron kada in wulakanta masa oga. Ya dami Baban Hanif
wai ya nemo
masa lambar wayata, wai idan na amince zai ba shi lambar yanzu. Nauyinsa nake ji ba
zan iya cewa
kada ya ba shi lambata ba, sai na ce ba damuwa ya bashi lambar, sannan ba zan iya
wulakanta
mutumin da ya kawo min ba ko da a bayan idonsa ne, sannan ba zan iya aurensa ba
saboda AbdulSabur nake so.
Yaya kika ga za'ayi yanzu?
Tabbas ina cikin wani hali Aisha. Umaimah ta sulale ta kwanta saboda tashin
hankali.
Aisha ta dade a zaune tana kallon Umaimah daga dukkan alamu tana jin tausayinta,
sai can ta matso
kusa da ita ta dafa kanta.
Ta ce "Gaskiya sai yanzu na fara fahimtar matsalarki kawata, ba wai dan kina son
Abdul-Sabur ba
ne yasa na fara jin tausayinki ba, ni na fi so ma ki cire shi a lissafinki. Naga
alama cunkushewar
maneman ne da suka fara yi miki yawa, zai yi wuya ki tantance wanda ya fi a
cikinsu. Yanxu haka
na turawa Bilyaminu lambarki dazun nan da muke cin abinci, ya ce zai kiraki dan ni
na fi yi miki
sha'awarsa fiye da yallabai saboda shi Bilyamin matashi ne, me mata daya da *ya*ya
kadan ba
kamar yallabai ba matansa biyu, sannan da tulin *ya*ya sai dai akwai tulin kudi. Ga
na bangaren
Baban Hanif daga gani shima me kudi ne, dubi duk kudin Baban Hanif ya ce wancan
ogansa ne ya
fishi kudi kenan, lallai akwai Naira. Ko baki aure shi ba zaki sami kudi a wajensa.
Umaimah, wannan fa ba abin damuwa ba ne, ana hada samari biyar ko goma har mai rabo
ya samu
ya aura, ba abin damuwa bane. Za ki iya kula su dukka, ba dai gaisawa ba ne a waya
ko kuma suzo
ki fita ku yi hira shikenan fa.
Umaimah ta ce gaba da karanta "Lahaula wala kuwwata illa billahil aliyyil azim.
Dan ta shiga garari.
Wayar Umaimah ce ta dau kara bata yi mamaki ba dan ta kikkira mutane da yawa ta san
yanzu an
fara sanin lambarta. Ta mika hannu a sanyaye zata dauka sai Aisha ta yi sauri ta
sura ta duba
lambar,
kallo daya ta yiwa lambar ta shaida lambar Bilyaminu ce. Sai ta yi dariya ta ce
"dan halak
Bilyaminu ne da gaske fa yake kawata, dan Allah kada kiyi masa wulakanci.
Ta danna da sauri ta karawa Umaimah a kunne, cike da takaici Umaimah ta ke magana.
Yayi farin ciki da jin muryarta sai ya rikice gaba daya ya hau rawar jiki, cewa
yake wai zai baro
Kaduna a yau ya zo dan ya ganta a gidan su Aisha da daddare.
"Allah Ya kawo ka lafiya. In ji Umaimah ta kashe waya a fusace. Kafin Aisha ta yi
magana sai
wayar Umaimah ta sake yin kara alamar kira ake yi, ta zaci Bilyaminu ne sai taga
wata lamba ce
daban, bata yi mamaki ba dan zai yiwu yana da layika da yawa, ta danna ba tare da
walwala a
fuskarta ba. Wannan karon salon maganar da muryar ba irin ta dazu ba ce. Dan haka
sai Umaimah
ta yi kasake tana sauraron abunda zai ce, har yanzu magana yake yi cikin kasaita.
"Ko bada Umaimah nake magna ba ne? Ya tambaya "Ita ce" in ji Umaimah
Ya ce "Kina magana da Justice Nura, ni ne wanda Alh Nasir ya yi miki maganata,
yanzu ya turo
min lambarki.
Sai Umaimah ta zabura ta tashi zaune dan fargaba yayin da Aisha ma ta zare ido tana
kallon ta.
Aisha ta shiga yi mata rada tana tambayarta "Lafiya, me yake ce miki.
Umaimah ta daga mata hannu alamar ta tsaya tana zuwa. Umaimah ta gaishe shi cikin
girmamawa.
Ya ce "An ce kin shigo gari, zaki kwana biyu ko?
Yana kokarin ya ce zai zo wajenta ya ganta su gaisa. Sai ta yi sauri ta ce ai a yau
zata koma Dugge
sai dai idan ta sake shigowa. Ya ce "Ba matsala zan saka direbana ya kawo miki sako
ya dauke ki
ya kai ki Dugge sai ya gano min gidanku saboda gaba idan zan je ya kai ni.
Umaima ta ce ai bata gida yanzu haka tana cikin tasha har ta hau mota zata koma
amma wani lokaci
idan ta dawo sai su je direban ya ga gidan.
Ya ji ba dadi amma ya yi mata uziri. Yana tantamar bata san ko shi waye ba shiyasa
take yi masa
wargi yana saka ran daga sanda ta gan shi, ta san matsayinsa zata shiga hankalinta.
Suka yi sallama suka kashe waya.
Umaimah ta dora hannu a kai ta mike tsaye ta ce "Aisha wannan ba Bilyaminu ba ne,
wanda Baban
Hanif ya fada min ne shine ya kira shima maganar zuwa yake yi min. Aisha yau zan
koma Rugarmu
na
fasa kwana a nan.
Umaimah ta shiga linke kaya tana zubawa a jaka, a gigice take.
Hankalin Aisha ya tashi ta shiga lallashin Umaimah amma kamar zuga ta take yi, har
da rantsuwa
Umaimah take yi ba zata kwana ba tafiya zata yi.
Umaimah ta juya ta dubi Aisha wacce ta yi kasake a gefe tana kallon ikon Allah dan
ta rasa me ma
zata fada mata ta yarda da ita.
Ta girgiza kai ta ce "Yi hakuri ba laifina ba ne dole ce ta sa zan tafi, ki kira
Bilyaminun ki ce ya
fasa zuwa ba zan kwana a Gombe ba. Za ki iya ce masa daga gida aka ce in koma
yanzu.
Kafin Umaimah ta rufe bakinta wayar Aisha ce ta dau ruri sai su dukka suka zurawa
wayar ido a
tsorace. Aisha ta dau ki wayar a hankali ta duba, sai ta dago ta kallo Umaimah ta
zazzare ido.
Ta ce "Dayan ne shima yake kira, Yallabai ne, na san ma maganar lambar wayarki zai
yi min.
Umaimah ta zabura ta ce "Kada ki bashi lambata,
Aisha ki rufamin asiri dan Allah.
Aisha ta dannan waya da sauri, bayan sun gaisa kamar kullum ya tambaye ta lambar
abar kaunarsa
Umaimah. Sai Aisha ta saka wayar a 'speaker' yadda Umaimah zata ji da kunnuwanta
abunda yake
tambaya.
Aisha ta ce "Ranka ya dade, idan ta zo da kaina zan kira ka ku gaisa ka karbi
lambarta.
Ya ji dadi da bayanan Aisha yayi mata godiya suka yi sallama suka kashe waya.
Umaimah ta gyada kai ta ce cafdijam! Zaman birni yafi karfina. Ina zan kai wadannan
mazan?
Gara in koma Ruga in yi zamana ba waya balle wani ya kira ni, kada ma ki dinga fada
musu sunan
garin mu dan akwai wanda zai iya shiga garin ya nemo ni.
Aisha ta ce "Ai na san matsalarki son Abdul-Sabur ne ya hana ki son kowa, amma meye
laifinsu da
zaki dinga gudun su dan suna sonki.
Umaimah ta ce "In bana son kowa sai Abdul-Sabur a duniya ai ba laipina ba ne Aisha.
Dole Aisha ta jawo gyalenta ta biyo bayan Umaimah wacce tuni har ta rataya jakarta
ta fara
saukowa daga matattakalar bene da sauri kai ka ce da karfi za'a kamata a aurar.
Suka shiga dakin
Mama ,
Umaimah ta durkusa a gabanta tayi mata sallama.
Mama ta cika da mamaki da ta ji Umaimah ta ce zata tafi yanzu alhali ance kwana
biyu zasu yi. To
me yasa zasu tafi?
Aisha ta ce "Mama, waya aka yi daga gidansu aka ce su dawo sun yi baki daga nesa.
Mama ta dauko kudi da turare ta bata sannan ta dauko yadin maza ta ce a bawa
Sabitu. Umaimah ta
yi godiya suka fito zuwa bangaren Sabitu. A mimmike suka tarar da shi yayi dai-dai
akan kujera a
falo yana kallon talabijin, ga fanka gami da Ac dukkansu ya kure, falon sanyi
garau.
"Samun waje wai *yar caca da yado.
In ji masu iya magana.
Umaimah bata san sanda murmushi ya kubce mata ba ganin yanayi na hutu da walawa da
ta ga
Sabitu ya shiga duk da tasan yau ba zata kyauta masa ba idan ta ce ya taso su koma
Dugge.
Ya zabura ya tambaye ta "Lafiya?
Ta ce "Lafiya kalau.
Har yanzu dai a zaune yake cike da rashin fahimta yana kallon Umaimah da Aisha cike
da damuwa.
Aisha ta yi ajiyar zuciya ta ce "Kai ma ka tambaye ta Sabitu haka kawai kamar wata
me aljanu ta
tashi ta zuba kaya a jaka ta ce zata tafi, saboda kawai wadannan masu son nata sun
ce zasu zo da
daddare. Sabitu ya yi ajiyar zuciya saboda ya sami saukin fargabar da ya shiga, dan
har ya fara
tunanin ko
waya aka yi mata gida ba lapia ba.
Ya girgiza kai cike da takaici ya ce "Haba Adda Umaimah, me yasa ki ke haka ne?
Meye abun tafiya kamar wata wacce za'a kama ki dole a ce za'a aurar ki, abubuwan da
muka zo yi
duk bamu yi ba.
Ta yi sauri ta katse shi ta ce, ''Ni wallahi yanzu zan tafi sai dai kai ka kara
kwana. Abunda na zo yi
na yi
tunda na san takamaimiyar ranar da zan dawo dan tafiya bautar kasa, sai zuwa gidan
su Babangida
shi kuma na hakura daman ina fargabar zuwa kasancewar karshen sati ne (week end)
ina ga AbdulBasi yana gari. Daman niyyata mu bari sai ranar litinin da safe in zamu
wuce mu biya, sannan
ina tunanin yadda za mu yi arangama da mahaifiyarsa saboda guduna ta ke yi ko a
waya bata so mu
hadu saboda kunyar abunda tayi min. Alhajinsa kuwa bana so mu hadu dan kada ya yi
min magiya
in auri dansa ni kuma ba zan iya ba gashi ina ganin mutuncinsa sosai. Dan haka gara
kawai mu hakura da zuwa gidan, abubuwan dana siyo musu mu koma da su gida ko in
bawa Aisha
takai musu idan ta kai mu tasha tana dawowa da yake duk hanya daya ce, sai in nuna
mata gidan.
Rai a bace Sabitu ya tashi ya debo kayansa ya karbi jaka a hannun Umaimah ya zuba a
ciki ya fito
suka tafi, babu mai walwala a cikin su ukun. Dan haka gum! Suka yi babu mai yin
hira har suka isa
tasha
daidai inda motocin Dukku suke lodi manya da kanana, Aisha ta ja ta tsaya Umaimah
ta juyo ta
dubeta, ta yi dan murmushi.
Ta ce "Yi hakuri kawata, ki yafe min na san na yi miki ba daidai ba amma ba yin
kaina ba ne.
Aisha ta girgiza kai ta ce "Kin ga kamar na damu ne?
Ba damuwa na yi ba, na fahimce ki kuma zan taya ki da addu'a duk mai kaunarki zai
yi miki fatan
ki sami abunda kikeso.
Umaimah ta gyada kai ta ce "Na gode da kika fahimce ni, ga sakon su Baban gida idan
ba zaki
damu ba ki mika musu idan kika zo giftawa ta gidan, ai na nuna miki gidan bakin
titi zaki gane ko.
Aisha ta ce "Kawo sakon sai in kai musu ba damuwa.
Umaimah ta juya bayan mota ta dubi Sabitu ta ce "Ciro ledar nan ka bata.
Ya mikawa Aisha leda cike da alawowi, biskit da wasu kananan turarruka na yara masu
kamshi
guda hudu.
Aisha ta dunkulo kudi masu yawa ta mikawa Sabitu shi da Umaimah suka tirje, wai ba
za'a karba
ba. Sai da Aisha ta matsa sannan Umaimah ta ce ya karba. Suka yi mata godiya suka
fito daga mota
suka nufi motocin hayar da suke
lodi, suka zabi karama (Golf) mai kyau suka shiga. Mutane uku ne ya kamata su zauna
a kujerun
baya, Umaimah ta ce a barsu su biyu zata biya kudin mutum dayan dan kada a matse
su.
Hmmm kudi masu gidan rana Umaimah Bello Allah Ya yarda, har yanzu dalolin data rago
suna nan
dankar tana canjawa a hankali.
Tabbas Dr. Faduwa ta koya mata dubara.
Tunda suka zauna Sabitu ya lura Umaimah kukan zuci take yi hawaye yana cika mata
ido sai ta yi
sauri ta sharce ta shiga damuwa da tunani mai tsanani. Ya tausaya mata matuka dan
bashi da
maganin ciwon da yake damunta daya je ya nemo mata ko a ina maganin yake.
Ya fada cikin rada "Adda Umaimah, ki daina kuka maganin damuwarki ita ce addu'a. Ki
yawaita
karanta wannan addu'a sau uku yayin da kika tsinci kanki cikin musiba da bacin rai.
Allah zai yaye
miki cikin gaggawa. "Walahaula wala kuwwata illa billahil aliyyil azim.
Nan da nan Umaimah ta cafki addu'ar tana sake maimaitawa, cikin ikon Allah basu yi
mintina
talatin ba sai ya fuskanci ta fara warwarewa daga dinbun damuwar da take ciki.
Ya gyara zama ya ce da ita "Me zai hana ki zaba daya daga cikin wadannan sababbin
mutanen ki
aura idan ma ba zaki koma gidan Abdul-Basi ba.
Saboda zamanki a haka babu aure ba zai yiwu ba kin ga mu ba a birni muke ba in da
aka waye, ga
arziki da wadata. Yanzu kamar a gidan su kawar nan taki Aisha babu wanda zai damu
da sai ta yi
aure da wuri saboda ga dakuna ma sun yi masa
yawa har neman wanda zai taya su zama suke,
amma a Ruga kowa zai so ki matsa dan dakuna sun yi kadan. Da-san-samu ne ma kiyi
aure kafin ki
gama bautar kasa sai kiyi a gidan mijinki. Dan yanzu ko ba a Abuja zaki bautar
kasa, a cikin Gombe
za kiyi kuma bazai yiwu ace kullum ki je Dugge washe gari ki dawo Gombe ba.
Ki zabi wanda Baban Hanif ya zabar miki tunda na san ba zai zabar miki wanda ya san
ba na gari
ba ne, dan
ki dadada masa.
Umaimah ta tsurawa Malam Sabitu ido tana kallonsa yayin da take jin maganarsa
tamkar dabaibayi
yake yi mata tabbas ta san shawara mai kayau yake bata kuma abinda zai yiwu shi
za'ayi amma
lallai ta sami
tawaya a rayuwarta dan zata kasance ta rasa walwala har abada, dan ta san ba zata
taba son
namijin da zata aura ba in dai ba Abdul-Sabur ba ne.
Ta gyada kai alamar ta gamsu da shawararsa daga nan babu wanda ya sake yin magana a
cikinsu
har suka isa Dukku. Kafin su hau motar Rigarsu sai da suka shiga kasuwa dan siyo
kayan abinci
kamar yadda yanzu ita ta dauki nauyin ciyar da gaba daya gidan, kuma abinci mai
kyau ga kifi da
nama.
Tuwon dawa ko na gero sai dai su Nene suna so su ci amarmace su auno su surfa su
ci, amma
shinkafa
ta dafawa, fara ta yin tuwo, makaroni, taliya, kifin gwangwani da kayan shayi duk
Umaimah ta jifge
a dakin Baffa. Ba ta ma kai dakinta ba kada ace kanta ta siyowa.
Da suka gama sayayyar kayan abincin sai suka loda a motar da zata kaisu gida su
kadai da kayansu
har kofar gida. Bayan an lode kaya a dakin Baffa sai ya dinga kwararowa Umaimah
fatan alkhairi
da fatan ta gama da duniya lafiya, hawayen dadi ne ya sirnano daga idanuwan Umaimah
ta durkusa
a gabansa ta shaida masa cewar tafiyarsu bautar kasa saura sati biyu. Ya yi mata
addu'ar
fatan alkhairi ta je a sa'a ta dawo gida a sa'a. Shima nasihohin da Sabitu ya yi ma
ta shima irinsu ya
yi
ma ta cewar ta daure ta fitar da miji ta yi aure zai fi musu kwanciyar hankali su
dukka.
Tabbas ta shiga tsaka mai wuya, domin duka maneman nata babu wanda ta gani da
idanuwanta a
cikin su, babu wanda ta zauna da shi ta ga yadda halinsa yake balle ta rufe ido ta
zabi daya. Sai ta
dukufa ba dare ba rana tana ta addu'a Allah Ya kawo mata mafita mafi alkhairi a
rayuwarta. Allah
Ya bata miji na gari mai sonta su zauna lafiya. Ta ji a ranta ina ma bata dawo daga
Malaysia ba data
yi
zamanta acan ko ma dai bata hadu da Abdul-Sabur ba tana ganin gidansa daya zauna
zata fi jin dan
sanyi. Idan ta fara tuno irin zaman da suka yi da Abdul-Sabur a baya sai tayi ta
kuka ita kadai, ta yi
nadamar wulakancin da ta yi masa a baya, ta jinjinawa hakuri da juriyar da ya yi ya
ci gaba da bin
ta, ta yaba matuka da kyautatawar da yayi mata a baya da yadda ya jajirce har sai
da ya nemo mata
gaba daya danginta da kawayenta ta daina zama ita kadai. Ya cusa mata ra'ayin
kaunar makwabta
wanda a baya ta kudiri niyyar cusgunawa duk wani makwabcinta.
Allahu Akbar! Ta duba ta hanga, ta ga babu namijin da zata samu wanda zai yi mata
so da kulawar
da Abdul-Sabur ya yi mata. Sai dai ta yi aure saboda kawai dan ta raya sunna, ta bi
miji dan Allah
ne Ya ce mace ta bi amma ba dan hankalinta zai kwanta ba.
**
Ranar da sati biyu ta cika ranar lahadi da sassafe Umaimah ta tashi ta yi wanka
daman ta shirya
kayanta a karamar akwati tun jiya. Bayan ta yiwa Dagaci, danginta da Makwabtanta
sallama ta ce
Gwamna yana nemansu a Gombe. Ba ta shaida musu daga Gombe ma Abuja zasu wuce ba duk
da
haka sai da ta ji gulmammaki ana ta yada zance wai kullum tana hanyar birni, kanta
ya waye bata
iya zaman Ruga. Shiyasa ta fi so duk in da zata je ta tafi da muharraminta Sabitu
tana samun saukin
zargin
idan aka ga sun tafi su biyu akan a ga ita kadai ta ci kwalliya ta tafi birni. Dan
ita ko kayan da take
sakawa a tsakar gida ma masu kyaune da tsada balle ace na kwalliyarta data ware.
SAI MUN HADU ZUWA GOBE INSHA ALLAH.
Dan Aunty.MAKWABTAKA 47
Wani cancadeden leshi Umaimah ta saka baki mai fulawa koriya, aka dinka mata riga
da siket da
dan kwali, ta hada da takalmi mai tsini da gyale kore da bakar jaka. Sai kamshin
turare da mayukan
data shafa ya daki hancin *yan gida da makwabta daga fitowarta daga daki.
Takaici ya kama Matawata a lokacin da ta jiyo muryar Umaimah da kaninta suna yiwa
*yan
gidansu sallama zasu tafi birni sai bayan sati uku zasu dawo. Matawata ta tabe baki
ta harari
maigidanta Ilah
wanda yake zaune akan abun sallarsa yana lazinzumi.
Ta ce ga *yar iskan birni can Umaimah za'a tafi birni yin sana'ar.
A fusace Ilah ya juyo ya dube ta duba irin na tsana da fusata.
Ya ce " Ba lallai ba ne dan mace ta yi karatu, ta waye, Allah Ya daukaka ta ganin
Gwamna baya yi
mata wahala sai a ce ta zama *yar iska. Wata macen a Ruga take zaune ba kudi, ba
wayewa, ba
illimin arabi babu na boko, da aurenta ma sai ta yi kwartanci a kama ta da mijin da
ba nata ba. Baki
da labari jahilci babban ciwo ne?
Ai mai ilimi yana gudun ya sabawa Allah.
Tabbas Matawata ta san dukka wannan mugayen halaye ita ya suffanta kuma da ita
yake. Yana rufe
bakinsa sai ta yi kukan kura ta shake shi yana zaune. Dakyar ya yunkura ya tashi
zaune, dambe ya
barke. Ya dake ta, ya sake daka san ransa daman ta ishe shi da rashin mutunci kala-
kala tunda
Umaimah ta dawo, yayin da ta dinga ihu tana
yago fuskarsa da farata. Unguwa gaba daya ta cika da ihun Matawata, kasancewar
sassafe ne ita
kadai ake jiyowa. Hankalin kowa ya tashi musamman sirikan Matawata da iyayenta da
kuma
*ya*yanta da suka dinga tayata da ihun suma.
Sai hankalin Umaimah ya fi na kowa tashi musamman data ji akanta aka barke da
danbe.
Ta ji kwata-kwata ta washi zaman garin nan, ta kudiri niyyar idan ta tafi yanzu ba
zata dawo ba har
sai ta gama bautar kasarta na tsawon shekara guda kuma Abuja zata zaba tayi zamanta
acan duk
abunda mutane zasu ce su ce.
Kwatsam! Umaimah ta jiyo muryar Ilah ya furtawa Matawata saki daya, ai da saki uku
ma zai yi
aka dafe bakinsa manya suka hana shi.
Bakin Matawata baya shiru bata daina kiran sunan Umaimah ba tana dirka mata zagi
ba, tana fada
tana sake maimaitawa Umaimah karuwa, shi kuma bai daina bi yana tafka mata duka ba
muddin
bata
daina zagar masa abar kaunarsa ba. Babu wanda bai fito rabiya ba, mata da mazan
unguwa harsu
Baffa, Sabitu da su Nene amma
Matawata bata ji nauyinsu ta daina dankarawa Umaimah zagi ba. Kofar gida ya cika
dankar sai
hayaniya ake yi babu wanda yabi bayan Matawata har iyayenta laifinta ita suka bawa
laifi.
Umaimah ta rushe da kuka ta koma daki ta zauna ta kudundine a lungu ta rasa me yake
yi mata
dadi.
Baffa yana kuka ya shigo dakin Umaimah bayan da rigima ta lafa, dan an tura Ilah
gidansa yayin da
Matawata ma aka turata gidansu.
Ya dubi Umaimah ya ce "Tashi ku tafi kada ki damu Allah Yana bayan mai gaskiya,
shaidar duniya
ita ce ta kiyama, duk wajen nan babu wanda baiyi miki shaidar arziki ba kowa yasan
ita ce
watsattsiya
tunda mijinta ma ya fada kwartuwa ce, ke meye abin damuwa. Ki daure dai kiyi aure
sai ki cire
kage da zargi a zuciyar makiya.
Umaimah ta gyada kai ta ce "Amin Baffa insha Allahu zanyi aure.
Sabitu ya dora akwatinan kayansu aka, Baffa ya raka su har kofar gari, suka yi
sallama, su dukka
ukun kuka suke yi.
A cikin mota ma Umaimah bata daina kwararar da hawayen bakin ciki da damuwa ba
yayin da
Sabitu bai fasa kwararo mata nasihohi da wa'azi ba har sai da zuciyarta ta yi sanyi
kafin su isa birni.
Sabitu ya ishe ta da Magiya akan ta daure
ta shafa hoda da kwalli a fuskarta dan kada jama'a su gane ta yi kuka kasancewar
idanuwanta duk
sun kumbura sun yi jajawur. Kafin su sauka daga mota Umaimah ta goge fuskarta ta
shafa hoda da
kwalli kamar yanda dan'uwanta ya bata shawara, suka fito daga tasha
zuwa bakin titi inda zasu hau tasi zuwa gidan Gwamnati.
Karfe tara da rabi a kofar gidan gwamna ta yi musu, yayin da suka iske taro yayi
taro kowa ya
hallara,
ga dogayen motoci da zasu kwashe su zuwa Abuja.
Bayan anyi musu *yan muhimman jawabai takaitattu sai aka basu umarni su je su shiga
motoci akai
su Abuja.
Ana fitowa sai ta ci karo da Baban Hanif a kusa da shi wani mutum ne dogo baki suna
tsaitsaye a
kusa da dogayen bus, ta durkusa ta gaishe su cikin ladabi. Bayan sun gaisa sai
Baban Hanif ya juya
ya dubi abokinsa ya yi murmushi.
Ya ce "Ranka ya dade, gata ma ashe ta iso.
Sai yanzu Umaimah ta gane shine Alh. Nura dan haka sai ta sadu da mummunar faduwar
gaba, Alh
Nura ya yi dariya.
Ya ce "Na gane ta ai, na santa tun a Malaysia ita ce dai bata waye da ni ba.
Umaimah ya kokari, za'a tafi bautar kasa ko?
To Allah Ya yi jagora.
Ta duka ta ce "Amin na gode.
Sabitu ma ya duka ya gaishe su, sai Baban Hanif ya tambayi Umaimah "Shima wannan
acan ku ka
yi karatun amma ban taba ganin shi ba?
Umaimah ta girgiza kai ta ce, "Bada shi muka je ba,
kanina ne sunansa Sabitu.
Su dukka suka hada baki "Malam Sabitu ya gari?
Dadi ya rufe Sabitu ya ga manyan mutane suna gaishe shi, sai ya duka ya ce "Gari
lafiya kalau.
Aisha Bingyal ce ta taho a gigice tana neman Umaimah can ta hangota, ta karaso inda
suke bata
kula da wadanda Umaimah take tare ba ta jawo hannunta. Ta ce "Zo muje tun dazu
Bilyaminu ya zo
ya ce in nemo ki.
Umaimah ta ji tamkar ta nutse a kasa dan kunya, ta fisge hannunta daga hannun Aisha
ta fada a
sanyaye.
"Ki bari mu gama gaisawa da Baban Hanif. Sannan Aisha ta lura da wadanda suke tare
nan da nan
ta zube a kasa ta kwashi gaisuwa.
Alh. Nura ya yi gyaran murya ya ce "Zaku tafi ko?
Gara ku yi sauri ku kama hanya kada ku yi yamma dan ku samu ku fara 'registration'
yau kuma za
ku
yi kwanan 'camp' Umaimah ta durkusa ta yi musu sallama cike da ladabi Aisha ma haka
suka juya
suka fara tafiya Sabitu yana biye da su a baya sai Alh Nura ya kira
shi zuwa wajen motarsa bandir din kudi ya zakulo ya mikawa Sabitu *yan dari biya-
biyar sababbi
naira dubu hamsin kenan ya ce ya kaiwa Umaimah shi kuma ya zaro bandir din *yan
dari-dari dubu
goma kenan ya ce na sa ne.
Farin ciki ya rufe Sabitu yana ta godiya har suka rabu. Umaimah ta sami jikin daya
daga cikin
dogayen motocin nan ta tsaya ta ki bin Aisha wajen Bilyaminu duk da magiyar da
Aisha take yi
mata bata amince ba. Sai dai Aisha ce ta je ta kira shi ya iso ga Umaimah ta
kirkiro murmushi ta
duka ta gaishe shi sai ta birge shi data durkusa masa ya tabbatar yarinya ce mai
hankali ba irin *yan
matan zamanin nan ba ne masu rawar kai. Ya shiga yi mata bayanai barkatai wadanda
bata cika
gane me yake cewa ba duk da yaren fulatanci yake magana.
Ta kagu ya gama ya matsa ko zata sami saukin nauyin da kwakwalwarta ke faman yi
mata.
Sabitu ya kara so inda Umaimah take dan ya dade yana nemanta sai ya yi kasake yana
kallon
Bilyaminu tabbas yasan dole Umaimah ta shiga rigima, dan gaba daya masu sonta
manyan mutane
ne babu wanda ya zo da maganar wasa duk aurenta suke so suyi. Sabitu ya gaishe shi
sannan
ya gabatar masa da kansa duk da ba'a tambaye shi ba. Sai Alh. Bilyaminu ya saki
jiki ya sake
gaisawa da Sabitu. Ya dauko naira dubu ashirin daga aljihunsa ya mikawa Umaimah sai
taki karba,
sai ya mikawa Sabitu ya ce ya rike mata, ya bawa Sabitu dubu biyar, ya mikawa Aisha
Naira dubu
goma.
Suka yi masa godiya ya yi musu fatan Allah ya kiyaye hanya. Ya ce Umaimah ta daure
ta kunna
wayarta zai kira ya ji idan sun isa lafiya, sanna ya juya ya tafi.
Aisha Bingyal ma ta tafi tayiwa Babanta sallama dan shi ya kawo ta.
Umaimah da Sabitu ne suka kebe a gefe suna maganar sirri, ya dauko himilin kudin
Alh Nura ya
bata da wanda ya bashi sannan ya dauko kudin da Alh Bilyaminu ya bayar, da ya hada
kudinta
dukka Naira dubu saba'in ne, nasa kuma dubu goma sha biyar. Umaimah ta saka gefen
gyalenta ta
matse hawaye.
Ta ce "Sabitu yaya zanyi da raina? Ina zan kai wadannan mutane?
Gashi kowa ka karbar masa kudinsa. Sabitu ya shiga damuwa sosai sai ya hau bata
hauri yana bata
shawara cewar komai ta fawwalawa Allah, Shi zai zabar mata abinda ya fi alkhairi.
Umaimah ta gyada kai yayin da hawaye ya ki tsayawa daga idanuwanta.
Ta ce "Yaya kake ganin zamu yi tafiyar nan?
Ba yadda za'ayi mu tafi Abuja tare, ko ka bi ni Abuja ba yadda za'ayi mu zauna waje
daya tunda mu
sojoji ne zasu tsaremu a NYSC Camp ba zasu bari ka shiga ba sannan baka san Abuja
ba balle in ce
ka zauna a cikin gari ka jira ni. Kunyar Aisha nake balle in ce ka zauna a gidansu
har mu je mu
dawo sannan kuma bana so ka koma Dugge su ga an yi sati uku ban dawo ba Sabitu ya
ce "Sai in
kama hayar daki anan garin in zauna har ku dawo tun da ga kudi mun samu da yawa.
Umaimah ta ce "Kana ganin babu matsala ba zaka takura ba, ka san garin nan ba zaka
bata ba?
Ya yi dariya ya ce "Adda Umaimah, mu ne fa garin nan, na san garin nan tun ina
yawon
almajiranci.
Ta karbi Naira dubu ashirin ta saka a jakarta. Ta ce ya rike sauran ya kama daki ya
dinga cin abinci
amma ya yi hankali da kudin kada ya kashe dukka.
Farin ciki ya lullube zuciyar Sabitu ya fada a bayyane "Na godewa Allah da Ya yi mu
ni da ke a
ciki daya, ke alkhairi ce a tare da ni shiyasa Allah Ya bar min ke. Rayuwata ba
irin ta da ba ce, ta
canza yanzu, Ada sai an rage jagwalgwalallan tuwo sannan a bani yanzu kuwa ki gani
dubu sittin da
biyar a hannuna.
Sai ya surnano da wani zazzafan hawaye yayin dana Umaimah ta fi nasa fitowa.
Ta ce "Idan muka yi sati ukun za'a tura mu wuraren da zamu shekara muna aiki naji
ana cewa matan
za'a dawo da mu cikin Gombe, maza ne zasu zauna suyi aiki a Abuja. Ka ga zamana a
garin Gombe
ma ni kadai matsala ne dan haka nake so idan na dawo zamu kama gida a garin nan sai
ka auro
Aliya Budurwar da kake so ka dawo birni, sai ku bani daki daya mu zauna tare har in
gama bautar
kasar idan ka sami cikakkiyar sana'a kaga zaka ci gaba da zama a Gombe to sai ku
zauna, idan babu
sana'a sai mu koma Dugge mu zauna idan kuma na sami aiki mai kyau da zai sa na
ciyar da kaina
da iyalinka sai mu zauna.
Sabitu ya ji tamkar ta yi mishi albishir da gidan aljanna sai ya washe baki ya ce
"Allah ma zai hore
mana mu ci gaba da zama har mu gina gidanmu mu kwaso su Baffa su dawo birni. Me
za'ayi da
zaman cikin daji?
Ke ma Allah Ya duba ki ya kawo miki wanda kike so Abdul-Sabur.
Ta ji sanyi a ranta daya ambato mata sunan abinda tafi so a rayuwarta, bayan
iyayenta da dan
uwanta sai Abdul-Sabur. Ta sharce wani zazzafan hawaye.
Ta ce "Ina jin rayuwata ta kusa karewa Sabitu,
saboda ba zan sami Abdul-Sabur ba gashi ba zan iya son duk wadannan ba. Anya kuwa
daga Abuja
zan dawo garin ba tafiya zan yi a rasa ni ba?
Hankali Sabitu ya tashi ya zabura ya ce "Kar kiyi haka Adda Umaimah, zamanki a kusa
da mu
shine arzikinmu, idan baki dawo dan ni da *ya*yanki ba zaki dawo dan Baffa saboda
ya tsufa.
Allah ne
gatanmu ke ce gatanmu. Kina karamarki Allah Ya dora miki girma. Kin zamto kece uwa
kece uba.
Ta yi kasake tana mai gasgata maganar sa, tabbas bai yi karya ba idan ta tafi dukka
mutanen nan da
ya karanto rayuwarsu zata tawaya.
Ta dago zata yi masa magana sai taga ya kurawa wani abu ido daga bayanta, da alama
wani abu
yake hange wanda ya bashi mamaki ko ya firgita shi. Nan da nan ta ji hankalinta ya
tashi yayin data
shiga fargabar waiwayawa kada ta hangowa kanta a binda ya fi karfinta. Sabitu
menene, lafiya?
Bai amsa mata ba yayin data juya da kanta a hankali ta dubi inda yake kallo sai
kuwa ta firgice da
taga ashe abun da yake kallo yana daf da ita, a tsaye a bayanta. Tayi sauri ta ja
da baya ta labe a
bayan Sabitu yayin da mamakin da Sabitu yake yi ya zama tamkar shafar mai ne akan
wanda ta
shiga.
Bakinta ta dafe da hannayenta biyu saboda fatar bakin ta ki rufuwa, ta ji kamar
ba'a wannan duniya
take ba, mafarki take yi. Ta mika hannu a hankali ta mintsini Sabitu dan ta
tabbatar ba mafarki take
yi ba, sai ta ga ya zabura ya sosa wajen sannan ta tabbatar a raye suke. Ta sake
shakar numfashi ta
dire tabbas kamshin turaren nan 'Dolce Gabbana' ne yake dukan hancinta. Sai ta sake
bude ido ta
duba ta sake dubawa gaskiya ne abunda take gani ba gizau idanunta suke yi mata ba.
"Tsarki ya
tabbata ga Ubangijin talikai mai kowa mai komai. Haka ta fada a bayyane.
Hawayen farin ciki ne ya fara kwararowa wannan karon, masu sanyi ne hawayen daga
dukkan
alamu Allah Ya amshi addu'arta. Jama'a ku taya ni canka wa taga ni ne haka?
Allah mai amsa addu'ar bawanSa a lokacin da Ya so.
Abdul-Sabur Abdul-Rashid ta gani a gabanta cikin kyakkyawar shiga farar shadda ce
sol gami da
yanayi na farin ciki a fuskarsa. Ta ji kamar ta daka tsalle ta rike shi sai ta saka
gyalenta ta rufe ido ta
yi magana cikin rada ta ce "Sabitu gashi nan.
Sabitu ya tambayeta cike da mamaki "Waye shi?
Abdul-Sabur ya yi murmushi ya karaso daf da su ya mikawa Sabitu hannu suka gaisa.
Ya ce
"Sunana
Abdul-Sabur Abdul-Rashid. Nan da nan Sabitu ya gigice da murya ya yi kabbara gami
da hamdala.
Ya ce "Ka cika dan halak yanzunnan maganarka muke yi...
Bai rufe bakinsa ba Umaimah ta zungure shi wai yayi shiru. Abdul-Sabur ya dubi
Umaimah ya yi
dariya.
Ya ce "Kada ma ki hana shi fada na gama jin duk abunda kuke fada tun dazu nake
tsaye a bayan
motar nan da kuke jingine babu abinda ban ji ba.
Yanzu da ki ka ganni maimakon ki zo wajena kuma sai kika koma gefen Sabitu ki ka
labe. Ko in
koma
bakya farin ciki da ganina?
Umaimah ta matso kusa da shi tana mai fara'a da dariya amma fa kukan dadi take yi
hawaye faceface a idonta ta gaishe shi cikin muryar kuka.
Ya girgiza kai sannan ya zaro hankici fari kal mai kamshi daga aljihunsa ya mika
mata.
Ya ce "Ba zan amsa miki ba kina kuka, goge hawayen ki Umaimah ki daina kuka, ina
mai shaida
miki daga yau kin daina zubar da hawaye muddin ina raye sai dai bayan raina in
Allah Ya yarda.
Farin ciki ya lullube Umaimah da kaninta a bayyane.
Abdul-Sabur ya ce bamu da isasshen lokacin da zamu yi doguwar magana ina nan tare
da Sabitu har
ki je ki dawo. Umaimah da kaninta suka tsaya suna kallonsa
duba irin na rashin fahimta, sai ya yi murmushi.
Ya ce "Na ce kada ki damu ki je camp dinki ki fito zaki same ni tare da Sabitu anan
zan zauna in
jira ki.
Ki je ki shiga mota ku tafi ga su Hanif can na hango suna ta shiga motoci da
kayansu. Sabitu ya ta
da jakar kayanta ya kai mata mota.
Umaimah ta zama tamkar an zare mata laka kallon Abdul-Sabur kawai ta ke yi har
yanzu da sauran
kokonto a cikin zuciyarta tana ganin kamar mafarki take yi ta kasa yarda gaskiya
ne. Tafiya ta ke a
hankali kamar wacce kwai ya fashewa a ciki tana tafe tana waiwayensa yayin daya
tsaya cak yana
kallonta shima, amma murmushi kawai yake yi ya san abun da yake damunta.
Sabitu har but din motar da zata shiga ya kai mata akwatinta sannan ya shiga cikin
motar har kujerar
da ta zauna, ya yi mata sallama, ya yi mata rada bata san me yake cewa ba
kasancewar hankalinta
baya jikinta tana can tana kallon Abdul-Sabur.
Motoci sun cika taf da dalibai kowa ya zauna yayin da motocin suka fara tafiya a
layi.
Idon Umaimah akan Sabitu da Abdul suke, tana kallonsu kawai yayin da su ke daga
mata hannu,
dariya kawai suke kyalkyatawa saboda sun ga ta susuce gaba daya ta zama kamar
doluwa wacce
bata gane komai.
Alhali kuma ba doluwa ta zama ba ta kamu da mamaki mai tsanani ne.
Ikon Allah Ya wuce da haka Umaimah Bello.
Allah Ya kiyaye hanya !!!
AI KAWAI SAI RANA ITA YAU ZAN CI GABA...
Abdul-Sabur ya dawo ga Umaimah .
Dole na sheke shi kawai...
Dan Aunty.MAKWABTAKA 48
Har su Umaimah suka fita daga garin Gombe hankalinta bai dawo jikinta ba, tunani
take kawai mai
rikitarwa game da abunda idanuwanta suka gane mata.
Aisha ta zungureta ta ce "Lafiyarki kalau kuwa, tunanin me kike yi haka?
Kada fa ki damu kan ki akan wadannan mutane ki zaba ki darje a cikinsu babu na
yarwa, gaba daya
suna da abunyi kuma suna sonki. Amma ni nafi so a auri kawunmu
Bilyaminu. Ko ba haka ba Khadija Jauro?
Khadija da take zaune a kujerar gabansu ta waiwayo tana dariya.
Ta ce "Gaskiya mu dai muna kamun kafa ayi mana kara a auri kawunmu, dan ya mutu a
sonki kuma
da gaske yake.
Umaimah ta yi murmushin karfin hali ta matse hawaye ta ce "Abdul-Sabur na gani ya
zo.
Aisha ta tsaya tana yi mata kallo irin na rashin fahimta har ta fara tunanin ko ta
fara zautuwa ne.
Umaimah ta dubi Aisha tayi dariya ta gyada kai ta ce "Da gaske nake na san abunda
na ke fada a
haiyacina nake. Ba ki ganshi ba a tsaye shi da Sabitu suna dagamin hannu?
Aisha ta ja doguwar ajiyar zuciya ta ce "Na ga wani mutum fari, dogo, tare da
Sabitu.
Da gaske shine?
Umaimah ta yi fari da ido ta dafe kirji ta ce "Yau kamar an jefa ni a aljanna nake
ji, Allah abin
godiya
Ya amsamin addu'ata ya kawo min Abdul-Sabur. Ta kankame Aisha tana ta murna.
Daga dukkan alamu itama ta taya ta murna duk da ta shiga tunanin yadda zata dubi
idon Alh.
Bilyaminu ta fada masa Umaimah ta sami mai sonta ba.
Khadija ta waiwayo da sauri ta dube su, ta ce "Me nake ji kuna cewa, kawun nawa aka
yiwa
kishiya?
Aisha ta kalli Umaimah itama ta kalle ta suka juyo gaba daya suka kalli Khadija a
firgice ba tare da
sun san me zasu ce mata ba, dan maganar tana da nauyi da kuma kunyar fada.
Umaimah ta yi murmushi ta fara magana cikin tausayawa ta ce "Banki kawunki ba
Khadija, amma
wanda nake maganar sa shine wanda muka yi alkawarin aure da shi shekaru biyu da
suka wuce.
Khadija ta yi murmushin karfin hali ta gyada kai ta ce "Shikenan ba damuwa Aisha
zamu san yadda
zamu fadawa Kawu zai fahimce mu.
Umaimah zamu so ki auri wanda kike so kema dan mu ma nan da kika ganmu duk wadanda
muke
so muka zaba mu aura.
Aisha ta ce "Gaskiya ne Khadija, kowa yana so ya auri wanda yake so.
Umaimah ta ji dadi da suka fahimce ta sai ta yi dariya ta yi musu godiya. Sannan
kowaccensu ta
juya ta ci gaba da karanta littafi da take karantawa (novel).
Umaimah ta zaro wayarta ta kunna yayin da sakonnin suka dinga shigowa rututu wasu
daga Faduwa
na gaisuwa ne, wasu na Alh Bilyaminu na so da kauna ne, wasu daga Alh Nura
tambayarta yake yi
yaushe zata shigo gari.
Sai wasu sakonni da yawa da wata lambar MTN. Ta cika da mamaki a
lokacin data fara karanta sakonnin da aka turo mata da sabuwar lambar, sai daga
karshe ta gane
mai sakon daya rubuta sunansa Abdul-Sabur.
Masha Allah!!!
Ta cika da murna da ta sami lambar Abdul-Sabur amma ta shiga mamakin yadda aka yi
ya sami
lambarta.
Bata gama dubawa ba ta ji an kira ta da lambar, sai ta tabbatar rabin ranta ne ya
kira ta. Sai kuwa ta
yi sauri ta amsa muryarsa kadai ta ji yana yi mata sallama sai ta lumshe ido dan
dadi.
Abdul-Sabur ya ce "Gani nan da kanina Sabitu muna maraici kin tafi kin barmu.
Umaimah ta yi murmushi ta girgiza kai ta ce "Allah Sarki, ai zan dawo kwanannan.
Ina ka sami
lambata naga sakonninka yanzu dana kunna wayar?
Ya yi dariya ya ce "Ni dana damu da ke ai duk motsinki na sani, haka a Malaysia ba
ke kadai ki ke
rayuwa ba ina biye da ke har ranar da kuka tafi filin jirgi za ku taho Nigeria.
Ta dafe kirji ta bude baki tana mamaki ta fada da karfi, har su Aisha suka dago ido
suna kallonta Ta
ce "Da gaske?
Me yasa kayi mana haka?
Meye hujjarka da kayi hakan?
Ya yi dariya ya ce "Ina da hujjoji masu yawa sai mun hadu zan fada miki dalilina na
yin haka.
Yanzu zamu tafi da Sabitu 'Emerald Royal Hill Hotel' acan na ke daman mu ci gaba da
zama, dan
satina biyu a garin nan yanzu.
Mamaki ya sake lullube Umaimah har ta ji ta fara tsorata da al'amuran Abdul-Sabur.
Ya yi mata
fatan Allah Ya kiyaye hanya, suka kashe waya.
Hotel suka nufa a cikin tsaleliyar motarsa 'ACURA' dakin Sabitu na kusa da dakin
Abdul-Sabur.
Dadin duniya dai Sabitu yana ji a wannan yanayi na zaman Hotel duk da sai da Abdul-
Sabur ya yi
kwana biyu yana gadinsa yana nuna masa yadda zai yi amfani da kayan ciki. Famfon
ruwan sanyi
dana zafi bandaki, kunna Ac karawa da ragewa,
kunna talabijin da kashewa. Amma daya koya masa ya gane sosai sai yake cin gashin
kansa shi
kadai a dakinsa.
Abdul-Sabur ya cika masa firij da yake dakin kayan dadi kala-kala, sai da azahar
suke fitowa suyi
sallar azahar a masallacin kusa da Hotel din, sannan su shiga mota su shiga gari.
Manyan gidajen
cin abincin garin ba wanda basa zuwa, haka duk wani wajen shakatawa na garin sun je
sun huta
kamar 'Kanawa Forest' da Zamfarawa, dan haka tun Sabitu baya iya shan ice cream da
su shawarma
sai da ya koya zama da Abdul-Sabur.
Idan Sabitu ya ci ya koshi baya sanin sanda yake yage baki yayi ta bawa Abdul-Sabur
labarin
abunda ya faru game da rayuwar Umaimah.
Tabbas Abdul-Sabur ya gamsu, ya daina tantama Umaimah tana sonsa ko bata sonsa
kamar yadda
Faduwa ta bashi labari.
Ya kudiri niyyar aurenta dan bashi da matar data fi dacewa da rayuwarsa irinta don
ita ce kadai
macen daya taba ji yana so a rayuwarsa.
"Sabitu meye abun yi, daga ina zan fara neman auren Umaimah?
Tunda daman ni da ita mungama fahimtar juna ni take jira. So nake in bata mamaki
kafin ta dawo
an gama shirya magana komai.
"Abdul-Sabur ya tambayi shawara.
Ya yi gyaran murya gami da gyara zama dan ya ji tambayar babba ce.
Ya ce "Gaskiya babu abinda Baffa ya fi so irin ta yi aure a cikin *yan kwanakin nan
kuma ta yarda
ta zabi wanda take so ta aura ko wanene.
Ta bamu labarinka tatas ni da Baffa dan haka ya sanka.
Yanzu mu je ka gaishe da Baffa, Dagacin garinmu da sauran tsofaffin garin.
Tabbas jama'ar garinmu ba zasu karbe ka ba zasu kushe ka, zasu ce kai bare ne
ba'asan asalinka ba.
Duk da daman cewa zamu yi kai dan Gwarzo ne ba zamu ce kai dan Ghana ba ne. Amma
kada ka
damu
in dai Baffa ya yarda da kai Dagaci zai yarda da kai musamman idan aka aika masa
kyautar
Shaddoji
da Yadina, sauran mutanen duk su gama surutunsu sai mu toshe kunnuwanmu.
Abdul-Sabur ya yi dariyar jin dadi ya lumshe ido. Ya ce "In dai dan wannan ne an
gama, ba
damuwa gobe sai mu kama hanyar Dugge.
Haka kuwa aka yi washe gari da safe, babbar kasuwar suka nufa a inda suka yi ta
jidar shaddoji,
yadiddika da atamfofi masu yawan gaske suka cike but da kujerun bayan motan, sannan
ya sayi
lemuna (juice) katan-katan har sai da Sabitu ya dinga hanashi saboda sayayyar ta
cika yawa. Suka
dinguma suka shiga Dugge da hantsin ranar lahadi a lokacin satin Umaimah biyu da
tafiya.
Daman motar na shiga garin, *yan garin suka tabbatar Umaimah Bello ce, ai kuwa a
kofar gidan
motar ta tsaya. Sai aka tsaitsaya ana jiran aga fitowarta daga mota da irin shigar
da ta yi a yau, sai
suka ga wayam! Babu Umaimah daga Sabitu sai tsalelen bako daga gani babu tambaya
kudi ya ratsa
shi. Baffa ya fito cike da dimbun mamaki amma ya cika da fargaba da bai ga *yarsa
ba, fadi yake
yana sake maimaitawa "Ina Umaimah, ya banga Umaimah ba?
Da fatan tana nan lafiya?
Sabitu ya yi sauri ya amsa masa dan ya ga tsoho ya shiga damuwa da yawa. Ya ce
"Umaimah tana
nan lafiya kuma cikin koshin lafiya da dinbun farin ciki da kwanciyar hankali.
Sai Baffa ya yi ajiyar zuciyar jin dadi sannan ya juya ya dubi Abdul-Sabur ya yi
masa fara'a da
sannnu da zuwa, kallo irin na rashin fahimta Baffa yake yiwa Abdul-Sabur.
Da sauri Sabitu ya shiga cikin gida dan ya daukowa bakonsa tabarma dan ya zauna,
dan yaga Baffa
da su Nene sun bi layi suna kallonsa kallo irin na kauyanci.
Inna ce ta bi Sabitu tana tambayarsa, suna neman labari su ji waye shi daga ina ya
zo kuma me ya
zo yi?
Sannan a ina suka baro Umaimah?
Sabitu bai bata cikakkiyar amsa ba cewa ya yi "Idan tayi tsami zaki ji Inna, me
kike ci na baka na
zuba.
Ke da bako ya sauka a gidanki.
A zauren kofar gida aka yiwa Abdul Sabur shimfida suka zauna tare da Baffa, Sabitu
na zaune a
gefensu. Baffa yayi-yayi da Sabitu ya daukowa bako ruwa.
Sabitu ya ce "A koshe yake.
"Ya aka yi ka san a koshe yake?
Inji Baffa.
Sabitu ya ce "Ko ni dana rabe shi a koshe nake,
yanzu ba zan iya shan wannan bakin ruwan na garinku ba balle shi. Su dukka suka
kyalkyale da
dariya. Bayan Abdul-Sabur ya gaishe da Baffa sai ya tambaye shi lafiyar mutanen
gida, sunayen su
Nene fal a bakinsa. Sai Baffa ya sake cika da mamaki ya san ko waye wannan ya yi
musu farin sani
amma abun daure kai shine bai taba ganinsa ba a rayuwa.
Sabitu kadai zai warware wannan dabaibayi, ya gyara zama ya fara yiwa Baffa bayanin
ko waye
Abdul-Sabur da kuma abunda yake tafe da shi.
Tabbas daga gani babu tambaya Baffa ya yi farin ciki matuka kuma yayi amanna da
wannan
magana, baya kokonto saboda yasan Umaimah shi take bege kuma take jira. Ya yi musu
fatan
alkhairi da fatan ayi biki lafiya.
Babu abinda Abdul-Sabur yake yi sai washe baki da godiya, ji yake yau kamar an
bashi mukullin
aljanna. Ya gyara zama ya dubi Baffa akunyace, sai ya sunkuyar da kai kasa ya sosa
keya. Ya ce
"Baffa inaso ayi bikin nan da wata uku ko
biyu. Amma yaya ka gani?
Sabitu ya ce "Nan da wata guda ma mu a shirye muke.
Baffa ya ce "Eh to ban ki ta taku ba, amma a bari dai Umaimah ta dawo sai mu ji
sanda take ganin
zata gama shirinta, ni yanzu ai ba nine da magana ba tunda babu abinda zan yi mata.
Abdul-Sabur ya gyara zama ya ce "Baffa ai ina ganin babu wata siyayya da Umaimah
zata yi daga
kayan sakawa, kayan daki, ko abincin *yan biki duk ni zan yi.
Baffa ya ji hawayen dadi ya rikito masa babu shiri ya barke da kuka. Musamman da
Sabitu ya fara
jido masa Yadiddika da Shaddoji da katan-katan din lemuna (juice) yana jifgewa a
gabansa sai da
zauren nan ya cika makil.
Baffa sai fadi yake yana sake maimaitawa "Menene wanan?
Na maye wannan?
Ina zan kai duk wadannan kaya?
Abdul-Sabur ya ce "Baffa duk naka ne ka diba ka dibarwa *yan uwa da abokan arziki.
Baffa ya girgiza kai ya ce "Abdul-Sabur wannan ya yi yawa ai sai a zage ni a gari
ace naga wanda
yafi Abdul-Basi kudi shiyasa na bashi *yata.
Sabitu ya zabura ya ce "Baffa ina ruwanka da jama'a?
Ka rabu da mutum ka kama Allah babu abinda bil'adama zai yi maka banda ya kai ka ya
baro ka, ya
dawo yana yi maka dariya idan ta
kwabe.
"Kirawo su Nene suzo su gaisa da surukinsu. "Baffa ya aiki Sabitu.
Sabitu ya kira su daman a shirye suke da gyaleluwansu a yafe a jikinsu, sai suka yi
zuruf suka biyo
shi. Suka zo suka zube a gabansa, nan da nan Abdul-Sabur ya tsuguna ya gaishe su.
Baffa ya nuna
musu Abdul-Sabur ya ce shi zai auri Umaimah, ai kuwa kowacce sai da ta zabura suka
hau kallonkallo cike da rashin fahimta.
Baffa ya sake nunnuna musu wadannan himilin kayan da ya kawo musu sai suka hau
murna suka
calla buda.
Suka taya Sabitu jidar kaya suka yi ta lodawa a dakin Baffa har ya zamanto babu
inda mutum zai sa
kafa.
Baffa, Sabitu da Abdul-Sabur ne suka tafi gidan Dagaci, bayan Baffa ya aika a
kirawo duk wani
shahikinsa, da abokinsa ya zo gidan Dagaci zasu gaisa da bako. Ba'a dauki lokaci
mai tsawo ba aka
taru. A sanda aka fara bayani zuciyar Abdul-Sabur ce take ta harbawa dan fargaba
kada a sami
wadanda zasu hana a bashi farin cikin rayuwarsa Umaimah.
Sai ya shiga karanto musu addu'a.
Baffa ya gabatar da Abdul-Sabur sai kowa ya zura masa ido yana kallo, a kunya ce ya
duka ya sake
gaishesu irin ta girmamawa duk da wasu basa iya jin Hausar sosai sai fillanci. Koda
ya fara fadar
abunda yake tafe da Abdul-Sabur sai waje ya rude da hayaniya. Wasu harda fada da
kumfar baki
wai ina za'akai maganar Abdul-Basi?
Amsar da Baffa ya basu shine Umaimah ta ce bata son ta sake zama da Abdul-Basi
saboda
wulakancin da yayi mata abaya.
Dagaci ya ce abari yarinya ta dawo a tambaye ta wanda tafi so shi za a bata.
Sabitu ya zabura ya ce "Ga wanda Umaimah tafi so dan ita ta bada izini ya kawo
sadakinta yanzu.
Aka hau kallon-kallo a tsakaninsu dan sun ji magana ta nutsa ba ma kudin na gani
ina so ba ko
kudin gaisuwar uwa da uba kudin sadaki gaba daya Sabitu ya ambata.
Dagaci ya ce "Ba za a karbi kudi a hannunsa shi kadai ba sai ya kawo magabatansa
sannan a binciki
asalinsa. "Ba damuwa, wannan mai sauki ne, haka kuma ya kamata.
Iyayena zasu zo kuma za'a zabi wasunku a je garinmu a gani. "In ji Abdul-Sabur.
Sai ya fara musu yayyafin Naira suka fara washe baki.
Sabitu ya ce "Ai godiya tana gaba idan na je na dauko muku himilin kayan daya kawo
muku ku da
matanku.
Baffa ya ce, Sabitu ya je ya dauko musu ya bar kadan. Babu wanda bai sami yadi da
atamfar
matarsa ba kala dai-dai, na Dagaci kuwa daban ne sunfi tsada sun fi yawa. Sai ka ji
bakin masu
zakewa dazu yayi lukus babu abinda yake tashi a wajen sai kalmar albarka da ake
jerowa AbdulSabur.
"Ina Umaimah?
Kowa sai ya tambayi Sabitu.
"Tana wajen bautar kasa. Inji Sabitu "Au kasar ma bauta mata ake yi?
An bar Musulunci kenan.
In ji wadanda basu fahimci abunda ake nufi ba.
Sabitu da Abdul-Sabur suka sha dariya har suka godewa Allah.
Karkara kenan!!!
Abdul-Sabur ya yi sallama zai koma Baffa ya ce sai Sabitu ya zauna ba zai bishi ba.
Zo ka ga tashin
hankali a idanuwan Sabitu, a yaren Hausa da fulatanci babu kalmar da bai furta ba
dan yiwa Baffa
bayanin da zai gamsu cewar zamansa a birni
shi yafi masa alkhairi, kai har da guntayen turanci daya koya a wajen Abdul-Sabur
da Umaimah a
dan zaman da suka yi saida ya yara.
Abdul-Sabur ma ya taya shi bawa Baffa baki, sannan ya hakura ya bar shi suka tafi
tare. Banda
dariya babu abinda suke yi a hanya, musamman Abdul-Sabur ya sha dariya.
Kafin su fita daga garin sai da Sabitu ya roki Abdul-Sabur ya tsaya akofar gidan
rabin ransa Aliya.
Ta
fito suka gaisa da masoyinta wanda Allah Ya yiwa lidifi ya sha kwana nan da nan,
babu kamarsa
duk a samarin garin.
Abdul-Sabur yayi mata kyautar bajinta yayin da Sabitu ya shiga cikin gidan ya
gauraye iyayen da
kannenta da ruwan Naira. A take mahaifinta ya sanar masa shi kadai suke jira ya
fito a daura aure.
Sabitu ya tabbatar musu da zarar Umaimah ta dawo za'ayi komai, watakila ma a hada
bikinta da
nasu ayi tare nan da wata biyu. Murna wajen Aliya da iyayenta bata misaltuwa, suka
yi musu rakiya
har bakin kofar mota suka ga
tafiyarsu.
Abdul-Sabur ya kara tausayawa rayuwar Umaimah, ko a labarin data basu bai zaci haka
Rugar take
ba kauyen kayayau, basu san ma anci gaba ba a duniya rayuwarsu kawai suke yi a
cikin daji. Sai ya
shiga mamaki ace anan aka haifesu iyaye da kakanninsu. Ya kudiri niyyar aurenta da
taimaka
musu, su ma suji dadin da *yan birni suke ji. Bayan tafiyarsu da kwana biyu sai ga
iyayen AbdulSabur maza a cikin mota bus sun iso garin Gombe daga Gwarzo. Tuni harya
musu waya ya sa sun
shirya tahowa, aka kawo su a cikin daya daga cikin motocinsu na haya daya rabawa
*yan uwansa
marasa aikin yi suna jigila suna samun na cefane.
.
NADAWO
YAN UWA INA MAI BAKU HAKURI NARASHIN JINA KWANA2 SAKAMAKON WASU
DALILAI
AMMAN YANXU INSHA ALLAH NADAWO ZANCI GABADA SUBURBUDO MAKU
LABARIN MAKWABTA INSHA ALLAH
NINE DAI NAKUMAKWABTAKA 49
Kafin su karaso ya riga ya tanadar musu dakunan da zasu sauka a Hotel din da suke,
dan su huta,
suna isowa suka ci abincin da suke so. Washe gari aka dunguma su dukkansu tare da
Sabitu da
Abdul-Sabur suka tafi Dugge. A gaban Dagaci aka dire komai gami da kudinsa na aure,
sun karbi
kudin amma a bisa sharadin sai an bisu garinsu Gwarzo an gani, dan haka aka zabi
zakakuran maza
guda biyar harda mahaifin Ilah Baba Jani aka tafi da su. A ranar aka wuce Gwarzo
kasancewar dare
bai yi ba.
Abdul-Sabur bai bi su ba shi da Sabitu suka ci gaba da zaman jiran Umaimah a Gombe.
Kwana
biyu su Baba Jani suka yi a Gwarzo suka dawo Gombe wajen Abdul-Sabur cike da farin
ciki saboda
an karbe su sosai sun ji dadin zama da Kanawa. Da suka je Dugge suka korawa Baffa
bayani sai
kowa yayi amanna da wannnan aure. Gari gaba daya ya dauka Umaimah zata auri Bakano,
masu
kushewa nayi saboda hassada irin su Matawata, masu yabawa nayi irin su Ilah, gashi
dai yana
matukar takaicin rabuwa da wacce yake so, amma ya san ya rasa ta har abada dan haka
tsakaninsa
da ita sai addu'a da fatan alkhairi.
Asuba ta gari Ilamaima!!
***
Ranar da su Umaimah suka cika sati uku cif a NYSC Camp da yake kuwa, ranar ne zasu
fito daga
camp za'a bawa kowa takardar da zai kai in da zai yi aikin bautar kasa. Yawanci dai
duk inda ka
cike takarda nan za'a kai ka kamar yadda su Umaimah suka cike Gombe can din dai aka
basu.
Amma ba'a fara raba musu takardun ba sai da suka gudanar da fareti ga FCT Minister.
Taro yayi
taro kusoshin Nigeria sun hallara a safiyar wannan rana ta litinin. Umaimah Bello
ce a gaba dauke
da tutar Nigeria a hannunta a lokacin da ake gudanar da faretin, su dari biyu aka
zaba masu yin
fareti daga cikin dubban *yan bautar kasa. Bayan Umaimah an zabi Aisha Bingyal,
Hanif da wasu
maza guda biyu sune daga Gombe.
Umaimah bata ankara ba sai ta tsinci Abdul-Sabur a gabanta yana daukarta a hoto,
tabbas ya bata
mamaki dan ko a ranar sun yi waya amma bai fada mata ya zo gari ba. Ta hango Sabitu
ma a gefe
ko shima sunyi magana a waya a safiyar nan amma bai fada mata suna Abuja ba, dan
Abdul-Sabur
ya saya masa waya yanzu, ashe ma a lokacin suna Abuja dan ta san anan suka kwana,
ba zai yiwu
ace ranar
suka zo ba.
Da aka gama fareti sai FCT Minister ya fara bayanai yana basu shawara da nasihu
akan su zama
*yan kasa na gari masu rikon amana dan su ne manyan gobe da zasu zama shugabannin
kasar nan.
Aka dauki lokaci mai tsawo, da ya gama jawaban su Umaimah suka raka su shi da *yan
rakiya har
mota da fareti. Hakika faretin bana ya yi kyau sosai an tsara shi, kuma kayan NYSC
ya yiwa
Umaimah kyau
sosai, Sabitu da Abdul-Sabur sun yi farin ciki da ganinta a cikin wannan fareti
abun alfaharinsu ne.
Bayan tafiyar shugabannin sai kowa ya nufo inda dan uwansa yake.
A lokacim da su Aisha Bingyal suka nufi wajen wakilan Gwamnan garinsu da aka turo,
ita kuwa
Umaimah sai ta nufi wajen rabin ranta da dan uwanta, sai suka hautsine da murna.
Matan dukka
Gombe aka dawo da su mazan ne zasu yi a Abuja,
dan haka a dunkule aka basu takardarsu zasu tafi da ita can za'a rarraba su in
sunje.
Abdul-Sabur ya tambayeta in da take so a kaita, ta ce makarantar sakandire ta garin
Dukku take so
ta je ta yi koyarwa amma ta ji ana cewa duk wacce tayi computer banki za'a kai ta.
Sai yayi murmushi ya ce aransa "Waye zai bar ki, ki wahalar da kan ki kiyi aiki a
banki?
Babu yadda za'ayi ta bi su Abdul-Sabur a motarsu saboda dukka za'a dunguma a koma
kamar yadda
aka zo.
Dakyar ta bawa Abdul-Sabur hakuri ya hakura ya kyale ta dan cewa yayi ba zata shiga
bus ba sai
dai su tafi tare da ita a motarsa. Sun jima suna hira sannan ta tafi ba dan taso ba
sai dan kowa ya
shiga mota da kayansa, ita kadai ake jira. Haka ma Abdul-Sabur bai so ya rabu da
Umaimarsa ba
amma ya dangana ya san anjima zasu hadu, a Gombe.
Sai ga su Abdul-Sabur sun rigasu karasawa da yamma likis, nan ma haka sai da aka
sha jawabai a
sakateriya sannan aka sallame su bayan an bawa kowa takarda ta cike inda take so
tayi aiki, suka
tafi
akan su dawo gobe su ga inda aka kaisu sai su fara registration. Da aka fito daga
sakateriya sai ta
hadu
da su Abdul-Sabur, yake tambayarta yadda take so ayi. Ita kanta bata san yadda zata
tsara rayuwarta
ba saboda dai zamanta a Gombe ita kadai ba zai yiwu ba. Ta san dai yau a gidan su
Aisha Bingyal
zata kwana washe gari zasu je in da zasu kai takarda sauran zaman kuma bata san
yadda zata yi ba.
Abdul-Sabur ya bata shawara kada ta damu kanta wannan mai sauki ne shi yasan yadda
zai tsara
mata, ta yarda da hikimarsa dan haka bata damu da sai ta ji abunda yake shirin
tsarawa ba, tasan zai
yi mata yadda take so. Shi ya dauke su a motarsa ita da kawarta ya kai su gida,
suka tsayar da
shawara
gobe zai dawo ya kai ta sakateriya da bankin da zata kai takarda.
Abdul-Sabur da Sabitu suka koma Hotel din da suke yayin da Umaimah da kawarta suka
shiga cikin
gida bayan sunyi wanka, salla da cin abinci. Dan dare ya yi, sai suka kwanta amma
bacci ya gagara
babu abinda suke sai sabon babi da suka bude na hirar Abdul-Sabur.
Aisha ta kalli kawarta Umaimah ta yi murmushi ta ce "Naga alama angon nan naki yana
ji dake fiye
da yadda kike ji da shi.
Dadi ya lullube Umaimah ta yi dariya ta ce "Allah ko?
Ashe kin lura da haka abinda nake fada miki kenan ada kika kasa fahimta ta.
Abdul-Sabur daban ne da sauran maza, yana da tausayi matuka da kulawa ba'a cika
samun namijin
da zai iya dawainiya da matarsa ba irin yadda yake yi, halinsa ne kuma a cikin
jininsa.
Aisha ta harare ta, ta ce "Daman na san yanzu zan ji bakinki radai kina bayani, in
dai akan AbdulSabur
ne kin fi kowa iya bayani. Yanzu mu duk kin watsar da namu mazan da muka kawo miki,
da kika
sami Abdul-Sabur ko?
Ya zaki yi da Baban Hanif da ya kawo miki abokinsa kika ki aurarsa?
Umaimah ta ce "Wannan ai mai sauki ne tuni ma aikin gama ya gama, mun yi waya da
shi na masa
bayanin komai kuma ya gamsu da ni. Shi mai ilimi ne kuma mai ganewa, yayi min
addu'a gami da
fatan alkhairi. Ya ce in bari ya san yadda zai fadawa Alh. Nura yadda ba zai damu
ba.
Kin san Baban Hanif ya san Abdul-Sabur sosai a waya ashe a ranar ma Hanif ya kai
Abdul-Sabur
sun gaisa da Babansa.
Kinga tunda shi ba yaro ba ne ai zai gane akwai soyayya a tsakaninmu tunda ya biyo
ni har Nigeria.
Aisha ta yi tagumi tana kallon bakin Umaimah a lokacin da take zuba bayanai. Ta yi
ajiyar zuciya ta
ce "Yanzu shi Abdul-Sabur din da maganar aure ya zo, ya fada miki zai aure ki?
Umaimah ta ji zuciyarta ta harba da ta ji wannan tambaya ta yi shiru can ta girgiza
kai ta ce "Muna
waya kullum amma bai ce min komai ba haka Sabitu ma bai ce min komai ba.
Aisha ta ce "Ta yaya kikasan zai aure ki bai auri wancan baturiyar ba da aka bashi?
Umaimah ta yi shiru can ta sulale ta kwanta ba tare da ta sake yin magana ba haka
ba bacci ba ne ya
dauke ta ba tsabar jujjuya maganar Aisha take yi a cikin kwakwalwarta.
Tana jiyo munsharin Aisha tuni bacci ya dauke ta, ita kuwa fargaba ta hana ta.
Amma ta kan tuna abunda Abdul-Sabur ya fada mata aranar da zasu tafi Abuja a bakin
mota, ya ce
ta daina kuka in dai yana raye karshen hawayenta ya zo.
Tana mai tsananin fargaba kada dai ace Abdul-Sabur ba da aure ya zo mata ba. Wa
zata aura, a ina
zata saka ranta da zaman garinsu?
Asuba ta gari Umaimasabur!!
***
Washe gari karfe goma na safe a kofar gidan su Aisha Bingyal ta yiwa Abdul-Sabur da
Sabitu
daman sun yi waya ta shirya dan haka suna fada mata sun iso sai ta fito a shirye
tsaf cikin kayanta
na NYSC.
Kayan nan sun yi matukar yi mata kyau, kamar dan ita aka yi.
Ta shiga gidan baya ta zauna ta gaishe su sannan ta fadi inda za'a fara zuwa, sun
zama *yan gari sai
taga sun kutsa ta hanyoyin da bata taba sani ba. Ko ina aka zo wucewa sai ta ji
Sabitu ya ce "Ga
inda muka zo ran nan cin kifi, kaza ko shan askirim.
Tabbas ta gastata Sabitu ba karamar hutawa ya yi ba a cikin sati ukun nan tana iya
ganin shaida a
jikinsa. Fatarsa ta yi luwai-luwai, ya goge wajen saka suturu sababbi, ga wayewa
wajen iya magana
har dan turanci yake jefawa.
Tabbas Abdul-Sabur alkhairi ne a rayuwarta, saboda ta dubi yadda ake tarairayar dan
uwanta balle
ita. Sabanin Abdul-Basi wanda ko doguwar hira baya yi da ita balle
kaninta, ta san da Abdul-Sabur ne ba zai yadda akai Sabitu yawon Almajiranci ba a
wancan lokacin
ba. A makarantar boko zai saka shi.
Kafin azahar Abdul-Sabur ya gama taya Umaimah yin komai, amma ya kirkiro wasu
dalilai da dole
sai an yarda da shi, aka bata hutun sati biyu kafin ta fara zuwa aiki, GT bank aka
kaita.
Abdul-Sabur ya ce da ita idan tana so ta tafi Dugge yanzu ta dauko kayanta su tafi
idan kuma tana
so ta kara hutawa su bari gobe da sassafe sai su tafi.
Har ta ce gara su tafi ayau, sai Sabitu ya ishe ta da magiya akan ta bari ta sake
hutawa sai su tafi
gobe.
Ta san abunda yake nufi kauyen ne baya so ya koma, zaman birni yake so sai ta
tausaya masa ta
bari sai goben.
Abdul-Sabur ya yi dariya ya ce mata "Ke ce *yar kauye, an rufe ku har tsawon sati
uku a daji daga
ku sai sojoji, bari a zagaya gari da ke ayi miki sayayya ki dan sha Ice cream.
Ko Sabitu?
Umaimah ta kyalkyale da dariya ta ce "Ba zan ci amanar kawata ba in je in sha ni
kadai in barta, mu
biya mu dauko ta ita ta ma fini sha'awar shan Ice cream.
Abdul-Sabur ya ce "Kira ta awaya mu ji in da take sai mu je mu dauko ta.
Da Umaimah ta kirata a waya sai ta shaida musu tana sakateriya, ta kare abunda take
tana jiran
direba ya zo ya mayar da ita gida.
Umaimah ta ce "To gamu nan zamu zo daukar ki, ki hana direban zuwa.
Bata dade tana jiransu ba suka bayyana a gabanta, ta shiga mota suka tafi.
Aranar babu abin da basu ci sun bari ba haka kuma suka ciko ledoji da himilin
siyayya, kama daga
kayan kwalliya zuwa kayan ciye-ciye.
Umaimah sayayyar wata guda ya yi mata, duk wani abu da zata nema ya saya mata har
da kayan
abinci, sai da but din motarsa ya cika taf! Da kyar yake rufuwa dashi zasu tafi
Dugge gobe.
A take Aisha ta gasgata cewar Abdul-Sabur ya bambanta da sauran mazan Africa, ba
dukka ba ne
suke da irin wannan. Ta yi amanna kawarta ta aure shi, dan shi ya fi cancanta ta
aura duk a cikin
mazajen da suka fito nemam aurenta. Daman dai shi take so idan ma bashi ta aura ba
ba zata sami
nutsuwa ba.
Ba su dawo gida ba sai da magaruba Aisha ta jidi ledojinta cike da kaya tana ta
godiya suka shiga
gida,
Umaimah bata dauki komai ba banda ledar Yogot da lemuna sai snakc wanda zasu ci a
cikin dare
amma sauran sai a Dugge.
Bakin Sabitu kadai take kallo yayi jage-jage da naman kaza, Ice cream kuwa robar
kawai yake
kafawa a baki yayi mata shan koko, a take yake wurgar da dan tsinken da ake hadowa
a cikin robar
Ice Cream din, dan ba zai bata lokacinsa ba wajen cakula. Hararar duniyar nan da
kifta ido
Umaimah ta yi masa dan ya fahimta ya ja aji amma ina! Abu ya ci tura.
Ba Abdul-Sabur take ji ba, Aisha ta fi ji ana harkar yanga shi kuma yana kwafsawa.
Ta kudiri
niyyar mayar dashi makaranta ko ta yaki da jahilci ce ba zai ci gaba da zama da
duhun kai ba.
Ta fuskanci Abdul-Sabur yana san Sabitu sosai, yana bashi dariya yana kyakyatawa,
shi yake zuga
shi ma yake sake tuburewa.
Da su Umaimah suka shiga gida da kawarta suka sami abun yi wato hirar Abdul-Sabur,
suna yaba
irin kirkinsa.
Haka ma Abdul-Sabur da Sabitu babu abin da suke yi sai hirar Umaimah suna yaba
nutsuwa,
hankali da mutuncinta.
Asuba ta gari.
***
Karfe tara na safe suka fito garin Gombe suka kama hanyar Dukku tafiya suke cikin
lafiyayyiyar
mota mai sanyin AC, gami da sautin kida mai dadi,
wakarta ya saka mata ta 'Akuri Afomsa' bayan ya bata wancan CD ashe yana da wasu.
Ta yi dariya ta ce "Bayan na kwace maka wancan ya aka yi ka sami wani?
Ya yi dariya ya ce "Saboda ke na samo wani nakeji kullum, kin sa nima yanzu ina son
wakar nan.
Haka dai suka yi ta hira nan da nan suka ga sun isa Dugge, babu gajiyar tafiya a
tare da su. Sai su
Umaimah kwatsam a Dugge yayin da yara suka baibaye bakin mota suna tsalle, sun ga
Umaimah
mai basu alewa ta zo. Suka taya Sabitu jidar kayan aka kai cikin gida, dakin Baffa.
Zo kaga washe baki da murna a wajen su Nene, yanzu kam suna son Umaimah dan ta zama
mutum,
basa kyararta.
Muryar Matawata Umaimah take jiyowa ta jikin zana tana gidan iyayenta, tana ta
zage-zage tana
habaice-habaice.
Wai duk wanda ya ce tukunyar
wani ba zata tafasa ba tasa ko dumi ba zata yi ba.
Tunda Umaimah ta hanata zama a gidan mijinta itama kuwa idan tana raye ba zata
barta ta yi aure
ba sai dai idan babu bokaye a gari. Hankalin Umaimah ya tashi ranta ya baci sai ta
fara kuka, su
Nene suka kaita daki suna lallashi, suka ce kada ta kula ta. Matawata ta zautu bata
da cikakken
hankali, Ilah ya ki mayar da ita ya ce har abada
baya sonta shine ta zama kamar me tabin hankali.
Baffa da Abdul-Sabur ma suka shigo tsakar gida suka ji da kunnensu abunda take cewa
sai suka
shiga har dakin Umaimah suna bata hakuri.
Allah Sarki yarinya ta zo da farin cikinta amma har an bata mata rai, ta shiga
fargabar yadda zata
kasance da ci gaba da zama da Matawata a matsayin Makwabciyarta ta din-din-din.
Abdul-Sabur ma ya ji hankalinsa ya tashi, dan ada jita-jita yake ji bai san abun
har ya kai haka ba.
Da suka koma zaure suka kebe Baffa ya bashi labarin abunda ya faru tatas a ranar da
Umaimah zata
tafi,
Sabitu yana karin bayani. Abdul-Sabur ya gyara zama ya shawarci Baffa, ya ce "Gara
a yi sauri ayi
bikin nan daga nan zuwa wata guda saboda kada ma zamansu tare ya tsawaita ta ci
gaba da bata
mata rai.
Baffa ya ce "Zan yi farin ciki da hakan amma dai zan tuntubi Umaimah da maganar
tukunna.
Da Abdul-Sabur zai tafi sai ya damko kudi mai yawa ya bawa Sabitu da Baffa ya sake
ambalowa ya
bawa Sabitu ya ce ya bawa Umaimah, ya mikiwa Nene da Inna kudin da tunda suke a
rayuwarsu
basu taba mallakar irinsu ba,
sannan ya yi ta rabawa mata da suka zo yiwa Umaimah sannu da
zuwa.
Sabitu ya kira Umaimah dan su yi sallama da Abdul- Sabur zai tafi, bai ji dadin
yadda zasu rabu ba
idanuwanta sharkaf da hawaye. Yana zaune a cikin mota yayin da ta kama kofar motar
ta tsaya babu
walwala a fuskokinsu su dukka.
Abdul-Sabur ya nisa sannan ya girgiza kai ya ce "Na san yadda kike ji, babu dadi,
akwai takura,
amma ki ci gaba da yin hakuri komai mai wucewa ne, watarana za ki ga kamar ba'ayi
ba. Zan tafi
yanzu kuma gashi ban san yadda zamu sake haduwa ba tunda ba ku da waya balle in
kira. Na
daukar miki hutun sati biyu a wajen da za kiyi aikin bautar kasa, idan ya cika kije
kisa hannu
(signing) kawai, ba sai kin kwana ba ki dawo gida yanzu.
Dan zan je can in ga manajan bankin mu daidaita ba sai kin je ba har tsawon wata
guda, kafin a
tsayar da shawara a ga yadda za kiyi zaman, dan gaskiya zamanki a gidan su Aisha
bai dace ba.
Hankalin Umaimah ya tashi matuka musamman da ta ji ya ce zai tafi bai san sanda
zasu sake
haduwa ba.
Sai hawaye ya barke mata ba tsayawa, nan da nan ta gigice har sai da shima ya
razana.
Ta tambaye shi, "Ghana zaka tafi ko Ingila?
Ya yi dariya dan ya fuskanci bata san abunda ya ke faruwa ba.
Ya ce "Yanzu dai Gwarzo da Kano zan koma, ina kasar zuwa wani dan lokaci.
Ta cire rai da shi ta ga alama ba da niyyar aurenta ya zo ba, dan duk abun nan da
ake bai taba yi
mata maganar aure ba.
Tabbas zata iya rasa rayuwarta sanadiyyar bugun zuciya muddin ya tafi ya bar ta bai
aure ta ba.
Fargaba ta hanata tambayarsa, ya auri baturiya ko bai aura ba, ga takurawa kuwa
basa yarda ayi
musu kishiya.
Dan Aunty..MAKWABTAKA 51
Abdul-Basi ya harare su sama da kasa ya ja dogon tsaki ya shiga motarsa a fusace ya
fisga da gudu
ya tayar da kura, ya tafi.
Umaimah ta juya a fusace ta fara tafiya har ta gifta sai ta dawo da baya ta zo
gaban Matawata da
mahaifiyarta suna tsaye ta dube ta sama da kasa.
Ta ce "Matawata, gari ya waye tunda safiya ta yi, haske ya bayyana yayin da duhu ya
kauce. Ina
fatan kin fahimce ni dan da yaren fulatanci na ke miki magana ba da Hausa ba ko
turanci. Kada ma
ki wahalar da kan ki wajen zuwa gaban Dagaci dan yi mana sulhu idan kina so kada ki
fasa daukar
matakin da kika yi niyya. Ki sani shiru ba tsoro ba ne gudun magana ne, na yi
hakuri a baya bana
nufin hakurina ya kare amma ina mai tabbatar miki nan gaba ba zan kara daukar abin
da na dauka a
baya ba. Na fuskanci sai na nuna miki rashin kunyar baki iya ba. Na bar miki Ilah
tuntuni babu
hadina da shi Allah Ya musanya min Ya kawo mijin da ya fi kowa a wajena shine
Abdul-Sabur.
Kada ki sake shiga harkata, bana nufin ina gaba da ke amma zagi da habaici ba zan
sake dauka ba.
Umaimah ta gyada kai ta wuce ta bar Matawata a tsaye tana kallonta tamkar an zare
mata laka.
Kowa ya fara fadar albarkacin bakinsa yana fadin tabbas Umaimah ta yi gaskiya ta yi
hakuri da
wulakanci da cin amanar da Matawata ta yi mata.
Aliya budurwar Sabitu da kawayenta su ne suke yiwa Matawata habaici suna fada mata
Umaimah
ta fi karfinta ba sa'ar yin ta ba ce.
Da Matawata ta hau zaginsu sai suka zamar da ita shiri-shiri su da yara suka hau
rero mata wakar da
aka rere mata a lokacin da ta yi kwartanci, har kofar gida aka rako ta dan ma
iyayenta suna duka
suna rarraka yara gida a guje.
Abdul-Sabur ya koma cikin motarsa ya zauna yayi shiru yana tunani ransa ya sosu a
yau
musamman da ya ga fushin Umaimah har ta fara zaton yana cin amanarta.
Bayan da Sabitu, da su Baffa sun raka Dagaci fada ya zauna sai Sabitu ya dawo da
sauri wajen
Abdul-Sabur ya iske shi har yanzu a cikin mota, ba kowa a wajen duk *yan kallon
kwakwaf sun
watse. Ya bude gaban mota ya shiga ya zauna
ya dubi Abdul-Sabur Ya ce "Yayana kada fa ka damu, idan ka ga aure
anyi shi babu rigima babu kananan surutu ma bai cika karko ba.
Abdul-Sabur ya girgiza kai ya yi ajiyar zuciya ya ce "Sabitu gobe zan bar Gombe zan
koma
garinmu.
Lafiya?
Me yasa?
Ka fasa aurenta ne saboda Abdul-sabur?
Sabitu ya tambaya a gigice.
Abdul-Sabur ya ce "Haba Sabitu ko raina aka ce zan rasa ai bazan fasa auren ta ba.
Ina jin baka da
labarin irin yaki da wahalar dana sha wajen nemo Umaimah.
Sabitu ya ce "Kada ka damu Umaimah ta fahimce ka, mu je kuyi sallama.
Abdul-Sabur ya kunna mota suka nufi kofar gidan su Umaimah, a zaune a zaure suka
hangota ta
tare
da Baffa daga dukkan alamu nasiha yake yi mata,
kanta a sunkuye a kasa tana hawaye. Karar tsayuwar motar ne yasa suka dago suka
kalle su.
Sabitu ya bude ya fito yayin da Abdul-Sabur ya ci gaba da zama a cikin mota ya kura
mata ido yana
kallo cike da damuwa da tausayawar da yake yi mata. Sabitu da Baffa suka dade suna
yi mata
magiya sannan ta yarda ta fito bayan Sabitu ya shiga cikin dakinta ya dauko mata
gyale da
takalminta. Tafiya take yi cikin sanda har ta karaso gare shi kanta a sunkuye a
kasa, ya sha magiya
akan ta shigo cikin mota ta zauna zai yi mata wata magana amma ta ki yarda ta shiga
ta zauna, sai
da
yayi ta rokarta kamar zai yi kuka ta tuna ashe ta daina gudun maganar abunda *yan
garinsu zasu
fadi alhali kanta take takurawa kuma duk da haka bata fita. Sai ta zagayo ta shiga
ta zauna, bayan ta
zauna sai Abdul-Sabur ya dubeta ya sunkuyar da kai kasa ya yi shiru zuwa wasu
lokuta masu tsawo,
sannan ya dago ya dube ta ya ambaci sunanta har sau uku. Magana yake cikin
sassanyar murya mai
cike da damuwa. Ya ce "Ni mutum ne mai kaifi daya marar boye-boye, ina iya jurewa
in yi hakuri
da abunda nake so in har abun nan ba zai zame min kwanciyar hankali ba, abunda nake
nufi anan
shine a lokacin da zan
bar Malaysia na hadu da wani abu mai suna tsananin kaunar Umaimah ya zo ya hade min
da
Faduwa tana tsananin kaunata ni kuma ina tsananin tausayinta da ganin mutuncinta.
Ba wai na rasa yadda zan yi da ku ba ne ya sa na gudu na bar ku ba ku dukka, a'a
kamar yadda na
fada miki dazu ni mutum ne mai son tacewa da rairayewa in ga abunda zan yi ya zame
min farin
ciki.
Maganar *yar gidan Uncle Hamza dana fada muku gaskiya ne, na je Ingila na hadu da
ita da
mamarta da wanta wato babban dan Uncle Hamza, a lokacin Uncle Hamza baya kasar. Mun
zauna
da su munyi magana tabbas sun nuna min su dukka suna son abun amma ni na sani ba
dan Allah su
ke sona ba, shi kansa Uncle Hamza na kula bai fahimce su ba.
Manufarsu ta aure ni ta kwashe dukiyata dan suna cewa a jikin mahaifinsu na samu,
in ya so bayan
sun kwashe sai a rabu koma su kashe ni magana ta wuce.
Na gama sauraron dadin bakinsu sai nima na shirya musu nawa sharuddan da gangan dan
na san ba
za su iya bi ba. Abunda na fada musu kuwa shine duk matar da zan aura sai ta
kasance cikakkiyar
musulma mai shiga irin ta musulunci,
sannan dole ta tsaya a matsayinta na mace bata da cikakkiyar *yancin da zata dinga
fita tana yawo
gari-gari ko kasa-kasa tana yin abunda ta ga dama.
Sannan ina da damar zabar mata kasar da zata zauna, kasar nan da zan zaba dole ta
kasance kuwa
kasar Musulunci ce kamar Nigeria ko Indonesia ko Malaysia na cire Ingila ma a ciki.
Daga nan taro
ya watse muka tashi baram-baram ta ce ta fasa ba zata iya ba, daman na san ba zata
iya ba yarinyar
da take yawo da dan siket ko dan wando
iya cinya tana shaye-shaye ina zata iya kulle da saka hijabi.
Daman ita da uwarta suka kintsa maganarsu suka sami Uncle Hamza suka kintsa masa da
kanta ta
koma ta ce ta fasa, ya same ni ya sanar min har da bani hakuri kada in ga ya yi
magana ya canja. Na
ce masa ba komai.
Umaimah ta gyara zama daga dukkan alamu ta fara jin dadin sauraron labarinsa.
Ya ci gaba da cewa "Dana gama da wannan matsalar sai na wuce Cairo daman ina da
lambar wayar
wasu daga cikin *yan uwan Faduwa maza, na sami daya daga cikin kannenta da suka
hada kakanni
daya mai suna Habib. Ya zo har Hotel din dana sauka muka zauna daman tun a waya na
shaida
masa ni aminin Faduwa ne daga Malaysia
tare muke karatu a can. Na fara da tambayarsa labarin Sagir tsohon saurayinta, ya
bani labarinsa
kakaf da halin da yake ciki. Ya ce min bayan ya rabu da Faduwa sai ya shiga wani
hali na damuwa
har ya fara shaye-shaye har sai da aka dakatar da shi a wajen aiki, da kyar
mahaifiyarsa ta lallashe
shi ya auri wata *yar uwarta amma zaman bai yiwu ba suka rabu ya sake auren wata
suka rabu.
Na ce ko zai bani lambarsa?
Habib ya ce ba shi da lambarsa sai dai ya san gidansa kuma yasan ofishinsa. Sai na
ce ya kai ni
wajen aikin na sa, da farko da aka yi
min iso cikin ofishinsa da ya ji an ce daga Malaysia kuma abokin Faduwa ne sai ya
fara harara ta
yana tunanin mijinta ne amma dana yi masa bayanin abunda yake tafe da ni sai ya yi
kamar zai
kwanta min saboda rawar jiki da girmamawa.
Abunda na ce masa shine Faduwa ta bani labarinka kakaf amma bata taba zaton ma zan
zo Cairo ba
balle in neme shi ba, ni naga ya dace in zo in gan shi mu gaisa. Ya nuna min yana
cikin damuwa da
tashin hankali a rayuwarsa tunda ya rabu da Faduwa haka yake, yanzu nemanta yake
kamar ruwa a
jallo
mahaifiyarsa ma ta yarje masa ya neme ta ya aure ta, ta yafe masa. Ni na masa
alkawari zan hada
shi
da Faduwa na shirya masa lokacin daya kamata ya je ya sameta a Malaysia. Na san za
kiyi mamaki
idan na ce tare da shi muka je Malaysia ranar Graduation dinta na hango ku a tsaye
a bakin Hotel
din, sanda Sagir ya je ya durkusa a gabanku. Ina labe a lungu ina gano ku ban fito
ba dan kada ku
ganni kuma na fadawa Sagir kada ya bari ku sani. Na ji dadi da Faduwa ta yarda aka
yi aure duk
muna waya da Sagir har sai bayan data haihu naje Cairo kwatsam Faduwa ta ganni a
gidanta. Na ji
dadi da aka
sakawa yarinyar sunan ki kuma nayi mata godiya na basu abun arziki bana kadan ba
saboda
albarkacin sunanki.
Sai a lokacin Sagir ya fayyace mata komai ta sha dariya da mamaki. Faduwa ta sanar
da ni duk
abubuwan da suka faru bayan
tafiyata, cewar kina sona har ki ka kasa sauraron Abdul-Basi. Na ce kada ta fada
miki komai har sai
na gama bincikena, a wajenta na sami lambar wayar ki ta Nigeria.
Umaimah ta tsura masa ido tana kallonsa tana sauraron hirarsa tamkar almara dan ita
bata taba
ganin mutum mai daukar matsalar wani ta zamo tasa ba irinsa.
Ya ci gaba da cewa "A lokacin da na gama da Sagir,
Abdul-Basi ma muna waya da shi saboda ina da lambar wayarsa na tambaye shi
ra'ayinsa akan ki,
ya shaida min bashi da mata yanzu kuma ya kasa kara auren kowacce sai ke yake so.
Amma na fuskanci yana da girman kai yawanci duk hanyoyin dana fada masa ya bi yaki
bi.
Misali na fada masa ya tura miki sako na bada hakuri gami da daddadan kalamai yadda
zaki huce
amma ya ki, ya ce min idan kin dawo zaku hadu yasan idan yayi magana da su Baffa
zasu tilasta
miki ki koma gidansa.
Da nazo Nigeria muka hadu a Kaduna mun zauna na nuna masa mace bata son ji da kai
dole su
mata a bi su da tattausan lafazi da kyautatawa, har a lokacin na bashi labarin
zaman da muka yi da
ke da yadda na yi ta bin kanki har ki ka yarda ki ka saba damu.
Daga karshe na fayyace masa gaskiya na ce ina sonki kina sona amma na buya bana so
ki san ma
ina sonki dan na fi so ya aure ki ko dan saboda *ya*yanku. Sai a lokacin ya amince
zai je
graduation dinku idan kun hadu acan zaku daidaita.
Bayan ya tafi nima naje Malaysia na labe na ga duk yadda ku ke yiwa juna babu
maganar
daidaituwa dan haka saina fito fili na bayyana kika ganni bayan na shaidawa dangina
gaba daya
labarinki cewar ke zan aura.
Ni da Sabitu mun boye miki maganar kai kudin aure da aka yi saboda muna so mu baki
mamaki ki
ji kwatsam! Ta sama
dan ki gigice dan dadi to mu shigo da farin ciki Matawata ta batawa kowa rai na je
na sami Dagaci
na ce a shiga tsakaninku ina fitowa zan tafi kuma Abdul-Basi ya tare ni yana nemana
da bala'i. To
kin ji abubuwan da suke faruwa Umaimah bana boye miki komai.
Umaimah ta yi ajiyar zuciya ta yi murmushi gami da yin fari da ido ta ce "Tabbas
nayi mamaki
sannan
na yi farin ciki a lokacin dana ji yadda maganar ta ke. Amma fa kayi kasada, to da
ace a rashinka na
hakura na yarda na amsawa Abdul-Basi yaya zaka yi alhali na ji a baya kayi magana
kan cewa
tsananin so kake yiwa Umaimah.
Su dukka suka kwashe da dariya ya jinjina kai.
Ya ce "Allah ne kadai Ya san yadda zai yi da ni amma tabbas na san zan shiga damuwa
amma na
yarda da kaddara me dadi da marar dadi. Gashi na girma idan ban yi aure yanzu ba
ban san sanda
zan yi ba kuma nasan halina game da soyayya ba na iya samun wacce zan ji ina sonta
daman daga
kan
ki na fara jin son da yanzu na rasa ki kwanciya zan yi in ce su Khausar su yi min
auren dole kawai
tunda sun dame ni da maganar aure.
Suka kyalkyale da dariya su dukka.
Umaimah ta ce "Allah Ya rufa mana asiri, Ya zaba mana abunda ya fi alkhairi.
Abdul-Sabur ya yi dariya ya ce "Allah ma Ya zaba mana addu'ar da zamu yi nan gaba
ita ce Allah
Ya bamu zaman lafiya da *ya*ya masu tarin yawa da albarka..
Sai Umaimah ta ji ta tamkar a mafarki yau Allah Ya cika mata burinta a rayuwa ta
sami wanda take
so zata aura daga dukkan alamu mijinta ya fi na kowacce mace a duniya haka take ji
a zuciyarta.
Abdul-Sabur ya ci gaba da cewa "Zan koma Kano yau, jibi zan tafi Ingila sai in
turowa Khausar
kayan lefenki Abuja zai in wuce Ghana in sanarwa da dangina cewar zan yi aure sai
kuma in dauko
Ummana Fuse mu taho Gwarzo sai a hada da su Khausar da sauran mata, nan da sati
biyu a kawo
lefe. Sai mu hadu dake da Sabitu a Gombe a ranar amma ku je da shirin yin kwanaki
uku yadda zaki
ji dadin rabon katin biki dan zan taho miki da su.
Umaimah ta rike baki dan mamaki ta ce "Abun ya zo ashe, yaya na ga kamar kana
gaggawa?
Amma daurin aure kadai za'yi ko ban da tariya?
Abdul-Sabur ya ce "Daurin aure da biki dukka meye kuma tariya?
Ta yi dariya ta ce "Haba dai ai ni ban shirya ba.
Ya harare ta ya ce, "Wanne shiri kike tunani za kiyi alhali gani a raye, ai idan
ina nan ko ba ni za ki
aura ba kin san kin daina wahala ko tunanin yadda za kiyi. Na san bai wuce kiyi
maganar gado da
katifa ba wanda bana bukatar wannan. Na zaci ma zaki tambaye ni a inda zamu zauna
tun da ni
Allah Ya halicce ni rayuwata a kasashe daban-daban.
Umaimah ta yi murmushi ta ce "Tambayar nan tana raina sai dai na daure na danne ta
dan kada
kaga gaggawata. To a ina zamu zauna?
Abdul-Sabur yayi murmushi ya ce "A ina kike so mu zauna?
Ta sa gyale ta rufe fuskarta alamar jin dadi da kuma kunya. Ta ce "Wallahi ban sani
ba na baka
zabi.
Ya ce "To shikenan tunda kin bani zabi zan zaba mana, na fi son mu zauna a Nigeria
a garin Abuja,
ina da gida a Gwarumfa sama da kasa ga bangare daban in da nake so in saka Ummana
Fuse ku
zauna tare amma kowa da bangarensa ga Khausar ma a Abuja baku da nisa. Idan Sallah
ko biki ya
taso a dangina sai mu zo Gwarzo ko Kano mu bude gidanmu mu shiga duk ina da gidaje.
Sai mu
dinga zuwa Ghana da Ingila ziyara lokaci-lokaci, babu abinda zai ragu a kasuwancina
ina da yara
masu kular min daman ba ni nake zama ba, sai dai idan kaya sun kare ni nake tafiya
Indonesia,
China, America in auno. Kin ga sai in bude ofishina a Abuja in baki matsayin
Manajata sai mu fara
turo kaya zuwa Nigeria, a bude babban shago na san zai karbu, Sabitu ma sai a samar
masa abunyi
ya yi aurensa.
Hawayen dadi ya rufowa Umaimah ta sharce hawaye ta ce "Abdul-Sabur ina jin dadin
maganarka
tamkar a mafarki ban san kalmar da zan yi maka godiya ba idan kayi min wata
kyautar,
lallai Allah Ya amsamin addu'ata ya hada ni da miji na gari. Na so in tura Sabitu
makaranta ya samo
ilimin zamani dan na san ko kasuwanci zai yi sai da ilimin saboda lissafi shi kuwa
bai iya ba a
boko.
Abdul-Sabur ya ce "Wannan ai mai sauki ne mun yi magana da shi ya nuna min cewar
yana so ya je
Madina ya karo ilimin kur'ani amma kafin ya tafi za'a iya samo masa malamin da zai
koya masa
karatu da rubutu na boko a shekara daya ko biyu zai iya koya idan ya so sai ya tafi
jami'ar Makka
ko Madina ya yi digiri dinsa. Ko yaya kika gani?
Umaimah ta gyada kai ta ce "Haka ya yi daidai ranka ya dade, sai dai in sake neman
wata alfarmar
dan Allah.
Abdul-Sabur ya gyada kai ya ce "Fadi duk abinda kike so Umaimah kina tare da
mijinki, a shirye
nake na zama bawa a gare ki.
Ta ce "Ina matukar jin tausayin Ilah, ci gaba da zamansa a kusa da Matawata ba
karamin ciwon
zuciya zai jawo masa ba, ga talauci da yara. Ka taimaka ka hada shi da Sabitu dukka
abunda ka
yiwa Sabitu ka yi masa dan shima tare suka je yawon almajiranci.
Mu yi masa aure idan ya tashi yi a hada su da matansu su tafi Madina suyi karatu
bayan sun yi yaki
da jahilci sun koyi karatun boko.
Abdul-Sabur ya ce "Kin yi dai dai haka ya nuna min kina bada hakkin MAKWABTAKA. Na
ji
ra'ayinki akan su Sabitu, Baffa da matansa fa, yaya za'ayi da su?
Ko kina so su ci gaba da dawwama a Ruga har karshen rayuwarsu?
Umaimah ta girgiza kai ta ce "Abun sai yayi maka yawa, Baffa yana nan a inda yake
bana jin zai
yarda ya baro Rugar nan daya saba. Sai dai mu dinga kawo masa duk wani taimako yana
daga nan.
Abdul-Sabur ya ce a'a dole Baffa ya dawo birni ya zauna idan ma ba zai yi nisa ba
ya tsaya a cikin
garin Gombe. Babu yadda za'ayi muna birni muna shan wutar lantarki, ga Ac, ga wayar
sadarwa, su
suna cikin duhu. Dole a hankali in gina gidaje a jere har guda hudu masu dauke da
dakuna uku,
daya Baffa da matansa, daya Sabitu da matarsa daya Ilah da matarsa idan yayi wani
auren amma ba
Matawata ba, daya kuma Umaimah da Abdul-Sabur idan sun zo su dinga sauka a ciki.
HMM___ wayyo ni Matawata ta, kowa ya tsaneta haka kawai, mace kyakkyawa da ita.
Amma ba
komai zan turata Malaysia ita ma, ko ya kuka ce?
Kuna tare da ni a ko yaushe.
A.A Hada HadaMAKWABTAKA 52
daya kuma Umaimah da Abdul-Sabur idan sun zo su dinga sauka a ciki.
Umaimah ta rushe da kukan dadi ta ce "Na ji dadi da Allah Ya halicce ni Ya raya ni,
Ya kaini
Malaysia na hadu da kai, babu abinda zance maka sai Allah Ya biya ka Ya jikan
mahaifanka.
Abdul-Sabur ya ce "Amin na gode. Amma kin san halina tun ada bana son in yi kyauta
a yi ta
godiya balle har a barke min da kuka bana jin dafin haka.
Ki dauka duk abinda nayi miki aikinane daman, kuma dole in yi. Kamar yadda dole in
rike iyayena
dole in rike su Baffa, haka kamar yadda ya zama dole in kula da kaina ya zama dole
in kula da ke
da duk wani naki.
Mu yi fatan Allah Ya raya mu Ya bamu tsawon kwana masu amfani.
Umaimah ta goge hawaye ta ce "Amin.
Ya ce "Yauwa, ko ke fa, goge hawayenki ki daina kuka. Yanzu zan tafi ki taya ni da
addu'a in je
lafiya in dawo lafiya in same ku lafiya. Sai nan da sati biyun in mun hadu a Gombe,
ki sanarwa
Baffa *yan uwana mata za su zo kawo lefe nan da sati biyu.
Umaimah ta ce "Zan fada masa daga na shiga gida yanzu, Allah Ya kawo su lafiya. Ina
yi maka
fatan ka
je lafiya ka dawo lafiya.
Ta bude kofar mota ta fita ba tare da zuciyoyinsu suna so ba, basa so su rabu da
junansu sai dole. Ji
yake tamkar ya hadiye ta dan so da kauna haka itama take ji a ranta tamkar su
dauwama suna tare
suna hira.
Ya tafi yana daga mata hannu tana daga masa itama har ya bace. Ta shiga gida da
sauri ta iske Baffa
da Sabitu a dakin Baffa sai ta daka tsalle ta shiga tsakiyarsu ta zauna tana ta
dariya da shesshekar jin
dadi ta rasa daga inda zata fara zano musu irin wadan nan abubuwan alkhairi, sun
kagu su ji sun
tattara hankulansu gaba daya gare ta suna ta jero mata tambayoyi.
Ta gyara zama ta fara zayyano musu abubuwan alkahairi sanka-sanka daga Abdul-Sabur
zuwa gare
su sai Sabitu ya sulale ya kwanta
wai shi dadi ne ya sumar da shi, yayin da Baffa yake faman daga hannu sama yana ta
hamdala ga
mahaliccinsa.
Umaimah ta sami sukuni a zamanta na Dugge,
Matawata ta tsorata bata kara jiyo habaicinta ba balle zagi, haka su Nene da
mutanen gari kowa
girmanta yake gani, tun kafin ta ce ayi abu ake yi balle kuma ta ce ayi din.
***
_____
Tun bayan tafiyar Abdul-Sabur Umaimah bata kwanta ba aka hau gyaran gida ana ta yi
masa
kwaskwarima yadda *yan kawo lefe da *yan biki zasu sami dan wajen zama mai kyau. Ta
hada ku
san kudinta kakaf wajen sumulce bangon gidan da tsakar gidan aka cire duk inda zana
take aka dora
bulo din kasa aka sumulce da zumunti, aka buga runfunan kwano yadda za'a zazzauna a
sami
inuwa, bayan data katange bandaki da bulo da simunti aka saka kyaure.
Tabarmi manya-manya masu yawa ta aika Sabitu ya siyo mata a birni.
Sannan ta zauna ta rubuta yawan abinciccikan da za'a shiryawa baki, ana gobe zasu
zo *yan matan
garim irin su Aliya da take kama kafa da Umaimah suka zo suka taya ta soye-soye,
bata bari su
Nene sun saka mata hannu ba dan ta san basu iya girkin zamani ba. Haka a ranar da
za'a kawo lefe
ma
tunda asuba su Umaimah suka tashi aka dora abinci kala-kala kamar Fried rice,
cincin, miet pie,
kek, sakwara da dai sauransu. Aka siyo mata kankara da kuloli aka saka lemuna iri-
iri. Sai da ta
shirya komai sannan ta yi wanka ta shirya kayanta kala uku ita da Sabitu suka nufi
Gombe da
misalin
karfe goma sha daya da rabi suka isa. Kai tsaye ofishinsu da take bautar kasa ta
fara zuwa, ta saka
hannu aka tabbatar mata an kara mata hutun sati biyu Abdul-Sabur ya nemar mata
wannan alfarma.
Tana fitowa ta kira shi a waya ya tabbatar mata a Gombe ya kwana amma su Khausar
sun taho sun
kusa karasowa Gombe da kayan lefe in ya so sai Sabitu ya raka su Dugge su kai.
Ya ce su jira shi a bakin banki zai fito daga Hotel din daya sauka ya zo ya same
su. Bai dade ba ya
bayyana a gabansu wannan karon ba a irin motar da ya zo da ita ada ba ce, wannan ta
fi kyau da
tsada.
Umaimah a gidan gaba Sabitu a zaune a baya, bayan sun gaisa sai ya shaida mata zai
kai ta gidan su
Aisha Bingyal ta zauna sai Aisha ta rarraka ta su fara rabon kati. Ya zaro wasu
lafiyayyun Katina
kala-kala ya mika mata masu yawan gaske. Ta yi caraf ta karba ta fara karantawa ta
ji idanuwanta
sun dauki karkarwa saboda tsabar gani take kamar almara.
Wasu na daurin aure ne, wasu na yini, wasu kuma na Dinner party ne da za'ayi a
hadadden Hotel
din nan na Emerald Royal Hild. Yin ranar juma'a a Dugge, daurin aure ranar asabar a
gidan Dagacin
Dugge, daga nan sai a dunguma a taho Gombe dan yin dinner duk a ranar din. Lahadi
kuma kai
amarya kuma daga Gombe zuwa Abuja.
Allah Ya ba su ikon halarta, a iso lafiya amin.
Sabitu ba'a iya karatu ba sai dai ya karba ya jujjuya katinan sai da Umaimah ta
karanto masa,
sannan ya hau murna. Su dukka ukun murna suke suna kyakyata dariya har suka isa
kofar gidan su
Aisha,
sun kuwa ci sa'a suka ci karo da ita tana dawowa itama daga wajen aiki zata shiga
da motarta cikin
gidan data ga su Umaimah bakin get sai ta fasa shiga ta fito daga motarta ta iske
su a cikin motarsu,
suka gaisa.
Abdul-Sabur ya shaida mata ya kawo mata matarsa ta rike masa ita zuwa kwana biyu,
kada ta bari
ko kuda ya taba ta.
Aisha ta yi dariya ta ce "Ba matsala ranka ya dade na rike amana.
Suka yi sallama su Abdul-Sabur suka tafi yayin da Umaimah da kawarta suka shiga
cikin gida.
Bayan sun shiga bangaren Mama Umaimah ta gaisheta sai suka wuce bangaren Aisha anan
aka baje
labari da katunan biki, Aisha ta sha mamaki a lokacin da Umaimah ta fito da katunan
biki ta nuna
mata sai ta za ci gezau idanuwanta suke yi mata.
Ta taya Umaimah murna sosai, bayan da suka huta su ka ci abinci suka yi sallar
azahar sai su ka
bazama suka shiga gari suka fara rabon katuna na biki.
Duk bayan *yan mintuna Abdul-Sabur sai ya kira ya ji lafiyar sahibarsa Umaimah,
tabbas
mafarkinta ya zama gaskiya abunda taga Sagir yana yiwa Faduwa ya burge ta ita ma
yau gashi
Allah Ya nuna mata ana yi mata irinsa.
Ya tabbatar mata da cewar baki sun iso har zai kai su Hotel su ci abinci Sabitu ya
hana ya ce an yi
musu dafe-dafe a can.
Abdul-Sabur ya tuhumi Umaimah da laifin akan me yasa ta wahalar da kanta ta dafa
musu abinci,
alhali so yayi su je a koshe suna mikawa su juyo.
Umaimah ta ce kada ya zarge ta dan ta girmama bakinta abunda ake yi kenan a ko'ina
dan me yasa
su zasu ki yi. Ya yi godiya itama ta yi masa suka kashe waya.
Babu abinda Aisha ke yi sai kallon Umaimah tana sha'awar kyautar da Allah Ya yi
mata tana fata
da buri itama ta sami miji kwatankwacin na Umaimah.
Masha Allah Tabarakallah.
Sai ga Umaimah a gidan Lamijo kwatsam ta gansu a falonta tabbas ta firgita a fili
take a bayyane
sai da
kowa ya gane ta, sai jikinta ya dau rawa musamman kafin ta ji dalilin zuwansu.
Jikinta sanyi kalau
ta tare su tana yake daga gani bai kai zuci ba.
Bayan data basu izini suka zauna sai suka gaisa ba tare da bata lokaci ba Umaimah
ta mika mata
katunan nan kowanne sai da ta bata daya. Na daurin aure ta ce ta bawa Baban Hanif,
Yini da Dinner
kuma nata ne. Sai Lamijo ta kasa dago ido ta kalli Umaimah dan kunya.
Ta tambaya "Waye mijin, dan Malaysia ne ko Abdul-Basi ne ya koma Abdul-Sabur?
Aisha ta yi caraf ta ce "Eh a Malaysia suka hadu amma Bakanone sai dai mazaunin
Ingila ne amma
a Abuja zata zauna, gashi saurayi babu ruwanta da kishiyoyi.
Bakar magana Aisha ta fada mata, suka mike suka ce zasu tafi sauri suke yi, har
tana kokarin cewa
mai aikinta ta kawo musu lemo suka ce ta bar shi. Ta rako su har bakin get ta yi
arba da tsaleliyar
motar Aisha amma Umaimah ce take tukawa a zaton ta ma ta Umaimah ce, har da cewa
Umaimah
ta bata lambar wayarta dan idan suka tashi zuwa Dugge biki su kira su ji, Umaimah
ta bata itama ta
karbi ta ta.
Gidan mahaifiyar Lamijo suka wuce Umma, itama dai haka ta kasa hada ido da Umaimah
saboda
nauyi da kunyar wulakancin da suka yi mata a baya.
Umma ta tambaya "Mijin dan ina ne?
Aisha ta bata irin amsar da ta bawa Lamijo dazu. Suka fito daga gidan sai suka
shiga gidan
Makwabciyar Umma wato Salma wacce ta yiwa Umaimah kazafi, itama ta yi mamaki da
ganin
Umaimah a gidanta, bayan sun
bata katin Dinner guda biyu ita da mijinta sai suka juya zasu tafi.
Sai Umaimah ta ji Salma ta dafa
kafadarta tana juyowa sai taga hawaye yana surnanowa daga idanuwan Salma.
Umaimah da Aisha suka kidime suna tambayarta lafiya take kuka?
Sai ta sake fashewa da kuka.
Ta ce "Na zalunci kaina Umaimah da gangan na yi miki kazafi, saboda kawai ina so ki
daina
shigowa gidana na ga kin fini kyau da tsari ina tsoron kada ki burge mijina ya ji
yana sonki. Gashi
yanzu kin yi ilimi, kin yi kudi, kin sami mijin da yafi nawa. Ki yi hakuri Umaimah
ki yafe min.
Umaima ta yi murmushin karfin hali hawaye zazzafa ya surnano mata, ta sa hannu ta
goge wa
Salma hawayen fuskarta.
Ta ce "Ki daina kuka na yafe miki daman tuntuni shiyasa kika ganni a gidanki ban
kullace ki ba ko
kadan, Allah Ubangiji ya yafe mana.
Salma ta yi musu alkawarin za su je ita da mijinta in Allah Ya yarda.
Suka ci gaba da rabon katuna har sai da dare yayi sosai suka koma gida akan gobe
zasu karasa
rabon. Suna shiga gida Abdul-Sabur ya kira ya tambayi in da suke, ta ce sun dawo
gida. Ya tabbatar
mata masu lefe sun kai sun dawo har ya kai su masaukin su a Hotel din da yake ya
kama musu
dakuna da yawa suna can sun kwanta.
Ya ce yana so ta shirya gobe da safe su wuce ita da Aisha su zo su gaisa suma dan
suma su ganta
musamman Khausar. Umaimah ta ce "To, babu matsala za mu zo goben in Allah Ya kaimu.
Ya ce "Su Khausar suna ta godiya sun ce an yi musu dafe-dafe, kuma an karbe su
hannu bibbiyu.
Umaimah taji dadi da jin haka dan haka sai ta godewa Allah da suka fita kunya.
Washe gari su Umaimah suka tashi da wuri suka shirya suka caba ado kai ka ce gidan
biki zasu je,
su ka nufi Hotel din data fada musu, a hanya Umaimah ta tsaya a wani kanti ta sayi
alewowi cikin
leda masu tsada ta tafi musu da shi. Suna isa bakin get din Hotel ta kira shi a
waya, ya sauko ya
shiga da su ciki.
*Yan uwan Abdul-Sabur sun sha mamaki da suka ga zukekiyar amaryarsu Umaimah, dan
basu zaci
zasu ganta hadaddiya kuma wayyiya haka ba. Har da sun fara *yan gulmammaki suna
cewa shi
kuwa Abdul-Sabur me yayi masa zafi ya shigo Rugar nan neman aure ya tsallake duk
matan
duniyar nan?
Duk da Khausar ta san Umaimah amma bata zaci a Ruga take ba kuma sai ta ga Umaimah
ta sake
yin kyau fiye da yadda ta ganta a Malaysia.
Ta gasgata lallai dole Yayanta ya makale ya nace anan dan tana da kyau ga hankali.
Bayan su Umaimah sun gaisa da su suka dade suna hira, abokan wasansa suka dinga
yiwa
Umaimah
tsiya, ashe da gaske ne dangin mahaifiyarsa Fulani ne kawai masu jin fillanci dan
haka sai suka sha
yarawa da Umaimah.
Da suka fito zasu tafi Umaimah ta basu alewowin nan cikin leda ta ce su kaiwa yara,
suna godiya
har suka shiga hadaddun motocin da suka zo suka tafi,
Khausar ta karbi lambar Umaimah itama ta karbi ta ta.
Umaimah da Aisha suka yiwa Abdul-Sabur sallama suka ce zasu tafi su ci gaba da
rabon kati yayin
da Abdul-Sabur da Sabitu suma suka nausa gari yawo kamar yadda suka saba.
A yau dai Umaimah ta karade duk inda take so ta kai kati kowa ta bashi daga cikin
maza da matan
da suka yi karatu a Malaysia babu wanda basu je gidansu ba. Kowa yayi alkawari zai
je komai da
komai da za'ayi har da rakiyar amarya Abuja.
A ranar ne kuma da daddare Aisha da Sabitu suka raka ango da amarya gidan daukar
hoto, hotuna
masu yawan gaske aka yi musu kala-kala aka wanke da yawa. Ya dibi wasu Umaimah ta
dauki
wasu dan su rabawa masu bukatar da zasu buga musu wani abu, duk da ba sai ya jira
wani ya buga
masa memo da kalandu ba shi zaisa a buga kuma masu inganci.
Bayan sun dawo gida ne Sabitu ya samu lungu ya labe yadda Abdul-Sabur ba zai jiyo
shi ba, ya kira
Umaimah a waya ya fara kyasa mata kayan da aka zuba mata a lefe, kaya masu yawan
gaske da
tsananin kyau da tsada. Akwatu na dukan akwatuna har guda takwas, bayan manyan
gwalagwalai
har seti uku.
Mamaki gami da farin ciki ya lullube ta, ta yiwa Allah godiya ta yiwa Abdul-Sabur
godiya.
Washe gari da safe Umaimah da kawarta Aisha su ka shirya, Abdul-Sabur ma suka
shiraya suka
kama
hanyar zuwa Dugge dan su ga kayan lefe kuma Aisha ta taya ta zabar wadanda zata kai
dinkunan
fitar biki.
Masha Allah!
Su Umaimah sun sha mamaki da suka ga jifgin kayan nan, kai kace kanti za'a bude,
duk yadda za'a
baka labari ba zaka taba gane yadda lefen yake ba har sai ka gani da idanuwanka.
Gaba daya garin
Dugge da Rugagen da suke MAKWABTAKA da su sai da labarin lefen Umaimah ya karade,
dan
basu taba cin karo da lefe makamancin wannan ba. Aka sha bata labarin halin da
Matawata ta shiga
a lokacin da ta ji labarin yadda lefen yake, aka ce sai data fadi kasa dan bacin
rai da tsananin bakin
ciki.
Yaya ta iya da ikon Allah ai sai kallo. Allah ba Ya son masu hassada da bakin ciki,
Allah Ya hana
yin hassada. Allah Ya raba mu da aikata ta amin.
A ranar suka juyo Gombe bayan sun ciko akwati guda da kayan da ta zaba zata
diddinka. Bayan
kudin da suka sako akan lefe a matsayin kudin dinki, Abdul-Sabur ya hana ta biya
kudin gaba daya
shiya biya mata kudin dinkuna, dinkuna
kuwa masu tsada da kyau. Haka ya yiwa Aisha yayyafin Naira ya ce itama ta yi
dinkunan da zata
fito tayi kyau a matsayinta na babbar kawar amaryarsa.
A Gombe ya bar Umaimah a gidan su Aisha, Sabitu kuma a Hotel, amma a bisa sharadin
direban
gidan su Aisha ne zai mayar da su Dugge idan an gama dinkunan, dan bai yarda ta hau
motar haya
ba.
Allah Sarki kauna!
Bayan jiran dinki ma har da jiran gyaran jiki ne ya tsayar da Umaimah, mata masu
yin dilka da
alewa ne su ka sha suntirin zuwa har gida suka kalkale ta tatas kai kace fatar dan
jarari ce. Har da
Aisha aka shirya tafiya Dugge a lokaci da biki ya rage saura kwanaki takwas. Da ta
yini a Dugge sai
ta koma Gombe a bisa sharadin zata dawo idan biki ya rage saura kwanaki biyu, idan
ta zo ba zata
koma gida ba har sai an kai amarya Abuja.
Jama'ar gari suna ta kaffa-kaffa da Umaimah kowa yana mata ladabi idan aka ga
abunda bata So da
gudu ake kaucewa wanda take so ne ake yi mata
tun kan ta ce balle kuma ta ce ayi, ai babu bata lokaci ake yi. Labarin auren
Umaimah ake ta yi a
kowacce kusurwa ka zo giftawa ba a Rugarsu kadai ba har da rugagen da suka yi
MAKWABTAKA
kowa ya kagu ya zo wajen bikin nan ko da ba'a gayyace shi ba, dan ganewa idanuwansa
kuma su
cika tumbinsu.
Washe gari Umaimah ta shiga rabon goro da alewa dan su a nan babu ruwansu da kati,
babu gidan
da bata shiga ta kai ba a garin ita da *yar rakiyarta *yan mata har ma da matan
aure burjik ana ta
take mata baya ana mata fadanci. Gida na karshe data shiga shine gidan su Matawata,
ba Mawata
kadai ba duk mai rai da yake gidan nan babba da yaro sai da jikinsa ya yi sanyi da
suka ga
Umaimah. Ta yi
musu sallama, sannan ta duka ta gaishe da Mahaifan Matawata, ta basu daurin goro da
alewa har
leda uku.
Ta ce daya na Matawata sauran biyun na uwar da uban. Sai Matawata ta sunkuyar da
kanta kasa
bata iya dagowa ta hada ido da ita ba.
Innar Matawata ta rushe da kuka ta nuna Matawata da yatsa ta cewa Umaimah "Kin ga
yadda
kawarki Matawata ta zama ko?
Saboda tashin hankali ta fita hayyacinta ta zama tamkar tababbiya.
Tunda ta auri Ilah bata taba samun kwanciyar hankali ba muma namu bai kwanta ba, na
san
hakkinki ne yake biye da ita.
Umaimah idan baki yafe mata ba, a haka zata dauwama.
Sai kuma rana ita yau xaku jini da ci gaban shirin..MAKWABTAKA 53
Tunda ta auri Ilah bata taba samun kwanciyar hankali ba muma namu bai kwanta ba, na
san
hakkinki ne yake biye da ita.
Umaimah idan baki yafe mata ba, a haka zata dauwama.
Umaimah ta dafa kafadar Inna ta ce "Ki daina fadin haka Inna, ni fata na ma ace
Ilah ya huce su
koma su rike *ya*yansu. Babu abinda ta yi min, idan ma ta yi min na yafe mata ko ba
komai ni
makwabciyar ta ce, ina kare hakkin MAKWABTAKA. Ina girmama duk wani makwabcina ina
kare
hakkinsa domin makwabci yana da hakki akan makwabcinsa.
Matawata ta dago a hankali ta dubi Umaimah ta mayar da kai kasa ta sunkuyar.
Umaimah da tawagarta suka fice yayin da kowa ya dinga yaba hakuri da afuwa irin ta
Umaimah.
Allah Ya kyauta!
Da daddare Umaimah tana zaune a kan abun sallarta a dakinta tana jero addu'o'in
godiya ga Allah
da Ya bata miji na gari, bayan ta idar da sallar isha'i. Sai ta ji yara sun shigo
suna cewa ana sallama
da Umaimah a kofar gida.
Sai abun ya bata matukar mamaki ta fito tsakar gida a gigice ta na tambayarsu "Waye
yake nema
na?
Suka ce "Ilah ne.
Ta dan yi kasake kamar ba zata je ba sai su Nene suka dinga yi mata magiya suka ce
ta je. Ta fita a
zaure ta hango shi a rabe a tsugune a lungu, itama ta zo ta durkusa duk sun juyawa
juna baya. A
haka suka gaisa sannan ta ci gaba da sauraron abunda zai fada mata.
Ilah ya yi ajiyar zuciya ya ce "Umaimah, na zo ne dan in yi miki murna in kuma yi
miki fatan
alkhairi bisa wannan abun arziki daya same mu gaba daya, dan abunda ya yi ki shi ya
yi ni. Ina jin
ki tamkar *yar uwata ta jini ba zan manta da ke ba har abada kuma ba zan sami kamar
ki ba,
ni na san da haka. Ba wai ina dawo da maganar data wuce a baya ba amma kaddara ce
ta gifto mana
ta raba mu wanda komai rubutacce ne a wajen Mahaliccinmu. Kin yi hakuri, kin jure
da duk
abubuwan da aka dinga yi miki a kaina daga
karshe Allah Ya dinga saka miki da wadanda suka fini alkhairi. Allah bai rubuto ki
daga cikin
wahalallu
ba irinmu shiyasa ma ya raba ki da ni.
Daga karshe ina baki shawara da ki bi mijinki sau da kafa wannan daman halinki ne
biyayyar aure.
Allah Ya baku zaman lafiya.
Sai ya surnano da hawaye mai zafi.
Umaimah ta sharce hawaye itama ta ce "Ba komai Hamma Ilah, nima ba zan daina ganin
girmanka
ba haka ba zan yanke zumunci da ku ba, ba zan iya daina maka kaunar nan ta *yan
uwantaka ba har
abada.
Ina rokar ka da ka zama mai tausayi da rangwame a bisa zamanka da Matawata. Allah
Ya
jarrabe ka da mace mai wuyar sha'ani idan akwai rabon ci gaba da zama kada ka ki
mayar da ita zan
ci gaba da taya ta addu'a Allah Ya shirye ta.
Ilah ya girgiza kai ya ce "Ki taya ni da addu'a Allah Ya daidaita ni da Furera
kawar Aliya ita nake
shirin
aure har magana ta yi nisa, gara Furera ita yarinya ce karama zata fiye min
alkhairi amma ba zan iya
ci
gaba da zama da Matawata ba. Tunda muka yi aure bamu taba yin sati guda ba, ba tare
da mun bata
ba, na gaji.
Umaimah ta yi masa addu'ar alkhairi shima yayi mata suka yi sallama kowa ya juya ya
tafi. Tana
shiga gida sai gashi ya aiko yaro dauke da wani littafi karami, yaron ya mika mata.
Ya ce "In ji Ilah
gudunmawarsa ce.
Sai ta karba cike da tausayi, da sauri ta bude ta fara karantawa, ta ga addu'oi na
zaman lafiya da kara
soyayya tsakaninta da mijinta da kuma addu'oin tsari daga makiya, ya zauna ya
rubuta mata da
larabci. A tsakiyar littafin kuma kudi ne har Naira dubu uku. Sai tausayinsa ya
kamata ta san yafi
wata guda yana tara wadannan kudi. Ta kuduri niyyar taimaka masa nan gaba fiye da
tunaninsa.
Biki yana ta karatowa ya rage saura kwana uku aka tashi Umaimah da sassafe tana
bacci wai ta zo
ga sako daga Kano. Bata gama fuskantar ma me ake nufi har sai data fito kofar gida,
taga katuwar
mota a cike da kayan abinci da abun sha har ma da katuwar Saniya da raguna biyu, ga
katon
jannareto dan a kunna ayi biki a cikin haske, ga katon firij
dan asha ruwa da lemo mai sanyi, ga babbar rediyo mai safiku dan *yan biki suji
sauti, manyamanyan kwalaye har guda uku a cike da kalandu da memo mai dauke da
hotunan amarya da ango
dan arabawa mahalatta bikin duk daga Abdul-Sabur.
Sai ta ji ta rasa kalma daya da zata furta ta godiya sai ta koma cikin gida da
sauri ta kira Baffa da
Sabitu suka fito cike da murna, aka hada da kartan gari aka dinga sauke buhunhunan
abinci da za'a
ci a biki, bayan nan sai ga makudan kudi sun biyo baya su kuma na cefane bayan
Kwando-kwandon
kayan miya da aka hado. Tabbas wadata ce duk ta kawo haka bayan so da kaunar da
yake yi mata,
*yan Dugge suna kallon harkar arziki wanda basu taba ganin irin ta ba.
Bayan an bawa direbobin abinci sun ci sai aka ba su tukuicin kudi mai yawa wanda
babu wanda bai
yi dariya a cikinsu ba, suna godiya su Umaimah suna godiya suka tafi. Ta rubuta
doguwar wasika ta
basu su kaiwa Abdul-Sabur, kalamai masu taushi da tausasa zuciya ta rubuta masa
tana nuna godiya
a bisa hidimomin da yake yi mata.
***
BIKI! BIDIRI!! BIREDE!!!
Rana bata karta sai dai uwar *ya ta ji kunya, saura kwana daya a fara biki sai ga
garin Dugge ya fara
samun manyan baki ba daga kasar nan ba ma har daga wata kasa. Aisha Bingyal da
Faduwa ne suka
iso tare ranar alhamis. Zo ka ga tsalle da murna a wajen Umaimah, da gudu ta rugu
ta dane Faduwa,
ta dauki takwararta *yar jaririyar Faduwa wato Umaimat.
Umaimah Sagir ta fara tambayar Faduwa ta ce yana Kano tare da Abdul-Sabur sai gobe
zasu taho
Gombe. *Yan Dugge kuwa sai aka bi layi ana kallon Faduwa ana nuna ta suna fadin ga
balarabiya.
Dan basu taba ganin irinta ba a garin.
Gidan su Umaimah ne guda daya tak mai hasken lantarki a garin sai dai sun samwa
makwabtansu
na hagu da dama hasken saboda sanin hakkin MAKWABTAKA. Ku san dukka *yan mata da
samarin garin sun hallara a kofar gidan da
daddare, babu abinda yake tashi sai kidan kalangu, samari suna ta shadi amarya tana
yi musu liki.
Faduwa kuwa ta sami abin kallo tana yi tana mamakin yadda suke tikar junansu da
sanda.
Fargaba daya Umaimah ta dinga yi yadda Faduwa da *yarta zasu iya bacci a dan
tsukururun dakinta
amma ta ga sun baje suna baccinsu babu abinda ya dame su.
To menene babu a dakin?
An shimfida kafet, ga injin janareto ya kwana yana yi, ga fanka, an fesa Shaltos
duk an saka net a
bakin wundo da kofar shiga sauro ba zai iya shigowa ba. Sannan ga firij da ruwan
sanyi duk Sabitu
ya je birin ya taho da ma'aikacin Nepa ya zo ya hada mata komai.
Ranar juma'a ake yin biki,
kawayenta daga Gombe mata kakaf sun hallara kowacce ta ci ado, sai ga Lamijo, Umma
da
makwabciyarsu Salma, Hanif ne ya kawo su a motarsa.
Taro ya yi taro dan wasu da yawa ma amarya bata sansu ba suka taho cin arziki,
abinci dai mai suna
abinci kowa sai da ya ci ya bar shi.
Amarya ta yi ta shigar kaya kala-kala ta na canjawa kai ba zaka ce amaryar nan daga
Rugar nan ta
fito ba saboda ta iya tsara ado.
Ma su daukar hotuna da bidiyo ma sun zo suna ta daukar amarya da jama'arta,
Matawata ta kasa shigowa saboda kunya.
Makada daga Rugage daban-daban suka zo suka hau wasa ba tare da an gayyace su ba.
Sun sha liki
daga wajen Umaimah da kawayenta. Da yamma baki suka zo daga Gombe irin su Lamijo
suka fara
haramar komawa gida, idan zaka tafi da himilin kayan biki za'a hadoka da leda-leda
a ciki akwai
memo, kalanda kofuna, farantai duk masu dauke da hotunan ango da amarya kawayenta
su Aisha
sun yi kokarinyi mata duk wadannan. Da yawa daga cikin kawayenta sun zo da shirin
kwana, kadan
ne suka tafi.
Da daddare aka yi ta sa wasanni iri-iri har zuwa sha biyun dare sannan aka tashi
sai kuma gobe.
____
RANAR DAURIN AURE
Washe gari asabar ita ce ranar daurin aure za'a daura da karfe goma sha daya na
safe. Karfe takwas
saura mintina yara suka shigo gidan su Umaimah kace-kace suka iske ta a cikin masu
girki suna ta
faman hadawa bakinta shayi, dankali, doya da wainar kwai, su ka ce ta zo in ji wani
mutum mai
mota yana kofar gida. Babu wanda ta kawo a ranta sai angonta Abdul-Sabur, ta yi
mamaki yadda
suka
iso da wuri. Nan da nan ta daka tsalle ta shiga daki ta canja kaya masu kyau ta
fito, tana fitowa
kofar
gida sai ta ga ba Abdul-Sabur ba ne maimakonsa Abdul-Basi ta gani dan haka ta ki ta
karaso in da
yake kuma ta bata fuska babu ko annuri a fuskarta.
Ya bude kofar mota ya fito cike da murmushi ya tunkaro ta sai ta koma cikin zaure
ta tsaya, shima
ya shigo gami da yi mata sallama. Amma magana yake yi cikin nadama har da hawaye a
idanuwansa. Ya ce "Yanzu Umaimah kin yarda ki rabu da ni ki auri wani bare wanda
ba'a san
asalinsa ba?
Kin yarda ki rabu da ni har abada ni da *ya*yanki?
Cike da gatsali ta ke amsa masa da "Eh
Ya ce "Na roke ki kada ki yarda a daura miki aure da shi ki ce ni kike so a daura
da ni, na yarda na
yi miki laifi a baya yanzu na canja.
Umaimah ta yi murmushin takaici ta ce "Ina ga kamanta bada Umaimar daka sani ada ba
ce kake
magana, a da ne duk yadda ka tsara min nake bi bana iya yi maka musu, a lokacin
dana dauke ka
miji, uwa, uba kuma yayana sai dai kash ka nuna min duk ba haka ba ne, ashe na kai
ka matsayin da
baka cancanta ba, domin Uwa da uba ba zasu kori dan su ba. Kana magana akan abunda
kai kanka
ka san ba mai yiwuwa ba ne, ina ga kamar kana bata bakinka, ai ka makara. Yarana
kuma Allah Ya
raya min su.
Ta fashe da kuka ta yi wuf ta fada cikin gida ta bar shi anan a durkushe ya rike
kai yana fitar da
zazzafan hawaye na nadama. Dakyar ya mike a hankali ya nufi motarsa dan yaga yara
sun fara
zagaye shi suna kallo dan su abun kallo baya yi musu wuya a kauye.
Gidan Dagaci ya nufa anan ya iske Baffa da Sabitu da sauran jama'a ana ta share-
share ana
shinfidawa baki tabarmi da kilisai ana shirin daurin aure, kowa ya tsorata da
ganinsa saboda
mummunan lafazinsa da yayi a baya. Amma sun
saki jikinsu da suka ga bai shigo da suffar fada ba ko tashin hankali. Ya je ya
durkusa a gaban
Dagaci sai ya kece da kuka na nadama.
Ya ce "Yanzu haka zaku yi min ku hana ni auren matata ku bawa wani bare?
Alhali ina sonta, *ya*yanta suna neman kulawarta.
Dagaci ya girgiza kai ya ce, "Ni da Baffan Umaimah bamu da yadda za muyi da kai sai
dai mu yi
maka fatan Allah Ya baka wata amma baka bi hanyar da za'a dawo maka da matarka ba.
Ka zo ka sake bata magana kwanakin baya, zaginmu ne kadai ba ka yi ba.
Takaici ma ya hana Baffa da Sabitu yin magana.
Babu abinda Abdul-Basi ya ke sai kallon tsala- tsalan shaddojin da suke jikin
Baffa, Sabitu da
Dagaci , kana ganin dinkunan nan kasan ba'a kasar aka yi su ba dan dinkunan ma abin
kallo ne,
ya san duk Abdul-Sabur ne ya dinko musu.
Ya kasa tashi ya tafi sai yake ji tamkar zasu ji tausayinsa su fasa daurawa da
Abdul-Sabur a daura
da shi. Amma ina sai ya ji ana cewa ga ango ya iso shi da tawagarsa, nan fa aka
dinga shigowa da
darukan naman kaji, kek, da su meat pie, bayan lemuna masu sanyi a cikin kankara
kula-kula duk
ango ne yayi oda daga Hotel har da ma'aikatan da zasu dinga rabawa su bawa kowa.
Tabbas wannan daurin auren ya fita daban da na sauran daurin auren da aka taba yi a
garin.
A lokacin da Angon Umaimah ya shigo farfajiyar gidan Dagaci babu abinda kake
hangowa sai
walkiya kai kace yau aka ciro shi daga leda ya sha fararen kaya dinkin babbar riga
ta sha surfani, ko
ka ki kallonsa da idanuwanka hancinka zai jiyo maka daddadan kamshinsa. Yana
gaisawa da jama'a
domin waje ya
cika makil har wani baya iya ganin wani, bayan hayaniyar jama'a, karar gangar
makada sai tashi
take.
Daga gidan Gwamnati ma su Baban Hanif motoci da yawa suka ciko haka abokan Umaimah
maza
su Hanif kenan suma sun hallara, kusan kowa da motarsa ya zo. Jami'an tsaro wato
*yan sanda
motoci biyu aka kawo daga Dukku don su tabbatar da zaman lafiya saboda furucin da
Abdul-Basi
ya yi.
Sai ga Abdul-Basi a gaban Abdul-Sabur suna kallon-kallo, mamaki ya hana Abdul-Sabur
rufe
bakinsa har sai da Abdul-Basi ya taso ya zo ya mika masa hannu suka gaisa sannan ya
ji sanyi a
ransa,
ya tabbatar ba yaki ba ne ya kawo shi sulhu ne.
Tabbas Abdul-Sabur ya ji tausayinsa sai dai ya fi jin tausayin kansa dan ya fi shi
son Umaimah, ba
zai iya hakura ya bar masa ita ba.
Aka daura aure a bisa Sadaki mafi kankanta yadda Allah Ya ce suna neman albarka a
aurensu.
Idan ka tona zuciyar Abdul-Basi a yau gawayi ya fita haske baki kirin da ita saboda
bakin ciki, haka
idan da za'a bude zuciyar Abdul-Sabur a yau tafi nono fari saboda farin ciki.
Bakin ango ya kasa rufuwa dan murna, da ka gama daurawa aka ci aka sha. Sai ango ya
aika aka
kira amarya da kawayenta suka firfito kowacce da katon gyale saboda maza.
Umaimah ta yi ta gaisawa da baki aka dinga daukar ango da amarya da jama'a a
hotuna. Umaimah
ta je ta durkusa a gaban Baban Hanif ta gaishe shi gami da yi masa godiya daya samu
ya zo, ya yi
mata fatan alkhairi gami da addu'ar Allah Ya basu zaman lafiya gami da yi mata
nasihu akan ta bi
mijinta su zauna lafiya.
Daga karshe ya zaro katuwar ambulan ya mika mata ya ce ayi hakuri ga gudunmawarsa
babu yawa,
ta karba ta yi masa godiya sosai.
Uhumm lallai kuwa babu yawa Naira na dukan Naira har Naira dubu dari biyu ce a
cikin ambulan
din.
Ango da amarya suka kebe suna tattaunawa, ya dube ta duba na tsananin kauna ya yi
dariya. Ya ce
"Kin yi kyau amaryata.
Ta kyalkyale da dariya ta ce "Ka fini kyau angona.
Su ka yi ta tuntsura dariya jama'a suna ta sha'awarsu. Ya shaida mata tare suka
taho da mata su
Khausar kenan itama da kawayenta *yan Abuja,
Ummana Fuse da tawagarta daga Ghana, *yan Gwarzo ma zokar da su, ya baro su a Gombe
Hotel
guda ya kama musu.
Ya shiga maganar yadda za'a shirya daukar mutane masu tafiya Gombe wajen Dinner
amma banda
tsofaffi da yara. Su tsofaffi mata sai gobe za'a aiko da motoci a dibi masu zuwa
rakiyar amarya
Abuja dan haka yau ma su Nene sabon yini zasu aiwatar a junansu. Saboda yawan masu
son zuwa
Umaimah ta ce a kawo manyan bus ayi ta kwasa kawai har yadda motocin zasu kare.
Haka kuwa aka yi aka turo motoci da yawa, kafin a tafi Umaimah ta je ta yiwa Baffa
sallama gami
da neman gafararsa, yana kuka tana kuka ya yi mata nasiha masu ratsa jiki, suka
tuno da Yafindo da
Nasiba sai kukan ya sake karuwa.
Daga nan ta nufi gidan Dagaci shima ta yi masa sallama yayi mata
fada akan ta bi mijinta gami da addu'a Allah Ya ba su zaman lafiya. Umaimah da
jama'ar da suke da
amfani a wajenta ne sune suka shiga tsala-tsalan motoci, *yan gayyar sodi na jiki
sune suka sami
shiga bus saura kuwa dole sai dai su yi hakuri saboda motocin sun cika. Har an
tayar da motoci
za'a tafi sai Matawata ta fito da gudu ta zo jikin motar da Umaimah take ciki tana
kwankwasa
gilashin, kuka take yi wiwi tana ambaton sunan Umaimah.
Hankalin Umaimah ya tashi ta ce direba ya tsaya, ta bude kofa ta fito da sauri ta
rike Matawata tana
tambayar ta "Lafiya?
Matawata ta sake rusa kuka ta ce "Umaimah, ki yafe ni kiyi hakuri na san na zalunce
ki a rayuwa,
na dade ina miki zalunci ba ki taba daga kai kin tanka min ba.
Daga karshe dubi yadda rayuwarki ta daukakawa ni kuma dubi yadda na kaskanta. Ki
taya ni bawa
Ilah hakuri shima na cuce shi dana
raba shi da wacce yake so. Umaimah, ke Ilah yake so ba zai daina sonki ba kuma, ni
na sani dan
Allah ku yafe min ni na raba soyayyarku.
Umaimah ta matse hawaye ta ce "Daina kuka Matawata, na ya fe miki tuntuni kuma na
yi miki
alkawari ina tare da ke zan dinga taimakonki ta kowacce hanya. Kar ki damu zo ki
shiga mota mu
tafi Gombe zan baki wasu kayan ki saka acan. Kayan jikinta duk sun kode tamkar
almajira sai
tsamin dauda take aka saka ta agidan gaba, da Aliya ce a zaune a wajen Umaimah ta
roketa ta koma
wata motar.
Faduwa da Aisha suka dinga kallon ikon Allah. Sannan suka kama hanyar Gombe.
Dan Aunty.MAKWABTAKA 54
Da suka isa Gombe a gidan su Aisha, Umaimah da tawagarta suka sauka sai da karfe
takwas na dare
za'a fara gudanar da bikin.
Da yamma bayan sun idar da sallar la'asar Umaimah da kawarta Aisha suka sulale
kowacce sanye
da katon hijabi kamar masu lekawa kofar gida ba tare da kowa ya san inda suka tafi
ba, suka shiga
motar
Aisha suka fice Umaimah ce me tukawa. Ba su tsaya a ko ina ba sai a kofar gidan
iyayen AbdulBasi.
Mamaki marar musaltuwa kake gani a fuskokin *yan gidan, daga shigowar Umaimah sai
suka yi
carko-carko manyansu da yaransu suna kallonta,
gashi gaba daya gidan kowa ya hallara kamar wadanda suke meetin. Alhaji shi ma yana
nan,
Hajiya ma tana nan, ga Abdul-Basi zaune akan kujera ya rike kai dan takaici yayin
da idanuwansa
suka yi jawur saboda kuka. Daga dukkan alamu haduwar nan da akayi gaba daya hakuri
aka taru
ana bashi kuma ana yi masa nasihar maganar.
Shigowar Umaimah ya sa kowa ya shiga zargi kala-kala amma abunda kowannensu ya fi
zargi
shine Umaimah ta fasa auren wancan ta dawo wajen Abdul-Basi.
Ya mike tsaye a zabure yana mai fara'a gami da zuba mata ido yana saurare.
Sun yi musu sallama tafi a kirga aka rasa mai amsawa saboda kowa ya fita
hayyacinsa.
Umaimah ta zo ta durkusa a gaban sirikinta ta gaishe shi ta juya ta gaishe da
Hajiya, Aisha ma haka
ta gaishe su suka amsa cike da fara'a da sakin fuska. Sannan suka gyara zama,
Umaimah ta fara da cewa. "Alhaji, jiya aka daura min aure.
Alhaji ya gyada kai ya ce "Alhamdulillah, na taya ki murna Allah Ya bada zaman
lafiya.
Abdul-Basi na tsaye akansu sai ya sake matsowa kusa, kalma daya ya ke so ya ji ta
furta ita ce ta ce
"Bana son wancan na dawo wajen danka Abdul-Basi, maimakon haka sai ya ji ta ce.
"Yau ne za'ayi Dinner da daddare anan garin, gobe lahadi za'a kai ni Abuja can ma
za'ayi wani
bikin,
shine nake so a taimaka a bani yara suma su zo wajen bikin ayi hotuna da su saboda
tarihi.
Sai kowa ya yi juyi na takaici, musamman Abdul-Basi wani dogon tsaki ya ja. Har zai
yi magana, a
fusace Alhaji yayi masa tsawa ya ce ya rufe masa baki babu ruwansa da wannan
maganar, ba'a raba
uwa da *ya*yanta ba dan ma a gidan wani zata je da kyauta zai bata *ya*yan in har
zata iya rikewa,
rikon da sai Uwarsa. Daga dukkan alamu Hajiya ma magana take so ta yi amma tsoro ya
hanata dan
ta
san itama tsawar zai yi mata a gabansu, dan ransa a bace yake.
Umaimah tana ta murna sai godiya take yi masa, ya nuna mata dakinsu ya ce ta shiga
ta dauko su da
kayansu su je asha biki lafiya. Su Umaimah suka tashi suka shiga dakin tana daga
labule tayi
sallama
suka gane muryarta zo kaga tsalle, ihu, da danewa.
Ta shaida musu ta zo daukarsu zasu je biki dan haka su dauko akwati su zuba
sababbin kayansu ta
taya su zabe aka cika akwati suka fito tayi musu sallama suka fice sai harara amma
babu wanda ya
isa ya ce su dawo, ga Alhaji a zaune, ya kasa, ya tsare, ya raka.
Da daddare aka fara gudanar da bikin Dinner, waje yayi kyau, abinci ya wadata masu
dadi kalakala, jama'a sun hallara har su Lamijo. Bangaren *yan uwan ango daban,
bangaren abokan ango
daban,
na *yan uwan amarya daban, haka amarya da ango bangarensu daban wato 'high table.
Amarya da ango sun caba ado sun yi kyau sosai kuma sun dace da juna, kowa yayi
sha'awarsu,
*ya*yanta sune aka saka a gaban ango da amarya yayin shigowarsu, kayansu iri daya
kuma sun rike
fulawa.
Ba'a tashi daga shagali ba sai karfe goma sha dayan dare ana ta rakashewa. Hotel
din garin nan daidai ne Abdul-Sabur bai kama ya zuba bakinsa ba. Aka tsayar da
shawara washe gari lahadi da
sassafe kowa ya shirya ya fito za a kama hanyar tafiya Abuja kai amarya.
Haka kuwa aka yi da sassafe aka turo motoci Dugge aka debo su Nene da jama'arsu a
zo aka hadu
aka kama hanya, motoci sun yi guda dari kowacce ka samu kaduru kawai. Haka motar
amarya da
kawayenta daban ta ango ma da abokansa daban. A jere aka tafi ana ta nishadi a
hanya sai tafiyat
bata yi musu nisa ba. Allah cikin
ikonsa aka isa da wuri.
ABUJA
Ashe anan ma Abujar lafiyayyiyar liyafa aka hada musu makeken wajen yin bikin nan
mai tsadar
gaske wato 'M and B Gardern'.
Shamsuddin mijin Khausar ne ya hada musu wannan. Manyan gidaje
aka tanada na saukar baki, gidan maza daban na mata daban anan kowa ya baje yana
hutawa ba'a
je gidan amarya ba tukunna sai bayan an dawo daga Dinner da daddare. Kafin su iso
an tanadar
musu abinci kala-kala, kowa ya ci amma ya rage waje a tunbinsa in da zai dura
abincin da za'a ci a
wajen Dinner anjima.
Umaimah ta dankawa Aisha amanar *ya*yanta ta ce ta dinga kula da su a wajen bikin
daga nan har
zuwa Gombe bayan biki ta mayar da su gidansu amma ta ci gaba da ziyartarsu tana
tambayarsu
abubuwan da suke so, sai ta kira Umaimah a waya ta fada mata ita kuma zata turo
mata ko meye ta
kai musu.
Aisha ta yarda ta karbi amana dan tana da son yara kasancewar bata da kanne.
Kafin taga yadda hali yayi tana da burin ta daukosu ta rike su nan gaba kamar yadda
Alhaji ya bata
zabi ta san Abdul-Sabur bawan Allah ba zai ki ba.
Wajen bikin ma (Hall) abun kallo ne haka duk inda ka waiga fararen fata ne suke
haskawa wato
turawa abokan Abdul-Sabur ne suka zo daga Ingila, Indonosiya da Malaysia. Sai ga
babban bako ya
shigo wajen aka gabatar dashi sai kowa ya mike tsaye saboda girmamawa wato Uncle
Hamaza.
Wannan ne karo na farko dalili ya yi dalili ya taba zuwa Najeriya, a dalilin Abdul-
Sabur. Su ba'a
wahalar da su wajen kai su Gombe ba aka hada musu ta su liyafar anan. Ba kowa aka
bari yaje ba
sai wayayyu hadaddu.
Zabgi amarya ta zuba kyau dan ba a gida aka yi mata kwalliya ba, a kanti aka yi
mata kuma
baturiya ce ake biya take shirya amare dan haka idan har baka san Umaimah ba sosai,
sai ka ce an
canja ta, ba ita ba ce.
Dan gaba daya ta sake saboda kyau, kayan jikinta ma abun kallo ne.
Da zarar Abdul-Sabur ya dube ta sai ya fara godiya ga Allah da Ya bashi Umaimah.
Daga wajen Dinner aka dauko amarya sai aka nufi gidanta, Allah mai halitta ita
kanta amarya bude
baki ta yi tana kallon kayan alatu da ginin gidan kansa. Wasu abubuwan ma basu taba
ganinsa ba
duk zaman da suka yi a Malaysia. Ya dankara gida
ya zuba kayan alfarma faluka kala-kala kowanne da kalar kujerunsa da labulayensa
haka dakuna
daban-daban gadaje iri-iri *yan kamfani.
Haka bangaren Ummana Fuse itama ya hadu kai ka ce itama amaryar ce, katon falo,
dinning area da
dakuna guda biyu kowanne da bandakinsa a ciki,
a ranar ta tare da kayanta ita da danginta na Ghana.
Khausar kuma ta tafi da danginsu na gwarzo gidanta suka sauka acan.
Babu abinda Umaimah take yi sai kukam dadi, ana ta lallashi gami da yi mata murna
da addu'oin
Allah Ya dauwamar da ita a gidanta ya basu zuriya ta gari. Kowacce ta ga kyakkyawan
gida sai ta
makale
ta ce anan zata kwana, manya suka ce ba za'a batawa amarya da ango gidansu ba kowa
ya fito
ya tafi masaukin da aka ajiye su dazu ga motoci can a kofar gida suna jira.
Dakyar amarya ta roka aka barta da kawayenta guda uku su taya ta kwana, Aisha,
Faduwa da
Khadija sai kuma *ya*yanta su Babangida.
Abdul-Sabur ma a wajen abokansa ya kwana a hadadden Hotel din nan Nicon, amma fa su
dukkansu amarya da angon a zaune suka kwana bacci ya gagare su dan murna da begen
junansu
suka hana masu taya su kwana bacci sai hira ta barke.
Washe gari bayan kowa ya yi wanka daman Abdul-Sabur yayi magana abin karin kumallo
da masu
Hotel, sai suka shiryowa baki abinci kala-kala sai abunda kake so zaka zuba kowanne
gida an mika
na su.
Bayan kowa ya ci sannan aka sake haduwa a gidan amarya, aka dinga hayaniya ana
raye-raye aka
sake kallon abun da ba'a karewa kallo jiya ba,
sannan aka yi ta daukar hotuna ba adadi.
Daga karshe aka dinga jifgowa amarya gudunmawa da yawa daga bangarori daban-daban.
Kudi mai sunan kudi kuwa baya kirguwa, a take ta zama miloniya saboda manyan
attajirai abokan
Abdul-Sabur turawa basa harka da Naira daga Pounds sal Dallars haka suka dinga
zarowa suna
mika mata. Kawayenta da *yan Uwan ango sun yi kokari sun hada mata kudi da yawa.
Haka Hanif
ma ya aiko mata katuwar ambulan da kudi Naira dubu dari ya ce shi da sauran
abokansa maza suka
hada mata.
Faduwa da Sagir ma kudinsu mai yawa a ambulam suma kuma Dalla ce suka bata.
Ga babba da kansa Uncle Hamza ya yi musu yayyafin Pounds, gudunmawarsa ta fi ta
kowa yawa.
"Shin mafarki nake yi ko idanuwana biyu?
Umaimah take tambayar zuciyarta. Dan ta rasa da bakin da zata yi wa jama'a godiya.
Sai kuka
kawai
take yi da alama ana yin kukan dadi dan ita ta rabu da kukan bakin ciki kuma a
rayuwarta. "Talauci
a sauka lafiya, marhaban da zuwan arziki"
Inji zuciyar Sabitu a lokacin da yake hango kudi yana ta ambaliya a hannun *yar
Uwarsa.
"Samun naku shine namu. In ji almajiri Sabitu.
"Allah Ya bada zaman lafiya, mu mun tafi Umaimah sai watarana. Haka kowannensu yake
ta fada a
lokacin da suka shiga motocinsu zasu tafi.
Dakyar aka banbare Babangida da Bilal daga jikin Umaimah, sai hankalin ta ya sake
tashi matuka.
Umaimah bata daina rusa kuka ba, wannan karon kukan na bakin cikin rabuwa da *yan
uwa da
kuma gida ne, dan kowa yabar gida, gida ya bar shi. Tana ji tana gani kowa ya tafi
ya bar ta,
Aisha da Umaimah suka rungume juna suka yi ta kuka ba adadi har sai da suka saka
jama'a da dama
kuka. Saboda tausayi, tabas sabo turken wawa ne.
Faduwa da Sagir dinta kuwa ba su yi sallama gaba daya ba zasu tafi su dawo dan ba
yanzu zasu
koma Cairo ba sai ta zaga dangi ta nuna mijinta da *yarta.
Bayan ta zagaya gidan danginta na Abuja, Kaduna da Zariya zasu wuce su gaisa da
dangi. Sai ta
wuce Kano nan ma akwai su daga nan sai su wuce Sokoto mai dungurungum in da cibiyar
take,
daga dukkan alamu zata dade a kasar.
Abdul-Sabur ne ya dauki nauyin basu mota da direban da zai kewaya ko ina dasu.
***
Kowa ya yoye babu kowa kuma gida ya rage daga amarya sai angonta sai kuma so da
kauna sa suke
tsakani.
Dan Ummana Fuse ma da mai aikin da aka daukar mata duk gidan Khausar suka gudu, da
taro ya
watse sai ta ji zaman babu dadi, suka tafi can zasu yi kwanaki sannan su dawo.
Dakyar Abdul-Sabur ya lallasheta ta shigo gidan daga bakin get, ya dauko nankici
daga aljihunsa
mai kamshin gaske ya mika mata, ta karba a sanyaye ta goge hawaye. Cikin tattausan
lafazi yake
magana.
Ya ce "Yanzu Umaimah har kuka kike yi dan *yan uwanki sun kawo ki wajena sun tafi
sun bar ki?
A tunanina ni ne kadai mutum daya tak da zaki so ki dauwama tare da ni.
Ta gyada kai ta ce "Haka ne. Ya ce "To meyasa kike kuka alhali kin gama kukan
rabuwa da Baffa
tun acan?
Idan baki manta ba na taba fada miki cewar kin daina zubar da hawaye daga ranar da
kika hadu da
ni. Ki yi shiru ki daina kuka Umaimah Allah ne gatanki, Abdul-Sabur ne gatanki. Kin
rabu da
maraici daga yau, kin rabu da takaicin da namiji, kin rabu da cin amanar
makwabtanki kuma kin
rabu da babu insha Allah.
Farin ciki ya rufe Umaimah ta yi sauri ta durkusa a gabansa ta yi masa godiya, ya
girgiza kai ya
mika
hannu ya tashe ta tsaye. Ya ce "Ki daina yi min godiya, ke dolena ce babu abinda ba
zan iya yi miki
shi ba aduniya.
Ta yi murmushi ta lumshe ido ta ce "Ko baka fada ba na san da haka, na yarda da
tarbiyarka, ka
cika dan halak. Na maka alkawarin nima zan zama baiwarka babu abinda ba zan iya yi
ba in har zan
kyautata maka.
Ya yi ajiyar zuciya ya yi murmushi ya ce "Na yarda da tarbiyyarki nima kuma na
yarda da son da
kike yi min na tsakani da Allah. Mu je daki mu yi alwalla mu yi sallah raka'a biyu
mu godewa
Allah, mu
kuma roke Shi Ya kare mu daga duk wata fitina da ke cikin aurenmu.
Umaimah ta bishi suka shiga daya daga cikin maka-makan dakunan da suka jere a saman
bene.
Babu
abinda yake tashi a cikin dakin daga sanyi Ac sai kamshi na alfarma.
Tabbas idan kana cikin dakin nan ba zaka san yanayin da gari yake ciki ba, dare ko
rana, zafi ko
sanyi, guguwa ko ruwan sama. Dan haka ango da amarya suka yi lif a cikin ni'ima
basu sake tunawa
da hayaniyar waje ba, sai ka rantse babu bil adama a cikin gidan nan.
Asuba ta gari Abduumimah.
Abdul-Sabur yana jin dadin zama da amaryarsa sosai ya same ta mace mai ladabi da
biyayya da
godiya. Ba ta da kwadayi haka bata karya da dogon buri irin na *yan matan zamani,
duk abunda ya
bata sai ta karba da murna ta yi godiya.
Ga ta mace mai kunya da tsoron Allah dan akwaita da ibada, ya yarda da ita ya san
ko baya nan ba
zata ci amanarsa ba. Tana masa biyayya matuka dan bai taba hana ta abu ta yi ba,
haka bai taba
saka ta abu tayi masa musu ba. Abunda ya kara masa sonta shine tana kula sosai da
tsohuwar
kakarsa wato Ummana Fuse. Ita ce mai yanken farcenta, ta tsefe ta wanke, ta kitse
mata gashinta.
Haka kawai sai Umaimah ta shiga kasuwa ta siyo mata atamfofi ta kai mata dinki, ta
kawo ba tare
da
kowa ya sani ba kuma da kudinta. Sai dai Ummana Fuse ta fada musu shiyasa Khausar
ma take
matukar son Umaimah har take fadawa Abdul-Sabur cewar ashe ta so tayi kuskure da ta
so hana shi
auren Umaimah a Malaysia.
Rayuwa kenan duk wanda yayi zalunci tun daga duniya zai fara ganin ba dai-dai ba.
Sai ga Faduwa
ta dawo daga Sokoto wurjanjan a gidan Umaimah hankalinta a tashe. Har hankalin su
Abdul-Sabur
ya
tashi da suka ganta a haka, kafin ta basu labari.
Ta fayyace musu irin abubuwan da ta gani a Sokoto shine ya tayar mata da hankali.
Suka gyara
zama suka tambaye ta me ta gani?
Ta zauna ta basu labarin komai ta ce "A sakamakon hanata gadon
Mahaifinta da suka yi sun hadu da bala'ai kala-kala gidan gaba daya babu wanda ya
ci gaba. Talauci
ya
ruftowa, matan Babanta da *ya*yansu haka ma kawunnanta komai ya kare.
Gaba daya kuka suke suna neman gafararta wai sunsan sun zalunce ta, yanzu abincin
da zasu ci ma
ya gaggaresu. Sai ita ta dinga taimaka musu duk da *yan kudin da suka rage ya kare
a can. Yanzu
ma akwai alkawuran da ta yi zata aiko musu da kudi idan ta koma Cairo. Har da masu
rokarta a
cikin kannenta wai zasu biyo ta Cairo ta samar musu aiki koda share-share ne saboda
talaucin ya
ishe su, ta
ce a'a ba sai sun biyo ta ba zata dinga yi musu aike.
Abdul-Sabur ma yayi alkawari idan ya tashi bayar da taimako zai dinga kai musu
agaji. Sati guda
cur Faduwa da Sagir suka sake yi a gidan su Umaimah sunji dadin karramawar dasu
Umaimah suka
yi musu sun ji dadin zama a Abuja
dan an kewaya da su ko ina, suna ta sha'awar ango da amarya yadda suke zaune lafiya
cikin tsantsar
so da kauna. Ba'a son ransu suka rabu ba, sai suke ji kamar su ci gaba da zaman
kamar yadda suka
zauna a Malaysia. Idan suka zauna sai su raba dare suna hira, har sai da Sagir ya
fara koyon Hausa
sabida tsabar Hausa da yake ji idan suka hautsine da hira.
Kyautar girma su Abdul-Sabur suka yi musu, suka kaisu filin jirgi suka hau suka
tafi Abdul-Sabur
yayi musu alkawari zasu zo Cairo suma su kwana biyu
Asuba ta gari Abdulmaimah!
**
Allah cikin ikonSa ya cikawa Abdul-Sabur gaba daya burinsa daya kudira na taimako,
gaba daya
alkawuran daya dauka sai da ya cika su, tun kafin shekara ta zagayo. Shi yayi komai
a auren Sabitu
da Aliya, haka Ilah da Furera, amma Baffa ya hana su tarewa a Gombe ya ce su ci
gaba da zama a
Dugge anan suka saba iyaye da kakanni. Gidajen sumunti Abdul-Sabur ya giggina musu
a garin
masu kyawun gaske, haka gidan Baffa gaba daya aka sauke na kasa aka kafa na
siminti, sannan ya
ginewa Dagaci nasa shima na siminti, sai suka haskaka garin. Ya gina katafaren gida
a cikin Gombe
a unguwar masu kudi, na Umaimah ne idan sun zo gari suke sauka. Dan zamanta a Gombe
ya so ya
fi na Abuja yawa saboda tana da abubuwan yi a garin dole sai tana nan zai yiwu.
Abdul-Sabur ya fahimce ta, bashi da matsala ga saukin kai idan ta taho sai ya biyo
ta su zauna.
Umaimah bata manta da mutanen garinsu ba.
Abubuwan da garin zai ci gaba take yi musu hanya a gwamnati, ana saka su a cikin
lissafi yanzu.
Rubutu take yi a jaridu da mujallu akan a dinga tunawa da Rugage ana tallafa musu
da abubuwan
more rayuwa kamar irin na burni. Dan suma mutane ne, *yan kasa, kuma *yan jiha. Dan
suna jefa
kuri'a idan lokacin zabe ya zo, saboda haka suna da alhaki akan gwamnati.
Nan da nan ake sauraron kiranta dan su Hanif sun sami aiki a cikin gwamnati sune a
gaba-gaba ana
damawa da su a siyasa da mulki.
A kowacce ma'aikata Umaimah sai ta ga kawarta ko abokinta ne da suka yi karatu a
Malaysia masu
rike da wajen dan haka nan da nan takardarta take isa gaban gwamna, kuma su saka
baki ayi mata
abunda take so.
An kai ruwan fanfo garin Dugge, wutar lamtarki, service din waya, anyi titina, da
uwa uba
Makarantar boko da malamai kwararru.
Da kanta ta zo ta tara iyayen yara ta yi musu nasihu na wayar da kai akan su saka
yaransu a
makarantu
dan su yi ilimi kamar yadda ta yi, suma su inganta rayuwarsu.
Tabbas Umaimah ita ce babbar musali, ita ce abar da zasu yi kwaikwayo da ita, nan
da nan suka yi
amanna da wannan kira nata su saka *yan*yansu a makarantu.
Makarantun Islamiyya ta bude da kanta ta dauko malamai kwararru ta zuba suke
koyarwa har da
Sabitu da Ilah, tana biyanzu albashi duk wata....
Shafin karshe a shafe yake ma'ana rubutun ya ba ce don haka na ke sanar da ku cewa
mun yi
Bankwana da MAKWABTAKA ayau.
Kuma nima nayi bankwana daku ayau.
Alhamdulillahi.
Ina godewa Allah da yardarSa da Amince war Sa daya nuna mana wannan lokacin na
ranan karshe
a littafin Makwabtaka.
Ina mai godiya a gare ku en uwa da addu'oin ku da fatan alkhairi a gare ni.
Nagode.. Nagode..
Nagode sosai Allah yabar xumunci.
Ina kuma mai nemon afuwa da yafiya ga duk wanda na batawa ko wani maganar da baiji
dadi ba ko
wajen jinkirin post ko wajen kuskeren rubutu da sauran su.
Na yafewa kowa tsakani na da ku baki daya.
Allah ya yafe mana kura-kuren mu baki daya manya da kanana.
Aamiin.
Sannan ina mai nemon addu'r ku Auntyna bata jin dadin jikin ta kwana biyu kuma nima
mun koma
makaranta dukka muna baran addu'o'i daga bakunan ku masu Albarka.
Allah yabiyawa kowa bukatun sa na Alkhairi...
Aamiin.
Sai wata rana...
Wa'assalam..
Abbas Abdulkadir Hada
Ebooks dinnan ya zo maku ne daga shafin http://hausaebooks.cf
Ku ziyarci shafinmu don daukio wasu ebook din akan wannan adireshi
http://hausaebooks.cf