Capet (dinastija)

Capet
Države	Francuska, Portugal, Španija, Navara, Poljska, Ugarska, Hrvatska, Napulj, Sicilija, Luksemburg, itd.
Roditeljska dinastija	Robertovci
Osnivač	Hugo, kralj Francuske
Trenutni poglavar	Louis Alphonse de Bourbon
Osnovana	987.
Ogranci	vidi tekst

Dinastija Capet je najstarija i najmnogobrojnija evopska dinastija. Sastoji se od svih zakonitih potomaka francuskog kralja Huge Capeta u čisto muškoj liniji.

Porijeklo

Dinastija je ime dobila po svom osnivaču, Hugi Capetu. On je držao mali posjed između rijeka Sene i Loare, sa gradovima Parizom i Orleansom, prije nego što je postao francuski kralj 987. godine. Njegovi potomci u muškoj liniji su nasljeđivali francusku kraljevsku krunu.

Širenje

Henrik, potomak francuskog kralja Roberta II u neprekinutoj muškoj liniji, postao je grof Portugala u 11. stoljeću. Njegov sin je postao prvi portugalski kralj. Dinastija Capet je u Portugalu vladala sve do 14. stoljeća, kada je umro kralj Ferdinand I, a njegova kćerka Beatricija se nije uspjela izboriti za svoje nasljedstvo. Krunu Portugala zatim nose također patrilinearni potomci Huge Kapeta, ali potomci Ivana I, Ferdinandovog vanbračnog polubrata, sve do smrti kraljice Marije II.

Poslije smrti Karla IV 1328. godine, koji nije imao muških potomaka, stariji ogranak dinastije Capet nasljeđuje dinastija Valois, mlađi ogranak dinastije Capet. Dinastiju Valois je 1589. godine, po smrti Henrika III (koji je, osim Francuskom, kratko vladao i Poljskom), naslijedio još jedan mlađi ogranak dinastije Capet, dinastija Bourbon. Dinastija Bourbon je tada već vladala Navarom budući da se navarska kraljica Ivana III udala za Antonija Burbonskog i s njim imala sina Henrika, prvog burbonskog kralja Navare i i prvog burbonskog kralja Francuske.

Luj XIV, kralj Francuske, je oženio Mariju Tereziju, kastiljsko-aragonsku infantu, napuljsko-sicilijansku princezu i austrijsku nadvojvotkinju. Njihov unuk u muškoj liniji, Filip, je naslijedio krune Kastilje, Aragonije, Napulja i Sicilije, koje su se kasnije ujedinile i postale Kraljevina Španija. Filipovi potomci u muškoj liniji su među sobom podijelili krune Španije i Dviju Sicilija (kraljevstva koje je nastalo sjedinjavanjem kraljevina Napulja i Sicilije).

Istovremeno, praunuk Luja XIV, Luj XV, je naslijedio francusku krunu, a nakon njega nasljeđivali su je njegovi potomci u muškoj liniji. Nakon svrgavanja Karla X, za kralja je izabran potomak Luja XIII u muškoj liniji, Luj-Filip, koji je pripadao dinastiji Orléans.

Kada je Filip, mlađi sin špaskog kralja iz dinastije Bourbon, postao vojvoda Parme, nastao je ogranak Burbonaca od Parme. Potomci Filipa u muškoj liniji i danas polažu pravo na prijestolje Parme, a Feliks, njegov potomak u muškoj liniji, je oženio luksemburšku veliku vojvotkinju Šarlotu, te njihovi potomci u muškoj liniji i danas vladaju Luksemburgom.

Unuk francuskog kralja Luja-Filipa, Gaston d'Orléans, oženio je brazilsku prijestolonasljednicu Izabelu, te njihovi potomci u muškoj liniji i danas polažu pravo na brazilsku krunu.

Dinastija danas

Današnji poglavar dinastije Capet je Louis Alphonse de Bourbon, a dinastija danas vlada Španijom (u liku kralja Juana Carlosa) i Luksemburgom (u liku velikog vojvode Henrija).

Ogranci

Dinastija Capet se, zbog velikog broja članova i zemalja kojima je vladala, granala više puta. Najpoznatiji ogranci su (patrilinearni potomci dinastije Capet koji zbog nezakonitosti rođenja svog osnivača nisu Kapetovci su označeni nakošenim slovima):

• Burgundija
  • Avis
    • Bragança
• Vermandois
• Dreux
• Anjou
  • Anjou-Durazzo
  • Anjou-Taranto
  • Anjou-Ugarska
• Valois
  • Valois-Orléans
  • Valois-Anjou
• Évreux
• Bourbon
  • Bourbon-Orléans
  • Bourbon-Montpensier
  • Bourbon-Parma
  • Bourbon-Dvije Sicilije
  • Bourbon-Bragança

Prethodnik: Karolinzi	Kraljevska dinastija Francuske 987-1792 1815-1848	Nasljednik: republika +
Prethodnik: Anskaridi	Vojvodska dinastija Burgundije 1032-1482	Nasljednik: Habsburg
Prethodnik: Hauteville	Kraljevska dinastija Napulja 1382-1442	Nasljednik: Trastámara
Prethodnik: Trastámara	Kraljevska dinastija Napulja 1501–1504
Prethodnik: Champagne	Kraljevska dinastija Navare 1305-1441
Prethodnik: Albret	Kraljevska dinastija Navare 1572-1792	Nasljednik: aneksija
Prethodnik: Habsburg	Kraljevska dinastija Španije 1700-1868	Nasljednik: republika
	Kraljevska dinastija Napulja i Sicilije (Dviju Sicilija) 1734–1861	Nasljednik: ujedinjenje Italije
Prethodnik: republika	Kraljevska dinastija Španije 1874-1931	Nasljednik: republika
	Kraljevska dinastija Španije od 1975.	Nasljednik: /
Prethodnik: Arpadovići	Kraljevska dinastija Ugarske 1312-1395	Nasljednik: Luksemburg
Prethodnik: Pjastovići	Kraljevska dinastija Poljske 1370-1399	Nasljednik: Jagelovići
Prethodnik: /	Kraljevska dinastija Portugala 1139-1385	Nasljednik: Avis