Африка
Африка али Хара континент, Латин хэлэнһээ Africa — дэлхэйн тибэ болоно. Дэлхэйн хоёрдохи тибэ талмайгаараа болоно (Евразиин һүүлдэ). Ехэнхидээ Зүүн хахад бумбэрсэгтэ һууна. Тэгэндэнь Экватор зурлаа гарана. Хоёр талаһаа 2 тэнгисэй уһаар угаагдана: Энэтхэг тэнгис — зүүн талынь, Атлантик тэнгис — баруун талынь, мүн Газар дундын далайгаар хойто талаһаа эрьеэ угаана, зүүн-хойноһоо Улаан далай дабһатай уһаараа Африка норгоодог. Африкын талмай 29,2 млн модо², хажуугаархи аралнуудтай — 30,3 млн модо², мүн, тиигээд бүгэдэ дэлхэйн талмай 6 % хушана, ба дэлхэйн хатуу газарай 20,4 % хушана. Африкын талмай дээрэ 54 улас гүрэнүүд һуудаг юм, 5 зүбшөөгдөөгүй уласууд ба 5 ондоо гүрэнэй эзэнтэ дооро (аралай) газарнууд.
Нэрэ
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]- Хоёрдохи нэрэнь — Хара континент.
- Латин хэлэнһээ Africa «хүрэдэггүй» гэжэ буряад хэлэн дээрэ оршуулажа болохо.
Уласууд
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]Уласай нэрэ ба түг | Хүдөө нютаг (км²) |
Хүн зон (2009 оны тооцоо) except where noted |
Нягтарал (Хүн/км²) |
Ниислэл |
---|---|---|---|---|
Дорно Африк: | 6,384,904 | 316,053,651 | 49.5 | |
Бурунди | 27,830 | 8,988,091 | 322.9 | Бужумбура |
Коморын аралнууд | 2,170 | 752,438 | 346.7 | Морони |
Джибути | 23,000 | 516,055 | 22.4 | Джибути хото |
Эритрей | 121,320 | 5,647,168 | 46.5 | Асмара |
Эфиопи | 1,127,127 | 85,237,338 | 75.6 | Аддис-Абеба |
Кени | 582,650 | 39,002,772[1] | 66.0 | Найроби |
Мадагаскар | 587,040 | 20,653,556 | 35.1 | Антананариву |
Малави | 118,480 | 14,268,711 | 120.4 | Лилонгве |
Маврики | 2,040 | 1,284,264[1] | 629.5 | Порт-Луи |
Загбар:Country data Mayotte Майотта (Франц) | 374 | 223,765 | 489.7 | Мамудзу |
Мозамбик | 801,590 | 21,669,278 | 27.0 | Мапуту |
Загбар:Country data Réunion Реюньон (Франц) | 2,512 | 743,981(2002) | 296.2 | Сен-Дени |
Руанда | 26,338 | 10,473,282 | 397.6 | Кигали |
Сейшелиин аралнууд | 455 | 87,476 | 192.2 | Виктори |
Сомали | 637,657 | 9,832,017 | 15.4 | Могадишо |
Танзани | 945,087 | 41,048,532 | 43.3 | Додома |
Уганда | 236,040 | 32,369,558 | 137.1 | Кампала |
Замби | 752,614 | 11,862,740 | 15.7 | Лусака |
Зимбабве | 390,580 | 11,392,629[1] | 29.1 | Хараре |
Төв Африк: | 6,613,253 | 121,585,754 | 18.4 | |
Ангол | 1,246,700 | 12,799,293 | 10.3 | Луанда |
Камерун | 475,440 | 18,879,301 | 39.7 | Яунде |
Түб Африкын Бүгэдэ Найрамдаха Улас | 622,984 | 4,511,488 | 7.2 | Банги |
Чад | 1,284,000 | 10,329,208 | 8.0 | Нджамена |
Загбар:Country data Republic of the Congo Конго | 342,000 | 4,012,809 | 11.7 | Браззавилл |
Бүгэдэ Найрамдаха Арадшалһан Конго Улас | 2,345,410 | 68,692,542 | 29.2 | Киншаса |
Экваторын Гвиней | 28,051 | 633,441 | 22.6 | Малабо |
Габон | 267,667 | 1,514,993 | 5.6 | Либревилл |
Сан-Томе ба Принсипи | 1,001 | 212,679 | 212.4 | Сан-Томе |
Умар Африк: | 8,533,021 | 211,087,622 | 24.7 | |
Алжир | 2,381,740 | 34,178,188 | 14.3 | Алжир |
Египет | 1,001,450 | 83,082,869 | 82.9 | Кайро |
Ливи | 1,759,540 | 6,310,434 | 3.6 | Триполи |
Марокко | 446,550 | 34,859,364 | 78.0 | Рабат |
Судан | 2,505,810 | 41,087,825 | 16.4 | Хартум |
Тунис | 163,610 | 10,486,339 | 64.1 | Тунис |
Загбар:Country data Western Sahara Баруун Сахар[2] | 266,000 | 405,210 | 1.5 | Эль-Аюн |
Хойд Африк дахь Испани болон Португалын нутаг дэвсгэр: | ||||
Загбар:Country data Canary Islands Канарын арлууд (Испани)[3] | 7,492 | 1,694,477(2001) | 226.2 | Лас-Пальмас, Санта-Крус-де-Тенерифе |
Загбар:Country data Ceuta Ceuta (Испани)[4] | 20 | 71,505(2001) | 3,575.2 | — |
Загбар:Country data Madeira Madeira Islands (Португал)[5] | 797 | 245,000(2001) | 307.4 | Фуншал |
Загбар:Country data Melilla Мелилла (Испани)[6] | 12 | 66,411(2001) | 5,534.2 | — |
Өмнө Африк: | 2,693,418 | 56,406,762 | 20.9 | |
Ботсвана | 600,370 | 1,990,876 | 3.3 | Габороне |
Эсватини | 17,363 | 1,123,913 | 64.7 | Мбабане |
Лесото | 30,355 | 2,130,819 | 70.2 | Масеру |
Намиби | 825,418 | 2,108,665 | 2.6 | Виндхук |
Өмнөд Африкийн Бүгд Найрамдах Улс | 1,219,912 | 49,052,489 | 40.2 | Блумфонтейн, Кейптаун, Претори[7] |
Өрнө Африк: | 6,144,013 | 296,186,492 | 48.2 | |
Бенин | 112,620 | 8,791,832 | 78.0 | Порто-Ново |
Буркино-Фасо | 274,200 | 15,746,232 | 57.4 | Уагадугу |
Кейп Верде | 4,033 | 429,474 | 107.3 | Прайа |
Кот д'Ивуар | 322,460 | 20,617,068 | 63.9 | Абиджан,[8] Ямусукро |
Гамби | 11,300 | 1,782,893 | 157.7 | Банжул |
Гана | 239,460 | 23,832,495 | 99.5 | Аккра |
Гвиней | 245,857 | 10,057,975 | 40.9 | Конакри |
Гвиней-Бисау | 36,120 | 1,533,964 | 42.5 | Бисау |
Либери | 111,370 | 3,441,790 | 30.9 | Монровиа |
Мали | 1,240,000 | 12,666,987 | 10.2 | Бамако |
Мавритан | 1,030,700 | 3,129,486 | 3.0 | Нуакшот |
Нигер | 1,267,000 | 15,306,252 | 12.1 | Ниамей |
Нигери | 923,768 | 149,229,090 | 161.5 | Абужа |
Загбар:Country data Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha Сент Хелена, Тристан да Кунья (Нэгдсэн Вант Улс) | 410 | 7,637 | 14.4 | Жэймстаун |
Сенегал | 196,190 | 13,711,597 | 69.9 | Дакар |
Сьерра-Леоне | 71,740 | 6,440,053 | 89.9 | Фритаун |
Того | 56,785 | 6,019,877 | 106.0 | Ломе |
Африк Нийт | 30,368,609 | 1,001,320,281 | 33.0 |
Зүүлтэ
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Эшэ татахада гараһан алдуу: Неверный тег
<ref>
; для сносокuscen
не указан текст - ↑ НҮБ-ийн 46 гишүүн хүлээн зөвшөөрдөг боловч НҮБ-д элсүүлэгдэж байгаагүй, өмнөд хэсэг нь де факто Мароккогийн захиргаан доор байдаг 1 улс: Баруун Сахарын Сахравигийн Ардчилсан Араб Бүгд Найрамдах Улс<meta />
- ↑ The Spanish Canary Islands, of which Las Palmas de Gran Canaria are Santa Cruz de Tenerife are co-capitals, are often considered part of Northern Africa due to their relative proximity to Morocco and Western Sahara; population and area figures are for 2001.
- ↑ The Spanish exclave of Ceuta is surrounded on land by Morocco in Northern Africa; population and area figures are for 2001.
- ↑ The Portuguese Madeira Islands are often considered part of Northern Africa due to their relative proximity to Morocco; population and area figures are for 2001.
- ↑ The Spanish exclave of Melilla is surrounded on land by Morocco in Northern Africa; population and area figures are for 2001.
- ↑ Блумфонтейн шүүх , Кейптаун хууль тогтоох, Преториа гүйцэтгэх.
- ↑ Ямусукро нь албан ёсны нийслэл боловч, Абиджан нь де факто .
Африка | ||
Алжир · Ангола · Бенин · Ботсвана · Буркино-Фасо · Бурунди · Габон · Гамби · Гана · Гвиней · Гвиней-Бисау · Джибути · Египет · Замби · Зимбабве · Эсватини · Кабо-Верде · Камерун · Кени · Коморын арлууд · Конго · Ардчилсан Конго Улас · Кот д'Ивуар · Лесото · Либери · Ливи · Маврики · Мавритан · Мадагаскар · Малави · Мали · Марокко · Мозамбик · Намиби · Нигер · Нигери · Руанда · Сан-Томе ба Принсипи · Сейшелийн арлууд · Сенегал · Сомали · Судан · Сьерра-Леоне · Танзани · Того · Тунис · Түб Африкын Улас · Уганда · Урда Африкын Улас · Урда Судан · Чад · Экваторын Гвиней · Эритрей · Этиоп |