Rowen
 | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Conwy |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 53.23°N 3.86°W |
| Cod OS | SH755719 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AS/au Cymru | Janet Finch-Saunders (Ceidwadwyr) |
| AS/au y DU | Claire Hughes (Llafur) |
 | |
Pentref yng nghymuned Caerhun, bwrdeistref sirol Conwy, Cymru, yw Rowen[1] neu Ro-wen, weithiau Y Ro. Daw'r enw o "gro wen". Saif ychydig oddi ar y ffordd B5106, rhwng Dolgarrog a Chonwy, ar ochr orllewinol Dyffryn Conwy.
Mae Afon Ro yn llifo trwy'r pentref cyn ymuno ag Afon Conwy. Mae gan y pentref siop a thafarn, ac mae hostel ieuenctid ychydig i'r gorllewin o'r pentref. Roedd y pentref yn bwysicach yn y gorffennol, gyfa thair melin a phandy yma.
O ddilyn y ffordd heibio'r hostel ieuenctid, mae'n troi'n ffordd drol sy'n dilyn llinell y ffordd Rhufeinig o Canovium (Caerhun) i Segontium (Caernarfon). Gellir dilyn y ffordd yma i fyny i gyfeiriad Bwlch y Ddeufaen, gan basio nifer o henebion diddorol, megis siambr gladdu Maen y Bardd o'r cyfnod Neolithig. Ceir hen eglwys Llangelynnin gerllaw hefyd.
Yr hen Rowen
[golygu | golygu cod]Cae Llyn, Y Ro Wen - ddoe ac echdoe.
Ar gefn y llun[2] ar y chwith (gan Benjamin Fisher) y mae’r enw Pen Rhiw Troed. Diflannodd y llyn cyn cof, ond 'Cae Llyn' yw'r enw ar y cae o hyd. Fe sylwch bod y ffordd wedi 'dwyn' rhan o'r cae. Ai dyna pam y sychwyd y llyn? Llun ar y dde gan Gareth Pritchard. Pam ffurfiwyd y llyn, a pham y’i sychwyd ... a phryd?
Pobl o Rowen
[golygu | golygu cod]- Huw T. Edwards, arweinydd undeb llafur a gwleidydd
- Wyn Roberts, gwleidydd Ceidwadol a chyn Is-Ysgrifennydd Gwladol yn y Swyddfa Gymreig
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ British Place Names; adalwyd 22 Tachwedd 2021
- ↑ tudalen 3, Bwletin Llên Natur rhifyn 56
Trefi
Abergele · Bae Colwyn · Betws-y-Coed · Conwy · Cyffordd Llandudno · Degannwy · Hen Golwyn · Llandudno · Llanfairfechan · Llanrwst · Penmaenmawr · Tywyn
Pentrefi
Bae Cinmel · Bae Penrhyn · Betws-yn-Rhos · Bryn-y-maen · Bylchau · Caerhun · Capel Curig · Capel Garmon · Cefn Berain · Cefn-brith · Cerrigydrudion · Craig-y-don · Cwm Penmachno · Dawn · Dolgarrog · Dolwen · Dolwyddelan · Dwygyfylchi · Eglwys-bach · Esgyryn · Gellioedd · Glanwydden · Glasfryn · Groes · Gwytherin · Gyffin · Henryd · Llanbedr-y-cennin · Llandrillo-yn-Rhos · Llanddoged · Llanddulas · Llanefydd · Llanelian-yn-Rhos · Llanfair Talhaearn · Llanfihangel Glyn Myfyr · Llangernyw · Llangwm · Llangystennin · Llanrhos · Llanrhychwyn · Llan Sain Siôr · Llansanffraid Glan Conwy · Llansannan · Llysfaen · Maenan · Y Maerdy · Melin-y-coed · Mochdre · Nebo · Pandy Tudur · Penmachno · Pensarn · Pentrefelin · Pentrefoelas · Pentre-llyn-cymmer · Pentre Tafarnyfedw · Pydew · Rowen · Rhydlydan · Rhyd-y-foel · Tal-y-bont · Tal-y-cafn · Trefriw · Tyn-y-groes · Ysbyty Ifan